MIRDELRIRGSCHE COURANT.
Dinsdag
7 December.
I". 288
152- Jaargang.
1908.
Deeo oouraat verschijnt d a e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
JPriji por kwsrteal, zoowe) voor Middelburg als voor alle plaatsen in Noderland franco pp. f S.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advortentiën bp abonnement op voordeelige voorvaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bet burean te bekomen.
Advertentiën voor bet oeratvolgende nummer moeten des middags vóór óón
aan het bnreau bezorgd zgn.
AdvertautiënSO cent per regel. Bij abonnemunt voel lager. Geboorte-, dood- ed
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50elke regel meer
SO oent. .Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen,
Tot de plaatsing van advertontiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*
Handel, Njjverhoid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bareaa A_ niq.^A
MAK An., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 6 December.
Sprokkeiingeï*.
Wjj bunnen ons voorstellen dat menigeen
langzamerhand, om het zoo eens uit te druk
ken »genoeg krpgt" van de bekende Lintjes
zaak.
Eo geen wonder.
Wjj beperkten ons daarom met opzet tot
mededeeling van bet allernoodzakelijkste en
onthielden ons van verdere aanhalingen uit
beschouwingen in andere bladen.
Thans zgn wjj echter wel uit billijkheids-
oogpnn: verplicht het volgende mee te deelen
De Btagsche correspondent van do Maasbode
baalde dezer dagen uit de Memorie van Toelich
ting tot het ontwerp, waarbjj de orde van Oranje
Nassau ie ingesteld en die cnderteekend is
door de liberale Ministers Van Tienhoven,
Smidt, Tak van Poortvliet en Pierson, het vol
gende aan:
»Vele Nederlanders en ook vreemdelingen,
wier werkzaam leven door bevordering van
het aigemeen welzjjn op geesteljjk, zedelijk
en stoffeljjk gebied meer dan van anderen
vruchtbaar was, bleven verstoken van eene
onderscheiding, door het Hoofd vau den Staat
verleend, omdat do Wet van 29 Sept. 18L5 (tot
instelling der orde van den Ned. Leeuw) op
dien bazwaarljjk kon worden toegepast.
Is hierdoor vaak aan velen een teleurstelling
bereid, meer reohtstreeksche nadoelen heeft de
Staat dikwijls hierdoor ondervonden. Om slechts
een t.e noemenMenig voorwerp van kunst,
van wetenschappelijke of geschiedkundige
waarde, heeft hierdoor geen plaats in onze
openbare verzameling gevonden, en niet zelden
is het gebeurd, dat reizigers in onze Koloniën
de vruchten van hun wetenschappelijk onder
zoek niet afstonden aan onze musea, dooh aan
die van het buitenland, omdat zjj zich daar
wel, doch hier niet met een ridderorde zagen
begiftigd."
Hierop nu laat genoemde correspondent dit
volgen
>Om in de bestaande Ieemto te voorzien",
werd de nieuwe orde ingesteld. Bet is dezelfde
orde, waar hot in het geval Kuyper oui gaat.
Met dezen passus uit de Memorie van Toe
lichting voor oogon, valt het nu toch moeilijk
vol te houden, dat dr Kuyper zich in de be
doeling van het bestaan dezer riddororde zou
hebben vergist. In elk geval bljjkt er uit, dat
zjjn ambtgenooten van Buitenlandsche Zaken,
Justitie, Binnenl. Zaken en Financiën in het
Kabinet-Pierson van geljjke mocning waren.
Zelfs vraagt men zich- af, of gezien boven
aangehaalde overwegingen er reden wbb
voor den heer Van Idsinga om hot er »niet
mee eens" te zijn, dat het verleenen der deco
ratie aan den heer Lehmann »goed gemoti
veerd" was, waar het doel der gift van dien
heer, »nl. om de bewuste krijgsgevangenen
tersg te voeren naar ons land, was een zeer
edel en menechliovend doel", geljjk hjj zelf
toegaf.
De eenige logische conclusie, waartoe hjj
komen kon, waartoe hp later dan ook kwam,
is die tot algeheelo afschaffing der orden.
Zoolang deze echter bostaan, is het even goed
verdedig! aar dat zjj verleend worden voor een
gifl $1» de ondorhavigo, als wel voor de schen
king van een schilderjj of beschikbaarstelling
van een geldsom tot oprichting van eene in
stelling van openbaar nut of van wetenschap-
peljjke waarde."
En natuurlijk wjjst de redactie van De
Standaard met groote ingenomenheid op dit
geschrevene.
Zjj voegt daarbp »Dat stuk (uit genoemde
Memorie) gaat ulzoo nog verder dan do
wering van dr Kuyper" en daagt daarop de
liberale pers uit dit ook eens aan haar lazers
voor te leggen.
Wjj doen dit daarom bjj dezen, maar wjj
zjjn toch zoo vrjj daarbp te voegen dat i
deze aanhaling nietB ter zake afdoet.
Dat uit dergeljjko overwegingen do Oranje
JVaisau-orde gegeven mag worden en dan ook
reeds aan velon gegeven it, weten wjj opper
best.
Dat voor het »bevrjjden van krijgsgevan
genen" door middel vnn een groote gift ifi'
geld zoo'n lintje gegeven werd, ocb, 't is ons
wel.
Maar daarom gaat bet hier niet.
Niet dat de heer R. Lehmann een lintje
kreeg, is ton slotte de hoofdzaak; deze ligt
in de bijomstandigheden waaronder dat plaats
had.
De rol, die mej^Westmeyor spoelde, en de
vele relaties die dr. Kuyper met haar had
bet aannemen van geld voor de partjjkna, ook
vóór de decoratie van R. Lehmannhet
beurde met den broer van den gedecoreerde,
en ten slotte de halfslachtige en ten deele
reeds onjuist gebleken beweringen, bp zjjne
verdediging door dr. Kuyper gedaandit alles
geeft gegronde reden tot ergernis.
Zelfs den heer De Savornin Lobman stuitte
dit alles tegen de borst en weerhield hem don
grooten man nog verder in bescherming te
nemen.
Wjj zien in het voor den dag halen van
bovengenoemde passage uit de stukken betref
fende de orde van Oranje Nassau dan ook
Alleen op nieuw een streven, waarmede men
reeds geruimen tjjd in sommige persorganen
der rechterzjjdo vol jjver bezig is, n.l. om de
aandacht van het publiek af te leiden van de
hoofdbezwaren, tegen dr. Kuyper over deze
zaak ingebracht.
Maar dat gelukt niet al te best.
Hoe eerder door een parlementaire enquête
de waarheid aan het licht komt, des te beter.
Jammer zou het daarom zjjn. wanneer de
Tweede Kamer daartoe niet besloot, en, zooals
velen vreezen, de meerderheid harer leden
daarvoor niet te vinden zou zjjn.
Want zulk een enquête is, zooals van ver
schillende zjj den terecht is opgemerkt, het
eenige middel, beter dan een eoreraad, om de
netelige kwestie tot klaarheid te brengen.
De jongste aflevering van de Nederlandsche
Heidemaatschappij bevat een warm woord van
hulde aan den heer H. I. L o v i n kden
afgetreden Directeur-Generaal van den Land
bouw.
Zonder in overdrijving te vervallen zoo
heet het daarin -- mag toch worden getuigd,
dat zoo in een zeer kritiek moment vnn haar
bestaan de teugels van het bewind dor Maat
schappij ni0t aan zulke beproefde banden als
die van Lovink waren toevertrouwd, het zeer
de vraag zou zjjn geweest, of de Heidemaat
schappij den in den aanvang zoo buitengewoon
moeiljjken strpd om het bestaan had kunnen
volhouden.
Toen echter eenmaal, hoofdzakelijk dank zjj
zjjn optreden, het vertrouwen in onze Vereeni-
ging was gevestigd, kwam de groei aU van
zelf en ontwikkelde het zwakke stekje zioh
geleideljjk tot den krachtigen boom, welke in
de rjj der vereenigingen op cultuur-technisch
gebied in ons vaderland wel beslist de eerste
plaats
Een aardige opmerking maakte dezer dagen
Het Vaderland onder het opschrift het groote
ve rBchil.
Dit gaf het blad aldus aan
»Het groote verschil tusschen Links en
Rechts is eigenlijk aldus te kenmerkenTer
Linkerzjjde vraagt men elkaar: waarheen gaat
gjj, en bljjkt het, dat men zich naar eenzelfde
plaats begeven wil, dan sluit men zich aan
om samen den weg af te leggen.
Aan de overzjjde vraagt men elkaarwaar
komt gjj van daan Zp komen allen van den
ohristelpken wortel, maar begeven zich in
alle windstreken. Tooh pogen zjj den kiezers
diets te maken, dat zjj samen wandelen
kunnen
Verhooging gedistilleerd
accijns.
Zooals in ons vorig nommor nog onder
Laatste berichten gemeld werd, heeft de Minister
van Financiën bepaald dat de wet van 4
December 1909, waarbjj de accjjns op het ge
distilleerd wordt verhoogd van f63 tot f90
per hectoliter van 50 percent, op 10 dezer zal
worden afgekondigd en mitsdien, krachtens
art. 8, op denz6lfden dag in working zal treden.
Dientengevolge is ieder, die bp den c
vang van den lOden December 1909 meer dan
.25 liter gedistilleerd, voor zicb zeiven of voor
een ander, in voorraad heeft, verplicht daar
van op dien dag of op den volgen
den dag schrilteljjk aangifte te doen ten
kantore van den ontvangor der accpnzen.
Ieder die op of na 10 Deo 1909 gedistilleerd
inslaat, hetwelk vóór dien dag hier te lande
is verzonden, moet uitorljjk op don
eerstvolgende n werkdag geljjke aan
gifte doen.
De hiervoren bedoelde aangiften moeten
ooderteekend zjjn en bohnlve de vermelding
van den naam en de woonplaatB van don aan
gever en van de hoeveelheid, soort en sterkte
van al het gedistilleerd, oen nauwkeurige aan
wijzing inhouden van de plaats waar dat ge
distilleerd in voorraad waB of ingeslagen is.
Het nalaten eenor aangifte of het doen eenor
oiijuiste of onvolledige aangifte is strafbaar.
De ambtenaren der accpnzen zjjn bevoegd
om binnen 14 dagen na het in werking treden
dor w?t ook de panden, die overigens niet aan
hnn toezicht zjjn onderworpen, met inachtne
ming van voorgeschreven vormen, tegen den
wil der bewoners of gebruikers binnen te
treden en er een onderzoek te doen naar de
aanwezigheid van gedistilleerd. Alle gedistil
leerd, dat binnen dien tjjd wordt aangetroffen,
wordt indien niet het tegendeel aannemelijk
wordt gemaakt geacht reeds bjj het in
werking treden der wet ter zelfde plaats
aanwezig te zgn geweest.
Al het vorenstaande betreft niet hét gedis
tilleerd dat in voorraad is of ingeslagen wordt
in de entropöts en in de panden waaraan het
genot van doorloopend crediet voor den accjjns
is verbonden.
Verdere inlichtingen kunnen worden ver
kregen bjj de ontvangers en andere ambtenaren
der ao'cpnzen.
Benoemingen enz.
Bij kon. beBluit
zgn bonoemd bjj het wapen der inianterie
bjj het 3de reg. tot eerste-luit. de tweedo-
luit. K. J. C Koene, van het korpsbp het
wapen der artillerie, bjj den staf van het
wapen, tot kapitein-magazjjnmeeBter de eer te-
luit.-magazpnmeester J. W. F. Bothof, van
dien stat te Amsterdambjj het lste reg.
vosting.-art. tot eerste-luit. de tweede-luit. F
C. W. van Eugolenburg, van het korps, en
het 4de reg. vesting-art. tot kapitein de
eerste-luit. R. Reitsma. van het lste regiment
vesting-art.
zjjn bevorderd tot commies der poaterjjen
van de le klasse L. P. J. M. Truffino, J. D.
Udo, 1 le Grand, W. IT. van der Meulen, It.
Benthem en J. R, Visacher, thans commies der
poaterjjen van de '2e klassetot oommiea der
telegraphie van de le klasse H. Pott, J. G,
Woldoringb, mej S. W. Wanting, J. H. Rei-
niers, J. B. M. Brinkman, K. H. Vos, T.Mejjer.
G. Blok, L. Vlaanderen, J, Andriessen, P.
Klaasen, A. W. Banting, J. Meuseu, J. Jansen,
A. Verhage, B. van Krimpen, F, T. C. Remery,
P. J. Luteyn, J. A. van Dam, H. Hemmes, T.
van der Meulen Sz., H. Vertregt, C. Mejjer, A.
Beck jr. en G. L. Vermey, allen thans com-
3 der posterjjen van de 2e klassetot
oommieB der postergen en telegraphie van do
3e klasse E. Fliek, A Kuiler, R. Dekker, J.
H. Callenfels, J. J. NotemaD, H. W. Boom-
gaart, F. C. PervooBt, C. de Haas, A. J. van
Woerkom, G. Parree en C. Duunng, allen
thans commies der poaterjjen en telegrnphio
van de 4e klasse.
De Ministers van Landbouw enz. en van
Oorlog verleenen daze week geen audiëntie.
Oost-Indië.
Volgens een telegram uit Batavia, d.d. 8
Nov aan de Sumatra Post werd de robusta
koffieoogst in het Kedirische, die veel be
loofde, bedreigd met ondergang. De boomen
waren aangetast door een tot dusverre onbe
kende rupsensoortdeze vreten niet de bla
deren, doch zoeken hun voedsel in de vruch
tensteeltjes. Exemplaren waren gezonden
naar dr. Koningsberger te Buitenzorg, ter
wijl dr. Gortier bezig was plaatselijk een
onderzoek in to stellen.
Aan hetzelfde blad seinde men den vol
genden dag dat er te Batoetoelis bp Bui
tenzorg twee Japanners door Inlanders wa
ren aangevallen. Een van ben werd dood
geslagen, één ergerlijk verminkt. Waarschijn
lijk had men hen gehouden voor Tjoeliks, kin
derdief of koppensneller, de scheldnaam voor
de zoo gebate ontsmeltingsbrigademannen.
Vijf Inlanders waren reeds gearresteerd als
de vermoedelijke daders
De assistent-resident van Buitenzorg, de
controleur en de demang waren aanstonds
naar Batoetoelis vertrokken. Het onderzoek
was nog in vollen gang.
De Japanners waren drie dagen geleden van
Tjiandjoer naar Batoetoelis gekomen.. Een
hoorde er te Tjiandjoer thuis, de tweede was
van Batavia Zij namen hun intrek bp een
Chineesche vrouw, de bijzit van Pasoeda. Zij
hadden met die vrouw oneenigheid gekregen
en verlieten daarom haar huis. Zij vroegen
den loeroli pm huisvesting, maar dit werd
hun geweigerd. Daarop klopten zij aan bij den
haltechef, die hen evenmin kon bergen, waar
op zij weer naar het huis van de bijzit wilden
gaan. Op weg daarheen werden ;zij door
een hoop volk, gewapend met knuppels en
stokken en andere wapens, opgewacht en
aangevallen. Zij vluchtten op het erf van
een Inlandsclie woning, waar de aanvallers
hen zoo lang bewerkten, tot zij voor dood
bleven liggen
Een allertreurigste zaak had te Socrabya
plaats.
Do luitenant-kwartiermeester Hennekam
pleegde zelfmoord nadat hij geschorst was
en hem arrest was opgelegd door majoor
E van Thiel, omdat hij koeheloonen op de
betalingslpst bracht om gouvernementstrek
ossen te voederen, wat onwettig was, maar
met medeweten van de chefs ook door de
voorgangers van Hennekam was gedaan. De
krasse houding door den majoor tegen luit.
Hennekam aangenomen wordt in officiers
kringen sterk veroordeeld
De belangstelling in de begrafenis van
dezen officier was enorm. Vele officieren en
burgers volgden de lijkkoets, die bedekt was
met ontelbare kransen. Aan de groeve werd
het woord gevoerd door luitenant Poer-
dinkholder, die den overleden vriend en col
lega herdacht en hem in hooge mate leen
plichtmonsch noemde Aanwezig waren ook
overste Heidens en de majoors Van Loon
en Van Thiel
Generaal Loke komt binnenkort ter plaatse
en men verwacht dat lip deze zaak zal
behandelen. De officieren zijn eenparig van
oordeel, dat Hennekam volkomen onschuldig
Dit Stad en Provincie.
Wjj vestigen de aandacht van de ver
gunninghouders te Middelburg en op Wal
cheren op de iu dit nominer voorkomende
oproeping vau het bestuur dor afdeeling M i d-
delburg van de Vereeniging Vergunning,
tor bp woning oener Woensdagmorgen alhier
te houden vergadering, ter bespreking van de
prjjsverhooging van het gedistilleerd.
Naar wjj vernemen is bij boninklpk be
sluit, mot ingang van 1 April 1910, de jaar
wedde van den Commissaris van Politie
alhier van f' 2200 gebracht op f 2400
De Provinciale Zeouwsche Vereeni
ging Het Groene Kruis ontving van den Mi
nister van Landbouw bericht dat haar voor
1910 subBidie 1b toegekend voor het houden
van cursussen en herhalingscursussen in Eerste
Hulp bjj bedrijfsongevallen, te Middelburg,
O. en W. 8oubu-g, Bruinisse, Zierikzee, Vlie-
singen en Neuzen.
De commissie, die voor deze Vereeniging
rapport zal uitbrengen over de beste wyze,
waarop het ziekenvervoer in Zeeland kan wor
den beworktstelligd, bestaat uit de heeren dr
Sohoute te Middelburg, dr Staverman, arts,
en Gehlen, ingenieur bjj de Staatsspoorwe
gen te Vhssingen.
Heden namiddag deed St. Nicolaas te
paard, vergezeld van Zwarten Piet, een tocht
door o n z e s t a d, om de menachen kond te
doen dat hjj heden nvond de kinderen zal
bedenken.
Een groot aantal kinderen vergezelde den
heilige.
Zondag zou op het terrein aan den Seis-
weg alhier een competftie-wedstrjjd gespeeld
worden tusschen M. V. V. O. 1 van hier en
E. M- M. I van Vlissingen. Wegens het niet
opkomen van den bondssoheidsrechter kon
deze match geen voortgang hebben. Wel werd
een vriendschappelijke wedstrjjd gespeeld,
die eindigde in het voordeel van Olympia met
3—1. Rust 30.
Zeelandia I van hier trok naar Breda
speelde een competitie-wedatrpd tegen 'f Zesde
II van daar. Onze stadgonooten wisten met 3—0
Tjjdens de rust was de stand 2—0.
üit Vlissingen.
Zondagmiddag maande op de Groote
Markt oen politieagent een zingend persoon
tot kalmte aan.
Direct daarop verlieten eon viertal personen
een nabjjsjjnd café en gingen na eenige woor
denwisseling den agent te ljjf.
Dozen werd zjjn sabel ontrukt en een slag
over het gelaat toegebracht, die een diepe, lange
wond veroorzaakto.
De agent is in het gasthuis opgenomen eu
tegen de vechte rsbtizen is procesverbaal opge
maakt.
Naar een ooggetuige mededeelt waren p.m-
300 personen getuige van het voorgevallene
maar stak niemand een hand tot hulp uit.
Zaterdagmiddag kreeg Verhagen, werkman
op De Schelde, een jjzeren plaat op den voet
en de rechterhand. Van den voet is een. pees
afgekraakt en van de hand zjjn eenige vingers
gebroken.
Do b itengewone groote regenval der
laatste tjjden heeft den waterstand allerwege
doen rpzen.
Iu den omtrek van Middelburg staan
verschillende weiden voor een groot deel onder
water en dat is ook het geval met de vele
lage weilanden op Walcheren.
Vele landwegen 'gelpken op modderpoelen
en het verkeer te voet gaat dan ook zeer be
zwaarlijk, te meer daar vele vonders door het
water zjjn weggedreven.
In hetkantoD Oostburg viel in de laatste
vier dagen 51.5 mM. regen, tegen 39.3 in de
geheele maand November. De landerjjen in
de Zuideljjke gemeenten van het kanton staan
dras en alle lage weilanden staan daar ook
blank.
Er zjjn nog heel wat Buikerbieten van de
landen te vervoerenhoe dit terecht moet
komen, is een raadsel.
De sterk overdreven teelt van dit gewas is,
zogt onze berichtgever, oorzaak dat vele landen
voor een goede cultuur tegeD het volgende jaar
bedorven zjjn dit euvel heeft zioh moer voor
gedaan, maar het sohjjnt dat de ondervinding
hier nog niet genoeg geloerd heeft.
Omtrent do gemelde verzakking van den
zeedijk te Baarland wordt ons nog mede
gedeeld dat, op verzoek van het waterschaps
bestuur, Zaterdag de provinciale ingenieur, de
heer Coomans uit Goes, op het terrein aan
wezig was.
Volgens bet oordeel van deskundigen zal
waarschijnlijk een vrjj groot werk aan den djjk
moeten geschieden, daar aan de binnenzjjde
geen berm van eenige beteekems aanwezig ia,
doch integendeel een breede waterleiding er
aan grenst.
Zooala reeds gemeld is, vernielde Vrjjdag
de jjzeren kast Wilhelmina, thuis behoorende
te Rotterdam, gedeeltelijk den steiger aan don
Biezelingsohen ham onder Hoedeken s-
kerke.
Van de vjjf schepen, die aldaar op lading
lagen te wachten, bokwamon drie averp. Be
halve hot genoemde schip WBren dat het houten
vaartuig Twee Gezusters, schipper O. Vorhepke
te Neuzen, dat lek sloeg, en het jjzeren schip
van A. Maas van Walsoorden, dat averp aan
het roer bekwam. De schade wordt door
assurantie gedekt.
De schippers vorlieteu hun vaartuigen en
werden opgenomen bp den heer J. Hoekman
sluiswachter in den Boonepolder.
- Bjj kon. besluit is aan P. G. A. H.Fagel,
herkomstig van Goos, van de lichting 1909.
ingeljjfd bjj het 3e regiment infanterie, op
grond van de derde, in verband met de vierde
zinsnede van art. 113 der Militiewet 1901,
ontheffing uit den werkelpken dienst verleend
tot 26 September 1910.
Tot lichtwachter bjj do twee kustlichten
aan den Afoorddpfcpolder, beoosten Walsoorden,
is op eene bezoldiging van f 450 -f- f 100 voor
gemis van vrjje woning, benoemd de heer J.
Cambeen te Walsoorden, die tot dusver
deze betrekking tjjdeljjk bekleodde.
Met de boringen naar steenkool onder
St. Jansteen, waarvan in ons nommer van
Zaterdag melding werd gemaakt, houdt zioh
een Duitscher bezig, die door vier personen
wordt bijgestaan.
Een diepte van 75 motor ie reeds bereikt.
Bjj den molenaar J. Bnjjsrogge aldaar
is een varkon uil het hok gehaald, aldaar
geslacht en door de dieven meegenomen.
De daders zjjn onbekend.
Heden is naar het huis van bewaring te
Middelburg overgebracht L. O., 19 jaren oud,
varensgezel, geboren en wonende te N e u z e n,
verdacht van diefstal en diefstal met braak,
den len en 4en December j.l. te Neuten
gepleegd.
De spoorwegonderneming Mechelen
Terneuzen ontving over de maand Juli 1909
f 86.306.15 tegen f 92.513.21 over die maand
van 1908. Van af 1 Januari tot en met ultimo
Juli 1909 werd ontvangen f 548 540.13 tegen
f 607.304.4S over dat tjjdvak van 1908. Per
dag en per kilometer werd in beide laatstge
noemde tpden ontvangen resp. f38.05 en f 41.98.
St. Crt.