HIDDELRIRGSCHE COURANT.
Br,
Donderdag
1 April.
V
H', 77.
132* Jaargang.
1909.
Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm albior en tel. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te Bilt.
31 Maart 8 u. vm.48gr. 12u. 53 gr., uv. 4 u. 51 gr. Hoogste Wow. stand 766.6 t° Seydisfjord;
laagste 74d.5 te Scilly. Verwachting tot den avond van 1 April matige tot krachtige Z.
wind, meest betrokken lucht, regenbuien cn iets zachter temperatuur.
AdvertentiëuSO cent per regol. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent Reclames 40 cent per regel. Grooto letters naar do plaats, die zij innemen,)
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverheid on Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverfenfie-Burenu A. DB LA
MAR Ax., N.Z. Voorburgwal 260, Amsterdam.
1,
met
I boven-
■Balans.
L werk-
L-Leden
kaarten
invrage
leden
April
in bet
j Markt.
Bij deze courant Behoort een bijvoegsel.
de
blJCK.
nduser,
iFaust,
jers
Betrek-
|0NGE
(DAM-
'ilflii;p
d.tgd
De opgeaf van den spoordienst komt in
dit nommer voor op de gebruikelijke
plaats.
Middelburg 31 Maart
Dit Stad en Provincie.
Ter aanvulling van ons bericht omtrent
den H. M. de Koningin aan te bieden ki§aer-
wagen, kunnen wjj nog molden dat de "kant,
rond het sloopje en lakentje, is vervaardigd
door mej. Léonie do Wilde, kantwerkster te
Nieuw Nameu, in deze provincie.
Van de gelegenheid om den wagen te be
zichtigen wötd heden een zeer deuk gebruik
gemaakt. Meermalen moesten de deuren van
het stadhuis in den Helm gesloten worden
don stroom van bezoekers tegen te' bonden.
De Helm stond vol van belangstellenden.
Uit V li8«i nge n.
Hét Zweedsche stoomschip Adolf Meyer,
besÜetioA voor Zeebruggc, is heden nacht tydens
het stormweer vaBtgeioopeh op de Noorder
rassen. Heden morgen waren er twee Bloep-
booten van VlissiDgen vertrokken om hu^p te
verleenen, doch het schip is zonder assistentie
vlot gekomen en doorgestoomd. Het mag een
geluk genoemd worden, want het bevond zich
in een zeer gevaarljjke positie. v
Hg k n. besluit is aan J. Koppejan, *te
V e r c, een pensioen verleend van 1202 's jars.
- Met -ingang van 1 April a. tb; is rot-
liebtwaobter aan den Bteenen vuurtoren te
Westkapolle benoemd de heer W. van
Roojjen aldaar, thanB lichtwater aan het kleine
kustlicht. Dat kleme kustlicht wordt bediend
door het personeel van den ijzeren vuurtoren.
Te Domburg circuleert een Igst,
waarop druk wordt geteokend, teneinde dr W.
Chr. Mezger te Parjjs te verzoeken de practjjk
van wjjlen zjjn vader te Domburg in de zomer
maanden op eenigerlei wjjze te komen uit-
handeling, gepleegd door een der zuBters van
de bjjzondere inrichting van ^onderwjja op
het Belgisch deel der gemeente, waar het
meisje school ging.
Een onderzoek werd door de alhier gestati-
onneerde Rijkspolitie direct ingesteld, want
H. woont in ZeeuwBch Koewacht. In verband
met dat onderzoek kwam Dinsdag middag het
parket van Gent, vergezeld van een wetsdokter,
naar Koowacht, om een nader onderzoek in te
stellen. Het ljjkje werd opgegraven en op hot
afgealóten erf van den landbouwer P., naast
het kerkhof wonende, gebracht, waar het onder
zocht werd.
Het onderzoek had, tot veler voldoening,
wjjl men algemeen niet aan een mishandeling
geloofde, tot resultaat dat het kind overleden
was aan pleuris.
Het geval bracht heel wat nieuwsgierigen
op de beon.
Te Zaamslag is opgericht eene libe
rale kiesvereeniging, welke voornemens
zich aan te slpiten aan de Centrale kiesver
eeniging in Oostelijk Zeeuwsch-Ylaanderen.
Het bestuur bostaat uit de heeron P. C- de
Moor, Jan de Brujjne, M. C. Castelegn, J.
Dees en P J. Wortman.
Op een Dinsdag door de vrjj zinnige kies
vereeniging Vooruitgang te Goes gehouden
vergadering werden twee der drie aftredende
bestuursleden, de heeren A. Netor en J. C. H.
Hollmann, herkozen. In plaats van den heer
F. Joustra, die met het oog op zjjn leeftijd
niet"meer in aanmerking wenschte te komen,
werd gekozen jhr I. W. E. von Schmidt-auf
AltenBtadt en in debestaandevacature.de hoer
D. D. v. d. Bout.
De Vryzinnig-Democratisoho kiesvereeni
ging te Zierikzee heeft mei algemeene
stemmen mr Rr J. H. Patjjn candidaat gesteld
voor de Tweede Kamer.
Te B r u-i n i s s e geraakte Dinsdagmorgen
,het ongeveer driejarig zoontje van L. de W.
'ahder een voorbjj rjjdendon wagen, met het
Ygovolg dat een zjjner beentjes zeer zwaar
gekneusd werd, zoodat geneeskundige hulp
moeB^worden ingeroepen.
Ren pnar weken geleden Btierf te Koe
wacht, byna plotseling, het negenjarig meisje
van den werkman J. H. aldaar. Onuriddelljjk
na het overigdon deed zoo schrijft men ons
van daar het gerucht de ronde, dat het kind
overleden was aan de gevolgen van een i
Maandag werd te OoBtburg de ge
wone jaarljjksche algemeene vergadering ge
houden dor afgevaardigden van bet waterschap
der Sluis aan de Wielingen 65 afgevaardigden
met 4 leden van hot bestuur waren aanwezig.
Het verslag over den toestand van het water
schap over 1908 luidde gunstig. De stand
water in het kanaal gaf bevredigende uitkomsten
voor den landbouwklachten over gebrek aan
drinkwater in putton worden niet vernomen.
Het gewoon ondorhoujLaan wegen, waterlei
dingen enz. had plaats.^.-.pok dat der zeewe
ringen. VoocRa scha^fo, toegebracht aan de
duinen, werden dadeljjk maatregelen genomen.
De gedane peilingen gaven bjj Gedeputeerde
S'aten geene aanleiding tot op- of aanmer
kingen, Aan de Zuid-Hollandsche Mij tot red
ding van schipbreukelingen werd grond afgestaan
voor eene grootere bergplaats van materialen
en reddingswerktuigen.
Rekenmg en begroeting gaven geen aanlei
ding tor bespreking van eenig belang. De
bfldrnge der polders en waterschappen werd
vastgesteld op f 0.60 per HA. en dus verhoogd;
met f 0.05.
De nadere pensioensregeling voor den water
bouwkundigen ambtenaar en van den sluis
wachter, waarvan de wenselijkheid werd
uitgesproken in de vorige vergadering, werd
voorloopig vastgesteld, teneinde het bestuur
de gelegenheid geven tot eenige redactie
wijzigingen, in verband met geopperde be
woring van schoolverzuim. Volgens dAt laatste
bedroeg het aantal gevallen van verzuim 41.
Die stukken worden voor kennisgeving aan
genomen-
Verder het bekende 'adres van de patroons-
eeniging Middeiburgsch Bauwkring-
Dit wordt gesteld ïn'handen van Burg. en
Weth. om advies. 'n
Verder het schrijven-van den heer Van Dunné,
aatbjj hg ontslag neemt als voorzitter der
commission van finiijciën en voor het ver
gunningsrecht.
De voorzitter Bpreek^ zgn leedwezen uit dat
de heer Van Dunné dit besluit heeft genomeD.
Hg had veel verdiensten als voorzitter en
gaarne bad h|j gezien dat bjj nog eemgen tgd
itting had big ven houden. De betrekkingen
tocü waren in goede handen en werden met
den mecsten g7er ddor hem waargenomen.
Applaus
Aan de orde zgn verschillende
Benoemingen.
In de eerste plaats van een hoofd dèr ge-
meentebewaaxBchool.
Uit de vroeger medegedeelde aanbeveling
wordt benoemd mej. 13. C. Ets te Stavenisee,
met algemeene stemmen.
Verder van een voorzitter der commissie
van financiën, vacature»Van Dunné.
Herbenoemd wordt dé heer Van Dunné met
9 stemmen. Verder verkrggt ieder der heeren
Tak, Frnin en De Rgcko een Btom, terwgl 1
briefje blanco is.
De heer Van Dunné verklaart, op de vraag
des voorzitters of hg de herbenoeming aan
neemt, dat hem dit onmogelgk|is.
Bjj do daarop-^gendo vrjj^stemming ver
krggt niemand de' vtrfstrek^o ègserderheid.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zitting van heden, Woehsdagj middag
te 2 uren.
Voorzitter do heer jhr M. van den Brandc-
ler, burgemeester.
Afwezig do heeren Sannes, De Veer, De"
Rgcke en Snouck Hurgronje.
De notulen van het verhandelde in de vorige
vergadering worden goedgekeurd.
Hierna wordt modedeeiing gedaan van
ingekomen Btukken.
Daaronder behooren een afdruk van 1
verslag van de ereeniging tot l evordering van
annimale koepokinenting te Middelburg, benevens
jaarverslagen van het bestuur der godshuizen,
van de commissie van toezicht op de scholen
voor lager onderwgs en van de commissie tot
Uitgebracht worden' stemmen op de heeren
Fruin en Van Teljlingen, 2 op de^heeren Tak
i Heg se en 1 op den heer De Rg cke.
De heeren Fruin, Van TeglingeD, Tak en
Heg se deelen mee dat zg een eventueele be
noeming niet zullen aannemen.
De voorzitter spreekt daarover zgn leed
wezen nit en meent dat do heeron de werk
zaamheden, aan de betrekking van voorzitter
der financieele commissie verbonden, wel wat
te zwaar opnemen.
Bg de tweede vrgo stemming wordt weder
de meerderhoid niet verkregen.
Uitg|||racht worden op de beeren Tak 3,
Van Teglingen en Scborer ieder 2 en 1 op de
hoeren. Qiatama, Hegse, Fcuin en Verhage,
3 briefjes zgn'blanco.
Herstemmiifg' moet alzoo plaata hebben tus-
schen dïTËeé'rën Tak, VamTeglingen en Schorer.
De heer Tak verklaart nogmaals een even
tueele benoeming niet te zullen aannemen.
De heer Van Teglingen wordt benoemd mot
11 stemjnen tegen 2 op dpn beer Taltt1
briefje is blanco.
Na den uitgesproken wensch der vergadering
verklaart de heer Van Teglingen zich op de
desbetreffende vraag van den voorzitter bereid
de botrekking aan te nemen.
Hierna komt aan de orde de benoeming
van een lid der commiBsie, bedoeld bg art. 3
der verordening op de heffing van vergunnings
recht, vacature-Van Dunné.
Bg eerste stemming wordt geen meerderheid
verkregen.
Uitgebracht worden op de heeren Boogaett
4, Fruin 3, Van Teglingen en De Rgcke ieder
2 en Gratama, Van der Harst en Verhage
ieder 1 stem.
B'g de tweede vrge -stemming wordt de beer
Boogaert benoemd met 8 stemmen.
Verder werden uitgebracht 2 stemmen op
den heer Fruin en 1 op de heeren Gratama.
Van Teglingen, Van der Harst en Verhage.
Do heer Boogaert verklaart de betrekking
aan te nemen.
Eindelgk van een gemeente-heelkundige,
vacature dr Bolle.
Benoemd wordt dr. D. Schoute alhier met
11 stemmen, tegen 3 op den heer A. Kappers,
arts te Groningen.
Vastgesteld wordt een staat van oninbare
posten der belasting naar hot geschatte inko
men, dienst 1908, ad f 186 16 en een dito Btaat
betreffende hot schoolgeld, dienst 1907/08, ad
f 52.50 voor de scholen G en J en f 14.25
voor de scholen A en C.
Tor tafel komt nu het voorstel van Burg.
en Wetb. om den eervol ontslagen politieagent
Pasveer een pensioen toe te kenneii van
f 381.50.
Conform dit voorstel wordt bestoten.
Grondverkoop aan Vos.
Door Burg. en Weth. wordt voorgesteld aan
A.C. de Vos een Btnk grond aan den Blaawendgk
te verkoopen voor den prgs van f 10 per
teneinde daarop een woonhuis te bouwen.
De heer Van Dunné merkt op dat de grond
deels in vollen en vrgen eigendom ann de
gemeente behoort en voor een ander deel in
erfpacht is uitgegeven.
Thans stellen Burg. en Weth. voorden grond
in vollen en vrgen eigendom sf te staan.
Alvorens echter moet afstand gedaan worden
van het recht van erfpacht.
De desbetreffende verklaring acht spreker
niet voldoende.
Hg stelt voor Burg. en Weth. te machtigen
tpt^ den verkoop, to its zg yoten zorgdragen
dat door de bezitters van de erfpacht daarvan
beboorlgk bg ante afstand worde gedaan.
Tegen den geboden prgs heeft de heer Van
Dunné geen bedenking.
De voorzitter zegt dat Bnrg. en Weth. de
voorstellen, door den beer Van Dunné gedaan,
overnemen.
De beer Schorer Bproekt een woord van
adheBie aan de voorstellen van don heer Van
Dunné. Hg meent dat daardoor verschillende
complicaties, die zich anders zouden kunnen
voordoen, worden voorkomen.
Daarna wordt conform het voorstel van
Burg. en Weth., zooals dat door den heer Van
Dunné is geamendeerd, besloten.
Goedgevonden wordt de door Burg. en Wotb.
voorgestelde nadere wjjziging dor bouwveror
dening."
Op voorstel van Burg. en Weth wordt goed
gevonden den pensioensgrondslag van den
leeraar aan de Burgeravondschool J. Holm
van 1 Januari 1908 af vast te stellen op f 385.
Van de firma Regnierse en Co. is eon ver
zoek ingekomen om een spoorbaantje aan te
leggen over het grasveld aan de LoBkado, van
bare fabriek tot aan de los- en laadplaats aan
het kanaal, om te verzonden goederen met een
lorri daarheen te kunnen vervoeren.
Burg. ea Weth. stellen voor de vergunning
te verleenen tot wederopzeggens en tegen
betaling eener retributie van f 1 's juars,
Conform dat voorstel wordt besloten.
Gedeputeerde Staten hebben inlichtingen
gevraagd over do wjjzigxng van de verordening
tot heffing eener belasting op hot geschatte
iukomen en wel wat betreft art. 4 litt h.
Th do oude verordening stond daar »de uit
gaven, die tot de uitoefening van het beroep
of bedrjjf, het ambt of do bodieningnoodzake
lijk moeten worden gedaan, uitgezonderd die
uitgaven, welke tot uitbreiding of verbetering
van de zaak of onderneming strekken."
Bjj de wyziging is daarvoor in de plaats ge
komen >de uitgaven, die in de uitoefening van
bot beroep of bedrjjf, bet ambt ol de be
diening noodzakelyk moeten worden gedaan
bureau- of kantoorhuur, pakhuishuur en
reiskosten."
Burg. en Weth. stellen voor Ged, Staten te
verzoeken den Minister te adviseeren de be
paling goed te keuren zooals zjj thans luidt.
Do heer Van TejjliDgen vreest dat dit ver
zoek niot in goede aarde zal vallen, aangezien
Ged. Staten zelf de aandacht van den Minister
op dezo zaak hebben gevestigd.
Hjj meent dat door wyziging van het aan
gifte biljet de zaak in 't reine te brengen ie.
De voorzitter meent dat door de te geven toe
lichting Ged. Staten van gevoelen zullen ver
anderen.
la dat niet het geval, dan kan Inter nog op
het besluit worden teruggekomen.
Do heer Schorer gelooft niet dat door wjjzi
ging van 't aangiftebiljet aan het bezwaar is
tegemoet te komen.
Daarna wordt conform het voorstel van
Burg. on Weth. beslotsn.
Door Burg. en Weth. wordt voorgesteld in
te willigen het verzoek dor veilingsvereemging
W'a cheren om den huurprjjs voor eon deel van
de vleeecbhal te vermindoren van f 150 tot
f 100.
De raad vereenigt zich mot dit voorstol.
Aan do ordo is nu de vaststelling van het
door Burg. en Weth. ontworpen uitbreidings
plan der gemeente ingevolge de woningwet.
De gezondheidscommissie bad daartegen
eenige bezwaren aangevoerd, doch Burg. en
Wetb. haudharoa bun voorstel.
De hoor ErmerioB zegt dat, nu het hier
eigenljjk toekomstmuziek geldt, hg verder
geen voorstellen (e dezer zake zal doen, of
schoon hjj zich met bjj de denkbeelden van
Burg. en Weth. kan neerleggen.
Daarna wordt hot uitbreidingsplan, zooals
dat door Burg. en Wetb. is ontworpen, vast
gesteld.
Tjjdens dezo discussie komt de heer Sannes
ter vergadering.
Reglement positie ambtenaron
en werklieden,
In de vorgadeting van 24 Feb. jl. staakten
de stemmen over het voorstel van den heer
mr Sannes om, ovorwegende dat in het ont
werp reglement, regelende de positie der amb
tenaren, beambten en werklieden in dienst van
do gemeente Middelburg, onder meer regeling
van den arbeidsduur en bet loon behoort te
worden opgenomen, genoemd ontwerp te ren-
vooyeeren aan Burg. eD Weth., met verzoek
een gewjjzigd ontwerp, met toelichting in te
dienon, dat met do bovenstaande overweging
rekening houdt.
Thans wordt het met 8 tegen 7 stemmen
verworpen.
Voor stemmen de hoeren Fruin, Van der
Harst, De Rgcke, Sannes, Van Teglingen,
Ermerins en Van Dunné.
Voordracht van Albert Vogel,
Te acht uur begon de heer Vogel met de
Oedipus, en het ging in éen stuk door, zonder
pauzen tussehen de bedrgven en toen het
eind was gekomen, zagen we met eenige ver
rassing dat bet hslf tien wan. Anderhalf uur
achtereen hadden we met volle aandacht de
voordracht gevolgd.
Zoo iets vereisoht oen niet alledaagsche
inspanning van het publiek, dat dan echter
ook steeds in da stemming bljjft. Maar wat
getuigt het aan den anderon kant van een
enorm talent van den voordragerAnderhalf
uur achtereen aan het woord zgn, maar zéó
dat iedere zirffedor gebaar, iedere, stand het
resultaat is vjfcleen ernstige bestudeering, en
dat de toeschouwer fietjrama van Sophocles
in zgn volle, gruwelgSI^FSStHchhefa'heeft zien
leven-, anderhalf uur laag door acteeïbn te
boeien zonder een oogenblik te verzwakken-
het is een zeldzame kunstpraestatie. -
Er is daarvoor een muurvast geheugen bpo\
dig. een jjzersterke stem, en een zeer grodto
zelfbeheerecking, die den voordrager indoor
het besef doet bewaren van hetgeen hjj doet
omdat bjj een volgend oogenblik weer heel an
ders moet zgn.
In het verslag, dat we indertjjd gaven van
de Gsdipus-voordracht door den heer Vogel te
Goes, wezen we o. a. op de ontzaglijke studie
die er voor noodig is, om geen oogenblik door
een verkeerd gebaar, een verkeord accent de
stemming te verbreken.
En ook nu weer trof het ons dat alles in de
voordracht zoo volmaakt was. De gebaren waren
alle mooi. Aldoor waren de standen zoo dat
dat men er een standbeeld van kon maken.
En toch moest telkens en telkens de houding
weer andera zjjn om de verschillende personen
uit te beelden.
Wat we dezer dagen uit bovenbedoeld ver
slag aanhaalden dver de sterk afwjjkende acha-
keeringen, dfb de heer Vogel in zgn stem
weet te brengen, zouden wjj geheel kunnen
herhalen. Al was hjj nu blijkbaar minder
goed bjj stem, wat hg er mee deed was won
derbaarlijk. Ook bg de sterkste krachtuitzet-
tiug bljjft ze welluidend.
Indrukwekkend bovenal was de vloek, door
Oedipus uitgesproken, en het weeklagen van den
zoo vreesljjk getroffëS^||wÉ^éuiBgrjjpend was
het gesprek van Oedipus met den herder, door
de spanning die de voordrager daarmee wist op
te wekken.
Maar al die bewondering voor de voordraag-
kuaat mag tochSiuet doen vergeten de mooie
karakteruitbeelding 'van den hoofdpersoon, de
hooghartige zelfbewustheid waarmee bg op
treedt, tot langzaam aan dat alles vernield
wordt door de verpletterende openbaringen
van de waarheid.
Door warm applaus betu'gde het publiek
zjjn waardeoring, en de heer Vogel bleef ook
toen nog geheel in stjjl door b\j de terugkom et
de moderne tooneolbuiging te vermijden en te
bedanken met een statige armwuiving, die
geheel paste bg het zoo goed door hem ge
dragen Grieksche costuum.
Na de pauze volgde Das Hexenlied, hot sedert
enkele jaren zoo veelvuldig voorgedragen ge
dicht van Wildenbruch, met muziek van Max
SobiUingB.
Het is geen wonder dat in onzen tjjd, nu
op het gebied van zang-compositie steeds meer
en meer de declamatie op den voorgrond komt
om het gedicht zelf in zgn volle waarde te
bebouden, ook weer pogingen worden gedaan
om de muziek uitsluitend te bepalen tot bege
leiding, tot een versterking van hetgespro-
k e n voorgedragen gedicht.
Maar het is bjj die vele pogingen ook ge
bleken dat het uiterst tnoeiljjk is met een
dergeljjke compositie ce bevredigen. Das Hexen-
lied geldt nog altjjd als het beat geslaagde.
Na moot ook gezegd worden dat het gedicht
alleen reeds van aangijjpend dramatische
kracht is. Maar het verdienstelijke van de,
begeleiding van Scbiünfgs is bovenal datr>g
niet stoort, geen oogenblik .afleidt van het -gé-^
sproken woord, en aldo» werkelgk alleen dat
doet wat er mee bedoc% isde kracht van
het woord versterken.
Mej. Henriëtte Roll, die de piano-begeleiding
vervulde, was zeer expressief in haar spel,
en met een troffende juistheid volgde ze den
voordrager ook m de meest gejaagde gedeel
ten, bjjv. daar waar de heks den priester wil
overhalen te vluchten.
De heer Vogel heeft ook met deze voor
dracht diepen indruk op ons gemaakt. Dat er
voor z'n werk veel musicaliteit wordt vereischt
van den voordrager ligt voor de hand. Nu en
dan naderde bet voordragen bet zingen.
We kunnen ons voorstellen dat een vron-
westem, daar waar de heks sproekt, meer vol
doet dan een mannestem, maar zooals de heer
Vogel het deed heeft het ons geen oogenblik
gehinderd.
De goheele voordracht door hield bjj de
handen ssamgevouwen, en er is veel voor te
zeggen dat, bg een voordracht als deze, groote
gebaren vermeden werden. Maar de heer Vogel
kon zich in de hartstochtelijke deelen toch niet
weerhouden van sterke lichaamsbewegingen, en
pasten die gesloten handen weer niet.
Toen bjj Das Ilexenhed het licht in de zaal
op bleef waB de verlichting van den voordrager
veel beter dan bjj-de Oedipus, toen het voet
licht telkens hinderljjk zware schaduwen op
zgn gelaat wierp.
Te benedenrangen waren goed bezet. Boven
was het leeg.
