HIDDELRURGSCHË COURANT.
6 Mei.
r, loe
1^2* Jaargang.
Donderdag
ia
§1
Sprokkelingen.
Muziekfeest der Zanpereenip
„TBTBEIGIIIT8PH11."
Kameroverzicm*
"lit Stad en Provincie.
4909.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondoring van Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 6 cent.
Advertentiën bjj abonnement op voordeehge voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen
Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór n t
aan het bureau bezorgd zjjn.
AdvertentiënSO cent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent Reclamos 40 cent per regel. Groot© letters naar de plaats, die zij innemen.)
Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA
MAK Ai., N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam-
Bij deze conrant behoort een bijvoegsel
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nommer voor op de gebruikelijke
plaats.
Bottïrfas
erd.tjjd
8.45
8 45
8.45
2 45
8 45
3.-
3-
3.—
a c,
5.35
6.04
7.15
8.01
8.13
8.20
8 27
8.34
Middelburg 5 Mei.
Bjj de Dinsdag in het district Goes gehou
den stemming voor een Lid van de
Provinciale Staten, ter voorziening in
de vacature-Den Boer, werden uitgebracht
6566 stemmen.
Daarvan verkregen de heeron
W. Kakebeeke 3750 en
mr J. H. M. Stieger 2816 stemmen
zoodat gekozen is de heer Kakebeeke,
Bp de verkiezing in Juni 1904 verkreeg bjj
eerste stemming de heer Kakebeeke 2862 van
de 6015 uitgebrachte stemmen en bp de her
stemming, ofschoon hg toen verzocht had niet
aanmerking te komen, nog 1441.
In 1907 werden op hem 3198 stemmen uit
gebracht.
Tengevolge van den uitslag dezer jongste
verkiezing is in de samenstelling der Staten
een kleine wgziging gekomen.
Het college bestond uit 17 liberalen, 18
anti-revolutionnairen en 7 Roomsch-katholie-
ken maar bestaat thans nit 18 liberalen, 17
anti-revolutionnairen en 7 katholieken.
De vrgzinnigen wonnen dus een zetol.
Dat wg ons hartelgk verheugen over deze
overwinning, met zulk een groote meerderheid,
ligt voor de hand,
Het spreekt van zelf dat de naam en de
persoon van den vrgzinnigen candidaat daar
toe veel heeft meegewerkt.
Maar de uitslag van den strgd is weêr een
droeve les voor de Roomsch Katholieken.
Steeds helpen zg trouw de anti-revolution
nairen in Beveland en elders in Zeeland en
daar buiten, maar van wederdienst ia geen
sprake.
Dit is herhaaldelgk gebleken.
Ook in 1904 bg de periodieke verkiezing
werden de aftredende anti-revolutionnaire
leden, de heeren B. M. den Boer, M. de Jonge
en mr C. Lucasse herkozen met ruim 2
stemmen, waaronder dns dio hunner bondge-
nooten, terwgl de katholieke heer J. G. P.
Timans er Bleehts 2736 kreeg.
En in 1907 worden, ook dank zg de hulp
der katholieken, de anti-revolutionnaire heeren
in de Staten gebracht. Als zoodanig werden
toen herkozen de heeren D. Mulder met 4058
en M. Noordgke met 3935 terwgl de heeren
A. S. J Dekker en J. Wondergem gekozen
werden met 3843 en 3739 stemmen.
Toen toonden de katholieken zelfs zooveel
zelfopoffering dat zg er genoegen mee namen
dat vo„r geen der twee opengevallen plaatsen een
hunner geloofagonooten candidaat werd gesteld,
maar wel de heeren Dokker en Wondergem
werden aangewezen en gekozen.
En ditmaal bleef de heer Stieger eveneens
rnim 900 stemmen ten achter bg den heer
Kakebeeke.
Ook deze ervaring zal hen wel niet tot in
keer bféngen.
In Juni zullen zg wel weer trouw op jhr
mr A. F. de Savoruin Lohman stemmen.
Het heeft zeer de aandacht getrokken hoe
laDgzaam de officieele dienst Vrgdag
na de geboorio van onze Prinses heeft gewerkt
De autoriteiten buiten de residentie, burger-
lgke zoowel als militaire, ontvingen, zeer zeker
tot hun leedwezen, de tg ding dor geboorte van
Prinses Jnliana anderhalf unr nadat de por»
haar reeds had verspreid.
En «Oorlog" Irwnm nog veel later.
De Prov. Gron- Crt zegt daarover een hartig
woordje. Zg scbrgft:
»Nu is het waar de heeren hadden dit
maal scherpe concurrenten in do journalisten,
die den geheelen dag en groote gedeelten van
den naoht op hun post waren geweest om
toch het eerst tö zgn.
Maar in dezo concurrentie hadden de offi
cieele heeren tooh ook veel voor. Zg zgn veel
talrgker. Hot zou voor het leger ambtenaren,
dat aan Binnenlandsche Zaken of aan «Oorlog"
werkt", gemakkelgber zgn geweest de taak
te verdoelen over dag en nacht, dan voor de
'gf, zes redacteuren der groote provinciale
bladen, die bovendien overdag ook nog druk
ander werk hebben. Bovendien hebben zg de
beste bionnen, beter dan oenige conrant. En
verder kan het go roei van groote verantwoor-
delgkheid hen aansporen. Want ten slotte
weegt het algemeen belang toch zwaarder dan
het belang van het een of ander dagblad, hoe-
het belang van zulk een blad zich ge
deeltelik dekt met het algemeen belang.
Eindelgk hadden zg weinig berichten te
verzenden en staan hun de beste middelen van
gemeenschap ton dienste. En toch zg laten
zich met gelatenheid door de journalisten
kloppen Zóóveel belangstelling hebben zg
blgkbaar niet voor de zaak.
De officieele ambtenaren, die zoo'n groote
voorgift hadden, zgn ver achter de officiense
beambten der bladen voorbg het doel ge
komen. Deze hadden hun bulletins, ja hun
extra edities al lang het land in, toen
officieele man aan een der bureau's in den
Haag nog altgd zat te pennen
II.
Beethoven, Mendelssohn, Wagner.
Beethoven's 3e symphonie is algemeen be
kend als de Eroïca, maar de reden, waarom baar
dio naam gegevon is, ligt misschien voor velen
in het duister.
De algemeene geestdrift, door Bonaparte's
wapenfeiten gewekt, vond weerklank ia Beet
hoven's grootsch aangelegde natuur. Toen de
generaal Bernadotte, met een diplomatieke
zending belast, zich in het jaar 1798 te Weenen
bevond en Beethoven door den violist Rudolph
Kreutzer, die in Bernadotte's gevolg was, met
dezen in aanraking kwam, opperdo Bernadotte
het denkbeeld eener compositie met betrek
king tot den gelauwerden en door geheel
Europa met bowondering gadegeslagen held.
Beethoven nam het denkbeeld over en
eenige jaren later waB daarvan do Eroïca-
symphonie de vrucht. In Mei 1804 volein
digde hjj de partituur. Het titelblad der
oorspronkelijke partituur bevatte slechts do
woordengeschrieben au/ Bonaparte.
Maar toen het work aan het gezantschap te
Parjjs zon toegezonden worden, vernam Beet
hoven door zgn leerling Ferdinand Ries de
tijding, dat Napoleon zich tot keizer had doen
uitroepen, en dit bracht Beethoven
weten dat hjj vod een zeer driftige, ontstuimige
natuur was zoodanig in woede, dat hjj het
titelblad verscheurde en op den grond wierp
onder den uitroep: 1st der auch nicht anders,
wie ein getqöhnlichcr Mensch Nun wird er auch
alle Menschenrechte mit Filszen treten und se
Ehrgeixe jröhnener wird sich nun hbher
alle Andtrn sle len, ein Tyrann werden
Om Napoleon bekommerde Beethoven zich
toen niet meer; zelfs het bericht van zgn
dood op St. Helena ontlokte hem later de
sarkastische uitdrukking dat bjj voor deze
doodatjjding de passende muziek al gecompo
neerd bad, daarbg doelend op den treurmarsch
in zgn werk.
Beethoven droeg zgn symphonie nu op aan
vorBt Lobkowitz, wiens kapel zo herhaaldelgk
uitvoerde, alvorens ze in het openbaar. Januari
1805, werd ten gehoore gebracht Beethoven
radeerde het woord Bonaparte dusdanig, dat
in de titelbladzijde een gat ontstond, en
stelde er een anderen titel voor in do plaats,
welke thans luiddeSinjonia eroica composta
per festeggiare il sovvenire di un granduomo.
Zoo is deze heldensymphonie ontstaan, bedoeld
als een gedenkteeken voor een groot staats
man, maar tegeljjk geworden een monument
voor den schepper zeiven, den grootsten
aymphoniker aller tjjden; Ludwig van Beet
hoven.
Met groote opgewektheid is onlangs in „o
muziekwereld, in het bjjzondorin Duitschland.
de geboortedag van Felix Mendelssohn Bartholdy
(3 Febr. 1809) herdacht.
Vermoedelijk ook met het oog hierop it voói
>Aan den heer Commissaris der Koningin
Waarlgk, dat is niet alleen
belaeheljjk, dat is ook gevaarljjk. Bljjven de
bureau's met diezelfde snelheid werken dun
loopt >oorlog" de Kans, dat hjj het telegram
voor de mobilisatie aan de Nederlandsche
garnizoenscommandanten nog moet opgeven
als do vreemde telegrafisten hot Haagsche
telegraaikantoor al hebben bezet en overge
nomen.
Wjj hopen van harte, dat men den lang-
zatnen heeren van de ministeries dit eens
duideljjk aan het veratand brengt of dat men
ze eens bg een paar dagbladen in de leer doet
om hun sneller werken te leeren. Want zóó
kan het niet langer gaai.
Omtrent een nieuwe zwendelarjj op
het gebied der zuivelindustrie
schrijven de heeren dr Van Hamel Roos en
Ha-mens in het jongste nommer van het
Maandblad tegen d* vervalschingen het volgende:
Wg ontvingen voor eenigen tjjd het bezoek
van een znivelfabrikant, die een aanbieding
had ontvangen van een Dnitsch scheikundige,
om met b hulp van een zeker middel melk
gedurende eenige dagen goed te houden, zonder
dat deze daardoor iets van hare goede eigen
schappen zou verliezen, terwgl de onschade
lijkheid gegarandeerd werd bljjkens verklarin-
m van Berljjnsche en andere scheikundigen.
Daar wg ten opzichte van «splinternieuwe
ontdekkingen", die hier geëxploiteerd moeten
worden, een weinig sceptisch zgn geworden,
dank zg een lange ervaring, verzochten wg de
toezending van de stof die de melk moest
conserveeren, doch ontvingen in plaats daarvan
;e flessbjes melk die zich inderdaad eenigen
tjjd langer goed hield dan gewone melk, doch
toch minder aangenaam van geur werd.
Wg hoorden verder niets van de zaak, die
ons eenigszins verdacht leek, daar men toch
wel eerst in groote landen op een uitvinding
van belangrijken aard als deze scheen, patent
zonde nemen.
Wjj lezen na het volgende te dezer zaken
in het Wbld van Zuivelbereiding.
Waarschuwing. Te Coblenc a/R. is een
Vereeniging opgericht, wier dool is om in den
handel te brengen een zekere stof, die zg den
b gegeven heeft van «perserrid" en welke
dient, om melk en room eenigen tjjd voor
derf te bewaren. Dit «perserrid" wordt niet
anders afgeleverd dan bg een hoeveelheid van
van 12 fl. it 1 liter on dan wel onder rembours
van 31/, Mrk 12.10 gldper liter. Do boter-
fabriek te Gresswald bg Kleef, moest voor 11
liter betalen aan verpakking en vracht 44.30
Mrk., dat is f26.58. Bjj een scheikundig onder
zoek bleek het middel te bestaan uit 1.680/0 wa-
terstofsuperoxyde en daar het sterk rook naar
zwavelig zuur, zoo mag men gerust aannemen,
dat hiervoor gebruikt wordt het technische
waterstofsuperoxyde, dat bjj C. A. T. Kahl-
baum te Borljjn in 3 0/0 oplossing voor f 0.27
per ko. of por 100 ko. f 21.80 te verkrjjgOD
is. 12 Liter perserrid hebben dus een wezen
lijke waarde van hoogBtens f 1.82 terwgl de
boterfabriek Gresswald 26.58 gld. betalen moest
voor 11 fiesschen. Dat noemen wg op zgn
Hollandsch een scbandeljjke zwendelarjj
Maar zjj, die in Dmtscbland dit middel
moohten wenschen te gebruiken, om melk of
room daardoor langer zoet te houden, wordeD
herinnerd aan de bepaling van 27 Mei 1899
ten opzichte van een bepaling, waarbjj het
verboden is, om melk in den handel te bren
gen, die door bjjvoeging van vreemde stoffen
zooals jjs, of chemische preparaten vermeDgd
is, om ze voor bederf te vrjjwaron.
Daar dezo Yereeniging op deze gronden
voor haar goedkoop middel weinig afzet voor
haar artik-l zal vinden, kan het niet nitbljj-
ven of zjj zal hare agenten wel den Rjjn met
den noodigen voorraad laten afzakken, om te
trachten, dit nienwe middel in ons laod in
gang te doen vinden."
Hetgeen blgkens onze hierboven medege
deelde ervaring geschiedde naar wg hopen
zonder sucoes
Zitting van Dinsdag.
Bg den aanvang der zitting werd besloten
om morgen, Woensdag, het adres van gelok-
wonsching te behandelen, dat tot H. M. de
Koningin zal worden gericht ter eere der ge
boorte van Prinses Juliana.
Verder werd de nieuw benoemde commies
griffier, mr Van San Sonsbeok geinatallaerd *n
voor een zeer slecht bezochte vergadering het
verleden Donderdag afgebroken debat over de
schepenwet hervat.
Dit was van begin tot eind een bjjna
hopeloos gehaspel, waarbjj amendementen wer
den ingediend en weder teruggenomen, en men
het oude liedje kon hoorenhoe jammer toch
dat die amendementen niet oorder zgn inge
diend, want nn kan men ze moeiljjk, zoo maar
ineenB booordeolen.
In hoofdtaak ging het om een beroep op de
beslissingen van den Raad voor de Scheepvaart
en om de samenstelling van dezen Raad.
In zake bet eerstgenoemde wenschte de heer
Verheg een Commissie van Beroep in te stellen,
bestaande nit drie leden, zooveel mogeljjk
gekozen uit de leden van den Raad voor de
scheepvaart.
De Minister echter zweert bjj het denkbeeld
om een jurist te laten beslissen, z}j het dan
ook voorgelicht door twee technici.
De heeren Lely en Van Idsinga hadden
eenigszins hiervan afwjjkendo meoningen.
Per slot van rekening werd het amendement
Verheg toch met 34 tegen 21 stommen ver
worpen.
Minister Talma kreeg zgn jurist.
Daarna begon het debat over de samenstel
ling van den Raad.
Do hoor Schaper wonsohte hierin twee min
dere schepelingen beneden den rang van
stuurman of machinist opgenomen te zien.
De beer Lely stelde namens de Commissie
van rapporteurs voor om, in plaats van 9, 15
buitengewone leden te benoemeD, waaronder
3 mindere schepelingen.
Hierover ontspon zich een zeer lang gerekte
discussie.
Minister Talma begon, gelgk te doen ge
bruikelijk is, met te zeggen dat bjj veel sym
pathieks in het amendement-Scbaper vond.
Edochhet was zoo moeiljjk de geschikte
mannen te vinden 1
Dit de leiders van den vakbond der zee
lieden waren deze niet te nemen. Dit zgn
«anarchisten," waarop de heer Schaper met
veel vuur antwoordde, dat die «anarchisten"
niet govnarljjk zjjn, want nog onlangs hebben
zg immers een zeer eerbiedig gesteld rekest
tot H. M. de Koningin geriobt.
Dit adres zag er heelemaal niet anarchis
tisch nit!
Volgden over en weer interessante toelich
tingen over de al dan niet gesohiktheid dier
«anarchisten". Een ander argument was dat
die leiders betaald werden en dus niet onpar
tijdig zouden zgn, betgeen eveneens door den
hser Schaper weerlpgd werd.
Nog een der argumenten contra het denk
beeld-Schaper was, dat dan ook de passagiers
en bevrachters in den Raad vertegenwoordigd
moesten worden, want ook zjj hebben bjj de
zaak groote belangen Ten slotte trok de heer
Schaper zijn amendement in, ten gunste van
het amendement der commissie van rappor
teurs waarvan de Minister alleen overnam de
uitbreiding van den Raad met twee technici.
Verder kon Z.Ex. niet gaan.
Van beide zjjden werd Da deze tegemoet
koming nog lustig voortgedebatteerd.
Hot herhaald geroep van«stemmen, stem
men" scheen op de redenaars geen invloed te
hebben.
Integendeel, tusschen die bedrjjven ontwik
kelde do heer Van Idsinga oen geheel nieuw
«stelsel", betreurende dat dit «nieuwe stelsel"
niet in de plaats van het thans ingediende
kon komen. De beer Lely bleef er bjj, dat
mindere schepelingen in don Raad opgenomen
moesten worden.
Met 40 tegen 26 stemmen werd echter het
amendement van de Commissie van Rappor
teurs verworpen.
Minister Talm» behaalde dus de overwinning
Morgen voortzetting.
het mnziekfeost Mendelssohn's nanm op bet
programma geplaatst en wel met zgn 51ste
werk, don 114en Psalm voor achtstemmig
koor met orkest. Het opns dateert van 1839
en de componist beeit het zgn vriend J. W.
Sohirmor, den Dü9seldorfachen kunstschilder,
toegewgd. Deze had Mendelssohn hg zgn
huweljjk in Maart 1837 een landschap geschil
derd en hom aangeboden. Hoe dankbaar Men
delssohn zich hiervoor betoonde, bljjkt uit
hetgeen hg daarna o. m. aan Schirmer schreef
Vergeit Dir's Gott, lieber Kerl und könnte ich Dir
jtmals eine dhnliche Freude machen wie Du mir
jtlzI. Mendelssohn heeft dat kunnen doen. Als
tegenbewijs van zgn vriendschappelijke ge
voelens schrect de componist Schirmer's naam
boven den 114en pBalm. De van groote har
telijkheid en toegenegenheid getuigende brief
wisseling tussohen de twee kunstenaars bewjjst
ons welk een intieme vriendschapsband tus
achen beiden bestond.
Zooals gezegd, hg schonk zgn vriend den
Psalm en deed zgn geschenk van een brief
vergezeld gaan, waarin we o.a. deze woorden
lezenJetzt bleibt mir nur der Wunsch, dass Du
darin einen Beweis séhen mögest wie herzlich Heb
ich Dich habe und dass Dir das Slilck an sich
nur einen Teil der grossen Freude machen mlige
die ich an Deinen Werken so oft gehabt habe, dann
witre der Zweck meiner Widmung erjülll.
Het wil mjj altgd voorkomen, dat bekendheid
met het karakter, met de vriendschapsverhou
dingen, kortom met het leven van componisten
van kunstenaars natunrljjk in het alge
meen dikwgls tot meoider begrip, tot
me-rdero waardeering en belangstelling van
bun werk kan bgdragon. Het kunstproduct im
mers is een uiting van hun innerlijk wezen
Welnu, sullen we tot dat innerljjke van den
kunstenaar niet des te gemakkelijker kunnen
ÏDgaan, naarmate we zgn persoonlgke karakter
trekken van nnbjj, hetzg dan door persoonlgk
verkeer zoo mogelgk, hetzg nit geschriften
omtrent hem, in meerdere mate hebben leeren
kennen
Mendelssohn's 114e Psalm is een koorwerk
in grooten »tjjl. Zonder inleiding begint het
mannenkoor unisono met de woorden Da Israel
Egypten zog, waarna bet gebeele koor acht
stemmig en met vol orkest desolfde woorden
herhaalt; dan worden de volgende woorden
da ward Juda sein Heiiigthum van het vrouwen
koor, eveneens door eon achtstemmige herha
ling gevolgd. Meesterljjk is Mendelssobn'i
behandeling van het orkest bg do schildering
van het teruggaan van don Jordaanalten en
fagotten beginnen de zestiende bewegingen,
die, nadat ze in alten en cello's hebben opge-
hondon, door een G der hoorns gescheiden
worden van het grootiche achtstemmige a
cappella koor in Es durWas war dir, du
Meer, dass du flohestf
En het antwoord Vor dem Herrn bebte die
Erde wordt gegeven door het koor in een
krachtig fortissimo voor het eerst doen hierbg
de bazuinen hun schallende tonen hooren.
Nadat het eerste thema herhaald is, sluit het
werk met een koor, in vrjjen' fuga-vorm ge
componeerd op de in den psalm zeiven niet
voorkomende woorden Halleluja J Singel dem
In dit nommer komt eeDe advertentie
voor van den stoombootdienst Vlissingen
Middelburg—Rotterdam, waarop wg de bij
zondere aandacht vestigen.
gelegenheid van de feestviering in die
groote koopstad ter eere van de geboorte van
ons Prinsesje, Vrgdag volgende week, 14 Mei,
zullen door dip onderneming retonrkaarten
Herrn in Ewigkeit, in plechtige accoorden ten
slotte uitklinkend met de eerste woorden Da
Israel aus Egypten xog.
Wagners's opera Di* Meiitersinger von Ntim
ber g, waarvan eenige fragmenten nit de derde
acte een onderdeel van bet feestprogramma
vormen, brengt ons terug naar het midden
van de zestiende eeuw en de personeD, die
wjj er in ontmoeten, zgn allen historisch.
In dien tjjd vereenigden zich de eerzame
burgers om onderling de liederen der Minne
zangers te lezeneen dor meest beroemde
Minnezangers was Walther von der Vogel
weide, naar wiens voorbeeld Walther von
Stuiting, oen der hoofdpersonen nit Wagner's
werk, zich tot dichter en zanger heeft gevormd,
Zg, die daartoe aanleg meenden te hebben,
wjjdden zich van toen afzelf aan de dicht
kunst. Zoo ontstonden, gelgk reedB op het
gebied van het handwerk, zangprsgilden. Wie
een vers had gedicht, schreef er ook een
melodie voor. Met innige vroomheid ging
echter de meest kleingeestige bekrompenheid
samen.
Ann bepaalde, streng voorgeschreven vormen
achtte men zich gebonden. Hoe ingewikkeld
deze gilden waren samengesteld kan bljjken
uit het volgende.
Aan het boofd stond een bestuur; naarmate
men meer of minder talent in de dicht- en
toonkunst had, nam men eon hoogere of lagere
plaats in onder de gildebroeders. Aanvankelijk
was men chiller, daarna Schul/reund Wagner
I noemt ze Qeselh achtereenvolgens Sünger
