MIDDELBURGSCHE COliRANT. W oensdag 15 September. BUITENLAND. N°. 217 132' Jaargang. 1909. Dez« courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Vrije per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f f. Afzonderlijke nummers kosten 6 cent. AJd v e r t e n ti 6n bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur aan hst bureau bezorgd zjjn. AdvertentiënSO oent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1,60elke regal meer SO cent. Beclamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemon. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid on Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR Ai., N-Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Bij deze courant behoort een bijvoegsel. Middelburg 14 September. Een brief van M. Az. de Bnyter. Het Departement van Marine gewerd onlangs de volgende schenking De heer E. Luden te Amsterdam kwam eeni- gen tjjd geleden door aankoop in het bezit van een schrijven van den Luitenant-Admiraal Michiel Adriaanszoon de Ruyter, gedateerd van 's Landsschip de 'even Provinciën 11 Juni 1673 op Sohooneveld; dit is vier dogen na den aldaar tegen do vereenigde Engelsche en Fransche vloten geleverden glorierijken zeeslag De brief is dus geschreven op een der meest merkwaardige tijdstippen van het leven van De Ruyter, terwijl het schrjjven evenzeer een der belnngijjksto en roemrijkste zeegevechten betreft, waarin het admiraalschip de Seven Provinciën is gewikkeld geweest. Het waa ook. op den 7en Juni 1673 tijdens den zeeslag van Sohooneveld, dat De Ruyter, nadat bjj zeven FronBche schepen onder den vice-admï- raai d'Estrées uiteen bad doen stuiven, de woorden uitte: »De vjjanden hebben nog ont zag voor de Seven Provinciën." Do brief, die nog in volkomen gaven toe stand verkeert, heeft oorspronkelijk deel uit gemaakt van de verzameling van den uit de 18e eeuw bekenden geschiedschrijver Daniël Gerdes en draagt do onmiskenbare bewjjzen van echtheid door handteekening en water merk van het papier. Hp Inidt als volgt »Booch Edel Gebooren en Ge strenge Heere. lek ben hoochstens verplicht voor de woor den, die Uw Ho: Ed: Gestr. mg belieft te betuigen, met kennisse te dragen van den uitslach vant gevecht daarin dat Godtalmaeh- tigh op den 7dn dezer loopende maendt de Vloote, en der Wapenen van den Staet boo goedentieren!gek heeft believen te Zegenen. Wat wjj als geringe Instrumenten daartoe hebben gecontribueert zgn wjj eer ende Godts- halven verplicht, U„. Ho: Ed: Gestrenge weet int district van desBelfs Gouvernement der vganden oogmerk ende intentie mede wel te prevenieeren ende gdel te maecken, verhoo- pende daarvan bg vervolch de continuatie ende occaseasie te hebben van Uw. Ho: Ed: Geetr. voor de bewezen oiviliteit effectievelgk te mogen bedanken, ende betoonen hoe seer iok ben Hooch Edel Gebooren en Gestrenge Heer Uw Ho: Ed*. Ootmoedige dienaar Michiel Adrz. de Ruyter. Actum in 'e lauds schip de Seven Provinciën op Sohooneveld den llden Juni 1673. Aan den Heer V. Beverwoerd. De heer Luden hooft dezen brief aan den Minister van Marine aangeboden, en het be hoeft wel niet te worden verzekerd, dat deze schenking ten zeerBte wordt op prgs gesteld en mot alle zorg aan den wensch van den schenker zal worden gevolg gegeven om dezen brief een passende ou blgvende plaats in te ruimen aan boord van het te Amsterdam in aanbouw zgnde pantserschip Zeven Provinciën Bit Stad en Provincie. Liefhebbers van lectuur vinden onder de advertentiën in dit nummer een aanbieding van goedkoope boeken door de bekende firma Gebr. Cohon te Amstordam. Men vindt er onder romans, dichtwerken! weten scbappelgke werken van do bekendste auteurs tegen prgzon, die tot koopen dwingen. Het is waarlgk bgna te geef. De ook welbekende firma D Bolle te Rotter dam stelt eveneens tot spotprgzen fraaie werken op verschillend gobied te koop. Wie onder deze aanbiedingen met iets van zgn gading vindt, is zeker niet gemakkelgk te voldoen. Naar wg verfaemen is de toestand van F. W-, den cholera-patient a 1 b i e r, nog steeds vooruitgaande. Zgn echtgonooto is heden hersteld uit de observatie in hot voormalig weeshuis ontslagen. Dinsdag 21 September, deB avonds te acht uren, houdt do Vrijzinnig Democratische kitsvereeniging alhier eene vergadering. Daarin zal o.a. de verkiezing van oen bestuurs lid, vaoature den heer Horm. Sngders, moeten plaats hebben en behandeld worden een in gekomen schrgven betreffende gemeenteraads verkiezing. Met ÏBgang van 16 dezer is verplaatst van Amsterdam naar het telegraafkantoor alhier de hnlptelefoniste mej. A. M. Ja*, perse uit Vlissingen. Heden morgen werd de heer mr. K. W. II van Lidth de Jeude, substituut officier van justitie bg de arrondissement rechtbank alhier, tgdens de strafzitting, door een lichte ongesteldheid overvallen, tengevolge waarvan hg flauw viel. Na bggebracht te zgn, begaf bg zich per rgtuig naar zgne wonirg. Maandagmiddag had de 32jarige H. van H.. werkzaam aan boord van het in het Kanaal alhier liggend stoomschip De to, bg het lossen van balken, het ongeluk uit te gigden Hg werd door een zwaaiendon balk aan den linkerschouder getroffen en tegen de ver schansing gedrukt. De man, die over inwendige pgnen klaagde, is naar het Verpleeghuis overgebracht. Hg heeft waarBohgnlgk het sleutelbeen gebroken. Ofschoon de lezers wel begrepen zullen hebben dat de in ons vorig nommer mede gedeelde circulaire van de gezondheidscom missie, zetelende te V e e r e, betrekking had op de cholera asiatica, willen wg op verzoek dit nog wel even vermelden. 3, -I en 11 dezer werd te Wo 1 p h aar ts- d g k een provinciale schietwedstrgd gehouden. Daarbg is op de korpsbaan de ie pr., zilveren medaille, behaald door Nooit terug van 'a Heer HendrikBkinderen met 1485 treffersproduct; de overige prgzen vielen ten deel aan Nimrod van 's Heer Abtskerke met 1831, Pro Patrio. van 's Heer Arendsaerke met 2024 en Kloetinge van Kloetinge met 2203 treffersproduct. Op de personeele baan, 10 schoten snelvuur, was eerste prgswinner J.Okker te Wolphaarts- dgk met 525 treffers in 25 seconden. Op de *vrge baan, 3 schots, maximum 72 punten, viel de eerste prgs ten deel aan J. J. Hoogvliet te Baarland met 72 punten. Op de vrge baan, 5 schots, maximum 120 punten, waB eerste prgswinner A. de Blaag von Nisse met 119 punten. Op de eerebaan, maximum 50 punten, werd de eerste prgs, een zilveren eerekrnis, gewon nen door G. van de Kreke te Wolpbaartsdgk, met 43 p, DagmedailleB werden behaald door J. Okker, A. de Blaay en J. J. Hoogvliet. Aan de personeele baan werd deelgenomen door 63 schutters, op de vrgo baan 3 schots, werden 203 en op de vrge baan, 5 schots, 209 kaarten verschoten. Onder de schutters, die een prgs wonnen was Blechts een uit Walcheren.nl. C. P. Sap, van Vlissingen, die op de vrge baan, 5 schots, den lOen prgs won met 113 punten. In de vergadering van ingelanden van het waterschap Ellewoutsdijk, Maandag te Driewegen gehouden, werd besloten tot het verhoogen tot 3.55 Ml boven H. W. van den zeedgk over zgne geheele lengte. De en hiervan zgn geraamd op ruim f18 000. Het werk zal worden uitgevoerd in drie dienstjaren, terwgl de meest blootgestelde gedeelten in het thans loopende dienst jaar nog zullen worden ter hand genomen, tot een bedrag van ongeveer f 9000. In verband met deze belangrgke uitgaven verdaagde de vergadering de beslissing over verzoeken van de gemeenten Driewegen en EUewoutsdgk om bgdragen in de koBten van begrinding van eenige wegen, welke werken van het water- Bchap eene uitgaaf in eens van f 1750 en per jaar van f 875 zullen vorderen. Het bestuur werd gemachtigd tot het sluiten, behoudens goedkeuring, van eene overeenkomst met de gemeente Ellewontsdjjk inzake de vergrooting van het haventerrein. Op een verzoek van G. Molhoek c. s. te EUewoutsdgk, gericht aan Ged. Staten om te besluiten tot vermindering van het getal hectaren schotplichtig land, tor verkrijging van stembevoegdheid en aan ingelanden om advies gezonden machtigde de vergadering het bestuur om aan Ged. Staten te berichten dat, ter vermjjding van het gevaar dat de kleine grondbezitters te veel invloed op don goeden gang der zaken zouden krjjgen, voor uitbrei ding van het stemrecht geen redenen bestaam dat, mocht er al verandering gebracht worden, alsdan de voorkeur zou moeten wor- m gegeven aan een proportioneel stemrecht! Een verzoek van een handolaar uit oeno naburige gemeente om een stok grond, gelegon bjj de haven te EUewoutsdgk, in koop of in erfpacht te mogen hebben, tot het bouwen een pakhuis ter opberging van landbouw producten om te verschepen, moeBt buiten behandeling big ven. aangezien de vestingwet zich tegen het bonwen van gemelde inrichting daar ter plaatse verzet ln de jongste zitting van den gemeente raad van Tholen werd tot onderwjjzer aan de openbare lagere school beroemd de heer C. F. van Djjke te Poortvliet. Verder werd het maximum te heffen hoofde- ljjken omslag van f 9000 op f 12.000 gebracht. Door den heer Van Vredenburch werden in lichtingen gevraagd betreffende het voorge komen cholerageval te Halsteren. De voorzitter kon er niets anders van zeggen dan dat alle maatregelen door hem genomen zgn, die mogeljjk waren, hoewel hg niet kon op treden, daar de zieke zich op het grondgebied van Halsteren bevond. Dit laatste ging volgenB den heer Van Vredenburch niet op. Het gold een zaak van groot belang voor Tholen en de gemeente geneesheer had onmiddelljjk maatregelen moe ten nemen om de faecaliën te dpen bewaren. Blijkens onderzoek zgn er geen faeces kunnen opgezonden worden daar er niets meer was, alleen een weinig braaksel, dat, volgens een door spreker ontvangen telegram van de rjjks- aeruminrichting, een slechte* stof is om cbolerabacil te ontdekken en nu is er duB nog niets officieels bekend. Tholen ljjdt er ont zaggelijk schade bjj en de heer Van Vroden- burch wenschte te vernemen of de gemeente geneesheer faecaliën heeft opgezonden, niet, dan no^mt bjj dit een groote fout. Uit de verdere discussie bleek dat, toen de voorzitter den geneesheer 'a Maandags vroeg wat hg dacht, hem werd geantwoord dat het een verdacht geval was en dat met den schip per was afgesproken om, als het zich ernstiger liet aanzien, een boodschap te zenden, daar het plan van den schipper was om Dinsdag morgen te vertrekken. Op een vraag of de faecaliën verzameld w&ren, kon de voorzitter niet bevestigend antwoorden. De heeren Van Vredenburch en Moelker spraken daarover hun afkeuring uit en de eerste stelde voor om Burg. on Weth bg den gemeente-geneesheer te laten informoeren of deze tusschen Maandag en Dinsdag bg ver moeden van cholera al dan niet maatregelen heeft genomen, Daartoe werd met algemeene stemmen be sloten. Aan het eind der vergadering bracht de voorzitter een woord van dank aan den heer J. van Eteacker voor hetgeen bg gedurende zgn lidmaatschap van den raad in het belang der gemeente heeft gedaan. Het bovenstaande is ontleend aan het verslag in de Iers. en Th. Crtwjjl men ons. tot ons leedwezen, geen. bericht over deze zitting heeft gezonden. Te 's Gravenhage slaagde Maandag voor het gewoon politiediploma de heer Ph. d'Olie- slager te Axel. Biervliet was Zondag en Maandag in feestgewaad, en telkens was er veel volk op been Zondag, na afloop der godsdienstoefeningen, begonnen de volksspelen, waarvoor voldoende deelneming was en die ook veel bekjjks vonden. Oefening baart hunst van Hoofdplaat en Ge duld overwint van IJzendjjke gaven eene uit voering in de muziekkapel op het markt plein, evenals de Biervlietsche Harmonie. Te negen ure volgde het vuurwerk. Bg het schoolfeest op Maandag was wederom veel belangstelling. De kinderen der bewaar scholen reden in den stoet op een paar met groen en bloemen versierde wagens. den lampion-optocht des avonds bleef niemand in zgn woning en toon de taptoe der Harmonie in de verlichte tent volgde, was de markt even druk bezocht als den eereten feestavond. De armen der gemeente werden van een krentebrood voorzien, en alle schoolleerlingen ontvingen, behalve de gewone tractatie, een of ander voorwerp. KERKNIEUWS. De heer H. W. Lenderink, Ev, Luth. predikant te Haarlem, vroeger te Kampen en te Zierikzee, heeft om gezondheidsredenen tegen 1 Oct. zgn eervol ontslag aangevraagd. VERKODPINGEN EN VERPACHTINGEN IN -ZEELAND. Datum. Plaats. Voorwerpen, lnformatiën 15 Sopt. Gapinge, Inspan, Hosang. 15 Middolburg, Manufact., Notarish. 16 Middelburg, Huizen, Hioolen. 22 Middelburg, Inboedel, Hioolen. 23 Middelburg, Wjjnen, Hioolen. 23 Middelburg, Huizen, Verhuist. 23 Middelburg, Uitl. obligatie, Polderh Koudekerke, Inspan, Middelburg, Bouw- en weiland, Oct. Middelburg, Huizen, Middelburg, Woonhuis, Loeff. Van Nimwegen. Van Nimwegen. Hosang. 0e Zweedsche staking. Het groote nieuws van den dag is het feit, dat de regeering besloten heeft haar bemid deling te vorleenen tot beëindiging van den Btrjjd, waartoe ze Cederberg als bemiddelaar heeft aangewezen. Maar de beteekenis van dit besluit wordt eerst goed duideljjtt, wanneer men nu nog weer eens nagaat, waarom de regeering in de afgoloopen vjjf a zes weken, toen de staking haar grootsten omvang had, niet tueschen- beiden trad. In een rapport van den minister van bin- nenlandsche zaken, graaf Hamilton, wordt dat nog eens uiteen gezet. Do eerste neiging der regeering was natuurljjk om te trachten het uitbarsten van het conflict te voorkomen. Maar ze heeft na rjjpeljjk overleg aan de verleiding weerstand geboden. De groote strjjd van de arbeidsmarkt betoogt minister Hamilton had opgehouden uitsluitend een meting van krachten tusschen arbeidsgevers en arbeiders te zjjn. De spits was nu gericht tegen de maatschappij, daar de staking was uitgebreid tot op een gebied waarop neerlegging van het werk een ernstig gevaar werd voor do levensfunctiën van de maatschappij. In openljjken strjjd met bindende arbeidscon tracten was er een staking geproclameerd, die der briangrjjkste grondslagen van onze maatschappelijke orde, nl. het vertrouwen op trouw en eer, eenvoudig verkrachtte, en waar- bjj men ten slotte op nljjk probeerde staats dienaren van hun plicht af te wenden. De minister verklaart dat in dezen stand van den etrjjd een bemiddeling van den koning door de verantwoordelijke stakingsleiders zou worden aangezien en door het overwegende deel van de arbeiders als een overwinning de maatschappij, als een opgeven van haar macht, haar rechten en haar belangeD. En daarom kon de minister den koning slechts aanraden vooreerst niet in te grjjpen in den strjjd. Zoo was de motiveering van de regeerings- onthouding. Maar nu de staking steeds meer ingekrom pen werd, en eindeljjk zich beperkte tot de georganiseerde partgen, wier loon strjjd de aan leiding tot de groote beweging was, nu is de regeering bereid haar hulp te verleenen als bemiddelaar. De regeering geeft daarmee te kennen, wat ook door anderen is betoogd, dat, al duurt de staking nog voort, zjj het revolutionnair karakter verloren heeft; dat de revolutionnairen poging om op die wjjze de maatschappij te dwingen, mislukt is'. Dat wordt wel door de sociaal-democraten ontkend, maar de feiten liggen er nu eenmaal. Ook de Londensche Times merkte dezer dagen op dat de Zweedsche middenstand de voldoening heeft van de wetenschap, aan de ge heele wereld een onschatbaren dienst te hebben ezen, door te toonen dat de middenstand niet hulpeloos staat tegenover de zoogenaamde algemeene werkstaking, zoolang de orde ge handhaafd wordt, en de middenstand zich zelf trouw bljjft. Dat is eon les die de vganden van de maatschappij niet zoo licht zullen vergeten. De Dnitsche sociaal-democraten. De belangstelling voor den sociaal-demo- cratiachen partjjdag in Leipzig is minder algemeen dan andera. Er zgn ook weinig »brandende" kwesties aan de orde, en ruzie- tooneelen zjjn er dit jaar weinig te verwachten. Het kan nog komen, want er zgn nog punten van geschil, maar de waarschijnlijkheid is niet groot. Voor de partjj kan het Blechts ten goede komen als het er vredig toegaat. jn eersten dag werd als gewoonlgk groo- tendeels ingenomen door verslagen door ver slagen. Het bleek daarbg dat de partjj 633.000 leden telt. Dat is een vermeerdering van 45.973 leden- Ook de andere cjjfers geven bljjk van vooruitgang. Er bestaan nu 74 socialistische dagbladen in Duitschland tegen 71 in hei vorige jaar. De Vorwii'ts staat daarvan boven in, met een winBtsjjfer van 111.140 mark. De totaal ontvangsten der partjj bedroegen 1.105.250 maik, waarvan 621.200 mark zgn uitgegeven. Er waren twee gitten een van 20.000 en later eon van 30.000 mark gezonden aan de Zweedsche stakers. Een eigenaardig Btaatje, nl. dat van de opgelegde straffen, wjjst ook zoo al niet voor uitgang dan toch toeneming aan. De recht banken legden 27 jaar on 10 maanden gevan- genisstrai en 28.450 mark op aan socialisten >wegens hun actie ten gunste van de moderne arbeidersbeweging", dat is 9 jaar gova*ngenis meer en 5000 mark minder dan in 1908. Van de Maandag genomen besluiten zjj ge mold een besluit ter aansporing van de arbei ders om zich van brand ewjjndrinken te ont houden De toestand In Venezuela. Eenige dagen geleden werd in het Berl. Tageblatt een briof gepubliceerd, waarin eenige interessante bijzonderheden worden medege deeld over de gebeurtenissen na Castro's val. Het scbjjnt dat de nieuwe regeering het ambtenaarscorps een geduchte schoonmaak heeft doen ondergaan. Naar Amerikaansohe gewoonte name nbjj hot optreden van den nieuwen pre sident alle ambtenaren ontslag. Maar terwjjl gewoonlgk een deel van hen weer wordt aan gesteld, werd ditmaal tot tevredenheid van het publiek een heeie opruiming gehouden. Daarbg heelt de regoering ook nog een in genieus middel aangewend, nl. het scheppen van een staatsraad, die uit 10 leden is samen gesteld, en waarin zgn ondergebracht alle hooge heeren, welke men niet kon voorbijgaan en die men toch op verantwoordelijke posten niet vertrouwde. Zo zgn nu in gouden ketenen geklonken. Tweemaal in de week mogen zjj aan den president hun meening zeggen zonder dat deze zich er aan behoeft te storen. Willen zjj hun vet tractoment niet verliezen, dan mogen zjj CaracaB niet verlaten. Hon aanhang kannen zjj niet uitbreiden, omdat ze geen postjeB te vergeven hebben. Het volk noemt deze listige Gomez-vinding reeds et potiero, de vet-weide, waarin de voor het slachthuis bestemde OBsen gejaagd worden. Kochten» de grondwet begint reeds Februari i.B. een nieuwe president-periode. Deze om standigheid verklaart dat Gomez' vriend, dr. Leopoldo BaptiBta, do groote loods van de huidige politiek, niet in de regeering figu reert. Hot schijnt, dat bjj zich voorloopig op den aohtorgrond hield, om des te beter e nieuwe presidents-candidatuur te werken. Wie de candidaat zgn zal, ib nog niet bekc-nd. Ook de Congres-leden tasten in in hot duister en op het oogenblik genieten zjj enkel van hun vacantierust, zon der feiteljjk zoor vermoeid te kunnen zgn, want zjj richtten heel weinig nit. Een der eerste daden van de regeering van Gomez was een verbod van loterjj en spel. Dit was zeer noodig, want Caracas had ge- concessioneerde speelholen zonder tal. Een schadnwzjjde is, dat hot verbod voor Caracas inkomsten-verlies van zeker 1.000.000 bolivars per jaar beteekent. En aangezien daar tegenover jnist tram en verlichting groote offers vragen, denkt men over het aangaan van een leening groot 40.000.000 bolivars. New- York zou misschien wel willen leenen, maar de publieke opinie is tegen al te nauwo ver bindingen met den machtigen stiefbroer m het Nooiden, en daarom hoopt men in Enge land of België klaar te komen. Ook een nieuwe staatsleening achjjnt in voorbereiding te zgn. Beknopte Meöedeelingen, Eon rechter te ChelBea heeft beslist dat iedere inwoner van het koninkrjjk Hanno ver, geboren vóór hot jaar 1837, bevoegd is in Engeland het kiesrecht uit te oefenen, indien bjj daartoe in Engeland komt. Dit vonnis kwam een zekeren Heineman, in Londen wonende, ten goede. Hjj was onder de regeering van Willem IV in Hannover geboren en toen was Hannover Engelsch bezit. Do Engelsch konin gen George HI en George IV waren tevens koning van Hannover. Onder WilleifclV ging, krachtens het Salische recht, de kroon van Hannover over op den hertog van Cumber land, dienB broeder. Dat was in 1837 Er zijn nu in Hannover nog een 20.000 burgers, die, overeenkomstig het Engelsche vonnis, in Enge land hun stem voor het Parlement zouden kunnen uitbrengen. Te Londen is overleden Alfred Abrahams, een welbekende handelaar in diamanten, lid van het diamanteyndicaathjj is vroeger ge associeerd geweest met wjjlen Harry Bernato. De Britache Staatscourant bevat het besluit waarbjj de afgetreden opperbevelhebber der êtrjjdmacht in Indië, lord Kitchener, tot den rang van veldmaarschalk bevorderd wordt. Het bestuur van de Deuitchsoziale Partei, waarvan het Rjjksduglid Schack voorzittter was, heeft in een rondschrijven meegedeeld bewjjzen te hebben ontvaügen die bjj derech- terljjke vervolging zullen worden overgelegd, en waaruit hot bestuur de treurige zekerheid heeft verkregen datj,Schack getroffen is door een ernstige geesteljjke ziekte. Het bestuur heeft zich daarom genoopt gezien zgn over brenging naar een zenuwgeBticht aan te raden. Zaterdag verwacht men de Zeppelin III

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1