MIDDELBIJRGSCHE COURANT.
N°. 211
W oensdag
8 September.
Bit Stad en Provincie.
lettêrën'éïTkunst.
132* Jaargang.
1909.
Doze courant verschijnt <1 a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pri'« per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland trance pp. f 2.
Alzonderlijke nummers kosten 5 oent.
A'd vortentiën bjj abonnement op voordeehge voorwaarden.
ProspectuB8en daarvan zjjn aan het bureau te bekomen
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags v 6 r één i
aan bot bureau bezorgd zjjn.
AdvertentiënSO cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Roolames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DEI LA
HAB Ar., N-Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 7 September.
Benoemingen enz.
Bjj kon. besluit
is de eerste-luit. J A. Snjjders, van het 2de
reg. vesting-artillerie, terzake van tjjdeljjke
ongesteldheid, op non-activiteit gesteld
is de Oost-Indische ambtenaar met verlof
H. van Gelderen, laatstelijk ingenieur eerste
klnsse bij den waterstaat en 's lands bnrger-
Ijjke openbare werken in N.-I., op zjjn ver
zoek wegens physieke ongeschiktheid, eervol
uit '8 lands dienst ontslagen, onder toeken
ning van pensioen.
Bjj resolutie van den Minister van Koloniën
zjjn ter beschikking geBteld van den Gouver-
neur-goneraal van Ned. indië C. den Boer, J.
Smakman en Th. G. H. van Breederoode, ten
einde voor den tjjd van 3 jaren te worden
werkzaam gesteld als werkman voor het vak
van scheepsbouw bij het marine-etablissement
te Soe^abaja, en 1. A. M. L. Theunisaen, ten
einde daar te lande te worden benoemd tot
electrotechniseh ambtenaar b{j den post-, tele
graaf en telephoondienst.
De centrale commissie voor de visscherjj-
examenB, bedoeld in het konmkljjk besluit van
6 April 1907, zal, aanvangende 28 September,
zitting honden in de visscherjjschool te
IJ maiden.
Zjj, die aan deze examens wenschen deel te
nemen, moeten zich daartoe vóór 18 September
schriftelijk wendon tot den voorzitter der com
missie.
De Minister van Koloniën brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat dit jaar nog 3 stu
denten in de geneeskunst aan de Nederlandeche
Universiteiten kunnen worden aangenomen, om
voor rekening van het Departement van Kolo
niën te worden opgeleid tot officier van ge
zondheid 2e kl. bjj het leger in Nederl.-Indië
onder geDot van een subsidie van f 4000.
Voor nadere bjjzonderheden zie men de St.
Crt. no 208.
Hier ter stede heelt zich heden ver
moedelijk een tweede geval van cholera aBiatica
voorgedaan en wel bjj de in het Bastion woon
achtige vrouw van den in het gasthuis ver
pleegden F. Wden knecht op de Rotter-
damscbe stoomboot.
De vrouw is ook naar het gasthuis over
gebracht
Een dochtertje van het gezin is in observatie
opgenomen. Het is nog gezond.
Een vrouw, die do zieke behulpzaam is ge
weest, word ontsmet.
Daar eenige kinderen der Auttbewaarscholen
en van school K met die vronw in aanraking
kwamen, zullen de privaten dier scholen ook
worden ontsmet.
Een ander ziektegeval heeft hedenochtend
eenige zorg verwekt, maar iB waarschjjnljjk
van geen beteekenis. Een bakkersknecht werd
heden nacht ongesteld, en kreeg o.a. brakin
gen. Daar bjj echter aan een hartkwaal Ijjdt,
en meer aan dergeljjke aanvallen onderhevig
is, heelt men vermoedelijk weer met die ziekte
te doen. Voorzichtigheidshalve ia de man naar
het gasthuis gebracht, en daar onder obser
vatie gesteld.
Door de politie alhier is aan de vischvrouwcn
uit Arnemuiden verboden, bare manden in het
Kanaal, voor zoover dat onder Middelburg
ressorteert, af te spoelen.
Die maatregel kan zjjn nut hebben, maar
dan dient hjj ook door besturen van andere
gemegnten, waardoor het Kanaal loopt, te
worden nagevolgd.
Edochhoe kan men dit voldoende contro
leeren?
Uit VliBsingen.
Maandagmorgen bemerkte men bjj 't bin
nentreden van school C in de Rioolstrnat dat
ongenoode gasten daar den vorigen nacht of
dag een bezoek hadden gebracht. In onderschei
dene lokalen lagen leermiddelen over den
vloer verspreid,, terwjjl vermist werden ver
schillende schoolbehoeiten, alsmede een horloge
met ketting, toebehoorende aan een der onder-
wjjzeresaen.
Door een nog niet afgewerkt raaui van hot
bjjgcbouwde gedeelte moeten onwelkome gas
ten zjjn binnengekomen. Alles is doorgesnuf
feld, geen griffeldooB bleet onaangeroerd.
De politie doet onderzoek.
Te Rilland-Bath is, inplaats van
den heer Adr. Blok Jr, tot goneralen brand
meester benoemd de heer Jac. van de Sande.
Aldaar word Maandag gearresteerd een zokere
G., woonachtig te Middelburg, wegens het
ontvreemden van een stel biljartballen, toe
behoorende aan een herbergier, wonende onder
Kruiningen. Genoemde persoon bad reeds een
paar dagen geleden getracht de ballen te
Rilland te verkoopen, wat hein evenwel niet
gelukt was. Maandagmiddag bleek echter dat
ze door hem in het koffiehuis De Draak te
Bergen op Zoom verkocht waren. Thans be
vindt hjj zich in het arrestanten-lokaal te
Rilland, vanwaar bjj heden (Dinsdag) naar
Middelburg overgebracht zou worden.
ONDERWIJS.
De voordracht voor onderwijzeres aan de
o. 1. school te Driewegen beBtnat uit de
dames H. L. Mejjers, Slikplaat (gom. Hoofd
plaat), P. A. H. N. A. Storm, Alkmaar, en M.
R. Boardrez, Middelburg.
RECHTSZAKEN.
De Haagsche tandmeester H., door het
gerechtshof aldaar wegens het bekende zeden
misdrijf tot zes jaar gevangenisstraf veroor
deeld, is Maandag naar de strafgevangenis te
Leeuwarden overgebracht.
In het a. s. winterseizoen zullen te Rotter
dam matinée's gegevon worden door eon nieuw
op te richten symphome-orkest. Deze proef
zal op coöperatieven grondslag worden geno
men de directie is toevertrovwd aan George
Rjjken.
Het beroemde theater der Fornese te
Parma, dat een deel van het reusachtige
Palazzo della Pitotta vormt, zal geheel geres
taureerd worden. Het werd in 1618 gebouwd
en biedt plaats voor 7000 toeschouwers.
Mevr. Berthe Marx- Goldschmidt, de
trouwe medewerkster en accompagnatnce van
Snrasate, heeft ter nagedachtenis van den
grooton violist een concertzaal laten oprichten
in de tuinen der villa Navara die Sarasate
den laateten zomer bewoonde en waar hjj
overleed.
Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Vlissingen.
Vergadering van Maandagavond 8 uur.
Voorzitter de heer Jos. van Raalte.
Afwezig de heer Polak met kennisgeving.
De notulen van het verhandelde in de vorige
vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
Daarna wordt mededeeling gedaan van de
ingekomen stukken.
Hieronder behoort een schrjjven van den
directeur van den Provincialen sloombootdtenst
op de Wester-Schelde, houdende bericht dat het
schrjjven der Kamer van 28 Januari 1909 nog
in behandeling is bjj de commissie van toe
zicht op den provincialen stoombootdienst en
dat waarschjjniijk mettertjjd een nieuw tarief,
betreffende het beetellen van goederen in
werking zal treden.
Van het Ministerie van Landbouw enz. zjjn
ontvangen exemplaren van een overzicht van
de voornaamste bepalingen eener ontworpen
stuwadoorswet met toelichtende aanteeke-
Dingen.
Tevens wordt het verzoek gedaan in kennis
gesteld te worden met de opmerkingen, waar
toe deze stukken de Kamer aanleiding mochten
geven.
Door den heer Auer is rapport uitgebracht.
Deze acht de wet een groote belemmering voor
de vrjjheid van bedrjjf. Z.i. biedt do wet geen
voordeelen die eeniger mate opwegen tegen de
groote nadeelen welke daarvan voor het havon-
bedrjjf het gevolg kunnen zjjn, hoofdzakeljjk
voor Vlissingen, dat rekening heeft te houden
met de naburige havenplaatsen waar de voor
gestelde belemmerende bepalingen niet be
staan.
De haven van Vlissingen zou dan wegens
de door de wot veroorzaakte hoogere kosten
met die havens onmogeljjk kunnen concnr-
reeren.
Deze zaak is intusichen bereids afgedaan.
Van den Commissaris der Koningin in Zee
land is een afschrift ontvangen van het ge-
deolte van den Belgischen Moniteur van 6 Juni,
houdende een kon. besluit van 28 Mei jl. tot
wjjziging van het reglement voor de vaart en
da seinlichten op het Belgisch gedeelte der
Schelde enz.
In antwoord op een schrjjven van do Kamer
over hot bestellen van goederen in de Kerk-
bofiaan en op den Koudekerkschen weg is van
den directeur-generaal der Staatsspoorwegen
bericht ontvangen, dat de Maatschnppjj bereid
ie aan het verzoek der Kamer te voldoen en
dat er maatregelen zjjn genomen voorloopig
ook in genoemde Btadswjjken de goederen,
voor ^ooverre deze niet van den besteldienst
zjjn uitgesloten, aan de woning van geadres
seerden te doen bezorgen.
Van Ged. Staten is. in antwoord op een
desbetreffend schrjjven, bericht ontvangen, dat
de provino'e niet verplicht is voor de ver
lichting van den havendam te Breskens te
zorgen.
Door een der manschappen wordt reeds ten
gerieve van de passagiers voor verlichting van
den havendam door een lantaarn gezorgd.
Er bestaat bezwaar om in dezen verdere
stappen te doen.
Van den Minister van Waterstaat iB bericht
ingekomen, dat aan het verzoek om van rjjks-
wege een brug over het kanaal door Walcheren
te doen bouwen nabjj de schutsluizen te Vlis
singen, met het oog o.a. op de scheepvaartbe-
langen, niet kan worden voldaan.
De heer De Jonge drukt zjjn spijt uit dat
Vlissingen, in tegenstelling met andere ge
meenten, niets gedaan krjjgr.
De heer Dommisse is van oordeel dat hef
geineentebestnnr wellicht eenige pogingen ban
doen.
De heer Van Niftrik zegt dat misschien later,
watneer een ceintuurbaan van de tram daar
komt, er dan een reden is om op overbrngging
aan te dringen.
Terug ontvangen is de door den raad van
Vlissingen goedgekeurde bogrooting der Kamer
voor 1910 en van de rekening over het jaar 1908.
Al deze stukken worden voor kennisgeving
aangenomen.
Ingekomen is een exemplaar van bet ver-
Blag der staatscommissie van de weegwerk-
tuigen, met bet verzoek van den Minister van
Landbouw enz. om, zoo mogeljjk vóór 15 Sep
tember a.s., van het gevoelen der Kamer
omtrent het voorgestelde in de bjjbehoorende
nota's, mededeeling te doen.
Het Boek wordt voor kennisgeving aange
nomen.
Verder is ingekomen een verzoek om steun
te verleenen aan het jidres van de yereeniging
Scheepvaart en Handel aan den Minister van
Financiën inzake de bedrjjfsbelasting van de
sc hipper jj.
Ook dit wordt voor kennisgeving aangenomen.
Nog is ingekomen een circulaire van de
Ned. I ereeniging tot bevordering van Zondagsrust,
waarin medegedeeld wordt dat die Vereeniging
o.a. pogingen aanwendt ter bevordering van
de Zondagsrust van het personeel' van Van
Gend en Loos.
Het hoofdbestuur vraagt nu aan de Kamer
om advies in deze zaak.
De heer Van Niftrik gelooft niet dat het op
den weg der Kamer ligt dit streven der Ver
eeniging te steunen.
De heer Dudok van Heel zegt dat men kan
volstaan met de mededeeling dat hier m
Vlissingen geen late Zondagnamiddagdienst
bestaat.
De heer De Jonge wil nog moer beperken,
Hjj vindt een bestelling tot 10 'e morgens vol
doende.
Hy zou er voor zjjn aan de Vereeniging
medewerking te verleenen.
De heer Dommisse vindt dat de Vereeniging
eon anderen weg moet inslaan en niet bjj de
Kamer moet aankloppen.
Men dient zich tot het groote publiek te
wenden.
Dn voorzitter zegt dat de Kamer in dien
geest zal antwoorden.
Van den Minister van Landbouw enz. is een
circulaire ontvangen in verband met het in
voorbereiding zjjn van een wet tot beperking
van den Zondagsarbeid.
De Minister vraagt de Kamer voor 15 Oc
tober te willen antwoorden op de volgende
vragen
a. In welke bedryfstakken worden, binnen
het ressort der Kamer, bljjkens te harer be
schikking staande-gegevens des Zondags dooi
arbeiders werkzaamheden verricht?
b. Van welken aard zjjn de werkzaamheden
die in eiken bedrjjfstak, in vraag a bedoeld, des
Zondags worden verricht
c. Welke ie de duur van die werkzaamheden
op Zondag?
d. Worden die werkzaamheden gedurende
het geheelo jaar op Zondag verricht of slechts
gedurende een bepaalden tjjd van het jaar en
zoo ja - gednronde wolken tjjd van het jaar
e. Worden die werkzaamheden in den regel
steeds aan dezelfde arbeiders opgedragen, zoo
dat doze gedurende hot gehecle of een bepaald
gedeelte ervan eiken Zondag arbeid hebben te
verrichten Zoo niet, hoe is dan gowoonlyk
de Zondagsarbeid geregeld en om de hoeveel
weken heeft elke arbeider een geheel vrijen
Zondag.
J. Waarom wordt het verrichten van arbeid
op Zondag in do bedrijfstakken, in vraag a
bedoeld, noodzakeljjk geacht, en welke be
langen zonden door afschaffing van den Zon
dagsarbeid worden geschaad
Dit stak is gesteld in handen van de com
missie voor algemecne zaken, bestaande uit do
heqren Van Niftrik en Polak.
Aan de commissie wordt het verzoek gericht
zoo spoedig mogeljjk rapport uit te brengon.
De heer Van Niftrik vestigt bjj de rond
vraag de aandacht op het leit dat binnenkort
de Nieuwe Kolveniersweg wordt afgesloten
en de tonnenbrug vervalt.
Er zal dus geen andere verbindingsweg zjjn
tnsschen de Houtkade en de Dokkade en de
daarachter gelegen straten, dan de schipbrug.
Deze verkeersweg na is dikwjjls en soms
lang afgesloten.
Ter voorziening daarin zou spreker aan den
Minister van Waterstaat bet verzoek gericht
willen zien om daar een veerpontje te plaatsen.
Dat pontje zou dnn vanwege het Rjjk bediend
kunnen worden.
De heer De Jonge vraagt of het de bedoe
ling is dat de pont alleen dienBt doet als de
brug open is, wat de heer Van Niftrik beves
tigend beantwoordt.
Do heer Beyerman vraagt of het mogeljjk
is dat het personeel van de schipbrug de pont
bedient.
De heer Van Niftrik wjjBt er op dat het
personeel dat de Tonnenbrug bedient, na het
wegnemen daarvan, op de pont dienBt kan
doen.
De heer Dudok van Heel betwjjfelt of dat
Rijkspersoneel is.
Verder geeft hy in overweging er op aan
te driDgen dat in de nieuwe kaaimuur een
aanlegplaats gemaakt wordt voor een bootje
of pont.
De voorzitter zegt dat men eerst eens kan
overleggen met den ingenieur van den water
staat.
Besloten wordt een request aan den Minis
ter te richten en tevens om advies te vragen
aan den ingenieur.
De heer De Jonge vraagt of niet beproefd kan
worden aan de haven bjj de aanlegplaats van
de penny-boot, een gebouwtje te krjjgen voor
de wachtende passagiers.
De voorzitter vraagt tot wien de heer De
Jonge dit verzoek wenecht te richten.
Deze meont tot de directie van de Zeeland
Naar de voorzitter mededeelt, heeft die
directie bericht dat zjj aan die aanvragen niet
kan voldoen.
De vergadering wordt daarna gesloten.
Verschillende Berichten.
Te "s Gravenbage is bericht ontvangen,
dat in de laatste zitting van het geneeskundig
congres te Boedapest is besloten tot de instel
ling van een permanent internationaal bureau,
dat gevestigd zal zjjn te 'a Gravenhage, terwjjl
tot secretaris-generaal van dat bureau is be
noemd prof. Wenckebach.
Het volgend congreB wordt in 1913 te Londen
gehouden.
Aan telegrammen, welke op de bestrij
ding van de cholera betrekking hebben, is,
voor den tyd van drie maanden, de rang van
regeeringstelegxem verleend.
Maandag is, in tegenwoordigheid van
vele belangstellenden, op de begraafplaats te
Crooswjjk, te Rotterdam begraven mej.Korver,
hoofdverpleegster in de barakkeD te Crooswjjb.
De geneesheer-directeur dr F. H. Schreve
voerde het woord en bracht hulde aan de na
gedachtenis van de overledene.
De stakende grondwerkers te Amsterdam
hebben oene huishoudelijke vergadering ge
houden, waarin besproken werd de houding,
die na het verwerpen der nieuwo voorstel
len der werklieden door de patroons, moet
worden aangenomen, In een door do vergado-
ring aangenomen motie wordt betreurd het
besluit der patroonB, en dezen in overweging
gegeven, om vóór 12 September e.k. de be
middelende vooratellen te aanvaarden, wjjl de
grondwerkers zich het recht voorbehondon na
dien datum op deze voorstellen terug te komen.
De heer S. van Aken, de bekende man
van net Nederlandsch Gymnastiekverbond beeft
onder heel wat belangstelling zjjn 25 jarig
jubileum gevierd als turnleoruar aan hotEras-
miaanrch museum te Rotterdam.
Maandagmiddag had te Utrecht, in tegen
woordigheid van oen talrjjk publiek, waaronder
een aantal autoriteiten, de plechtige onthulling
plaats van het monument tor nagedachtenis
van dr B. Reiger, in leven burgemeester dier
gemeente. Het monument, bestaande uit een
bronzen borstbeeld, vervaardigd door Toon
Dupnis, iB op een gepoljjst granieten voetstuk
geplaatst op een grasveld aan de zuidzyde van
de Maliebaan.
Het is een frisch en fraai Btuk werk.
De overdracht geschiedde met een toespraak
van den voorzitter der commissie uit de burgerjj
prof. mr J. d'Aulnis de Bourrouill, terwjjl, bjj
uitatedigheid van den burgemeester, de wet
houder mr D. Raga het gedenkteeken voor de
gemeente aanvaardde.
Dr Kuyper zou hedenavond uit het bui
tenland tezugkeeren.
Do heer W. van Manen Jzn, gekozen tot
lid van de Tweede Kamer in het district Eede,
ter voorziening in de vacature jhr S. van Cittera
voor de rest der periode 1905—1906, zal de
zitting dier Kamer op 16 September bjj wo» en.
Men schrjjft aan het Hgzn., dat, nu de
gewezen abt Verbruggen zich 'heeft onder
worpen, Rome al sjjn straffen heeft opgeheven,
terwjjl bjj verder niet beschouwd wordt als
afgezet, maar als zjjn ontslag genomen hebbend.
De verwaohting is, dat de trappisten spoedig
m Tilbuig terug zullen zjjn en dat de schulden
van den ex-abt door de orde zullen worden
gedekt.
In het generaal kapittel der trappisten, dat
12 dezer begint, zullen alle aanhangige kwes
ties worden opgelost.
Naar het weekblad voor horlogemakers
Christiaan Buygens mededeelt, is er een nieuwe
chronograaf uitgevonden, die den tjjdduur tot
op tiendedeelen van een seconde kan bepalen.
Deze tjjdmetor zal ongetwjjfeld bjj wedstryden
van grooten dienst zjjn.
Omtrent den moordaanslag te Gouda wordt
nader gemeld dat de verslagene een man was
van 29 jaar, gehuwd, doch gescheiden van
zjjn vrouw levende.
Bjj de confrontatie met het Ijjk toonde de
dader, de 23jarige B., zich zeer koel. Het is
dan ook een zeer slecht bjj do politie bekend
staand jongmenseb, dio al dikwjjls mot de
justitie in aanraking is geweest.
Heden wordt de dader gevankeljjk naar
Rotterdam overgebracht. Zjjn beide vrienden,
die bjj de vechtpartjj tegenwoordig waren, zjjn
op vrjjo voeten gesteld.
Tjjdens de hoogmiB is Zondagmorgen bjj
een landbouwer te Scbalkwjjk onder Haarlem
ingebroken. Ontvreemd is een bedrag van
f 200, benerenB alle gouden en zilveren voor
werpen.
Te Barnevold is Zondagnacht ingebroken
bjj een slager. Er werd uit een gesloten kast
ongeveer f 120 ontvreemd, en voorts is er een
fiets gestolen.
De dader, een 18jarige jongen uit Den Haag,
een vroegere knecht van den slager, is te
Amersfoort gevat en gevankelijk naar Utrecht
overgebracht. Het gestolen geld had bjj nog
by zichde fiets had bjj te Amersfoort in de
beek geworpeD.
De 24 militairen, die Vrjjdag uit de
kazerne te Ede gedesorteerd zjjn, zjjn allen
weer in de kazerne teruggebracht.
Stevig gearmd stappen twee gelieven
door het Poststraatje te Groningenheel ge
moedelijk zei het meisje tegen haar vrjjer
»Ib heb nou veir joar verkeering met dei hsd,
moar ik kan die eerljjk vertellen da'k nog
nooit zoo'n doodlid zain heb as stou bist
Do j mgen zweeg. Wat zou ie boter doen
Ongelukken. Nabjj de tweede brug op
de Ijjn Njjmegen—'s Hertogenbosch viel
Zaterdagmorgen een remmer uit Njjmegon
van den trom, toen hjj het sein wilde door
geven. ErnBtig gewond viel hjj tegen een der
pylers van do brug, waar bjj gelukkig spoedig
gevonden werd, daar hjj anders ongetwjjfeld
door den volgenden sneltrein overreden zou
zjjn. Zondagavond raakte te Loosdumen een
Sjarig meisje in brand door het springen van
een petroleumlampje. Het kind werd naar
het Haagsche ziekenh uis overgebracht en is
daar Maandagmiddag aan de gevolgen be
zweken. In zjjn woning in de Meermans
straat te Rotterdam is een gepensioneerde
O. I. militair door gasontsnappmg gestikt
gevonden oen gaskraantje stond open.
DB CHOLERA.
Te Hansweert reiken de visiteerende
ambtenaren aan eiken passeerenden schipper
een waarschuwing uit, afkomstig van den
centralen gezondheidsraad te Utrecht. De amb
tenaren verrichten de klaring aan boord der
schepen in lange linnen jassen, terwjjl zjj
zooveel mogeljjk zich ontsmetten wanneer zjj
weder aan den wal komen.
Het Zaterdag te Vlaardingen geconstateerd
ziektegeval is by onderzoek gebleken Aziatische
cholora te zjjn. De toestand van den patient
is zeer bevredigend. Het gezin van den Ijjder,
bestaande uit 9 personen, is in observatie.
Het verdachte geval te Rhoon is gebleken
geen cholera te zjjn.
Te Wachtebeke was Zaterdag morgen
te 11 ure de land bouwer Camiel Jerswaln
aan den arbeid in zjjn veld, toen er eensklaps
een schot knalde. Een jager, die zich in bet-
zelfde veld bevond en die den landbouwer
niet gezien bad, bad naar een stuk wild ge
schoten. doch zjjn doel gemist. Jerswaln kreeg
de volle lading, 60 loodkorrels, in hot ge-
aat-, de twee oogen zjjn uitgeschoten. De
