MIDDELBURGSCHE COURANT.
132' Jaargang.
Vrijdag
23 Juli.
'S,
Benoemingen enz.
it Stad en Provincie.
ïmcli» Berichten,
V
171
1909.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k e, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
PrijB per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaataen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bp abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één z
aan bet bureau bezorgd zgn.
Advertentiën10 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andero familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels i 1.50elke regel meer
20 cent. Beclames 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, iB gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bnrean A. DB LA
MAR Az., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam.
Middelburg 22 Juli.
Veteranen.
Jhr mr J. Roëll, de voorzitter der Tweede
Hamer, is Woensdag 05 jaar geworden. Hiervan
is hg 32 jaar lang zoo goed als onafgebroken
lid van de volksvertegenwoordiging geweeBt.
Gedurende drie jaren (1894—1897) was hp lid
van het door hem gevormde ministerie
Met Sept. zal zpn politiek leven hoogst-
waarschpnljjk wel geëindigd zpn tenzp bp
nog eens lid der Eerste kamer mocht worden.
Wanneer dan de nieuwe Kamer bijeenkomt,
zullen er aan de rechterzijde twee jubilarissen
zpn, twee parlementaire veteranen, die zich de
achting van vriend en tegenstander hebben
gewonnen.
De beeren jhr mr A. F. de Savornin Lobman
en A. baron van Dedem hopen dan nameljjk
den dag te herdenken, waarop zp vóór 30 jaren
hun intrede deden in het parlement. Beide
afgevaardigden, in 1879 tot lid der Tweede
Kamer gekozen, hebben sinds dat jaar altjjd
onafgebroken hetzelfde district vertegenwoor
digd: de heer Lohman Goes, de heor Van
Dedem Zwolle. Zooals men weet, is echter
de heer Lohman oenige jaren minister en lid
van de Eerste kamer geweest.
Ook voor don heer mr A. P. R. C. baron van
der Borch van Verwolde is het een jubileum
jaar hp word 25 jaar geleden tot Kamerlid
voor Zevenbergen gekozen, later voor Schie
dam en voor Ridderkerk. Van 1894 tot 1897
bleef bp echter buiton het parlement.
(Prov. Over ijs. en Zwolsche Crt.)
Dp kon. besluit:
is benoemd tot hoofddirecteur der Rijkswerk
inrichtingen Veenhuizen jbr F. M. van Spengler,
thans tpdelpk als zoodanig werkzaam
is nan mr J. J. Knipers, op verzoek, eervol
ontslag verleend uit zjjne betrekking van kan
tonrechter te Utrecht, onder dankbetuiging
is aan den direoteur van hot telegraafkan
toor te Deventer M. J. Coster, op zpn verzoek,
als zoodanig eervol ontslag verleend
i» bp het dep. van koloniën benoemd tot
referendaris, de OoBt-Indische ambtenaar met
verlof Th. van Voorthuysen. laatsteljjk eerste-
commies ter algemeene secretarie in Ned-Indië;
bevorderd tot hoofd-commies de commies W.
J. P. J. Schalkertot commies de adjunct
commies H. van Doornum tot adjunct-commies
de eerste klerken C. J. W. van der Boom, L.
J. van Djjk en C. J. de Groot; en is aan den
referendaris J. J. Perk de titulaire rang van
administrateur en aan de adjunct-commiezen
G. J. D. C. Stempels, mr J. J. Boasson en jhr
mr O. E. W. Six de titulaire rang van com
mies verleend.
In de maand September a. s. zal voor de
vervulling der betrekking van adjunct-ingenieur
van den Rijkswaterstaat een vergeljjkend
ondersoek plaats hebben.
Tot dit onderzoek worden toegelaten Neder
landers, die het diploma van oiviel-ingenieur
hebben verkregen aan de technische hoogeschool
of aan de voormalige polytechnische school te
Delft, mits zp op 1 Januari 1910 niet ouder
zpn dan 28 jaar.
Voor nadere bijzonderheden zie men de St.
Crt. no 169.
In Middelburg is Vrijdag in de
districten 1 en III herstemming.
De stembus is van acht tot vijf uur geopend.
Voor het eerste district bevelen wjj ten
zeerste aan den heor J. G. E r m e r i n s.
Een mooie zomeravond was het Woens
dag bp het concert in den Tuin op het Noord-
Bolwerk niet. Al het mooie weer dat er nog
beschikbaar was geweest, was bljjkbaar op
gegaan aan de vier voorafgaande dagen, en
het was Woensdag weer Octoberachtig.
Maar met berustend optimisme trokken dc
meneohon wat warms aan en kwamen toch
het zomergenoegen smaken. De tain was vol.
Het concert werd gegeven door do staf-
muziek uit Bergen op Zoom, dat wo nog altjjd
waardeeren om don mooie» toon, vooral wat
het zware koper betreft, maar dat als van
ouds ook nu weor ons tot verzet stemde door
de slepende tempo's, waarin de dirigent tel
kens vervalt bp gedeelten, waarin we zoo
graag wat meer gloed en vooruitgang zouden
wenschen. Vooral in de Lofteryrrm-fantasie
was dit het geval. Vóór de pauze was het
over het algemeen, ook door den aard der
uitgevoerde nommere, veel beter. Pe ouver
ture van Guillanme Teil werd goed gespeeld,
Na».r wp vernemen, ia door den heer J.
Pelle alhier bp den officier van justitie een
klacht ingediend wegenb beleediging, naar
aanleiding van de jongste in het derde district
van wege hot bestuur der afdeelmg Middelburg
van de 8. D. A. P. aan de kiezers gezonden
circulaire.
Daarin wordt beweerd dat een der leden van
de biesvereening Nederland en Oranje van den
heer Pelle geld gekregen heeft om onder de
anti-revolutionnairen voor den heer Schorer te
werken.
Heden was de stad door vrjj veel
vreemdelingen bezocht.
Uit VliS8ingen.
De heer dr. A. van Maanen, voor de stem
ming in het eerste district op 27 Juli door
de Vrijzinnig Democratische Riesvereeniging can-
didaat gesteld voor den raad, heeft zich
teruggetrokken. Hg wenscht in het belang
der linksche partpen niet te staan tegenover
het aftredend lid, den heer Rottier.
Dit is voorzeker een zeer te waardeeren
besluit,
Hiervan was door hem aan het bestuur dier
Vereeniging reedB in een brief kennisgegeven
des namiddags van den dag vóór de candidaat-
6 telling.
Door uitstedigheid van verschillende bestuurs
leden kon toen niet direct een beslissing
worden genomen en ineenden de twee overige
bestuursleden toch het besluit van de alge
meene vergadering te moeten uitvoeren en de
candidatenlpst van dr Van Maanen te moeten
indienen.
Over het ingekomen schrjjven kon dan in
een voltallige bestuursvergadering worden ge
sproken.
Dit nu iB Woensdagavond geschied en be
sloten do candidatuur in te trekken.
Er hangen, naar wjj vernemen, plannen in
de lucht om op do WesterBchelde een gere-
gelden politiedienst te organiseeren. Op bet
daarvoor aangewezen stoomvaartuig zouden
drie rijksveldwachters geplaatst worden, die
in Vlissingen zouden worden gestationeerd.
Met het oog daarop zou de inspecteur van
de rjjksveldwacht te Middelburg zich metter
tijd ook te Vlissingen vestigen.
Woensdagmiddag schrikte even buiten
Oostkapelle een span paarden van een
voorbijrijdende automobiel.
De dieren geraakten met het rjjtuig, waar
voor zp gespannen waren, in een sloot. De
passagiers kwamen met den schrik vrjj.
In de commissie tot overbrugging van de
Eendracht tnsschen T h o 1 e n en het vaste
land van Noord-Brabant is als nieuw lid opge
nomen de pas benoemde burgemeester van
Halsteren, de heer Mastboom. Genoemde com-
heeft, met bet oog op de finantieele
nadoelen, die een vaste brug voor Tholen
tengevolge hebben zal, besloten zich om inlich
tingen te wenden tot de gemeente Barendreeht,
waar ook door het bouwen van een brog over
de Maïs in het belang van de tram de ge-
meentefinanciën schade leden en waar toch
niettemin een dergeljjke verbinding is tot stand
{Hbld.)
Op het indertjjd, ook in dit blad gemelde
verzoek aan den Minister van Landbouw, door
een 50tal jagers en grondeigenaren, onder wie
verschillende Belgen, gedaan, om maatregelen
te willen nemen togen vernietiging van den
wildstand, voornamelijk hazen, door de stroo-
perjj met basterd-hazewindhonden, is door den
betrokken Minister geantwoord, dat de jacht
wet het nemen van dergelpke maatregelen
niet toelaat en dat voorloopig door do regee
ring geene voorstellen tot wpziging der be
trekkelijke wetsbepalingen zullen worden ge
daan, met het oog op eene spoedig te ver
wachten algemeene herziening der jachtwet,
waarbjj op het bewuste verzoek zal worden
elet.
Dit wordt onB nit OoBtburg gemeld.
ln de week van 14 tot en met 20 Juli
1909 zpn in Zeeland voorgekomen 1 geval
van typhus en febris typhoidea te 's Graven
polder en 5 gevallen van diphteritis, waarvan
1 te Axel, 1 te Halst, 1 te St.
Wicsekerke en 1 te Zierikzee.
Een zeer ernstig ongeluk.
Woensdagmiddag omstreeks half twee is
tusschen Schoondjjke en Hoofdplaat op Sa
pat een ernstig aatomoöielongelak gebeurd.
Twee heeren De Hemptinne nit Gent, verge
zeld van een chauffenr en een particulier
jachtopziener, V. d. A. te St. Kruis, kwamen
razende vaart per automobiel nit de richting
Schoondjjke. Bp een tameljjk scherpe bocht
van den hellenden weg, tegenover deu molen
te Sasput, geraakte de auto, door bet wei
geren der rem, in een z. g. n. vallei, een oude
kreek, ten deele met water gevuld. Het voer
tuig reed verscheidene meters in den poel, er
sloeg over den kop, m«t het gevolg dat de
vier inzittenden, benevens twee honden, onder
de auto geraakten.
Een paar fietsende meisjes, die van
ongeval getuigo waren, verleenden dadeljjk
hulp, evenals verschillende omwonenden, intus-
achen door de meisjes gewaarschuwd.
Achtereenvolgens werden de chauffeur, de
jachtopziener en de heeren De Hemptinne van
onder de zware auto gehaald, allen meer of
minder ernstig gekwetst.
De jachtopziener is er het ergste aan toe;
hem is waarschpnljjk de borstkas ingedrukt
en hp gaf voortdurend bloed op. Den chauffeur
'as een arm op twee plaatsen gebroken.
Van een di-r heeren De Hemptinne waB ook een
arm stuk, ter wjj l de andore ernstige kwetsuren
aan rug en zpde bekwam.
De honden bleven ongedeerd.
De auto was geheel ontredderd.
Te Schoondjjke en Breskens was direct geen
geneeskundige hulp te verkrjjgen, doch de
heer Van Noppen, arts te Groede, die toevallig
te BreskenB was, verleende de eerste holp.
Ook geestelijke hulp werd voor den jacht
opziener ingeroepen en verleend.
Zpn toestand was van dien aard dat hp niet
mocht vervoerd worden- ^Hjj is opgenomen
m een herberg te Sasput en nog steeds zeer
ernstig. De chauffeur en de beide heeren zpn
Woensdag avond per inmiddels uit Gent ont
boden automobiel weder naar hunne woon
plaats vertrokken.
•o V 1i s i n g e a.
Vrpdag 23 Juli nm. 5.14
Zaterdag24 vro. 5.43
/.ondag 25 626
Maandag 26 7.18
Dinpda* 27 8.20
Woensdag 28 9.27
Donderdag 29 10.26
Stukken voor den gemeenteraad
van middelburg.
Door A. Loois Jr, M. K. Jeras en Zonen en
P. Dorlejjn alhier is een adres aan den raad
gericht inzake het terrein aan den Blanwen-
djjk. Daarin wordt verzocht het daarheen
te willen leiden dat bedoeld terrein als
bouwgrond aan de markt komt, zoo mogeljjk
binnen een niet te groot tpdsverloop en onder
sen al te bezwarende bepalingen.
De patroonsvereeniging Middelburgsck Bouw-
kring is, wp hebben het reeds gemeld, in een
nader adres aan den raad nog eens terugge
komen op de kwestie van het houden van
toezicht op bouwwerken door de gemeente
ambtenaren.
Daarin protesteert zp ernstig tegen de wjjze
waarop haar adres èn is ontvangen, èn
behandeld èn afgedaan.
Zp wjjst op den toon van het rapport van
Burg. en Weth op hnar eerste adres, een
toon die zp tegen haar vjjandig en voor een
publiek college zelfs minwaardig noemt-
Verder wordt in het adres erop gewezen
dat verwacht had mogen worden dat de raad
in allen gevalle gezorgd zou hebben dat de
grieven van adressante onderzocht en daarop
een beslissing gebouwd zon worden.
Hoewel zegt het adres bp de open
bare behandeling ter raadszitting enkele Btem-
zjjn opgegaan, getuigend van bot streven
om die riohting nit te gaan en met waardee
ring gewag dient gemaakt van de objectiviteit
waarmede die enkele leden het verzoekschrift
wilden behandeld zien, mag worden aange-
en dat de raad, besluitende geheel zooals
Burg en Weth. hadden voorgesteld, ook de
daarvoor aangevoerde gronden onderschreef, te
meer waar, bjj de openljjke betuiging van
eenstemmigheid met Burg. en Weth.. een der
leden en dit weer zonder tegenspraak, het
dagelpksch bestnnr in onwaardige en ook
niet te pas komende persoonlijkheden tegen
over de verzoekers overtrof.
Een protest daartegen is tovens een
woord van verdedigingvan verdediging tegen
tameljjk grove beschuldigingen beschuldigin
gen, welke geheel ongemotiveerd waren en
bovendien niet te pas kwamen. Niet te pas
kwamen omdat het hier alleen over de vraag
ging of het raadzaam was dat gemoente-ambte-
naren als de gemeente-bouwmeester en de
gemeente-opzichters voor particulieren werk
verrichten in hetzelfde vak als waarin zp de
gemeente dienen.
Die vraag mocht toch zeker de adresseerende
vereeniging nan het oordeel van den raad
onderwerpen. Wie waren meer belanghebbenden
dan de ter stede gevestigde patroons in de
bouwvakken, tot wier gowoneD werkkring "be
hoort, Burg. en Weth. zelve hebben dit erkend,
het maken van plans enz., begrootingen, de waar
deering van en het toezicht op uit te voeren
werken, juist dat alles waarin ook de bedoelde
gemeente-ambtenaren voor particulieren dien
sten bewezen
Over concurrentie was geklaagd, zeker, maar
over concurrentie van door de gemeente be
zoldigde ambtenaren die, reeds een vast trac-
tement genietonde en belaBt met zekere controle
van gemeentewege over particuliere bouwwer
ken, uit den aard der zaak veel voor hebben
p gewone deskundigenimmers, al kunnen
de gemeente-ambtenaren, evenals Burg. en
Weth., verzekeren dat zp het belang der ge
meente in de eerste plaats voor oogen nebben,
het zpn menschen, en gevaar voor botsing
blpft bestaan, terwjjl ook allicht een particu
lier die een plan, teekening ot begrooting te
maken heeft voor oen bouwwerk bp het kiezen
zpn man er rekening mee zal' houden dat
hp straks voor het verkrjjgen van bouwver
gunning of voor de geringste afwjjking van
de voorschriften met den gemeentebouwmeester
te maken hoeft.
Verder wordt er op gewezen dat het eerste
adres heette ingezonden door niets dan nap ver
op de kundigheden van den gemeente-bouw
meester, omdat de patroons te veel op de
viDgers worden gezien door dien ambtenaar;
daarmede de patroons door allerlei onware
voorstellingen zich van een der controleurs
op hun werk trachten te ontdoen tot wien
het publiek door schade en schande wjjs ge
worden, ziob wel eens bjj belangrjjke bouw
werken wendt.
Gevraagd mag worden aldus het adres
waarom de patroons jaloersch moeten zpn op
de kundigheden van den gemeente-bouw
meester waaruit zou bljjken dat deze, die
hoogstens dezelfde school van de practjjk heeft
doorloopen als de patroons, zooveel bekwamer
was om op zjjn kundigheden najjverig te zpn
waarom op dien oenen najjverig, waar, heel
anders dan in den raad werd verondersteld,
buiten de patroons gerekend zoovele andere
bouwkundigen van uitnemende reputatie, als
de heeren Van Gelder, J. A. Vertregt, Van
Dorst, C. v. d. Harst, Sprenger, om maar
enkelen te noemen, te dezer stede bestaan
Waar is het bewjjs van het tot afwjjzing van
het verzoek dienend motief dat de patroons
te veel door den gemeente-bouwmeester op de
vingers worden gezien? En dat te veel, geldt
dit een overdreven controle, alzoo een oordeel
ten laste van dien ambtenaar, of moet het
worden opgevat in den zin van ondeugdelijk
werk der patroons, 't welk voortdurend aan-
erking vereischt Zoo dit laatste iB bedoeld,
ag dan hg een dergelpke insinuatie niet
gevergd worden dat voldoende feiten worden
genoemd om dit oordeel te rechtvaardigen?
Door allerlei onware voorstellingen zonden
de patroons zich trachten te ontdoen van een
der controleurs. Door welke onware voorstel
lingen Is niet gebleken, al valt er eens een
enkel feit af van de gestolde, dat werkeljjk
de gemeente-bouwmeeBter betrekkingen be
kleedde zonder 's raads toestemming, dat dus
diens instructie werd overtreden, evenals die
de gemeente-opzichters niet van concur
rentie gebleken door die gemeente-ambtenaren.?
Waar zpn dan die allerlei onware voorstel
lingen Zitten deze in de abusieveljjke ver
melding van opzichter over den Schouwburg
en dergelpke kleinigheden, welke gernsteljjk
cadeau gegeven kunnen worden omdat, des
ondanks, de zaak dezelfde bljjft?
Het zal onnoodig zpn dat de adresseerende
patroons-vereeniging dieper op de zaak ingaat.
Voldoende blijkt dat het toegeven van Burg.
en Weth. aan de verleiding om hun persoon
lijke gevoeligheid over het raken aan hun
ondergeschikte bouw-deskundigen eenB te luch
ten, ook den raad er toe heeft gebracht om
het bedoelde request niet met die objectiviteit
af te doen, welke bjj een hoogstaand college
als dat mocht worden verwacht.
Verondersteld mag niet wordon dat bjj deze
klacht, dit proteBt, de eerbied voor den raad
nit het oog wordt verloren. De vereeniging
der patroons is ten zeerste gegriefd en hoopt
dat de raad bot recht daartoe inziet.
Burg. en Weth. stellen voor hot adreB voor
kennisgeving aan te nemen. Er bestaat naar
hunne meening geen enkele reden om aan te
nemen dat het raadsbesluit van 19 Mei 1909
niet zon zpn genomen overeenkomstig recht
billjjkheid, zooals adressanten schjjnen te
Van G. H. Vertregt is oen verzoek ingekomen
om grond aan het Noordbolwerk in erfpacht
te verkrjjgen.
Door Burg. en Weth. wordt voorgesteld dit
verzoek in te willigen, don erfpachtstermpn te
bepalen op 50 jaar en den jaarljjkschen canon
op f 0.10 per centiare.
De commissie van fabricage heeft geen be
zwaar tegen dit voorstel.
Dit beeft wel de commissie van financiën,
die uit het antwoord, door Burg. en Weth.
aan do commissie van fabricage, atieidt dat de
mogelijkheid niet is uitgesloten dat adressant
de gelegenhoid zal worden geboden om een
gedeelte van het plantsoen te berpden.
Daarvan zou els van zelf een kostbare ver
harding ot bestrating van dat gedeelte van
den weg het gevolg zpn.
Burg. en Weth. deelen mede dat, wanneer
aan den heer Vertregt eventueel gelegenheid
wordt gegeven om langs de woningen te laten
rjjden, geene andore vergunning zal worden
gegeveD dan om dat te doen mot lichte voer
tuigen, uitsluitend bestemd voor porsonenver-
waarvoor geene verharding of bestrating
ypn den weg noodig zal zpn.
Daarmede vervalt, naar Burg. en Weth. ge-
looven, het eenige bezwaar der commissie.
Van J- L. Agelink van Rentergem is een
verzoek ingekomen om den huurtjjd van het
bjj hem in huur zjjndo lorrein aan den Schoor -
stoenvegorBsingel, waarvan de huur op 30 Jnli
i. afloopt, met 10 juar te willen verlengen
en om van de gemeente in huur te mogen
verkrpgeD, mode voor don tjjd van 10 jaren,
liet aangrenzend terrein, hetwelk tot 1 Juli
s. nog in huur is bjj J. M. van Ditmars Zn
Burg. en Weth. stellen voor dit verzoek in
te willigen en den huurprijs voor het eerst
bedoelde perceel op f 47 'sjaarB te bepalen.
ONDERWIJS.
Tot hoofd der O. L. school te Oostkerke,
gemeente Wolfaaitsdpk, is benoemd de
heer P. v. d. Linde, als zoodanig werkzaam te
St. Philipaland.
De heer J. A. de Graaf te O u d - V o s-
s e m e e r heeft met goed gevolg eind-examen
afgelegd aan de Technische Bchool van de
Vereeniging Kweekschool voor Machinisten te
Amsterdam.
Hp ontving het diploma voor werktuigbouw
en tevens het aanvnllingsdiploma voor suiker-
fabricage.
Door den gemeenteraad van Amsterdam
zpn benoemd tot hoogleeraar aan de gemeente
lijke universiteit:
in de Latpnsche taal- en letterkunde (vaca-
ture-Karstcn) dr. J. W. Beek, leeraar aan het
Stedeljjk Gymnasium en privaat-docent aan de
gemeentelijke universitoit te Amsterdamin
de physiologie (vacature-Placey dr. G. van
Rpnberk, buitengewoon hoogleeraar te Rome,
in do ziektekundige ontleedkunde en de
gerechtelijke geneeskunde (vacature-Kuhn) de
heer W. M. de Vries, privaat in de oogheel
kunde aan de gemeente-universiteit te Am
sterdam.
KERKNIEUWS.
In de eerBte zitting van c
Synode der Ned. Herv. kerk is tot vice-voor-
zitter gekozen dr G. J. Wepland, predikant te
V e e r e.
Wp ontvingen nog twee gidsen Nijmegen
vooruit, en Breda, beide das bekende plaatsen
en heerlpke streken betreffende.
Het eerstgenoemde boekje hebben wjj reeds
meermalen besprokenhet beleefde zpn vjjfden,
veel vermeerderden druk.
Breda is ook algemeen bekend, en zjjne om
geving niet minder.
De beide gidsen kunnen echter zeker wel
meewerken om die bekendheid meer en meer
in de band te werken.
Men zond ons een brochure Een strijd
vau vy 'tien jaren, welke aan de dezer dagen te
Londen saamgekomen leden van het 12o in
ternationale Congres tegen het alcoholisme
wordt uitgereikt. Ze is daartoe in drie talen
overgezet en vergezeld van een afzonderlijke
circulaire. Een en ander heeft ten doel een
overzicht van den merkwaardigen groei van
den Nederlandschen Drankweer sedert het inter
nationaal Congres te 's Gravenhage (1893) te
geven en het tegenwoordige Congres op te
wekken gehoor te geven aan de uitnoodiging,
namens H. M. de Koningin te doen om in 1911
wederom in ons land bjjeen te komen.
Het aan de werf der Koninkljjke Maat
schappij De Schelde te Vlissingen gebouwde
stoomschip Frista heeft Woensdag, van Am
sterdam, zpn eersten tocht naar Buenos Ayres
aanvaard.
De Koningin-Moeder zal haar jaardag op
UetLoo gaan vieren.
