MIDDËLRURGSCHË COURANT.
1909.
W oensdag
18 Augustus.
Middelburg 17 Augustus.
Alles behalve welkom.
Benoemingen enz.
lit Stan en Provincie.
15*2- Jaargang.
Deze couiaut verschijnt dagelijks» met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
^rijt per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f S.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bjj abonnement op voordeehge voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één nar
aan bet bureau bezorgd zjjn.
AdvertentiènSO cent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
allo andere familieberichten eu Dankbetuigingen van 17 regels f 1.60elke regel moer
20 cent. Reclame» 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, met afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid on Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bareau A. OH LA
MAS As., N.Z. Voorburgwal »OÖ, Amsterdam.
be
lle.
120,
P,
WanDcer de heer J. H. do Waal Malefijt
■don moed heeft kemiis te nemen van
uitingen der pers naar aanleiding van zijne
benoeming tot Minister van Koloniën, dan
is hij een bewonderenswaardig of een over
moedig man als hij goen oogenblik aarzelt
of wankelt om zijn taak te aanvaarden.
Laten wij het eerste aannemen en gc-
looven dat hij zelfbewust is van zijn kracht.
Trouwens, teruggaan was niet meor moge
lijk maar allicht kon hem de uitroep ont
snappen „wnt ben ik begonnen".
Er zijn maar zeer enkele organen die
hem een hart onder den riem steken.
Rechts noch links is hij van ganscher
harte welkom.
Een blad als b.v. De Maasbode, dat
zjjn felle aanvallers bestrijdt, hen tot de
<>rde roept en zelf een afwachteude hou
ding wil aannemen, betreurt toch de mi-
nisterieele verwisseling.
Het CenJfUM legt nog een pleister op de
geslagen wonden door op te merken„Een
Indische specialiteit, gelijk zoovelen zijner
voorgangers, is de heer Malefijt zeker
niet; maar deze omstandigheid kan even
goed een voordeel als een nadeel wezen.
Juist van „specialiteiten", is wel eens ge
zegd, heeft Insuündehet meest te
verduren gehad."
De Tijd liet z>cb, zooals wij reeds meld
den, het onaangenaamst togenovcr don
nieuwen titularis uit.
De eenige, die het voor don nieuw be
noemde opneemt, is het spreekt van
zelf De Standaard, die echter niet als
hoofdartikel dit doet, want dr. Kuyper ia
op reis, maar in een verborgen hoekje aan
de binnenzijde van het blad, waar men het
volgende leest:
»De heer De Waal Malefijt, in de plaats van
den heer ldenburg benoemd, neemt een zeer
zware taak voor zjjn rekening. ldenburg op te
volgen, het is iets waar moed toe behoort; en
nit de stemmen, die nn reeds opgaan in de pers,
bljjkt, dat de hoer Malefijt dien moed zal be
hoeven. De teleurstelling over het heengaan
van den heer ldenburg verleidt enkelen tot
onbilljjke beoordeeling van zjjn opvolger.
Dat de heer Malefijt zich voor deze taak
vinden liet, bewjjst reedB, dat hem moed en
geestkracht niet ontbreken. Gedurende vele
jaren trad hjj voorts in de Antirevolutionaire
partij nis koloniaal woordvoerder op, en
spreidde daarbjj eon kennis van zaken ton
toon, die menigmaal verraste.
TrouweiiB, de tegenpartij erkende dat hp,
•wat koloniën betreft, recht van meespreken
hadop voordracht van Minister Fock werd
hg benoemd tot Curator dor Indische Bestuurs-
academie
De heer Malefijt kent Indio uit eigen aan
schouwing nietdoch dat men ook zonder dit
voorrecht een goed Minister van Koloniën kan
zjjn, beweeB o.a. mr. yE baron Mackay, die
de opvolger van mi. Keucbenius -werd.
Wie den heer Malefijt kennen, weten dat bjj
is een man van groote werkkrachteen mnn
van ernstig willen en doortasten. En al is hg
Idenbnrg niet, dat men van hem niet zeer
veel goeds voor lndië zoo kannen verwachten,
kan slechts worden verondersteld door hen,
die de bovengenoemde teleurstelling onbillgk
maakte."
Van (le linksche bladen heet niet een den
heer De Waal Malefijt met vertrouwen
welkom.
De redactio van Eet Vaderland, anders te
genover den nieuw benoemde niet onheuBch,
ziot toch zijn optreden als Minister „niet
zonder bezorgdheid" fe gemoot en eindigt
zijne beschouwing met deze woorden„Winst
voor IndiëMevert, in totaal beschouwd, de
verandering in het koloniaal bestuur niet
op. Wat wij te4 Buitenzorg winnen, ver
liezen wij op het Plein. Men had nu zoowol
hior als daar een man met een vaste hand
cn volledige kennis van Indio. Met veran
dering van persoon lehoudt men te Buiten
zorg zoowePhot een als het ander en gaat
zelfs nog vooruit, maar op het Plein zul
len indien men den nieuwen Minister
naar zijn heden en vcrlodon mag oordeelen
beide worden gemist.
llopen wij voor Moederland en Koloniën
dat do toekomst ons in hot ongelijk zal
stellen."
Hot conservatieve Utrech tsch Dagblad
weet alleen dit te zeggen „De heer De
Waal Malefijt is niemand zal dit tegen
spreken een alleszins achtenswaardig
burger, met vele goede hoedanigheden.
IJverig en nauwgezet toonde hij zich een
zeer stipt burgemeester van Westbroek en
Achttienhovon. Uit den tijd van zijn lid
maatschap der Gedeputoerde Staten van
Utrecht kan mon iets dergelijks Uooren. Ook
als lid der Tweede Kamer toonde hij (af
gezien ven enkele overbekende onhandig
heden) diezolfdo eigenschappen. Maar be-
tcekonend votiIot dan de Loosdrechtsche
plassen en do eisohen van het a.r. actie
program pleegde zijn blik niet te gaan. Bn
tot dusverre bestond de meening in Neder
land, dat er voor hot minÏBterBchap ook nog
wel iets anders werd voreischt,"
Maar het scherpst van allen laat de
Nieuwe Arnhemsche Courant zich uit.
Onder hot opschrift La Curée, de ver
deeling van den buit, schrijft dit liberale
blad
»Do heer De Waal Malefjjt Minister ran
Koloniën 1
Ongetwijfeld is de vroegere zeepfabrikant
on burgemeester van hot 589 zielen tellende
Achttienhoven, een respectabel man en wel-
lioht een goed »Christen", maar overigons be
hoort by, buiten de antirevolutionaire kringen,
tot de mindere goden, over wie niets te
zeggen valt. Do enkele malen dat by beproefde
een minder bescheiden rolletje te spelen,
eindigde dit pogen in een succes de rire.
En wat van zijn kennis van lndië eD van
Indische toestanden en belangen is gebleken,
uit enkele even lange als onbeteekenende
redevoeringen, zou zelfs niet tot aanbeveling
kunnen strekken voor de minBt verantwoorde
lijke betrokking in lndië, laat staan dan voor
de meeat verantwoordelijke, die van Minister
van Koloniën, belast om van uit Den Haag
ona\Rjjk van Insulinde te besturen.
En dat op een tjjdstip, waarop diepgaande
kennis van land en volk zoo dringend van
noode ia, om met vaste hand de koloniale
bark te midden van Earasische, Japansche en
Chineeache klippen, in veilige naven te bren
gen nu hjj, tengevolge van het heengaan van
mr Elias, den beproefden Bteun van dezen secre
taris-generaal, doorkneden in Indische aange
legenheden, zal moeten missen.
Do meest bekende eigenschap van den heer
Do Waal Malefjjt is zjjn onverdachte aanhan
kelijkheid aan dr Kuyper en de antirevolutio
naire beginselen. Doch deze eigenschap en de
omstandigheid, dat hjj enkele malen benoemd
werd tot rapporteur van de Indische begroo
ting, door de stemmen zjjner rechtsche geest
verwanten, stempelen hem toch waarljjk niet
tot den man, aangewezen vooi het minister
schap.
Uit doze benoeming spreekt een minachting
lor lndië en de Indische belaDgen, welke niet
kan nalaten ergernis te wekken in Indische
kringen. Zjj ia een bedroevend staaltje van het
de buit voor de overwinnaars
Die aanhankelijkheid aan dr. Kuyper heeft
toch niet kunnen beletten dat de heer De
Waal Malefijt als Kamerlid meermalen,
misschien wol in zijn al te grooten ijver,
een onhandigheid beging, zoo o. a. bij de
behandeling der drankwot, en daarvoor zelfs
een lang niet malsohe vermaning van dr.
Kuyper ontving.
Hoe verschillend do oordeelvellingen ook
mogen luiden, uit allo is toch wel de slot
som te trokken dat de benoeming van den
heer De Waal Malefijt tot Minister van
Koloniën verwondering heeft gewekt, vooral
waar hij als opvolger van don heer Idenbnrg
moot optreden.
Daarom kwam als van zelf bij onB de
vraag op of wjj hior soms staan tegenover
een t ij d e 1 ij k o vervanging
Reeds in zijn sohnjven van 17 Juli zin
speelde onze Haagsche Torenwachter, onder
mededceling van do nu voor de deur
staande verandering in Buitenzorg, op hot
optreden van don heer Colijn, die uit lndië
to wachten is, den man, door De Standaard
aaubevolon als iemand die „wellicht nog
schitterender toekomst" te gemoet gaat dan
velen konden vermoeden.
Is do heer Do Waal Malefijt soms een
tijdelijk Minister, die den man uit lndië,
door wiens adviezen en inlichtingen hij,
volgens getuigenis vau hetzelfde blad, sterk
stond in do nnti-revolutionnaire club, zijn
zetel zal afstaan wanneer de heer Colijn wat
meer voorbereid is
Dun zou met Iudië een eigenaardig spel
worden gespeeld dnt voor ons prestige
daar hare bedenkelijke zjjdo heeft.
Laat ons echter voorloopig eeno afwach-
toude houding aannemen, ook tegenover den
heer Do Waal Malefijt.
Er zjjn personen die tegen-, maar ook
die meevallen.
Wie weet of hij niet tot do laatste be
hoort of hij geen verborgen talenten bezit,
die hom als Minister van Koloniën oen
beter figuur doen maken dan menigeen
thans van hem verwacht.
In tegenstelling met de weinig gunstige
gezindheid togenover hem, zal men alge
meen met ingenomenheid don hoor lden
burg zien optreden als gouverneur-generaal
van Noderland6ch-Indiè. Want aan de
waarheid vau hot gerucht daaromtrent be
slaat geen twijfel meer.
"lij is eon man van ervaring, met kennis
van dat land.
Hij doorliep oen aan afwisseling rijke
carrière als kapitein bij het Indische leger;
1901 tot lid der Kamer voor Gouda
gekozen, trad hjj roods een jaar later als
Minister van Koloniën op, vervulde na den
val van het Kabinet-Kuyper in 1905 het
ambt van gouverneur van Suriname, tot hij
in 1908 opniouw de portefeuille van Kolo
niën aanvaardde om die in hot volgend jaar
weder neder te leggen, teneinde na een
afwezigheid van 8 jar. n als Onderkoning
naar Oost-Indiö terug te keeren.
Op grond van con en ander mag zijn aan
staande benoeming met ingenomenheid
worden begroet, in dc hoop dat hij, evenals
Wost-Indië, mot takt en beleid zal op
treden, zonder te veel zijn beginselen als
christen staatsman op den voorgrond te
stellen.
De eenige schaduwzijde aan zjjne benoe
ming is dat alweer een militair als gou
verneur-generaal naar onze koloniën gaat.
Eischte dit op nieuw de toestand van het
oogenblik
Wij dachten het wel
Bet Centrum botwjjfclt zeer of het denk
beeld van Het Huisgezin omtrent het district
Brenkelon en jbr Róell kans op verwezen
lijking zal hebben.
Ook De Standaard merkt op dat er in het
district Breukolen nog eenige kiezers zjjnen
dat die, tenminste de anti-revolutionnairen,
vreemd op zullen hooren, wanneer zjj hooren
iprekon over »afstaan" van hun district.
By kon. besluit
is benoemd tot advocaat-generaal bjj het
gerechtshof te 's-Gravenhage mr. J. J. L. van
Hangest, baron d'Yvoy, thans procureur-gene
raal bjj het gerechtshof te Leeuwarden, onder
eervolle ontheffing van de waarneming der hem
tydolijk opgedragen functiën van directeur van
politie, voor het ressort van het gerechtshof
Leeuwardendie benoeming geschiedde
op verzoek
aan don ingenieur bjj de artillerie-inrich
tingen J. de Kayser, op verzoek, een eervol
ontslag uit zjjne betrekking verleend
is het kon. besluit, houdende benoeming tot
directeur van het telegraafkantoor te Leiden
van J. L. van Noort, thans in golyke betrek
king te Ylaaidingen, op verzoek, ingetrokken
is benoemd tot directeur van het telegraaf
kantoor te Leiden J. Veldkamp, thans in ge-
ljjke betrekking te Zutphen
is bevorderd tot hoofdcommies der telegrafie
J. P. Schoonhoven, thans commies lsto klasse
tot commies lste klasseH. van Wigcheren,
J. P. Lambert, J. W. Fransen en D. Bylo,
allen thans 2e kl.
zjjn benoemd tot directeur van het post- en
telegraafkantoor te: Lochem J. K. van Loo
thans te Franeker; Emmen H. Meppen, thans
te OudewatorWarffum A. Polman, thans
commies-titulair der post. en telegr.Delfzjjl
W. van der Voo, thans te VeghelUithuizen
T. Bos, thans te Krimpen aan do Lek; Val
kenburg J. L. Pitlo Rz., thans te Geldermal-
sen en te Leur K. F. Ehrmann, thans te Anna
Paulowna.
Deze week verleonon do Ministers van Bui
tenlandsche Zaken en van Marine geene
audiëntie.
KORTH MLDEDEHLISieHN
VERGADERINGEN.
De Algetneene Nederlandsche Bond van schoen
fabrikanten hield Zondag een algemcene ver
gadering te Tilburg.
Aanvankelyk was besloten deze vergadering
te Vlissmgen te houden, doch met het oog
op de Tilburgsche expositie, welke zoo be-
langrjjk ia voor do schoenindustrie, werd van
dat besluit afgeweken.
Na eenige besprekingen omtrent de Brus-
selsche tontoonstelling, werd op voorstel var
het hoofdbestuur besloten, de volgende alge-
meeno vergadering te houden to Waalwjjk.
Door het bestuur vun bet Middelburgscli
Muziekkorps is bepaald dat het aan contri
buanten van het korps, en hunne huisgenooten,
aan te bieden concert zal plaats hebben op
Woensdag 15 September a. s., des avonds to
8 uur, in het Schuttershof.
Het programma voor hot concert, mor
gen (Woensdag) avond in den Tuin op het
Noord-Bolwerk alhier te geven door het
Midde'burgsch Muziekkorps, onder leiding van den
heer Jan Mo:ka, bevat de volgende no aimers
Badoeng Marsch, GerharzOuverture do l'opera
Maitre Peionilla, OffenbachTrotskopjchen
Charactersliik, Schmidt-Berka: Polonaise op 40
No 1, Cbopin He Hongaarsche Rhopsodie Liszt;
Regimentskinder Marsch, Fucik Gold und Silber
Ungarischer Ooncertwalzer, Léhar Uugarischer
Tanz No V, Brahms; Intermezzo Rococo, Aletter;
Chant du Rossignol, solo pour petite flute,
Brockett; en fragmenten uit de operette Die
Lustige Wittwe, Lébar.
Hoowel reeds vroeger gemold voor het con
cert van 28 Juli, dat destjjds is uitgesteld,
moenen wjj goed te doen dit te herbalen.
Benoemd tot waarnemende griffiers bj
het kantongerecht te Middelburg de
heeren mr C. L. Gratama, advocaat en procu-
en H. Slagter, klerk bjj genoemd kan
tongerecht.
Uit Vlissingon.
Maandagavond word door do kieavoreeniging
De Grondwet aldaar candidaat gesteld vooi den
gemeenteraad in het tweede district de heer
J. M. Staart.
Hr Ma injjnenlögger liadda, commandant
luit. ter zee le kl. L. A. U. Steflelaar, ia van
Vlissingen naar Willemsoord vertrokken tot
het deelnemen aan de manoeuvres in de stel
ling van Den Helder.
Van de worf de Zeeland te Hansweert
is Maandag namiddag met goed gevolg te
water gelaten het stalen Rjjnschip Mtldenburg,
Miltenberg, groot 400 last, gobouwd
voor rekening van den heer H. Schuli aldaar.
Tegeljjk ib de kiel gelegd voor een dito schip,
groot 700 last, voor Bolgieche rekening.
Met ingang van 16 September is benoemd
tot directeur van het post- on telegraafkantoor
te Brielle W. J. Komijn, thans in golyke be
trekking te Hansweert.
De St. Crt bevat een kon. besluit, waarbjj
aan Baatiaan Jacobus de Voa, als Jotelmg voor
de lichting der nationale militie van 1909
voor de gemeente Z i e r i k z e e. ontheffing van
den werkelyken dienst bjj do militie wordt
verleend voor het nog onvervuld gedeelte van
zjjn diensttjjd.
Dit bealnit ia gegrond op de overweging, dat
kjj voor de lichting zoowel te Bergen op Zoom
als te Zierikzee »a ingeschreven en dat de
inschrijving in laatstgenoemde gemeente door
zjjn moeder ten onrechte gedaan is, omdat het
betrokken gemeentebestuur, naar aanleiding
van de verklaring der moeder, dat haar zoon
door zjjn vader verlaten was, in de onjuiste
meening verkeerde, dat alsdan de woonplaats
van de moeder de plaats van inschrjjving was.
Vermits eerst na afloop van den tjjd, bjj de
Militiowet bepaald, is gebloken dat de inschrjj
ving te Zierikzee niet had moeten geschieden,
kon daarop niet meer worden teruggekomen.
Onder deze omstandigheden bestonden cr
termen om hem te ontheffen van het nog on
vervuld gedeelte van den uiilitiediensttjjd,
waartoe bjj als loteliDg voor de gemeente
Zierikzee gehouden is.
Reeds meermalen hebben de Zeouwsche
moaselviaschers last gehad bjj de levering van
mosselen in België van het verschil in mossel-
maat. Eenige weken geleden heeft er een
vergadering plaats gehad van afgevaardigden
van verschillende visscborjj-veroenigingen te
Bruinisae, Tholen, Yerseke, Philippine, enz., en
is o. m. ter sprake gebracht de invoering van
een uniforme mosselmaat. met dit gevolg dat
thans in overleg met de afnemers is vastge
steld dat als vaste maat voortaan goldt de
gewone harington. (/V. R. Crt,)
Omtrent den brand bjj den landbouwer
Krieckaert te Stoppeldjjk meldt men ons
nop, dat bjj met zjjne vrouw op familiebezoek
was te Westdorpe, een afstand van minstons
drie uren. Meid en knecht waren in den
stal aan het melken, toen het vuur eensklaps
in de schuur losbrak, overgewaaid uit een
stapel gerst, die in de nabjjheid stond en hot
eerst m vuur schoot. Tien stuks rundvee
verbrandden een koe bekwam brandwonden
aan kop en Ijjf, doch zal in het leven bljjven.
De knecht, die zjjn kist en kloeren wilde
redden, was nog in de schuur toen deze in -
stortte; hjj kou nog juist naar buiten kruipen,
doch bekwam lichte wonden aan armen been.
Zooals reeds gemold, zou binnenkort Kriec
kaert de hoeve verlaten. Er was al bepaald
tegen welken prjja de inspan door zjjn opvol
ger zou worden overgenomen.
Nader is gebleken dat bjj de in ons
vorig nommer vermelde inbraak in de Grenu-
laan te Neuzen op j.l. Zondag ongeveer f7
is ontvreemd.
Dank zjj een door den gemeenteljjken politie
hond hardnekkig aangewezen spoor, ia het
den inspecteur gelukt den dader op te sporen
en tot bekentenis te brengen.
Het was een 25jarige buurjongen, L. K.,
die geldgebrek had om elders een kermis te
bezoeken.
Hjj wordt Woensdag naar Middelburg over
gebracht.
LAND BOUW.
Te St. Philipsland zjjn Maandag
voor den tjjd vun zeven jaren verpacht onge
veer 40 H.A. staatsgronden in den nieuwen
Prins Hendrik polder.
Er waren 41 perceeltjes, die alle afzonder
lijk bjj opbod werden verpacht.
De lust om te pachten bleek zeer groot te
zjjn en er werden dan ook enorm hoogo prjjzea
geboden de laagste bedroeg f 102, de hoogste
f 227 per H.A.
ONDERWIJS.
*Te 's Gravenbage slaagde Maandag voor akte
Fransch L o. de heer A. Hartzeroa te S c h a-
r e n d y k e.
De gouverneur van Cura^io heeft de uit
zending gevraagd van een onderwjjzeres, ten
einde to worden benoemd tot onderwjjzeres
der eerste klasse in die kolonie en tevens te
worden belast met de tjjdelyke waarneming
van de functiën van hoofd der Wilhelmina-
achool te Willemstad.
Vereischt wordt het bezit van de hoofd
onderwijzersakte en van eene akte van be
kwaamheid tot het geven van ondorwjja in
twee der \olgende vakken de Engelsche taal,
de Franache taal, de Duitsohe taal, de wis
kunde, het boekhouden, de land- of tuinbouw,
de gymnastiek en de nattige handwerken,
waarvan ten minste één in een der vier eerst-
vermelde vakken.
Voor nadere iolichtingen verwjjzen wjj naar
de St. Ct no. 191.
KERKNIEUWS.
Naar men aan de N. Rolt. Crt. meldt, ia
de Gereformeerde kerken in Nederland ge
brek aan predikanten. Er zjjn tbans ongeveer
150 vacante gemeenten Jaarlyks zjjn er, ook
met bet oog op predikanten aan wie het eme
ritaat verleend wordt, meer dan 25 predikan
ten noodig.
De Theologische school te Kampen en de
Vrjje Universiteit te Amsterdam kunnen in de
eerstvolgende jaren niet in de behoefte der
predikanten voorzien, te minder daar het getaL
kerken ook nog vermeerdert.
LETTEREN EN~KUNST.
Waling Dykstra, de bekende Friesche
dichter, is 88 jaar geworden.
De Vereeniging Het Tooneeldirecteur de
heer Willem Royaards, zal in het komend
seizoen als volgt zjjn samengesteldde dames
Philomène van Kerckhoven—Jonkers, Sofie de
Vries, Caroline van Dommelen, Anna Sablai-
rolles, Jacqueline Royaards—Sandberg, Botsy
RanucciBeekman, Maria GilhuyaSasbacb,
Théo van der Gaag, Steil» van de Wiele,
Martha Walden, Hamel, Sofie Carelsen en
de heeren Willem Royaards, Henry Broud-
geest, Louis Chrispjjn jr., Constant van Kerck-
hoven, Jan MuacH, Gustaaf Cauwenberg, Jan
van Dommelen, Daan van Ollefen, Johaa