WIDDELBERGSCHE COURANT.
Dinsdag
16 Maart.
Sprokkelingen.
H'. 63
132* Jaargang.
1909.
Deze courant verschijnt (1 a g e 1 ij k s, roet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te Bilt.
15 Maart 8 u. vm. 35 gr., 12 i. 37 gr., av. 4 n. 39gr.—Hoogste barom. standi.? t Seydisfjord
laagste 738.3 te Brussel. - Verwachting tot den avond van 16 Maarc: zwakke wind uitN.O.
richting, veranderlijke bewolking, waarschijnlijk nog sneeuwbuien en dezelfde temperatuur.
Advertentiëu20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andero familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.60; elke regel meer
20 cent Reclames 40 cent per regel. Grooto letters naar de plaats, die zij innemenJ
Tot de plaatüing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverheid on Goldwezen, is gerechtigd bet Algemeen Advertentle-Itarcau A. DB LA
MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bjj deze courant behoort een bijvoegsel.
De opgaaf van don spoordienst komt in
dit nommer voor op de gebruikelijke
plaats.
MiiMellmrg 15 Maart.
Hot is nu 15 Maart.
Wjj meenen daarom goed te doen met er
nog eops op te wjj zen dat de munt biljetten
van tien en vjjftig gulden over veertien
dagen geheel buiten omloop worden gesteld.
Vdór 1 April moeten die zjjn ingewisseld bjj
de rjjkskasaen.
Men denke er om
Maar men verwarre die mant biljetten
vooral niet met de bankbiljetten tot ge
noemde bedragen, die een paar jaar geleden
in omloop zjjn gebracht.
Elke vreemdeling, die verleden week door
de straten van Amsterdam liep, wandeldei
fietste of reed, zal de overtuiging hebben moeten
krjjgen, dat het voor de hoofdstad de Eeuw
van den straatjongon is. Beter geor
ganiseerd vandalisme kan men zich niet den
ken op hoeken van straten, gedekt opgesteld|
of op pleinen stonden heele groepen in ge-
vechtsorde geschaard, gewapend met een goed
saamgepersten sneeuwbal, om op rustige burgers
daarmede een bombardement te beproeven.
Hoe jolig, onschuldig en pittig zoo'n sneeuw-
balleDgeveeht tusschen twee partjjen met open
vizier is, zoo kwajongensachtig, geniepig en
gevaarljjk is die verraderlijke stormaanval op
een weerlooze party. Ik behoorde op bet
achterbalcon van de tram tot de twylelachtige
bevoorrechten, die als mikpunt dienden. Van
twee heeren vloog de hoed af; een ander op
het voorbalcon, een zeer verdiensteljjk bekend
zoöloog, zag zjjn eene brilleglas in splinters
een derde kreeg een bal op zjjn prachtig, voor
een koperen bruiloft expressoljjk gesteven en
gestreken plastron en een jonge dame ving er
een in den nek op. Ik geloof, dat, als de tram
op dat oogecblik had stilgestaan, alle passa
giers er afgesprongen zouden zjjn om revanche
te nemen, 't Zou toch niets gegeven hebben,
want die galgebrokken maken zich met een
snelheid groote V uit de voeten en dan lachen
ze de wanhopige vervolgers nog maar uit op
den koop toe
Aan dit euvel ia letterljjk niets te doen
men kan zedelessen houden, waarschuwingen,
aanmaningen en dwangbevelen uitvaardigen,
't is alles te vergeefskoning Straatbengel is
onvorbeterlyk.
Dit meldt de schrjjver van de Brieven uit
da Hoofdstad in de Ptov. Overijs. en Zwolsche Crt.
Is daaraan niets te doen vragen wjj.
Niet veel maar dan hink, krachtig en tact
vol optreden van de zyde der politie, die daarbjj
gesteund moet worden door het publiek.
Niet altyd is het boosaardigheid of baldadig
heid van de zyde dor jeugd maar veelal on
bezonnenheid en onnadenkendheid.
Dit belet echter niet dat dergeljjke over
moedige daden moeten tegengegaan worden en
zooveel te meer ol wat zweemt naar moedwil
en lust om anderen leed te berokkenen.
Het weekblad Het Leven had aan bekende
Hollnndsche toonselspeelsters da vraag gedaan
om haar oordeel uit te spreken over kcham-
hafligkeit auj der Bühne, Schaamtegevoel
op het tooneel.
Daarop zjjn twee antwoorden ingakomen.
Emma Morel meent, dat op het tooneel alles
veel erger 1 jj k t, dan het werkeljjk is en dat
daarom dergeljjke rollen minder gaarne ge.
ipeeld worden. «Maar mjj dunkt, schrjjft zij
een beschaafde actrice vindt altyd mid
delen om de minder kiesche gedeelten in
haar rol eenigszins te cacheeren. Wordt een
dergelijke rol schaamteloos gespeeld, dan ligt
het m. i. meer aan de actrice, dan aan de rol."
»In Schijn, van mevr. DoormanYan Nonhuys,
■peel ik een pervers meisje; ik zou niet graag
in het gewone leven beweren wat ik daarin
te zeggen heb."
Mevr. Gusta de YosPoolman refereert zich
aan hot oordeel van twee Duitiche kunst
zusters Elise Sauer en Hermine Straszmann
Witt. De eerste zegt o. a. dat wie in het
dageljjksch leven goede zeden heeft',* ze ook
vanzelf op het tooneel heeft. Zy acht het
schaamtegevoel en hot schaamtelooze in het
gewone leven volkomen identiek met dat op
het tooneel.
De tweede meent, dat het schaamtegevoel
op het tooneel daar begint, waar do kunst
ophoudt.
De driestar van De Standaard over het
ministerschap van mrTroelstra
was een charge.
Dit verklaart nu de bekende schrjjver van
die korte stukjes in het Calvinistisch orgaan.
Dit is ook maar de bdBte terugtred, dien hjj
maken kan.
Do verkiezing#7lieger ging niet op, zelfs niet
onder de vrienden en bondgenooten,
Men rond hem al te kras en aU middel
om den stembusuitslag te forceeren" ongeoor
loofd
Nu verschuilt dr Kuyper zich achter het
excuus dat hjj ironisch had willen xgn.
Bjj liet er daarom zyn eigen politieke
medestanders inb.open. De Nederlander merkt
op»Ook rechts scbynt de bedoeling van De
Sandaard te zyn misverstaan, het beste
mtusschen wat men er van zeggen kan
Maar wat nu hot meest ergerlyk isdr Kuyper
bandbaaftnog zyno charge >als ironische maar
juist daardoor te snydender, quahficatie van
het overloopen vbh do Liberale Unie met pak
en zak naar Troelstra's program."
Omdat de Unie, evenals de Vrijzinnig Demo
cratische Bond, in twee hoofdpunten Algemeen
Kiesrecht en Staatspensioneering, met de
Sociaal-democraten strjjdt by de a. erkiezingen-
Eenmaal op den verkeerden wegj is het ook
voor een groot man moeiljjk te bekennen dat
by zich vergaloppeerd heeft.
Opmerkenswaardig is wel wat liet Volk
schreef naar aanleiding van dat malle praatje...
pardon, deze charge van dr Kuyper
Yan de t/me-libaralen, de vrjjzinnig-demo-
craten en ons zegt De Standaarddat zjj
elkander trouw zwoeren. Maar dat zuigt zy
uit haar duim. Wy denken dat de beide
eerstgenoemde partgen in Juni op min-aan-
gename wijze zullen ervaren dat het tegendeel
waar is, als bljjkt dat wy trachten hen zooveel
mogelyk kiezers en zetels af te kapon.
Een ander mal praatje van De Standaard is,
dat, «als links wint, Troelstra minister wordt",
omdat het »de ideeën der sociaal-democrati
sche groep zyn, die in het gemeenschappelijk
program (van het «trouw zwerend" drietal)
voorop staan."
Heeft dr Kuyper er nooit van gehoord dat
de sociaal-democratie nog enkele andere
»ic!eeën" heeft, behalve Algemeen Kiesrecht
en Staatspensionneering By v. de »idee", dat
sterker dan de thans geldende antithese van
cloricaal en vryzinnig, sterker zelfs dan de
oprechter burgerlijke antithese van democra
tisch en conservatief, de antithese is tnsschen
socialistisch en kapitalistisch
Maar eigenlyk is het heele Btukje misschien
ook geschreven om dat eerste zinnetje
«Steeds gold het als regel, dat na een stem
bus-decisie als formateur van het Kabinet
optrad do man die de division ter overwinning
had geleid."
Dag-aan-dag is dr Kuyper nu bezig aan bet
ter-overwinning-leiden. Lukt hot, dan moet hjj
dus kabinetsformateur worden... begrepen
Wanneer zoo schreef dezer dagen Land
en Vo k zoo juist een blad van de vrjjzin-
nige. partjjen de loyaliteit, heeft, de be
kwaamheden van een man uitde
rechterzijde te erkennen, zooals de
zer dagen met den Minister Regout het geval
was, wordt door organen der kerkelyke pers
daaruit do conclusie getrokken, dat de vrg-
zinnigen dan ook hun bast moeten doen om
zulk een «knappen Minister" te bandhaven.
Grover speculatie op de domheid der kiezers
is moBiljjk denkbaar Men zon in dien ge-
dachtengang den politieken strjjd allsen mogen
aanbinden tegen een party, waarin louter
stommelingen zetelen 1 Zou er zulk een party
zyn aan to wjjzen?
Maar dit is niet hot grootste bezwaar, dat
wjj tegen deze methode bebben. Men lokt er
mede uit, dat in h$t staatkundig leven de
taktiek der sociaal-democraten algemeen zon
worden gevolgd, om allo tegenstanders als
dom of te kwader trouw voor te stellen.
Dan zou het er niet beter op worden.
Dit Stad en Provincie.
De Vrijzinnig-Democratische Kies ver eeniging
te Middelburg vergadert Vrijdagavond,
o. a. tot het stellen van voorloopige candida-
ten voor de a.s. verkiezing voorlid der Tweede
Kamer.
Wegens eene lichte ongesteldheid zal,
naar men ons verzoekt te melden, mevrouw
Djjckmeeater morgen, Dinsdag, namiddag niet
ontvangen.
Van de heden geboden kostelooze gele
genheid om de nieuwe ambachtsschool al hi er
te bezichtigen en eene openbare les bjj te
wonen werd een zeer druk gebruik gemankt
Het bezoek was nog drukker dan Donderdag.
In een door de vereeniging «Walcheren",
onderafdeeling der afdeeling Zeeland van
de V. P. N., alhier gehouden bestuursver
gadering is besloten tot aankoop van een
Vlaamscben reuzen-rammelaar en tevens om
voor de schoonste exemplaren, die hiervan
worden gekweekt, vjjf aanhoudingsprjjzen be
schikbaar te stellen.
Verder zullen een 20 stellen brocdeieren, ieder
van 12 stuks van Buff Ocpington, zilver Wjjan-
dotte, zwart Minorca en wit Leghorn gratis
onder de leden worden verdeeld, die zich voor
1 April bjj den penningmeester bekend maken.
Het bestuur stelt zich verder voor om in
November een onderlinge pluimvee- en konjj-
nententoonstelling van zelf gefokte dieren te
organiseoren, teneinde zoodoende de luBtondor
de leden, om dit jaar iets goeds aan to kweeken,
aan te wakkeren.
Ook zullen pogingen worden aangewend om
een eiermjjn van de V. P. N., die overal goed
rendeert, in het leven te roepen.
De bestuursfuncties zyn als volgt verdeeld
jhr P. J. Boogaert le voorzitter, H. Worst J«.
2e voorzitter, K. Meertena Kz, secretaris en
J. M. Urebard, penningmeester.
Do heer P. J. Tak te Serooskerke, die als
bestuurslid was benoemd, zond bericht die
benoeming niet te kunnen aannemen, zoodat
in deze vacature ia de eerstkomende algemeens
vergadering zal moeten worden voorzien.
Met ingang van 5 April a.s. wordt het
Duitsche telefoonnet te Flensburg o.a. opge
nomen in het telephoonverkeer met Mid
delburg, Neuzen en Ylissingen
en dat te Kiel in het telephoonverkeer met
Neuzen en zulks met behoud van het
reeds bestaande verkeer van Kiel.
Wegens de gevallen sneeuw kon Zondag
middag de uitgeschreven voetbalwedstrijd tus
schen Olympia on De Mossel en, beiden a 1 h i e r,
niet plaats hebben.
Zondagmorgen hield de afdeeling Ylis
singen van de Nederlandsche Vereeniging van
spoor en tramwegpersoneel in het café De Zwaan
te Oost en Weat3ouburg eene openbare
vergadering, waarop als spreker optrad de heer
A. Sneevliet uit Utrecht.
De afdeeling Vlissingen van het R. K. Se
cretariaat zond bericht, aan de haar gezonden
uitnoodiging geen gevolg te geven.
Aan de hand van eenige nummers van het
Rechte spoor en een statutenboekje der R. K.
vereeniging, critiseerde spreker deze organi
satie, ontstaan door de staking in 1903.
Afgekeurd werd de voorlichting door hh
geeBtelyke adviseurs.
In de Nederlandsche Yereeniging is plaats
voor iedere spoorwegman.
In de vakbeweging behoort godsdienst noch
politiek.
Spreker spoorde alle aanwezigen aan er zoo
veel mogelyk voor te zorgen, dat getracht
werd de in 1910 te herziene dienstvoorwaarden
zoo gunstig mogeljjk te doen zyn.
Na eene opwekking door den voorzitter, om
krachtig de propaganda onder het personeel
ter hand te nemen, word deze vergadering, die
vanwege het slechte weer matig bezocht was,
gesloten.
Vrjjdag behandelde de djjkraad voor de
wateikeoring van den calamiteuzen polder
Bur nelt de begrooting der inkomsten en uit
gaven voor 1909—10. Het totaal bedraagt
f 37.149.54. Voor geldbelegging is nitgetrokken
de som van f 19.000, in de veronderstelling dat
geene fendsen voor oeverwerken noodig zullen
zjjn.
Aangezien de peilingen nog niet zyn afge-
loopen, kan over die vooraiening nog niet ge
oordeeld worden.
Betreffende den brief van Gedeputeerde
Staten over de peneioneering van weduwen
en weezen van waterbouwkundige ambtenaren
en andere beambten en bedienden, besloot de
vergadering met 14 stemmen tegen 3 deze zaak
te laten ratten en het penBionneeren ter hand
te nemen als zich een geval van overljjden
zal voordoen,
Een echtpaar te Heink ens zand
word in enkele dagen door een drietal onge
lukken getroffen.
EerBt kreeg een zoontje een naald in den
voet, die te Middelburg moest worden ver-
wjjderddaarna moest een anderen zoon te
Utrecht een been worden afgezet en eindelijk
ontving het echtpaar berioht dat een zuster
van den man te Scheveningen was overleden.
In dezelfde gemeente sloeg Zaterdagmiddag
een voor een rolslede gespannen paard op hol.
De voerman, die de leidsels bleef vastbonden,
werd een eindweegs voortgesleurd en kreeg
bloedend» wonden aan het hoofd.
Ook werd nog eenige materieele schade aan
gericht aan de slede.
De kommies te water le klasse bjj
'a rjjks belastingen E. van Keulen te fians-
weert, is met ingang van 1 April 1909 ver
plaatst naar Rotterdam.
In de Vryjdag jl. te Wissekerke ge
houden raadszitting deelde de voorzitter, in
verband met de voorgelezen notulen, mede
dat bet in de vorige vergadering besproken
slootje was verbeterd, dat de regenbak aan
de openbare school in de kom uiet voor
verbetering vatbaar was, en eindeljjk dat de
steigerkwestie was opgelost, doordien de firma
Schippers do door den raad gestelde voor
waarden had aangenomen.
Verder werd medegedeelddat de rijksbij
drage voor bet openbaar onderwjja over 1909
beloopt f 6935dat van het tekort op 't tele
graafkantoor te Cortgene een bedrag van
f 100.33 voor rekening van Wissekerke komt;
dat blykena opgave van den ondernemer door
den omnibnidienst Goes—Wolfaartsdjjk in 1908
waren vervoerd 5634 passagiers, en dat de
ingekomen verslagen der oommisiien tot wering
van schoolverzuim en der plnataeljjke school
commissie aan de raadsleden worden toege
zonden
Op een verzoek van het muziekgezelschap
Apollo, om tegemoetkoming in de koeten van
bet onderhoud (verven) der muziektent, werd
n& discussie mei. op één na algemeene stem
men afwjjzend beschikt.
Volgde een zitting met gesloten deuren voor
«hoofdelyken omslag
Na heropening werd behandeld de circulaire
van den commissaris der koningin in zake de
bezoldiging der gemeenteveldwachters. Men
was van oordeel, dat er voor Wissekerke geen
herziening noodig was.
Het lid De Regt vestigde nog de aandacht
van Burg. en Weth. op den toestand der
achterwegen te Geersdyk en op den steeds
grooter wordende grindput aan den oprit van
den Wïtfempolder.
Eenige jaren geleden vertrok van C o 1 jj n a-
plaat eene arme werkman, zekere D. Hejjzttk,
naar Kalamazoo (N.-Amerika).
Thans heeft hjj het zoover gebracht, dat hy
bjj inschrjjving aannemer ia geworden van bet
stadswerk voor 1909 aldaar, voor de kapitale
som van f 150.000
Door den djjkraad der waterkeenng van
den cal. polder Oud-Kempemhofstede zyn Zater
dag de in dit dienstjaar uit te voeren gewone
en buitengewone werken nader vastgesteld,
resp. op f 1462 63 en f 8151.80'. Mede werd
een penBioensregeling vastgesteld voor de even-
tueele weduwe en weezen van don waterbouw
kundigen ambtenaar.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-Kechtbank te Middelburg.
Vrjjdag 2 April a i. zal voor die rechtbank
worden behandeLd de zaak tegen P. D. van G.,
wonende te St. Jansteen, tba na in hechtenis te
Middelburg, verdaoht van bankbreuk. In deze
zaak zyn vanwege het O. M. vjjf getuigen
gedagvaard.
Raad van Beroep Ongevallenverzekering
te Middelburg.
In de heden (Maandag) door dien Raad ge
houden openbare tereohtzitting had de uit
spraak plaats inzake J. v. K., Vlissingen, tegen
het bestuur der Rijksverzekeringsbank, waarbjj
met bevestiging van de beslissing der Bank
aan klager zyn vordering werd ontzegd.
De Raad was van oordoel dat het gemis
van een klein stukje van hot eerste lid van
den rechterpink klager, die sjouwerman is,
niet ongeschikt maakt tot arbeid, welko over
een komt met zyne krachten vóór het ongeval
en met zjjne bekwaamheden.
De beroepen, ingesteld door A. M., Vlis
singen en F. M., Neuzen, werden niet-ont-
vankelyk verklaard, omdat de klagers niet
hadden voLdaan aan eene uitnoodiging om de
gepleegde verzuimen te herstellen.
LETTEREN EN KUNST
Wij ontvingen van den uitgever 3. A-
Sleeswjjk te Busaum een tweetal boeken voor
do jeugd.
Het eene, een jongensboek, is oen vertaling
van Max Felde De zoon der wouden, dat in
DuitBchland reeds een derde uitgave beleefde.
Do schryver heeft, op bet voetspoor van
Cooper en Aimard, het leven der roodhuiden
tot onderwerp gekozen en schildert dat op
boeiende wjjze. Beschrjj vingen van mooie
natuurtafereelen en daden van moed en onver
saagdheid wisselen elkander af en onze lees
grage jeugd zal bjj het volgen der stoutmoedige
en ridderljjke daden zeker met de hoofdper
sonen van den roman medeleven. Tactvol beeft
de schryver de wreede tooneolen, die bjj
andoren vaak voorkomen, weten te vermydon
of, waar dit niet mogelyk was, glydt hjj er
kort overheen.
De vertaling van W. Vermeer is vlot, de
druk duidelyk en een twaalftal illustraties
versieren het werk.
Wy achten dit boek een aanwinst voor de
jougensbibliotheken.
Het andere boek is voor meisjes en van de
band van Henny Hoch.
Het is getiteld Vlindertje en bad in
Duit-cbland reeds een vierde uitgave.
De echrjjfater weet in haar verhaal ernst en
humor om den voorrang te doen strjjden en
de aandacht steeds te boeien. Alleraardigste
tooneeltjes zyn beschreven en de Bympathie
voor het Vlindertje neemt bjj het lezen van 't ver
haal steeds toe. Voor meisjes van 14 jaar en
daarboven is dit, met een lOtal illustraties
verlucht, boek een zeer aanbevelenswaardig
geschenk.
Cath. A. Visser zorgde voor een goede ver
taling en de drukker voor een mooie typo-
graphische uitvoering.
Te Antwerpen is Zaterdag, ep ruim 70-
jarigen ouderdom, overleden dr. Henri F van
Heurck, professor in de botanie, directeur
van den Botanischen tuin te Antwerpen.
Do overledene was ook in onze stad geen
onbekende. Jaarljjks bezocht by Middelburg
met zyn jacht.
Als microscopist had bjj een wereldbekenden
nnam, speciaal op het gebied der diatomeën
hjj was lid en eerelid van tal van wetenscbap-
peljjbe genootsohappen in België en andere
landen, 57 a van het Zecuwsch l Genootschap der
Wetenschappen.
De Zeven provinciën.
Amsterdam, 15 Maart.
Heden morgen kwam Prios Hendrik olbier,
vergezeld van zjjn onlangs opgetreden adju
dant, den luit. t./z. der 2e kl. Bjjl de Vroe.
De Prins waB in admiraals- iniform en werd
aan het Centraal station verwelkomd door den
commandant der marine, eenige militaire en
civiele autoriteiten.
Per admiraalssloep, aan den stoven waarvan
de nieuwe Prinsenvlag woei, werd de Prins
naar de Marinewerf geroeid, waar Z. K. H.
de te waterlating zon bjj wonen van Hr. Ms.
nieuw paatserschip De Zeven provinciën.
De admiraalssloep werd gevolgd door een
politieboot.
Op de werf waren duizenden aanwezig
waaronder, behalve veel militaire autoriteiten,
werden opgemerkt de ministers Heemskerk en
Idenburg.
Daar hield de Minister van Marine, vice-
admiraal Wentholt, de volgende toespraak tot
den Prins.
«Koninklijke Hoogheid.
Na uwe Koninklyke Hoogheid gereed sfaat
dit trotsche pantserschip aan zyn natnurljjk
element toe te vertrouwen, is het mjj een
voorrecht te kunnen verzekeren, dat het her
nieuwde blijk van oprechte belangstelling in
de marine, hetwelk Uwe Koninklyke Hoogheid
thans wederom geeft, door haar ten zeerste
wordt op prjjs gesteld,
Het behaagde Onze Geëerbiedigde Koningin
ann dit schip, het grootste, hetwelk ooit op
deze werf werd op stapel gezet, den naam
van Zeven Provinciën te sehenken, ce» naam die
