MIDDELBURGSCHE COURANT.
Vrijdag
30 Juli.
Benoemingen enz.
«77.
132* Jaargang.
1909.
Deae courant verschijnt dagelijks, met uitsondering van Zon- en Feestdagen.
Friïa per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 8.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bp abonnement op voordeehge voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan bet bureau bezorgd zgn.
Advertentiën80 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelB f 1.50elke regel m
80 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid cn Geldwezen, is gerechtigd het Algemees Advertentie-Bnrean A. DB LA
MAR Ax., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 29 Juli.
Ejj kon. besluit
zgn Herman Joan Greven. en Cornelia Jo
hannes Greven, te 's Gravenhage, Hendrik
Marie Greven, en Christiaan Johannes Abra
ham Greven, te Zwolle, met al hunne wettige,
s.oo mannelijke als vrouwelijke, afstammelingen
in den Nederlandsohen adel verheven met de
priedicaten van jonkheer en jonkvrouw
is tot afgevaardigde van de Nederlandsche
Regeering bjj het van 31 Juli tot 5 Augustus
1909 te Luik te houden XXlste congres van
den Bond van genootschappen ter beoefening
van Belgische geschiedenis en oudheidkunde)
benoemd dr G. Brom, directeur van het Ned.
Instituut voor geschiedkundig en kunst-histo
risch onderzoek te Rome;
ie aan den vice-admiraol J. G. Snetblago,
op verzoek, eeivol ontslag uit den zeedienst
verleend, onder toekenning van pensioen, en
onder dankbetuiging voor de goede en gowich-
tige diensten door hem aan den lande bewezen
bevorderd tot vice-admiraal de schoat-by-
xmcht J. Cardinaal, directeur en commandant
der marine te HellevoetsluiB, tevens comman
dant der Stelling van de monden der Maas
en van het Haringvliet; tot schout-bjj-nacht
do kapitein t/z. J. B. Snethlagetot kapitein
t/z.de kapitein-luit. t/z. C. A. Dominions en
deze hoofdofficier bestendigd in de hem bjj
kon. besluit van 30 Mei 1906 opgedragen be
trekking van inspecteur van het loodswezen,
de betonning, bebakening en verlichting in het
6e district te V1 i 8 s i n g e n, tevens Neder-
InndBch permanent commissaris voor het ge
meenschappelijk toezicht over de betonning,
bebakening en bet loodswezen op de Schelde",
en de kapitein-luit. t/.z. H. A. Schoonhoven
tot kapitein-luit. t/z. de luit. t/z. Ie kl. F. C.
W Moorrees, en tot luit. t/z. Ie kl. de luit t/z.
2e kl. J. A. Wiehers Hoeth;
zjjn o.a. benoemd tot tweede-luit. de volgende
cadetten bjj het wapen der inf.: bjj het 2de
reg. C. Koopmanbjj het 3de reg., K.
J. Evenwel*; bjj het 4de reg., G. J M- van
Weel en A. A. H. Oudehoornbjj het wapen
der cavaleriebjj het 1ste reg. huzaren,
W. E. Mathon en H. G. van Everdin-
genbjj het wapen der art.bjj het 3de
reg. veld-art., P. M. de Boer en S. J.
van den Bergh; bjj het 4de reg. veld-art,
J. A. Almabjj het 2de reg. vesting-art5.
de Goede en W. F. H. Zegersbjj het 3de
reg. vesting-art., C. de WjjB, D. de Leeuw
en J. D. W. Kalkman bjj het 4de reg.
vesting-art., jhr. K. J. van den Brandoler en
bjj het wapen der genie bjj den staf van het
wapen jhr, M. J. I. de Jonge van EUemeet;
zjjn benoemd tot tweede-luit.bjj het wapen
der inf. van het leger in Ned.-lndië, de cadetten
K. de Jongh, F. C. A. Schnlte, O. Brederode
en W. J. Houwing.
Bg het koninkljjk instituut voor de Marine
zjjn o. m. bevorderd tot sergeant-adelborst de
navolgende korporaal-adelborstenJ. P. Buys,
G. F. N. van Doorn, L, F. Klaasaen, P. A.
Willemsen, W. H. G. Palm en J. Fruin.
in 1809.
Een eeuw-herdenkinu
2 DOOB
J. H. D.
De Landing.
Het was een werkeljjfe reusachtige onderne
ming die Engeland op touw gezet had.
Een leger van 40.000 man, 2000 paarden,
en een groote hoeveelheid zwaar belegerings
geschut, ammunitie, voorraad enz. moesten
i n één nacht tegelgk overgebracht wor
den van Ramsgate naar Walcheren. Een es
peditie van dien aard en omvang was nog
nooit uit eon Engelsche haven vertrokken, en
we betwjjfelen of het ooit daarna is gebeurd.
Bedenkt men hier nog bjj, dat de vloot van
transportschepen, dio deze legermacht over
bracht, vergezeld was van een oorlogsvloot,
bestaande uit 36 linieschepen, 36 fregratten,
benevens een groot aantal kleine mortier-
vaartuigen en kanonneerbooten, dan kan men
begrjjpen dat de Vlissingers met angstige
verbazing den 29sten Jnli 's morgens de zee
zoo vol zeilen zagen, en dat ze den tel daar
van kwgtraakten. De opgaven loopen ten-
KORTE MEDEDEELISIGEN
VERGADERINGEN.
Te Arnhem werd Woensdag en heden de
algomeene vergadering gehouden van Sè'Broe
derschap lier notaristen in Nederland.
In de toespraak, waarmede de heer J. Evenbljj,
oud-notaris te Arnhem, eerelid van het hoofd
bestuur, de vergadering opende, wees hg erop
dat de voor eenige jaren plaatsgehad hebbende
reorganisatie van de broederschap deze zeer is
ten goede gekomen. Hot blykt thans, dat de
broederschap op den goeden weg is ter be
vordering vqn de maatschappelijke behoeften
van den tegenwoordigen tjjd.
Goedgekeurd werd de rekening van den
penningmeester, sluitende in ontvangst en
uitgaaf met een bedrag van f 13.446.74. Het
ondersteuningsfonds wjjst een eindegfer aan
van f 6127.77».
Als plaats voor de volgende vergadering
werd Utrecht aangewezen.
Sit Stad en Provincie.
De heeren «kwartjesvinders" strekken
het terrein hunner operaties reeds ver uit.
Dinsdagavond waarschuwde een reiziger, die
per trein uit Roosendaal hier was aangeko
men, den stationschef dat een drietal kwart]es-
vinders waren uitgestapt, die tusschen Roosen
daal en Middelburg een anderen reiziger reeds
eenig geld hadden afhandig gemaakt. De
politie werd gewaarschuwd en hield de heeren
in de gaten, met het resultaat dat zjj Woens
dagmiddag weer vertrokken.
Niet onmogelijk is dat zy weer terugkomen
om tjjdene de kermis hun slag te slaan. Men
zg dus voor deze, waarschjjnljjk Amsterdam-
sche, «heeren" op zgn hoede.
Het vreemdelingenbezoek hier ter
stede was heden byzonder groot.
Zondagavond voert het Middelburgseh
Muziekkorps in het Schuttershof het volgende
program uit: Valer Rhein, Festmarsch, Von
Blon; Ouverture van do operette Nakiris Hochzeit,
LinckeRiqaudonDanse Antique, Ganne La
Likette, Nouvelle Danse HiBpano Montmartroise,
GauwinHeimlich, Still und Leise, Gavotte,
Lincke; Divertissement Espagnole, Desormes
Kinderliedtrmarsch, Ziehrer Berliner W inter-
mürchen, nit de operette Das muss man seVn,
Hollaender; Wir tanzen Ringeireihen Lied uit
de operette Die Do larprinzessin, FallDuo
Concertante, (voor twee Esclarinetten) Müller
en De Fremersberg, Badensche Legende, Koen-
nemaniL
Voor een hotel hier ter stede
zitten eenige handelsreizigers op de stoep. Een
ander komt er aan.
«Ben jullie gek om buiten te gaan zitten
Dat doe je 's zomers."
In de St. Crt. no 175 zjjn opgenomen de
kon. goedgekeurde Btatuten van de Landbouw-
vereeniging Samenwerking voor Veert en omstreken
te V e e r e.
De heer S., gewezen stationschef te
Goes, wordt met 1 Augustus a. s. als adjunct-
commies overgeplaatst naar Zutphen.
Door den heer A. Loog Mz., sedert 1890
havenmeester te Ellewoutsdyk, is
minste zeer uiteen. Sommigen spreken van
200, anderen van 400, J. van Djjkahoorn
zelfs van 600 zeilen Enkele van die schepen
waren reeds den vorigen avond verschenen,
maar hadden toen geen bgzonder e aandacht
getrokken omdat men gewend was telkens
verkenningaschepen van de Engelschen voor
VlisBingen te zien.
Men zal vragen, hoe die vloot den weg wist
te vinden tusschen de ondiepten door
Het antwoord is dat de Engelschen als lood
sen aan boord haddenBchippers uit Deal,
Dover, en andere Engelsche kustplaatsen, voor
een niet gering deel smokkelaars, die door hun
herhaalde komst naar deze eilanden, meer van
de ondiepten wiBten dan de Franschen, en bij
voorbeeld bjj ervaring, door hun amokkeltochten
naar Veere, wisten dat de Roompot bevaarbaar
was, terwjjl de FranBcho bevelhebber meende
dat de groote Bchepen daar niet door konden.
In ieder gevalde Engelsche vloot was er,
en de grootste onzekerheid heeiBchte nu in
Walcheren, waar de landing zou plaats hebben.
Men vermoedde bg Zoulelande, en dat is later
ook gebleken het oorspronkelijke plan to zgn
geweest. Maar door den vrjj hevigen Westen
wind stond er zulk een branding, dat de landing
daar onmogelgk was.
Een groot deel van de vloot zeilde toen door
J. van DjjkBhoorn, De Landing der Engel
schen in Zeeland1809.
tegen 1 Sept., wegens hoogen leeftjjd, ontslag
uit die betrekking aangevraagd.
In de Woensdag te Sta ven i sse ge
houden raadszitting werd, na beëediging, als
raadslid geïnstalleerd het nieuw gekozen lid,
de heer H. J. Dorst.
Op een verzoek van M. Luyk c.s., om van een
schoollokaal gebruik te mogen maken voor het
houden van zangoefeningen, werd, op nader
door B. en W. te stellen voorwaarden, gunstig
beschikt.
Op een verzoek van mej. W. Hout, om
de nieuwe regeling, inzake de tractementen
van het personeel bjj den telefoondienst nog
een jaar buiten werking to stollen, werd be
sloten de nieuwe regeling te handhaven en
tevens bepaald, dat,'indien de werkzaamheden
van genoemd personeel door de aansluiting bjj
de intercommunale zich mochten uitbreiden
alsdan een gratificatie zal gegeven worden.
Na onderzoek der geloofsbrieven van de
herkozen raadsleden, de heeren L, Hage en
C. L. Dorst, werd tot hun toelating besloten-
In de Woensdagavond te Schoondgke
gehouden raadszitting werden de geloofsbrieven
onderzocht van de herkozen leden Anth. Lutejjn
en Joh. Riseeeuw en van het nieuw gekozen
lid P. Risseeuw en tot hunne toelating be
sloten.
Aangenomen werd een voorstel tot het doen
van eene herstelling aan den achterweg bg
Kanse.
Voorts word de gemeenterekening over 1908
aangeboden, in ontvangsten en uitgaven
f 13.683.39 en f 12.867.22, alzoo met een goed
slot van f816.17.
LANDBOUW.
Oogstoverzichten.
In de St Crt no 175 is opgenomen een over
zicht van den stand van het fruit, der war-
moezerjj-gewassen en van de vruchtboomen in
de boomkweekerjjen op 20 Juli 1909 met
medewerking der Rgkstuinbouwleeraren samen -
gesteld naar gegeven, verstrekt door de corres
pondenten der directie van den landbouw.
Ten opzichte van het fruit wordt algemeen
geklaagd over schade door bladluizen aan de
vruchtboomen toegebracht. Deze schadelgke
insecten treden dit jaar in veel sterkere mate
op dan gewoonlgk. Overigens is ook het weer
in menig opzicht niet gunstig voor eene goede
ontwikkeling van het fruit. Vooral de kersen
hebben van het natte weer zeer veel geleden.
Uit Zeeland wordt het volgende gemold
De appelen staan vrg goed op Zuid-Beve
land, zeer goed op Walcheren, en vrg slecht
tot matig in Zeeuwsch-Vlaanderen.
De peren staan op Walcheren matig, goed
in Zeeuwsch-Vlaanderen en vrg goed op Zuid-
Beveland.
De stand van de kersen is goed op Zuid-
Beveland en vrg slecht op Walcheren.
De krieken staan goed op Zuid-Beveland.
De stand van de pruimen wordt vrg goed
genoemd op Zuid-Beveland en vrg slecht op
Walcheren.
Roode en witte aalbessen staan op Zuid-
Beveland matig. Zwarte aalbessen staan in die
streek vrg goed en op Walcheren goedter
wjjl de stand van kruisbessen goed of zeer
goed is.
naar Domburg. Ook daar was de branding
te stork, maar men zeilde toen de Noordpunt
van Walcheren om, den Roompot in, en daar
op het Breezand, ruim een kwartier ten Noor
den van het fort De Haak, werden de troepen
kalm aan land gezet, zonder dat er een man
verloren ging. De bezetting van het fort dat
van de zeezjjde beschoten, en van de landzjjde
bedreigd werd, nam de vlucht.
Zoo begon het. En er begon tevens nog
iets andersde regenHet was nat, kond
weer. En we zullen zien, wat dat te betee-
kenen heeft gehad.
Maar voorloopig trok niemand der Engel-
Bchen zich daar veel van aan en deopmarsch
begon.
Generaal Osten, die uit Vlissingen met
een sterke aideeling naar de» Oran/e-polder
was gezonden, moest voor de overmacht wgken,
en 's avonds waren de Engelschen, na eenige
gevechten, bg Meliskerke vooral, in eon stelling
van Mchakerke tot St LauxenB, met'het hoofd
kwartier te Grgpskerke, terwjjl de Franschen
een stelling hadden ingenomen bg Abeele.
Middelburg lag toen voor den vgand open.
Te verdedigen was de stad niet met haar
weinig beteekenende omwalling, en haar
volslagen gebrek aan garnizoen en geschat,
en bggevolg trok een deputatie van vier aan-
zienljjke burgers, de heeren C. G. Bjjleveld,
P. G. Sohorer, J. M. van'Schoor en J .C. van der
Mandere, naar den EngeUchen generaal Coote,
Noten staan goed op Walcheren, zeer goed op
Zuid-Beveland, en vrg goed in Zeeuwsch-Vlaan
deren
In de bóomkweekergen lgden de vrucht
boomen door de bladluis, terwjjl de ontwik
keling over het algemeen ook door het koude
weer niet erg gunstig is.
Op Zuid-Beveland en in Zeeuwsch-Vlaanderen
is de Btand goedop Walcheren matig.
De warmoezerg-gewassen Btaan er over het
algemeen goed voor, hoewel het koude, voch
tige weer een snelle ontwikkeling tegengaat.
Van de gewassen onder glas staan de kom
kommers op Walcheren zeer goed.
Van die in don vollen grond is de stand van
witte kool goed op Walcheren, en vrg goed
op Zuid-Beveland. Roode en savoye kool staan
goed of zeer goed.
De stand van bloemkool is goed op Wal
cheren, terwjjl die van vroege aardappelen
in de geheele provincie goed is.
Augurken staan op Walcheren zeer goed,
evenals de tuinboonen.
Verder is in genoemde Staatscourant opgeno
men de stand der landbouwgewassen op 21
Juli 1909.
Uit de door de burgemeesters verstrekte
gegevens omtrent de in 1909 met verschillende
gewassen bezette oppervlakten, blgkt dat zeer
belangrgk ie toegenomen de verbouw van
karwgzaad, suikerbieten en geel mosterdzaad
en in mindere mate die van boonen, erwten en
uien. Daarentegen is aanmerkelijk ingekrompen
de cultuur van vlas en blauwmaanzaad. In de
teelt der andere gewassen is weinig verandering
gekomen.
Het weer was dit voorjaar tot omstreeks 20
Juni abnormaal koud en droog, hetgeen de
ontwikkeling van alle gewassen, doch vooral
die van gras en klaver, belemmerde.
De na 20 Juni gevallen regen is aan den
groei van vele gewassen zeer te stade gekomen.
Daarentegen was het voortdurend gebrek aan
warmte oorzaak, dat alle gewassen zich lang
zaam ontwikkelden en daardoor aehterljjk zgn,
terwjjl de regenachtige en donkere dagen van
den laatsten tyd veel schade hebben toegebracht
aan den hooioogst, die quantitatief toch al
gering, thans ook wat de hoedanigheid betreft
sterk geleden heeft.
Ook het vlas en vele perceelen erwten zgn
zeer in qualiteit verminderd, vooral in Zee
land, waar het waarschynljjk meer geregend
heeft dan elders. Ook andere gewassen, als
boekweit en bruine boonen.^ vertoonen de ge
volgen van het koude weer. In enkele streken,
o.a. in Zuid-Beveland, is door hagelslag veel
schade aangerioht.
Van beschadigingen door ziekten en schade
lgke dieren wordt uit verschillende streken
gewag gemaakt. De aardappelziekte werd op
versohillende plaatsen reeds geconstateerd,
hoewel nog niet in sterke mate. Ook dekrnl-
ziekte werd weder waargenomen.
Algemeen wordt thans verlangend naar
warmte en droogte uitgezien.
Wat tarwe aangaat wordt medegedeeld dat
in Zeeland de wintertarwe er goed voor
staat.
Rogge is goed, evenals wintergerst.
De stand van haver is in deze provincie zeer
goed; die van zomergerst vrg goed.
met wien zjj in den morgen van 31 Juli de
voorwaarden van overgave der stad overeen
kwamen. Den volgenden dag trokken de
troepen binnen.
Maat inmiddels had een deel van het En
gelsche leger positie genomen rondom Veere,
en in den morgen van 31 Juli de stad opge-
eischt. De bevelhebber, generaal Bogart, wei
gerde, en toen werd dadeljjk door de kanon
neerbooten en galjooten, die het Veersche gat
waren opgevaren, het bombardement geopend
met een vjjftig kanonnen.
Maar als er geschoten wordt, is niet ieder
schot raak. De kanonneerbooten hadden veel
last van den eterken stroom, en slingerden to
veel om van haar bommen gebruik te maken.
Bovendien liepen ze volgenB Van Dykshoorn
gevaar op hun ligplaats, zoodat ze meer naar
achter gingen. Het komt ons dan ook voor
dat de uitvoerige beschrjj vingen van een ge
weldig bombardement en van het verwoeste
Veere,welke men vindt in de latei gepubliceerde
brieven van een Engelsch officier waar-
Lettres from Flushing by an officer of
the 81st regiment, 1809. In tal van opzichten
bleek me dit werk onbetrouwbaar. Ik heb er
slechts met voorzichtigheid van gebruik ge
maakt.
Veel nauwkeuriger is het bljjkbaar ook door
een Engelsch officier geschreven hhort narra-
Itive of the late Campaign of the British Army
enz. in 1810 uitgegeven door James Ridgway,
Londen.
Kananezaad staat vrg goed of goed, terwjjl
blauw maanzaad vrg goed staat.
Karwgzaad staat in verband met de hooge
prjjzen aanmerkelyk meer te velde dan m
voorgaande jaren.
lu Zeeland is dit jaar 1127 H.A. bezet tegen
736 H.A. in 1908.
De verwachtingen zgn goed. In deze pro
vincie is er nog al wat zaad verloren gegaan
door de slagregens, terwjjl men vreeBt, dat
daardoor de kleur ook niet moe zal vallen.
Koolzaad staat goed.
Van geel mosterdzaad staat er dit jaar in
Zeeland 112 H.A. te velde, tegen 103 HA. in
1908.
Van vlas ib de bezaaide oppervlakte 4012
H.A. tegen 5712 in 1908.
Tengevolge van den gevallen regen en het
koele weer in bet laatst van Juni heeft het
vlas zich vrg naar wensch ontwikkeld, hoewel
het gewas niet lang geworden is. De vele
regens in het begin van Juli hebben echter
aan do qualiteit reeds vrg wat afbreuk gedaan,
vooral in het Zuiden des lands Zoo wordt uit
Zeeland berioht, dat meerdere perceelen reeds
de helft der waarde verloren hebben. De stand
wordt vrg goed genoemd.
De stand van de boonen is goeddie van
bruine boonen is gemiddeld matig. Op Wal
cheren, waar zeer veel witte en ook bruine
boonen geteeld worden, is het gewas slecht
tot vrg slecht.
Van erwten is de stand zeer uiteenloopend,
dooreen genomen vrg goed. De zware percee
len hebben sterk van den regen geleden.
De comsumptie-aardappelen staan vol op in
het loof. De vooruitzichten van den oogst zgn
zeer gunstig. De stand is goed of zeer goed.
Cichorei staat zeer goed.
De uien staan goed en de Buikerbieten vrg
goed.
De stand van roode en witte klavers is vrg
goed.
De lucerne heeft in dit voorjaar veelal meer
voeder gegeven dan de andere klaversoorten.
De stand is in de meeste streken goed. Ook
op de in 1906 in Zeeland overstroomde gron
den, die in 1908 gedeeltelgk met lucerne zijn
bezaaid, geeft dit gewas zeer goede uitkomsten.
De toestand van de weiden is matig tot vrg
goed.
De klachten over den hooioogst zgn alge
meen en vrg wel eensluidend. Het schrale
voorjaarsweer heeft den grasgroei in hooge
mate belemmerd. Daardoor is overal slechts
eene geringe snede hooi gewonnen, terwjjl
bovendien veel land als weide is gebruikt, dat
oorspronkelgk bestemd was om te hooien.
Daarbg komt, dat het hooi door het regen
achtige weer tjjdens den oogst sterk bescha-
digd is.
De uitkomsten van den hooioogst zgn slechts
matig. De resultaten van den oogst van klaver-
hooi zgn hiermede geheel in overeenstemming.
Voor Nederland, van welks bodem 37 oJ0 in
gebruik is als grasland tegen slechts 26.5 o/0
als bouwland, is deze slechte uitslag van den
hooioogst een zeer ernstig feit, dat nog ver
ergerd wordt, doordat de prgzen van ander
veevoeder eveneens zeer hoog zgn en doordat
ook in de omringende landen de hooioogBt
niet gunstig is uitgevallen. In Duit6chland en
Engeland wordt daarover al evenzeer geklaagd
schjjnljjk als ten deele overdreven moeton
worden beschouwd.
Ongetwgfeld echter ie er aan verscheidene
gebouwen en huizen veel schade aangebraoht
door het Bchieten genoemd worden de huizen
van de heeren Boddaert en Ste.ury. En toen
's nachts daarop door een der Britsche schepen
vuurpjjlen naar de stad werden geschoten,
zoodat het gevaar van brand dreigde, gaf de
kommandant toe, Veere capituleerde en de
519 man sterke bezetting werd krijgsgevangen
gemaakt.
Na den val van Veere trokken de Engel-
Bchen onverwjjld voort naar het fort Ramme-
kens, dat slechtB een zwakke bezetting had,
en dat zich 3 Augustus overgaf daar de be
velhebber zag dat hg uit het reeds ingesloten
Vlissingen toch geen hulp meer kon ver
wachten.
Tegelgkertjjd met deze overrompeling van
"Walcheren was een andere divisie op weg
om Zuid Beveland te bezetten. Eveneens van
den Roompot nit werden den 30sten Juli verken
ningen en peilingen gedaan op de Oostersohelde
on den 31sten zeilde de divisie voort tot op
hoogte tan Zierikzee. Eenige Hollandsche
kanonneerbooten voor het Keeten zetten zeil en
voeren Noordwaarts, en eenige andere kanon
neerbooten uit Veere wisten door de Zand-
kreek te ontsnappen naar Bergen op Zoom,
I daar de Engelschen het bestaan van dat vaar-