MIDRELRURGSCHE COURANT.
Dinsdag
19 October.
Dit Stad en Provincie.
N*. 246.
1^2* Jaargang.
1900.
De» courant verschijnt d a g e 1 ij k e, met uitzondering van Zon- en feestdagen,
ftijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f S.
Afzonderlijke nummers kosten B cent.
Ad vfer tentiën bp abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan hst bureau bezorgd zjjn.
AdvertentiënSO eent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ea
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels t l.BOelke regel meer
SO cent, Beolames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, «lie zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*
Handel, Nijverheid on Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advrrtentle-Barenu A. DB LA
MAR As., NI. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bg deze courant behoort een bijvoegsel.
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nummer voor op de gebruikelijke plaats.
Een enkele wenk nog aan de kiezers in
het derde district te Middelburg.
Dat zij ter stembuB opkomen
Van ééne stem zjj weten hot kan
de beslissing afhangen.
En wie zich vereenigen kan met onze
beschouwing in ons nommer van Zaterdag,
stemme op den heer
C. BOUDEWIJNSE
Tot 'a namiddags v ij f aren kan men
morgen (Dinsdag) zijn plicht doen.
Middelburg 18 October.
Bescherming van trekhonden.
Met belangstelling namen wij kennis van
het door de Regeering ingediende wetsont
werp, houdende bepalingen betreffende het
gebruik van trekhonden.
En mogen er zijn die meenen dat er
nog zoovele menschen te vergeefs wachten
op voor hen dringend noodige regelingen,
wij beamen dit ten volle, maar wij Btellen
daarnaast de meening dat men het eerste
kan doen en het andere niet behoeft na te
laten dat het daarom noodig is om, zooals
tot heden, steeds aan te dringen op derge
lijke regelingen, maar dat toeh ook de
bescherming van het dier, en in 't bijzon
der van den trekhond, znlk een dringende
eisoh is, waarop zoo herhaaldelijk reeds is
aangedrongen, dat het wel degelijk einde
lijk tijd wordt daaraan de hand te slaan.
Trouwens, op dat gebied zijn reeds meer
dere stappen gedaan, zoo o. a. tot bescher
ming van de vogels. Waarom zou men
daarop niet voortgaan, wanneer de nood
zakelijkheid ervan meer en meer blijkt?
Er zijn wel, wij weten, ook vanwege
de provinciën en gemeenten bepalingen ge
maakt, o. a. ook in Zeeland en in Middel
burg, in het belang van den hond, als trek
dier gebezigd, maar een algemeene, door
het ganBcbe land geldende regeling kan
van voel meer invloed, van veel meer kracht
zijn.
Dan kan een bezitter van een, met een
hond bespannen kar niet gindB een voor
het dier hinderlijke of nadeelige gewoonte
blijven volgen, welke hem hier bij plaatse
lijke verordening is verboden.
Er heerecht dan een gelijkheid die het
nuttige doel ten goede komt.
Dit zou reeds een gunstig gevolg van
den nu voorgestelden algemeenen maatregel
zijn.
m 9
Zeer eenvoudig is de in het vooruitzicht
gestelde regeling.
Vooreerst zal niemand een hondenkar als
vervoermiddel mogen gebruiken of doen ge-
bmiken, zonder als houder daarvan te zijn
ingeschreven in een door Burg. en Weth.
zijner gemeente aangelegd register. Deze
inschrijving, en daarmede het gebruik van
de hondenkar, wordt echter geweigerd, in
dien hond, tuig of wagen niet voldoen aan
de daarvoor bij algemeenen maatregel van
bestuur vast te stellen voorschiften. Zelfs
kan op grond danrvan een eenmaal gedane
inschrijving worden geschrapt.
Op de te geven voorschriften komt het
aan. Zij moeten zullen zij doel treffen
en voor de goedwillende niet hinderlijk zijn
door een deskundige hand worden saam-
geBteld. De Regeering zal, merkt Het Vader
land terecht op, in dit opzicht ruimschoots
kunnen putten uit do ervaringen der Ver-
eenigingen voor Dierenbeschermingen, in het
bijzonder van den Bond tot bescherming van
den Trekhond in Nederlanddie zich reeds
zeer verdienstelijk heeft gemaakt door het
uitgeven en op ruime schaal verspreiden
van geschriften, door aanstelling van in
specteurs,- die op mishandeling van trek
honden hebben toe te zien, door voorlich
ting van^ onkundigen aangaande do beste
wijze van bespanning, door het verleenen
van geldehjken steun (bijv. aan menschen
die geen behoorlijk tuig voor hunne trek
honden konden bekostigen), door de bestu
ren van gemeenten en provinciën aan te zet
ten tot het nemen van preventieve maat
regelen op dit gebied, enz.
Wat die algemeene maatregel van bestuur
zooal zal bevatten, blijkt uit de Memorie
van Toelichting. Het gebruik van te zware
karren (bijv. vierwielige) zal te verbieden
zijn. Het afschuwelijke optillen en meesleuren
van den éénen hond door den anderen,
bron van veel Tijden voor het zwakste dier
van het gespan, zal zooveel mogelijk moeten
worden verhinderd. Voorkomen moet wor
den, wat we ook zoo dikwijls tot onze groote
ergernis aanschouwen, niet alleen bij honden,
maar ook bij ezels en paarden, dat de kar
den hond opligt of hem neerdrukt. Zieke,
kreupele, gewonde, drachtige of nog zoc-
gende honden behooren niet te worden ge
bezigd, evenmin aU honden met te geringe
Bohouderhoogte, deze laatste omdat zij te
klein zijn. Ook is te waken lezen wij
verder tegen: overlading van de kar,
te hard rijden, trekken met den halsband,
en pijnigen van kop of pooten, door de
wielen van de kar.
Aangaande het menschelijk geleide van
de hondenkar, bevat de Memorie van Toe
lichting niet veel. Slechts zegt de Minister,
dat het niet zal mogen bestaan nitonmon-
digen. Maar dit gaat, naar het ons, met
genoemd blad, voorkomt, wel wat ver, en
wij willen maar dadelijk waarschuwen tegen
overdrijving, die op dit terrein, meer nog
dan ergens elders, veel kwaad doet. Het
is inderdaad overdreven, dat iemand min
stens meerderjarig zou mceten zijn, om van
hoogerhand in staat geaoht te worden, als
voerman van een hondenkar dienst te doen.
Het zal echter noodig wezen bepalingen
op te nemen aangaande het vervoeren van
personen op bondenkarren. Geheel te ver
bieden, dat de geleider op den wagen plaats
neemt, is niet mogelijk en ook niet noodig.
Een span krachtige honden kan zonder be
zwaar een man trekken. Maar voorkomen
dient te worden, dat een paar zwakke
honden eene heele familie te trekken krij
gen. Ook zal het noodig wezen, bepalin
gen op te nemen, teneinde te voorkomen,
dat het zitten van den voerman op de kar
den wagen doet overhellen, waardoor deze
een ware marteling kan worden voor den
aan die zijde gespannen hond, of voor beide.
Een goede bepaling is, dat de inschrijving
als houder van een hondenkar, en alzoo
ook hot gebruik van dat voertuig, wordt
geweigerd aan hen, die tweemaal binnen
een jaar veroordeeld zijn, hetzij wegens
overtreding van de wet zelve of van de
hierboven bedoelde, bij algemeenen maat
regel van bestuur gestelde voorschriften,
hetzij wegens dierenmishandeling of over
treding van art. 455 le of 2e lid van het
Wetboek van Strafrecht, bepalend, dat met
een geldboete van ten hoogste 15 gld wordt
gestraftle. hij die door dieren doet trek
ken of dragen een last, welke kennelijk
hun krachten te boven gaat2e. hij, die het
vervoer door trek- of lastdieren doet plaats
hebben op een ncodeloos pijnlijke of kwel
lende wijze.
Yan het ingediende ontwerp en inzonder
heid van den daarin genoemden maatregel
van algemeen bestuur, zal, stellen wij ons
voor, een krachtige instructieve en preven
tieve werking uitgaan, in dien zin nl., dat
houders van hondenkarren er door zullen
leeren, hoe zij hunne trekhonden hebben
aan te spannen, indien zij zich niet van het
gebruik van kar en honden willen zien uit
gesloten.
Maar vooral als politie maatregel, moet
het ontwerp, eenmaal wet geworden,
kraohtig worden gehandhaafd en niet, zoo
als met menige wet het geval is, daaraan
slechtB slap de hand worden gehouden.
Dan alleen verwachten wij daarvan een
zdfir heilzamen invloed.
Het is daarom te hopen dat het spoedig
in behandeling komen zal en de Staten
Generaal de RegeoriDg zullen steunen in
deze lofwaardige poging om don trekhond
te beschermen.
De Vereeniging Ons Buts, alhier telt
volgens het jongBte verslag, 165 belangstel
lenden, 70 loden en 10 begunstigers.
Het aantal personen, mannen en jongens,
vrouwen en meisjes, ouden en jongen, ge
huwden en ongehuwden, die zich lieten
inschrijven voor het werkseizoen 19081909
bedroeg 544.
Yoor het a. seizoen is het getal nog grooter
Aan alle aanvragen kan voor sommige
cursussen niet worden voldaan.
Wel een bewjjs hoe zeer deze hoogst nuttige
instelling wordt gewaardeerd.
Wjj hopen daarom dat zjj steeds meer en
meer den financieelen steun van Middelburg's
ingezetenen moge ondervinden. Zjj heeft
daaraan dringend behoefte.
Tot organist bjj De Reservekas te Mid
delburg is benoemd de heer J. A. de Neet
aldaar,
De voetbalwedstrijd, die Zondagmiddag op
het terrein aan den Seisweg alhier ge
speeld zon worden tusschen M. V. V. ülympia I
van hier en E. M. M. I van Vlissingen, ging
niet door, daar het terrein afgekeurd werd.
Zeelanclia van hier trok naar Bergen op
Zoom en kwam daar in 't veld tegen B. V-k.I
van daar.
De Middelburgers verloren met 2—3tijdens
de rust was de stand 0—1.
Het oude torenuurwerk te Oostka-
p e 11 e is vervangen door een nieuw uit de
fabriek van den heer Eysbouts te Asten. Op
de drie nieuwe wjjzerborden wordt de tjjd
voortaan ook in minuten aangegeven.
Terwjjl Zaterdagmiddag te Domburg
eenige werklieden een put groeven in 't zand
en reedB ongeveer een diepte van 7 meter
hadden uitgegraven, stortten twee beduidend
groote zandmasea's naar omlaag en bedekten
hen gedeelteljjk. Op één na konden ze elkaar
zonder letsel van beteekenis verlossen, doch
een hunner, een zeventienjarige jongen, werd
door de masBa tegen een in de put staande
cementen ring gedrukt en brak beide beenen.
Hg werd dienzelfden avond naar Middelburg
vervoerd, waar de gebroken ledematen werden
gezet.
De stoomtram Walcheren ontving in Mei
f 4.789.95' on sedert 1 Januari f 17.863.83.
Per dagkilometer werd in Mei ontvangen
f 5.67 en sedert 1 Januari f 4,32', tegen res
pectievelijk f 4.98 en f 4.60 in 1908.
Door de stoomtram Hulst—Wals
oor d e n werd in Mei ontvangen f 2.879.71'
en totaal van af 1 Januari f 11.183.47. De
ontvangsten waren per dagkilome'er in Mei
f 6.88 en sedert 1 Januari t 5 48', tegen res
pectievelijk 1 5.98 en f 5.01 in 1908. St. Crl.
In de Zaterdag te H e i n k e n e z an a,
door alle leden bggewoonde raadszitting werd
de begrooting voor 1910 vastgesteld in ont
vang en uitgaaf op f 15.297.93, met een post
voor onvoorzien van f 83.66, en waarbg
o-m. de jaarwedde van den ambtenaar ter
secretarie met 150 werd verhoogd.
Het huishoudelijk reglement voor de com
missie tot wering van schoolverzuim werd
overeenkomstig een voorstel van Burg. en
Weth. gewjjzigd.
In de plaats van den heer A. de Koster werd
tot lid van de Commissie voor de Waterleiding
benoemd de heer H. van Iwaarden.
Op verzoek van den heer J. M. v. d. Swaluw
werd besloten hemjaarlgks tot wederopzeggingB
toe uit de gemeentekas eene tegemoetkoming
te geven in de verplegingskoBten van zjjn
zoou in bet krankzinnigengesticht Coudewaler
te Rosmalen.
Tot onderwijzer voor het herhalingsonderwjjs
werd benoemd de heer A. W. Wisse, hoofd
der school en tot zjjn plaatsvervanger de heer
C. van de Swaluw.
De jongste te WisBekerke gehouden
raadsvergadering was gewijd aan zaken, meest
van huishoudeljjken aard. Als van meer alge
meen belang kunnen daarvan vermeld worden,
dat van den Minister bericht was ingekomen,
dat de aanleg van een hulptelefoon voor
interlocaal vorkeer is toegestaan en zal worden
uitgevoerd, zoodra de beurt aan deze gemeente
isdat door Burg en Weth. een uitvoeriger
toegelicht plan tot vergrooting der openbare
lagere school te Geersdjjk aan den districts
schoolopziener zal worden ingezonden, daar
de raad algemeen van oordeel is, dat de ge-
heele vernieuwing der school onnoodig is;
dat de hoofdelijke omslag verhoogd is tot
f 6000 en de begrooting voor 1910 in ontvangst
en uitgaaf iB vastgesteld od f 270.59,93'.
Daar de kogel bjj den Vrjjdagavond in
de Noordstraat te N e n z e n getroffen 61 jarigen
eierboer De Kraker niet op eenvoudige wjjze
kon worden verwjjdord, is dit eerst Zaterdag
namiddag door middel van eene operatie ge
schied in het ziekenhuis aldaar. De patient is,
naar wjj vernemen, goed, doch zal eenige dagen
in het ziekenhuis moeten worden verpleegd.
Terstond won algemeen het vermoeden veld
dat de kogel afkomstig moest zjjn van een
schot, gelost uit het nabjj de plaats van het
ongeval staande magazjjn van ijzerwaren en
wapens der Gebr. T. De eenige firmant was
met zjjne echtgenoote juist van de r is ge
komen, toen de inspecteur van politie een
onderzoek kwam instellen. Eerst leverde het
onderzoek geen afdoend resultaat op, doch
Zaterdag moet gebleken zjjn dat een veertien
jarige zoon op de vliering met een flobert-
baks bad geschoten op een doel, opgehangen
voor een openstaand dakvenster. Een der
afgeschoten kogels ie dus vermoedelgk afge
dwaald naar de straat en heeft daar noodlot-
tigerwjjze denjjbewusten persoon geraakt. Buks
en doel zjjn in beslag genomen.
De beurtschipper van Neuzen op Rotterdam
K. big ft nog maat steeÖB weigeren vijjwillig
de premie voor de ongevallenwet te voldoen.
Yoor de tweede maal in dit jaar is daarom
zjjn inboedel in beslag genomen en Zaterdag
geveild. Een stoel werd gepresenteerd en in
gekocht voor bet bedrag der premie met de
op de invordering gevallen koBten. Deze waren
ditmaal aanzienljjk minder dan vroeger, daar de
executie nu geschiedde door een commies-
deurwaarder der belastingen.
Zondag namiddag werd geheel onttuigd
en met gebroken mast te Neuzen binnen
gesleept het beurtschip van de wed. A- J.
Balnikker, komende van Rotterdam-
Het schip was Yrjjdag voormiddag zeilende
in het Hellegat, toen. door den hevigen wind,
de mast beneden het want brak en het tuig
over boord ging.
Op het noodsein kwam een sleepboot te
hulp, die het vaartuig te Dinteloord binnen
sleepte. Het tuig kon aan boord worden ge
borgen en alles liep zonder persoonlijke onge
lukken af.
liet ingang van 1 November a e. ie de
kommies 2e klasse T, B. Tas, bjj 's Rjjks be
lastingen verplaatst van N e u z e n naar
Schiedam.
Een echtpaar uit C l i n g e ging, ter ge
legenheid van de kermis te Belgisch Clinge,
daarheen om kermis te houden hun kind van
ongeveer twee maanden onverzorgd achter
latende. Toen zg laat in den avond thuis
kwamen, vonden zg hun kind overleden. Het
had zich doodgeschreid.
Zondagmiddag liep bjj het uitvaren van
de haven te Breskens een vischsloep uit
OBtende, door een verkeerde wending, op de
steenglooiing van den Westhavendam.
De pogingen van de Provinciale boot om
het schip vlot te slepen, mislukten door het
breken van de tros
Hedenmorgen zat het schip nog steeds vast.
In Augustus 11. werd bjj den landbouwer
Yerroste te IJzendgke een geheel paarden
tuig uit een gesloten bok ontvreemd, zonder
dat men ontdekte wie dit gedaan heelt. De
politie heeft het thans in beslag genomen bg
E. W. te Bassevelde, en op de griffie van de
rechtbank te Gent gedeponeerd.
INGEZONDEN STUKKEN.
Ingezonden stukken worden in geen geval teruggezonden
Matige progressie.
Geachte redactie.
Uw verslag van de zitting van den Middel-
burgschen gemeenteraad van 13 October j.l.
laat mg verklaren, vooratander van »matige
progressie" in de plaateeljjke inkomsten be
lasting te zjjn.
Dit is een vergissing.
Ik heb integendeel gezegd, dat iknogBteeds
matige progressie", zooaU deze door de voor
standers van deze leuze wordt opgevat, voor
Middelburg onmogelgk acht.
Wil Middelburg geen behoorlijke progressie,
(tot 8 o/0 voor de hoogste klasse), dan zal
progressie hier voorloopig tot de vrome won-
schen bljjven behooren.
Mgn dank voor de plaatsing dezer rectificatie.
Uw dw.
G. W. SANNES.
Middelburg, 17 Oct. 1909.
Straatschenderij
Mgn heer de redacteur.
Nu de herfBt sgn intrede heeft gedaan, zjjn
wg aan het begin van het Onde Arnemaidache
Pad, evenals voorgaande jaren, iederen avond
opgescheept met een bende va» 8—16 jon
gens van 14—18 jaar.
Om half zeven uur begint de samenkomst
onder de lantaarn voor de woning van zuster
S.—L., meestal met een spelletje kaart, dat
doorgaans ontaardt in een hevige vloek
en scheldparty, zoo luid, dat men het tot aan
de Karelsgang kan hooren.
Wanneer het wat regenachtig weer is, en
ze niet kunnen zitten om te kaarten, dan
moeten in de meeste gevallon de voorbijgan
gers het bekoopen, die dan geworpen worden
met Btukken van suikerbieten of balletjes klei.
Zoo nu en dan rolt de een of andere eens
tegen de voordeur aan of rukt aan de bel,
zoodat men er in zjjn kamer vau opBohrikt.
Ook van het houten hekje voor het tuintje
der woning van genoemde zuster kunnen ze
niet afblgven. Onophoudelijk sngden ze er
met een mes stukken uit, of trekken uit alle
macht om het omver te krjjgen.
Straatkeien rukken ze uit den grond op de»
hoek van de DampoortstraatDwarsstraat en
werpen daarmede tegen het hekje en naar
elkander, zoodat iedere voorbijganger ook de
kans beloopt zoo'n projectiel tegen het ljjfte
kiggen.
Is het al niet meer dan voldoende dat wg,
wanneer een onzer huisgenooten ziek is, en er
door den geneesheer zoo min mogelgk drukte
wordt bevolen, op den dag onophoudelijk bet
rumoer hebben van de heen en weer rgdonde
vuilnis- en tonnen wagens Moeten we 's avonds
dan nog zoo'n bende kwajongens in onze
omgeving hebben, die dan de met den
zieke zoo aangenaam verstoort 'i
No is mgn vraag: Kan daar de politie nu
niets aan doen
Naar vk uit zeer betrouwbare bron verneem,
is er verleden najaar bjj het commissariaat van
politie door een bewoonster van genoemd ge
deelte van het pad een klacht ingediend,
doch zonder succes.
Nog nimmer zag ik tussohen half zeven en
negen uur zoolang duren de samenkomsten
doorgaans hier een politieagenten dat
dit niet gebeurt, bewjjst wel dat daar geen
oogenblik het rumoer wordt onderbroken.
Zou het zóó bezwaarljjk zgn om gedurende
het najaar- en winterseizoen tusschen ge
melde uren een agent te laten surveilleeren?
Ik hoop dat men zich over ons ontferme.
U, mgnhoer de redactenr, dankende voor de
verleende plaatsruimte,
Een bewoner van het begin van
het Oude Amemuidsche Pad.
Middelburg, 18 October 1909.
Ferrer-betoogingen.
Amsterdam, 18 Oct. 1909.
Zaterdag avond werd in het gebouw Plancivs
een overdruk bezochte meeting gehouden, uit
geschreven door de Federatie Amsterdam der
5. D. A. P., waar mr M. Mendela sprak als
protest tegen >de Spaansche gruwelen in het
algemeen en den moord op Ferrer in hot
bjjzonder".
Spreker ging de ontzettende worsteling van
het Spaansche proletariaat na, één moment
daarvan noemt hg Ferrer's dood. Hg wekte
allen op te strjjden tegen militairisme, kapi
talisme en clericalisme. Een motie van af
schuw van 't in SpaDje gebeurde werd aan
genomen.
Tegen Zondag was door de vrjje socialia-
tiBsche- en anarchistische groepen in hetzelfde
gebouw een groote openbare protestmeeting
tegen den moord" op Ferrer uitgeschreven.
De toeloop was zoo groot dat weldra twee
zalen en de tuin gevuld waren. Honderden
stonden toen nog buiten. Deze trokken toen
zingende naar het gebouw d'Geelvinck. Op het
Rem brandtplein trachtte de politie hen te
verspreiden, hetgeen niet gelukte. Een per
soon werd naar verluidt gearresteerd. In
tCGeelvinck voerden twee sprekers het woord
o. a. Smit.
In Plancius (groote zaal) spraken mevr. W.
Drucker, dr Frowem en F. Domela Nieuwen-
huis.
De eerste spreekster vergeleek Christus
en Ferrerbeiden verkondigden nieuwe ideeën,
beide werden gedood.
Dr. Frowein ging uitvoerig na de feiten m de
Ferrer-geschiedenis en gaf een beschrijving
van den hem persoonlijk bekenden partjj-
maitelaai. Dovige school was Ferrer's ideaal
de Roomsohen bestrjjden die; welnu die op
leiding der kinderen zonder godsdienst moet
ons ook bezig houden. Te meer raadde epr.
aan alle relatieB met Spanje, zoowel parlemen
taire als commerciüolo, te verbreken.
Domela NieuwennuiB noemde Ferrer de
verpersoonlijking van alles wat Rome tegen
stond.
Eindelgk sprak nog Kolthek, die evenals
Nieuwenhuis, het optreden der sociaal-demo
craten, die niet vóór Ferrer's dood geprotesteeid