MIDDELRURGSCHE COURANT. Maandag 29 November. 1 d" h- BUITENLAND. r 28i 152* Jaargang. 1909 Daze courant versohijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, per kwnrtaal, zoowel voor Middelburg ais voor alle plaatien in Nederland franco pp. f 1. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. A d v~c'r t e n I i 6'n bp aborncment op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjj» aan bet bureau te bekomen. Advert°ntiën voorset oorstvolgende nummer moeten deB middagB vóór één nor aan bet bureau bezorgd zjjn. Advartentiën10 cent per regel. By abonnement roei lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer SO cent Reclames 40 cent per regel. Groote lettors naar de plaats, die rij innemen. Tot de plaatsing van adverteatitm en reclame», niet afkomstig uit 'Zeeland, betreffend» Handel, N{jverheid on Geldweson, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA HAR As., N.Z. Voorburgwal 360, Amsterdam. Bjj deze courant behoort een bijvoegsel. De opgaaf vun den spoordienst komt in dit Dummer voorop de gebruikelijke plaats. Middelburg 27 November. Kameroverzicht. Zitting van Vrijdag Na de zeer belangrijke verklaring, lieden door den leider der Christclijk-bistorischen, jhr De Savornin Lobman, in zake do lint jesaffaire afgelegd, begint 'ter voor dr. Kuyper's positie lcelijk uil te zien, of. zoo men dit te pessimistisch uitgedrukt mocht vinden wordt die zaak er door in een nieuw stadium gebracht. De beer Lohman heeft tocli niets meer of minder gezegd, dan dat de verklaring van dr. Kuyper .nieuwe duisternissen" beval, en dat hij het daarom wcnschelijk acht, dat dr. Kuyper daarover zelf het licht ontsteekt, zoo niet in, dan buiten de Kamer, b.v door het benoemen van oen commissie van onpartijdige mannen Hy meende, dat dit in liet belang van dr. Kuyper, „misschien ook van diens partij", zou zjjn, Een voorstel om de zaak aan het oordeel van een parlementaire compiissie te onder werpen, zooals de heer Troelstra gisteren opperde, was niet van liem te verwachten. Vermoedens, dat een misdrijf in don zin der strafwet gepleegd was, bestonden bij hem nietevenmin gold het hier een minister in functie zoodat een enquête, als de heer Troclstra bedoelde, niot kan gehouden wor den. Het „verband" tusschen het verleenen van de decoratie en het geld der Lehmanns was nu ook, volgens den heer Lohman nog niet aangetoond, maar voldoende licht had de nadere verklaring van dr. Kuyper evenmin gebrachtintegendeel er waren mi nieuwe ..duisternissen" bijgekomen. Een eerlijker, onpartijdiger houding dan deze is van iemand in de moeilijke positie van jhr. Lohman tegenover dr. Ktiypcr, ze ker niet denkbaar. Hp stelt zich hier op het standpunt, dal hem bp de bespreking in eersten termijn geen aanwijzingen waren bekend geworden, waar door hij aan de beschuldiging van corruptie kon gelooven Vandaar zyiie verklaring, dat hij de mede- deelingen van dr. Kuyper, op diens „eere woord" afgelegd, aanvaardde Maar na die verklaring van dr. Kuyper zijn de critieken gekomen en heeft mr. Iroel- stra, zooals gisteren reeds gezegd werd, punt voor punt de „verklaring" onder handen ge nomen en, gesteund op overtuigende bewij zen, aangetoond, dat dr. Kuyper zich op verschillende punten deerlijk „vergist" had. Het sterkst in dit opzicht is zeker wel wat dr Kuyper zeide over het „ter zijner kenni69e komen" van de giften van R Leh- raann, waar onomstootelijk vaststaat, en dóór dr. Kuyper zelf is toegegeven, dat die giften door hem zelf zijn ontvangen. Het gedeelte der „vorklaring", dat diende om de „verdienstelijkheid" van R Lehmann aan te toonen en waaruit moest blijken, dat aan dien lintjesjager terecht een ridderorde was verleend, had meer zwakke stcoën. Het nieuwe feit, door mr. Troelstra in het debat gebracht omtrent het faillissement van Mathilde en hetgeen daaraan vooraf ging, zoowel als wat er op volgde, plaatste dr. Kuyper's naïveteit in een nog vreemder dag licht dan reeds bekend en erkend was. Waarschynlyk zullen de „nieuwe duister nissen," waarvan jhr. Lohman gewaagde, wel op dit terrein zijn te vinden Men staat dan ook meor dan verbaasd, dat deze „vergissingen" in een zoo gewichtige verklaring van zulk een scherpzinnig man als dr. Kuyper kunnen voorkomen en het strekt den heer Lohman zeker tot groote eer, dat zijne moeilijke positie hem niet be let hoeft die „vergissingen" te zien en daar van getuigenis af tc leggen Wat zal van deze verklaring van mr. Lobman nu het gevolg zijn? Zullen de Roomscli-Katholieken zich by deze zienswyze aansluiten? Gisteren avond reeds liep in de couloirs het gerucht, dat pok deze vleugel der coalitie zich ontstemd gevoelde, en Minister Heems kerk was, na tienen in de vergadering ge komen, druk bezig met enkele kopstukken der iantirevolulionaire partij tc confereeren. Er broeit dus iets En dit is ook zeer begrijpelijk, want dr Kuyper heeft, ouder gewoonte, zijn schepen achter zich verbrand, door to verklaren, dat hy zich „stiptelyk van alle verdere discussie zal pnthouden." Hierdoor is de rechterzijde wel in een moeilijke houding gebracht ten opzichte van haar leider, en speciaal de antirevolutio naire partij bevindt zicli in een zeer lastig parket. Do eonige oplossing zou zijn, dat dr. Kuyper op zijn vroeger afgelegde verklaring terug kwam, en in de Kamer nader meedeelde of luj een commissie van onderzoek builen de Kamer aannam. Dit laatste zou voor een onpartijdige be rechting meer waarborgen geven dan wan neer dat onderzoek toevertrouwd werd aan politieke voor- en. tegenstanders van dr. Kuyper, hoe onpartijdig die ook als rechters zouden willen optreden. Wie echter yn de laatste dagon opmerkte hoe dr. Kuyper de Kamer binnenkomt, zónder iemand te groeten, regelrecht naar de grif fie stappend om de presentielijst te leeke- nen en daarna naar rijn plaats, vol grimmig heid, zal weinig hoop koesteren, dat zelfs een onderzoek buiten de Kamer door hem aangenomen zal worden In elk geval is aan een voorstel om oen enquête te benoemen, thans niet meer te ontkomen. Nu de rechterzijde hiertoe niet het initiatiof zal nemen, zal dit zeker door mr. Troelstra gedaan worden, en al wordt dit voorstel even zeker afgestemd, zoo be- teekent dit nog niet het einde dór lintjes- zaak. Maandagavond zullen wij hierover wel meer hooien. De replieken leverden overigens niet veel op. De heeren Tydoman en Van Doorn vol hardden bij hunne meening, dat de „Chris telijke beginselen" geen basis voor prakti sche politiek opleverden, waartegenover even natuurlijk de heer Lohman volhield, dat die „Christelijke beginselen" principeel liet ver schil tusschen rechts on links aangeven. De heer Borgesius, die zich ook in dezen strijd mengde, keerde zich echter voorna melijk tegen Minister Heemskerk en den heer Troelstra. Hij was weder bijzonder op droef en vooral zijn antwoord aan mr. Troelstra deed de Kamer herhaaldelijk lachen. Van den voorzitter haalde hij zich een be risping op den hals, omdat hij telkens van „brutaal" sprak in verband toet sommige uitlatingen van mr. Heemskerk. Dc vrede werd echter dadelijk hersteld, want mr. Borgesius verklaarde, dat hij in plaats van „.brutaal" het woord „vermetel" zou bezigen. De heeren Patijn en Vliegen bespraken nog eens uitvoerig den finantieelen toestand en verklaarden, dat zij bij hunne oppositie tegen de ,accijnsverhooging bleven. Do heer Smeong'e was boos. omdat hij geen voldoend antwoord van mr. Heemskerk bad gekregen omtrent de drooglegging der Zui derzee En door mr. Dolk werd een „lotsverbete ring" van departementsambtenaren ter spra ke gebracht. Ten slotte zij nog vermeld dat de heer Lobman zich geheel aansloot bij hetgeen de heer Drucker over de vrijkaarten op de spoor had gezegd, het eveneens afkeurende dat de regeering die had aangenomen en als een daad van courtoisie had opgevat. Hij noemde het een nemen van een „fooi". Hierover schenen de socialisten zeer boos en ook de heer Heemskerk keek bedenkelyk. Er ontsond een formeel twistgesprek over tusschen de heeren Lohman en Troelstra, die in het bezigen van het woord „fooi" oen „aanranding van het gezag" meende te bespeuren. Mr. Lohman antwoordde daarop, dat het hier niet om een woord maar om de zaak ging- By het einde der zitting hield dc heer Roodhuijzen nog een lofrede op het uitgeven dier „vrijkaarten", waarmede reeds 80 o/o der Kamerleden zich had vereenigd. Hoewel wij kunnen begrijpen, dat zoo'n vrijkaart bij de attributen van beroeps-poli tici prachtig past, zijn wij het toch meer eens met de heeren Drucker en Lobman, dan met de socialisten en den hoer Rood huizen. Dergelijke Fransche gebruiken moe ten liever buiten onze grenzen blyven II n'y a que le premier pas qui coute Uit Stad en Provincie. Nu de tjjd weer nadert dat goedgeefacben mensehen Ijjsten worde» aangeboden met ver zoek om onderstand, is het allicht goed de aandacht van Middelburg's ingezetenen er op te vestigen dat zoodanige IjjBten, willen zjj vertrouwen wekken, geteekend moeten zjjn door den burgemeester en voorzien van het politiestempel. Ieder die er prjjs op stelt dat zjjn gaven een nuttige bestemmiug krjjgen, zal goed doen met het bovenstaande rekening te houden. Deze waarBcbuwing heeft allicht ook zjjn nut voor andere gemeenten. Tot onB genoogeu kun» a wjj ineedeelen dut de St Nicolaascommissie van Uit hel volk—voor het volk alhier besloten heeft op het a.s. St Nicolaasfceot zoowel de kinderen van min- als die van onvermogenden te gedenken. Wel kan de commissie niet zoo de vleugels uitslaan als zjj wel wenscht, omdat door het; in de laatste jaren overigden van milde gevers het ingekomen bedrag niet zoo groot is als vroeger, maar het kan; dit sluit evenwel niot uit dat olke gift nog zeer welkom zal zgn. De verpakking enz. van de goschenken zal plaats hebben in een lokaal ten stadhuize, daartoe welwillend beschikbaar gesteld, terwgl de rondbrenging zal geschieden op Maandag 7 December g. s. tusschen 5 en 7 uur 's avonds. Vrijdagnamiddag is naar bet huis van bewaring alhier overgebracht J. G. A., 41 jaar, handelsreiziger, geboren te Amsterdam, wonende te Antwerpen, verdacht van verduis tering in dienstbetrekking te VlieBiDgen. Uit Vlissingen. Heden bracht een gezelschap van ingenieurs en leden der vereeniging Leeghwater een bezoek aan do werf der Maatschappij De Cschelde ter bezichtiging van het in aanbouw zijnde stoom schip Sophia 1/, in aanbouw voor de firma N. Haas te Rotterdam. Om 12 uur arriveerde het gezelschap aan het station en werd per stoom tram naar het Badhotel gereden. Nadat daar de lunch, waaraan 70 genoodigden deel namen, gebruikt was, gaf de heer L. J. K. van Waveren, ingenieur van scheepsbouw, een uiteenzetting van het Isherwhood-systeem, waarnaar de Sophie II gebouwd wordt. Deze constructie beeft het voordeel slechts een ge ring aantal Bpanten te bezitten, waardoor een aaninerkeljjk verschil ïu gewicht ontstaat. Om 2 uur werd het voorgenomen bezoek aan de werf gebracht. De 6 uurs proeftocht van de nieuwe mailboot Oranje-Nassau van de maatschappij Zeeland, Donderdag op de Clyde gehouden, is zeer gunstig afgcloopen. Er werd een snelheid bereikt van niet minder dan 22 64 knoopen per uur. Het schip vertrok heden ochtend naar Vlissingen. De Prinses Juliana had bjj den proeftocht oen snelheid van 22>/i knoopen bereikt. Vrjjdagavond waren te Koudekerks bjj strooibiljet allen, die belang stellen in wat eigenljjk de Patrimonium bond beoogt, uitge- noodigd tot bjjwoning eenor vergadering in de openbare school, waar optrad den beer J. Huizinga van Axel. Na het zingen van Psalm 139 1 en opening door den voorzitter der afdeeling Koudekerke met gebed, zette de heer Huizinga voor een 50 tal hoorders dnideljjk uiteen het doel en streven van Patrimonium en hoe oen platte- landeafdeeling had te werken. De zangvereeniging Nut en Genoegen te Aagtekerke gaf Vrijdagavond eene open bare uitvoering ter viering van 't 15-jarig bestaan. Deze Vereeniging houdt zich, on danks geringe medewerking, kranig staande. De zangnummers en voordrachten werden door een talryk publiek, ook uit omliggende gemeenten, met belangstelling aangehoord. De directeur ontving een fraaien wandelstok met zilveren knop. Het vaartuig De Drie Gezusters van sobip- per Kamp te Hoofdplaat, dat op de Middel plaat, onder Baarland was gezonken en vervolgens werd gelicht, is, naar bjj expertise bleek, belangrjjk beschadigd. Het sohip zal naar Boom (België) worden gesleept. Vrjjdag gaven te Kruiningen het fanfaregezelschap E. M M., het strijkorkest Apollo en de zangvereeniging Crescendo een concert in het hotel Korenbeurs. Zang en muziek boden een aangename afwisseling. Ook do heer P. Leenhouts uit Vlissingen ver leende zyne gewaardeerde medewerking De avond werd met een bal besloten. Er was een talrjjk publiek. De St, Crt. no. 278 bevat een koninkljjk goedgekeurde wjjziging in de statuten van de N. V. Zelandia, Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland te Hulst. Art. 2 luidt thans als volgtHaar doel is het uitgeven van eene courant, gonaamd Zelandiagewjjd aan de verdediging en ver breiding dor Katholieke staatkundige begin selen, benevens het exploiteerenpenerdrukkcrjj. Te Axel beeft zich een comité gevormd ten einde te trachten doortrekking te vor- kïjjgen van het kanaal van de Axelecbe Sasaing naar do kom der gemeente. Met ingang van 1 December is door den Commissaris der Koningin aan den heer P. van Tiel te Breskens eervol ontslag ver leend als lid van de gezondheidscommissie, zetel OoBtburg. Te Sluis werd Vrijdagmiddag eene raadszitting gehouden, waarbjj de heer dr. Brand met kennisgeving afwezig was. Naar aanleiding van een verzoek van twee aannemers, om de Kooleweide te mogen koopen, en daarop een aantal werkmanswo ningen te bouwen, deden Burg. en Weth. het voorstel om genoemden grond in erfpacht uit te geven. O ver dat voorstel staakten de stemmen. Eervol ontslag tegeo 1 Januari n. s. werd verleend aan L. Pireé ale concierge van het raadhuis en in zgn plaats benoemd D. A. de Kramer. De begrootingen der Godshuizen werden goedgekeurd. Aan de onderwjjzeres mej. Duneux werd een gratificatie van f 100 verleend voor bet geven van handwerkonderwjjs buiten de schooluren. Het voorstel om den nieuw te benoemen agent van politie uitzicht te verloenen van vier tweejaarljjksohe verboogingen telkens van f 50, werd met 5 tegen 1 stem, die van don heer E. J. de Meijer, aangenomen. KE6HTSZAKEN. Kantongerecht te Middelburg. Heden (Zaterdag; zijn veroordeeld wegens het loopen over eens anders grond, waar van de toegang verboden is R. L P I) A. N., P. P., allen Vlissingen, tot f2 b. s. 2 d li. J. L., Vlissingen, tot f 1 b s. 1 w. I overtreding nachtrumoerJ. L., Middelburg, tot f 1 b. s. ld. h.overtrading strooperij J. V., Nieuw- en Sint-Joosland, tot f 1.50 b s. 2d. h.liet rijden op een rijwiel zonder lichtJ. M H., Middelburg, tot eene beris ping, J. v. W., Nieuw- en Sint-Joosland, P. W., J. P. O Middelburg, T. P., Vlissingen, allen tot f 1 b. s. ld. h.het rijden op een voertuig ponder licht P. AKoudekerke, tot f3 b s. 2 d. h. J. C F. C Vlissingen, tot fl b. s. ld. li-, L de V., Vlissingeu, J. D., Middelburg, tot fO.ÖO b. s. 1 d. b het niet kennis geven als iemand verhuisd, aan het gemeentebestuur A. M,, Vlissingen, tot f 1 b. s. 1 d. h.het als hoofd van een ge zin geen aangifte doen aan het gemeente bestuur, wanneer iemand in zijn huisgezin wordt opgenomenC. J de H., Vlissingen, tot f2 b. s. 1 d. h het niet tegenwoordig zijn bij de brandspuit als er inspectie wordt gehouden II. J., D. S., Middelburg, tot f3 b. s. 2 d. h het met een rijwiel rijden binnen de palen van het Molenwater tij dens de exercitie L. de B., Middelburg, tot f 1 b. s. ld. h.overtrad, melkverordening A. do P., Ritthem, tot f3 b. s 2 d h. het wateren buiten de bakkenC. P van S-, Middelburg, tot f 1 b. s. 1 d. h.bet wer pen van vuilnis op den openbaren weg P. de R., Vlissingen, tot f 1 b s. 1 d. h on dronkenschap. C. G,- J W.. E. P. van O., J. G., allen. Vlissingen, D. G., Spykenisse, allen tot f 2 b. s. 2 d. h., D v. D J A P. v. W., Vlissingen, tot f3 b. s. 2 d h. dronkenschap by herhaling P. A. T., Vlis singen, tot 2 d. hechtenis dronkenschap by 5e herhalingP. A. F., Vlissingen, tot 10 d. hechtenis dronkenschap bij 16e herhaling A. R., Vlissingen, tot 3 weken hechtenis dronkenschap 2 maal gepleegd A. S-, Vlis singen, tot 2 X f 2 b. s. 2 X 2 d. h.le dronkenschap bij 3c herhaling en 2e het wateren buiten de bakkenK. A. de B., Vlissingen, tot 3 d. hechtenis en f 1 b s, In de Vrjjdag te Utrecht gehouden open bare terechtzitting van den Centralen Raad van Beroep (ongevallenverzekering) had de uitBpraftk plaats in de volgende zaken Hooger beroep van de Rijksverzekeringsbank tegen twee uitspraken van den Raad van Beroep te Middelburg, houdende vernietiging van twee beslissingen van de Bank, waarbjj de onderneming van T. A. v. D., te Vlissingen, op grond dat daarin wordt uitgeoefend het' verzekeringsplichtig bedrjjf van laden of lossen van de schepen, is ingedeeld aanvankelijk in klasse X, gevarencjjfer 47 en met ingang van 24 Mei 1907 in klasse XIV, gevarencjjfer 87. De Centrale Raad bevestigde beide uitspraken en verstond, dat door Van D. geen verzekerings- pliohtig bedrjjf in eene ondernenrng wordt uitgeoetend. Hooger beroep van de Rijksverzekeringsbank tegen de uitspraak van den Raad van Beroep te Middelburg, houdende vernietiging dor be slissing van de Bank, waarbjj de onderneming van J. C., te Vlissingen, als wordende daarin naast het bedrjjf van timmerman sedert 1 Juli 1906 ook nog uitgeoetond het bedrjjf van metselaar, u ct ingang van laatetgemelden datum nader is ingedeeld in gevarenklasse X De Centrale Raad vernietigde de uitspraak eD handhaaide de bosliBBing der Bank. Een le luitenant bjj het le regiment huzaren, in garnizoen te Amersfoort, werd Vrijdag door het Hoog Militair Gerechtshof in hooger beroep veroordeeld tot een geldboete van f 10 Bubs. tien dagen hechtenis, wegens het zonder noodzaak te paard berjjdon van een rjjwielpud. De krjjgsrand te Arnhem had beklaagde veroordeeld tot een geldboete van f 0.50, maar het Hof' legde een zwaardere straf op, omdat de* luitenant, toen hg door den verbalisant op de overtreding gewezen werd, deze toesnauwde •beroerde akelige vent." De Kerk en de Fransche Republiek. Men had in zoo langen tjjd niet van de groote kerkeljjke kwestie in Frankrjjk gehoord, dat men in het buitenland bjjna zou vergeten dat ze nog bestond. Waar zgn de woelige dagen van ontbinding van ordon en van sluiting van kerken onder'het bewind van Combos? Dit is zeker, dat de regeering van Clemenceau en Briand een merkwaardige rust heeft veroor zaakt, al is de toestand nog altjjd zooals hjj was, al zgn de geestelgke orden nog verboden, en al is door de weigering der ketk om do 8cheidingswet te erkennen, de positie van de geestelijkheid en de kerkelijke organisatie zeer onbostemd. Maar nu heeft de schoolstrjjd of mis schien ook het naderen van de verkiezingen de korkeljjke kwestie weer op den voorgrond gebracht. Vrjjdag is zjj weer in de Kamer ter sprake gekomen, door een rede van den abbé Gayraud en het antwoord daarop van minister Briand. Gayraud hield een u'tvoenge verdediging van de houding der katholieken, en voor spelde dat het anti-olericalisme zal verdwjjnen. Eenmaal zal weer de ijjd komen dat de kloosterorden machtiging zullen vragen on die zullen krjjgen. Ronduit erkende Gayraud dat de katholieken de scheidingzwet niet hebben aangenomen omdat de Paus haar onwaardig voor de Kerk beeft verklaard dat de Paus het eenige hoofd is voor ieder die zich onder de katholieken rekent, en dat het eenige middel om den toestand dier katholieken te regelen, is, zich met den Heiligen Stoel te verstaan. En ten slotte zou men toch, zoo voorspelde de spreker, een verzoening tusschen Frankrjjk en de katholieken krjjgen. Briand stelde in zjjn antwoord voorop, dat de katholieken eerst Romeinen zgn en dan Franschen. En vervolgens weeB hg er op dat, als d> katholieken zich verzetten uit naam van gewetensvrijheid, zjj de vervolgingen ver geten, die de republiek van de kerk heeft ondervonden, vervolgingen die het parlement gedwongen hebben wetten togen haar uit te vaardigen. De verbreking van het concordaat is veroorzaakt door een daad die ondragelijk was voor Frackrjjk. De wet op de scheiding is toepasbaar met eerbiediging van de hiërarchie in de kerk, betoogde Briand- Men heeft op tal van punten concessies aan de kerk gedaan. Maar de protesten der katholieken hebben een po litieke beweegreden. Daarom ook werden de katholieken opgezet tegen de beambten die de inventarissen kwamen opmaken. En nu worden er gelden verzameld. Waar voor Om kerken te bouwen Neen, om een strjjd te voeren tegen den leeken-school, zei Briand. Hier onderbrak hem AUard: »Men moet voor de katholieke geeBteljjkheid de gebouwen terugkoopen die baar nu niet toebehooren dan behoeft zjj niet te zgn toegewezen op buitensporige voorrechten. Briand was van andere meening, en zei dat de katholieken daardoor belet worden hun godsdienst nit te oefenen. Die fout, die onrecht vaardigheid heelt de regeering der republiek niet. bogaan. En ten slotte sprak ook Briand een hoop nit»Uw geweten van Franschman zal einde lek uw vertrouwen van katholiek overwin nen", zei bjj. Maar abbé Gayrand hield vol en erkende •Als de katholieken een keus moeten doen tussohen hun geweten als Fransohman en hun geweten als katholiek, zouden ze voot hun geloof sterven." Hjj gaf dan ook aan den Paus de verzekering van de toewijding der Fransche katholieken. Beknopts MeMeelingen. De Belgische jongelui, die de eerstvol gende maal voor den dienst in aanmerking komen, en er op gehoopt hadden nog te knnnen profiteeren van de loting en plaats vervanging, zien zioh daarin teleurgesteld. Minister Schollaert stelde voor ook nog een

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1