MIDDELBURGSCHE COURANT. Woensdag 1 December. Midiieliiurg 30 November. Uit Stad en Provincie. N°. 283 132* Jaargang 1909 Deze courant verschijnt d u f e i ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. P.*V per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland tranco pp. Aizonderlijke nummers kosten 5 cent. A d v etr t e n t i ëïn bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectr.Bsen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voorijbet eerstvolgende nummer moeten deB middags vóór één aan het bureau bezorgd zjjn. AdverteutiënSO oent per regel. Bij abonnement veel lagor. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regeis f 1.60elke regel a 30 cent Seolamei 40 cent per regel. Groote letten naar de plaata, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffond* Handel, Nijverheid en Geldwesen, is gereohtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE Li NAB As., 9I.K. Voorburgwal 306, Amsterdam. Bij deze conranl behoort een bijvoegsel. De opgaaf van den spoordienst komt in dit nummer voorop de gebruikelijke plaats. Kameroverzicht. Zitting van Maandag Nadat Minister Heemskerk nogmaals be toogd had voor de hoeveelste maal is niet na te gaan dat liet tegenwoordig kabinet niet een conservatief, maar een C li r i s l e- 1 ij k karakter draagt, dat hij erg boos was ge weest op den heer Van Doorn, die gesproken had van „spelen met Christelijke beginselen", dit was een absolute onwaarheid, zeide Z. Ex. in tegenstelling met tal van gewone door hem weerlegde onwaarheden dat hij het niet met 'den heer Lohraan in zake eeds-kwestie eens was Kortom, nadat de heer Heemskerk liet ge- heele repertoire weer eens had afgewerkt, wer den de „Algemeene beschouwingen," die niet minder dan zes dagen in beslag haddon ge nomen, gesloten Toen. de voorzitter die sluiting uitsprak, ging er een licht gemompel door de zaal. Men vroeg zich blijkbaar afHoe 't nu met de „lintjeszaak" zou gaan? Was die nu tevens pfgeloopen? Waar bleef nu het' ver wachte voorstel tot het instellen eener enquétc-cojnmissie De heeren van rechts en van links koken elkander min of meer verbaasd aan Was dit nu het slot van deze gerucht makende zaak Op informatie uitgegaan, is ons gebleken, dat het stilzwijgen der antirevolutionairenen katholieken, na de verklaring van den heer Lohraan, moet opgevat worden als een instem ming met de beschouwingen, door den leider der Christelijk-historischen uitgesproken. Volgens de ons verstrekte inlichtingen acht te men het echter niet wcnschelijk om deze instemming ook openlijk uit te spreken. Dit verklaart echter niet, waarom van socia listische zijde geen voorstel tot hel instellen van een parlementaire commissie* is inge diend, ook al zou een dergelijk voorstel ze kerlijk verworpen zijn Ook voor dr. Kuypcr zeiven moet dit einde, ■na de verklaring van jhr. Lobman, aller- minst aangenaam zijn. Toch dient hier nog medegedeeld te wor den, dat dr Kuyper wél gerepliceerd heeft, al geschiedde dit. niet in woorden eenigen tijd na dc opening dor zitting kwam dr. Kuyper binnen, toekende de presentielijst en ging daarop regelrecht naar den heer Loh- man toe, wien hij op een in 't oogvallende wijze de hand drukte. De afgevaardigde voor Goes had nauwelijks den tijd om vol verbazing even op te kijken hij zat kalmpjes in zijn bank of dr. Kuyper was al weer verdwenen, pm zich, door getrouwen omringd, naar zijn plaats te begeven. Was dit dr. Kuyper's antwoord op des heeren Lohman's tweede verklaring? Mogen wij daarin een teeken zien dat dr. Kuyper de ook door den beer Lobman noodig geachte opheldering der „nieuwe duisternissen" eer lang zal geven? Het zjjn natuurlijk losse gissingen, maar te hopen blijft 't,' dat dr. Kuyper dit alsnog zal doen, ook al is het wettig bewijs der be weerde corruptie niet geleverd. Na de „Algemeene beschouwingen" werd er gestemd over de verbooging van den drank accijns, welk voorstel met 10 togen 32 stem men rechts tegen links, met uitzondering van den heer Van Karnebeek, die met de rechterzijde vóór stemde werd aange nomen. Hiermede liep de middagzitting af. In de avondzitting werd met groote harts tochtelijkheid over de kwestie der vrijkaar ten op de spoorwegen gedebatteerd. Som mige leden praatten zich bepaald heesch bij de verdediging van bet blijkbaar zeer be geerde v rijkaartje Zéér heftig, zelfs grof en persoonlijk ging 't daarbij toeAlsóf het een staatszaak van het grootste gewicht gold, zóó waren de ge moederen bewogen. Het venijnigst was de heer Marchant, die zich niet ontzag den voorstanders van het vrijkaartje de grofste persoonlijkheden naar het hoofd te worpen. Waarom de verdediging der goede zaak, die hij-, hier voorstond, ni<^ kalm en rustig gevoerd Zonder dat het vrijkaartje. in 't minst de integriteit der Kamerleden behoeft aan te tasten, is het toch duidelijk, dat het in be ginsel geen aanbeveling verdient faciliteiten aan te nemen van de Directie van een be drijf dat door de regeermg en de Kamer ge controleerd móet worden Dit was ook het standpunt van de heeren De Beaufort, Lohman en Van Nispen Daarentegen meenden de heeren Rood- huijzen en Schaper, dat het vrijkaartje hun de uitoefening van het Kamerlidmaatschap in financiëelcn zin zou vergcmaklijken. Toegegeven dal dit zoo kan zijn, wan neer men het Kamerlidmaatschap dan tevens als een controlcursbednjf opvat, waarvoor men het geheele land moet kunnen afreizen, om daardoor dw „grieven-dossiers", waaruit te zijner tijd de „lotsverbeteringen" te voor schijn komen, concurrenz f&hig te houden, is dit toch nog geen reden oin een vrijkaart van de spoorweg-directie te aanvaarden. In dit geval moet do Staat dc onvermijde lijke onkosten aan do Kamerleden vergoe den, doch mag die rekening niet vereffend worden door de directie der spoorwegmaat schappijen. Men behoeft- waarlijk niet zulke groote woorden te gebruiken als de heer Marchant deed, die van „verschil in fatsoen" en der gelijke sprak, om te doen begrijpen dat hot vrijkaartjes-aannemen een begin is van een zeer ongezonde democratie. De heer Schaper, die de vergelijking be zigde van een „windje, waarvan de heer Marchant een donderslag had gemaakt", viel heelemaal uit den goeden toon. Maar dit was misschien ook te rekenen tot de „amicale gezegden" van dien afgevaar digde, die heden avond, evenals de heer Roodhuijzen, de vergadering menigmaal aan hot lachen bracht. Tot een besluit is het niet gekomen alleen kondigde de lieer Lobman aan, dat hij een motie zou voorstellen, indien hij bemerkte, dat met die vrijkaartjes de „waardigheid der volksvertegenwoordiging werd aangetast Minister Regout gaf ten slotte een verkla ring van de geschiedenis diel- miiiistriëele vrijkaartjes, die geheel afwijkt van de lezing, door den Haagschen medewerker van De Tjjd gegeven. Het is onjuist dat er verband be staat tussclien het aanvaarden van vrijbil- jettcn en zijn vroegere betrekking tot een Spoorwegmaatschappij. Het is volstrekt geen nieuwigheid en het was zoo gekomen Reeds dikwijls is er vroeger door de minis ters geklaagd, dat zij op hunne reizen naar Apeldoorn een slechte spoorwegverbinding hadden. Om van Den Haag naar liet Loo te gaan moesten zij driemaal overstappen. Volgens den Raad van Toezicht kon daarin geen verbe tering worden gebracht. Zoo stonden de zaken, toen Minister Re gout in Mei j.l. den heer Van der Wijck, pre sident der IIoll. Spoorwegmij sprak. Deze had een zeer eenvoudige oplossing. Waarom dan niet via AmsterdamAmersfoort gereisd, in plaats van over Gouda—Utrecht vroeg hij. Op eerstgenoemd traject rijden prachtige wagens en behoeven de heeren niet over te stappen Ja, zeide toen de Minister, maar dan kun nen wij niet declareerende Rekenkamer keurt dat niet goed. Hierop nu wist de heer V. d Wijck goeden raadeen vrijkaartje, dan konden de hee ren in directiewagens naar de audiëntie rij den enhadden niets te betalen Aldus geschiedde, 'dat de spoorwegdirec ties de „daad van courtoisie" pleegden om den heeren Ministers een vrijkaart aan te bieden. Of de heeren Ministers niet beter hadden gedaan met die reiskosten dan maar zelf te betalen vooral omdat het toch maar eens of tweemaal in de maand plaats heeft en van do f 1000 per maand toch wel een kleinig heid af kan is een zaak, die door Minister Regout niet behandeld werd. In elk gevalvoor Kamerleden is het be slist ongewenscht, dat zij vrijkaarten van spoorwegdirecties ontvangen. Het amendement van den heer Duys om den post van f8000 voor den aanmaak van ridderorden met f4000 te vermindereu werd, na een verdediging door den voorsteller, in volksmeetingstijl, met 55 tegen 5 stommen ver worpen. Wel schreeuwde deze heer bijzonder hard, maar zijne 'argumenten waren, zooals Minis ter Heemskerk opmerkte, van bijzonder „on- schuldigcn aard" Tegen half twaalf begon de Minister van Buitenlandsche Zaken de sprekers, die Vrij dag j.l. over zijne begrooting het woord had den gevoerd, te beantwoorden Daar wij vernamen dat Z. Ex. de redevoe ring precies op het middernachtelijk uur zou afbreken, hebben wij het voorbeeld van den voorzitter gevolgd, die naar huis ging enden hamer aan. zijn plaatsvervanger, den heer Van Nispen, overgaf. Morgen komen wq op deze rede terug, die al dadelijk begon met een uitbundig lach succes. KORTE HEDEOBEL1NOEIV VEKGADERINOEN. Zondag is te Haarlem de jaarlijksche alge meene vergadering gehouden van de Neder- landscheVereeniging van postzegelverzame laars. Tot leden van het bestuur werden herkozen de heeren jhr. J. A. A. von Schmid en jhr. C Ph. L. van Kinschot en gekozen dr. J. D. Lcunis te Haarlem. Tot eere-leden zijn be noemd dc heeren J. Goossen Czn. te Amster dam en mr. M. J Mijer te Semarong. Besloten werd tot samenstelling en uitgifte van een Handboek over de postivaarden van de N ederlandsehe Koloniën Tot leden der commissie van samenstelling werden benoemd de heeren J. E. Bohhneijer te Amsterdam, mr E Bonn te Middelburg, G. Buijs te Schc- voningen, W. F. Gerdes Ooslerbeek te 's Gra- venliage, mr. M. J. Mijer te Semarang, J. B. Robert te 's Gravenbage en J. A. L. Roelofs te Scheveningen. Onder garantie der Vereeniging zal daar voor een leening worden gesloten of fonds worden bijeengebracht van f 1500, waarvan staande de vergadering voor pl. m. f 400 werd geteekend. In twee jaren zal het werk ge reed zijn. De volgende jaarvergadering zal te Am sterdam worden gehouden. Te Zwolle is Maandag-de algemeene verga dering gehouden van dc Vereeniging lol be strijding vaat liet Nieuw Malthusianisme. Blijkens het jaarverslag is in het afgcloo- pen jaar het ledental met 145 toegenomen Benoemingen enz. Bij kon. besluit is benoemd tot subst.-griffier bij dc arrond - rechtbank te Breda mr. J. A. van der Merscli, thans griffier bij het kantongerecht te Rid derkerk is benoemd tot '.«antonrechter te Bolsward mr. Tj. Sleeswrjk, thans griffier bij het kan tongerecht te Sneek is benoemd tot griffier bij het kantonge recht te Zaandam mr. J. N. van dor Ley, thans griffier bij het kantongerecht te Brcu- kelen-Nijenrode is benoemd tot notaris binnen het arrond Amsterdam, ter standplaats Amsterdam, P. W. van der Ploeg, candidaat-notaris te Bus- sum is aan C. F. E II. Lannoy, op verzoek, eervol .ontslag verleend uit zijne betrekking van ontvanger der successicrecbtcn (kantoor no. 2) te Amsterdam, met dankbetuiging is aan den directeur van het post- en tele graafkantoor te Helmond D II W. Laejjen- decker, op zijn verzoek, als zoodanig eervol ontslag verleend is aan II J. Lovink, op zijn verzoek, eer vol ontslag verleend als plaatsvervangend lid voor Nederland in het Permanent Comité van het Internationaal Landbouw-instituut te Romezijn benoemd tot gedelegeerde der Nederlandsche Regeexing ter algemeene ver gadering van dat Instituut te Rome, te hou den op 12 December a.s. en volgende dagen jhr. mr. H. van Weede, buitengewoon gezant, en gevolmachtigd minister te Rome, en Th. J, Mansholl, Rijkslandbouwleeraar in alge- meenen dienst. De verkiezing voor een lid van de Tweede Kamer in het kiesdistrict Wijk bij Duurstede, noodig gowoTden door het overlijden van mr. N. de Ridder, zal plaats hebben op Vrijdag 17 December, do stemming zoo noodig, op Donderdag 30 December, en de herstemming zoo noodig op Dinsdag 11 Januari. Do Ministers van Marino en van Financiën verleenen deze week geen audiëntie. Oost-lndië. Met de jongste mail kwamen o. a. de' vol gende berichten, meegedeeld in de Deli Crt. .- De gouverneur van Atjeh seinde den lsten November teruggekeerd te zijn na zijn bezoek aan Tapatoean en Singkel. De politieke toe stand was goed. De patrouilles kregen geen aanraking met de Gajoes. De toestand te Meulaboh is bevredigend, in de Wojlastreek echter ongunstig. De Tripasche bendehoof- den neigden tot onderwerping. Te Solo werd gearresteerd mevrouw Pin- chetty Lelyveld Roesier, zich noemende Zim merman, beschuldigd van juweelendiefstal bij Van Arcken te Batavia. Te Batavia werd 2 November de hoofd redacteur van hot Nieuws v. d. Dag v. Ned- Indié, K. Wijbrands, door den echtgenoot van mevrouw Hoorn. Scheffer, getuige in de zaak- Van Daalen, opgewacht en geslagen Secon danten waren daarbij 1 Chinees en de redac teur van het Bataviasch Nieuwsblad, Douwes Dekker. Door den heer Wijbrands is een aan klacht ingediend Uit Vlissingen. De neuwe mailboot voor de stoomvaart maatschappij Zeeland, de Oranje Nassau, kwam Maandagavond ter reede en heden ochtend te kwart voor twaalf langs de ponton. In verband met een diefstal van touw, eenige dagen geleden ten nadèele van de stoomvaartmaatschappij Zeeland te Vlissingen gepleegd, zijn bjj verschillende personen te Souburg, door de politie huiszoekingeu gedaan, tot nu toe zonder resultaat. Bjj kon. besluit is J. P. Visser te V e e r e met ingang van 1 December tjjdeljjk benoemd tot bureelambtenaar van den 's Rjjks water staat. Door den Commissaris der Koningin is aan J. Wondergem te Oostkapelle, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als onder-strandvon der in de gemeente Vrouwepolder en in diens plaats benoemd Jasper de Kam te Oostkapelle. Het tegen den Banjaard zittend driemast- ■cbip, waarvan in ons vorig nommer melding werd gemaakt, is een verlaten Italiaansch barkschip, genaamd Alaria, komende van Buenos Ayres en bestemd voor Rotterdam. De equipage, bestaande uit 18 man, is gered door het Belgisch stoomschip Mamix, van St. Petersburg naar Antwerpen, en aldaar aan wal gezet. Het sebip zal waarschjjnljjk verloren zjjn. Maandagavond hield te Wolphaarts- d jj k de daar gevestigde afdeeling der Ver eeniging Het Groene Kruis eene algemeene vergadering. De Vereeniging telt ruim 300 leden. Do aftredende bestuurs- en commissieleden werden allen herkozen. De begrooting voor 1910 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf op f 412. De post voor versterkende middelen voor zieken en kraamvrouwen werd van f 70 op f 100 gebracht. Door den heer A. Hoorweg van Heinkenazand werd oene lezing gehouden over voeding, voe- dings- en genotmiddelen, welke door licht beelden werd verdiudeljjkt. Deze werd met belangstelling aangehoord en viel zeer in den Bmaak De afdeeling N i s s e herkoos dienzelfden avond tot voorzitter en tot penningmeestor resp. de heeren A. Geill en J. Kloosterman. Het salaris van den bode-magazjjnmeeater bleef onveranderd Een of meer lezingen op hygiënisch gebied worden in uitzicht gesteld. Op de werf Zeeland te Hansweert ia Zaterdagnamiddag met zeer goed gevolg te water gelaten het stalen Rjjnschip Madone, aldaar gebouwd voor rekening van den heer Hejjntjens te Antwerpen. Het heelt een draag vermogen van 1400 ton. Tevens werd de kiel gelogd voor een motorvrachtboot van 70 ton en een klippersohip van 170 ton, terwjjl binnen enkele dagen eveneens de kiel wordt gelegd voor een sleepboot van 170 I.P.K. In plaats van den heer J. Oele, thans djjkgraaf, die gezworen was in een kwartier te K a p e 11 e, is benoemd de heer C, D. Vereeke, te Biezelinge, thans gezworen te Yerseke. Alzoo is een nieuwe gezworen noo dig voor Yerseke. (G. Or/). Bjj de Zaterdag jl. te Middelburg ge houden verloting van mosBelbanken in de WeBterachelde werd door de sohippera te Bruinisse, naar men ons van daar meldt, menige bank geloot. Dit komt bjj de thans heersohende melaise in den mosBelhandel verschillenden huisgezinnen ten goede. Door meer dan een schipper werd van f 100 tot f 350 getrokken. In de Maandag te St. Annaland ge houden raadszitting werden suppletoire kohieren voor den Hoofdeljjken omslag on de honden belasting vastgesteld. Omdat naar de met 1 Januari a.s. open vallende betrekking van hoofd der openbare school zich sleohts drie sollicitanten hebben aangemeld, was door den dietriote-Bchool- opziener geadviseerd daaruit geen benoeming te doen en werd door den raad daartoe dan ook met algemeene stemmen besloten. Tevens nam de raad op dezelfde wjjze het besluit om de jaarwedde voor het te benoemen schoolhoofd te verhoogen met f 100, waardoor deze gebracht werd op f250 boven het wetteljjk minimum en is dus de aanvangsjaarwedde 11100. Aangezien in de gemeente geen vrjje wo ning voor het hoofd der school beschikbaar is, zullen pogingen in het werk worden gesteld om daarin te voorzien. Verder werd nog besloten oen strookje grond onder den Molendjjk aan den publiekon dienst te onttrekken om dit later te kannen verkoo- pen en de voorzitter gemachtigd tot betaan- koopen van een ODteinettingstoeetel, de zoo genaamde «Coater's Complex." LETTEREN EN KUNST. De heer C- H J. v Beiithem Jutting alhier, die Ion gevolge van bijzondere oor - zaken ditmaal later dan gewoonlijk zijn jaar lijksche kunstbeschouwing kon openen, heeft om dezelfde reden ditmaal een minder groot aantal schilderijen geëxposeerd dan anders. Maar daarentegen komt hij nu met iets bij zonders op bet gebied van etsen voor den dag, n.l een collectie gekleurde etsen van den Belg Marlen van der Looy, werk dat, in dat reeds lang bekende procédé iets nieuws te zien geeft door de verrassende licht effecten. Onder de schilderijen wordt, - wanneer we de in sterke kleur geschilderde Zons ondergang van H W Mesdag en een vijf tal in Hart Nibbrig-trant maar zonder diens genialen gloed vervaardigde schilderijen en teekeningen van mej. J Heemskerck van Beest, mot Domburgsche motieven, uitzon deren, het hoofdbestanddeel geleverd door schilders uit onze provincie. W J Schïitz is met een van zijn steeds gewaardeerde „slikken" voor den dag gekomen, Aan 'tSloe, met veel licht en ruimte, en met een stem mingsvol Dordrecht, C. J. W Niiijs zond twee van zijn bekende landschappen, die men, zoo - als veel van zijn werk, tot het romantische genre zou kunnen rekenenJ. rl -van der Harst kan zelfvoldaan zijn over het weer geven van de kleur in zijn Begonia's; ook de Uerfst van J. Z. Risch behoort tot het boste werk dat we van hem zagen Jan Krui denier zond een portret van een boerin, waarvan de lichaamshouding niet gelukkig is tegenover het hoofd, hoewel het gelaal niet onverdienstelijk isin het Kinderkopje heeft hij zeer goed teekenwerk geleverd En dan zijn er eindelijk nog twee débu tanten te vermelden, n.l J. C. Nijland met een stilleven, kleine rozen in een karaf, teer en gevoelig Van kleurcombinatie, en goed van stofuitdrukking vooral wat de karaf be treft, en J. W. M. Wins, wiens Landweg in sommige opzichten kleurrijk genoeg is, maar in verscheiden declen te donker is gewor den voor iets dat in vrij-licht heet te staan In het verslag van liet Ncdcrlandsch Tooneel te Amsterdam wordt melding ge- maak l v;ui de vroeger meegedeelde veran dering in het bestuur Gegeven werden 53 stukken 3 Nederland sche stukken voor de eerste maal7 Neder landsche stukken (hervattingen). 22 uitliet Fransch vertaalde stukken11 uit het Duitsch vertaalde stukken6 uil het En- gelsch vertaalde stukken1 uit hot Zwoedsch vertaald stukje 1 uit het Russisch vertaald stuk2 uit het Noorscli vertaalde stukken De heer Van Loghem neemt aan liet plot met hartelijke woorden afscheid van de be trekking jals literair-adviseur, die hem lief was geworden. Hij spreekt de beste wenschen voor zijn opvolger en voor de Vereeniging uil. Het is beter afgeloopen met de Stradi- varius-viool van Burmcster dan eerst gemeld werd. Hij heeft verteld er zelf mee gevallen te zijn, en het instrument werd slechts licht beschadigd, zoodat het er niet op verminderd is in waarde. Drie jaar geleden werd in het slot Voll- rads bij Winkel in Rhcingau een Nederland sche Kruisiging gevonden met den datum 1559. Bij schoonmaak is thans gebleken dat zich onder de onbeduidende schildering een zoogende Madonna bevond van veel ouder dagteekening Deze schilderij is geteekend Petrus Xdi me fecit ad. 1149 Men heeft dus te doen met een werk van Petrus Christus, dat na de reiniging vrij goed behouden kon worden en te Keulen is gerestaureerd Het stuk bevindt zich thans weder op het slot te Vollrads ÖNUERWUS. Voor het diploma voor boekhouden van de Vereeniging van leeraren in het boek houden slaagden te Amsterdam nog de hee ren J. Baljeu en J. C. v. d Bout, beiden te Middelburg *Maandag slaagden te 's Graveuhage voor akte A Middelbaar Fransch mej. A. J Krafft te Vlissingen en de heer L. F. J. Mann te Sluis Maandag is te Hól nkenszand de R. K. School ingewijd. Vele katholieken had den gevlagd en nadat de kerkelijke plechtig heden hadden plaats gehad, waarbij verschil lende geestelijken, o a. de deken uit Goe3, de burgemeester en de schoolkinderen tegen woordig waren, begaf men zich, voorafgegaan door muziek, naar de school. Daar wijdde de deken de school in en ver volgens werden de kinderen onthaald

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1