MDDELRIIRGSCHE COURANT Dinsdag 6 April. 81 182* Jaargang. 1909. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartanl, zoowel voor Middelburg nis voor alle plaatsou in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 6 cent. Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Mot. Instit. te Bilt. 5 April 8 n. vw.39gr.. 12 7. 53 gr., ov. 4 n. 53gr. Hoogste barom «tand "80.6 te Copenhagen; laagste 756.9 te Seydisfjord. - Verwaohtingtot den avond van 6 April meest matige O. wind, helder droog weer, nachtvorst, overdag warmere temperatuur. Advertontiën20 cent per rogel. Bij abonnement veel lager. Geboorte», dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogels f 1.50elke regel meer 20 cent Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, dio zij innemen,' Tot de plaatsing van advertontiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjvorkoid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB BA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam. Middellinrg 5 April. Nederlanderschap en kiesrecht. Onder dit opschrift komt in het norumer von Vrgdag II. van De Tijd een beschouwing voor over de onzen lezerB bekende kwestie dat te Oostburg een vjjftiental personeD, die reeds verscheidene jaren kiezer zjjn geweest, voorloopig niet op de kiezerslijst zgn gebracht wjjl het gemeentebestuur van oordeel is, dat zg geen Nederlanders zjjn al zgn ze hier te lande, uit Belgische ouders geboren. Een vonnis, ten vorigen jare gewezen door den kantonrechter te Oostburg, betreffende eenige inwoners van Sluis, welk vonnis deOr den Hoogen Raad werd bevestigd, moet tot dezen maatregel aanleiding hebben gegeven. Verscheidene hunner hebben tegen het be sluit gereclameerd. Het katholiek hoofdorgaan Bcbrgft nu het volgende, dat ons uit Staatsrechtelijk oogpuDt in hoofdzaak wel juist voorkomt en de aan dacht verdient. «Vóór 1 Juli 1893 bestond er een tweeledig Nederlanderschap het staatkundig, dat geregeld werd door de wet van 1850het burgerljjk, dat in het Bur gerlek Wetboek geregeld was. Bp het in werking treden der nieuwe wet van 1892 op het Nederlanderschap en het ingezetenschap op 1 Juli 1893 werden kracbteiis een over gangsbepaling allen, die hetzij naar do wet van 1850, hetzjj naar het Burgerljjk Wotboek de hoedanigheid van Nederlander bezaten, volle Nederlanders naar de nieuwe wet. Was men derhalve vóór 1 Juli 1893 hetzjj burger ljjk, hetzjj staatkundig Nederlander, bezat men beide hoedanigheden of ook maar ééno onverschillig wolke steeds werd mon vol- gereehtigd Nederlander naar de nieuwe wet. Staatkundig Nederlander werd men naar de wet van 1850 door geboorte uit hier te lande wonende ouders, mits die ouders, hetzjj drie jaren in Nederland gewoond hebben, hetzjj achttien maanden, na van te voren aan het bestuur hunner woonplaats het voornemen tot vestiging verklaard te hebben. Burgerljjk Nederlander werd men veel ge makkelijker, nameljjk door geboorto uit hier te lande gevestigde ouders. Wat met dit «ge vestigd zjjn" der ouders gemeend wordt, moet naar de bepalingen van het Burgerljjk Wet boek en niet naar die vaD de wet van 1850 beoordeeld worden daarover is een arrest van den Hoogen Baad. Naar het Burgerljjk Wetboek is inen op eene plants gevestigd, wanneer men aldaar zjjn hoofdverbljjl heeft. Zulks kan onder meer bljjken uit de mschrjjving der betrokken ouders in de bevolkingsregisters. Ook kan het bljjken ïiit de geboorteakte, welke nagenoeg steeds vermeldt, dat de ouders van het kind in eene bepaalde gemeente woonachtig waren. Men zorge slechts oen volledig afschaft, niet een uittreksel, der akte bjj den burger leken stand aan te vragen. Do kosten zjjn hetzelfde, maar gemakshalve worden meestal slechts extracten, niet volledige afschriften aan het publiek afgegeven. Weigert do ambtenaar van den burgerlijken stand do afgifte, zoo richto men zich tot den Officier van Justitie, om den ambtenaar dooi eene strafvervolging tot zjjn plicht te brengen. Geven de bevolkingsregisters of het volledig afschrift der geboorteakte nopens het «geves tigd zjjn" der ouders, hun «wonen" hier te lande geen licht, zoo kan men nog trachten zulks door getuigen, bjjaldien in leven, te be- wjjzen. Wjj houden ons ovenwei overtuigd, dat in minstons 99 van de 100 gevallen de ge boorteakte zal vermelden de woonplaats der ouders. Is die woonplaats eene Nederlandsche gemeente, dan zjjn wjj er, want de afschriften van akteu van den burgerlijken stand ver dienen geloof, totdat do valschheid daarvan in rechte zal zjjn beweord. Brengt de aangegeven weg ons niet, waar wjj wezen moeten, zoo kan men zich misschien beroepen op eene andere oepaling van het Burgerljjk Wetboek, wolke het Nederlander schap verleende aan kinderen, hier te lande uit aldaar niet gevestigde ouders geboren, mits zjj zelve aldaar huune woonplaats vestigden. Dit vestigen kon eerst geschieden na het bereiken der meerderjarigheid, d. i. destjjde den vollen leeftjjd van 23 jaren Op grond van deze bepaling is ieder, die hier te lande geboren en vóór 1 Jali 1893 meerder jarig werd, als hp bjj zjjno meerderjarigheid alhier bleef wonen, Nederlander geworden. Men ziet, het bewjjs van het Nederlander schap is voor belanghebbenden niet zoo moei lijk te leverenmen beroepo zich op het Burgerljjk Wetboek, niet op de ivet van 1850. De oude wetten zjj a voo» hen, die~voor 1 Juli 1893 hier te lande geboren jjwerden noch slecht, noch ongunstig. Het komt er maar op aan, dat de betrokken gemeentelijke autori teiten haar behoorljjk bestudeeron en eerlpk toepassen. Honderden geboren Nederlanders, die door tienjarig verbljjf in het buitenland hunne nationaliteit vorloren hebben, erlangen thans krachtens de wet van 1907 kostolooze naturalisatie. Om die naturalisatie te erlangen, moet mon bewpzen het Nederlanderschap door geboorte verkregen te hebben. De menBchen, die haar aanvragen, zjjn voor het overgroote deel arbeiders en kleine luiden, die vaak niet voel meer dan hunne bandteekening onder een request kunnen zetten en daarbij nog mg Ion ver van hunne geboorteplaats verwjjderd zjjn- Consulaire, administratieve en justitieele auto riteiten moeten letterlpk alles voor hen in orde brengen en toch gaat het als van een leien dakje. Nog niemand, hier te land geboren, werd afgewezen, omdat men er niet in slangde het bewjjs bjj te brengen, dat hp door geboorte Nederlander was. Waarom ditzelfde in Zeeuwsch Vlaanderen voor de betrokken gemeenteljjke autoriteiten onoverkomeljjke moeilijkheden oplevert, is odb onbegrjjpeljjk. Of die menschen kennen de wet niet, of zjj zjjn te kwader trouw. Het laatste mogen wjj zonder meer niet veronder stellen bljjft derhalve over hun een brevet uit te reiken van algeheel gemis aan kennis van do wetteljjke bepalingen, die zjj moeten uitvoeren. Tot zoover de redactie van De Tijd, die daarop nog eenige onwelwillende opmerkingen aan het adres der liberalen of tewel het «den kend deel der natie" laat volgen. Waarom vragen wjjEr ia voor zoover wjj weten daartoe geen reden. Wjj hebben in deze kwestie een werkzaam, zjj het ook gering, aandeel gehad en een der betrokken personen den weg gewezen, door onzen collega nu ook aangeduid: reclameer vóór 15 April. En dit zal na wel geschied zjjn. Het voorloopig niet plaatsen op de kiezers lijst van de betrokken porsonen die reeds eenige jaren kiezer zjjn, kwam en komt ons ook nu nog wel vreemd voor maar het ge schiedde toch naar aanleiding van oen uit spraak door den kantonrechter te Oostburg, ingezetenen van Sluis betreffende en beves tigd door den Hoogen Raad. Dit bewjjst dat de overwegingen waarop het vonnis rust, wel juist zullei zjjn. De vraag ia nu maar of de door Burg en Weth. van Oostburg in dezen gekozen weg de beste is geweest. Ze kozen dien zeker uit voorzichtigheid, zich spiegelend aan hetgeen te Sluis is geschied. Ons sebpnt het echter, wat betreft plaatsing op de kiezorljjst, het best in twjjfelachtige ge vallen en die kunnen er zjjn met be trekking tot hot al of niet bezitten van het Nederlanderschap de ruimste, de vrjj- gevigste opvattingen te huldigen. Voor hem die dan reclameeren wil wegens onjuiste plaatsing op meergenooinde Ijjst van den een of den ander, staat de weg open. Dit is te meer gewenscht omdat olk geval op zich zelf dient beoordeeld te worden en generalÏBeering naar aanleiding van één uitspraak niet zonder bedenking is. Maar nu men te Oostburg deze opvatting niet heeft gevolgd, bestaat er nog geen aan leiding om, zooalB De Tijd doet, van «ver lichte onkunde" te schrijven, grofheden te zeggen aan hot adres der hierbjj betrokken ambtenaren en van deze kwestie een partjj- zaak te maken. Wjj gelooven echter dat men in 't «Kasteel van Aemstel" te Amsterdam op oen dwaal spoor ia gebracht door een opgewonden stukje van «Een Kiezer" to Oostburg, waaraan men daar tweemaal een plaats verleendo. Benoemingen enz. Bjj kon. besluit zjjn benoemd tot raadsheer in het goreohtshof te 's Gra- venhage jhr mr J. L W. C. von Weiier, thans rechter in de arrond.-rechtbank te Rotterdam tot officier van justitie bjj de arrond.-recht bank te Utrecht jhr mr A. Calkoen, thans officier van justitie bjj de arrond.-rechtbank te Groningen; tot griffier bjj het kantongerecht te Ommen mr D. J, W. Muller Maasis, werkzaam ter griffie van het kantongerecht te Arnhem, wo nende te Groeabeek tot notaris, ter standplaats Amsterdam F. H. van den Helm en G. Kramer, beiden candidaat- notaris aldaar, en te Stadskanaal R. Buining, candidaat-notaris te Groningen tot inspecteur der registratie en domeinen dorde klasse in de 39o divisie te Heerenveen J. H. A. Evors, thans ontvanger der registratie en domeinen te Culenborg tot ontvanger der registratie en domei non te Harderwjjk A. Land, surnumerair en com mies ter directie der registratie en domeinen te Maastrichtte Boxmeer mr J. Ployte, sur numerair en commies ter directie der regis tratie on domeinen te Leeuwarden. Aan mr J. Déking Dura is, op verzoek, een eervol ontslag verleend uit zjjne betrekking van rechter in de arrond.-rechtbank te Amsterdam. In de Sl Crl no 80 zjjn opgenomen do wetten van den 2en April 1909, tot voorziening in het Regentschap in geval van Troonopvolging tjjdens de minderjarigheid van den troonop volger, en tot regeling van do voogdjj over den minderjarigen koning. Verder komt in genoemde courant voor de wet van den 3en April 1909, tot heffing van personeele belastiiig wegens motorrjjtuigen. De beide eerstgenoemde wetten zjjn in werking getreden 2 April, laatstgenoemde 1 Januari 1909. De gewone audiëntie van den Minister van Oorlog zal Donderdag a.s. niet plaats hebben. Bit Stad en Provincie. De gemeentebesturen van Zeeland zjjn door Gedeputeerde Staten onzer provincie uitgenoodigd vóór 15 April a.s. in te zenden opgaven betreffende de aanstelling van school artsen, onder overlegging van een exemplaar van de verordening, wuarbjj de schoolartsen zijn ingesteld, van eventueelo nadere instructie en van eventueel uitgebrachte verslagen. Met Dame worden antwoorden verlangd op de vragen hoeveel schoolartsen zjjn aangesteld en sedert wanneerof zjj enkel voor de open bare scholen zjjn aangesteldof zjj zioh uit sluitend aan bun taak als schoolarts wjjden hoe groot hunne bezoldiging iswelke hunne bemoeiingen zjjn en hoe die, ook in hunne verhouding tot de onderwjjzers, zjjn geregeld en welke in het algemeen de ervaringen zjjn, die door en met het medisch schooltoezicht zjjn opgedaan in het bjjzonder ook met be trekking tot de tuberculose. Volgens de Ijjst, opgemaakt door den hoofdinspecteur van de volksgezondheid, waren op 1 Januari 11. in|56 van de 110 gemeenten in Z e el a n d gevestigd 105 artsen en geneeskun digen, in 25 gemeenten 36 vroedvrouwen, in 6 gemeenten 19 apothekers en in 3 gemeenten 5 tandartsen. 51 gemeenten waren geheel zon der medische en verloskundige hulp. Wjj wjjzen mot nadruk op de vergadering door de Vrijzinnig-Democratische Kiesvereeniging alhier te houden op Woensdag 7 April. Er zal dan gestemd worden over een defini tieven candidaat voor do a. verkiezing voor een jid der Tweede Kamer. Een zeer talrjjke opkomst der leden is daarom hoogst gewenscht. In het bericht over de intrekking van de benoeming van mr A. C. A. Boudewjjnse alhier, tot plaatsvervangend lid der tiend commissie, was door een onwillekeurig verzuim weggevallen dat de intrekking op verzoek geschiedde. Zondag werd op het terrein achter de meelfabriek a 1 h i e r een voetbalwedstrijd ge- Bpeeld tusschen Olympin II en Victoria I en II, gecombineerd, beiden van hier. Do Victorianen wonnen met 4—3. Tjjdens de rust was de stand 3—1, eveneens in hot voordeel van l icloria. Op een ander veld, nabjj bovengenoemde fabriek, had een ontmoeting plaats tusschen Dc Mosschen I en Concordia I, beiden van hior. Deze strjjd eindigde met een overwinning van De Mosschen met 6—2. Tjjdens de rust was de stand 10. Verder had dien dag op het midden-reduit te Vlissingen oen match plaats tnsBchen een combinatie van do boBte spelers van de ver- eenigingen Olympia en Victoria, beiden uit Middelburg, en E. M. M. uit Vlissingen, die gewonnen werd door do combinatie met 3—2 goals Bjj kon. besluit is benoemd tot ontvanger der registratie en domeinen to Elburg P, J. A. Adriani, surnumerair en commies ter directie d?r registratie en domeinen te Middelburg en bjj de inianterie dor landweer, tot reserve- tweede-luit., in het XLVI1 landweordietrict, dereservo-adjndantonder-officier U. A.Speerstra, van het 3e reg. infanterie. Uit Vlissingen. Zondag geraakte een fietsrjjder met zjjn wiel beklemd in de rails van den VlissingBch Middelburgschen Tram, viel en kwam daardoor mot zjjn hand onder het achterwiel van den juist aldaar ptsseerenden Walcherschen tram. Door een aldaar wonenden arts werd het ge kwetste lichaamsdeel van het jongemensch verbonden. Te Haarlem is, op bjjna 67-jarigen leeftjjd, overleden de heer W. Boll, oud gezagvoerder der Stoomvaartmaatschappij Zetland. Zaterdagavond werd in den Campveerschen Toren te V e e r e door den heer B. Streefland van Blitar, in Nederlandsch-lndiü, een lezing met lichtbeelden gehouden over Australië en wel speciaal over landbouwtoeatanden, in verband met emigratie daarheen. De zaal waB goed bezetde heer H. de Zeeuw leidde den spreker bjj zjjn gehoor in. De gemeenteraad van W aarde heeft Vrjjdag, met het oog op het bouwen van een nieuw gemeentehuis, besloten om eene geld- leening aan te gaan groot f 4800. De hoofdeljjke omslag werd vastgesteld tot een bedrag van f 1835.16* Bjj den raad was ingekomen een adres van eenige inwoners, om den betrokken Minister te willen verzoeken, een spreekcel in het telegraalkantoor te plaatsen. Dit adres werd naar Burg. en Weth. ge zonden om advies. Een weduwe te Coljjnsplaat ont ving Zaterdag bericht, dat haar 28-jarigen zoon, van beroep schippersknecht, te Vreeswjjk een zjjner «beenen door een staaldraad werd afge klemd. De dood volgde onmiddelljjk. In de Vrjjdag te B r u i n i s s e gehouden raadsvergadering werd tot wethouder benoemd, de heer J. Elonbaas, oud-burgemeester, in plaats van den heer C- Huge, die, tengevolge van de benoeming van zjjn zoon tot burge meester, moest aftreden. &NDERWUS. Het mondeling gedeelte van de onder- wjjzers-akte-examens zal te Middelburg gehouden worden in de sociëteit ft Joris op 14, 15, 16, 19, 20, 21, 22, 23 (2 groepen vak j), 26, 27, 28, 29 en 30 April (vak j en k.) Tot de eerste klasse der Rijksnormaal lessen te Middelburg zjjn navergeljjkend examen toegelaten de volgende leerlingen Cornells J. Geldhof, Dirk J. M. de Hondt, Johannes J- Kamermans on Johanna P. Beek man, allen van Middelburg; Leo van Bra- kel, Johannes Raamsdonk, Daniel de Ridder, Charles L. Smagge, Andrea M. van den Bolck, Willemina J. do -Jongb, Maria J. Korteweg, Hendrina P. J. Pot, allen van Vlissingenbe nevens Abraham C. Kraamer van Arnemuiden, Kat&rina J. van de Putte van Domburg en Tannetje G. H. van Els&ckor van Westkapelle. De heer G. A. Ouwejan, hoofd van een christ. school te Vlissingen, die benoemd is tot hoofd van een chriBt. school voor m. u. I. o. te 's Hage, heeft deze benoeming aange nomen. Te Leiden slaagde Zaterdag voor het candidaats-examen in de Nederlandsche letteren mejnffr. E. P. van den Hoek van Oost- Souburg Bp kon. besluit ib L. Broes, te Wage- ningen, voor het tijdvak van 1 Mei 1909 tot en met 30 April 1910, benoemd tot leeraar aan de Rgkslandbouwschool aldaar. lett^bTbTksjnst. Mevr. Selma Nicklasz—Kempner, welbe kend uit den tgd van de Duitsche Opera te Rotterdam, waar zg tien jaar jeugdige drama tische en soubrette-rollen zong, is dezer dagen zestig jaar geworden en heeft bp die gelegen heid den titel van professor gekregen. RECHTSZAKEN. Raad van beroep (Ongevallenverzekering) te Middelburg. In de heden alhier gehouden openbare terechtzitting van dien Raad had de uitspraak plaats in zake C. W. C., Oost- en West- Souburg, waarbg werd vernietigd de beslissing der Bank, voor zoover daarbg aan klager genees- en heelkundige behandeling was ge weigerd, en verstaan dat by recht heeft op genees- en heelkundige behandeling voor rekening der Rgksverzekeringsbank, en voorts zoover zgn vordering een tjjdeljjke nitkeering betreft, niet-ontvankeljjk verklaard. De vordering werd ontzegd en de beslissing der Rgksrerzekeringsbank bevestigd in zake J. J. C M VÜBsingen. De Raad was van oordeel, dat de bewuste loosheid bg klager niet is veroorzaakt door do inademing van schadelijke gassen of stoffen, en dat de kwaal van klager niet is veroorzaakt door een ongeval. KERKNIEUWS. Zondagnamiddag nam de heer K. van Anken, predikant bjj de Geref. Gemeente te Heinkenszand, afscheid, mee een rede over Deutronomium 30 het 19e en 20e vers. Aan hot eind der godsdienstoefening werd hjj namens de gemeente toegesproken door den heer C. de Schipper, en hem staande toege zongen het 3de vers van Psalm 134. Namens de classiB werd gesproken door ds. Doekes uit Nieuwdorp. Het kerkgebouw was geheel gevuld. Wekelijks che opgaaj betredende de Ned. Herv. kerk. Beroepen naar: Aalburg en Hoesbeen J. C. C. Trilloard te ScherpenÏBseBoskoop c. a. (toez.) M. Prins to TerwoldeDrempt, bjj Doesburg Cannegieter te Borger; Cugk c. a. M. C. van Mourik Broekman te Gulpen Alk maar T. Kloosterman te Nieuw Buinen Loon op Zand P. Zandt te Kamperveenen naar Brakel (toez.) J. Kraag te Leerbroek. Aangenomen naar: Alkmaar door H. P. de Pree te Hoogmadeen naar Rgnsaterwoude door Jac. J. H. Pop, cand. Bedankt voor: Veendam door J. L. N. Zil- liuger Molenaar te Abbekerken voor Melis- sant door Jac. J. H. Pop, cand. Gereformeerde kerk. Beroepen naar: Westkapelle P. Veen te Oost burg; en naar Eindhoven H. J. Binnemft te Tilburg. Aangenomen naar Dirkshoorn door K. van der Beek, cand., die voor Oostermeer heeft bedankt. Bedankt voorAxel (A) door H. P. M. de Walle, te Seharnegoutum. Ev. Luth. kerk. Bedankt voorBodegraven door J Ph. Mak- kink te Zierikzee. LANDBOUW. Te Geersdjjkis door 12 landbouwers Vrjjdag j.l. een stierenvereeiiiging gesticht tot verbetering van hot ras. De leden J. J. Ver huist Iz., S. J. de Regt en J. A. Gaanderse zgn met de bestuursfunctiën belast. Zaterdag werd te IJzondgko aan den landbonw-wintercursus een openbare, tevens eindles gehouden, waarbg enkele loden van do commissie van toezicht en eenige belang stellenden tegenwoordig waren. Aan de zee overgebleven leerlingen vsnden cnrBUS kon een diploma uitgereikt worden. Do leider van den cursns, de beer P. J. Roosendaal uit Biggekerke, vroeger te IJzen- dyke, deelde mede, dat het in het vervolg voor hem te bezwaarlgk valt, om nog een nieuwen te beginnen. De oudste leerling bedankte den heer Roo sendaal voor zgn onderricht en reikte bem een bedrag in geld over, om zich daarvoor, als herinnering aan zgn leerlingen, iets naar oigen keuze aan te schaffen. VerscMMe Berichten Door den Minister van BiDnenlandsche Zaken is aan de commissarissen der Koningin in de verschillende provinciën benoht, dat, mocht de verwachte beugeljjke gebeurtenis vallen op een Zundag of op Goeden Vrgdag, het de wensch van H. M. de Koningin is, dat op die dagen geen feestelgkheden plaats hebben. De echtgenooten van de actief dienende officieren van het Nederlandsche leger hebben f 1892 bgeengebracht voor een geschenk, nnn H. M. de Koningin Ran te bieden, bestaande in een zilveren theeblad in étui. Ongeveer f 1000 is beschikbaar gebleven voor kinderen van militairen, die bg deze gelegenheid worden geboren. Deze zullen een spaarbankboekje ontvangen, waarop een nader te bepalen bedrag zal worden gestort. Een lezer van het Hbld. bad in een schryven van een hoogleeraar te Genève het volgende gelezen. De groothertog van Mecklenburg, groot vader van PrinR Hendrik der Nederlanden, heeft op zgn verzoek de rechten van het Ge- neefsehe burgerschap gekregen (a éti repu bour geois citoyen de Genèvevoor zich en zgn nako melingen. Daar het Genoefsche burgerrecht niet verloren gaat. zal de oventneele Neder landsche prins burger van Gepève zgn. De Koningin-Moeder heeft het bescherm- vronwechap aanvaard over de Nederlands/he Vereeniging voor I olks- en Schoobeden, gevestigd te Gravenbage.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1