MIDDËLBURGSCHE COURANT. H». 14S 1909. W oensdag 23 Juni. Middelburg 22 Juni. Van den Waterkant. Benoemingen enz. Sit StaTenTrovincie. 1S2* Jaargang. Deze couwnt verschijnt d a g e 1 ij k e, met uitzondering ran Zon- en Feestdagen. j»rijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertent iën bp abonnement op voordeelige voorwaarden. ProBpeotossen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen AdvertentiSn voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór óón nur aan bot bureau bezorgd zjjn. Advertentiën10 cent per rogeL Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel m 20 cent, Beolames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjvorheid on Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR As., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam- Hot jaarverslag omtrent den toestand der Visscberjjen op de Schelde en Zeeuwsohe strooinou over 1908 is zoo juiBt verschenen. Het algemeen overzicht is veel zeggend .niettegenstaande zjjn groote beknoptheid en luidt als volgt: »Het afgeloopen jaar kau voor alle vissche- rjjen als slecht worden gekwalificeerd. Het koude weder, de oostervrees in België en andere oorzaken haddon ten gevolge, dat bp na geen enkele visscherjj reden tot tevreden heid gaf; de botvisBohorp uitgezonderd." De inhoud van het verslag geeft evenwel meer dan deze korte inleiding doet vermoeden, Het zjj mjj daarom vergund, met terzjjde stol ling der dorre cjjfers, voor den belangstellenden lezer het gegeven thema wat nader uit te -werken. In het algemeen gedeelte, dat aan de be handeling dor verschillende takken van vis scherp vooraf gaat vestigen wjj het eerst de aandacht op het hoofdstuk Comptabiliteit. Het bedrag ontvangen voor de afgifte van groote consenten, die do bevoegdheid geven am alle visscherp met oen vaartuig uit te oefenen bleef nagenoeg geljjk aan dat van het vorige jaar en blpft Bedert de laatste jaren vrjjwel op dezelfde hoogte. Het bedroeg in het atgoloopon jaar f 4450 voor 890 vaartuigen, die aan de visscherp hebben deelgenomen. Ook het aantal daarvan blpft vrpwel. station- nairalleen de gezamenlijke tonnenmaat is grooter geworden en sedert do laatste 5 jaren met ongeveer 1000 vormoerderd, waaruit niet tegenstaande do vernomen verzuchtingen mag worden afgeleid, dat bp de visschersbevolking de neiging ontwaakt om het bedrpf met grooter intensiteit uit te oefenen. In het bedrag f 657.50, dat voor kleine con senten. waarmede de visscherp te voet wordt uitgeoefend, werd ontvangen, valt sedert de laatste jaren eene gestadige toename op te merken. Wanneer men bedenkt, dat behoudens enkele uitzonderingen voor deze consenten slechts f 0,25 wordt betaald, dan mag veilig worden aangenomen, dat ongeveer 2500 per sonen op deze wjjze wjjze geheel of gedeelte lik in hun onderhoud voorzien. Voegt men daarbp de bemanning der vaar tuigen, dan leert ons het verslag, dat in het afgeloopen jaar ruim 4500 personen in do visscherp op do Zeouwseho stroomen hun be staan hebben gevonden. Men zg daarbp indachtig, dat dit cpler uit sluitend betrekking heeft op de eigenljjke visschersbevolkingbuiten beschouwing bljjven bierbjj de circa 500 pachters van de domaniale visscherp-porceelen, die met hunne gezinnen in de teelt van schelpdieren hun bestaan vin den en een belangrjjk bovolkings-cjjfer ver tegenwoordigen. Wanneer wg hot aantal der beroepsviesohers in de Zeeuwsohe wateren vergelijken met dat van de overige deolen van oub vaderland, waar kustvisscherij wordt uitgeoefend, mot name de Zuiderzee en do kusten van Groningen en Friesland (jaarverslag der ZeeviBscberjjen 1907) dan komen wjj tot het besluit, dat van de kustviesohers bevolking ongeveer 23 o/0 in Zeeland thuis behoort. In het verslag vinden wij geen beschouwin gen omtrent den economischen toestand waar in deze viBBchersbevolking verkeert. Het ware wenscheljjk, dat in het vervolg ook de aan dacht daaraan worde gewpd. zooals dit thans geschiedt door het college voor de zeevissche- rjjen naar aanleiding van de beschouwingen van de Tweede Kamer der Staten-Generaal op 22 November 1907. Dit onderzoek omvat behalve de regeling der loonen, de wintervordionsten en de bijver diensten nog verschillende onderwerpen van sociaal belang, alB huisvesting en voeding aan boord, reddingsmiddelen, arbeid van vrouwen en kinderen, bodrjjfsongelukken, e.a.m. Uit de in hot vorslitg verspreide mededee- lingen wil ik trachten een denkbeeld te vor men omtrent do verdiensten, die het afgeloo pen jaar voor do visschersbevolking heeft op geleverd. Aan de visscherp op oosters en mosselen heb ben in 1908 deelgonomen 544 vaartuigen met oen bemanning van omstreeks 1300 personen. Vei lig mag men aannemen dat ongeveer 700 houders van kleine consenten in deze takken van visscherp werkzaam zpn. De verdiensten van hou, die in deze vis- scherjjen hun bestaan vinden kunnen hier gevoegeljjk buiten beschouwing blpven lo omdat, voor zooveel de visschezs tevens pach ters zpn van de staatsvisschorjjperceelen, hun verdienste afhankelpk is van den omvang van hun bedrpf en van de marktprpzon in binnen- en buitenlanddeze ontsnapt dus"aan onze waarneming. 2o omdat die visschers, die geen eigen be drpf uitoefenen, op een enkele uitzondering na werkzaam zpn in dienst van pachtetB, waarvoor zij een vast weekloon genieten, De huur van een vaartuig met knecht wis selt, naarmate van den inhoud, van f 18 tot f 25 per week. Het loon van den knecht wordt gewoonljjk in geld uitgekeerd en bedraagt gedurende het geheele jaar gemiddeld f 7.75 per week. Bp deze opgaaf is rekening gehouden met even- tueelen gedwongen rusttjjd gedurende den winter. Het personeel aan den wal, dat in de oes ter- en mosselkweekerp werkzaam is, verdient gewoonljjk f 1 per dsg; in drukke tjjden f 1.25. Het loBBe werkvolk voorziet in slappe tjjden door veldarbeid in zpn onderhoud. Is onze veronderstelling juist, dan namen aan de overige visscherpen ruim 2500 personen deel, die volgons de voor ieder onderdeel ge schatte opbrengst voor ruim f 370.000 waarde hebben opgevischt. De verschillende takken van visscherp moeten worden onderscheiden in de zulken, die als hoofdbedrijf gedurende hetgoheele jaar worden uitgeoefend en in die, welke slechts gedurende een gedeelte des jnars worden uitgeoefend, in verband met allerlei nevenverdiensten. Tot de visscherp, waarop de bevolking ge durende het geheele jaar zich toelegt, behoort m de eerste plaats de garnalenvisscherjj. Aan deze visscherjj namen deel 138 vaartuigen meestal bemand met 4 koppen, dus te zamen 552 personen, terwpl in de Boven Wester- Schelde deze visscherp nog to voet door 45 personen werd uitgeoefend. De verdienste wisselde naarmate van de vischgronden, waar deze lieden zich voorna- meijjk ophielden. Zoo vinden wjj aangeteekend dat in het district Bruinisse circa 10.000 kg., ter waarde van omstreeks f 6500, minder is gevangen dan in 1907. Over bet algemeen leverde deze visscherp den visschers slechts een sobere verdienste op, zoodat sommigen tot veldarbeid overgingen. In de andere districten daarentegen waren de uitkomsten belangrjjk gunstiger. In het district Zierikzee (Veergot, Roompot en Beneden Ooster Schelde) werd gevangen 438.940 Kg., ter waarde van f 28.015, wat gedurende de 43 weken, dat de visscherp werd uitgeoefend per man een netto weekloon van f 5.72 opleverde. De gunstigste uitkomsten werden verkregen in Wester Schelde en Buitengaats. In de Boven Wester Schelde word de vis scherp afwisselend uitgeoefend door 14 tot 35 vaartuigen van verschillende plaatsen uit Belgie, Graauw, Neuzen en Philippine; dezen verdienden f 29.10 per week en per vaartuig, tegen f 22.80 in 1907. De visschers buitengaats brachten het tot 1.540.575 Kg., ter waarde van f 111.183, verte genwoordigende een netto opbrengst van f 40.35 per week en per vaartuig. Daar van deze vaartuigen de bemanning op deel vaart, de visBcher-eigonaar van het vaar tuig 2/5, de knechts ieder 1/5 van de opbrengst geniet, bedroeg de netto verdienste voor don schipper f 16.40, voor het personeel f 8.70 per week. De te voet visschers vingen 70.145 Kg., ter waarde van f 140.29. tegen 37.350 Kg., ter waarde van f 7470 in het vorige jaar. Zjj verdienden f 16.23 per hoofd en per week. Dit bedrag moet in 2 deelen worden gedeeld, omdat een tweede persoon de garnalen uitleurt. De garnalenvisscherp, zoo lezen wjj, waarover m 1908 veel is geklaagd, wogens de lage prjjzen, geeft alzoo, wegons den hoogen aan voer, betere uitkomsten dan in 1907. De garnalen-visscherjj leverde op 2.474.230, Kg., tor waarde van f 224.375, of nagenoeg 60<Yo van de opbrengst van alle Zeeuwsohe vis3cherpen te zamen Geen wonder dus, dat onze viBBchersbevol king steeds met spanning de uitkomat van deze visscherp gade slaat en er van belang- stellendè zpde Btemmen opgaan om te trachten hieruit op den duur grooter geldeljjk voordeel te trekken. Ofschoon de uitkomsten van bet vorige jaar in geenen deele bevestigen de uitspraak, dat de Zeeuwsche garnalonvisscherjj ton doode zoude zpn opgeschreven, toch moeten alle pogingen tot verbetering der uitkomsten met kracht worden voortgezet. Nieuwe baneD moeten worden betreden en N. Rott. Crt 4 December 1908, le blad A. ruimer gebied van afzet moot worden gezocht. Dat in deze richting reeds gewerkt wordt, bewjjst de oprichting^ in dit voorjaar van eene garnalenpellerp te Arnemuidenzonder twjjfel zal deze gunstig werken, doordat de visschers in het district Zierikzee zoodoende eon ge- regelden afzet verkrjjgen en bp eenigzins ruimen afvoer zich niet meer behoeven te beperken tot de levering van 4 manden per week aan de pellerjj te Brouwershaven. Moge een volgend jaarverslag de gunstige verwachtingen omtrent deze onderneming be vestigen 1 Van de overige visscherjjen valt de mindere belangrijkheid in het oog, als men bedenkt, dat zjj slechts voor 40o/o aandeel hebben in de totale opbrengst. Zjj worden meer als nevenbedrjjf uitge oefend mogen er ook enkele visschers zich meer uitsluitend op een of andere tak visscherjj toeleggen, bjjv. die van Tholen op bot- en herdervisaoherp, die van Clinge op de visscherjj van alikruiken, zoo is het een feit, dat al naar mate het seizoen verloopt een zelfde visscher aan verschillende visscherpen deel neemt. Voor deze visschers ie het onmogeljjk naar de uitkomsten der visscherp te besluiten om trent hunne verdiensten om daartoe te ge raken zou men van ieder persoonljjk moeton nagaan hoe lang hp aan een bpzonderen tak van visscherjj heeft deel genomen. Wp moeten ons dus hier beperken tot hetgeen in het verslag vermeld wordt omtrent de algemeene uitkomsten van de visscherjj op verschillende vischsoorten. Voor de uitkomsten der kreelten-visacherjj meenon wjj te kunnen volstaan met te ver- wjjzen naar onze beschouwingen in het nummer van 15 April j 1. Wp bepalen ons tot het uitspieken van den wensoh, dat in volgeade verslagen voor alle districten eenzelfden maatstaf ter beoordeeling van de uitkomsten dezer isscherjj moge worden toegepast. In het district Ooster-Schelde bv. wordt de opbrengst geschat op 1509 stuks;in het district Z'erikzee daarentegen op 7858 Kg. Hierdoor wordt het onmogelpk zich een juist beeld van de opbrengst te vormen. De botvisscherp, het is in den aanvang reeds gezegd, leverde gunstige resultaten op. Vooral in de Boven Wester-Schelde was de bot, of schoon middelmatig van stuk, uitstekend van kwaliteit. De praamnet-visschers van Clinge en Kieldrecht maakten f 8.87 per week, togen f 7.35 in het vorige jaar. De geheele productie bedroeg 52.350 Kg., waarde f 18.287, tegen 45.427 Kg. en f 15.897 in 1907. De gemiddelde verdienste van de visschers in de Ooster-Schelde bedroeg f 19.61 per vaar tuig per week, gedurende het tjjdvak van 1 April tot einde September. Waarljjk geen ge ringe verdienste in een tjjdperk, waarin voor deze lieden de werkzaamheden in oester- en mosselteelt tot een minimum beperkt zpn. Ook de alikruiken-visscherp leverde beter uitkomsten op dan in het vorige jaardOBtjjds werden naar schatting gevischt 182.483 liters, waarde f 9628in het jaar 1908 ving men 281.807 liters, die een waarde vertegenwoor digden van f 14.665. De Ooster-Schelde vooral gaf zeer gunstige uitkomsten hier toch was de vangst ongeveer dubbel zoo groot als het jaar te vorenmen besomde f 5079, tegen f 2499 het jaar te voren, Wanneer men bedenkt, dat in dit district de vangst grootendeela wordt uitgeoefend door do houders der kleine consenten, die zich voor f 0.25 per kwartaal de bevoegdheid koopen om te gaan »kreekelen", dan kan men zich eenigzins voorstellen van hoe groote financieelo be- teekenis deze visscherp voor menig behoeftig gezin is. ZelfB slijkmossels en kokhanen deden hun economische waarde gelden do laatsten ver schaften zelfs aan 14 personen gedurende een half jaar een wekelpkBche verdienste van f 6.25. De ruimte laat niet toe het verslag op den voet te volgen en ieder hoofdstuk afzonderlijk te bespreken, wellicht, dat later de overige ondardaelen vau het hoofdstuk Comptabiliteit ons aanleiding geven in beschouwing to treden omtrent mossel- en oesterteelt, de uitoefening van het politietoezicht en andere zaken meer, die tot de bemoeiingen van het visBoherjj- bestnur behooren. Tot besluit zjj het mjj vergund als mjjn indruk uit te spreken, dat de uitkomsten van do visscherp in het jaar 1908 bp nader inzien veel gunstiger zpn geweest, dan de inleiding van het verslag zou doen vermoeden. AQUARIUS. By kon. besluit is benoemd tot directeur van het postkantoor te Groesbeek, P. J. H. Jenniskene, thans in geljjko betrekking te Didam. De gewone audiëntie van den Minister van Buitenlandsche Zaken zal op Vrjjdag a.s. niet plaats hebben. Bp kon. besluit zpn benoemd in de pro vincie Zeeland: tot gezworene van den Koningin Enunopol- der J. A. Verhaogon te Graauw; tot dijk graaf van den Meiopolder J. A. Verhaegen te Graauw; in het bestuur van den Nieuw Westenryfcpolder V. Cortvriendt te Hoek en tot plaatsvervangend djjkgraaf D. Haak te Neuzen; van den Atotetnpolder J. A. J. B. M. G. Seydlitz te H u 1 b tin het bestuur van den Zoozepolder B. F. van Opdorp te Hoek, en tot plaatsvervangend djjkgraaf R. J. Scheele te Neuzen; in bet bestuur van den Kleine SteWapolder E. Cuelenaere en tot plaatsver vangend djjkgrant J. Schiman beiden te Phi lippine; van den Jacolapolder A. Verhuist te Wiesekerke; tot voorzitter van hot bestuur der waterkeering van het oatamiteuse waterschap .-cherpenisse C. Hartog Azn te Scboipenisse;en tot lid van bet be stuur van het waterschap voor de uitwatering door de bIui's aan den Oosfcrfandpolder J. Smal- legange, te Wolphaertsdpk. In de 5/ Crt no. 143 zpn opgenomen de wetten tot naturalisatie van N. J. Cohen, han delaar in kaas, geboren te Middelburg den 28 Februari 1866, wonende te Antwer pen, F. J. Speoht, zonder beroep, geboren te Zierikzee don 17 November 1838, wonende te Vilvoorden, en P. Th. van de Walle, schoen maker, geboren te Hulst den 7 Maart 1867, wonende te Antwerpen. Morgen, Woensdagavond, zal de uitslag van de herstemmingen der Kamerverkiezing weder door ons bekend gemaakt worden vóór ons bureau, en in de Kegelbaan van de socië teit De Vergenoeging op de Markt. Uit Vlissingen. Maandagavond vergaderde de Vrijzinnig- Democratische Kiesvereeniging. Aan de orde was het bespreken van de Can dida tuur voor de a. s. gemeenteraadsverkiezing. In oen vorige huishoudelijke vergadering was besloten aan de aftredende leden, de heeren W. Winkelman, B. Stofkopor, W. N. Rottier on P. F. Auer eenige vragen te stellen om trent het werkprogram voor de gemeente van den Bond. Van den beer Winkelman wbb een definitief antwoord ingekomen, terwpl de drie andere heeren een meer gereserveerde houding hadden aangenomen. Besloten werd daarop don heer Winkelman namens de Vrijzinnig- Democratische Kiesvereeniging officieel candidaat te stellen in het Ie district, terwpl den leden vrjjheid werd gelaten om te handelen ten opzichte der drie andere heeren. Na dit besluit bracht de waarnemende voor zitter, de heer M. Geelhoed, in 't midden dat het toch zeker in 't belang was van Vlissingen in 't algemeen en voor de badplaats in 't bjjzonder om zooveel mogelpk de vrijzin nige candidaten te stemmen. Waar de tegen partij tegenover al de aftredenden candidaten zal stellen is het voor de vrpzinnigen zeker plicht om daar als dén man tegen op te komen. Dit vond bp de leden algemeen instemming. Na nog eenige besprekingen omtrent de propaganda werd do vergadering, die zeer druk bezocht was, gesloten. Voor secretarÏB-rentmeester van bet Burger weeshuis zpn op de aanbeveling geplaatst de heeren M. Mep er, notarisklerk, en A. P. J. Hollebrands, onderwpzer. Door de achietvereoniging f oor 1 aderland en Koningin is een provinciale schietwedstrijd uitgeschreven, to houden op 31 Juli 1 en 2 Augustus as. op het Militaire schietterrem. Er zal geschoten worden met geweer model 95 met patronen N 1 en N 7 op 150 M. en 15 Meter afstand. Hoewel hot stoomschip Frisia niet op tjjd gereed zal zpn, zal het toch a.s. Zaterdag naar Amsterdam vertrekken om daar in 't dok te worden geschilderd. Het zal vervolgens op de Noordzee den officioelen proettoebt doen en wanneer hot door de reederjj zal zpn aanvaard, 21 Juli e.k. de eerBte reis naar Buenos Aires doen. Maandag arriveerden een 40-tal schilders nit Amsterdam om mede te werken aan de voltooiing van 't schip. Door de vrjjzinnige kiesvereeniging to Nieuw- en St. Joosland zpn,met alge meene stemmen, tot candidaten voor den ge meenteraad gesteld de aftredende leden Jan Polderdjjk en J. K. Mesu. Maandagavond vergaderde in de sociëteit Concordia te Zierikzee de liberale kies vereeniging om candidaten te stellen voor de vier periodiek aftredende leden van den ge meenteraad, zjjnde de heeren mr D. van der Vliet, C. J. van don Bout, J. van Os en jhr J. F. Schuurbeque Boeyo. Genoemde heeren werden met algemeene stemmen gecandidoerd. De voorzitter, jhr R, L de Muralt, wenBchte de vergadering geluk met de prachtige herver kiezing van den candidaat voor do Tweede Kamer, mr R. J. H. Patjjn en zeide dat hot district een kranig figuur heeft geslagen. Hp bracht voorts hulde aan de verschillende corpo raties en propagandisten, o-a. aan de vrjjzinnig- democratieche kieaverooniging en de jonge- liberalen voor alles wat zp in do verkiezings dagen haddon gepresteerd. De heer J. van dor Vliet bracht een woord van dank aan den heor De Muralt voor wat deze als sprekor in dezelfde dagen tot bevor dering der keuze van mr Patjjn had verricht- Do onweersbui. De hevige bni, dio Maandag losbrak, werd vergezeld van z waren hagelslag. Er waren steenen bjj ter grootte van oen klein duivenei. Hier ter stede heeft de bui betrekkelijk weinig schade berokkend. In enkele gebouwen werden eenige ruiten vernield, terwpl ook vruchtboomen en tuin gewassen bjj particulieren veel te lpden hadden. Onder Wiesekerke heelt de bui veel schade aangericht. Blekken erwten zpn dooi regen en hagel neergeslagen en verloren menig takje met bloesem. Gansche stukken aard appels liggen als omgekeord en moesten Bton- gel8 en bladeren miBaen. Van een veld haver zpn de toppen als met een schaar afgeknipt. Velden bruine boontjes hebben nog één of twee halve of vaneen gereten blaadjes op de stammetjes overgehoudenstukken suikerpeeën. Vooral die overgezaaid zpn, liggen als geblokt en ondergespoeld. Een blok van 7 stukken prachtige paurdeboonen heeft geen 10 percent zjjner stengels heel gehoudende overige hangen er afgebroken bjj, soms geheel onder de bloem afgerukt. Zes uren na de bui lag er nog een plas groote hagelkorrels bjj dat land. Te Zierikzee sloeg de bliksem in den korenmolen van M. de Rjjke, zonder brand te veroorzakenochter werd belangrpke schade aangebracht. Ook te Hoek moet de bui veel schade berokkend hebben. Het onweer heeft verder nog te Oud- Charlois onder Rotterdam brand gestioht in een schuur. Hetzelfde gebeurde te Weeaper- carspel. In boide gevallen was de .schade vrjj belangrijk. Te Volendam werd een in aanbouw zjjnd hotel door den bliksem getrof fen er word wel schade aangericht doch geen brand veroorzaakt. Onder Haarlemmerliede zpn twee koeien door don bliksem gedood. Op het Monnikendammergat tusschen het Hemmeland en het eiland Marken waren drie jongelieden aan het viBschenmet eenkubboot. Een bliksemstraal versplinterde den mast en trof een der inzittenden ernstig en kwetste zpn makker aan armen en borst; de derde kwam met den schrik vrjj. Een visscher, bracht het gehavende vaartuig naar den wal. Een dor getroffenen was inmiddels bjjgekomon, doch de ander werd in bewusteloozen toestand naar de barak van het Witte Kruis gebracht. Ook werd in de Monnikmeer een Bchaap door den bliksem gedood en werd van een hnis in de bebouwde kom der gemeente een gat in den muur geslagen, zonder brand te veroorzaken. Provinciale Staten van Zeeland. Bljjkena -de agenda voor de aanstaande zomerzitting dier Staten, moet daarin plaats hebben de benoeming van het lid der Staten, bedoeld bjj art. 89 der Provinciale wet. Verder komen tor tafel voorstellen van Ged. Staten tot aanhouding van een vorzoek van E. Huygebaert om een renteloos voorschot voor den aanleg van een electrischen tramweg van Knocke naar Breskens en vnn een ver zoek van de Stoointramwegmaatschappij Breskens- Maldeghem om een renteloos voorschot .voor den aanleg van een stoomtramweg van Oostburg naar Cadzand. Verder doen Ged. Staten voorstellen tot wjjziging van het reglement op de wegen en voetpaden in Zeeland en tot vernieuwde vast stelling van het reglement; tot wijziging van het regiement voor hot waterschap de Damespolder en vernieuwde vaststelling van het reglement

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1