UIDDELBURGSCHË COURANT. H*. H3. 132- Jaargang. 190». Maandag 1T Mei. Middelburg 15 Mei. Zeenwsche Omtrekken. Dw «aurast Tarichijat d a g o 1 ij k s, met uitzondering v»n Zon- en Feestdagen. Prija per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alia plaatsen in Nederland franco pp. f 5 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advortentiën bjj nbonnement op voordeeligc voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan bat bureau te bekomen Advert atiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags véór 4 n uur aan bat bureau bezorgd zjjn. AdvertentiënSO eent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels t 1.50elke regel meer 20 cent Reclames 40 cent per regel. Groot* letters naar de plaats, die zij innemen.] Tat de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Ngvorheid on Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverteutle-Burenu A. DB LA MAR Ak., NI. Voorburgwal 366, AniMterdam- Dit nummer bestaat nit twee bladen. Het seizoen, het bad-, rois- en vaoantie- seizoen vangt haast weer aan. Heerlijke tijd voor velen. En dit gaf ons aanleiding weer eens een kgkje te nemen in Vlissingen, dat ook al meer en meer wordt een plaats, waar velen ontspanning en uitspanning zoeken die, naa«t Domburg, door tal van bowooers van Walcheren en andere deelen van Zeeland zoo gaarne wordt bezocht tot verpozing. Maar Vlissingen heeft tevens hoogero aspiratie*. Het wil ook meer en meer de stad van industrie, van handel worden en daartoe trachten het aantal inrichtingen daarvoor, naast die der maatschappijen de Zeeland en De Schelde, te vermeerderen. En dat zal haar ook gelukken In die meening zijn wij na ons bezoek versterkt. Dat daartoe alle krachten worden inge spannen, dank zij de stuwkracht en den vooruitzienden blik van het gamoentobo- atuur, dat weteD wjj. Vlissingen is de stad van leven en opbloei. Het ontdoet zich meer en meer van al wat het ontsierde en op hygiënisch gebied in den weg stond, om den gezondheids toestand der inwoners te bevorderen en de vreemdelingen niet langer te weerhouden derwaarts te komen. Want het is een bekend feit dat er vreem- lingen waren die aarzelden die gemeente te bezoeken of er te blijven zoolang daar nog die ongedempte kaden waren met hare hinderlijke en schadelijke geuren en hare verderfelijke uitwasemingen. Die kaden nu zijn weg, en uitgebreide ter reinen komen daarvoor in de plaats; terreinen die, eigendom van de gemeente, productiof gemaakt worden en ruimschoots rente zullen afwerpen, na aftrek der kosten, voor die demping gemaakt. Daar heeft men in de eerste plaats de vroegere Pottekade, die in het vervolg de Wilhelminastraat zal heeten. Hot daar verkregen terrein zal bebouwd worden. Do Palingatraat zal met de Nieuw - etraat en de Gravenstraat met de Zeilmarkt verbonden worden door straten van 20 meter breedte. Aldus worden drie bouwblokken gevormd, waarvan dat, gelegen aan den Steenen Beer, grootendeels zal worden ingenomen door hot nieuwe post- en telegraafkantoor. Dit gebouw zal een monumentaal ka rakter krijgen en een govelbroodte van 50 meter tegonovor den Steenen Beer. En aohter dat post- en telegraafkantoor, met een ruimte daartussohen, zal, willen wij hopen, oen complex van winkels wor den gebouwd, tot sieraad van dit deel der stad. De Hooikade zal voortaan den naam dragen van Hendrikstraat en de Rommel- kade die van Emmastraat. Een ander mooi deel van Vlissingen zal het Bellamy-Park worden, thans nog Bier kade gehoeten, dat, in tegenstelling met de Pottekade, niet bebouwd zal worden. In het midden wordt een weg van 15 meter aangelegd en tusschen dezen mid denweg en de bestaande bestratingen van de huidige Bellamy- en Bierkade zal op verhoogde vakken plantsoen worden aange bracht. In een dier vakken wordt het Wolff- Deken monument geplaatst. Dat deel van Vlissingen zal daardoor een ruim en vroolijk aanzien verkrijgen. En dat is zoo gewensoht, omdat aan de zijde van de Sohelde bij hot Beursplein een steiger wordt gemaakt, waar de stoom- booten, o. a. die met pleziorreizigers, kunnen aanleggen. Men is thans bezig om de haven daar, het begin van de De RuyterhaveD, zooals zjj eertijds heette, op hare vroegere diepte te brongen. En aan den tegenovergestelden kant van het Bellamypark, op de gedempte Kaas- kade, in het vervolg Spuistraat te noemen, wordt een straat aangelegd van 21 meter breedte. Bij eventueele verbouwing van de huizen aan de Noordstraat en de Mo lenstraat zullen de voorgevels aan de Spuistraat moeten worden gezet. Dat is natuurlijk een work voor do toi komst, maar eenmaal, na jaren, zal ook dat doel der stad een ander, een beter aanzien verkrijgen. Ziedaar groote verbeteringen boven don grond. Maar van niet minder, zoo niet meer ge- wioht is wat onder den grond is aange bracht tot wegneming van een slechten^ onhoudbaren toestand. Het was voorwaar een groot werk dat door het gemeentebestuur werd ondernomen een rioolstelsel voor de geheele stad naar zee, een werk dat vier ton kost. Maar het was een nuttig, een noodzakelijk werk dat mimschools zijn rente afwerpt in deh vorm van een verbetering der volksgezondheid. De rioleering, voor het overgroote deel gereed en in working, is samengesteld uit ei-vormige buizen die, naarmate zij dichter bij do mondiDg gelegen zijn, in afmeting toe- nemon, zoodat bijv. het laatste gedeelte, het moerriool, 2.30 M. hoog en 1.50 M. breed is. Aan don mond van de Marine-haven is de uitlaatsluis van het rioolstelsel gebouwd. Bij laag water stroomt door die sluis het riool-water met kracht in zee, mot zich voerend al het vuil en de onreinheid, en daardoor de goede gezondheid van de Soheldestad waarborgend. Om het binnendringen van zeewater bij vloed te voorkomen, zijn behalve de boven bedoelde sluis nog drie ijzeren waterdichte afsluiters aangebracht. Vlissingen is bijzonder gelukkig geweest met de plaats waar die uitloozing zich be vindt, zoo vlak bij do Schelde. De natuur werkt hier bijzonder mee, zoodat aan een stoomgemaal nog geen behoefte bestaat. Mocht dit ooit dienst moeten doen, dan is daarvoor het terrein aangewezen. Na deze verbeteringen kan Vlissingen gerost nieuwe bewoners of tijdelijke be zoekers afwachten. Met do eerste hebben wij op het oog hen die daar handels- en nijverholds- ondernemingon willen vestigen. Wat de scheepvaartbeweging in de havens betreft, wij blijven nog steedB hopen dat die eenmaal zal toenemen, wanneer eenige hinderpalen, die dit nu nog in den weg staan, zijn opgeruimd, f) Evenals daarvoor de terreinen gereed zijn, vindt men ook overeenkomstig bet plan van uitbreiding, ontworpen volgens de nieuwe ideêen op dat gebied, in het Oosten der stad aan de haven en aan het kanaal door Walcheren fabrieks- en han delsterreinen. Reeds treft men daar aan een hontbe- workingsfabriek, een schoenenfabriek, een zuivelfabriek, de nieuwe remise van de tram, een brikettenfabriek, een Eloctro-tinfabriek, een wassoherij en een opslagplaats voor steenkolen In het oen trom staan een groot aantal gezonde arbeiderswoningen in vriendelijke, met fraaie boomen beplante straten. In de breed aangelegde frissche parken in het Westen zijn reeds tal van villa's verrezende boulevards zijn meer dan half bebouwd en verder zijn terreinen voor heeren huizen ontworpen, zoowel in gosloten als in open bebouwing. De Koudekerksohe weg is op het grond gebied van Vlissingen aanmerkelijk ver breed, op vele plaatsen tot 20 meter; vier rijen boomen zullen den weg beschaduwen en op daarvoor geschikte plaatsen zijn gemakkelijke zitbanken neergezet. En eveneens is do Kerkhoflaan in een flinken rij- en wandelweg veranderd. t) In verband hiermee wjjzen wjj op besprekingen over de haventoestandeD, Vrjjdag avond in do vergadering der Kamer van Koop handel en Fabrieken te Vlissingen gevoerd. Tusschen den Koudekerkschen Weg en die laan ligt de Oude begraafplaats, die sedert enkele jaren gesloten is. Op het terrein van het oude tolhuis nabij die begraafplaats, die er thans keurig uitziet, de nienwe bevindt zioh op ge noemden weg is de Stadskwcckorij gevestigd, waar in rijen broeibakken de geraniums, fuchsia's en tal van andere bloemen het oogonblik afwachten waarop zij naar de planteooneu worden overge bracht En zoo zijn wij woer genaderd tot ons punt van uitgang de badgelegenheid. Hoog stellen wij de belangen van Vlis- Éringen op bandels-, scheepvaart- en indu-. strieolgebied, maar miskennen doen wij, leenszins ook die waar het de gemeente- als badplaats geldt, want ook daaraan zijn' voor de ingezetenen groote voordeelen ver- oonden. Dit toont trouwens ook het gemeente bestuur te beseffen. Het beijvert zich de omgeving aan en bij het Strand te verfraaien, te verbeteren. Tot wandelen noodon de nieuw aangelegde parken, o. a. die welke thans prijken met tulpen. Langs de duinen niar het fort de Nol wordt een nieuwe weg aangelegd. En bij al dit niouwe blijft het oude, het heerlijk uitzicht over land en zee, over do stad, vooral bij avond als zij verlicht is voor ons, en zeker ook voor velen, zijn aantrekkelijkheid behouden. Een lust is het Ylissingen in zijn ont wikkeling, in zijn nieuw leven gade te slaan, waarheen men den blik ook wendt. En met genoegen vernamen wij dat het badseizoen onder gunstige teekenen zal aanvangen. Er zal eer gebrek aan woningen, aan gelegenheden voor ponsion zijn dan over vloed. Zon men daarom er niet op bedacht kannon zijn die te vermeerderen In andere badplaatsen, o. a. in Oostende, legt bijna iedereen, een advocaat zoowel als een dokter, er zioh op toe ruime wo ningen te kiezen, teneinde daar badgasten te huisvesten. Behalve dat dit hun geen onaanzienlijk voordeel verschaft, waarborgt dit den gasten een goed onderkomen bij menschen, met wie zij desvorkiezende knnnen omgaan. Zou men zich daarop in Vlissingen niet. knnnen toeleggen Het zon het bezoek aan onze zusterstad, die wij een voordeolig badseizoen toowen- sohen, ten goede kunnen komen. Als het zomerseizoen aanvangt, eindigen de par'ementaire zittingen, ten minste in ons land. Maar dit jaar heeft dit vroeger plaats dan andere jaren, met het oog op de verkiezingen. De huidige Kamer zal spoedig uit elkaar gaan om, buitengewone omstandigheden daargelaten, niet meer saam te komen. En als in September do nieuwe Kamer jeen komt, dan zal daarin onder anderen niet meer aanwezig zgn de heer mr. P. C. J. Hennequin die sedert 16 September 1891 in de volksvertegenwoor diging zitting hooft gehad. Met leedwezen zal hij daarvan afscheid hebben genomenevenzeer als van zijn voorzitterschap der Maatschappij tot bevor dering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland dat hem 22 Juni 1892 op de te Kruinin- gen gehouden zomervergadering werd op gedragen. Van meer dan een zijde is mr. Hen reeds hulde gebracht voor de diensten, door hem in die beide betrekkingen zijn district en den landbouw bewezen Wij slniten ons volgaarne daarbij aan, In politieke vraagstukken moohten wij met den afgevaardigde voor het district Oostburg verschillen, maar gewaardeerd hebben wij echter dat hij voor de practi- sche belangen daarvan steeds een open oog toonde te hebben en nooit naliet daarvoor zioh op de broB te stellen. En daarom rrok hij zioh ook het welzjjn van den Zeeuwschen landbouw zoozeer Voor de plaats zrjner inwoning en hare omgeving waB hij in vele opzichten een onmisbare, een te waardeeren kracht. Bij de hnlde, die wij hem, nu het oogen- blik van soheiden voor Oostburg's afge vaardigde weldra is aangebroken, gaarne brengen, voegen wij den wonsch dat het hem gegeven moge zijn nog jaren in den kring, die hem waardeert en die hem zoo welgevallig ïb, een gelnkkig leven te leiden. Malaise en nog eens malaise, geen han del, geen vaart, geen werk, geen verdienste, met. al den treurig»n nasleep daarvan. Overal en in alle toonaarden hoort men dit droevig refrein. Sporadisch moge men bier en daar n' enkele,op gunstiger omstandigheden wijzendi- sy mptomen meenen te bemerken, momenteel blijft de toestand van handel en bedrijf nog steeds even gedrukt. Wanneer zal er een keer ten goede komen Gevoeglijk zon men op die vraag kunnen antwoorden mot de woorden, op het hok eener boerderjj in de nabijheid onzer stad g»schreven „Wie zal het weten Al wat met de zeevaart in verband staat ondervindt bovenal de bedroevende gevolgen van dezen toestand, en de plaatsen, d>e daaraan han gewone welvaart te danken hebben, Ijjden zeer onder die schadelijke omstandigheden. Ook in ons gewest hebben wij eene anders bloeiendo plaats, die zeer onder dezen fatalen loop dor zaken gebakt gaat. Wij bedoelen Neuzen. Deze anders zoo levendige plaats, die wij meermalen in gunstiger tijden met trots door haar inwoners de derde havenstad van Nederland hoorden noemen, wordt door die malaise zeer getroffen Eene gemeente zonder eenige industrie van beteekeniB als zij is, de trotsche inrichtingen van wat eenmaal de staal fabriek zon geworden zgn, waarop zoo vurig getoost, waarvan zooveel gehoopt werd, staan daar helaas altijd nog doelloos is zij, met hare zich in de latere jaren zeer uitbreidende bevolking, voor haar beBtaan als 't ware geheel aangewezen op haren in- en doorvoerhandel. Een zeer groot gedeelte harer bevolking bestaat uit wat men daar gewoon is samen te vatten onder den algemeenen term .spoorwerkers." Gaat het hen goed, dan gaat het dit ook geheel Neuzen en menigeen daarbuiten. Zij, die geregeld daar zaken doen, weten j ondervinding dat zij er do grootste orders krijgen en het beste betaald worden als er voor de Bpoorwerkors volop werk is. Er wordt dan een goed loon verdiend i het geld, de ziel van de negotie, kom* dan flmk onder de menschen. Het is zwaar werk, en de mannen willen, als zij aan den arbeid zijn, geen gebrek lijden Daarin kan niemand hun ongelijk geven. Eenige jaren terug was er bijna voort durend volop werk, en de uitbreiding welke de stad in dien tijd genomen heeft, daarvan wel het beste bewijs. Voor vele neringdoenden was het destijds een klein Dorado en ook menig handelsman van buitenaf kon toen, met een kleine variatie op het bekende Venividi, vict, zeggen „ik kwnm, zag en verkocht." Evenwel, „'t kan verkeeren", zei Breeroo, en de waarheid van dat gevleugelde woord wordt in die Zuidelijkste Nederlandsche havenstad thans wel bewezen. Reeds maun- don aan maanden heersoht daar in het havenbedrijf eene ongekende slapte. Indien ik mij niet vergis, bedroog het aantal binnengekomen zeeschepen over het eerste kwartaal van dit jaar nog geen s/s v»n het aantal, het vorige jaar in hetzelfde kwartaal binnengeloopen. Trekt men nu de daaronder begrepen booten der vaste lijnen, die hun vast.per soneel hebben, af, dan kan men gemakkelijk berekenen hoe weinig er voor de gewone losse spoorwerkers ovorschiet. D»g aan dag kan men dan ook al maan De schrjjver heeft Reljjk. Dp cjjfer» Wedmegen dit jaar 74 «eb*pen, in- honden.i" 163.585 M". teireo 119. met 289 062 M» inhoud, het vorige jaar in genoemd fewa-raal. Red. den aanédn èn aan den z. g. „Westkant'* bij den toegangsweg tot de Prov booten, In aan den z. g. „Oostkant" bjj de Axel- icho brag geheele troepen werklooze spoor werkers vinden. In menig gezin wordt daar thans armoede bittere armoede geleden. Een volkomen geloofwaardig persoon deelde mjj kort ge leden mede dat er zelfs gezinnen zijn, die zich voeden met gekookte aardappelschillen velen zijn gedwongen hun ilag'liik-che nooddruft te gaan vrag-n aan «Ie weinige •ergegoeden die de gemeente telt. Treurige to standen voorwaar, maar wie zal er iets aan veranderen 1 Ook de Neuzensche werkgevers in dit bedrijf zullen wel afhankelijk zijn van de •mstandigheden, on ook zij zagen liever len toestand anders dan deze thans is. Hun winst zal nu ook wel niet groot zjj n. Edoch, men zegt er zou wel wat meer werk zijn, indien do spo irwerkers maar eens wat water in hun wijn wilden doen en er maar Diet stijf en strak op stonden uitbetaald te worden naar den thans gel denden loonstandaard. Men beweert zelfs dat schepen op andere plaatsen gelost zijn voor minder loon dan waarvoor de Neuzensche spoorwerkers geweigerd hebben dit te doen. Het is zeer moeilijk bier tusschen te komen. 't Kost gewoonlijk ontzagljjk veel moeite voor een groep arbeiders om een loonstan daard vastgesteld te krijgen en het is daarom zeer goed te begrijpen dat zjj daarvan maar niet om het eerste het beste wisse wasje willen afwijken. Nogmaals herhalen wijhet is vooral voor iemand die geheel en al buiten dat bedrijf s'aat zeer moeilijk over deze zaken oen juist oordeel to vellen. Toch buitengewone omstandigheden eischen ook wel eens buiten gewone maatregelen en billijken ook wel eens afwijkingen van den eenmaal gestelden regel. Overal en ook in Neuzen, en daar wel zeer in 't bijzonder, heerschen thans buiten gewone omstandigheden. Het nieuwe kanaal, misschien in de toekomst ook voor die gemeente een voordeel, is dit op het oogon blik alleen nog maar voor Gent en doet thans nog dezer dagen hoorde ik het nit zeer betrouwbare bron den Nouzen- schen spoorwerkers sohade.Immers, het „lich ten", waaraan vroeger zoo menigmaal een goed dagloon verdiend werd, is thans, nu de meest diepgaande schepen opgaan naar Gent, zoo goed als gedaan. Dit is mede een dor oorzaken van de ellende voor menig gezin. En tal van neringdoenden te Neuzen zjjn onder deze omstandigheden overgegaan tot het geven en n>men van een crediet, dat eigenlijk ver boven hun macht gaat. Wij willen en kunnen ook do handelin- m der spoorwerkers aliaar niet beoor- deelen on nog minder veroordeelen. In den loop der jaren maakten wij meer malen op aangename wijze met menig Neuzensch spoorwerker kennis en troffen bij velen hunner een zeer gezond oordeel en een helder inzicht in verschillende toe standen aan. Misschien mogen wij dan ook wel eens zonder dat ons dat kwalijk genomen wordt de gemoedelijke maar toch ook zeker ernstige vraag stellen kunnen de Neuzeusche spoor werkers voor zichzelf, voor hunne ge zinnen en voor velen hunner stadgenoo- ten, die hen thans helpen, handelingen als voren genoemd, verantwoorden Achten zij die gewettigd onder omstan digheden, ontstaan niet door bot-ing tus-chen hen en hunne werkgevers, noch door kwade trouw, maar uitsluitend een gevolg van toestanden, onafhankelijk van wiens wil dan ook Aldus schrijft ons V. d. S.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1