MIDDELRGRGSCHE COURANT. W oensdag 8 December. Kameroverzicht. BUITENLAND. Beknopte Meuedeelingen. N\ 289 182' Jaargang. 1909. .Sr.' Deze oouraat versohijnt d o g e 1 ij k s, met uitzondering v&n Zon- en Feestdagen. Priji per kir ar taal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaataen in Nederland franco pp. f t. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. A"d vcrtontiën bp abonnement op voordeebge voorwaarden. ProepectcBBPn daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middagB vóór één nur aan hot bureau bezorgd zjjn. AdvertentiënSO cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer SO cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend* Handel, Nijverheid on Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentle-Barcaa aTdhÜa MAR Ai., N.X- Voorburgwal 366, Amsterdam. Btj deze conrant behoort een bijvoegsel. Middelburg 7 December. Zitting van Maandag. De grappenmakerij van Vrijdag j.l. met „Jan Kanon," deftiger uitgedruktZ. Ex den Mi nister van Marine, werd heden middag bij het Voortgezet debat betreffende de Zee macht niet herhaald. Z. Ex. trad nu op onder meer pfdoende toezicht van mr. Heemskerk. Bij' iedere aanvechting van Minister Went- holt om de zaken weer in don trant van „bij ons," d. w z. bij de Marine, te be handelen, werd dit telkens door een energiek handgowuif van den premier onderdrukt. Het uitspreken zijner verdediging bestond daardoor uitsluitend in het voorlezen van hetgeen de boeren van het departement voor Z. Ex. hadden opgeschreven, hetgeen met 'een stemverheffing geschiedde, welke die van den heer Duijs evenaarde. Als van belang zij het volgende genoteerd Z. Ex. verwierp niet hot denkbeeld-Bos om do commcrcieele boekhouding op de Rijks werven in te voeren. Om er wat spoed ach- tor te zetten diende de heer Bos bij de re plieken maar vast een motie in om de Kamer zich ook eens over die 'wenschc- tqkheid to laten uitspreken. Het oude materieel zal „zoo spoedig mo gelijk" opgeruimd worden. De censuur-bepa- lingen voor hetgeen officieren willen schre ven in periodieke of andere bladen, gelden alleen waar dit het belang der defensie zou kunnen schaden (monopolie Krupp 11) Voor do behartiging dor „geestelijke belan gen" van het Marine-personeel heeft Z. Ex. het bekende „open oog"zij is echter een zaak, die voornamelijk aan het „particulier initiatief" moet overgelaten worden. Mr. Heemskerk waait hier opkomende grapjes van „Jan Kanon" met breed handgebaar weg. Voor de samenstelling van een anderen preekenbundel zal Z. Ex. dominee Van der Voort van Zijp gaarne op het kabinet ont vangen (mr. Heemskerk kan nauwelijks zijn lachen bedwingen, wenkt echter waarschu wend met de hand). Onderofficieren krijgen geen inzage in hunne conduitelijsten Volgt een verdediging van do .Marine -cantme te Den Helder, en een schilderachtige beschrijving van de twee „aartsvijanden," die genoemde 'cantine beeft, n.I. de partij van Het Anker, die ook een cantine, Bondsgebouw genaamd, bezit, en de partij der „Kroeghouders," die zeer gebeten is op de officiöele cantine. Als do heer Heemskerk niet opgepast had, dan hadden hier de geheel-onthouders zeker ook een veeg uit de pan gekregen. Swmma summarum: een matroos moet een gelegenheid hebben om „op zijn gemak zijn twee borrels te kunnen gebruiken." Dronken matrozen kunnen niet dadelijk ge weerd worden, omdat die „staat van onzede lijkheid" bij hen menigmaal niet onmiddel lijk geconstateerd kan wordenzij zijn dik wijls beschonken, zonder de uiterlijke teeke nen van dronkenschap te vertoonen. In don aanvang verdedigde do Minister nogmaals het monopolie-Krupp tegen den aan val van den heer Thomson, waaruit echter duidelijk bleek dat 'tmet de lcverancies van het huis Krupp vreemd toegaat. Wat de Minister dienaangaande opmerkte, raakte kant noch wal, en de door hem hoog geroemde „belangeloosheid der firma Krupp" scheen ons zeer bedenkelijk. Het wordt hoog tijd dat de publieke opinie zich eens ter dege met deze zaak gaat bemoeien, vooral nu binnenkort voorstellen ter bevestiging on zer zeedefensie zijn te verwachten, waar mede een som van 50 millioen gulden is ge moeid. Tegenover de argumenten, door den heer Thomson in tweeden termijn heden aange voerd, maakte het verweer van den Minister een pover figuur. De bewering van den Minister dat alleen Krupp <7oed geschut kan leveren, is eenvou dig belachelijk. En als men nu aanneemt, zoo als de heer Thomson met eenige feiten me moreerde, hoe diezelfde firma Krupp in an dere landen leveranties tracht te verkrijgen, is het alleszins zaak om deze bron van cor ruptie buiten onze landspalen te houden. Morgen zal over deze belangrijke kwestie in comité-generaal nader worden beraad slaagd. Heden avond werd een aanvang gemaakt met de behandeling der begrooting van Land bouw. Hierover voerden het woord de heeren Schaper ontslag Lovink; Van Vichem uit roeiing aalscholversVan Foreest ontslag Lovink, zéér bedenkelijk, omdat Minister Talma „te politiek aangelegd" isVan Asch van Wijck waterdrainage door waterleidingen, schade aan de grondgesteldhcidTydcman subsidie Boerenleenbanken en aan de Roomsch-Katholieke goitenfokkenjVorster- man van Oyen bescherming vogels en kikvor- schen: zeer grappigo rede, bracht de Kamer een oogenblik in vroolijko stemmingVan Nispen (Rheden) non-vlinderplaag Van Vliet toost op LovinkV/in Wijnbergen dito dito en dr. Bos beschouwing over het rapport der Landbouw-Staatscommissie. Uit het antwoord van den Minister stip pen wij slechts aan dat hij het vertrek van den heer Lovink betreurde, er nooit ruzie tusschen. de beide heeren was geweest, en hij" nog niet wist hoe do opvolging van den heer Lovink zou geregeld worden. Verder verweerde de Minister zich tegen het verwijt dat hij tè politiek zou zijn en constateerde hij 't was vijf minuten vóór twaalf dat hospilantleden der Roomsch- Katholieke Geitenfokkerij-vereeniging hun geit eventueel naar den „ofÓciëelen bok" kunnen brengen. Precies twaalf uur begon do heer Schaper te repliceeran, maar wij gingen huiswaarts. Morgen wederom Marine. Uit Stad en Provincie. St. Nicolaas heeft het Maandagavond bjj zjj'n verbljjf hier ter stede wel getroffen eet lage barometerstand, maar geen regen. Te verwonderen was het dan ook niet dat het dien avond in de winkelstraten, en vooral in de Lange Delft, bjjzonder druk was. Gezel lig en prettig liepen de feestvierders de Dellten op en neer, zoodat nu en dan een kleine opstopping ontstond, vooral wanneer een rjjtuig of wagen passeerde. Dat er op straat dus feestvreugde heerschte staat vast, terwjjl ook zeker is dat in de huiskamers van de meeste inwoners de goede Sint zjjn gloriovollen intocht zal hebben ge daan. Niet het minst is dit te danken aan de St. NicolaaB commissie van Dit het Volk— Voor het Vo'k, die, daartoe in staat gesteld door milde giften, aan ongeveer 2500 kinderen vreugde beeft bereid. Tegen vjjf uur begonnen de wagens af te rjjden, waarmede de geschenken zouden wor den rondgebracht. Het verzamelen was in een der zalen van het stadhuis, van waaruit de manden en kisten, onder groote belangstelling van de jeugd, ngelcden werden. Elke wagen werd begeleid door een agent van politie Omstreeks negen uur waren al de wagens weder aan het Stadhuis terug. Voor de bui tenwijken was men niet geheel klaar kunnen komendo overgebleven pakjes werden heden m de scholen uitgereikt. Of het rondbrengen voor de dames en heeren, die zich daartoe beschikbaar hadden gesteld, vermoeiend wasWjj willen het gaarne aan nemen, maar zjj zullen wel vergoeding ge kregen hebben door het zien van de vele innig bigde gezichtjes, door bet bewustzjjn, een zonnetje gebracht te hebben in vele ge zinnen, waar anders op den jaardag van den Heilige, èn bjj ouders èn bjj de kinderen een minder opgewekte stemming zou geheerscht hebben. De St. Nioolaas-stemming op straat werd eenige oogenblikken verstoord door een vecht partij tusschen de politie en een viertal man. nen die, van de Koningsbrug komende, eenigzins luidruchtig en onder den invloed van sterken drank waren. Door den commissaris van politie, die achter ben aankwam, werden zjj tot kalmte aangemaand. Dit viel bjj een van hen, S., een bekende van de politie, niet in den smaak. Deze trad in dreigende houding op den com missaris toe, hem toeroepende »Ik heb tien jaar voor je over, al ben je de commissaris, geef me eenB een mes." Zgn kameraads, twee broers en Van H. trachtte hem tegen te houden. Even later nam S. weder zulk een dreigende houding aan, dat de commissaris genoodzaakt was hem door een agent te doen arresteeren Toen ontstond tusschen S. en ,den agent een worsteling en probeerden de andere drie hem te ontzetten, wat gelukte. S. gaf daarop den commissaris een hevige klap tegen hot hoofd. Door inmiddels aangerukte assittentie werd de commissaris, die met allo vier tegeljjk bezig was, uit zgn onaangename positie verlost en gelukte het, hoewel onder hevig verzet, twee der vier belhamels naar het bureau in de Lange GistBtraat over te brengen. Daar de politie ook de twee anderen wilde- arresteeren en vermoed werd, dat zg in een koffiehuis in de straat waren, werd de Segeer- straut eenigen tjjd geheel afgezet. Resultaat leverde het onderzoek echter niet op. De namen van de vorzetplegers zgn echter bekend, zoodat zg hun straf niet zullen ontloopen. - Een agent had verwondingen opgeloopen door bjjten en krabben, terwjjl de regenjas van een anderen agent deerljjk was gehavend. De commissaris had zoodanig met zgn wan delstok gewerkt dat deze in stukken was. De Maandag alhier gehouden collecte voor de R. K. armen heelt i 177.80 opgebracht. Uit Vlissingen. Bg de Staatsspoorwegen wordt 1 Jan. ver plaatst van de Centrale Werkplaats Utrecht naar Vlissingen de werkmeester 2e klasse W. C. Visser. In ons vorig nommer meldden wjj, op gezag van onzen berichtgever, dat de politieagent, die bjj de vechtpartjj op Zondagmiddag ver wond word, in bet gasthuis is opgenomen. Dit is onjuist, de man heeft zich hersteld ten huize van een collega, Het bloedverlies deed vermoeden dat de wond erger was dan zg gebleken ïstezjjn. De agent deed Maandag weer dienst. In de Maandagmiddag te Koudekerke gehouden gemeenteraadszitting werd op een verzoek van bewoners van den Nieuwen Vlis- singschen weg, tot plaatsing van 4 lantaarnB aldaarop voorstel van Burg. en Weth. af- wjjzend beschikt. Besloten word adhesie te verleenen aan het verzoek der vereeniging Vlissingen Vooruit in zake een verbindingsweg tusschen Noordbra bant en Zeeland. Naar aanleiding van een verzoek van bet bestuur der Bewaarschool om de voorwaarden voor en het bedrag der te verleenen subsidie te wgzigen, werd met 6 stemmen tegen 1 be sloten f 100 te verleenen voor 1910, met be houd der bestaande vSófwaarde. Te Goes werd Maandagmorgen een Oostenrjjker, die daar gevangenisstraf had ondergaan, in vrjjheid gesteld. Wjjl men den man beschouwt als een ongewenschte vreemdeling, zou men hem over de grenB wil len zetten, doch volgens het vestigingsverdrag moet daarover eerst mot de Oostenrjjksche regeering worden onderhandeld. Hiermee kan nen nog maanden verloopen en intusschen is de man overgebracht naar het huis van be waring te Middelburg, in afwachting van zjjno uitzetting. Aldus de O. Crt, Naar wjj vernemen, heeft zich vroeger een zelfde geval in Den Haag voorgedaan. In de Maandagavond te Yerseke ge houden zitting van den gemeenteraad werd een verzoek van den gemeentereiniger om verhooging van Balaris, omdat het te laat was ingekomen, aangehouden. De rekening van het burgerljjk armbestuur werd vastgesteld op f 7560.66s in ontvang en f 6352.50 in uitgaaf, dus met oen goed slot van f 1198.04s. Eveneens de begrooting van dat beBtuur ad f 6755.12s. Afgewezen word een verzoek van A. P Gebraad, om*van de gemeente om niet te bekomen de helft eener gedempte sloot. Even zoo een verzoek van denzelfden en twee anderen om erfafscheiding. Ingewilligd werd een verzoek van C. Stob belaar om aan hem een gedeelte van den bui tenberm van den havendjjk in huur af te staan, om daarop een loodB te bouwen. De huurprijs werd bepaald op 25 cent per MJ en met drie maanden opzeggens van beide partgen. Naar aanleiding van een verzoek van A. van Velzen, om een hoekje grond achter zgn schuur in koop van de gemeente over te ne men, werden Burg. en Weth. gemaohtigd nader met adressant in onderhandeling te treden. In het vorigo jaar is een wjjziging in de politie-verordening aangenomen ter bevorde ring van de reinheid in en bjj do oesterputten, o. a. bepalende, dat hniegenooten van typhns- ljjders niet bjj de oestercnltuur werkzaam mogen zgn. Na kwam niet lang daarna een geval van typhus voor bjj P. van der Endt, en deze leed door de genoemde bepaling schade, daar hg een gezonden zoon buiten werk gesteld zag. Voor deze sohade verzocht nu genoemde P. v. d. Endt een tegemoetkoming van gemeente wege. De Werkmansvereeniging verzocht vroeger reeds in algemeenen zin om schadevergoeding voor werklieden, die in hetzelfde geval verkeerden doch te vergeefs. Ook nu meende de raad dat dergeljjke steun niet op den weg der gemeente lag, zoodat het verzoek werd afgewezen. Doch de raad besloot, na langdurige gedach- tenwisseling, aan oesterkweekers en alle andere werkgevers te verzoeken om gezinnen, die door beBmotteljjke ziekten in het Ijjden komen, door verzekering of door het in het werk nemen der gezonde huisgenooten zooveel mo- goljjk te helpen. Herkozen werden de heeren C. Hartoog en M. van Stee Fz. als leden van het burgerljjk armbestuur. Van D. van Stee Sr, eigenaar van den zjj- kant van den Breeweg, werd een gedeelte van den zjjkant, lang 147 M. gekocht tegen F 1.50 de strekkende roede, samen f 60. Omtrent de deelneming aan de waterlei- ding-maatschappjj word het gewone besluit genomen, mede te werken, wanneer voldoende rjjkssteun kan worden verkregen. De anti-revolutionnaire kiesvereemging te Zierikzee heeft ter voorziening in de vacature van raadslid, ontstaan door het ver trek van den heer mr. D. Engelberts, candid&at voor den gemeenteraad gesteld den heer A. Timmerman Cz. Uit IJ z e n d jj k e wordt gemeld dat op een hofstede in de buurt de bewoner, de 70-jarige C. H., in een welput gevallen is. Bjj werd er levenloos uitgehaald. Het Kieler Werfproces. De aangekondigde interpellatie eer deze kwestie heeft Maandag in den Duitsehen Rjjks- dag plaats gehad, ingeleid door den vrijzinnigen dr. Leonhart, en den sociaal democraat Legien. Eerstgenoemde vroeg of de rijkskanselier bereid was doortastender maatregelen te nemen ter voorkoming voortaan van onregelmatig heden en verduisteringen op de keizerljjke werven; en in het bjjzonder of hjj voorschriften wilde geven om een spaarzaam besturen, zoowel als een handelsboekhouding en een doeltreffende controle te verzekeren Desoeiaal- demooraten vroegen wat de rijkskanselier denkt to doen om een geregelde en wirlscha/t- Itche bedrjjfsleiding in te stellen. De minister van marine Tirpitz stelde voorop dat de kweBtie van verduisteringen moest worden afgescheiden, daar de jury-rechtbank te Kiel de beambten zoowel als de kooplui vrijgesproken heeft. Voorts wees bjj er op dat er niet over werven gesproken moet wor den, maar over één werf, en bjj die werf is slechts één afdceling betrokken, nl. die van het oud materiial. Alle andere afdeelingen zgn, voor zoover dit proces betreft, en zoover de door den minister zelf ingestelde onder- zookingen aanwezen, absoluut ongeschonden uit de kwestie te vooreohjjn gekomen. Hg erkende dat in een beambte oen te groot vertrouwen was gesteld wat zgn be kwaamheid en correctheid betreft, en dat het toezicht niet toereikend is geweest. Maar bjj had dadeljjk met jjzeren vuist ingegrepen en zulke maatrogelen getroffen, dat naar zgn meening dergeljjke onregelmatigheden niet meer voor zullen komen. Ten eerste bad bjj een versterkt toezicht geregeld; bepaald dat de contröle bjj de vast stelling van het gewicht van het oude materiaal niet, zooals tot nu, gedeeltelijk door jonge beambten geschiedt, maar door oudere. Voorts dat het laden slechts gedurende kantoortjjd geaohieden zal. Regelmatig zullen er verge- ljjkingen plaats hebben tusschen het gewicht op de werf en dat op den spoorwegde contröle op het materiaal wordt verscherpt, enz. In zgn rede deed de minister nog uitkomen dat het voor de beklaagden van belang was alle aandacht te vestigen op den warboel aan de wert. Van alle zjjden is de werf aange vallen, maar zg heeft geen oogenblik gelegen heid gehad zich daartegen te verdedigen. Ten opzichte van het tweede deel van de interpellaties, de invoering van koopmansboek- houding, en een doeltreffender beheer en contröle dan nu door de ambtenaren geschiedt, ging de minister uitvoerig den werkkring van de werven na. Een andere boekhouding wordt overwogen, maar die zauk is niet zoo gemukkeljjk te re gelen. Men moet niet te veel generaliseeren was de hoofdstrekking van het betoog. Het is on getwijfeld noodig, dat de ambtenaren kuuf- mtlnnisch kunnen handeleD, maar om een koop man aan het hoofd der werf te plaatsen gaat niet, daar een werf in den oorlog een steun punt voor de vloot is, maar in vredestjjd ook eon centraalpunt blgft. De mmiBter wees op de in technisch op zicht steeds schitterender wordende resulta ten van den arbeid op de wert te Kiel, die de vergelijking met die van alle andere ianden zeer goed kan doorstaan. Dat er zuinig wordt beheerd, heeft een Engelsch vakblad van den eersten rang erkend, en het bljjkt ook uit het feit dat het cjjfer voor de indiensthouding der schepen met 27.5 pet. is verhoogd, en de kosten mot 18 6 pot. zgn verlaagd. Het ver- wjjt dat de marine aus dtm Vollen heelt ge werkt, acht bjj ongegrond. Bjj het. na de rede van Tirpitz volgend debat kwam de werf or minder onschuldig af dan in de door hem gegeven voorstelling. Vooral dr Erzberger (centrum) achtte de her vormingen onvoldoende. Hg wilde meer open baarheid en meer licht in hot marinebestuar hebben. Hjj, evenals de nationaal-liberale dr Semiet die ook de onvoldoende voorbereiding van het strafgeding zoer Bcherp kritiseerde wees op de noodzakelijkheid voor de beamb ten in degeljjke betrekkingen als die bjj de betrokken atdeeling, om onderricht te hebben gehad in den handel, zoodat ze niet meer zoo geheel vreemd staan tegenover de handels- Kniffe van iemand als Frankentbal. Vandaag zal het deb&t worden voortgezet De socialisten hebben aangekondigd bjj de begrootingBbehandeling een voorstel te doen tot instelling van een parlementaire commis sie. Shaw over Amerika. Bernard Shaw, de vermaarde tooneel- schrjjver, heeft een uitnoodiging van den heer Frohman, om met eenige anderen do Kerst dagen in New York te komen doorbrengen, afgeslagen. Hij houdt volstrekt niet van Amerika en hij gaf dat op zgn eigenaardige, paradoxale manier te kennen in een onderhoud mot een man van de pers. „Waarom zou iemand die te Londen is, naar Amerika gaan?" zeide hij „Het omgekeerde is veel verklaarbaarder.' „Do Amerikanen welen niet, wat er omgaat in hun land. Zg weten bijv. niet, dat er geen vrgheid bestaat. Ik zou er, als ik er aan land kwam, gevangen genomen kunnen wor den, onder beschuldiging, dat ik door mijn knap uiterlijk de Amerikaansche vrouwen tol onzedelijkheid opwekte I Ik zou er in hechte nis genomen kunnen worden wegens eene poging tot hervorming der huwelijkswetten, of wegens het betwijfelen der geschiedenis van den profeet Eliza en de beren. „IIoo kunt gij Amerika een vrij land noe men, als ge weet, hoe arm de groote massa des volks er is en de verschrikkingen kent van den kinderarbeid in de katoenfabrieken van Carolina, waar het erger is gesteld dan een eeuw geleden in de fabrieken van Man chester? Wij Engelschen hebben het genees middel gevonden en do Amerikanen kennen dat middel maar zij passen het niet toe, omdat zij niet streven naar vrijheid, maar naar geld verdienen, om 'teven op welke manier. Ik wil het Vrijheidsbeeld in do haven van New York niet gaan bezichtigen, zelfs niet om aan mijn zin voor ironie te voldoen. „Naar Amerika gaan is een eeuw teruggaan in beschaving De wgze van leven in Amerika is eenvoudig die van twee eeuwen geleden hier, maar verbonden met zekere ontwik keling van het industrieel rooverswezen welke eigen is aan de 20e eeuw Tot burgemeester van Brussel als opvolger van De Mot iB benoemd Adolph Max, thaa» schepen van onderwjjs. De Belgische legerwet is in de daartoe aangewezen commissie van den Senaat in onderzoek geweest Door den aandrang der regeering om het ontwerp aan te nemen zoo- als het uit de Kamer is gekomen, werden de meeste amendementen verworpen. Alleen is aangenomen, met 7 stemmen tegen 5, het grondbeginsel van een amendement dat de toepassing der wet voor twee jaar uitstelt, wat aangaat de afschaffing der plaatsver vanging en de inlgving der oudste zonen, die geen ono&tbeerljjke familiesteunen zgn. De commissie nam de geheele wet aan met 6 tegen 2 stemmen en 5 onthoudingen. Zondag hebben te Essen 1300 mjjnwer- kers vergaderd om te beraadslagen over het alwjjzend antwoord, dat de Prnieiache minister van binnenlandsche zaken op het verzoek van de mjjn werkers om maatregelen tegen de oprichting van een arbeidsbeurs van de pa troons in het Roergebied te nemen, heeft gezonden. Do vergadering sprak haar leedwezen over dat antwoord uit. Het was het werk van ge heimraden en gegeven onder invloed van het Verbond van mijneigenaren. Er was geen ver zoening en vrede mogeljjk, zoolang de mjjn- eigenaren de geljjke rechten van de arbeiders niet erkenden. Pocorny waarschuwde tegen oen overjjlde staking. Men moest betere tijdsomstandigheden afwachten. Er zonden samensprokingen tusschen de besturen van de vak vereenigingen gehouden worden, waarin men zich met de arbeidsbeurs en de samenwerking bjj een Btaking zou bezig houden. Bij de godachtcnwisseling bleek er eon

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1