IHDDELRIIRGSCHE COURANT. 124 182* Jaargang. 1909. Vrijdag 28 Mei. Middelburg 27 Mei. Zorg voor onze ouden. Benoemingen enz. Rit Stad en Prorincle. Daza courant verschijnt Vagelijk», met uitzondering Tan Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ala roor all* plaatsen in Nederland franco pp. f S Afzonderlijke nummers kosten 6 «ent. Advertentiën bjj abonnement op Yoordeehge voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan hst bureau te bekomen Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags véérëën**r aan hst bureau bezorgd zjjn. Advertentiënf O osnt per regel. Bij abonnement vsel lager. Geboorte-, dood- n alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel* f 1.60; elke regel meer 90 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen,] Tet de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende ■andel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bnrean A. DB LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 26«, Amsterdam. Maandag a., Tweede Pinksterdag, ver schijnt de Middclburgsche Courant niet. De zorg voor ouden van dagen vormt een der hoofdschotels in den a. s. verkiezingsstrijd. Terwijl alle partijen, uitgezonderd de Chris telijk Historische Unie, gevoelen dat de onden van dagen niet langer kunnen wachten, is er omtrent de wjjze, hoe men hulp wil verschaffen, veel strjjd ontstaan. Niet hg de sociaal-demo eraten en bjj de vrjj-liberalen. De eersten z£n krachtens hun marxistisch standpunt voor standers van staatspensioen waarom ook zou den zp hier ee»e uitzondering maken De laatsten willen vrijwillige verzekering met aanmoediging door een bijslag van den Staat, alsof o*ze onden vau dagen zich kunnen troosten met dc mededeeling des heeren SmisBaert dezer dagen te Utrecht, dat wie van 18 tot 26 jaar f 10 per jaar Bpaart na zjjn •5ste jaar op die wjjze f 2 per week pensioon zal ontvangen De strjjd bestaat voornamelijk bjj de Unie- libeialen en de Vrjjzinnig-demooraten. Een strjjd, niet bevorderlik aan de onderlinge •amenwerking bjj de stembusbelaas voor een groot deel althans, op misverstand berustend. Mon heeft eenerzjjds al het licht laten vallen op staatspensioen en wel zoo plotseling, zoo onverhoeds, dat de toeschouwers, als bjj de groote lantaarns eener toesnellende auto. door 't verblindend licht niet juist kunnen onder- ssheidenden, wat er nog moer is en waarom »bjj voorkeur in de richting van staatspenBion- neerin" moet worden gegaan. En anderzgds heeft men voornnmelijk op de schaduwkanten van 't staatspensioen gewezen, terwjjl men ernstig de uitvoerbaarheid ervan in ons land hetwjjfelde. Wat men zelf aan deze ïjjde wilde 't Duitscbe stelsel van verplichte ver zekering liever niet, elk aannemeljjk voorstel om de ouden van dagen te helpen wel. De Liberale Unie heeft in Februari j.l. in haar verkiozmgBprogram zieh uitgesproken «voor een sociale hervorming, bjj voor keur in de richting van staats pensionneering, om tégemoet te komen in de nooden van die medeburgers, wien het niet gelukt is, als zjj oud geworden zijn, in eigen levensonderhond te voorzien." De Vrgzinnig-Demcratische Bond en het Algemeen Nedtrlandsch Werklieden Verbond hebben in haa gemeenschappelijk stembusprogram opgenomen; »Uitbreiding van de verplichte sociale verze kering van staatswege; voldoend levensonder houd voor ouden van dagen, zonder heffing van bjjdrage van inkomenB beneden een wet telijk te bepalen bestaansminimum." Ziedaar den officieelen tekst der beide programpunten, welke bjj aandachtige lezing minder verschillen dan men in de toelichting, sedert in verschil lende bladen verschenen, zou meenen te moeten opmaken. Zoekt men niet, zooals daar maar al te veel is gebeurd, naar de verschillen, dsoh tracht men op te sporen wat beide meeningen willen, dan is dit gemakkelijk aan te toonen. Hetgeen in het belang iB van de •nderlinge saamwerking van beide vrjjzinnige Muziekfeest van dc zangvereeniging Tot Oefening en Uitspanning. Eerste avond. Drie kwart eeuw 1 Welk een spanne tjjds een menschengeslacht kwam en ging en uit het destjjds door eenige ernstige kunstliefheb bers kiemtrachtig gestrooide, zaad is gewassen een krachtige, steeds bloeiende vereeniging, zooals geen stad van geljjke grootte als do onze, zooals weinig grootere steden er een bezitten. Bjj het herdenken van dat heugljjk feit passen feestklanken; ter inleiding van het eerste concert heeft man Weber's Jube'ouverture gekozen. Aan het slot van de^ouverture, die door het sterk bezette orkest goed gespeeld is, werd het Heil di* im Siegerkrans vervangen doer ket Oude Wilhelmus, hetgeen, staande aange hoord, kan het anders in deze dagen van popelende vaderlandsliefde! luiden bijval vond bjj het talrjjke pnbliek. Een goed begin van een mooien avond. En toch was men wellicht te veel bedacht op het wekken van een feeststemming bjj het pnbliek, dat man het tegenstrijdig karakter der heide werken van den eersten avond voorbjj zag, dat men vergat onder geen omstandigheid aan een diep ernstig toonstuk, een doodenmis, groepen in Jnni a. maar niet minder in dat van de ouden van dagen - Men kan niet ontkennen, dat de voorstan ders van Staatspensioen twee fauten begaan, welke verzet tegen hunne wjjze van strjjden hebben doen geboren worden. Vooreerst hunne voorstelling, dat het >Engeleche stelsel" even snel is tot stand gekomen als hunne overtui ging dat Staatspensionneering het beste is. In de door het hoofdbestuur de Liberale Unie uitgegeven brochure, «Waarom bjj voorkeur in de richting van Staatspensionneering wordt wel al te naïf gezegd «Tier maanden, nadat het voorstel was ingediend, had het alle sta diums doorloopen" (blz. 2/4). Niet minder naïef is de voorstelling, dat de geheele zaak uiterst eenvoudig en duideljjk is. Tal van lieden, die den tijd missen of niet in de ge legenheid verkeeren, een en ander aa te gai n worden daardoor wrevelig, dat, wat aan de overzjjde van de Noordzee («Hoi Kanaal" zegt genoemde brochnre) in eene kort* spanne tjjd zoo eenvoudig en klaar tot stand kwam, hier op duizend en meer bezwaren schjjnb&ar zal moeten afstuiten. Zjj goraken ontstemd op hen, die dergeljjke of andere bezwaren doen hooren. Het is ook verlokkelijk Staatspensioen zonder premiebetaling. Dat het «HngeUohe stelsel" niet in vier maanden tot stand gekomen is en niet zoo eenvoudig en klaar iB, leert nader onderzoek. Sedert 1893 is men in Engeland bezig geweest met het stelsel en naar wjj meenen eerst het 27ste ontwerp heeft den parlementairen kroes verlaten. Zeker, het watje telt 11 artikelen, maar sluit de bedoelden on anderen uit, ter wjjl het niet aanwjjst, waar vandaan het geld moet komen. Mea heeft het er op gewaagd, daar er nog al wat geld aver was, doch staat in het eerste jaar voor een tekort vaa ruim 10 millioen gulden. In de tweede plaats hebben de voorstanders van Staatspensionneering het doen voorkomen, alsof de verplichts verzekering heeft afgedaan en nog slechts aohtergebleven ia in de hoofden van enkele achtarljjken. «Dwangverzekering, man" riep dezer dagen een dier voorstan ders «is nit den tjjd"Het ie jammer, dat het hoofdbestuur der Liberale Unie zich niet tot de Engelsohe rsgeering heeft gewend om inlichtingen. Het zou dan waarschjjnljjk naast inlichtingen omtrent het stelsel vernomen hebben, dat die Regeericg zeer zorgvuldig verschillende stelsels «an verzekering bjj in validiteit, ziekte, werkloosheid, en van we duwen- en weezen bjj den dood van den koet winner heeft onderzocht, en dat zjj tot de overtuiging is gekomen, dat geen stelsel kans van slagen heeft in eenig land, hetwelk niet dwang insluit, terwjjl zoowel *m financiGelo als andero redenen voor sncces noodig is dat de belanghebbenden werkgever en werk nemers beiden premie betalen. Die Regeering zou dan verder hebben mede gedeeld, dat de staat eene bjjdrage moet geven teneinde degenen, die uit eigen middelen en krachten die premie niet kunnen betalen, daartoe in staat te stellen. Wanneer dit na in Engeland tot stand gekomen is, zal daar naast eene omvangrjjke verplichte vertekering slechts een betrekkelijk weinig omvangrjjk staatspen sioen bestaan. De verplichte verzekering heeft dus niet afgedaan, integendeel. Wat is echter de lichtzjjde van deze over drijving dor voorstanders van Staatspension- een werk alB Weber's Jubelouverture te mogen laten voorafgaan De klove tusschen beide werken wbb te groot. Yerdi's Requiem was voor onze stad geen noviteit. Ia December 1898 beleefde bet werk hier ook reeds een uitvoering en ik herinner me levendig, welken grootschen indruk het toen op me maakte, wat ditmaal in nog sterker mate het geval is geweest Het Manzoni-Requiem is de grootste kerke lijke compositie, die Verdi componeerde. Hoewel zich meer in het bjjzonder aan de opera wjjdend, had hjj toch reeds in zjjn jeugd door menig werk van godsdienstig karakter bewezen, dat hjj zich tot het componeeren van geeateljjke werken aangetrokken gevoelde. Ala directeur der SocielaHarmonica van Baeeeto hg was toen 30 jaren heeft hg missen en motetien gecomponeerd. Dit terrein dor kunst was hem duB niet vreemd. Intusschen is het Manzoni Requiem in enkele opzichten een wereldsche tint niet te ontzeg gen. Dat vindt, behalve in Yerdi's persoon lijken aanleg, mede zgn oorzaak in het feit dat op het gebied der geesteljjke muziek in zjjn vaderland min of meer een zeker verval was ingetreden de grootsche traditiën van Palestrina, Gabrielli, Marcello e. a. waren verloren gegaan. In Italië had men ziek, meer dan in andere landen, van de groote voorgaa- neering? Dat duideljjker dan wellicht anders is uitgesproken dat degenen, die de premie niet knnnen betalen, daarvan op kosten van den staat moeten worden vrjjgesteld. Welnu, dit willen ook de Vrjjzinuig-democraten, niet- voorstandor van staatspensioen. Practisoh ont- loopen beide programpunten dat der Libe rale Unie en dat van den Vrijzinnig-D-mocrati- schen Bond elkaar das niet. Ia het belang van do ouden van dagen is het, dat het voor hen baste stelsel worde ge kozen, niet voor het oogenblik het beste, maar ook voor de toekomst. En wjj zonden ons al zeer moeten bedriegen, als dat zo» eenvoudig is als sommigen willen zeggen. Maar onge- twjjfeld behoort tot do eigenschappen van hot beste stelsel, dat het sppedig kan worden in gevoerd. Onze oudjes wachten al lang en kunnen nooit lung wachten. Zouden wjj mogen verwachten, dat allen, behoorende tot de Liberale Unie of tot den Vrijzinnig-Democratischen Bond, dit willendat do Staat in ieder geval de premie betaalt voor hen, die dit zelf niet vermogen, en in den overgangstjjd daarvoor een bedrag van omstreeks 8 a 10 millioen gulden per jaar be- sshikkaar stolt V. D. Bjj kon. besluit: zgn benoemd tot ridder in de orde van deD Neder!andschen Leeuw mr J. C. de Braejs Tack, kantonrechter te Sliedrecbt, en W. L. Bos- schart, consul-generaal der Nederlanden te Melbourne is aan S. van Delden, directeur van het postkantoor te Alkmaar, op verzoek, als zoo danig eervol ontslag verleend. Verder is benoemd eene delegatie der Ne- derlandsche Regeering tot deelneming namens Nederland aan eene in Juni of Juli a. s. te Parjjs te houden conferentie, betreffende do wederkeerige toepassing tusschen de voor naamste zeemogendheden van het beginsel der gelijkwaardige permis de navigation. In die delegatie zjjn benoemd: tot technissh gedelegeerde, de heer A. E. Arkenbont Sohok- ker, inspeoteur voor de scheepvaart, te'sGra- venhage; tot administratief gedelegeerde, de hear J. W. G. Coops, hoofdcommies bjj het departement van Landbouw, Np verheid en Handel, te 'b Gravenhage; tot plaatsvervan gende gedelegeerden, tevens deskundigen met raadgevende stem, de heeren Phs. van Om meren jr, lid der firma Phs. van Ommeren, te Rotterdamen M. G. de Gelder, direotenr der RotterdamBohe Droogdokmaataohappjj, te Rot terdam. De benoemde luitenant t/z le kl. L. J. Quant en do luit. t/z 2e kl. J. M. de Booy, beiden uit Oost-Indië in Nederland teruggekeerd, worden op non-activiteit gesteld. De gewone audiëntie van den Minister van Binnenlandache Zaken zal Zaterdag a. s. met plaats hebben. De reserve-sergeant J. J. Koopmans, va* bet 2e bat. Se reg. inf. te Middelburg, is bevorderd tot vaandrig bjj hetzelfde bataljon. Uit Vlissingen. AaD den korporaal-tamboer M. Lambrecht, gers vervreemd. Met Cherubini eerst nam deze vervalperiode een einde. Diens Requiem verhief zich boven het werk zjjner tjjdgonoo- ten, maar Yerdi ging een anderen weghjj schiep op geheel eigen wjjze, aan zgn indivi dualiteit aansluitend, een nieuwen vorm en dat hem dit gelukte, mag men veilig op re kening stellen van zgn groote begaafdheid. De indruk, dien Verdi's Requiem op don toehoorder maakt, is die van een groote dra matische kracht, daarnevens hier en daar oen sterk theatraal karakter vertoonend. En dan denken we in do eerste plaats aan het Dies Irae, waarin de componist, zich bevrjjdend van knellende banden en zich minder bekom merend om de strenge wetten der kerkeljjko toonkunst, zjjn zin voor bet genre, dat bom toch het naaste lag, het werk der Bühne, den vrjjen teugel kon laten. Daartegenover wist hg zich in andere deelen dusdanig te beheerschen, dat daarin een ver heven geloof, hoog boven de dramatische kracht uitgaand, de zuiverheid zjjner muzikale gedachten oub openbaart en zich voor ons ontvouwt. In het eerato deel mjjner beschouwing, in dit blad aan het muziekfeest gewjjd, heb ik over do verschillende fragmenten van Verdi's werk geschreven, zjj bet dan beknopt; thans wil ik het geheel overzien, hier en daar aanstippend van het 4e bat. 3e reg. inf. aldaar, werd bedon voor het front van den troep de eeremodaille der Oranje Nassau-orie, met de gouden zwaarden, uitgereikt. Het bataljon was daartoe te half twaalf opgesteld op de binnenplaats der Arsenaal kazerne en stond onder bevel van den kapitein Th. Bretschneidor, terwjjl het muziekkorps zich hierbjj deed hooren. In de St. Ort no 122 zgn opgenomen de koninkljjk goedgekeurde statuten van de na volgende vereanigingenMuziekvereemging Oejenmg kweekt kunst te Westkapelle, Het Groene Kruis, afdeeling 's Heer Arendskerke, te 'sHeerArendskerke en Vereeniging tot bevordering eau het Christelijk schoolonderwijs te Z a a m s 1 a g, gewjjzigd. Hede* werd te Goes het Prinsesjeieesc gevierd. Da commissie, die uitsluitend te beschikken bad over particuliere bjjdragen, had ongeveer f 1200 bijeenverzameld en had zoo schrjjft men ons daarmede gewoekerd en een wel verzorgd programma samengesteld. Woensdagavond reedB nam het feest een aanvang met een rjjtoer van het bestuur der feestcommissie, geëscorteerd door de Goesche eerewacht, onder bevel van den heer S. Duvekot en vergezeld van de muziekgezelschappen Euphonia, Hosanna en Goesche 1 an)are. Met fakkellicht werd de stad doorgetrokken. Heden morgen te acht uren verkondigde de zware klok van den Btadhuistoren dat de feestdag was aangebroken. Velen habben heden een geheelen of een halven dag vacantie genomen, en zoo heerschte er reeds vroeg een opvallend gewoel, dat nog vermeerderde door de velen, die uit andere ge meenten naar Goes waren getrokken om te deelen in de feestvreugde. Te tien uur werd door ruim 600 schoolkin deren op de Groote Markt ten aanhoore van Burg. en Watb. en de feestcommissie aen zang uitvoering gegeven, waaiaan een aantal leden der verschillende muziekgezelschappen hun medewerking verleende*. Behalve de volksliederen werd uitgevoerd een compositie van den Goeschen organist J. Kooiman op traaien tekst van den heer Jac. Z. Risch, getiteldAan ons Prinsesje. Deze compositie was zeer dankbaar in een- voudigen trant geschreven en de jonge stemmen maakten met de massieve begeleiding der koperinBtruroenten grooten indruk. Na afioop werden de kinderen in de scholen onthaald Vau 1112 uur werd op de baan derschiet- vereeniging G. O. E. S., in den tuin van het oafé Tivoli, een schiet wedstrjjd gehoudea, waarvoor waren uitgeloofd een zilveren me daille voor het hoogst aantal punten, door een schutter geschoten, en een vergald zilveren medaille voor het hoogst aantal punten, ge schoten door drie leden van een der schiet- vereemgingen te Goes. In den namiddag werd een allegorische op tocht gehouden, waaraan veraohillende corpo raties deelnamen. O. a. maakten de vjjf zonen van Willem van Nassau en Juliana van Stol berg deel nit van den stoet. Verder wbb er o. m. een praalwagen met de Nederlandsche maagd, Clio, de muze der historie, de Goesche stedemaagd en do elf provinciën en Zuid- wat bjjzonder mgn aandacht trok. Met de keuze der solisten is men zeer ge lukkig geweest. Onze voortreffelijke sopraanzangeres, mejuf frouw Tiiia Hill, heeft met vollen glans haar prachtige partjj gezongen. Welk een heerljjk mezza-voce, van welk een otherische schoonheid iB dat geluid 1 De stem van mevrouw De HaanManifargos pa9te zich daar zeer mooi bjj aan. In het Agnus Dei bv., eerst in c dur zonder begeleiding, later in c mol met bege leiding gingen beider stemmen saam als één en viel ook de dictie hoogeljjk te prjjzen. Voor mevrouw De Haan ligt de partjj, die eigenlijk voor mezzo-sopraan geschreven is, vrjj hoog. Hoewel haar stem zeer omvangrjjk is, bleek de ligging baar, met name in de solo Liber scriptus projerelur toch ongunstig. Maar haar voordracht is zoo rustig, zoo vol uitdrukking, haar altstem is van z*lk een fraaie toonechakeering, dat het een rein genot was er naar ts luisteren. De stom van den heer Ant. Kohmann is, sinds ik hem het laatst hoorde, niet in kracht gegroeid maar wel hoeft ze zich ontwikkeld in diepte van expressie, hoewel zgn voordracht me somwjjlen te week was. Ik denk daarbij aan zgn solo Ingemisco tamquam reus. Evenals bjj het rarig muziekfeest in 1904, was de keer Arthur van Ewefk de bassolist. Beveland, voorgesteld door smaakvol uitge doste jonge dames. Voor do deelnemers aan den optocht ware* prjjzen, kunstvoorwerpen, uitgeloofd. Onder een grooten toeloop van volk maakte de optocht, waaraan ook de drie Goesche muziekgezelschappon deelnamen, een langduri- gen ommegang door de stad Van 8-5 werd op de Beestenmarkt ee* rgwielwedstrgd gehouden, terwjjl op de Groote Markt een wedstrjjd voor turnerB plaats had. Voor eerstgenoemden wodstrgd waren kunst voorwerpen, voor laatstgenoemden medailles aitgeloofd. Heden avond wacht ons nu nog eon concert in de geillumineerde muziektent op de Groote Markt. Daarna volgt een groote lichtstoot en tot slot een schitterend vuurwerk. Bjj kon. besluit is aan J. Vormue te 'sHeerenhoek, op verzoek, eervol ont slag verleend als gezworene van den Nieuw Olzende polder, Op een Woensdagvoormiddag door inge landen van do poldars Ooster- en Middel-Zwale te 's-G ravenpolder gehouden vergadering werd het djjkgeschot van eerstgenoemde met f 0 25 verhoogd, dat van Middel-Zwake met hetzelfde bedrag verlaagd en respectievelijk gebracht op f5.25 en f 1.75 per H.A. Tet djjkgraaf van Middel-Zwake werd be noemd de heer J. Rjjk, in plaats van den heer J. Remjjn, overleden. Besloten werd daor beide polders den polder werker L. Hoekman oen pensioentje te ver- leenen. Naar men ons uit Ter eek e meldt, hebben Woensdag de oestorkweekers, die uit stel van paohtbetaling gevraagd hekben, be richt ontvangen dat voor den termjjn, die anders op 1 (14) Mei betaald moet zjj*, uitstel is verleend tot 22 Juni Jll. Woensdag word te S t.-A n n a 1 a n d gehouden, de gewone algemeens vergadering van ingelanden der polders, behoorende tot het waterschap St.-Annaland, Met algemeene stemmen werden vastgesteld de rekeningen der verschillende polders over 1908/9, alsmede de begrootingen voor 1909/10. Alleen de rekening der polders Oudeland en Annavosdijk had een nadeelig slotal de anderen sloten alzoo met een batig saldo. Het djjkgeschot voor den dienst 1909/10 werd vastgesteld als volgtper H.A. voorOudelande en Annavosdijk op f 15 .Susanna (binnenbehoer) op f 5.50; Breedenvliet opt 8; Maria op f 9 en Pluimpot op f 8.50 tegen respectievelijk f 12, f 5, f 8.60, f 9 en f 9 van den vorigen dienst Nog moet betaald worden por H.A. door den polder Oudeland f 1.52 aan den calamiteuzen Juzannapolderdoor den polder Breedenvliet f 1.60 en den polder Annavosdijk f 1.70, deze laatBte twee voor bjjdrage aan de colnmiteuze polders Suzanna en Oud Kempensho)stede. Ter bestrjjding der kosten van begrinding van 2000 meters aardeweg werd besloten eeae geldleening aan te gaan, groot f2250, metjaar- ljjkscho aflossing van 1250, te beginnen in de dienst 1910/11. Met 32 tegen 5 stemmen werd verder nog goed gevonden den volgenden dienst voort t« gaan met geleideljjke begrinding der aardewegen, opgenomen in het daarvoor op 1 December 1908 vastgestelde plan, en daarop met alge meene stemmen aangenomen het voorstel van Zgn sonoor, edelklinkend orgaan staat in dienst van een groote zeggingskracht en bezonken voordrackt; hot verwondert me niet dat men op dezen kunstenaar wederom de hand hoeft gelegd. Prachtig was zgn solo Conjutatis maledictie. Het orkest keelt, zich den ganschon avond voortreffelijk gehouden vooral het koper e* de hout-blazers hadden mooie oogenblikkon, doch ook het strijkkwintet dient met eere genoemd. Dat tegen de enorme klnnkmaasa van sommige gedeelten, in het Dies Irae. het koor niet opgewassen bleek, was geenszins te verwonderen, maar legde de orkeststorm zich wat, dan klonk een koor oub togen, zoo schoon van klank de tenoren waren wat zwak d&t ik niet eoa kunnen neggen, wie eigenljjk het meest bjjdroeg tot de schitterende uitvoering van het Requiem, de groep der soliste*, ket koor of Het orkeet. Glanspunten van koor en orkest waren het Dies Irae, dat zulk een imposante uitwerki*g had als ik ma niet herinner, behalve in de groote mis van Berlioz, ooit gehoord te hebben. Fermeld moet ook worden het Sanctus en het Requiem aeternam aan het slot van het zevende fragment. Tol wjjding en met prach- Itige nuanceering heeft het koor dat gezongen, evenals zeoveel, dat ik niet noemen zal. Sprak ik hiervoren van theatrale effecten,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1