MIDDELRURGSCHE COURANT. Dinsdag 9 November. Dit StaTen Provincie. N°. 264 162* Jaargang. 1909 Dezo courant verschijnt dagelijks, met uitsondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland iranco pp. f Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. A d v e'r t e nt i ë{n bp abonnement op voordeelige voot woorden. ProspectnsBen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zjjn. AdvertentiënSO eent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels i 1.60elke regel meer SO cent. Reolames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend* Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentfe-Bnrean A. DB LA HAR Ax., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 8 November. TWEEDE KAMER. De Papendrechtsclie zaak. Door verscheidene leden der Kamer werd bij de afdeelingsbebandeling van de Justitie- begroeting geklaagd over de wrjze waarop bij de behandeling der bekende Papendrecht- scho zaak voor het Gerechtshof te 's Ilerto- genbosch de vice-president zoowel als hel Openbaar Ministerie zich tegenover beklaag den en getuigen hebben gedragen. In breeden kring heeft die behandeling verontwaardiging gewekt. Wel ligt het buiten 's Ministers be voegdheid den vice-president daarover te onderhouden, maar men hoopte dat de Mi nister althans termen zou hebben gevonden om den betrokken advocaat-generaal op het minder gepaste van zijn optreden te wijzen. Men zou gaarne zien, dat de Minister door maatregelen zijnerzijds er zooveel mogelijk te gen waakt, dat getuigen beleedigingen van de zijde der justitie te verduren hebben. Gevraagd werd, of de Minister bereid is na de berechting der Papendrechtsche zaak het rapport over te leggen, uitgebracht naar aanleiding van de ten vorigen jare gedane toezegging, dat een ambtelijk onderzoek zou worden ingesteld naar de vraag, of de po litie te Papend recht voldoet aan redelijke eiscben. Voorts zou men gaarne vernemen, hoe het sedert de stationneering der maréchaussee te Papendrecht aldaar met de veiligheid en orde is gesteld. KORTE MEDEDEELINGEN VERGADERINGEN. Te 's Gravenhage is Zaterdag de jaar- lijksche algemeene vergadering gehouden van de Vereeniging van leden der Xedcrlandsche -ridderorden. De toestand der Vereeniging geeft reden tot tevredenheid en het ledental neemt steeds toe. In het afgeloopen jaar werd o a. tot be stuurslid gekozen de heer jhr. mr. E. A. O. de Caserabroot te Middelburg. Uit de rekening van den penningmeester bleek, dat f 6098 aan giften en contribution werd ontvangen, zoodat aan het Emmafonds dit jaar f2884 kon worden uitgekeerd, ter- wrjl het ondersteuningsfonds tot f'20,060.98 is aangegroeid. Voor de morgen. Dinsdag, avond in den Schouwburg alhier door Eet Tootieel, onder directie van Willem Roy aards, te geven voor stelling van Mevrouw Warrens Bedrijf, door Bernard Shaw, zijn op den eersten rang nog slechts een paar plaatsen open. Op de overi ge rangen zijn nog meerdero plaatsen beschik baar. *Bij kon. besluit is aan mr. L. van Andel, op verzoek, met ingang van 15 Novem ber eervol ontslag verleend uit zijn betrek king van plaatsvervangend voorzitter van den raad van beroep (ongevallen-verzekering) to Middelburg, onder dankbetuiging voor de als zoodanig bewezen diensten. Zaterdag namiddag sloeg op de LoBbade alhier een voor een bietenwagen gespannen paard, toebehoorende aan een landbouwer uit Grjjpskerke, op hol, waarschijnlijk doordat het schrok van de stoomtram. Het dier holde met den wagen achter zich door de Stationsstraat, langB de Turfkaai en door de Heerenstraat en kwam in de Lange Delft in botsing met een ledigen bietenwagen eveneens uit Grjjpskerke. Doordat een achterwiel van dien wagen brak en het paard viel, bleven de wagens staan en werd verder onheil voorkomen. De wagens versperden eenigen tjjd het verkeer. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Zondag middag werd op het terrein aan de Nadorst alhier een voetbalwedstrijd ge speeld tnsschen Zeelandia 1 en De Mosschen l, beiden van hier. Eerstgenoemd elftal won met 4—3. Tijdens de rust was de stand 11. 11. V. V Ohjmpia 1 trok Zondag naar Delft en speelde daar in -de le ronde om den Ne- derlandschen Voetbalbeker, tegen Concordia I van daar. Onze stadgenooten verloren met 91. Zeelandia 1 van hier dat in dezelfde ronde te Hilversum had moeten spelen tegen Victo ria van daar verloor, wegens niet opkomen, met 50. Uit Vlissingen. De heer R. G. van Nieuwkuyk, hoofd der Kath. jongensschool, is door den Paus be giftigd met het gouden eerekruis Pro Eccle sia et Pontifice. Borg. en Weth. hebben tot teller bij de a. s. negende tienjaarlijksche volkstelling benoemd de heeren J, H. Appel, II. A. Baljé, J. van der Hoeven, P. Houtcnnan, W. de Neef^jJI. Traas, J. P. Smith, J. Stroosnijder, A W. Bazen, J. W Delzenne, J. A. Sturm, G. L. Versluijs, J. Baren, I. AI, Looy, W. C v. d. Putte, J. J de Raad, F. G. Lemmers, Th. II. Ph Hoste, A. Marijs, A. de Priester, G. Th. van Kessele», I. Hoge, en J. de Vlieger. In eene door ons uit Utrecht ontvangen modedcefing wordt het bericht, ons uit K o u- d e k e r k e gezonden omtrent den verkoop van Duinvliet, zeer voorbarig genoemd. Men schrijft, ons uit Goes: Gedurende 17 jaren heeft de heer J. M. Kakebeeke inet onverdroten ijver deVereeniging voor Werkverschaffing als voorzitter gediend. Wegens zijn zwakke gezondheid heeft hij,ge meend zich te moeten terugtrekken. Zooals wij Zaterdag berichtten, hebben de leden, om den naam Kakebeeke aan de ver eeniging verbonden te doen blijven tot op volger van den vader gekozen diens oud sten zoon, den heer I. G. J. Kakebeeke. Genoemde heer heeft zich de benoeming laten welgevallen. Te Goes bestaan ernstige plannon tot oprichting eener coöperatieve bakkerij. Het plan gaat uit van de kolenvereeniging De Bijenkorf, welke ongeveer 400 leden telt. Reeds is in principe besloten tot de op richting over te gaan en het bestuur ge machtigd om de noodige gegevens te verzame len. Zaterdag middag viel te Schore een tweejarig kind van den molenaarsknecht De P., in een onbewaakt oogenblik, in een tobbe heet water, tengevolge waarvan het zulke hevige brandwonden bekwam, dat voor be houd van het leven gevreesd werd. Woensdag 17 November a.s. zal te W i s s e k e r k e de verkiezing van een lid van den gemeenteraad plaats hebben, ter voorziening in de vacature ontstaan door het bedanken van den burgemeester als raadslid. Na den oever- en dijkval aan den Oud N oord-Bevelandpoldcv ten westen van C o- 1 ij n s p 1 a a t, is men onmiddellijk begonnen om den zeedijk achterover te halen, teneinde te trachten liet inloopen van do zoogenaamde Wantes Kuip te voorkomen, waardoor de zeedijk daar ter plaatse eene hoogte ver kreeg jvan 3 M. boven hoogwater. Tevens .zal m'en ook overgaan <le achterge legen inlaagdijk te verzwaren en te ver- lioogen tot 3.80 -M boven hoogwater, waar door meerdere vorligheid tegen overstrooming wordt verkregen. Na de peilingen is gebleken dat de diepte in den val juist op het meest vooruitstekende punt thans 10 M. bedraagt, waar voor den val aldaar de lijn van laagwater nog was. Uit T h o-l e n schrijft men ons Alhier is opgericht een bouwvereeniging. Nu de plannen eon meer vasten vorm heb ben aangenomen, kan worden medegedeeld, dat naar een viertal typen ongeveer 22 wo ningen successievelijk zullen worden gebouwd. Zoo ergens, dan kan deze Vereeniging voor Tholen zeer heilzaam werken. Zoowel in groo- tere soorten als in arbeiderswoningen heerscht hier bepaald woningnood. Tengevolge van on bewoonbaar verklaring van een vijftal arbei dershuizen, moesten enkele gezinnen zelfs bij anderen gaan inwonen. Er schijnen nog meer dere huizen aan de beurt van onbewoonbaar verklaring te zijn, doch zoolang er absoluut geen andere woningen zijn, was liet niet raad zaam hier mede te beginnen. Zoo spoedig mógelijk zal ingevolge de wo ningwet de bekende subsidie aan de gemeente worden aangevraagd. Over de andere bouwplannen, n 1. die van een brug over de Eendracht, hoort men niet veel. De meeningen van de leden der com missie schijnen nogal uiteen te loopon. Inder daad zijn er dan ook veel tegenstrijdige be langen, en zoo'n veer waar do gemeente zoo maar eens eventjes f 7000 van trekt, is dan ook geen peulschilletje om weg te gooien vóórdat men goed weet wat men er voor in de plaats krijgt. Over een brug is al veel gezegd en er zal nog veel over gezegd wor den voor die er ligt, vooral als we misschien in dezen winter weer met een roeiboot, waar een paard voor staal, door het jjs moeten getrokken worden brrr. Te Hulst bestaat een weegbrug, eigen dom der gemeente, die gewoonlijk door een pachter werd geëxploiteerd tegen een vrij hoogc pachtsom. Zoo ook dit jaar Met 1 October j.l. h'eeft echter in die ge meente de spoorwegmaatschappij Mechelen Temeuzen op het emplacement, teneinde stag natie in het verkeer aan den overweg bij het station tegen te gaan een weegbrug, dezen zomer gebouwd, voor het publiek open gesteld. Van deze tweede brug wordt druk gebruik gemaakt. Er zijn daarop reeds ruim drie mil- lioen K.G bieten gewogen tegen twee mil- lioen op de gemeente-weegbrug. Arme pachter van dc stadsbrug, zegt onze berichtgever Aan de politie te Zaamslag is het na een langdurig onderzoek mogen gelukken den persoon op te sporen, die langen tijd de omgeving van Zaamslag, Axel en Neuzen, voor vrouwen en kinderen onveilig maakte, door zich op den openbaren weg of in het veld op zeer onvoegzame wijze te vertoonen. De praktijken van dit soort naaktlooper heb ben geruimen tijd geduurd, doch de bewijzen die thans tegen zekeren J. Hveldarbeider te Zaamslag, een 34-jarig vader van een talrijk gezin, zjjn bijoen gebracht, laten geen twijfel over, of deze is de gezochte persoon Tegen hem is proces-verbaal opgemaakt, wegens openbare schennis der eerbaarheid. Sedert een twintigtal jaren hebben de mosselhandelaars van Philippine zich vereenigd, om bij elke plaatshebbende ver loting van mosselbanken, de perceelen, die hun dienstig zijn en onmisbaar, voor gezame- lijko rekening te koopen van de deelnemende loters, die een gelukkig nommer trokken. Door de verdeeldheid van de vele mossel- handelaars, zoowel kleine als groote, scheen het echter onmogelijk om voor de verloting op 27 Nov. a. s. tot zulk een overeenkomst te geraken. Eindelijk is men echter, na eenigo malen vergaderd te hebben, tot overeenstemming gekomen. Naar aanleiding van de pogingen, dip worden in het werk gesteld om de tram plannen van den heer Huyghebaert te doen mislukken, vergaderden Vrijdag en Zaterdag de raden dor gemeenten Groede, Nicuwvliet en Retranchement en besloten zich alsnog met een adres van adhaesie tot de Staten te wenden. De ingezetenen namen zelf het initiatief tot een petitionnement aan de Staten, waar van het gevolg was dat adressen tot aanne ming van het gehoele voorstel van Gedepu teerde Staten werden geteekend le Groede door 155, te Nieuwvliet en oen deel van Zuidzande door 86, te Retranchement door "53 en te Cadzand door 70 personen. Zaterdag avond hadden vergaderingen van kiezers plaats te Groede en te Nieuwvliet, die druk bezocht waren en waarin een mo tie werd aangenomen waarbij de dringende wensch werd uitgesproken dat de afgevaar digden van het kiesdistrict Sluis zich een parig zouden verklaren voor het voorstel van Ged. Staten. Drinkwaterleiding voor Znid- Beveland. Van het comité voor het tot stand brengen van eene drinkwaterleiding voor Zuid-Bove- land (gevormd uit de Vereeniging van Burge meesters en Secretarissen in Zuid- en Xoord-Beve1and) ontvingen wij de voorstellen betreffende zoo danige waterleiding. Die vooratellen omvatten I bet technische plan, met een raming van kosten en een be richt over de water win plaatsII de statuten der op te richten naamlooze vennootschap III de geldeJjjke regelingen, met een beschou wing over do te verwachten winsten en ver liezen IV de concessie, die door elke gemeente aan de naamlooze vennootschap verleend moet worden. In de inleiding wordt met een enkel woord gewezen op de hygiënische en andere voor- deelen aan waterleidingen verbonden. Daarbjj wordt herinnerd aan de in do laat ste Iweken in ons vaderland voorgekomen choleragevallen, de vreeseljjte ziekte, die bo venal door slecht drinkwater wordt verspreid- Om deze en zoovele andere, door slecht water bp mensch en dier veroorzaakte ziekten te bestrijden, helpt geen ach-en-wee-geroep als ze er zjjnalleen stage arbeid, toepassing der aan den mensch gegeven wetenschap leidt tot dat doel. Weinige middelen zjjn zoo heil zaam tot wering van ziekten als juist de aan leg eener goede drinkwaterleiding. Maar nog vele andere voordeelen staan daar naast, zegt het comité. Is eene dergeljjke gemeenschappelijke drinkwaterleiding, voor een aantal van, meest landeljjke, gemeenten een nieuwigheid in Nederland, daarbuiten is dit reeds lang niet meer het geval. Met name in Duitschland bestaan ze reeds in groot aan tal, meerendeels ook tot Btand gebracht door samenwerking van gemeenten en het comité vernam hoezeer de landeljjke be volking aldaar gebaat is en zulks ook lnide uitspreekt, doordat zjj voor huishouding en bedrjjf uitstekend water in overvloed ter be schikking kroeg. De gunstige invloed op den veestapel is na eenige jaren onmiskenbaarde melkopbrengst der koeien neemt toede eigendommen a tg gen in waarde; industrieën, die in nanwe betrek king staan tot des landbonw, kunnen tot ontwikkeling komendo assurantiepremiön dalen; enz. Ervaren landbouwkundigen ver zekeren, dat dezo goede gevolgen zich stellig ook in Zuid-Beveland zullen openbaren, waar door dat eiland nog tot hooger bloei zal komen. Niet al deze goede gevolgen laten zich vooraf onder cjjfers brengen. Op éen punt echter kan het comité dit bewjjs in cjjfers al reeds leveren. Het heeft aan verschillende brandassurantiemaatschappjjen de vraag ge steld met welk bedrag zjj hare premiën voor verzekeringen in Zuid-Reveland zouden kunnen verminderen, bjj het tot stand komen eener hoogdrukwaterleiding aldaar en het bijjkt dat zeer geziene maatsshappjjen tot een niet onbelangrjjke premieverlaging bereid zjjn. Na er op gewezen te hebben dat bljjkens verklaringen van versohillende onderzoekers der waterwinploats te Ossendrecht die voor- treffeljjk geschikt is, terwjjl daaruit steeds een ruime hoeveelheid goed water verkregen zal kunnen worden, geeft het comité oen beschrij ving van de ontworpen werken met de ge raamde kosten. Het totaal ervan iB f 1.350.000 Daaronder komen voorkost n der werken, noodig voor de waterwinning f 10.800, de machine-inrich ting f55.000, het machinegebouw f27.000, de ontjjzeringe-inrichting met de daarbjj behoo- rende filter-inrichting f37.821, het hoofdbui zennet ter lengte van 194.015 M., met in begrip van afsluiters, 810 stnks brandkranen en verder toebehooren, alsmede de zinkbuis in het kanaal door Zuid-Beveland f 1.060.000, de watertorens te Goes f 63.000, nabjj Uriewegen- Borsuelen i 24.000. Bljjkens de teekeningen is de hoofdhuis ontworpen, van den vasten wal tot het oost- eindb van het eiland, in den Scheldedam, en van daar tot nabjj Krabbendjjke, langs de spoorbaan. In het bjjzonder was van gewicht om ten spoedigste zekerheid te krjjgen dat tegen uit voering van dit deel van het ontwerp geen overwegende bezwaren zouden bestaan en het comité is daarin geslaagd. Als de beste wjjze waarop de gemeenten zouden kunnen samenwerKen tot bereiking van het beoogde doel, stelt het comité, na ampel overleg met verschillende hoogleeiaren en andere mannen van ervaring in ons ge meenterecht, voor dat door do gemeenten te zamen zal worden gevormd een naamlooze vennootschap, als zjjnde dit de beste weg ter bereiking van het doeieen en ander zooveel noodig na het verkrjjgen der volgenB de ge meentewet vereischte goedkeuring An Uooger bestuur. Ten einde te kunnen vol 'oen aan de ver plichtingen die zjj volgens de statuten op zich nemen zullen de gemeenten groote leeningen moeten aangaan, wat van het standpunt der gemeentebesturen alleen dan geoorlooid is wanneer op goede gronden kan worden aan genomen, dat de lasten der gemeenten dien tengevolge stellig niet, noch nu, noch later» grooter zullen worden. Het comité toont aan dat deze gunBiige omstandigheden aanwezig zjjn. Het becjjfert dat buiten de aanlegkosten der werken ad f 1.350.000 nog verschillende andere werken noodig zjjn, dat de oprichtings kosten moeten worden betaald, dat toezicht op den bouw moet worden gehouden, terreinen moeten worden gekocht en bedrjjfskapitsal aanwezig moet zjjn. Het maatachappeljjk kapitaal mag derhalve niet kleiner zjjn dan ongeveer f 1.500.000. In art. 4 der statuten ia het bepaald op 11.528.000 en de reserve moet dan f 122.240 bedragen. Het comité heeft zich vergewist of de be- noodigde gelden voor de Zuid-Bevelandeche gemeenten op aannemelijke voorwaarden ver krijgbaar zouden zjjn en het kan berichten dat de (rijkspostspaarbank zich in principe bereid heelt verklaard aan de gemeenten de f 1.500.000 te verschaffen a pari, tegen 3*/„ aflosbaar in uiterljjk 80 jaren. Op goede gronden meent het comité te mogen verwachten dat het bestunr der rijks postspaarbank bereid zal zjjn die som te ver- hoogen tot f 1.650.240. Wanneer men aan de band van de gegeven van het comité, die met voorzichtigheid zjjn gesteld, de vermoedelijke fmantieele uitkomsten der onderneming berekent, komt men tot de Blotaom dat de onderneming zich zelve zal kunnen bedruipen. Al zjjn alleen de gemeenten aandeelhoudBters der naamlooze vennootschap, toch is zjj geen openbaar lichaam. Zjj zal tot de gemeenten, als overheid, staan geljjk elke onderneming van particulieren. Zoo moet zjj ook coaoessie vragen in elk der gemeenten, die verzorgd zal worden. Op ,do door het comité aangegeven wjjze kan een waterleiding, die geheel Zuid Beve land in lengte van tjjden van overvloedig en kosteljjk drinkwater zal voorzien door de ge meenten worden tot stand gebracht met eigen krachten en zonder dat zjj voor haar tot een lastpost worden zal. Het comité heoft evenwel gemeend toch ook de mogeljjkhoid nog te moeten overwegen dat nochtans zjjne ramingen te zjjner tjjd konden bljjken te gunstig te zjjn geweest -. de moge ljjkhoid dus dat de moeiljjke aanvangsjaren langer /allen daren dan het comité aanneemt. Dan zouden wellicht de eigen krachten der gemeenten tjjdeljjk te kort schieten en voor zieningen getroffen moeten worden en daarom heeft het comité zich tot den Minister van Binnenlandache Zaken gewend, van wien be richt werd ontvangen dat in het bedoelde geval naar zjjne meening voor de regeering aanleiding zal bestaan om hot verleenen van geldeljjken steun ernstig te overwegen- Onder de bjjlagen bjj de voorstellen behooren contracten betreffende de waterwinploats, uitkomsten van het woterondorzoek, rapport dor deskundigen, beschrjjving der drinkwater leiding, ontwerp statuten der naamlooze ven nootschap, een overzicht der winst- en verlies rekening over de eerste twintig jaren, een ontwerp concessie en gevoerde briefwisseling. Bljjkens de ontwerp-statnten zou het maat schappelijk kapitaal der vennootschap bedra gen f 1 528.000, verdeeld in 1528 aundeelen op naam, elk groot f 1000 In het maatschappelijk kapitaal wordt deel genomen door de volgende gemeenten voor het bjj ieder genoemd aantal aandeden Baarland 25, Borsselen 39. Driewegen 22, El- lewoutsdjjk 25, Gobb 260, 's Gravenpolder S2 'a Heer Abtskerke 11, 's Heer Arendskerke 112, *8 Heerenhoek 39, Heinkenszand 59, floede- kenskerke 43, Kapelle 72, Kattendjjke 39, Kloe- tinge 49, Krabbendjjke' 72, Kruiningen 128, Nisse 21, Oudelande 24, Ovezande 34, Rilland Bath 75, Schore 29, Waarde 29, Wemeldinge 72, Wolphaartsdjjk 78 en Yerseke 139, dns te zamen voor alle aandeelon. De vennootschap wordt bestuurd door een directeur, onder toezicht van een raad van beheer van 7 leden. Bjj het voorstel is een kaart gevoegd, die op een schaal van 150.000 een overzicht geeft van de direct en eventueel te leggen bnizen, waarvan de diameter varieert van 300 tot 80 m.m. ONDERWIJS. Niettegenstaande de minder gunstige be schikking van den gemeenteraad betreffende do subsidie aan de Vereeniging voor Handels- onder ivijs alhier voor den door haar te openen cursus heeft het bestuur toch besLo- ten, roeiende met do riemen die het heeft, voort tc gaan en met 1 Januari a.s. de eerste klasse te openen. Onderwijs zal worden gegeven in de vol gende vakken Boekhouden, Handelsrekenen, Nederlandsche-, Bransche-, Duitsche- en En- gelscho Handelscorrespondentie, Schoonschrij ven en Ilandelsaardrykskunde. Hot schoolgeld zal slechts f24 bedragen. Hierdoor meent het bestuur aan financicele bezwaren tegemoet te komen. Bovendien kunnen onvermogenden den cursus gratis bijwonen. RECHTSZAKEN. Tc Winschoten hoeft de arr.-rechtbank den 38-jarigcn eigenaar eener dorschmachine te Tcrapelkanaal, wegens dierenmishandeling veroordeeld tot- een week gevangenisstraf. Beklaagde had onder zijn paard een vuurtje gestookt van poetskatocn, om het daardoor tot voortgaan to bewegen. Het paard had daardoor meerdere brandwonden bekomen. KERKNIEUWS. Zondagmorgen werd de gerestaureerde Koorkerk alhier in gebruik genomen. Als voorganger trad op ds. L. B. Tjebbes, die een preek hield naar aanleiding van 1 Ko ningen 8: 39. Het kerkgebouw was bij deze gelogenhoid overvol. Zondagmorgen werd te Axel beves tigd als predikant bij de Ger Kerk B 4e heer Chr. Brujjns van Hendrik-Ido-Ambacht door ds. R van do Kamp van Sliedrecht, vroeger leeraar bij die gemeente, met een preek over Maleachi 2 vers 7 Des namiddags deed de nieuwe predikant zijn intrede naar aanleiding van Mattheus 22 vers 42. Beide keeren was het kerkgebouw geheel gevuld. Bij de Ned. Herv. kerk te Dordrecht is een fonds gestold, waaruit do tractementen van naar die gemeente te beroepen moderne predikanten aanmerkelijk zouden kunnen wor den vorhoogd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1