MIDDELRURGSOHE COURANT.
Donderdag
3 Februari.
Sprokkelingen.
Burgerlijke Stand.
N*. 28
183* Jaargang.
1910.
Doze courant r er schijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland lranco pp. f S.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan sjjn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór n£u u r
iihti het bureau bezorgd zjjn.
Advertentiën10 cent per regol. Bij abonnement veel Jlager. Geboorte-, dood- en
alle andere familioberiohten en Dankbetuigingen van 17 regels t 1.50|elke regel meer
SO oent. Reclames AO cent per regel. Groote lottera naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing Tan advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffen.-
Handel, Ng verheid en Geldwezen, ia gereobtigd bet Algemeen Advertentie-Bureau BB l
MAB An., IÏ.S. Voorburgwal 386, Amsterdam.
Bp deee courant behoort een bijvoegsel.
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nummer voor op do gebrnikeljjke plaats.
Middelburg 2 Februari.
Hen die te Middelburg tot heden kiezer
waren maar nog inlichtingen verlangen en zjj
die nog geen kiesbevoegdheid bezitten en
meenen daarop aanspraak te kunnen maken,
wjjsen wjj er op dat, Zaterdag a. te beginnen,
het bestuur der Vrijzinnig Democratische Kies-
nereeniging alhier zitting houdt tot het geven
van voorlichting en inlichting aan alien die
dit verlangen.
Zulke zitdagen worden nog gehouden Woens
dag 9 en Zaterdag 12 Februari, en wel in de
Kegelbaan van de sociëteit De Vergenoeging
des avonds Tan half acht tot half tien.
Men denke daarom.
Wjj herinneren tevens aan het volgende
van 1 tot on mot 14 Februari: gelegenheid
tot aangifte voor de kiezorsljjst
vóór 20 Februarikennisgeving aan de be
lastingschuldigen, die nog niet betaald hebben^
dcor den Rijksontvanger
1 Maart: laatste betaaldag der belasting;
23 Maartter visieligging en verkrggbaar-
stelling der voorloopige kiezerslijst en bjjbe-
hoorende Ijjsten;
23 Maart tot en met 15 Aprilgelegenheid
tot reclame;
tot 21 April: ter visieligging en verkrjjg-
baarstelling der reolames en
vóór lb Meidefinitieve vaststelling der
kiezeiiljjst.
De eenige wenk, dien wjj nog in 't algemeen
to geven hebben, is deze
Men zjj op tjjd!
Na 15 Febr. is bet te laat om zich als kiezer
aan te melden.
Dit jaar zgn er verkiezingen voor de Pro
vinciale Staten en ook daarvoor is bet noodig
dat alle krachten worden ingespannen om aan
onze zjjde te behouden wat men heeft; en
liefst nog te trachten zetels te winnen.
Onze tegenstanders zitten niet stil waar het
geldt kiezerB te kweekon.
Doen wjj in onze provincie desgeljjks
Terwgl de recbUciie bladen zich voor het
grootste deel ingenomen verklaren met de
benoeming van den eereraad in de be
kende zaak, maakt Het Vaderland daaromtrent
dezelfde opmerking als wij deden. Haar
redactie had ook liever de enquête-commissie
benoemd gezien. Deze en het daarop volgend
onderzoek tooh zonden aan alle verdere ver
moedens of beweringen voor goed en voor
altijd een eind hebben gemaakt.
Intnesehen, men had nog niet eens zoo ver
behoeven te gaan, merkt het op. Zelfs indien
een Eereraad ware aangeboden vóór er met
een Enquête gedreigd was, zou daardoor het
rechtsgevoel nog bevrediging hebben gevon
den. Zoodra echter bet meerdere (eene en
quête nl.) aan de orde was gestold, kon het
•ontra-aanbod van bet minder ver en minder
üep gaand onderzoek door een Eereraad het
vermoeden niet wegnemen, dat dit gedaan
werd om, voor de kense tnsscben twee kwaden
■taande, er met zoo weinig mogeljjk af te
komen. De opvatting van een R.-K. blad
Bet Huisgezin), dat de Eereraad een reddings
plank noemde, en het aangrjjpen daarvan
qualifleeerde als Jaire bonne mine d mauvaie
jeu, zal, vreest het Haagsche blad, niet tot
dat blad bepaald blgven, maar de meening van
velen sjjn, ook en vooral van links.
Het Volk is ook van onze meening.
Nu de Eereraad er is, bljjkt eerst klaar,
welk een onding bjj is, merkt dit blad op.
Dr Kuyper zelf noemt hem een commissie
van onderzoek. Wat moet hjj onderzoeken
Het antwoord is te vinden in Troelstr's en-
qnête-voorstel. Vgf vragen zgn daar gesteld,
die alle uitloopen naar de vermenging van
funkties als partijleider en als Minister door
dr Kuyper. Vrogen, die een verhoor noodig
maken, niet alleen van den man'te wions be
hoeve de Eereraad is saaragesteld, maar ook
van mej. Westmejjer en de beeren LohmonD,
en verder van al degenen, wier getui
genis noodig is voor het controleeren van de
waarheid der verklaringen van dit viertal.
Het viertal, want nadat ón in het stuk aan
De Standaard van 29 Juni, èn in den monoloog
van dr Kuyper in de Kamer van 18 November
onjuistheden bleken voor te komen, is het
noodig, de betrouwbaarheid ook van zgn me-
dedeelingen aan die van derden te toetsen.
Er is niet de geringBte waarborg, morkt het
sociaal democratische blad op, dat de partiku-
liere enquête-kommissie zal kunnen oordeelen
in het volle licht der feiten.
Nog een tweede waarborg ontbreekt, nl.
deze, dat de kommissie het licht, dat zjj zich
zelf heeft ontstoken, ook voor het publiek zal
ontstekendat zjj niet alleen zal pogen zich
zelf een oordeel te vormen over de kweBtie,
maar iedereen tot het vormen van een eigen
oordeel in staat zal stellen.
Onlangs werd, zooals destjjds is gemeld, de
afgevaardigde van Goes, jhr m r A.
F. de Savornin Lobman, in Groningen
door geestverwanten op oen zeer harteljjke
wjjze gehuldigd. Verscheidene toespraken zgn
bjj die gelegenheid zooals dit te doen ge
bruikelijk is gehouden, doch het belang
rijkste van dien avond is zeker wel geweest
het antwoord, waarin de gehuldigde zgn dank
betuigde, en welk antwoord in De Nederlander
is gepnbliceerd.
De heer Lohmnn, oude herinneringen aan
halend, vertelt daarin o. a. boe hjj in de
politiek kwam.
Zgn familie heeft zieh niet bemoeid met de
politiek. Zjj had er bjjna een afkeer van. Als
jurist heeft bjj zich dan ook niet met do
politiek ingelaten. Ook niet toen hjj in Den
Booh als rechter, en later als raadsheer werk
zaam was. Menschelgkerwjjze gesproken, oor
deelde hg zich voor dit alleB zoo ongeschikt
mogeljjk.
Toen hebben hem al tjjd aangetrokken de
geschriften van Groen van Prinsterer, vooral
zoover deze het onderwjjs betroffen. Eene groote
onreohtvaardigheid vond hg het altjjd, dat de
Christelijke school achteruit gezet werd, maar
bjj vond dat Groen nooit een bruikbare oplos
sing aangaf.
en tweede punt, waarop de heer Lohman
wees, isdat hjj niet heeft leeren spreken en
nooit in 't openbaar een woord durfde zeggeD.
Bjj heeft zich verwonderd over menscben »uit
het volk", die zoo goed het woord voerden.
Maar in sprekers tjjd had men nog geene
jongelingsvereenigingen en andere corporatiën,
waar men door hot woord te voeren, leerde
spreken.
Na werd echter in Den Bosch, zonder zgn
toedoen, een debatingolob opgericht, waar ook
ds. Pierson, thans te Zotten, en hjj leden van
werden. Daar leerde hjj in het publiek debat-
teeren. Voortdurend bleef de beer Lohman
in correspondentie met Groen van Prinsterer,
maar het ging steeds over historische quaesties,
niet over de politiek. Toen hjj later meer
vrjjen tjjd kreeg,porde Groen hem tot Bcbrgven
aan Zoo kwam het boek Qezag en Vrijheid
dat evenwel ver buiten de politiek staa;, tot
stand.
Toen de heer Lohman dit boek had ge
schreven, begreep Groen van Prinsterer, dat
bjj hem wel in de politiek gebruiken kon.
Buiten zgn weten dit geschiedde destjjds
vaak, werd hg candidaat voor het Kamer
lidmaatschap in het distriot Arnhem. Hg
kwam dit te laat te weten."
De candidatuer trouwens door den heer
Lohman ook niet begeerd misluktehjj
werd met gekozen, maar na deze eerste mis
lukte poging zou de politiek den jongen
scherpzinnigen jurist niet loslaten. Een bjj-
zondere omstandigheid gaf spoedig wederom
aanleiding, den beer Lohman in de politiek
betrekken.
>ln Den Bosch was, tegen den zin van
den Kerkeraad, gekomen ds Pierson, de
orthodoxe predikant, in eene moderne gemeente,
Ook in deze zaak ziet spreker Gods wonder
bare leidingen.
Wat was het geval
Een paar leden van den kerkeraad zouden
ds Pierson gaan hooren, maar er kwam eene
overstrooming, Ds Pierson werd beroepen, en
zoo kwam do moderne gemeente in het bezit
van een orthodox predikant.
Ds Pierson bezooht op zekeren keer de open
bare school bjj eone les Men was bevreesd
voor hem, oordeelende, dat, wanneer deze zich
te veel met de school bemoeide, de sohool
orthodox zoude worden. Er ontstond een con
flict. In bet kort, er werd eene bjjzondere
sohool opgericht. Om den noodigon steun te
verkrjjgen, heeft de heer Lohman bruohures
geschreven. En die brochures hebben hem
op het verkeerde pad (de politiek) gobraoht,
Tot nog toe had hg zioh nog niet op poli
tiek gebied bewogen. Maar dr Kuyper werd
ziek. Deze moest voor ©enigen tjjd naar Italië.
Spreker redigeerde De Standaard. Het zonde
maar zgn voor een kleinen tjjd. Maar die tjjd
is tot een jaar geworden. In dien tjjd schreef
hjj de stukken de school, waaraan de natie
gehecht is. En zoo is spreker ook in de jour
nalistiek gekomen."
Van dien tjjd af heeft de politiek den heer
Lohman niet meer losgelatenhjj was er in
en bjj bleef er in - met eere 1
Uit Stad en Provincie.
Op versoek vestigen wjj de anndaoht der
ingezetenen van Middelburg op de volgen
de bepaling in de politie verordening:
Het is verboden bjj vriezend weder aan de
straatzjjde eene stoep of oen huis te schuren
of glazen te wasschen.'
ijj overtreding haalt men zich allicht een
proces-verbaal op den hals.
ln de Dinsdagavond door het Bestuur
der Vereeniging tot bevordering van het vreemdtlxn-
gen verkeer én Walcheren alhier gehouden
vergadering isjtot bode der Vereeniging, tevens
concierge in het Informatiebareel, benoemd
de heer M. C. J. F. Le Hane te Zutphen.
Voorts werd medegedeeld, dat de inschrij
vingen voor het maken van een trap aan de
duinen te Valkenisse niet ten volle aan do ver
wachtingen hebben beantwoord. Het Bestuur
hoopt dat zjj die nog met van huDno belang
stelling deden bljjken, alsnog tot het geven
van een bjjdrage bereid zullen zgn, en zal
overwegen, of het plan desnoods op eene
eenigszins eenvoudiger wjjze kan worden uit
gevoerd.
Nog werd besproken het maken van eene
nieuwe reclameplaat, ter vervanging van de
bekende met den boerenkop. Aangenomen
werd een ontwerp van onzen stadgenoot, den
heer J. C. Njjlaad. Zoo spoedig doenljjk zal
tot het drukken en verspreiden worden over
gegaan.
edon (Woensdag) en morgen wordt te
Mid delburg een tactisoh geneeskundige
oefening op de kaart gehouden voor de officieren
uit de garnizoenen VÜBsingen en Middelburg-
Deze oefening wordt geleid door den dirigee-
rend offioier van gezondheid 2e klasse A, But-
ner, aan wien toegevoegd is de kapitein van
den generalen staf F Aronstein, beiden van
Breda.
3jj beschikking van de arrondisaementB
rechtbank alhier is A K., bookmakersklerk,
beklaagd van oplichting, sinds 19 November
in het huis van bewaring gedetineerd, bniten
vervolging gesteld en zjjne invrijheidstelling
gelast.
Nog is op last van den officier van jus
titie alhier in vrjjheid gesteld de op 31
Januari 1.1. overgebrachte M. M. A. van
Oostburg verdacht van diefstal.
Uit Vliasingen.
Vrijdag middag te twee ure houdt de ge
meenteraad een openbare zitting.
Daarin zullen mededeelingen gedaan, stuk
ken overgelegd worden en benoemingen plaats
hebben, n.l. van een tijdelgk wethouder, oen
lid der commissie voor de Zeemans- en Vis-
echersbeurs, van drie leden der commissie
tot wering van schoolverzuim en van een
opwinder der klokken.
Verder komen ter tafel verschillende voor
stellen van Burg. en Weth.tot het maken
van een beschoeiing van cement beton aan
den mond van de Westerhaventot het
voortzetten der rioleering en bestrating vao
den Boulevard Bankerttot het herstellen
van de sleepshellingen pp de Zeehonden-
werftot verlenging van de aanstelling van
den tijdelijken opzichter bij de Gemeente
werken Van Oudgaardcn tot onderhandsche
verpachting van land aan J. J. lförstmann
en de Electro Tinfabrieklot het vcrleenen
van vergunning aan de N. V. Hotel N oordzee.-
bouleward tot het gebruik maken van ge
meentegrond tot het aangaan eener tijde
lijke geldlccning voor kasgeld, en tot be
schikking op reclames H. O dienst 1909.
Eindelijk zal wjorden vastgesteld het. 4e
suppletoir kohier II. O dienst 1909
De aanbeveling ter benoeming van een lid
der commissie voor de Zeemans- en V
schcrsbeurs bestaat uit de hoeren A. J. van
Ockenburg Jr. en A. O. van de Sande.
Voor de betrekking van opwinder der klok
ken worden aanbevolen de heeren J. F. J.
van Dalsum, T. van der Vegt en E. J. M.
Wegens.
INGEZONDEN STUKKEN.
ingezonden stukken worden ln geen geval trnij.in sii i
Men meldt ons uit W eetkapelle
dat aan den zeedjjk op de plaats der afschui
ving nog steeds wordt voortgegaan met het
storten van zakken zand Dinsdag heeft men
o.a, van des avonds half tien tot 's nachts 1
uur gewerkt.
:jj laag water bleken ook nu weer de zak
ken nog op de plaats te liggenook bjj peiling
stootte men op zandzakken.
Men hoopt, dat het stille, kalme weer nog
ibele dagen zal aanhouden, wat het werk
zeer zal vergemakkelijken.
Ruim 5000 zakken zgn nu gestort,
In het, in ons nummer van Dinsdag,
opgenomen verslag van de raadszitting te
Domburg staat bjj de discussies ovor de
herstelling van het dak der dokterswoning:
de boeren De Visser en E'.out deelden, op
gezag van den heer en mevrouw Vaandrager,
mede enz.dit moest zgnde heeren De
VisBer en Schout enz.
De aldeehng Baarland van het
Oroene Krui» besloot tot aanschaffing van een
ziekenledikant en verschillende andere ver-
plegingemiddelen.
Uit de, in de laatst gehouden vergadering
uitgebrachte rekening bleek dat er een batig
saldo is van f 8.05.
Tot vice-voorzitter is gekozen de heer J. de
Jager, in de plaats van den heer S. de Leeuw.
Benoemd word tot afgevaardigde naar de
algemeene vergaderingen in 1910 van het
Znid-Bevelandeohe Oroene Kruis de heer P.
Legs en tot zgn plaatsvervanger de heer
J Traas Czn.
De raad vai Oudelande heelt, op een
verzoek der vereeniging Woningbouw aldaar,
besloten tot het verleen en van f 9000 voorschot
aan die Vereeniging voor het bouwen van
acht arbeiderswoningen.
Met ingang van 16 Febr. is de klerk
der posterjjen en telegraphie le kl. A. de
Vries, van Zierikzee naar Amsterdam
verplaatst.
Dcor Gedeputeerde Staten is de heer V.
M. Krepel te Nieuwerkerk benoemd tot
lid der Provinciale Regelingacommisaie voor
de paardenfokkerij in Zeeland, ter vervanging
van den heer J. J. van Weel-
Door hetzelfde college is aan d6n heer M.
KoBtense teKruiningen op zgn verzoek
eervol ontslag verleend als lid der oommiSBie
van toezicht op de proefvelden in Zeeland.
Maandagnacht traohtte de landbouwerB-
kneuht P. d. K., naar het schjjnt naar aanlei
ding eener liefdeshistorie, brand te stichten
op de hofstede van den landbouwer J. Goet-
hals te 81 u i 8 k i 1. Hg werd te dier ïake ge
zocht door de politie en zjjne opsporing was
gevraagd, daar men hem gevlucht waande.
Dinsdag is echter zgn ljjk gevonden aohter
een klamp hout. Hjj had door een pistoolschot
een eind aan zgn leven gemaakt; het wapen
bevond zich nog in zgn hand.
Bjj kon. beslnit is benoemd tot notaris
binnen het arrond- Middelburg, ter standplaats
de gemeente Aardenburg Tb. L. F Roersch
caudidaat-notarÏB te Breda.
Van 1—2 Febr.
Middïlbuhg. OndertrouwdA. J. Dekker,
jm. 27 j. met J. O. de le Ljjs, jd. 26 j.
Bevallen P. de Jonge, geb. Poppe, d. C.
Davidse, geb. Ba9tiaanse, d. P. Poortvliet,
geb. Bastiaanse, s.
Geboren een buiteneohteljjke zoon, moeder
i jaar.
Overleden: N. P. de Lsenw, d. 7 m
Een opheldering;
Geachte redacteur.
In het verslag van mjjn lezing Tan 12 Jaarna:;
heeft uw verslaggever sommige namen ver
ward. Wat ik uit prof. Valeton's brochnra
aanhaalde heeft hjj aan prof. Van Djjk toe
geschreven, die na verontwaardigd vraagt dat
ik hem zal aanwjjzen waar hjj dat heelt ge
zegd. Wat do woordenquaeBtie betreft, dieno
tot inlichting dat ik heb gewezen op Vota
Academica bl. 207 »Wie beljjdtde Heer is
waarljjk opgestaan, spreekt daarin uit, dat do
nieuwe lovensbodem gevonden is, dat de geest
in beginsel de stof volkomen heeft door
drongen."
In verband met de definitie, die prof. Vaas
Nes geeft over het wonder, betoogde ik dat
dit is een verwjjsgeering van het bjjbelsohe
wonderbegrip.
Verder diene tot inlichting van proi. Van
Djjk dat ik ook nog heb gesproken over fijne
uitlating op bl, 11 van het Wezen des Christen
doms, waar bjj den raad geeft de gemeente te
houden buiten de quaesties, die oj> godgeleerd-
historisch gebied aan de orde zgn. Ik las toen
bl. 11 en het begin van bl. 12 voor, om te
verklaren hoe het komt dat de gemeente dik
werf zoo slecht is ingelicht over vele inzichten
die de predikant koestert.
Ik vestig volstrekt niet in het bjjzonder de
aandacht op prof. Van Djjk's uitlatingen
maai illustreer de valecbbeid dei antithese -
leuze aan allerlei uitlatingen van do gematigde
orthodoxie, die zich op obristeljjk gebied
vooral in de christeljjke historische partjj be
lichaamt.
B. D. EERDMANS.
Leiden, 1 Febr. 1910.
POHTBBIJEN.
De directeur der Rijkspostspaarbank
brengt ter algemeene kennis dat alle spaar
bankboekjes, uitgegeven in de maand Februari
waarop de ronte over het afgeloopen
jaar nog met werd bijgeschreven, zoo spoedig
mogeljjk, ter verificatie en rentobjjscbrgviug
•g hem worden ingewacht.
Voor de toezending daarvan kan gebruikt
gemaakt worden van omslagen met gedrukt
adros, kosteloos aan do kantoren der Pos
tergen verkrijgbaar.
Afgifte der boekjes tot voornoemd doel aan
die kantoren geschiedt tegen bewjjs van ont
vang.
U02e NTAATS-LOTHRIJ.
5e klasse. 10e ljjst-
Trekking van Dinsdag 1 Febr.
Prjjs v. 1000: No. 2005 13042 13364 18620
19908
400: 2605 4731 13607 15718
19222
200: 3211 3514 4938 8812
17588
100: 1434 1819 1886 2099
4710 4764 5143 11277
18317 18670
PRLJZEN VAN 70.
1679 1689 1705 4136 424» 4970
NIETEN,
i 1678 4113 4187 4959 7235 15021
1615 1699 4137 4222 4985 7289 150JS
I 1714 4151 4226 6605 9206 17472
1657 2352 4154 4230 7228 15004 17487
aUUGWATEK.
ta f ln'ipgo».
Dondtrdag 3 Feb. vm. 7.5
Vrjjdag. 4 89
Zaterdag 5 9 30
Zondag 6 10.48
Maandag 7 1144
Dinsdag .8 nm. 12.32
Woensdag 9 1.18
Dringend verzoek.
Herhaaldelijk komt het steeds voor dat men,
niettegenstaande ons vriendeljjk versoek,
brieven op advertentiën, advertentiën en andere
brieven en stukken, voor ons blad beBtemd,
bezorgt aan het kantoor der Hof- Boek- en
Handelsdrukkerij van de firma D.G. Kröbor Jr.
en ook omgekeerd.
Wjj merken daarom nogmaals op dat die
en de Middelburgsche Courant twee geheel
afgescheiden zaken sjjn en dus als zoodanig
niets met elkaar te maken hebben.
Wjj verzoeken daarom dringend wat voor
ons blad bestemd is aan oub eigen barets
en al wat bjj genoemde firma thuis behoort
aldaar, naast ons bureau, af te geven.