MIDDELBURGSCHE COURANT. I". 16 163* Jaargang. 1910. Donderdag 2U Januari. Middelburg 19 Januari. Dit Stad en Provincie. Verschillende Bericht». De*e eoxrait vwrBohijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering vim Zon- en Feestdagen. Frjjs fer kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaateen in Nederland^tranoo pp. f Afzonderlijke nummers koeten oant. Advertentiën bg abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan z§n aan bet bnrean te bekomen. Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één nnr aan hst bureau bezorgd zjjn. AdvertentiënSO cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ea alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regola t 1.60elke regel mt SO cent. Beolamos 10 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend- Handel, NJvorhoid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau BI) 1.A HAR An., NA Voorburgwal 366, Amsterdam. Benoemingen enz. Bjj kon. beBluit zijn benoemd tot griffier by het kantongerecht te Boxmeer mr P. F J. B. von de Ven, advocaat to Boxtelen tot kantonrechter te Alpben mrJ.de Bergh, thans griffier bjj het kantongerecht te Oss. Door werklieden der fabricage werd heden middag op de Hoogstraat alhier een schoorsteenbrandje door middel van een mi nimal gebluscht. Vermoedelijk ontstond het brandje door het vallen van eonig roet op do plaat. Naar het huia van bewaring a 1 h i o r ja overgebracht P. van R., 21 jaar, landbou wersknecht, geboren en wonende te Eede, tegen wien rechtsingang met bevel tot zijne gevangeneming was verleend als verdacht van diefstal en die deswege in het Algemeen Politieblad stond gesignaleerd. Uit Vlissingen. Tot boetuurslid van de afdoeling Vlissin gen der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen is gekozen de heer dr. D. van Maanen. To O o 81 en West Souburg weid Dinsdagavond van wege de afdeeling van het Groene Kruis aldaar door den heer B. F. C*ta, arts te Nieuw en St. Joosland, een bespreking gehouden over kwakzalverij. Hjj besprak de oorzaken waardoor in onzen tjgd van grooto vorderingen op natuurweten schappelijk gebied de kwakzalverij zich zoo zeer heeft verbreid, de vormen waaronder dat kwaad zich voordoet, hoe de wetten nog Lang niet een einde er aan maken en welk Aandeel de pers heeft in de verbreiding er van. Het gesprokene werd geïllustreerd met voorbeelden uit de dokterspraktijk. De voorzitter der afdeeling, de heer C. E. Pluggo, dankte den spreker voor de uitste kende behandeling van het onderwerp. In de Dinsdagavond door de weerbaar- heidsvereenigiDg Willen is Kunnen to W e s t- k a p e 11 e gehouden vergadering is tot voor zitter gekozen de heer H. Koster, tot vioe- voorzitter de heer D- Sanderse en tot penning meester de beer J. de Vos. De rekening eu verantwoording over 1909. sloot met een batig slot van f 23.27. De Narcissus zit nog altjjd op het strand aldaar. Zondagavond is de sleepboot uit Vlissingen ter plaatse gekomen, om haar vlot te trekken, doab de kabel knapte af, zoodat zjj onver richter zake is teruggekeerd. In een jaohtveld te K a p e 11 e is de vorige week een aantal uit Duitschland inge voerde hazen losgelaten, ter veredeling van het hasenras. Gedurende de vorige week werden van B r n i n i a b e verzonden 2400 tonnen mosselen ■aar België en Frankrjjk ad f 2 tot f 1 per ton naar kwaliteit. Naar Engeland, Holland en Duitschland wer den verzonden 620 balen mosselen ad f 2 tot f 2.50 per baal als voren. Br werden 75.060 stuks oesters verzonden. Aangevoerd werden 450 tonnen mosselzaad ad f 0.50 tot f 1.60 pet ton naar kwaliteit «n grootte. Door ingelanden der vier polders van het Waterschap St. Maartensdijk is besloten tot het bouwen van een nieuwe woning ten be hoeve van den watermolenaar. In zake bot plaatsen van eenige motorkracht in don bestaanden windwatermolen werd nog geen bepaalde beslissing genomen. Op voor stel van den heer J. W. Wagtho, rentmeester te Tholen, zal het advies ingewonnen worden van den heer S. L&ko, directeur van het in stituut van landbouwwerktuigen enz. te Wa- geningen, omtrent de kraoht, welke hg in den gegeven toeBtand de beste aobt. In December 1909 werden uit Z e e 1 a n d verzonden door: Krabbendgke 15.138 KG. oes ters j Kruiningen Yerseke 389.290 KG. oesters, 14.125 KG. mosselen en 22.195 KG alikruiken Vlake 50 244 KG. oesters en 272 KG. mosselen Broinisse 69 295 KG. oeBters en 1.143.480 KG. mosselen en door Bergen op Zoom 107.656 KG. mosselen en 169.260 KG. mosselen. Te Philippine werden aangevoerd 575.200 KG. mosselen. LETTEREN EN KUNST. Ze komen, weer tot ons, de""Wognnm- sche {zangers 1 Woensdag 26 Januari zal het door gansch ons vaderland bekend geworden koor ons weder van zijn eenvoudig-reinen koorzang doen genieten Hot is ongeveer een jaar geleden dat we de Wognummers, om zo maar te noemen gelijk zij wijd en zijd bekend zijn, in ons midden hadden. Toen was do zaal uitverkocht en hun succes uitbundig. Wellicht herinnert men zich wat ik over do uitvoering schreef. Zoo niet, dan raad ik ieder, die ze niet hoorde, sterk aan er ditmaal heen te gaan. En zij, die toen aanwezig waren, zullen het koortje gaarne voor de tweede maal willen hooren om de toen ontvangen indrukken te vernieuwen en te verfrisschen. A. A. NOSKE. ONDERWIJS. De heer A. Rademaker, hoofd der school met den bijbel op het Molenwater alhier, heeft de benoeming tot leeraar aan de hier ter stedo pp te richten Christelijke kweek school voor onderwijzers aangenomen. Tot hoofd dor school te Driewegen is met ingang van 18 April a.s. benoemd de heer G. A. van Noort to Arnemuiden. De examenB ter verkrijging van de akte van bekwaamheid ah onderwijzer of onder wijzeres en ter verkrijging van de akte van bekwaamheid, bedoeld in artikel 87 der wet tot regeling van het lager onderwjjs, tot het geven van huis- en schoolonderwijs in de vrjje en orde-oefeningen der gymnastiek, zullen dit jaar 1 maal afgenomen worden en aanvangen eerstgenoemd examen 1 April en laatstge noemd op een nader ie bepalen dag in October Maatschappij van Nijverheid. Dinsdagavond werd, onder voorzitterschap van den heer mr. J. J. Heyse, op de boven zaal van de sociëteit De Vergenoeging a 1- h i e r, eene ledenvergadering gehouden van hot departement Middelburg der Maatschappij van Nijverheid. Vóór tot het lezen der notulen van de vorigo vergadering werd overgegaan, bracht do voorzitter een woord van hulde aan de nagedachtenis van den overleden penning meester van het departement, den heer A. A. Mes. Hg stelde de bijzondere verdiensten voor het departement van den afgestorvene in het licht, die een bemind bestuurslid was. Do voorzitter zeide niet te zullen herhalen het geen over den heer Mes is gezegd en ge schreven, maar meende gerust te mogen con- stateeren dat, zoo ooit het van de dooden niets dan goeds van toepassing is, dit hier het geval is. De aanwezigen gaven van in stemming met het gesprokene blijk. Nadat de notulen waren goedgekeurd was aan de orde de keuze van twee bestuurs leden, noodig door het overlijden van den heer Mes en de periodieke aftreding van den secretaris, den heer C. Boudewijnse, die herkiesbaar is. Niettegenstaande do door bet bestuur aan gewende pogingen heeft de heer Boudewijnse zich niet (meer beschikbaar willen stellen voor een herbenoeming. De voorzitter ver klaarde namens het bestuur dit ten zeerste te betreuren, waar de heer Boudewijnse zich zeer veel moeite heeft gegeven in het be lang van het departement. Drukke bezigheden verhinderden hem echter langer deel uit te maken van het bestuur. Voor wat hij deed betuigde do voorzitter hem namens het de partement welgemeenden dank. In de vacature-Boudewijnso werden aanbe volen de heeren H. C. Ghrjsen en dr. M. L. Söhngen. De eerste werd met algemeene stemmen gekozen. In de vacature-Mes werden aanbevolen de beeren II. Boasson en W. C. Noske. Eerstgenoemde werd gekozen met 5 stem men, tegen 4 op den heer Noske. Thans moest worden overgegaan tot de benoeming van een secretaris. Als zoodanig werd de heer H. C. Ghijaen benoemd met 8 stemmenéén briefje was van onwaarde. De heer Boudewijnse bracht den voorzitter dank voor do aan hem gewijde waardeerendo woorden en wenschte het departement ge luk met de keuze van den nieuwen secreta ris, die zich bereid heeft verklaard eene ovontueele benoeming aan te nemen. Alsnu werd de rekening over 1909 nage zien en accoord bevonden. Zij bedraagt in ontvang en uitgaaf f 415.13®, met een goed slot van f 115.27®. Vervolgens bracht de heer A. C. Zoethout verslag uit omtrent de algemeene vergadering, in Juni van het vorige jaar te Leiden ge houden. Hij deed dit op geestige, onderhoudende, Aangename wijze. Hiermede was de agenda voor do vergade ring afgoloopcn en na oen oogenblik pauze werd aan den heer C. 51. F. van Fraeijen- hove van Breda gelegenheid gegeven do aan wezigen to doen keunis maken met den „Olso" spaarbrander, een arlikel waarvan hij de generale vertegenwoordiger is voor Zuid- Noderland. De heer Van Fraeijenhovc deelde mede dat de ;,,OIso"-brander, gebruikt met een spe ciale kous, meer licht geelt dan do gewone en bovendien veel gas bespaart. Hij toonde door proeven nan dat een Auer- brander minstens 125 liter gas verbruikt, terwijl de „Olso"-brander, bij een lichtsterkte van 80 Hefnerkaarsen en een gasdruk van 35 m.M slechts 80 liter gas per uur noodig heeft. Do lichtsterkte is photometrisch vastge steld pp verschillende gasfabrieken. Met cijfers van gebruikers van den nieu wen brander stelde hij in het licht dat deze ongeveer 35 a 40 pCt. bespaart. Zoo wees, pm slechts een voorbeeld te noemen, de gas- rekening van de cantine te Breda aan dat in Sept. 1908 met gewone branders ver bruikt was f 103.03 en in Sept 1909 met den „01so"-brander (slechts f62.42. Ook toonde hij proefondervindelijk aan dat trilling en vocht niet na<deelig werkt op do gloeikousjes. Tegenover de beweringen van don heer Van Fraeijenhovo verdedigde de heer J P Boudewijnse het goed recht van den Auer- brander, die fc. i., mits goed behandeld en van een goede kous voorzien, minstens even veel licht geeft als de „01so"-brander, zon der meer gaa te verbruiken. Deze bewering, die door den heer Boude- wjjnso niet werd bewezen wjjl hij geen der- gelijken brander bij zich had, werd door den heer Van Fraeijenhovo onmogelijk genoemd. In den loop van den avond had deze een Auer-brander met 80 liter gas doen bran den, waarbij belangrijk minder licht werd verkregen dan do „Olso" gaf De toekomst der sociaal- democratie. Dinsdagavond trad in de kleine zaal van het Schuttershof alhier voor de afdee ling Middelbuig van de S. D. A P. met bo venstaand onderwerp als spreekster op me vrouw A. RoLand-Holst van Laren. Zij begon met er op te wijzen dat haar rede niet in de eerste plaats gold het verre vooruitzicht van de sociaal-democratiehel socialisme, maar ten doel had uiteen to zet ten dat de klassostnjd, die door de arbei ders gevoerd wordt, hoe langer hoe zwaar der wordt en dat die zwaardere strijd nood zakelijk tot de overwinning moet voeren. Nemende als gegeven de zekerheid van de komst van het socialisme, trachtte me vrouw Roland-Holst in het vervolg van haar rede haar gehoor duidelijk te maken hoe de arbeidersklasse tot het socialisme zal moeten komen, welke de vooruitzichten zijn van do sociaal-democratie en van de moderne vakbeweging. Een van de hoofdfactoren, waarmede reke ning gehouden moet worden ter bereiking van het einddoel, zijn de middelen die ge bruikt worden. Hadden de arbeiders do vrije keuze, wie hunner zou niet begeeren op do minst pijnlijke en minst moeizame wijze, zonder het brengen van groote offers, het hoogste ideaal van vrijheid en welvaart te bereiken? Wij hebben echter, zeide spreekster, ge leerd, dat de wereld zich niet naar die wen- schen richt en dat het dus noodig is, ons verstand te gebruiken en na 1e gaan welken loop de ontwikkeling van do maatschappij neemt, en daarnaar te handelen. Wij moeten den weg zoeken waarlangs het socialisme kan bereikt worden. Wanneer men nagaat wat de werkelijkheid leert, zal men ontdekken dat de kapitalisten de pntwikkeling van do arbeiders, het al lereerst noodige, tegen gaan, dat zij zich verzetten tegen datgene wat de arbeiders omhoog voert, hen verheft, maar omdat de kapitalisten tegen de ontwikkeling der maat schappij in willen, helpt het hen niets. Zoo is het ook in de arbeidersklasse. De partjj- beweging zal to vergeefs zijn en niet leiden tot het doel, wanneer men zich in do partij verzet tegen hetgeen de pntwikkeling der omstandigheden wil. Welke is nu de weg dien do ontwikkeling hoeft ingeslagen? Hoe is de verandering in de bourgeoisie? Hoe zijn de vooruitzichten der sociaal-democratie en boe kan deze de hoop koesteren de tegenwoordige kapitalis tische maatschappij tot een socialistischen staat te maken? Achtereenvolgens werden deze vragen door mevrouw Roland-Holst beantwoord. Zij wees er op dat de tegenstelling in de samenleving tusschen kapitaal en proletari aat steeds grooter wordtdat do kloof die gaapt tusschen deze beide klassen steeds die per wordt, daar het kapitaal alles samen trekt, een einde maakt aan het kleinbedrijf en velen, nu nog zelfstandig, maakt tot arbeiders. Dat is een der grondslagen van de zekerheid van het socialisme. Op do vraag of door het steeds grooter worden van het aantal arbeiders de tegen stand tegen het socialisme niet langzamer hand zal afnemen, antwoordde spreekster dat do strijd juist des te zwaarder zal wor den en groote opofferingen eischen Om de arbeiders voor dien strijd geschikt te maken is het noodig hun allen het klasse-bewust- zijn bij te brengen, waardoor men kan ko men tot eenheid van handelen Gewezen werd in verband hiermede op Duitschland, waar de organisatie, niettegenstaande de vele wetten, zoo sterk is, waaruit blijkt het door zicht dat de arbeiders daar hebben op de ontwikkeling. Ontwikkeling is dus in de eerste plaats noodig om de maatschappij te bcgrgpen. Daardoor zullen de arbeiders vertrouwen krij gen in hun zelf, in hun partij en daardoor in do toekomst van het socialisme. Zooals reeds opgemerkt is, zal de strijd zwaarder worden Dit komt o. a. door de verandering van de productie en door de opkomende beweging van de arbeidersklasse. Spreekster trad in. een uitvoerige beschou wing over den naijver van de staten onder ling ten. opzichte van de wereldmarkten voor den afzet van do productie. Hoe die naijver aanleiding kan geven tot stnjd, welke moge lijkheid weder tengevolge heeft dat groote uitgaven voor leger en vloot gedaan moeten worden. Het resultaat daarvan is dat de be lastingen stijgen, welke meerdere opbrengst bijna geheel gehaald wordt uit de zakken van hen, die het minst hebben. Tegenover de lajbeidersbeweging heeft de bourgeoisie gesteld de patroonsvereemgingen vereenigingen van groot-industriëelen, die op stakingen enz. van de arbeiders antwoor den met uitsluitingen. De oorzaak van de groote maebt van de bourgeoisie om de arbeiders er onder te houden, vmdt zijn grondslag in den grooten invloed, dien zij naast het economisch gebied heeft op het politiek leven. Het is dus voor de arbeiders noodig dat zp naast de economische, ook een politieke ont wikkeling'krijgen, die in elkaar vloeien, want daardoor alleen zal hot mogeljjk zijn op de bourgeoisie de overwinning te behalen Do weg, die voor het verkrijgen van die politieke ontwikkeling bewandeld moet wor den, loopt langs het algemeen kiesrecht. Wan neer do arbeiders dat recht hebben, zal dat als middel gebruikt kunnen worden om te komen tot het socialisme. Na nog do aandacht gevesligd te hebben op het samengaan van do clericalen efi de liberalen, wanneer het betreft het niet-geven van socialo hervormingen, waaruit spreekster do conclusie trok dat ook van de liberalen weinig of in 't geheel geen steun is te ver wachten, daar de bourgeoisie zich steeds meer vereenigt, spoorde zij ten slotte de aanwezigen aan strjjd te blijven voeren, mede door sterke organisatie. Daardoor kan het algemeen kiesrecht verkregen worden, waar door de arbeidersklasse invloed zal krijgen op de wetgeving. Zware offers zullen in dien strijd gevraagd worden, maar het is de plicht van de arbeiders te blijven strijden tot de roode golven van het socialisme de rots der knechtschap verpletteren zullen. De heer H. W. J. Sannes van Amsterdam kwam in debat. Hij drukte zjjn leedwezen uit te moeten debatteeren met iemand, met wier redevoering hp het geheel eens is. De verklaring van dit vreemde ligt in het feit dat er in Nederland twee sociaal-democra tische partijen bestaan, waarvan één in de minderheid en één in de meerderheid. Spre ker behoort tot die minderheid, terwijl ook mevrouw Roland-Holst tot zijn medestanders behoort, maar bij de meerderheid is. De heer Sannes plaatste zijn Marxistische gevoelens tegenover do revisionistische denk beelden, door de mannen van de S. D. A. P. voorgestaan, en gaf als zijn meening te ken nen dat de denkbeelden van de spreekster, predikende den on verzoen lijken klassenstrijd, hoewel den arbeiders uit het hart gegrepen, in haar partij bijna niet geduld worden. Hij verweet verder do leiders van de 8 D. A. P., den strijd niet meer principieel te voeren, en haalde als bewijs voor die bewe ring, uitlatingen aan van die leiders in de Tweede Kamer, zoo o. a. over de Staatspen- sionneering, ten opzichte van welk vraagstuk mr. Troelstra eenige concessies aan do regee ring had gedaan Mevrouw Roland Holst diende van repliek. Zij zette haar standpunt in de S. D A. P. uiteen, er op wijzende dat het noodig is alles te doen om de beide partijen weer tot eenheid te brengen, een eenheid noodza kelijk voor het bereiken van het doel dat door beiden wordt nagestreefd. In verband met do kwestie van do Staats- pensionneering gaf zp als haar mecning te kennen dat deze zaak op het congres ter sprake gebracht moet worden. Mocht daar blijken dat de partij accoord gaat met dc meening van mr. Troelstra en dus afwijkt van haar oud beginselstaatspensioen aon- der eenige bpdrago van do zpde der arbei ders, dan is volgens spreekster de 8. D. A. P verkankerd door opportunisme. Maar zp was overtuigd dat de party dat niet zal doen. Na een slotwoord van den voorzitter, den heer L. Onderdijk, waarin deze tot eendrach tige samenwerking aanspoorde, werd de druk bezochte vergadering, die steeds mot dacht geluisterd had, omstreeks kwart voor twaalf gesloten. RE6HTSZAREN. De rechtbank te Alkmaar veroordeelde Dinsdag in hpoger beroep den bekenden kwak zalver H. J. uit Oegstgeest overeenkomstig het vonnis van den kantonreohter te Medees- blik, tot 2 maanden gevangenisstraf. De veroordeelde had voor de zooveelste maal een jongen zoogenaamd «geneeskundig behan deld." Te Zwolle is tot directeur van den keu ringsdienst van eet- en drinkwaren en ge bruiksartikelen benoemd dr A. Ver weg te Rotterdam. In het faillissement-Dieters te Gronin gen zpn de vorderingen van de Groningsohe Predict- em, Handelsbank te Groningen, de Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Ne derland en de Centrale Crediet bank te 's-Gra- vonhage ten bedrage van f 182.000, f 240,000 en f 58.000, gedekt door hypotheek of pand op de onroerende goederen. Uit Amsterdam, Op de meubelfabriek der firma Gr&tscx Co te Amsterdam is een werkstaking uit gebroken. Door den patroon was oen werkman ontsla gen wegens bet moedwillig vernielen van werk. De andere werklieden koten do part§ van den ontslagene en daar zjj ontkenden dat moedwil in het spel was,ei8ohten zjj dat de werkman weder aan het werk zou worden gesteld. Toen de patroon weigerde, staakten 22 man «ten arbeid - De leiding der staking is in handen van de meubelmakeravereeuiging Amstcls Eendracht afd. van den federatieven bond van meubel makers. Doer de winkeliers in de Kalverstraat aldaar zal een adres aan Burg. en Weth. gezonden worden, waarin verBouht wordt het verkeer op rolschaatsen in de smalle Kalver straat te verbieden. De winkeliers ondervinden schade in hun bedrjjf daar het koopend publiek door de sohaatsenrgders wordt lastig gevallen en het de Kalverstraat ten slotte sooveel doenljjk zal mjjden. Ben bekend AmBterdamsch philatelliet heeft dezer dagen twee poetzegels de One penny en de Two pence Mauritius-Pas/ ojfice aange kocht. Van deso zeldzame zegels sjjn slechts elf paren in omloop en ze vertegenwoordigen een waarde van pl. m. f 15.000 per stuk. De 19-jarige kantoorbediende, die ten nadeele van een AmBterdamaohe firma effec ten, dividendbewijzen en ooupons gestolen heett tot een gezamenlijk bedrag van f 3000, is Maandagnamiddag in een wapenwinkel te Amsterdam sangehouden. Ëg zjjn verhoor bleek dat hg aanvankelijk naar België was gevlnob t Eenige der verduisterdo papieren zijn in zja bezit gevonden. Aldaar is Dinsdag een Italiaan gearresteerd die er zgn werk van maakte minderwaardige buitenlandsohe gouden geldstukken bjj win keliers in betaling te geven. Hg logeerde met een handlanger in ee* bekend hotel in de Kalverstraat, waar sjj eea zeer goeden indruk maakten De recherche beeft in hot hotel beslag ge legd op hun koffers en tevens op flessehem met een scheikundig preparaat, waarmee sjj blijkbaar des nachts goud van de muntea afnamen. De handlanger is nog voortvluchtig. Te Haarlem vulde een dame van 103 jaar, mevr. weduwe Vermaaae—Van der Tuuk, by de volkstelling, haar biljet nog zelf in. By het inwerkingtreden der verhoogiag von den acojjns op het gedistilleerd, werden door de commiezen bjj een koffiehuiehouder te Waddingsveen zes vaten gedistilleerd ontdekt die niet voor den verhoogden acofins waren

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1