MIDDELBURGSCHE COURANT.
Vrijdag
25 Juni.
147
152* Jaargang.
1909.
Deze courant verschijnt d a g eij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Frija per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Alzonderlijke nummers kosten 5 c9nt.
Advertentiën bg abonnement op voordeebge voorwaarden.
Prospectussen daarvan zgn aan bet bureau te bekomen
Advertentiën voor het oerstvolgende nummer moeten des middags vóór één nnr
aan het bureau bezorgd zgn.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- od
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regole 1 1.50 elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, «lie zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende
Handel, Ngvorheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeeu Adverfentl«*-Buret»n A. I>K LA
MAR A*s., S.25. Voorburgwal 266, Amsterilam.
OnB blad wordt deze maand kosteloos
toegezonden aan allen die zich tegen 1 Juli
abonneeren.
De AdmiDiBtratio.
Middelburg 24 Juni.
DE EINDUITSLAG.
Het werd ons Maandagavond uit Den Haag
voorspeldhet zal Woensdag 60 om 40 worden.
De rechterzgde zal over een flinke meer
derheid beschikken.
En* zoo is 't geschied
Wel had dö rechterzijde gehoopt nog meer
zeteh te veroveren maar zjj heeft alle reden
tot tevredenheid. Zjj kan thans beschikken
over eene meerderheid van 20 stemmen.
De oude Kamer bestaat uit
Rechts: 16 Anti-revolutionnairen, 25
Katholieken en 8 Christelijk Historischen.
L i n k b 23 f/hie-liberalen, 10 Vrjje liberalen,
11 Vrjjzinnig democraten en 7 Sociaal-demo
craten.
De verhouding is dus 51 links en 49 rechts.
September zal een nieuwe Kamer ons
brengen, bestaande uit 60 leden der rechter-
en 40 leden der linkerzjjde.
Zjj telt dan
Rechts: 23 Anti-revolutionnairen, 25 Ka
tholieken en 12 Christelijk Historischen.
Links: 21 f/nie-liberalen, 4 Vrge-liberalen,
8 Vrjjzinoig democraten en 7 Sociaal demo
craten.
De Katholieken verkregen dus geen winst
doch hielpen trouw mee den Antirevolution
airen een winst van 7 en den Christelijk
Historischen een van 3 zetels te bezorgen.
In Ede behaalden de laatsten een overwinning
op de Anti-revolutionnairen.
De Sociaal-democraten behielden hun 7
plaatsenzjj het ook dat zjj Van Kol moeten
missen.
Hun leider, mr P. J. Troelstra, mochten zjj
in de Kamer behouden
De £7ni«-liberalem verloren 2, de Vrjje libe
ralen 6 en de Vrjjzinmg democraten 3 zetels.
Tweemaal gekozen werden de oud-minister
van financiën, de heer mr Th. de Meester,
en wel in de districten Den Helder en Scho-
terland en dr J. Th. de Visser, in Harlingen en
in Leiden.
Voor tweo 'districten moet dus nog eene
stemming plaats hebbenmaar zjj zullen weinig
verandering brengen in de verhoudingen.
Een betreurenswaardig feit is wel dat m
Rotterdam IV de heer A. Plate niet herkozen is.
Hjj was een vrjj-liberaal van groote be
kwaamheid, een warm strjjder voor den vrij
handel en staat zeer na bjj de voorstanders
van algemeen kiesrecht.
Hot dunkt ons een onverantwoord spel der
sooiaal-democraten dat zjj dien man hun steun
niet verleenden. Zg hebben nu wel aan de
oud-liberalen bun macht getoond, en hun een
Icb gegeven dat zg hen niet, zooals tot heden,
moeten minachten en negeeren, maar met dat
al speelden zg in de kaart der rechterzgde en
ontnamen zg aan de lmkerzgde een krachtigen
steun bg een belangrgk vraagstuk op
politiek gebied.
Dat mr E. E. van Ranlte, oud-minister van
justitie, in Rotterdam V niet gekozen werd
is allicht voor een deel toe te schrgven aan
zgne houding tegenover de Vrgzinnig-demo-
cratische partij.
Eerst liet hij zich tegenover den heer Van
Aalten candidaat stellen, wat groote ontstem
ming teweeg bracht, en later scheidde bg zich
van de partg af.
Daardoor was wellicht bg deze of gene de
belangstelling voor hem minder groot en dat,
gevoegd bg de macht der tegenpartg, moest
tengevolge hebben dat hg niet gekozen werd
Jhr mr J. Roëll is, zooals was te vroezen,
niet herkozen in Utrecht II.
Met hem gaat been een nitstekend man,
die nlB voorzitter der Kamer gewichtige dien
sten heeft bewezen.
Haarlem heeft niet mr J. H. Thiel in de
Kamer kunnen brengen. Dat is jammer; hg
toch is niet alleen een Vrgzinnig-democraat
maar een man van groote bekwaamheid.
De schuld dat de Hanrlemsche zetel aan
rechts is gekomen, ligt bg de Vrge liberalen.
Hnn orgaan, de Nieuwe Courant, beval jhr*Vhn
Lennep tegenover den heer Thiel ann.
Voor de Anti-revolutionnairen en voor hem
zeiven moet het een zeer groote teleurstelling
zgn dat dr Kuyper in Dordrecht niet is ge
kozen.
Ook in de stad der Vaderen gekozen te
zgn, zou voor, hem de kroon gezet hebben
op het geheel.
Teekenend dat dit niet zoo is mogen wozen
vooral na de theatrale wgze waarop zgn op
treden in die stad plaats had.
In het eenige district, waar men hem, buiten
Ommen, ten slotte heeft durven stellen, leed
hg dus een neerlaag.
Daarentegen werd de heer De Meester, de
leider van het door rechts in Kamer en pers
zoo onwaardig bestreden vorige ministerie,
tweemaal gekozen en verwierf mr Rink,
evenzeer nit het vorig kabinet, een zetel.
Dit zgn voor de rechterzgde harde pillen
om te slikken.
De Rechterzgde kan dus nu beschikken over
een groote meerderheid in de Tweede Kamer,
welke, gevoegd bg die in de Eerste, haar tot
werken in hare richting in staat Btelt.
Wg betreuren natnurlgk voor ons vaderland,
dat dit aan de olericalen is overgeleverd.
Welke gevolgen dat zal hebben op handels
gebied, voor ons openbaar onderwgs, met het
oog op benoemingenhet is wel te bevroeden
maar niet te overzien.
Het feit ligt er echter toe.
Dat die Rechterzgde nu toone wat zg kan
en wat zg wil.
Dan zullen, naar wg hopen, de oogen open
gaan van ons volk dan zullen ook zg die uit on
verschilligheid of om andere redenen meewerk
ten om de clericalen aan het bewind te brengen
en die zgn er geweest, zooals wg vroeger
reeds opmerkten, het bedenkelgke van hun
houding inzien.
En als thans de strgdera voor de vrgzmnige be
ginselen krachtig zich aaneensluiten, en samen
werken om een betere toekomst voor te be
reiden, dan kan na deze donkere periode voor
ons land, die wg moeten doormaken, wel weêr
een betere tgd aanbreken.
Benoemingen enz.
Bg kon. besluit
is benoemd tot substituut-griffier bg de arr.-
rechtbank te Leeuwardon mr M. J. P. D baron
van Harinxma thoo Slooten, thans knnton-
recbter-plaatsvervanger enz. te Leeuwarden
is benoemd tot griffier bg het kantongerecht
te Weert mr R. J. K. M. de Noiéa tot Bab-
berich, advocaat eh procureur te 's Gravenbage;
is aan den dirigeerenden officier van ge
zondheid lste kl. bg de zeemacht dr J. W.
Blanken, op verzoek, eervol ontslug uit den
zeedienst verleend, onder toekenning van
pensioenen zgn bevorderd tot dirigeerend
officier van gezondheid lste kl. de dirigee-
rende officier vp.n gezondheid 2de kl. A. W.
Pulle, en tot dirigeerend officier van gezond
heid 2de kl. de officier van gezondheid lste
dr B. Snollen.
De Staatscourant van heden bevat de wet van
den 12 Juni 1909 houdende nadere wgziging
van de wet op bot notarisambt.
De vice-adtniraal J. G. Snethlage, laatatelgk
commandant der zeemacht en chef van het
dep. der marine in Ned.-lndië, uit Oost-Indië
in Nederland teruggekeerd, wordt op non
activiteit gesteld.
Bg resolutie van den Minister van Koloniën
zgn ter beschikking gesteld van den Gouver
neur-Generaal van Ned -Indie
do dames P. Radermaker, N. Smit, R. Velt-
huizen en R. Wilbers, teneinde daar te lande
te worden benoemd tot verpleegster bg het
krankzinnigenwezenW. M. C. Vermast om
te worden benoemd tot adjunt-ingeniour bg
den dienst der Staatsspoorwegen en dr. F. C.
von Faber teneinde te worden benoemd tot
botanist bg do afdeelmg »koffie" van het Dep.
van Landbonw daar te lande.
Uit Stad en ïrovincle.
Tot oub komt bat zonderlinge bericht dat
door »Vrgzinnigen" in het derde district te
Middelburg met eenige antirevolution-
naire kiezers gezamonlgk gegverd wordt om
de hoeren E. P. Schorer en C. Vorbage weer
candidaat te stellen.
Wg begrgpen niet dat Vrgzinnigen daartoe
zich laten leenen.
Op die wgze werkt men den anti-revolution
nairen in de hand.
Maar dat daargelatenmen zegt dat dit ge
schiedt hoofdzakelgk om in dat district een
S. D. A. Peër te weren.
Waarom dan niet liever een vrgzinnig
candidaat gesteld, b.v. den heer mr F. J.
SpreDger
Tot diens candidaatatelling naast den
hoer C. Boudewgn^e in het eerste district is
geen reden, om hem te stellen togenover
den heer Verhage in bot derde, daarentegon
alle aanleiding.
Met het oog op dergelgke pogingen, waar
van wg een stil vermoeden hebben dat zg met
minder goedo en laakbare bedoelingen worden
aangewend, doen wg de vraag of het geen
tgd wordt dat er vnn vrijzinnige zgde leiding
ann die verkiezingen worde gegeven
Woensdag hield do Christelijke Volksbond
alhier zgne jaarlgkscho algemeeno verga
dering in het werklokaal in de Wagenaarstraat.
Do arbeid dezer voroeniging is, zoo meldt
men ons, ook in het atgeloopen jaar weer in
stilte zgn gewonen gang gegaan.
Het bestuur onderging geen verandering-
De heeren mr. F. N. van dor Bilt en H. J. W.
Callenfels werden met algemocne stemmen
herkozen.
Na de oproeping van weikloozen in Novem
ber j.l. meldden zich als zoodanig aan 117
om aan het werk te gaan, doch die niet allen
opkwamen. Het grootste aantal, dat te gelgker
tgd werkzaam was, bedroeg -18. Het werk bestond
voor verre weg hot grootste gedeelte in het
klein maken van hont tot brandstof.
De door den penningmeester overgelegde
rekening en verantwoording gaf tot geene
aanmerkingen aanleiding.
Een door de Kamer van Navraag ingediend
rapport over bare werkzaamheid werd nalezing
voor kennisgeving aangenomen.
De bestuursleden dezer kamer, die aan de
beurt der periodieke aftreding waren, t.w.
mejuffrouw W. P. van der Harst on de heer
J. de Visser, werden als zoodanig herkozen.
Aan eene door het bestuur der Kamer van
Navraag voorgestelde wgziging van het eerste
artikel van haar reglement kon de vergadering
hare goedkeuring niet verleenen.
In de -t.Ct. no. 145 iB opgenomen een kon.
besluit van den Ssten Juni 1909, betreffende
uitbreiding van het aantal plaatsen, waar de
militieraden in de provinciën Noord brabunt,
Zuidholland, Zeeland, Friesland en Groningen
tot het honden hunner zitting vergaderen.
Ten opzichte van Zeeland is daarbg be
paald dat de militieraad vergadert, behalve in
de hoofdplaats der provincie, ook in de gemeen
ten Zierikzee, Noordwelle, Tbolen, St. Maar-
tensdgk, Goes, Ovezande, Krnbbendgke, Wis-
sekerko, VliSBingen, Oostburg, IJzendgke, Neu
zen en HulBt.
Gedeputeerde Staten wgzen de gemeenten
aan, voor welke de militieraad in ovengenoemde
gemeenten vergadert en bepalen den dag,
waarop in elke van laatstbedoelde gemeenten
en in de hoofdplaats der provincie, de in
artikel 72 der Mihtiewet 1901 vermelde zit
ting wordt geopend.
Uit Vlissingen.
Door de antirevolutionnaire, roomsch-katho-
liobe en christelgk-historisehe partgen zgn
tot candidaten voor den gemeenteraad gesteld
de heeren F. van der Meer, aftr. lid, S. A.
Luitwie'.er, T. Manse. A. Huson en A. G.
Stormmesand.
De Woonsdag vandaar met den Keulschen
vnailtrein vertrokken, aldaar gostationneorde
dienstvrouw T. is ter hoogte van Dinslakenuit
den trein gevallen en gedood.
De heer L. A. Minnecré, hulploods bg het
Belgisch loodswezen, ia aangesteld tot loods.
Do commissie van toozicht op den Pro
vincialen stoombootdienst op deWester-Schelde,
gevolg gevende aan een door verscheidene
statenleden uitgesproken wensch, om kennis
te kannen maken met de nieuwe stoomboot
Zeeland, heeft de leden der Staten uitgenoo-
digd, met die boot op de Schelde een tochtje
te maken op Donderdag 8 Juli a.s. voorm. 11
uur.
Bij het zwaar onwodor, dat Woensdag
avond woedde.sloeg te Oostkapolle de
bliksem in een wilgenboom, die in brand go-
raakte de zich in de nabgheid bevindende
kooion bloven ongedeerd.
De hagelbui, die Maandag losbrak, heeft
vooral iaBorsselen, 'a Heoronhoek
en Ovezand groote schade aan de te veld
staande gewassen toegebracht. Heele velden
mot erwten zgn totaal vernield van de aardap
pels bleven slechts de stengels over, paar-
denboonen werden geknakt en afgebroken en
de euikerbieten leverden een trenrigen aan
blik op.
In een vergadering van vrge kiezers te
Wolfanrtadgk zgn, met overgroote meer
derheid, tot candidaten voor de a. s. gemeente
raadsverkiezing gesteld de heeren Pieter van
der Linde (aftredend) en J. Lindenhorgh <n
de plaats van den beer Mabbekoorn, die niet
meer in aanmerking wenschte te komen.
Tot brievengaarder te Niouwdorp is
benoemd de heer G. Smit, die tevens belast
is met bestollen dor brieven enz. in de kom
van bet dorp.
Bg kon. besluit is herbenoemd tot kan-
tonrecbter-plaatsvervanger in het kanton
Zierikzee, J. F ranse.
In de St. Crt van heden zgn opgenomen
de wetten tot naturalisatie van E. Hilegn,
banketbakker, geboren te Westdorp e den
5 Mei 1860, wonende te Gent, en A. A. M
Cortsriendt, handelsreiziger, geboren te IJ z e n-
d g k e den 28 Maart 1856, wonende te
St. Amandsberg bg Gent.
De raad van C a d z a n d besloot Woene-
dag de aan don heer Huyghebaert verleende
Bubsidio, groot f 350, tot f 500, te verhoogen,
en de Stoomtram Mg. BreskensMaldeghem
eene subsidie toe te staan van f 300, voor den
aanleg etUHt u nullijn Oontlrarg- Zajdnaedo
Cadzand, beide gedurende 20 achtereenvolgende
jaren, onder beding, dat beide Ignen, Knocke-
Breakens en Oostburg—Cadzand, in exploitatie
zullen moeten gebracht zgn op 1 Januari 1912.
Provinciale Staten van Zeeland.
Op grond van de thanB gedane voorstellen
aan de Staten tot wgziging van het besluit
tot regeling van den Provincialen WaterBtaats-
dienst en van het besluit tot bet aanstellen
in vasten dienst der Provincie van arbeiders
op de Provinciale wegen en tot regeling van
hunne bezoldiging en pensioen, achten de
heeren Dekker c. s. de behandeling van het op
10 November 1908 door hen ingediende voorstel
omtrent de salarissen der opzichters, bureel-
ambtenaren Ie klasse van den Provincialen
Waterstaat en de salarissen van de arbeiders
der Provincie overbodig en deelen zg mede
dat dit voorstel door hen wordt ingetrokken.
Zg stellen nu voor te besluiten
A bet besluit tot regeling van den Provin
cialen WaterstaatsdienBt, vastgesteld in bnnne
vergadering van 15 Jnli 1881 no. 2a en ge-
wgzigd in do vergaderingen van 11 Juli 1890
no. 15, 15 Juli 1897 no. 13, 13 Juli 1906 no
11a, goedgekeurd bg Koninklgke besluiten van
8 September 1881 no. 20, 13 September 1890
no. 23, 1 September 1897 no 39 en 28 Augus
tus 1906 no. 53, te wgzigen als volgt
In onderdeel II worde punt 2, thans lui
dende >de op dien dag in fnnctie zgnde
ambtenaren van den Provincialen Waterstaat
verkrggen, tot zg hun maximum hebben be
reikt, elke twee jaar de vorhooging, bedoeld
in art. 13, voor hot eerst op 1 Januari 1908",
gelezen als volgt
>Do op dien dag in functie zgnde ingenieurs
van don Provincialen Waterstaat verkrggen tot
zg hun maximum hebben bereikt, elke twee jaar
de verhooging, bedoeld in artikel 13, voor hot
eerst op 1 Januari 1908alle andere op 1 Januari
1907 in functie geweest en thans nog in functie
zgndo ambtenaren van den provincialen water
staat zullen worden beschovwd met ingang
van 1 Januari 1909 het recht op do jaarwed
den te hebben verkregen waarop zg recht
zouden hebben gehad, indien dit besluit van
kracht ware geweest op den dag van indienst
treding in hnn tegenwoordigen rang."
B. het besluit tot het aanstellen in vasten
dionst der provincie, van arbeiders op de
provinciale wogen en tot regeling van hunne
bezoldiging en pensioen, vastgesteld in hunne
vergadering van 12 Juli 1895 no. 15 en gewy-
zigd door hun besluit van 9 November 1900
no. 6 en 13 Juli 1906 no. 11a, goedgekeurd bg
Koninklgk besluiten van 26 Augustus 1895
no. 28, 19 December 1900 no. 20 en 28
Augustus 1906 no. 53 le wgzigen als volgt
Onderdeel H, thans luidende»Dit beslnit
treedt in werking 1 Januari 1907". worde ge
lezen als volgt
Onderdeel II.
I. Dit besluit treedt in werking 1 Januari
1907.
II. De op dien dag in functie zgnde arbei
ders zullen worden beschouwd met ingang van
1 Januari 1909 het recht op de bezoldigingen
te hebben verkregen, waarop zg recht zouden
hebben, indien dit besluit van kracht ware
geweest op den dag van indiensttreding.
Van bet Gemeentebestuur van Vlissingen is
een adres ingekomen om toekenning van een
subsidio uit de Provinciale kas ten behoeve
vnn eon aldaar op te richten handelsschool.
Ged. Staten zeggen geene vrgbeid te vinden
om tot eene gunstige beschikkincr op het ver
zoek te adviseeren, daar zg het niet geraden
achten, eene eerste schrede te zetten op den
weg van Provinciale subsideéring van het in
hot adres bedoelde ondorwgB. De ondervinding
h'-eft geleerd, dat de eerste stap door andere
wordt gevolgd buitendien maant de toestand
dor Provinciale financiën tot matiging en be-
hooren alle niet strikt noodzakelgko uitgaven
vermeden te worden.
Zg stellen mitsdien voor het verzoek nf te
wgzen.
ONDERWIJS.
Aan de theologische school te Kampen
slaagde voor het candidaats-examen, 2e ge
deelte, de heer H. S. Bouma te Middelburg.
Aan de universiteit te Amsterdam is
geslaagd voor het candidaats-examen in de
geneeskunde de heer A. van Schelven en aan
de Technische Hoogoschool vo«r het propae-
deutisch examen civiel-ingenieur de heer
J. C. Harte.
Tot directeur der ambachtsschool te
Leeuwarden is benoemd de heer G.C.Michel,
directeur van de ambachtsschool teVeendam.
Bg resolutie van den Minister van Kolo
niën is A. E. Sitsen ter beschikking gesteld
van den Gouverneur-Generaal van Ned- Indië,
teneinde te worden benoemd tot loeraar,
plaatsvervangend directeur der Bchool tot
opleiding van inlandsche artsen te Weltevreden.
ïersöiltMe Berichten.
Vanwege de Maatschappij Tol Nut van't
Algemeen is uitgegeven Fiöbelbewaarscho'en, mot
afbeeldingen, een propaganda-geschrift door
Sophie Fischer, hoofd van een Fröbelschool te
Leeuwarden-
Door dezelfde Maatschappg is een subsidie
van f 57.50 toegestaan aan het departement
Sluis Aardenburg, uit den post voor
volksbibliotheken en bibliotheken voor jon
gelieden.
Wg ontvingen het verslag over 1908 van
de 1 ereeniying tot verzorging van gebrekkige en
mismaakte kinderen in Nederland.
Er blgkt uit dat de Vereeniging in dat jaar
haar ledental weer zag verminderen. Het aan-
tal bedraagt thans 716, dat der begunstigers 105.
Toch kon de jaarlgksche bydrage van f3000
ook in het afgeloopen jaar aan de door de
Vereeniging opgerichte Johanna-Btichting ge
geven worden.
In de Johnnna-atichting werden verpleegd
10 jongens en 8 meisjes.
Correspondeerende leden der Vereeniging
zgn o. a. te K r u i n i n g e n de heer F. D.
Kolff van Oosterwgkte Middelburg de
heeren dr. J. C. Bolle, mr. A. A. de VeerG.z.
en inej, A. Ogteropte St. Philipsland
de heer J. A. Schouten en te Rilland-
Ba t h de heer J. C. Fontein.
In Zeeland bedraagt het aantal leden te
Kapelle 1, Middelburg 5, Oostburg 1, Oost-
kapeile 2, Renesse 1, Vlissingen 1, Zaamslag
1 on Zierikzeo 1.
Begunstigers zgn er 1 te Haamstede, 2 te
Middelburg, 1 te Sas van Gent en 1 te West-
Souburg.
Bg do Woensdag gehouden herstemming
voor een lid van do Provinciale Staten in
-district I van Amsterdam werden uitgebracht
3227 geldige stemmen. Daarvan vereonigden
op zich de heer D. Rahnsen (lib.J 1982 stem
men, en de heer C. H. van der Velden (christ.-
hist.) 1315 stommen, zoodat de heer D. Rahusen
gekozen is.
In ons vorig nommer werd opgenomen
een bericht uit Winschoten, dat daar was aan
gehouden zekere J. v. d. H., die vroeger griffier
bg het kantongerecht te Hilversum was geweest.
Dit laatBte nu is onjuist. Van der H. was
niet griffier, maar vroeger klork ter gnffio van
genoemd kantongerecht.
Te Zevenhuizen is een geval van nek
kramp met doodelgken afloop voorgekomen.
Te Achterveld, gemeente Barneveld, is
Dinsdagavond in de groote beek het Igk van
een bejaard persoon gevonden. Bg schouwing
constateerde een geneesheer een wonde aan
hei achterhoofd, waardoor vermoedelgk schedel-
