MIDDELBURGSCHE COURANT. Dinsdag 8 Maart. K\ 56. 153* Jaargang. 1910. Deze courant verschijnt d a e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaataen in Nederland tranoo pp. f t. Afzonderlijke ntunmero kosten 6 cent, Advertentiën bg aboEnement op voordeelige voorwaarden Prospectussen daarvan tjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voor-fliet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één nar aan bet bureau bezorgd zgn. AdvarfentiënSO cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte*, dood* en alle andere famüioberioKten en Dankbetuigingen van 17 regels 1 1.50elke regel meer 59 cent, Reclames 10 cent per regel. Groote lettors naar de plaats, die zij bnemen. Tot de plaatsing Tan advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend* Handel, Nijverheid en Geldwesen, ia gerechtigd bet Algemeen Advertentüo-Borean A. B3S LA NAB An., NJL Toorbnrgval 366, Amsterdam. Middelburg 7 Maart. Een ernstig woord tot het Nederlandsche Volk. ha het jongste nummer van De Bode heelt het hoofdbestuur van den Bmd van Neder- landsehe Onder wijzers een woord aan het N'ederiandsche volk gericht, waarin herinnerd wordt dal de Bond naast zijn werkzaamheid voor de persoonlijke belangen van zijn leden ook onafgebroken strijd voert voor de belan gen van bet openbaar volksonderwijs en voor alles wat daarmede samenhangt. Men was daardoor Zeer verbaasd over den heftigen strjjd die door persorganen van aller lei richting tegen den Bond wordt aange bonden. Beweerd wordt o. a. dat, de Bond niets meer of minder wil dan van de openbare school maken een socialistische school, dat er op de openbare school over God of Chris tus niet meer mag worden gesproken, dat de naam der Koningin er niet meer mag wor den génoemd, dat er geen vaderlandsliefde meer mag worden aangekweekt en vaderland sche liederen meer mogen gezongen worden, dat oerbied to wekken voor de wet, en het wettig gezag, voor de overheid als zoodanig, moet vallen buiten de werkzaamheid van den openbaren onderwijzer. De Bond zou in 'tkort een openbare 9choo! willen, waarmede alleen de socialisten mis schien nog tevreden zouden kunnen zijn. Zoo wordt beweerd. 't Is schandelijk 1 Ja, 'tis volgens 'thoofdbestuur, werkelijk schandelijk, dat men zich niet ontziet de waar heid aldus te verdraaien en de goe gemeen ten zand in de oogen te strooien. Dit verwondert het hoofdbestuur niet van de politiek-kerkelijke pers. Haar leugencampagne tegen de openbare school en haar dienaren is voldoende bekend en dagteekent reeds van tientallen jaren vroeger. Ook hot doel van die campagne is duidelijk genoeg. De openbare school moet ontvolkt. De clericalen willen 't onderwijs al leen in handen hebben. Maar de houding van de zoogenaamde vrij zinnige persorganen verwondert het bestuur wèl en het acht het noodig op de onjuistheid daarvan te wijzen. „Nooit is door ons beweerd, aldus vervolgt het, dat wij zouden wenschen dat op de open bare school de naam van God, van Christus niet zou mogen genoemd worden. Door niemand onzer is beweerd dat wij de school zouden willen gebruiken voor anti- monarchale propaganda, dat wij niet zouden .willen vertellen van de goede daden, door de voreten uit het Huis van Oranje in 't belang van ons land bedreven, dat de naam der Ko ningin niet meer zou mogen worden genoemd, dat wg niet meer zouden willen aankweeken liefde voor 't vaderland, eerbied voor de wet en 't wettig gezag, gehoorzaamheid aan de overheid en het wettig hoofd van onzen staat Niemand onzer heeft zijn stem verheven te gen het zingen van vaderlandsche liederen op de openbare school. Men heeft ons dat alles toegedicht, maar wie dat deed, lasterde, al of niet tegen beter weten in. De openbare school dient echter te zjjn de school voor allen, de school voor ge- teovigen en niet-geloovigen, de school voor katholieken, protestanten en joden, voorantj- revolutionnaircn, sociaal-democraten en libe ralen. En waar wij op die school spreken van God en van Christus, daar dienen wij in 'toog te houden, dat wij ons hebben te hou den aan den on3 wettelijk opgelegden plicht, er voor te zorgen, de godsdienstige richting van andersdenkenden niet te krenken. Zonder partij te kiezen, dienen wij met eerbied te spreken over 't geloof van den orthodoxen Christen, Zoowel als over de overtuiging van den vrijdenker. En wij doen dat met overtuiging, omdat ons paedagogisch beginsel ons zegt dat het buiten do bevatting van 'tkind ligt, hier een oordeel uit te spreken. Waai- ook bp staatkundig gebied ons volk voo verdeeld is, wil do Bond die verdeeld heid houden buiten de school. Op 6chool geen twistgesprekken over monarchie of republiek, geen opdringen van een oordeel «mn kinderen, die tot oordeelen ten eenen- male onbevoegd rijn. Dat wij daarom echter niet tot de kinderen ■ouden willen spreken, oVer de daden der Oranjes, niet zouden willen aankweeken eer bied voor do wet en de overheid, voor 't grondwettig hoofd van den staat, in deze do Koningin, dat wij de nationale liederen vpü do school zouden willen weren, is alles in etrjjd mot onze woorden, in Btrjjd met oïiae daden." Daarna geeft het Hoofdbestuur verschil lende aanhalingen uit R.-K. school Boeken en vestigt de aandacht op dc zeer ongunstige oordeelvelling, daarin over Prins Willem van Oranje uitgesproken. Die anti-Oranjegezinde, anti-vaderlandsche propaganda heeft het 6tccds met kracht bestreden, maar het wil niet in een ander uiterste vervallen. Het wil de propaganda, zoowel vóór als tegen, bui ten de school houden, om zoodoende de open bare school do school te doen zijn voor allen, van welkegodsdienstige en politieke richting ook. Dat men met den Bond van meening kan verschillen, is te begrgpen, maar redenen voor don storm die is opgestoken in de pers, bestaan, volgens meergenoemd Bestuur, niet. Veel minder gemotiveerd nog is de circu lair© van Burg. en Weth. van Rotterdam, en 't Hoofdbestuur protesteert er dan ook met alle kracht tegen, wijl daarin ook de vrij heid van spreken en schrijven wordt be lemmerd waarop ieder Nederlander prijs stelt. Benoemingen enz. By kon. besluit: ia aan W. C. J. Smit, kapitein ter zee, eervol ootilag verleend als lid van de Staatscom missie, ingesteld bg kon. beiluit van 13 Aug. 1909, in zake het instellen van een onderzoek omtrent de wenschelgkheid van het nemen van maatregelen, om op den duur een geregel- den toegang tot Nederland door het Noordzee kanaal te verzekeren, mede rekening houdende met de in de toekomst te verwachten grootere schepen, en is als zoodanig benoemd F. C. E. L. Koster' sohout-bg-nacht, chef van den marine-staf en van de afdeeling Defensie aan het Dep. van Marine is aan J. M. Bottemanne te 's Gravenhage, op verzoek, eervol ontslag verleend als direc teur der vissoherehaven te IJmoiden, onder dankbetuiging is J. H. M. Ellis, onder gelgktgdige toeken ning van eervol ontslag ais tgdelgk officier van gesondheid 2de k\. bg het personeel van den geneeskundigen dienst der landmacht in West-ludie benoemd en aangesteld tot officier van gezondheid 2de kl. bg het personeel van den geneeskundigen dienst van het leger m Ned.-lndië is de heer E. v. Duiken benoemd tot vice- consul der Nederlanden te Malega, buiten bezwaar van 's lands schatkist; zgn bg het Dep. van Bnitenl. Zaken bevor derd tot referendaris jhr. mr. dr. J. C. E. C. Rendorp, hoofdcommiestot commies J. J. P. Tap, jhr. mr. G. W. van Tets en mr. W. C. Beucker Andreae, allen adjunct-commiesen is do petaooulgke titel van referendaris toe gekend aan mr. D. W. baron van Heeckeren en mr. J. D. van Ketwich Verschuur, beiden hoofdoommies en die van hoofdcommies aan J. Bnrgg, commies bg dat departement. De gewone audiëntie van den Minister van Ladbonw, enz. zal Woensdag e.k. niet plaats hebben. Bjj resolutie van den Minister van Koloniën iB jhr mr O. E. W. Six, commies bg het Dep. van Koloniën, ter beschikking van den Gou- verneur-generaal van Ned.-lndië gesteld, ten einde voor den t|jd van 8 jaren, ol' zooveel langer als wensohelgk mocht blgken, te worden geplaatst ter algemeene secretarie ie Buiten zorg. De Minister van Koloniën brengt ter kennis van belanghebbenden, dat voor eenige gedi plomeerde Nederlandsche artsen, die den leef- tgd van dertig jaren niet overschreden heb ben, de gelegenheid bestaat om te worden benoemd tot officier van gezondheid der 2de klasse bg het leger in Ned.-lndië en verder voor eenige studenten in de geneeskunde aaneene Ned. Universiteit om in opleiding te worden genomen voor die betrekking. ▼oor nadere bgzonderhedon zie men de St. Qrt. no 55. Uit Stad en Provincie. Bg kon. beslnit is aan A. Wendel, wed. R. Broere, directeur der Rgkskweeksohool voer onderwijzers te Middelbar g, een pensioen toegekend van f 828 's jaars. Zaterdagavond omstreeks kwart over elf nur werden de rgksveldwnchters van Souburg en de gemeente-veldwachter Roth van 't Zand door een voorbijganger gewaarschuwd dat er oaraad was in de hontloods der firma De Broekert en Co aan het bolwerk alhier. Daar aangekomen, betrapten se den werkman v. B., die zioh met blgkbaar oneerlijke be doelingen tot die loods toegang verschaft had. Tegen B. is proces verbaal opgemaakt Zaterdagnamiddag had bg' het lossen vap de Middel burgeche boot, aan de Spy- kerbrug alhier liggende, eeu ongeval plaats dat betrekkelijk goed afliep. De werkman. P. de P. geraakte bij het afdragen van een kast met dit meubelstuk en de loopplank te water. Na tweemaal ondergedoken te rijn word hij dooi' den dekknecht v. d. IV. uit zijn benarde positie verlost. Behalve eenige verwondingen aan het hoofd kwam De P. met een nat pak en den schrik vrij. Zondagnamiddag werd op het terrein aan den Nadorst alhier, voor de Zeeuwsche competitie, een wedstrgd gespeeld tussohen de Middelburgsohe elftallen Zeelandia 11 en De Mosschen 1. Eerstgenoemde olub wist mot 1—0 te winnen- Tijdens de rust was de stand 0—0. B. M. M. 11 van Vlissingen moest voor bovengenoemde competitie op het Molenwater alhier spelen tegen Concordia van hier. Door het niet opkomen van de Vlissingers kon Concordia een papieren overwinning boeken van 5—0. Uit Vlissingen Bet Belgisohe schoolecbip Ville dAnvers kwam Zaterdag namiddag aldaar binnen en meerde in de binnenhaven. Het ganstige weer der laatBte dagen zoo sobrgf» men ons uit Westkapelle werkte er toe mee dat de schepen met stort- steen de plaats van de oevernfschniving kon den bereiken. Zoo lagen er Woensdag en Donderdag der vorige week respectievelijk 5 en 6 bjj elkaar. Zware brokken steen werden uit het ruim gehesohen, om ze te doen ver- dwjjnen in de diepte. Dat schjjnt wegens de toen staande vrjj hooga zee nog een gevanrljjk werkje geweest te zgn; een der dgkwerkers kreeg onder dat werk een kneuzing aan een der handen. In- 't geheel zgn er nu een I4tal schepen steen gestort. Bljjft het weer gunstig, dan worden zjj door meerdere gevolgd. Te Nieuw en St-JooBland wei gerde een werkman ajjn aanslag in de ge meente-belasting it f 0.85 te voldoen en daarom kwam j. 1. Zaterdag de deurwaarder zoo noodig zgn inboeldeltje in beslag nemen. Na wat heen en weer praten vond de man het beter toch maar te betalen, maar toen bleek dat hjj ruim tien gulden moeBt betalen Van weigeren wegens armoede was in dezen geen sprake, want de man had voor zgn doen een aardig kapitaaltje in kas. Verkeerde raad kostte den man dus circa f 10. To Goes werd Vrijdagavond door een rijksveldwachter een wielrijder aangehouden wegens het rijden zonder licht. De man bleek nog tien dagen hechtenis te goed te hebben en bovendien kwam uit dat hij het rijwiel in de Ganzepoortstraat had gestolen. De rijksveldwachter liet hem natuurlijk niet verder gaan en op het oogenblik zit de dief in het huis van bewaring te Middelburg. Onlangs maakten wg melding van hit besluit, door den raad van 'a G r a v e o p o 1- der genomen om niet deel te nemen aan de N. V. Drinkwaterleiding Zuid Btveland. Naar aanleiding van een daarop gevolgde bespreking van drie leden van het comité met de leden van don raad werd Vrijdag avond opnieuw een raadsvergadering gehouden waarin a et 4 tegen 3 stemmen werd besloten genoemd besluit te handhaven. Ook te B o r s s e 1 o n is die belangrijks zaak door den raad weer behandeld. In een Zaterdagmorgen gehouden zitting werd opnieaw in stemming gebraoht een voorstel tot medewerking aan de oprichting van de N. V. Drinkwaterleiding Zuid Beveland, doch de stemmen staakten3 tegen 3, zoodat het voorstel is verworpen. Besprekingen werden niet meer gehouden. Vóór dien had ook daar een overleg met het comité plaats. Het bestuur van den polder Oud-Noord- Beveland heeft bjj de uit te voeren werken aan bovengenoemden polder beaoemd tot tgdelgk opzichter bjj het aardewerk M. G. Siemens te Coljjnsplaat, bg het zinkwerk J. Krjjger te Wissekerke en tot distantie-baas A. Janse te Coljjnsplaat Vrijdagavond, toen de van het station komende tram H n 1 s t binnenstoomde, kwam uit een straat, welke door de tramlgn wordt gesneden, een bierkar nit StJanBteen, gevoerd door een knecht, aan. Waarschjjnljjk heeft de knecht door het gestommel der ledige bier vaten, welke op de kar lagen, de tram niet gehoord, want eensklaps werd het voertuig door de locomotief van de tram aangereden en met zooveel kracht tegen den voorgevel van een daar staand huis geslingerd dat deze instortte. De knecht, die op de kar zat, raakto bekneld en kon met moeite weggehaald wor den. Hjj werd in eea herberg binengedragen en klaagde over hevige pgn in beenen. Later in don avond is hjj naar het R. K. heidehuis vervoerd. Aan de machine van de tram was oenige schade en het voorval gat voor de tram onge veer drie kwartier vertraging. Te Neuzen overleed lieden morgen, na cene korte ongesteldheid, op 75-jarigen ouderdom de heer P. Moes, sedert 1877 lid van den gemeenteraad en sinds 1884 lid der Provinciale Staten, ridder van Oranje Nassau. Hij bekleedde verschillende openbare betrekkingen in polderbesturen en de land- bouwvereeniging. De heeren C. Stuurman en F. J. de Groote, aldaar, zijn benoemd tot buitengewoon op zichter van 's Rijks waterstaat bij de wer ken tot uitvoering van het Willielminakanaal. In een Vrijdagavond door do Vereeniging De Vereemgde llandwerkslieden. gehouden jaarvergadering in liet café La Bellevuc al daar, bleek uit het jaarverslag, naar ge woonte uitgebracht door den eere-voorzitter, den heer M. Egke, dat het aantal leden en donateurs vrijwel stalionnair bleef. Het be droeg pp 1 Jan. 1.1. resp. 65 en 75. Do ontvangsten bedroegen f 820 67, de uit gaven f 554.10®, het batig slot oJzoo f 266.57®. Onder de uitgaven komen voor f 178.35 (de helft van de contributie van de gewone leden), afgedragen aan hot ziekenfonds en f 160 als bijdrage voor het onderwijs in de vakschool. Het ziekenfonds ontving totaal f 207.51 en keerde uit f385.82, alzoo een nadeelig slot van f 178.31. Op 1 Jan. 1.1. befat het fonds f924.11. De vakschool, die van wege Rijk, provin cie en gemeente gesubsidieerd wordt, gaf bevredigende resultaten. Zij werd bezocht door oen 40-tal leerlingen. De commissie van toezicht is voldaan over den ijver en de toewijding van de onderwijzers. Do zangvereeniging „Geduld overwint", af deeling der hoofdvereeniging, vergastte de le den meermalen op eenige aangename uren, Ook dc jaarvergadering werd door haar opgeluisterd door het zingen van eenige lie deren, terwijl tooneclstukjes werden opge voerd on voordrachten ten beste gegeven. Dit hield de talrijke aanwezigen tot na mid dernacht op aangename wijze bjjeen. De verzending van mosselen te Phi lippine bedroeg van 28 Febr.5 Maart 1230 balen it 90 K.G. Hiervan werden naar do vischmijnen in België verzonden 113 balen h fr. 3, aan geregelde afnemers naar België en Frankrijk 715 balen it fr. 5.25, terwijl 498 Gentsche tonnen door Belgische en Hol- lajidsche venters werden opgekocht h. tv. 2.50 tot, fr. 3. Door Blankenburgsche visschers werden 325 ton mosselzaad aangevoerd, welke ge reed© koopers vonden a fr. 3 de ton. Zuider- zeezaad werd tot heden niet aangeboden. LETTEREN EN KUNST Tentoonstelling van Deensche kunst. Van de collectie aardewerk, porcelein en etsen, door den DeenBchen Kunsthandel te Amsterdam ingezonden voor de tentoonstelling die de Vereeniging Voor de Kunst voor deze week ge .rganiseerd heeft op de bovenzaal van de sooieteifc St. Joris alhier, heeft het aarde werk met zgn bonte, sterke kleuren nog de meeste elementen van volkskunst behouden, op dezelfde manier als bg ons het gekleurd oud-Delitsch. Maar met het behoud van het ornamenteel effeot van die frissohe, doorzich tige besohildering met haar overwegend groen en paars, iB die kunst op een hoogeren trap gebraoht door de mooie vormen der voor werpen, en de zorgvuldige afwerking. Het bljjft oohter alles forschstevige modellen, groote ornamenten, geheel in overeenstem ming met het krachtige klear-effeot. Temeer treit daardoor de tegenstelling met het porcelein. Zacht en teer van tint, soms zelfs zoet, met een mooien glans op het fijne pate, is dat veel meer bestemd voor een salon, een boudoir, terwgl men zioh het aardewerk beter denkt, dienend voor een muurversiering in een gang, voor ornament op groote kasten of aoo. Maar afgezien van het mooie uiterljjk van het porcelein is voor ons daarbjj het bjjzondere minder gelegen in de vazen, kommen, bakjes e. d. dan wel in do dierenbeelden. Die geven aan de tafel met de verzameling porcelein een vroolgk karakter, dat men in de kuist van weinig andere landen aantreft, of het moest hg de Japanners sjjn, wier in vloed men trouwens ook vermoedt bg de be sohildering der porceleinen vazen. We zonden dan ook niet durven beslissen of dat vrool|ke een uiting is van den Deenschen volksaard, dan wel van de individueels opvatting van een of meer knnsteiaars, al is het een feit dat men het ook terug vindt in het werk vai dei etser Moe. In ieder geval ie het een lust om de prachtige beeldjes van honden, vogels, visschen ene. to bekgken. Ze geven die dieren in allerlei hol dingen woer met een treffende waarheid, ei evennis bg do Japanners wordt vaak het komische van hot geval zeer geestig uitgedrukt. Wat ten slotte de etsen van Louis Moe be treft, die geven een kunst te zien welke sterk afwjjkt van hetgeen we in ons land gewend zgn. Ze werken als een vorfrissching na de vele etsen, louter gegeven om het picturale of het stemmingsvolle Moe darft een onder worp aan om het geval zelf. Maar hg is zoo'n buitengewoon kundig teekenaar dat iedere ets toch een kunstwerk wordt. Hg brengt den toeschouwer in een wereld die louter door zgn rgke fantasie geschapen is, en die is bevolkt door satjrkinderen, elven, heksen, duivels, een heele sprookjes wereld, semB geestig, soms luguber, soms ethe risch, alles echter geteekend met een overtui- gonde realiteit. Er zgn er bg waar niemand voor kan komen oi er wordt hem een laoh afgedwongen, bg- voorbeeld het satyrkindje dat, op zgn rug liggend, op zgn bokkepootjes een tambourgn laat dansen het drietal «Duivelskinderen", enz. Bg anderen is de fantasie heel teer, zooals in de vier beelden vau De vlieg oi in Zomer- nachtsdroom, waarin twee elven ineengestren geld liggen in het gebogen blad van een waterplant aan een donkeren vgver. En weer anderen zgn sinister, zooals dat van den Dui vel die in het Boek van het Noodlot studeert, of ook het wilde berglandschap in Adelaart,- burgl. Er zgn een veertigtal dezer etsen van Moe aanwezig. Sommige big kens do numme ring zgn eerste zgn ongekleurd. Bg de latere neemt de klenrbehondeling een ruimere plaats in, en vooral in zgn teer-fantastische werken weet hg daarmeo zeer veel te bereiken LANDBOUW. Wg ontvingen heden weer ter opname zeer uitvoerige stukken omtrent De Landbouw- Ondtrlmge en De Tuinbouw-ongtoallen-verzekermg. Aan dat verzoek voldoen wg niet en wèl om de volgende redenen Toen de voorbereidende maatregelen lot oprichting van eerstgenoemde organisatie in het Hoofdbestuur, m de landbouwafdeelingen en in de algemeene vergadering der Maat- eohappg werden besproken, hebben wg daar van melding gemaakt omdat eon en ander een deel uitmaakte van de agenda dier bg- eenkomsten. Van de lezingen, door den heer Theunissen gehouden, gaven wg in 't begin verslagen, later niet meer omdat de inhoud ervan be kend was. Doob nu al die voorbereidende regelingei zgn gemaakt, komt die «Onderlinge", en ook die Tuinbouw-ongevallen-verzekering, op één Ign te staan met andere particuliere maatschap- pgen. Al zgn zg ook coöperatief, dit sluit niet nit dat zg aan die particuliere maateohappjjen ooucurrentie aandoen en dat wg, door die stukken op te nemen, voor die Onderlinge en voor die Tubibouw-ongtvallen-verzekering een eensgdige reclame zouden maken. Dat aohten wg hoogst onbillgk tegenover andere premie-moatschappgen. Alleen sgn wg bereid aan het einde van elk boekjaar een en ander mee te deelen nit het verslag van die organisaties, evenals wg dat zooveel mogelgk van andere maatsehap- pgen doen. Vergadering Afd. Hiddelbarg Zeeuwsche Landbouw* maatschappy. Onder voorzitterschap van den heer jhr P. J. Boogaert vergaderden heden in een der lokalen van de sociëteit St. Joris alhier da leden van bovengenoemde afdeeling. De voorzitter wenschte in deze eerste ver gadering van dit jaar de leden en hunne ge zinnen geluk met 1910 en sprak de hoop nit dat het voor hen een gunstig jaar mag weien. De voorzitter gaf daarna een beknopt over* zioht van het jaar 1909. Roosklenrig kan dat niet zgngerist kan gezegd worden dat het atgoloopen jaar buiten gewoon ongunstig iB geweest voor den Innd- bouwer. De oorsaken zgn natnurlgk niet ver te zoekenhet weder, dat bgna het geheele jaar tegenwerkte, en de onophoudelgke regen, waaraan pms sedert enkele dagen een einde schgnt gekomen. Zonder dan ook absolunt van misgswas te kunnen spreken, mogen de resul taten zeor. zeer middelmatig gentemd worden. Bg de graangewnzsen was er nu letterlgk

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1