MIDDELBURGSCHE COURANT.
Zaterdag
8 Januari.
N*. 6.
ia3' Jaargang.
1910.
Deze courant vorachijnt dn^elyks, mit uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Ftfi per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo planteen in Nederland franco pp. i X.
Afzonderlijke nummerB koston 6 tont.
Advor.tontiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan sjjn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan hot bureau bezorgd zjjn.
Advertentiën i JO cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel moor
SO cent. Beolamos 40 cent per regel. Groote lottera naar do plaat», die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertenfciön en reolames. niet afkomstig uit Zeoland, betreffend*
Handel, Nijverheid on Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentie-Burma DE LS
HAR As., N.S. Voorburgwal »68, Amsterdam
Middelburg 7 Januari.
Sprokkelingen
Volgens mededcoling van De Standaard
kwamen bg de Tweede Kamorverkieeing voor
Wjjfc bjj Duurstede in het stadje LJselstein 99
percent der Rooraach-katbolieke kiezers op.
Dat Ï6 heel belangrjjk, maar nog interes
sante? zou het sjjn eens te weten, hoeveel
anti-revolnlionnairo kiezers in het geheele
district opkwamen en hoeveion oj» denRoom-
acbcE candidaat stemden.
Bjj de herstemming in het district Ame-
rongen tusscben een chrieteljjk historisch en
een anti-revolutionnair candidaat voor de Pro
vinciale Staten van Utrecht schjjnt het warm
-fce zjj» toegegaan. Het gejouw tegen den
voorzitter der anti-rev. kiesvereeniging moet
zoo erg zjjn geweest, dat deze zich niet meer
op straat durfde vortoonen, toen de uitslag
bekend werd.
Erg brtederijjk
De uitslag was dat de heer [F. Labouchère
(chr. bist.), wethouder van Doorn, met 2224
stemmen gekozen werd.
De beer N. van Os (a.-rverkreeg er 2072
Het idee van De Vaderlander om de K u y p e r-
Weetmeger-Lehmann zaak maar
blauw-blauw te laten en in de Tweede Kamer
m den doofpot te doen, wordt ook van andere
zjjde bestreden, en wel door het Bandehblad.
Dit blad maakt de opmerking dat er in
'a lands belang nog op iets anders dan onvoor
zichtigheid, waarmee het Unie-blad dr Kuyper'e
daad betitelde, gelet moet worden. Hoe af
keurenswaardig de «onvoorzichtigheid" ook
was om met mejuffr. Westmeyer in correspon
dentie ie tredenhoe onvoorzichtig het van dr
Kuyper ook moge geweest zjjn o c één syllabe
op de beschuldigingen te antwoorden die
onvoorzichtigheid zegt het eischt niet
in de eerste plaats bestraffing. Neen, die on
voorzichtigheid zouden wjj gaarne vergeten,
zou nooit »de ministorieele portefeuille" «voor
goed buiten het bereik" van dr Kuyper doen
vallen, indien er niet de minste verdenking
bestond van wat door jhr Lohmnn corruptie
genoemd is,
»Die verdenking gaat het Bbld, voort
een zeer ernstige verdenking, te erger na de
vele en belangrijke bewuste onjuistheden, door
dr Kuyper verkondigd, bestaat. En dan eischt
naar onze meening 's lands belang, dat alles
wordt gedaan om licht te krjjgen, alles wordt
gedaan om schuld oi onschuld te bewijzen.
Dat nooit door zulk een enquête-commissie,
door een ooreraad aangetoond zou kunnen
worden of al dan niet door dr Kuyper ver
band tusBchen de geldzendingen en decoratie
aanbiedingen is gelogd, is natuurlijk ten eenen
male onjuist. Het is zeer goed mogeljjk dat een
aantal feiten en aanwijzingen in onderling
verband het een of het ander met zekerheid
vaststellen. Zoo die voor de gelegenheid be
dachte onjniste redeneoring juist ware, zou
nooit, onder geen omstandigheid, onderzoek
naai gevallen van oorruptie mogelijk zjj».
En wjj zouden het diep betreuren, indien
bleek, dat iemand onder zulk een ernstige
verdenking van corruptie staande, zoo zeker
kon zjjn van de welwillendheid en goedmoe
digheid van zjjn collega's in de volksvertegen
woordiging, dat hg na, wegens «onvoorzich
tigheid" een vjjftal minuten in het boete
kleed te hebben gestaan, kan doen >als of er
van gee* parlementaire enquête sprake be-
hoeii te zijn."
Een verantwoordelijk minister, die in de
toekomst mocht meenen wèl ministerieele
gnnBten in ruil voor geldeljjke giften te mogen
vorloenen, moet niet weten dat, indien al door
«onvoorzichtigheden" een ernstige verdenking
op hem valt, toch nooit een onderzoek naor
sjjn handelingen zal plaats hebben.
Dat noemen wjj een landsbelang."
Wjj ontvingen van bet Hoofdbestuur der
Vereenig int) van Hoojden van Scholen in Neder
land een zeer uitvoerig stuk, al to uitgebreid
om het in zjjn geheel op te nemen.
Herhaaldelijk komt het voor-.dat men geen
rekening houdt mot do onmogelijkheid om aan
zulke stukken een plaats to verleenen. Daar-
ontvangen de bladen te veel en te
dikwjjlo dergeljjke aanzoeken.
Hoe beknopter en zoakrjjker zulke medo-
deelingen zjjn, hoe uieor kans er bestaat dat
aan verzoeken tot opname wordt voldaan-
In het bewuste stuk nu worden, naar aan-
loiding van een rode, door den voorzitter van
den Bond uitgesproken op de algemeene ver
gadering te Leidon, eenige opmerkingen
gemaakt.
Het Hoofdbestuur nu richt ziqh tot allen in
den lande «wion het aan het hart gaat, dat
onze openbare school wordt vernield door een
deel der openbare onderwijzers zelf".
Niet eer, zoo luidt het in het sohrjjven, zullen
i onderwjjzers tot voorstanders, laat staan
tot verdedigers der openbare school gerekend
mogen worden, dan nadat zo bet beginsel hunner
befaamde absolute neutraliteit zullen hebben
prjjs gegeven.
In het sohrjjven wordt betoogd, boe reeds
in 1905 het hoofdbestuur der Vereeniging
verdedigde
«De stelling dat het openbaar onderwjjs
vrjj moet zjjn van alle godsdienstig en poli
tiek dogma, moet naar den vorm, waarin ze
vervat is, worden aanvaard maar behoort
naar de beteekems, welke er weleena aan
wordt toegekend, met beslistheid te worden
afgewezen".
Deze stolling word toen met algemeene
stemmen aangenomen, waaruit duidelijk blgkt,
zegt hot sohrjjven, «dat de Vereeniging van
Boo den van Scholen in Nederland, waar het de
karakterbepaling onzer openbare school be
treft, volstrekt met acooord gaat met de be
schouwingen van den voorzitter van don Bond
van Nederlandsche Onderwijzer
Het schrjjven eindigt met een beroep in de
eerste plaats op do onderwyzers-zelven om
zioh te keeren togen het dry ven hunner lei
ders naar de «absolute neutraliteit."
En in de tweede plaats richt het bestuur
der Vereeniging tot allen, die het open
baar onderwjjs voorstaan, het dringend ver
zoek: Onttrekt uw steun niet aan de school,
die thans uw hulp in dubbele mate noodig
heeft. Maar spaart ons evenmin uw critiek
Eerst al» het publiek luide spreekt, zal ruen
misschien gaan inzien, dat de nationale school
niet kan bloeien, zoo ze niet is en blgft oen
nationale instelling.
Drankaccijns,
Naar aanleiding van den verhoogden accyna
op het gedistilleerd moot, naar de N. R. Ort
verneemt, een besluit in do maak zjjn tot
▼erhooging van dö belasting op van het bui
tenland komende stoffen, als chloralhydraat,
chloroforme, aethers en dergoljjke. Ook zal
eerlang een beslnit worden uitgovnardigd,
waarbjj de restitutie van acojjna bjj uitvoer
van likeuren op andere wjjze wordt geregeld,
in dier voege, dat o. a. de thans voor de zoo
genaamde fijne likeuren gebruikelijke bereke
ning der restitutie voor de suiker wordt ver
vangen door eene berekening, die gegrond is
op de werkeljjk in de likeuren voorhanden
hooveelheid suiker.
Benoemingen enz.
Bij kon. besluit zijn benoemd: tot ontvan
ger der successierechten (kantoor no. 2) le
's Gravenhage J. Hoeflako, thans ontvanger
der registratie voor do gerechtelijke akten
en der domeinen te Amsterdam idem (kan
toor no. 2) te Amsterdam L- N. Heyl, thans
ontvanger der registratie voor do burgerlijke
akten (kantoor no, 2) aldaaren tot hoofd
commies bij het Departement van Oorlog do
adjunct-commies der 1ste klasse bjj de pro
vinciale griffie in Friesland P. W. Oosterhoff.
Verder zijn aangewezen als afgevaardig
den der Nederlandsche Regeering naar het in
Juli 1910 te Bern te houden 8sto Interna
tionale Spoorwegcongres, de heeren A H. W.
van der Vegt, lid van don Raad van Toezicht
op de Spoorwegdiensten, en J. Schroeder van
der Kolk, Rijkshoofdingenieur voor de spoor
wegen, beiden tc 's Gravenhage.
Ter vervulling van twee vacatures van
rechter in de arronid.-rechtbank te 's Her
togenbosch zijn opgemaakt de navolgendo al-
phabetische lijsten van aanbeveling1ste
lijstmr. F, Huver Schmidt, subst.-griffier bij
de rechtbank te Utrechtmr. A. W. Kist,
subst.-grifficr bg de rechtbank te Maastricht
en mr. J. M. A. Roelants, voorzitter van den
raad van beroep (ongevallenverzekering) te
Groningen2de lijstmr. G. van der Flier,
hoofdcommies ter provinciale griffie van
Friesland, te Leeuwardenmr. J. C. II.
Prikken, subst.-griffier bij de rechtbank te
's Gravenhageen mr. J. T. Sluis, kanton
rechter te Schoonhoven.
Ter vervulling der vacature van kanton
rechter te Zuidhom is opgemaakt do navol
gende alphabetiscbe lijst van aanbeveling
mr. F, D. de Boer, kantonrechter te Dokkum
mr L. F. Britzei, griffier bij hot kantonge
recht te Almelo, en mr. S. Meihuizen, kan
tonrechter te Schagen.
Ter vervulling der vacature van kanton
rechter te Eindhoven is opgemaakt de navol
gende alphabctiscbe lijst van aanbeveling
mr. G. J. vén den Dringen, advocaat en pro
cureur te Helmondmr. K. C. J- M. Sassen,
ambtenaar van het openbaar ministerie bij
de kantongerechten in het arrondissement
's Hertogenboschen mr. P. D. A. Schoen-
maeckers, griffier bij het kantongerecht te
Gulpen.
In do St. Crt. van heden wordt ter ken
nis van belanghebbenden gebracht, dat dit
jaar voor toelating tot de Hoogere Krijgs
school worden opengesteldvoor het leger
hier te lande 14 plaatsen, en voor dat in
Ned.-Oost-Indië 11 plaatsen, welke plaatsen
als volgt worden verdeeld
Leger hier le lande, krijgskundige studiën
6 voor officieren van de infanterie1 voor
do cavalerie2 voor de artillerie, en 1 voor
do geniestudiën voor den intendance-dienst
4 plaatsen.
Leger in Ned.-Oost-Indië, krijgskundige stu
diën 5 voor de infanterie1 voor do ca
valerie 1 voor de artillerie, en 1-voor de
genie en studiën voor den intendance-dienst
3 plaatsen.
Uit Stad en Provincie.
De Vereeniging tot Spijsuitdeeling hier ter
stede big ft, naar men ons mededeel», ongeveer
in denzelfden 3taat voortgaan, dank zjj den
financieelen steun van particulieren en fondsen.
In 1909 werden uitgedeeld 9841 liter melk a
f 738.07s, 11,574 eieren A i 434.40 en 2219
porties middageten.
Er bljjft nog altjjd gebrek bestaan aan
materieeion steun, d. w. z. aan toezegging van
portiën gewoon middageten, die aan huis
worden afgehaald.
Aan den Raad van Middelburg is
hel volgende adres gezonden
Goven met vorschuldigden eerbied te ken
nen, J. Ondordijk en W. P. Cornelisse, res-
pectievelgk voorzitter en secretaris van don
Middelbwgschm Bestuurder sbond, vertegen
woordigende elf vak- en andere vereenigingen,
te wetende Vereeniging van Magazijn- en
Winkelpersoneel en do afdeolingon der na
volgende Bonden, n.l. timmerlieden, metaal
bewerkers, ecliilders, typografen, meubelma
kers, bakkersgezellen, slagersgezellen, dienst
boden, benevens de afdeeling der Soc.-Dem.
Arbeiders-party en de coöp vereeniging De
Vooruit;
dat het vraagstuk der vervroegde winkel
en magazijnsluiting als een maatregel van
sociaal en hygiënisch belang voor een tal
rijke groep onzer medearbeiders steeds meer
naar den voorgrond dringt, en zich dienten
gevolge een Nationaal Comité voor de ver
vroegde Winkelsluiting heeft gevormd, be
staande uit organisaties van do meest uit-
eenloopende politieke richting, welker doel
bestaat in het verkrijgen eener wettelijke
regeling ten opzichte der winkelbedrijven
dat adressanten, als deelgenoot in genoemd
Comité, dat streven zoo krachtig mogelijk
wonschen te steunen, temeer waar zij van
oordeel zjjn, dat het de vakorganisatie om
meer dan één reden niet mogelijk is een ver
vroegd sluitingsuur langs economischcn weg
door te voeren
dat echter het verkrijgen van een Rijks
wet op de vervroegde winkelsluiting bevor
derd wordt, wanneer in een aantal gomeen-
ten in ons land, door het invoeren van des
betreffende bepalingen in de Gemeentelijke
verordeningen, een vervroegd sluitingsuur
burgerrecht heeft gekregen
redenen, waarom adressanten aan uw Col
lege beleefd verzoeken, mede op nog nader
in de Memorie van Toelichting uiteen te zet
ten motieven, in de gemeentelijke verordening
zoodanige bepalingen op te nemen, die een
vervroegde sluiting van winkels en maga
zijnen in onze Gemeente tengevolge hebben
't Welk doende enz.
Een uitvoerige Memorie van toelichting is
bij het adres gevoegd.
Naar aanleiding van de gedane oproeping
van leerlingen voor de middelbare handels
avondschool alhier hebben zich 85 adspi-
rnnten voor de le klasse aangemeld, nl. 31 uit
Middelburg, en een uit Ylissingen, Goes, Arne-
muiden en Souburg.
Uit ylissingen.
Donderdagavond hield de afdeeling Vliêsin-
in van den Ned. Bond van Handels- en
kantoorbedienden Mercurius in De Oude Vriend
schap een propaganda-vergadering, waarin al»
iprekor optrad de heer P. Bakker van Rot
terdam, redacteur van hot Bondsorgaan.
Een veertigtal genoodigden woonden de
vergadering bjj.
Tot onderwerp had spreker gekozen: Vak
organisatie.
In de eerBto plaats ging bjj na de verschil
lende belangen, die de handels- en kantoor
bedienden hebben on hoe die belangen door
do Vereeniging worden behartigd.
Hg wees er daarbg op, dat de Vereeniging
niet in de eerste plaats zich stelt op 't stand
punt van den klassestrjjd, doch door corres-
pondeeren en 't hobben van een onderhoud
met de betreffende patroons, de belangen
der leden tracht te verbetoren, zoowel in mate-
rieelen als int6llectueelen zin.
Verder ging spreker na wat Mercurius in
de jaren van baar bestaan heeft tot stand ge
bracht, ten slotte de aanwezigen tot aanslui
ting opwekkend.
Mejuffrouw M. S. van Damme aldaar ie
benoemd tot gemeente-verloskundige te Draten-
Men schrjjft on»;
Het aantal reizigers per Provinciale atoom-
booten via B orsBelen dat, in deze dagen
van mist de onaangenaamheden en schaden
ondervindt van het gemis van telefonische
aansluiting van het steigerhuia Borasele, is
legio.
Hoelang zal deze toestand nog moeten voort
duren
De nieuw benoemde burgemeester van
K a 11 e n d g k e, de heer A. Lindeman van
Bloemon Waanders, is in het bezit van het
diploma van de Nederlandsche Vereeniging voor
gemeentebelangen en was gedurende een tiental
jaren werkzaam als ambtenaar ter gemeente
secretarie van Teteringen.
Naar wjj vernemen, is hjj ruim 30 jaar oud,
gehuwd en Ned. Herv. Hg moet ook gefortu
neerd zjjn.
Omtrent zjjn politieke richting weet men
weinig of niets. In elk geval is hg geen man
van rechts*, zegt men.
Op advies van de Groene Kruis vereeni
ging te Ellewoutsdjjk, heelt het bestuur
van het waterschap Ellewoutsdijk zich be
reid verklaard te bevorderen, dat in de be-
Btekken van uit te voeren strand- en oever-
werken, bepalingen worden opgenomen, waar
door de aannemers dier werken worden
verplioht om ter plaatse der uitvoering aan
wezig te hebben doelmatige middelen voor
oerste hulp bg plotselinge ongevallen, eenen
ander op den voet als is voorgeschreven voor
fabrieken en werkplaatsen, bg da jongste
wjjziging der Veiligheidswet.
TeHeinkenszandis aangekomen,
met het doel om zjjn oude moeder en verdere
fimilie op te zoeken en dan weer naar Amerika
terug te keeren, een oud inwoner dier gemeente
die 22 jaar geleden mot zjjn vrouw naar
Dakota vertrok om zjjn geluk te beproeven.
Het was een oppassend werkman en hg is
volkomen geslaagd. Hjj bezit thans een boer
derij met 320 gemeten bouw- en weiland, een
massa koeien en paarden en vele landbouw
machines.
Bij kon. besluit is toestemming verleend
aan J. A. M. Hanssens, secretaris en ont
vanger dor gemeente Noordgouw e, om
fcot 1 Januari 1913 te Zierikzee te wo:
Tot agent van politie te Neuzen iB
aangesteld W. van Doorn, van Ellewoutsdjjk.
Loop der bevolking
Do bevolking van O. on VV. Souburg
bestond op 31 December 1908 uit 1480 man
nen en 1468 vrouwen, totaal 2948 perso
nen. Zjj vermeerderde door geboorte en ves
tiging met 207 mannen on 219 vrouwen
doch verminderde door overlijden en ver
trek mot 131 mannon en 133 vrouwen.
Op 31 December 1909 was het aantal in
woners 3107 en wel 1553 mannen en 1554
vrouwen.
Er werden 22 huwelijken voltrokken.
K a p e 11 e toido op 1 Januari 1909 2087
inwoners, n.l. 1068 mannen en 1019 vrou
wen.
Het aantal vermeerderd*' dooi de geboorte
van 34 mannen en 26 vrouwen en de ves
tiging van 71 mannen en 85 vrouwen, met
105 mannen en 111 vrouwen.
Door het overlijden, van 19 mannen eti
16 vrouwen en het vertrek van 59 mannen
en 68 vrouwen verminderde het echter met
78 mannen en 84 vrouwen.
Op 1 Januari 1910 was dus het quintal
inwoners 2141 en wel 1095 mannen en 1046
vrouwen.
Het aantal inwoners van W e m e 1 d i n g e
was op 1 Januari 1909 210'): 1081 man
nen en 1019 vrouwen.
Door de geboorte van 30 mannen on 37
vrouwen en do vestiging van 61 mannen en
vrouwen vermeerderde liet aantal met
91 mannen en 93 vrouwen. Door het over
lijden van 16 mannen en 11 vrouwen en
het vertrek van. 57 mannon en 55 vrouwen
verminderde het echter met 73 mannen on 66
vrouwen.
Op 1 Januari 1910 bestond de bevolking
dus uit 1099 mannen en 1046 vrouwen, to
taal 2145 personen.
1 Januari 1909 bedroeg do bevolking von
R 111 a n d-B a t h 2180 personen, waaronder
1085 vt. en 1095 m.
In den loop van het jaar werdou 46 m.
1 28 vt. geboren, terwgl er 68 m. en 71 vr.
zich vestigden, zoodat de geheele vermeerde
ring 114 m. en 99 vr. bedroeg.
Door overlijden werd de bevolking ver
minderd met 20 m. en 15 vr. en door vertrek
met 82 m. en 77 vr., zoodat do totale ver
mindering 102 m. en 92 vr. bedroeg.
De bevolking is toegenomen met 12 m.
en 7 vr, dus met 19 personen, zoodat het
aantal inwoners op 31 Dec. 1909 2199 be
droeg, 1097 manuen en 1102 vrouwen
2 onwettige geboorten, n.l. t m. en L rt
werden aangegeven en 1 kind als levenloos.
Het aantal huwelijken bedroeg 15.
De bevolking van Wisscukerkc, die
op 1 Januari 1909 bestond uit 16-12 man
nen en 1646 vrouwen, dus uil 3288 poreo-
nen, vermeerderde door de geboorte van 50
ra. en. 35 vr. en door de vestiging van 55 ra.
en 33 vr.
Daarentegen verminderde zij door hel over
lijden van 15 m. en 26 vr. en het vertrek van
m. en 40 vr.
Op 1 Januari 1910 bestond de bevolking
alzoo uit 1666 m. en 1648 vr. of 3314 per
sonen.
Er worden 24 huwelijken gesloten
De bevolking van Zierikzee bestond op
1 Januari 1910 uit 6804 personen, tegen 681t
op hetzelfde tijdstip van 1909. Zij ging dus
met 7 personen achteruit
Op 31 December 1908 bestond de borol-
king van Axel uit 2-128 mannen en 2376
vrouwen, totaal 4804 personen.
Door de geboorte van 85 mannen on 86
vrouwen en de vestiging van 121 mannen
92 vrouwen vermeerderde de bevolking
met "206 mannen on 178 vrouwen. Zg ver
minderde echter door het overigden van 40
mannen en 36 vrouwen on hot vertrok van
112 mannen en 73 vrouwen met 152 man
nen en 109 vrouwen, zoodat op 31 Decem
ber 1909 het aantal inwoners 4927 was
2482 mannen en 2415 vrouwen.
Het aantal huwelijken was 32
Levenloos werden aangegeven 2 mannon ea
2 vrouwen.
I erkenning had plaats
Posteryen.
Op het post- en. telegraafkantoor te W e-
m e 1 d i n g e werden in 1910 verzonden en
ontvangen 6874 telegrammen en 2712 telefo
nische gesprekken verzonden.
In 1909 werden op het telefoonkantoor
te Yorseke gevoerd 1505 gesprekken, .waar
van 564 inkomende en 941 uitgaande.
Op hel telegraafkantoor werden behandeld
14.546 telegrammen, waarvan 2161 verzon
den en 12.385 ontvangen.
Op de postspaarbank werd ingelegd
f73.374.43 en teruggevraagd f64.859.84.
Er werden 103 nieuwe boekjes aangevraagd-
Op het hulppostkantoor te Stavenisse
werden in 1909 ontvangen 29.743 brieven,
briefkaarten en dienstslukken, 663 aangetee-
kende brieven en verzonden 395.
Gestort werden 2362 postwissels en uitbe
taald 1282.
Geïnd werden 1672 kwitanties
Verder worden 2523 postpakketten verzoa-
den en 3950 pakketten ontvangen.
Aan zegels word ontvangen f 2185.43V2-
In 610 inlagen werd in de Rijkspostspaar
bank ingelegd £35.498.92, terwijl er 167
uitbetalingen plaats hadden en 43 nieuwe
boekjes worden uitgegeven.
Op het Rgkstelefoonkantoor werden ver
handeld 3703 telegrammen, n.l. 1747 ontvan
gen en 1956 verzonden.
In 1908 waren deze cjjfers resp. 3988,
