UIDDELRIRGSCHE COURANT.
Donderdag
29 April.
M\ 100
132- Jaargang.
1909.
Dozo courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering van
Prijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen i
Afzonderlijke nummers kosten 5 cont.
Zon- en Feestdagen,
i Nederland franco pp. f 2
Advertontiën by abonnement op voordeehgo voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan bot bureau to bokomen
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór w n
aan bot bureau bezorgd zyn.
Advertontiën80 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andero familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel moor
20 cent Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar do plaats, die zij innemen»!
Tot de plaatsing van advertontiën en reclames, niet afkomstig nit Zoo land, betreffende
Handel, Njjverbeid on Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA
MAR Az., N.Z. Voorburgwal 260, Amsterdam.
Middelburg 28 April
Voor de stomming in het district Goes
voor een lid der Provinciale Staten is can-
didaat gestold do hcor "W". Kakebeckc.
Van praktische zijde bezien, mng deze
candidatuur eeno zeer gelukkige hcoten.
De heer W. Kakebeeke, lid van den raad
te Goes, toch is eon man, door crvariDg
békend met do belangon van den landbou
wenden stand.
Hjj behoort on exploiteert grooto boer
derijen en kan dus in do Provinciale Staten
bij kwesties, die den landbouw raken, daarbij
uit ondervinding spreken. En dit te meer,
waar hij twee jaren lang, juist in den
moeiljjkon tijd van de beleende overstroo
ming, directeur was van do 2?ofApolder
Destijds heeft hjj daar do zaken geregeld
en bereid voor de nieuwe ondernoming.
Verder is hij ontvanger-griffier van oonige
polders, sedert 1902 directeur van den
l'rederica-poldor, lid der Tiend-commissie
en secretaris der afdoeliug Zeeland van hot
N cderlandsch Rundvee Stamboek.
Zonder op de kunde van zijn tegen-
candidaat iets af te dingen, meeuen wij
toch dat, waar deze zich in geheel andere
richting beweegt, de heer W. Kakobccko
verre boven hem staat, wat betreft zijn
kennis op een gebied, dat voor Beveland,
mot zijne uitgebreide landbouwbevolking,
van zooveel gewicht is.
De heer Kakebeeke is nog eens candidaat
gestold, en bracht het toon tot eene her-
Dlt was in Juni 1904, bij de verkiezing
wegens periodieke aftreding van zittende
loden, onder wie de heer J. M. Kakebeeke,
het bekende Statenlid, vader van den togon-
woordigen candidaat, die toen echter geen
vernieuwing meer van zijn mandaat wenschto
Bij die gelegenheid verwierf de nu ge
stolde candidaat reeds 2862 van do 6015
uitgebrachte geldige stemmen.
Hij kwam daardoor in herstemming met
den heer J. N. Elenbaas, een mau van
dezelfde richting als hij, maar bij verzocht
dringend don kiezrs om niet hun stem nit
te brengen op hem maar op den burge
meester van Krabbondijke, die dan ook ge
kozen werd.
Toch kreeg hij toon nog bij dio herstem
ming 1441 stemmen.
Over deze hoffelijke daad is don hoer W.
Kakebeeke zeer verdiende hulde gebracht.
De naam Kakebeeke heeft in onze Staten
een goeden klank.
Jaren lang was de hier voren genoemde
vader van don candidaat een zeer gewaar
deerd lid van dat college.
En wij twijfelen goon oogenblik of de
zoon zal wordt hij gekozen diens
voetstappen drukken.
Het is daarom dat wij met ingenomen
heid zijn candidatuur op nieuw zagen ge
steld en wij mot aandrang do kiezers uit-
noodigen Dinsdag a. hun stem uit te bren
gen op den heer
W. KAKEBEEKE.
Kameroverzicsii
Zitting van Dinsdag.
De heer Duymaer van Twist was volstrekt
niet tevreden over de antwoorden, die minis
ter Talma gaf op do vrageD, door den geacb
ten afgevaardigde gestold, naur aanleiding
van de grieven der z.g. kleine exportslagers,
die volgens hem een te hoog minimum beta
len by keuring van het slachtvee en boven
dien gebonden zjjn aan Yaste dagen, waarop
de keuringsdienst werkt.
Deze laatste grief, vond de heer Talma, die
telkens sprak van den «geachlen interpellant'
en hem een beetje in het ootje nam, allea
behalve gegrond. Immers zonder vaste keu-
ringsuren waB geen contröle mogeljjk. Ook
zonden dan de booze toestanden van vroeger
terug kunnen keeren, toen by de 9lager een
ziek varken oen «Engelschman" heette, omdat
het stoffelijk omhulsel van zoo'n ziek dier
nog alleen te gebruiken was om de maag van
een Engelschman te vnllen.
Do »geachte interpellant" had ook nog ge-
Bproken van «duizenden exportslagers", die
onder dezen toestand ljjden. Minister Talma
moest echter opmerken, dat er slechts 9 zjjn,
die zich zouden kunnen beklagen nit dien hoofde.
Waarschijnlijk hebben zjj gedacht, dat er van
de uitvoering der wet niets zou komen.
Daarin hadden z}j zich nu vergist: vah'daar de
interpellatie-Duymaer van Twist.
Toezeggingen kon Z. Ex. niet doen.
Er kan tegen extra-vergoeding gebeurd
worden, ook na do vastgestelde tjjdon en de
minima waren volstrekt niot te hoog. Meer
kon de Minister niet zeggen.
Nog tal van sprekers voerden voor locge
stoelen en banken het woord.
In het pnderwerp zat oen electoraal per
spectief, dat by'enkele heeren zoo nu en dan
duideljjk op den voorgrond trad.
Wolk Kamerlid, dat over G weken herkozen
wenscht te worden, voelt niet véél voor de
«grieven" dor «economisch zwakkon", als deze
eenmaal in de Kamer op het tapjjt zyn go-
bracht
Zoo vernamon wy dan ook achtereenvolgens
van do heeren Smeenge, Hugonholtz, Rejjne,
Van Citters en Van Wichora allerlei belang
rijke bijzonderheden betreffende het slachten
van vee, bestemd voor den export; evenwel
zonder dat or veel (Jegoljjks werd aangevoerd
tegen 's Ministers argumenten.
De heer Rejjne vond zelfs dat hot gewraakte
konink. besluit uitstekend werd uitgevoerd en
wilde er niets van weten, dat de veeartsen
ook voor den keuringsdienst werden aango-
wozen. Veeartsen, vond deze afgevaardigde,
zyn geneesheeren voor het zieke vee en niet
voor de kenring.
Natuurlijk voelde de hoer Hugenholtz meer
voor do grieven, door den heer Duymaer van
Twist geventileerd. Ook de heer .Van Wichem
nit de Haarlemmermeer nam het op voor de
kleine" slageryen tegen de groote bedrjjven. De
heer Smeenge kwam op voor de «grieven" van
beiden, n.l. èn van de groote, en van de kleine
slagers! De Minister hield echter voet bjj stuk.
Het debat over de interpellatie ging als oon
nachtkaars uit. Het eenige resultaat er van
was, dat de geachte interpellant, die volgens
den Minister, den export-slager als «een auto
riteit" had beschouwd, zich geweldig boos
heeft, gemaakt.
Daarna maakte de Kamer een aanvang met
behandeling der schepen-wet, een zeer
ingewikkeld stuk legislatioven arbeid, bedoe
lende het onderwerpen van koopvaardjj- en
visscherB-schepen aan een keuring van Ryks-
wego, betreffende de zoowaardigheid, de
veiligheidsinrichting enz enz.
Da heeren Mees, Plate en Schaper voerden
hierover het woord, over het^algemoen om hun
instemming met het voorgestelde wetsontwerp
te betuigen, hoewel zjj toch de noodige aan
merkingen hadden te maken.
Hierover morgen meer, als de Minister aan
het woord komt.
Vrage: zou het niet verboden mooten wor
den dergelijjke wetsontwerpen in een Kamer te
behandelen, wanneer er slechts, welgeteld,
twaalf leden van do 100 tegenwoordig zyn,
zooals heden middag het geval was, toen
laatstgenoemde heeren hunne redevoeringen
hielden
My dunkt, dit is toch geen manier van
«behandelen" van wets-ontwerpen als do hier
bedoelde. Maar nog bedenkelijker lijkt het my
zulke wetsontwerpen op de agenda te plaatsen
de Kamer over 14 dagen uiteen gaat om
niet meer terug te keeren.
Eén zaak kwam heden echter des te duide
lijker nit, n.l. de totale onverstaanbaarheid van
don heer Mees, wions stem, ondanks de doode-
stilte in de zaal, slechts als een dof
gemompel tot boven op de tribune doordrong.
Wat hjj van de vele volletjes papier voorlas,
was totaal onverstaanbaar.
Onder onze Kamerleden zyn zoo wat
«redenaars
WhCiDÜ KAMER*
Spoorweg van Brouwershaven
naar Bnrgh.
Blykens het verslag omtrent het wetsontwerp
tot toekenning van een renteloos voorschot uit
'sRyks schatkist ten behoeve van den aanleg
en het in exploitatie brengen van een spoor
weg van Brouwershaven naar Burgh, werd
met de indiening van dit wetsontwerp algemeen
instemming betuigd.
Sommige leden verlangdon intusschen eenige
meerder inlichtingen. Gevraagd word o. a. naar
de grootte van het zielental van de dorpen,
die door de ljjn zullen worden aangedaan
Eenige leden verklnarden met leodwezen te
hebben gezien dat hot aanvankelijk plan om
de ljjn door te trekken tot Burgbslni», is
opgegeven.
Sommige leden meenden te weten dat de
plannon, waarvoor thans wordt voorgesteld
een renteloos voorschot te verleenen, niet on
belangrijk verschillen van die waarvoor de
Prov. Staten van Zeeland in 1903 een pro
vinciaal subsidie hebben beschikbaar gesteld
en waarvoor ook de belanghebbende gemeen
ten en waterschappen bjjdragen hebben toe
gezegd. Deze leden vreegen dienaangaande in
lichtingen aan do Regeering en zouden gaarne
ernemon of zjj er zeker van is, dat do pro-
vinoio-, gemeenten en waterschappen de toege
zegde bedragen ook zullen handhaven naar de
thans ontworpen richting.
Ook werden o. a. nog inlichtingen gevraagd
omtrent de arbeidsvoorwaarden van hot per
soneel, dat bjj de exploitatie dezer ljjn zal
worden te werk gesteld.
Benoemingen enz.
By kon. besluit:
is aan den commies der t- legrafie lete kb,
H. Pauwels, op verzoek, als zoodanig eervol
ontslag verleend
is benoemd tot directeur van het postkan
toor te Maastricht, P. M. Galand, thans direc
teur van het post- en telegraafkantoor te
It Stat! ei Froïinele.
De zomerdienstregeling op de spoorwegen,
aanvangende 1 Mei, brengt de volgende wij
zigingen in den treinenloop voor zoover de
Zeeuwsche Ijjoen der staatsspoorwegen
betroft.
De trein Roosendaal—Vlissingen, die van
Woensdrecht vertrekt 10.26, wordt een minuut
verlaat.
De trein Vliséiugen Rooiendaal vertrekt
6 25 van Vlissingen, 2 minuten vroeger dan
thans, terwijl andere treinen enkele minuten
vroeger of later vertrekken.
Een belangrjjk verschil leveren de treinen
182, vroeger 82, die van VlisBingen vertrekt
7.46, oen half uur latev, en te Rotterdam D. P.
aankomt te 10.51, d. is 1.02 nur later dan nu.
Opgemerkt zy dat reizigers uit Vlissingen,
welke te Roosenhaal in trein 82 overgaan,
'ichting RotterdamAmsterdam, zonder bjj be
taling gebruik kunnen maken van D-trein 86,
die ovenals thans van Vlissingen vertrekt 7.00,
aankoiusi te Roosendaal 8.03, Rotterdam B
9.32, D. P. 9.40, Amsterdam W. P. 11, en C.
S. 11 15.
De 2e luitenant L. F. van den Benden,
van het 2e bataljon 3e reg. inf. te M i d d e 1-
burg, wordt op 4 Mei a. s., op zyn verzoek,
overgeplaatst bjj het 5e regiment infanterie
te Amersfoort.
Uit Vlissingen.
Heden is Hr Ms pantserschip Heemskerck van
Den Helder vertrokken, met bestemming naar
Vlissingen, waar het Vrjjdag zal binnenvallen
om tot Maandag binnen de sluis te vertoeven
De Heemskerck zal voor schietoefeningen
een viertal weken in de Zeeuwsche wateren
vertoeven.
De eerste der drio in aanbouw zijnde nieuwe
mailbooten der maatschappij Zeeland zal 22
Mei van de werf der Fairfield Shipbuilding
Yard te Govan bjj Glasgow te water worden
gelaten.
De commissarissen van den Btraatweg
Serooskerko—Vronwepolder hebben aan den
tolgaarder M. van Hove eervol ontslag verleend
en met ingang van 1 Mei a. s. tot tolgaarder
van dien weg benoemd P. Jacobse te
Sorooskerke.
Dinsdagmiddag vergaderde de gemeente
raad van O. e n W. Souburg, ouder voor
zitterschap van den burgemeester, den heer P,
S. Buteux.
Tot de ingekomen stokken behoorde o.
een sohryven van den kerkerand der Ned.
Herv. kerk, waarin aan den raad verzocht
wordt op de Pinksterdagen den draaimolen
een andere plaats te geven, zoodat de kerk
gangers geen last daarvan ondervindon.
Daar dit niet behoort tot de competentie
van den raad werd het adres terzjjde gelegd
Uitgebracht werd het jaarverslag van den
toestand der gemeente over 1908, en een ver
slag volgens artikel 52 der Woningwet. Yerdei
hadden af- en overBchry vingen plaats op de
bcgrooting voor 1909.
De voorzitter deelde mede dat het dag.
bestnur een onderhoud heeft gehad met den heer
Den Houter, geneeskundig inspecteur, wa
deze den wensch heeft te kennen gegeven dat
de gemeente de begraafplaats op WoBt Souburg
in eigen beheer neemt.
De voorzitter heeft ook een onderhond ge
had met ds Terneeden en den kerkelyken
ontvanger, waarvan het resultaat waB dat do
kerkvoogdjj bereid is de begraafplaats aan de
gemeente in huur af te staan, tegen f 120
"s jaars.
Aanvankelijk was die huur bepaald op f 150.
Aan het gemeentebestuur zal overgelaten
worden de bografenisrechten te regelen.
Door Burg. en Weth. word nu aan den raad
voorgesteld de begraafplaats in eigen beheer
te nemen.
Do heer Arendse verklaarde zich tegen het
voorstel, ook met het oog op de kosten. Het
zelfde deed de hoer De Pagter. Na nog oeuige
discussie werd het voorstel verworpen mot 4
tegen 3 stemmen. Voor stemden de hoeren
Cevaal, Polderman en Gernler.
Alsnu kwam aan de orde een concept ver
ordening op de heffing van belasting op de
honden m de gemeente.
De verordening werd, na artikelsgewyze
behandeling vastgesteld.
De belasting bedraagt voor honden, ten
dienste van den landbouw, eenig bedryf, en
bewaking f 1.
De overige honden, luxe-honden, worden
belast met f 3.
Niet belast zjjn honden, toebehoorende aan
handelaars in honden en honden benoden de
6 maanden ond.
De verordening treedt in werking 1 Jnli 1909.
Ook werd vastgesteld de verordening, rege
lende do invordering.
Door Burg. en Weth. werd vervolgens voor
gesteld een geldleening aan te gaan, groot
f' 4000, voor bestrating, welk voorstel met
algemeene stommen werd aangenomen.
Nog werd besloten op den Pad weg een
lantaarn bjj to plaatsen ter hoogte van de
woning van Van Djjk.
Tot leden van het stembureau voor de
Tweede Kamer werden benoemd de hoeren
Arendse en JobBe, voor den gemeenteraad de
heer n Job90 en P ilderman, en tot plaatsver
vangende leden de heeren Polderman, Joziassc,
dezelfde en Arendse.
In do vacatures in het Burgerljjk Armbe
stuur word voorzien door de verkiezing vnn
de heeren Cevaal, De Pagter, Arendse en Job3e.
De voorzitter deelde nog mede, dal inzake
het lastig vallen van het hoofd der bijzondere
school door jongens der o. 1. school hem ge
bleken is, dat de klacht gegrond is.
Er zjjn nu afdoende maatregelen genomen.
De vergadering werd daarna gesloten.
In ons vorig nummer werd oader Laatste
berichten reeds een en ander van het verhan
delde meegedeeld.
De algemeene vergadering der Maat
schappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt
Zeeland, die dit jaar te Kruiningen
zal worden gehouden, en de daaraan verbonden
afdeeiingstentoonstelling van vee enz. zjjn
thans bepaald op 8, 9 en 10 Jnni.
Teneinde by langdurige droogte te ge-
moet te komen in de behoefte aan drinkwater
voor vele gezinnen, werd door het gemeente
bestuur van St Maartensdijk besloten een
norionpump in de kom der gemeente te
plaatsen.
De eerste proef, die Dinsdag genomen werd,
mislukte echter, daar buizen, geslagen tot een
diepte van 25 meter, nog steeds water met
zouten smaak opleverden. De buizen zjjn toen
er uitgenomen, teneinde op een andere
plaats een proet te nemen.
Voor de vele gezinnen, die daar zonder
regenbakken zyn, is hot te hopen, dat men er
in slagen mag goed drinkwater op te sporen.
- Toen Maaudagmorgen te Anna Jacoba-
polder, gemeente St. PhilipBland, de
leerlingen der school huiswaarts keerden,
ontdekten enkelen hunner, dat in een vrjj
diepe sloot aan de overzjjde van den grindweg
oen knaapje dreef.
Op hun geroep kwamen spoedig enkele
personen toeschieten, waaronder de arbeider
N. van der Roest, die den tweejarigen dren
keling spoedig op het droge had.
De levensgeesten bleken nog niet geweken
te zyn De pogingen, welke worden aange
wend, om het kind verder bjj te brengen,
hadden wel succes, maar het is toch Dinsdag
overleden.
Aan de .wednwe J. v. R-, te Axel, die
in 1905 in het ziekenhuis te Neuzen overleed
is tbans door H. M. de Koningin f20 geschon-
ken.
Bjj kon. besluit is aan jhr H. A. Wtte-
waall van Stoetwegen, op verzoek, mot ingang
van 1 Mei 1909, eervol ontslag verleend nit
zyne betrekking van kantonrechter-plaatsvor-
vanger in het kanton OoBtburg, onder
dankbetuiging,
De gemeenteraad van Nieuwvliet
heeft met algemeene stemmen de aangevraagde
subsidie voor de ljjn KnockeBreekens toe
gestaan.
In de plaats van den heer E. Pateer, die
met 1 Jnli ontslag gevraagd heeft als gemeente
ontvanger van Hoofdplaat, is benoemd de
heer R. J. L. Pateer, gemeente-secretaris.
De Slaatschappü „De Schelde."
Aan het 33e jaarverslag der Koninkljjke
Maatschappij De Schelde, scheepsbouw en werk-
tuigenfabriek to Vlissingen, uitgebracht
op de heden gehouden vergadering van aan
deelhouders, is het volgende ontleend:
ln aanmerking nemende de algomeone malaise
de scheepsbouwny verheid, is hot dordircctio
aangenaam er op te mogen wjjzen, dat dit
jaar wederom een bevredigende uitkomst is
verkregen. Gednrende het geheele jaar kon
de volle ploeg aan het werk gehouden worden.
Met hot departement van financiën werd
nog geen overeenstemming verkregen omtrent
den aankoop van het zoogenaamde «Eiland.'
Opnieuw zyn onderhandelingen begonnen
omtrent dit punt en omtrent uitbreiding van
het orfpachtacontract met don Staat. Dit
laatste als een gevolg van hot gereed zjjn der
uitbreidingsterremen aan de Aagje Dekonstraat.
Gedurende dit jaar werden afgeleverd het
mailstoomschip Tabanan aan do Rolterdamsche
Lloyd en het vrnchtstooinschip hit iton aan de
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Complete machine-installation werden gele
verd voorde stoomschepen Mcnado en Goronta'o.
In het geheel werden afgeleverd 19.000
tonnen waterverplaatBing schepen, 9000
Indicateur Paardekrachten machines en 38
afzonderljjko stoomketels, met een gezamenlyk
verwarmend oppervlak van 63.000 vierkante
voeten.
Bovendien werden belangrjjke reparatiën aan
scheppn en werktuigen uitgevoerd.
Op 1 Januari 1909 was de waarde der in
bestelling zjjnde. nog niet afgeleverde orders
f 1.128.240, terwjjl in het begin van 1909
nieuwe orders tot een bedrag van f 1.600.000
konden worden ingeboekt.
Het stoomschip Frisia van de Koninklijke
Hollandsche Lloyd nadert zyne voltooiing en zal
binnen kort worden afgeleverd.
De exploitatie ufdeeling havenwerken gaf een
winst van f 5.269.79, welk bedrag op genoemde
ufdeeling is afgeschreven
De bruto bedrjjfswmst is f 260.288.57. Hiervan
wordt afgeschreven op diverse rekeningen
t 170 528.57, zoodat als netto winst ovorbljjft
f 89.760.
Voorgesteld wordt die te verdoelen als volgt
aandeelhouders 80/o f 64.000, bedrijfsbelasting
f 1760, reserve f 4800, tantièmes f 19.200.
Het verdient opmerking, dat gezamenlijke
afschrijvingen, tot heden op de bezittingen
geschied, thans 49 o/0 van do aan koop waarde
bedragen.
Het aantal werklieden op 31 December 1908
bedroeg 1573; aan arbeidsloon werd uitbetaald
f 967.760.
Het zieken en ondersteuningsfonds, tot nog
toe eigendom van do Maatschappij 'B a'B 8e"
olg van de nienwe wetteljjke bepalingen
opgehoven. Het voordeelig saldo op 1 Febrnari
1909, ten bedrage van f 13.035.23, is met
goedkeuring van commissarissen ten geschenke
gegeven aan het nieuw opgerichte, door di
rectie en werklieden gezamenlyk bestuurde,
zieken- en ondersteuningsfonds*
De winst- en verliesrekemug sluit in ont
vangst en uitgHaf op f 569.081.17.
I'e balans wjjet in inkomst en nitgauf aan
f 5.418 554.59.
Men tie Laatste Berichten.)
ONDERWIJS.
Akte-examens in Zeeland.
Dinsdag werden alhier geëxamineerd
8 vrouwelijke candidaten.
Uiervan slaagden de dames: A. G. Jonge-
pier. C. Boogaerd, L. C. Poerstamper, A. H.
Vertregt, allen van Middelburg, A. C. Snoep
en G. J. van Bakcrgem, van Vlissingen, en
Ph. F- J- Bouwmans, van Weetkapelle
Te Utrecht is bevorderd tot doctor in
de rechtswetenschap op «stellingen", de heer
C. M. v. Voorst Vader, geboren te Harderwyk.
LETTEREN EN KUNST.
Tot hoofdredacteur van het I' ovinciaal
en Stedclyk Utrechtsch Dagblad te Utrecht is,
met ingang van 1 Mei e. k., benoemd de heer
K. Royno te Haarlem, lid van de Tweede
Kamer.
Ondanks dat er een omvangrjjko orde
dionstingericht was, werd de opvoering van Le
Foyer, in den schouwburg van het Kursaal te
Rysel Maandag voortdurend door betoogingen
gestoord. Bjj het eindigen der vertooning had
den eenige vechtpartijen plaat». Eenige perso
nen worden aangehouden.
