IHIDDELBIRGSGHE COURAKT.
mi m
Donderdag
3 Maart.
Benoemingen enz.
Verschillende Beriebten.
K'. S2.
133* Jaargang.
1910.
Dewi courant verschijnt d a g e 1 y k s, mot uitsondering van Zon- en Feestdagen.
?rij« per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. t 1
Afzonderlijke nummers kosten 6 cent,
A dvextentiS» bjj abonnement, op voordcelige voorwaarden
Prospectussen daarvan rjjn aan het bureau te bekomen.
Adverteatign voor-fhet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één nar
aan h#t bureau besorgd sjjn.
Advartentiën i SO oent per regel. By abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten on Dankbetuigingen van 17 regels f 1.60; elko regel msai
SO cent* Beolames 60 cent per regeL Grooto letters naar de plaats, die zij innemen
Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend<
Handel, Nfcverheid en Goldwesen, is gerechtigd hot Algemeen Advertentle-Bnrean A. DM LA
MAR An., SA. Tasrbnrgwal 386, Amsterdam.
Middelburg 2 Maart.
Kameroverzicht.
Zitting van Dinsdag.
ie interpellatie-Marchant over de bekende
Vweetie van het pensioenfonds der Holt.
If geren Spoor wegmaatschappijwaarmede de
Kamer heden hare werkzaamheden hervatte,
heelt een bevredigenden loop gehad.
Interpellant en Minister waren het vrijwel
over de zaak eens.
Over de houding der Spoorwegmaatschap
pijen, die den 23sten December van het vo
rige jaar den aandeelhouders van het pensi
oenfonds eenvoudig mededeelde dat hun by-
dipge tot 7 pCt. van het loon verhoogd zou
worden indien zjj zich niet uit het fonds
wilden terugtrekkenover dezen hoogst
arbitrairen maatregel waren noch de Minister
van Waterataat, noch de afgevaardigde voor
Deventer goed te spreken.
De Minister had dadelijk.toen Z. Ex. van
deze „bedreiging" hoorde, van de Maatschappij
een verklaring verlangd, maar was met het
gepleegd overleg niot tevreden. De belofte
een nieuw fonds te zullen stichten, had geen
indruk op Z.Ex. gemaakt, en do onzekerheid,
waann het personeel verkeerde, wat betreft
de pensioen-uitzichten, was er niet doorvor-
xninderd.
Volgens Minister Regout stond het ook niet
wettelijk vast, dat bij naasting door den Staat,
deao ook de verplichtingen, voortvloeiende
uil de fondsen, behoorde over to nemen
een opvatting, afwijkend van die van den heer
Marchant, die daaruit juist een argument te
meer voor ingrijpen der Regeering zag. Door
hel ongecontroleerde beheer over deze fond
sen, meende hjj dat ook de Staat benadeeld
tem worden als hot tot een naasting kwam.
De Minister verklaarde ten slotte dat hij
genegen is een bemiddelingsvoorstel te aan
vaarden, waarbij het personeel 4 of 5 pCt.
van het loon zou storten en de rest door den
Slaat en de Maatschappij zou worden be
taald.
Ken wettelijke regeling zou verkregen kun
nen worden door een wijziging van artikel
63 van het spoorweg-reglement, waarmede
Z.Ex. al spoedig bij de Kamer hoopt te
komen
De heer Marchant meende zich by deze
verklaring te kunnen neerleggen en daarom
geen uitspraak der Kamer te moeten uit
lokken.
De discussie, die eerst een vry kalm ver
loop had, veranderde eenigszins van toon
toen de heer Schaper al3 z'jn mcening te
kennen gaf dat het personeel wel weder do
dupe van deze nieuwe regeling zou worden.
Do houding der Maatschappij was z. i. niet
jao erg, en het personeel zou bij overname
door don Staat geen nadeel lijden.
Tan onzekerheid was geen sprake.
Hg wenschte in elk geval dat do Kamer bij
hel vaststellen dier nieuwe regeling gekend
zou Worden.
D« Minister deed in zijn antwoord vrij
duidelyk doorschemeren dat hij deze opvat
ting toeschreef aan het motief dat de re
geering altyd verkeerd handelt, en do sociaal
democraten er belang bjj hebben om het
personeel in een staat van ontevredenheid
te houden.
Natuurlijk was dit niet zóó „bedoeld,"
toen de heer Schaper er vuur op vatte,
en moest de voorzitter den warmbloedigen
afgevaardigde voor Appingadain verscheidene
malen tot de orde roepen.
Maar zoö onschuldig als de Minister diens
woorden (voorstelde, waren die toch niet.
Do oude vee to tusschen Z. Ex. en den heer
Schaper bleek nog maar al te duidelijk haar
invloed te doen gelden.
Vervolgens werd nog een aanvang gemaakt
met de behandeling van het wetsontwerp tot
wjjzïging der regeling van het militair onder
wijs, dat in hoofdzaak bedoelt de afschaffing
van het toelatings-examen voor de Militaire
Academie voor hen die een diploma H. B.
School of Gymnasium bezitten.
Alle sprekers, de heeren Tydeman, Duy-
maer van Twist en Van Nispen (Rheden),
juichten, behoudens eenige opmerkingen, deze
wijziging toe.
Met de heeren Tydeman en Duymaer van
Twist was Minister Cool het eens, dat zoo
«poedig mogelijk de Cadettenschool moest op
geheven'worden.
Morgen Voortzetting.
Tweede Kamer.
Decoratie- kwestie.
Het afdeelingsverslag betreffende het voor
stel van den heer Troelatta tot het houden
eeaer enquête omtrent de handelingen van
den toeamaligen Minister van Binnenlandsohe
Zaken ter zake van desoraties in 1903 en 1905
is versohenen.
Tegen het voorstel werden verschillende
bezwaren ingobracht. Sommigen achten het
praematuur. Vele leden waren -van oordeel
dat, al vereenigt men zich met de ruime op
vatting van het recht van enquête, toepassing
der wet ven 5 Augs. 1850 (Stol. no. 43) als
uitgesloten is te besehovwen, wonneer het
doel der enquête zou zgn te komen tot eene
aanklacht wegens een door een Minister ge
pleegd ambtsmisdrijf.
Men keurde het af dat de voorsteller, in
plaats van, zooals hg op zjjn standpunt bad
behooren te doen, een aanklacht in te dienen,
getracht heeft op de Kamer de verantwoorde
lijkheid te leggen van een onderzoek, dat tot
dat doel zou kannen leiden.
Ook werd opgemerkt dat deze enquête ook
daarom niet oirbaar zou zgn, aungezien zjj
geen politieke gevolgen kan hebben.
Ook werd aangevoerd, dat het algemeen
lang door het instellen eener enquête niet
zou worden gediend. Wel geven de
welke door de gepubliceerde brieven en de
verklaringen van dr. Kuyper geacht kunnen
worden vast te staan, geen gunstigeo indruk
van zgn beleid.
Verscheidene zaken staan vast. Zoo ook
dat dr. Kuyper over staatszaken briefwisseling
heeft gehouden met een vrouw, die zich niet
waardig heeft getoond met zoodanig blgk van
vertrouwen te worden vereerd. Door een
eDquête zouden wellicht verschillende reeds
behandelde feiten nader gestaafd kunnen
worden en misBohien nog andere feiten van
gelgksoortigen aard ter algemeene kennis
kunnen worden gebracht maar men kan niet
inzien dat door het verspreiden van meer lioht
omtrent deze zaken het algemeen belang zou
worden bevorderd en do eer des lands zou
worden verhoogd.
Andere leden konden zicb met bet voorBtel
vereenigen, daar het niet mogelijk is gebleken
door eene interpellatie het vereisohte lioht te
verkrggen. Ook kan dat volgens die leden niet
verkregen worden door den mgesteloen eert-
raad, aangezien zulk een raad, hoe goed ook
samengesteld, niet bg machte is getuigen te
dwingen voor haar te verschenen. Het eenige
middel is dus, volgens die leden, het instellen
van een parlomentair onderzook. Bg dat onder
zoek kan bljjken dat er termen zgn tot instel
ling eener strafvervolging en in dat geval kan
een aanklaoht worden ingediend en een in
structie ingevolge de wet van 1855 volgen.
De enquête inl zoo meenden enkelen
beslissend zgn voor de vraag of dr Kuyper nog
kan deelnemen aan het politieke leven. Trok
hg zich uit eigen beweging terug dan zou het
belang der enquête vervallen.
Aan het verslag is een Nota toegevoegd van
den heer De Savornin Lohman, waarin deze
erkent dat het recht van enquête evenver
reikt als het recht van interpellatie. Alleen
r een natuurljjke grens die niet kan wor
den overschreden zonder in het ongergmde
te vervallen. Verder dan in het algemeen
zgn taak reikt, kan een Staatsrechtelijk
lichaam niet gaan Daar de enquête dient
tot «voorbereiding", moet de Kamer zich de
mogeljjkheid voorstellen, dat zg iets met de
itkomsten van het ondersoek zal kunnen
verrichten, daargelaten of zg dit in werke
lijkheid doen zal. Hiermede is de voorsteller
het zelf eenft, bljjkens zgne toelichting.
Indien het ondersoek geen ander gevolg
kan hebben dan voldoen aan zekere nieuws
gierigheid, tonder dat daarbg eenig staatkun
dig belang is betrokken, ware snik een enquête
een dwaasheid en beneden de waardigheid der
Kamer en zelfs een misbruik van macht.
De stellet der nota meent dat de hoer
Troelstra een verkeerden weg "is ingeslagen
zgn doel te bereiken en dat de Kamer
diensvolgens verplicht is het voorstel om een
onderzoek in te stellen als bedoeld bjj art. 95
der Grondwet ter beantwoording van de door
hem gestelde vragen, te verwerpen.
Uit Stad en Provincie.
Naar wg vernemen, zullen de inspecteur
van politie B. D. Fabius en de adjunct-in
specteur J. J. A. Boekholts met 1 Juni den
politiedienst alhier verlaten.
Ter openbare civiele terechtzitting der
Arrondissoments-rechtbank te Middelburg
is heden de heer Th. L. F. Roersch als
notaris te Aardenburg beëdigd.
s*
In de Dinsdagavond gehouden vergade
ring van de begrafenis-maatschappij Uit Voor-
zorg alhier bleek uit het door den directeur-
secretaris uitgebracht verslag dat de ontvangsten
bedroegen f 14.497.38 en de uitgaven f 12 878.
waaronder f9.404 50 aan uitkeeringen voor
174 overledenen, zoodat de rekeniDg sloot met
een batig Baldo van f 1619.16 waarmede het
kapitaal vermeerderde,dntalzoo op 31 December
bedroeg f50.799.54*, onverminderd doloopende
nte.
Op 31 December bedroeg het aantal leden
188. Aan de leden werd, evenals vorige jaren,
vrijstelling van contributie gedurende de
Januari, Februari en December ge-
Bij kon. besluit:
ia benoemd tot ridder in do orde van
Orpm)e Nassau C. J. Broers, procuratiehouder
bij do firma J. M. van Kempen en Zonen
Voorschoten.
De Minister van Landbouw enz. bericht
in de St. Ct. dat den heer J. M. Bottemanne,
inspecteur voor de visschery, als standplaats
is aangewezen de gemeente 's Gravenhago
en dat het adres, waar genoemde inspecteur
voor belanghebbenden zal zijn to spreken,
is Bazarstraat no. 44, telephoon no. 1387.
-Ü resolutie van den Minister van Kolo
niën zijn C. G. Riem, J. Snellen van Vol
lenhoven, J. A. M. Bruineman en II. Mouw
ter beschikking van den Gouverneur-Generaal
van N.-l. gesteld, om, na voltooiing hunner
studiën in China, te worden benoemd tot
ambtenaar voor Chineesche zaken in Neder-
iandsch-Indiü.
KORT» «BDKDRËL1NGEN
VERGADERINGEN.
In do hoofdbestuurevergadering van
N cderlandsche Vereonigntg tegen de Prosti
tutie, te Utrecht gehouden, werd besproken
het rapport der commissie in zake het
wetsontwerp-Nelisscn.
Uitgesproken werd de meening, dat, waar
van verschillende plaatselijke verordeningen
zoo'n goede werking is gezien of kan worden
verwacht, de totstandkoming van een Ry'ks-
wet wel ten zeerste moet worden toegejuicht,
doch dat er op gewezen dient te worden, dat
reeds vigeerende verordeningen niet door deze
Rykswot moeten worden verzwakt.
Besloten werd het rapport vorenbedoeld in
afschrift naar do Tweede Kamer to zenden.
Breedvoerig werd nog gesproken over een
proces tegen middernacfctzcndelingen in Rot
terdam.
De heer mr F. N. v. d. Bilt werd als hoofd
commissaris en de heeren J. W. H. L. van
Karssen en D. Alewgnse Sa. werden als com
missarissen uit de leden herbenoemd. Z{j
.men hunne benoeming aan.
Uit Vliasingen
Vrgdagmorgen worden aldaar met de nacht
boot verwacht prins en prinses Heinrioh van
Pruisen, die met den mailttein van 5.-30,
waarin te hunne behoeve een salonrjjtuig
wordt gereserveerd, hunne reis naar Kiel zullen
voorwetten-
Cit Goes schrgft men ons
Bet verbod van eieroaverpakking op de
beurs, waarvan in ons vorig nommer in hot
verslag der landbouwvergadering melding is
gemaakt, iB door Burg. en Wetb. opgeschort
totdat belanghebbenden zullen zgn gehoord.
De eierenmarkt zal voorloopig op de ge
wone wjjze worden gehouden.
Door de algemeene vergadering van de ver-
miging De Ambachtsschool alhier werd beslo
ten dat met ingang van 1 Januari 1910 de
periodieke salarisverhogingen zullen plaats
hebben om de 3, in paats van om de 5 jaar.
2000 werden bestemd tot de vorming van
fonds, waaruit aan weduwen of minder
jarige kinderen bg overigden ran dienstdoend
of gepensioneerd personeel der school steun
zal worden verleend.
De rekening over 1909 werd goedgekeurd
in ontvang op 113.847.98. in uitgaat f 12.561.32*,
batig slot alzoo f 1286.05'.
Het jaarverslag over 1909 zal worden ge
drukt.
De periodieke aftredende bestuursleden wer-
>n he-kozen.
De alhier bestaande afdeeling van
Christ. Nat. Werkmansbond besloot f 10 te zenden
aan de uitgeBlotenen te Glanerbrug.
De rekening over bet afgeloopen jaar
draagt in ontvang f 39.82, in uitgaaf f15.95*,
goed slot f2386'.
De inkomsten van het ziekenfonds belie
pen f 136.80, de uitgaven sleohts F 98, waarvan
aan zieken. Br ia dus een goed slot van
f 38 80.
De klerk der posterijen en telegraphic
2e kl. J. E. Greveling is van Amsterdam ver
plaatst naar Zierikzee en de klerk le kl.
G. H. van der Ploeg van V 1 i s s i n g e n naar
Barneveld.
- Gedurende de vorige week werden van
;B r n i n i b s e verzonden naar België
Frankryk 2100 tonnen mosselen Ad 1 2.50
tot f 1.80 per ton naar kwaliteit.
Naar Engeland, Holland en Duitschland wer
den verzonden 360 balen mosselen ad f 2.10
tot f 2.40 per baal als voren. Aangevoerd
werden 250 tonnen mosselzaad ad f 0.60
tot 1.50 per ton naar kwaliteit en grootte.
Er werden 90.000 stuks oesters verzonden
tegen onbekende prijzen.
In de Dinsdag te Axel gehouden raads
zitting was ingekomen een schrgven van het
gemeentebestuur van Zaamslag, dat de Poucke-
polderschen dgk met macadam zal worden
verbard met het verzoek, dit jaar over de
subsidie te mogen beschikken. Op een verzoek
van J. Scheele e. avoerlieden te Axel, om
voortaan het vervoer voor de gemeente te
doen geschieden door voerlieden uit die ge
meente, werd besloten voortaan hiermede
rekening te bonden.
Een verzoek van C. van Bendegem e. a. aan
den Ouden Weg om een verhard voetpad langs
hunne woningen te leggen, zal worden ver
zonden aan bet bestuur van den Noord-polder,
omdat dit daar thuis behoort.
Omtrent het «Buitenwegje" werd besloten,
de sloot, zooals die vroeger was, weer open
maken tot het afvoeren van het water.
Een adres van A. Esselbrugge en 1° anderen
om het leerplan van de o. 1. school in dien
zin te wjjzigen, dat de leerlingen na bet
doorloopen der zesde klasse, meer uitgebreid
lager onderwgs kunnen ontvangenom zoo
doende gemakkelijker naar een inrichting voor
meer uitgebreid lager onderwgs of middelbaar
onderwjjs te kunnen overgaan, werd verwezen
naar het college van Burg. en Weth. om
,dvies.
By de volkstelling is gebleken dat
Aardenburg op 1 Januari 1910 2038
•s tolde, 990 mannen en 1048 vrou
wen.
LANDBOUW.
Te St. Maartensdijk is Dinsdag
i een lezing van den heer Zwagerman,
zuivelconsulent to Middelburg, een contröle-
vereeniging opgericht tot melkonderzoek,
welke 18 leden tolt, beschikkende over ruim
100 koeien. Ook bestaat er uitzicht, dat al
daar binnenkort een stierenvereeniging zal
opgericht worden.
Het doel der opgerichte vereeniging is om
te weten te komen welke koeien de beste
en voordeeligsto melk voor den veehouder
leveren. Do melk wordt tol dat doel te
Middelburg scheikundig onderzocht.
KERKNIEUWS.
De heer jhr. mr. W. H. Hoeufft heeft
zijn benoeming tot notabele bij de Ned.
Herv. gemeente alhier aangenomen.
Tot predikant bij de Ned. Herv. kerk te
Rotterdam is in de vacature dr. P. J.
Kromsigt beroepen de heer dr. H. J. Olthuis
te Karmelen.
ONDERWIJS.
Aan de Leidsohe Hoogeschool slaagde
Dinsdag voor het eandidaats-examen in de wis-
en natuurkunde de heer J. van Bruggen, van
Goes.
Voor het tijdvak van 1 Maart tot 31
Aug. 1910 is benoemd tot leeraar aan de
R. H. B. S. to 's Hertogenbosch L. de Mil-
leret to 's Gravenhago.
Aan do openbare meisjesschool voor
meer uitgebreid lager onderwijs, genaamd
Wühelminaachool, te Willemstad, op Cura-
<^ao (waarnemend hoofd mejuffrouw N. J.
C. Kruyt), wordt zoo spoedig mogelijk ge
vraagd een onderwijzeres tweede klasse, met
akten Fransch en Engelscb of Fransch en
teekenen, op een jaarwedde van f 1600, welke
met drie jaar lyksche verhoogingen van (200
tot 12200 kan stygen, terwijl voor elke bjj-
akte 50 's jaars wordt genoten.
Voor nadere inlichtingen zie men de
St. Crt. no. 61.
RECHTSZAKEN.
De rechtbank te Amsterdam heeft Dins
dag drio boerenknechts uit Hilversum we
gens ernstige mishandeling van een paard,
hetwelk jzy op 19 Oct. j.I. ter slachtbank
moesten leiden, veroordeeldtwee hunner
ieder tot 3 maanden, den derden tot 1 maand
gevangenisstraf. Geëischt was tegen ieder 4
maanden.
Dinsdag is voor het gerechtshof ,te
Amsterdam in hooger beroep behandeld de
de zaak tegen den koetsier, die als getuige
in een strafzaak voor de rechtbank te Haar
lem weigerde den eed af te leggen, volgens
de door hem opgegeven reden, omdat hij,
hoewel Katholiek gedoopt, niet meer aan een
God gelooft.
Het O. M. by de rechtbank te Haarlem
had tegen don bekl. een dag gevangenisstraf
geëischt, doch de rechtbank ontsloeg hem
van rechtsvervolging. De rechtbank besliste.
dal hoewel do mondelinge opzegging van hel
lidmaatschap der R K. kerk het verband met
die kerk niet verbreekt, bekl. toch met het
afleggen der belofte kon volstaan, daar bekl.
verklaard heeft, dat hij niet in een God ge
looft.
De advocaat-generaal requireerde vernie
tiging van het beroepen vonnis der recht
bank en veroordceling van beklaagde tot 7
dagen gevangenisstraf.
De verdediger, mr. J. A. Levy, conclu
deerde tot bevestiging van het beroepen
vonnis.
Het Hof zal 15 dezer arrest wijzen
Loterijwet.
Aan het breed gemotiveerd vonnis, door
de Haagse he rechtbank gewezen in zake
Lotisico, wiens directeur, zooals gemeld, ver
oordeeld is tot f 100 boete wegens overtre
ding der loterijwet, wordt het volgende ont
leend
Do Rechtbank heeft hel beroep op art. 1
der Loterijwet verworpen, alhoewel hef von
nis overweegt dat de orderbriefjes geen zelf
standig [bestaan hebben.
Want al is dit zoo, de inhoud dier briefjes
voldoet, aan de definitie van „loterij."
Ook het gemis van winstbejag kon geen
vrijspraak medebrengen, daar door bekl. er
kend is, dat hij" eenige winst geniet en
omdat de orderbiljetten indirect winst op
leveren, vermits mede daardoor het polis-
bedrijf wordt mogelijk gemaakt.
Het beroep op art. 10 achtte de Recht
bank gegrond en in het vonnis is nadrukke
lijk de bevoegdheid van Lotisico aangeno
men, om haar risico op series A, 1! hi C
door het uitgeven van de orderbiljetten te
dekken.
Echter niet op serie D enzomdat de
Rechtbank van oordeel is, dat die met zgn
„aangelegd" in den zin van art. 10 der
Loterijwet van 1 Juli 1905.
Naar wordt medegedeeld, zal bij de cas
satieprocedure nu uitsluitend worden behan
deld de vraag of het woord „aangelegd" zoo
beperkt moet worden uitgelegd ah de Recht
bank, of zoo ruim als Lotisico beweert.
LETTEREN EN KUNST.
Silvia Silombra, van jhr. Van Riems
dijk is in 't Fransch en in 't Duitscb ver
taald en zal in 'tas. seizoen te Parijs wor
den opgevoerd.
In den Hollandschen schouwburg te Am-
terdam, zal Woensdag 9 Maart a. s. op
gevoerd worden Satnbathjo», spel van deu
Sabbath, door den heer M. de Hond Ir.,
rabbyn, vervaardigd voor de Joodsche Too-
neelvereeniging Betsaiel, ontsproten uit de
bekende Werkliedenvereniging van dien
naam.
De Nieuwe Gids zal 1 October a s, vijf
en twintig jaar bestaan.
Er komt een feestuitgave op dezen belang
rijken datum, waarvoor aan alle medewer
kers een bijdrage is gevraagd. Met portret
en handtoekening.
Onder de oude schilderijen der konink
lijke verzameling, die Leopold II, door den
heer Kleinberger, van Parijs, bad doen te
koop 'stellen, was een groote Bchilderg van
RubensDe mirakelen van i Benedictus. Leopold
II vroeg er een millioen voor. Daar er geen
liefhebber of geen museum van Europa die
som betalen wilde, werd de scbilderjj door
den beer Kleinberger naar New-York gezonden.
~r is nu echter bevel gegeven, dat de schil -
derjj weer near Brussel komen moet en haai
oude plaats in bet koninklijk paleiB weer cal
innemen.
In Friesland is de toestand met be
trekking tot het hoog water aanmerkelijk
verbeterd. Het boezemwater daalt sterk.
In Noord-Brabant en Limburg is het water
weer gestegen.
Te Roermond is sedert 1880 de Maas niet
zoo hoog geweest ais nu. Te Maastricht stond
Maandag de Maas 4.14 M. boven A. P. De
ovens der fabrieken staan onder water, waar
door vele werklieden zonder werk zijn. Ver
schillende dorpen zijn overstroomd en de
bewoners moesten vluchten of op de zolders
hun toevlucht zooken. Sommige plaatsen, die
niet te bereiken zijn, losten schoten of
heschen de noodvlag.
Te Geulle is de Brommelerdjjk doorgebro
ken, wat gToote schade veroorzaakt.
Te Maastricht is een commissie gevormd
ten behoeve der noodlijdende dorpelingen.
Men zie Laatste berichten.
s*
Do opbrengst van een Maandagavond'
in den Haagschon Schouwburg gehouden uit
voering ten bale van de slachtoffers der
oversiroomingen in Frankrijk bedroeg on
geveer £2200.