UIDDELRIIRGSCHE E0UR4NT.
Zaterdag
13 Maart.
Sprokkelingen.
H° 61
132* Jaargang.
1969.
Doze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummere kosten 5 cent.
Therm alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. Inatit. te Bilt.
12 Maart 8 u. vin. 34 gr., 12 i. 35 gr., av. 4 u. 36 gr. Hoogste barom. stand 1768 9 te Seydisljord;
laagste 756.1 te Hamburg. - Verwachting tot den avond van 13 Maart: zwakke tot matige
N. wind, zwaar bewolkt of bstrokken lucht, waarsch. regen of sneouwbuien en iets zachtere temp.
Advertentiëu20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elko regel moor
20 cent Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemon.'
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid en Goldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB I.A
HIAB Ai., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 12 Maart.
Het stellige bericht omtrent een candid n-
tuur vanmr. L. van Aadel, van anti-
revolutionnaire zyde, voor lid der Tweode
Kamer in het district Middelburg kunnen wij
beslist tegenspreken.
Genoemde heer wenscht zich daarvoor niet
beschikbaar te stellen.
Er worden wel andere namen genoemd, maar
tot heden berusten do berichten daaromtrent
moer op gissingen dan op stellige gronden.
Genoemd worden de heëren J. H. Blam, lid
van Gedeputeerde Staten van Zeeland, en mr.
A. A. de Veer, lid der Provinciale Staten en
van den gemeenteraad van Middelburg.
Maar als wy goed zgn ingelicht, bestaat er
onder do rochtacho party ook een strooming
om met een candidaat van huiten het district
den Btrpd aan te binden.
Wp haalden in ons nommer van 24 Februari,
een betoog aan van de Amh. Crt. tegen hot
onrechtvaardig verwgt, door deanti-
revolutionnaire pers, en in het byzonder door
De Standaard, gericht tegen het Ministerie-De
Meester over gebrek aan activiteit.
Het Arnhemsche blad beweerde, en met recht,
dat wat de ministers De Moester, Veegens en
Van Kaalte bv. in 2'/, jaar hebben aanhangig
gemaakt en voorbereid vrg wel opweegt tegen
de ontwerpen van dr Kuyper, mr Loeft" enmr
Harte, in 't algemeen togen de vrucht der
vierjarige werkzaamheid van het ChriBteljjk
Kabinet.
De redactie van De Standaard gaf natuurlpk
geen krimp en hield vol dat het MiniBterie-
Kuyper veel meer deed. Het diende in 4 jaar
24 wetsontwerpen in, groot en klein door
elkaar. En dr Kuyper's orgaan daagde de
Amh, Crt uit, om daar nu eens tegenover te
stellen 2'/» X 6 15 ontwerpen die het
Kabinet-De MeeBfcer achterliet, d. i. desgelgk»
6 in ieder van de 2l/i ja-ren gedurende welke
het regeerde.
De Amh. Crt. bleef daarop het antwoord niet
schuldig.
Zy maakte openbaar de lgst der wetsont
werpen, in die 21/* jaar door bet Kabinet De
Meester ingediend. Het zgn er vy f en
veertig!
Zp nam deze gelegenheid te baat, om even
den vinger te zetten op »het in de pers der
rechterzijde meer en meer gebruikelijk Bmalen
op 't Kabinot, dat in 1905, ondanks het gemis
eoner meerderheid in beide Kamers, ter wille
van 'e lands belang de hand aan den ploeg
sloeg, nadat de geheele rechterzijde, alleen
ter wille van de handhaving der coalitie, per
tinent geweigerd had om mede te werken tot
de oplossing der staatkundige crisis, 't meest
in het belang des lands".
De Standaard zal wel weer zooveei mogelgk
draaien om hare onjuiste bewering goed te
praten.
Kameroverzicht.
Zitting van Donderdag.
Na een verward debat, waarby het nu en
dan weer vrg heftig en vinnig toeging de
heeren Troelstra en Schaper kregen hooge
woorden met de heeren Lohman en De Visser
on waarbp onophoudelijk werd gediscussieerd
over de «bedoeling" en over hetgeen niet en
hetgeen ioèl in de verschillende moties over
den tien-uren-werkdag te lezen was, stond de
Kamer eindelgk voor drie moties, waarover
gestemd moest worden.
Ten eerste de liohtelyk gewyzigdö
motie-Sohapor, welke de wettelyke beperking
van don arbeidsduur voor alle volwassen ar-
beidors tot tien uren per dag gewenscht noemde;
ton tweede de motie-Aalberse, welke
hetzelfde vroeg, «behoudens noodzakelgke uit
zonderingen en overgangsbepalingen"on
ten derde de motie-De Visser, welke ook
de wonschelgkheid van beperking van arbeids
duur uitsprak, doch eerst nauwkeurig onder
zoek tot het vorkrggen van zekere gegevens
verlangde.
Beide laatstgenoemde moties waren uit het
debat over de motie-Sohaper voortgekomen.
De lezers zullen er waaricbgniyk bitter
weinig belang in stellen, hoe zg zyu ont
staan, waarom de heer Aalberse de «veilig-
heidiclausule", zooals die door prof. Drucker
genoemd werd, niet in de motie-Schaper, zelfs
na wyziging door den voorsteller, kon ont-
dekken en waarom ten slotte ds De Visser
met een eigengemaakte motie kwam aandragen.
Al werd ook, ouder-gewoonte, door vele
sprekers plechtig verklaard, dat zg bg het
uitbrengen van hun stem niet dachten aan
«politiek," zoo was toch de «vreeze der kie
zers" zeker niet vreemd aan de gemoedsstem
ming der hoeren, die zoo meenden te moeten
spreken.
Zelfs de Hoer Van Karnebeek kwam op het
laatst nog gauw even vertellen, dat hg vol
strekt niet tegen beperking v&n arbeidsduur
isdo heer Schaper had verkeerdelyk het
tegendeel voorgesteld, lndensociaal-democrati-
schen hoek werd om deze woorden smakelgk
gelachen. Het eind der geschiedenis was, dat
de Kamer mot 49 tegen 25 stemmen de motie-
Schaper verwierp en met 53 tegen 29 stemmen
de motie-Aalberse aannam.
Wettelgko beperking van den arbeidsduur
wordt dus door de Kamer gewenscht geacht.
Het zal echter nog wol een poosje duren,
alvorens deze wensch, in een wetsvoorstel
neergelegd, aan het oordeel der Volksvertegen
woordiging zal worden onderworpen. En daarom
is de vraag gewettigdia drie volle dagen
debat niet wat vóéL om tot dit resultaat te
komen
In elk geval kunnen de sociaal-democraten
tevreden zyn met het behaald succes, ook al
werd hun motie verworpen.
Het ongetwijfeld groote arbeidsbelang dat
bg deze zaak betrokken is, heeft thanB de volle
aandacht der Kamer gehad en de zakelgke
wgze, waarop de heer Schaper zgn motie
de eerste instantie heeft verdedigd, kan de
zaak niet anders dan ten goede komen.
Dat ten slotte de replieken in politiek ge
haspel ondergingen, was te voorzien. Met de
algemeens verkiezingen in het zicht, kon dit
niet uitblgven natuurlgk.
Na do pauze werd zonder hoofdelijke stem
ming de motor-belasting aangenomen.
Benoemingen enz.
Bg kon. besluit:
is benoemd tot kantonrechter te Doesburg
mr. P. Hildetvanck de Blécourt, thans griffier
bg het kantongerecht te Ommen
zgn benoemd lot vertegenwoordigers der
regeoring op de iu de maand Juli e. k. te
Parys to houden internationale conferentie
tot herziening van de nomenclatuur der doods
oorzaken dr Ch. H. Ali Oohen, hoofdinspec
teur van de volksgezondheid, lid van den
centialeu gezondheidsraad, te Utrecht; dr H.
G Biogeling, directeur van den gemeentelgken
gezondheidsdienst te Amsterdam, lid van de
Centrale commissie voor de Btatistiek, en mr
H. W. Methorst, directeur van bet centrale
bureau voor do statistiek, te 's Gravenbage
zgn de kapitein der inf. H. J. Schenck-de
Jong en de kapitein-kwartieimeester J. C.
Brandenburg van der Gronden, beiden van het
leger in Ned.-Indië, met verlof in Europa aan
wezig, ter zake van lichaamsgebreken, eervol
uit den militairen dienst ontslagen, met toe
kenning van pensioen.
Bg resolutie van den Minister van Koloniën
zgn de candidaat-Indische ambtenaren J. H.
Kuneman, B. W. van üorkom, D. J C.
Kriebel, G. L. Gonggrgp, G. A Calkoen, E.
Perné, J. J. F. Pino en W. E. Scheurer gesteld
ter beschikking van den Gouverneur-Generaal
van Nod. Indiö, om te worden geplaatst in
administratieve betrekking daar te lande.
Dit Stad en Provincie.
Wg maken belangstellenden opmerkzaam
de in dit nommer voorkomende advertentie
van het Leger des Heils, waarin aangekondigd
wordt een lezing van kolonel Go vaars, chef-
secretaris van Nederland.
Donderdagavond was in"] hot Schuttershof
alhier een vergadering belegd door de
afdeeling Middelburg—Vlissingen van den
Bond voor Vrouwenkiesrecht, waarin als spreek
ster optrad mevrouw A. C. LorentzKaiser
in Leiden-
De leider der vergadering, de heer L. A. E'
in der Leg, heette do aanwezigen welkom en
drukte zgn leedwezen uit dat zoo weinigen
aan de uitnoodiging van het voorloopig be
stuur gevolg hadden gegeven. Het voornemen,
om na de lezing een definitief bestuur te
vormen, kon daardoor niet ten uitvoer ge
bracht worden.
Mevrouw Lorentz besprak allereerst in 't
kort de ontwikkeling van de samenleving in
ons land van af de vroegste tgden, tot op
heden, speciaal m verband met de omstandig
heden, waarondor de vrouw in dio tgden
leefde, en bepleitte de noodzakelgkheid van
do invoering van het vrouwenkiesrecht.
Moer in 't bgzonder wgdde spreekster in
het eerste gedeelte van haar rede uit over de
ontwikking van de vrouwenbeweging in de
laatste jaren en werden door haar herdacht
de vrouwen, welke aan die beweging don stoot
hebben gegeven.
Daarbg werd o. m. een eerbiedige hulde
gebracht aan de nagedachtenis van Marie
Jungius, die, helaas-zoo jong overleden, met
zooveel vuur eu gver de opheffing der vrouw
uit haar onmondige positie voorstond-
Ook behandelde mevrouw Lorentz de uit
treding van enkele personen uit de Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht, wat de oprichting van
den Bond tengevolge had.
In hot tweede gedeelte van haar rede gaf
do spreekster haar gehoor een ruim overzicht
van de medewerking en steun, die de Ver-
eenigiug tot nu toe heeft mogen ondervinden,
werden namen genoemd van eminente mannen
en vrouwen en voorgelezen gescbriften en
uitspraken van hun hand, waarin het vrou
wenkiesrecht bepleit, of de noodzakelgkheid
daarvan aangetoond wordt.
Ten slotte deed mevrouw Lorentz voorlezing
van een fragment nit een door ds. J. W. K.
Hoevers van Breda uitgesproken rede over:
«Christendom en do Vrouwenbeweging", waarna
zg sloot met een woord van opwekking naar
aanleiding van do bekende woorden van Thor-
beckeDe hervorming, die wg beoogen, moet
by ons zelf beginnen.
De voorzitter sloot, na een woord van dank
namens de aanwezigen, aan de spreekster,
vergadering.
De Dinsdag alhier gearresteerde jongen
D. J. Sdie van diefstal verdacht werd, is, na
verhoor door den rechter-commissaris, weder op
vrge voeten gosteld.
De wereld der Hoogere Burgerescholieren
alhier stond heden morgen overeind.
Het pak sneeuw, waarop wg heden onthaald
werden, gaf hun voldoende gelegenheid om
zich met sneeuwballen te vermakeD. Zooals
meer gebeurt, werden niet alleen voorbijgangers
het mikpunt van de projectielen, maar moesten
ook de bg de school staande agenten het
daarbg ontgelden.
Het gevolg van deze aardigheid was dat
een tweetal jongens naar het politiebureau
werden gebracht en daar een oogenblik moes
ten bl'gven, terwgl tegen 4 proces-verbaal
werd opgemaakt.
Het «opbrengen" van den een gaf een rel
letje, want al zgn kameraads sloten zich joe
lende bg «den optocht" aan.
Uit Vlissingen
Door het bestuur der Ylissingsche voetbal-
vereeniging Volharding is besloten om haar
5jarig bestaan te herdenken door het uitschrg-
ven van serie-wodstrgden, waarvoor ver
schillende medailles zullen worden uitgeloofd.
Donderdag avond werd in de openbare
school te HeinkenBzand eene vergade
ring gehouden door do onlangs opgerichte
afdeeling vau het Centraal Genootschap voor
Kinderher stelling- en Vaaantiekolonies.
Er werd een bestuur gekozen, bestaande uit
de heoron G. J. MaaB, voorzitter, J. H. Heien,
secretaris, N. de "Wilde, penningmeester, A. J.
Hoorweg en J. van der Zouwen. De afdeeling
telt thans 32 leden.
Hot ontwerp-statuton en buishoudeiyk regle
ment werd vastgesteld.
- In de Donderdagmiddag te Krabben-
d g k e gehouden raadszitting, waarin alle
leden tegenwoordig waren, moest opnieuw
worden gestemd over het voorstel van Burg.
Weth. tot aanschaffing van een zesde leer
kracht aan de openbare school, waarover in
de vorige vergadering de stemmen staakten.
Da heer Vogelaar vroeg heropening der
discussies, waartoe met algemeene stemmen
werd besloten. Nieuwe gezichtspunten werden
echter niet geopend.
Het voorstel werd daarop met 4 tegen 8
stemmen (links tegen rechts) aangenomen.
In Oostelgk ZoouwBch-Vlaan-
deren heerscht tegenwoordig veel vraag naar
goede werkpaarden.
Een landbouwer te Boachkapelle verkocht
een 5-jarigo merrie met eeu veulen van 4 weken
oud, voor den zeer hoogon prgs van f 810.
Naar aanleiding van het bericht in ons
nommer van Donderdag over wanordelgkheden
de kazerne toKeuien, ter heistelling
waarvan de hulp der gemeente-politio zou
ingeroepen, verzoekt men ons te melden dat
dit niet juist was. De orde werd door den
detachements-commondant en do onderofficieren
spoedig hersteld.
RECHTSZAKEN.
Anonclissenients-Kechtbank te Middelburg.
Heden (Vrjjdag) zjju veroordeeld wegens:
diejstalJ. M., 14 j., koewachter, Biervliet,
tot 3 m. tuchtschoolJ. F, v. V., 46 j., meu
belmaker, VlisBingen, tot 1 m., en R. V. N.,
22 j. hvr. van J. P., arbeidster, Kattendyke,
tot 14 d. gev. straf;
landloopertjP. de W„ 40 j., zonder vaste
woonplaats, thans alhier in hechtenis, tot 3d.
hechtenis en plaatsing in een rgkswerkinrich-
ting voor den tgd van 3 maanden
bedelarij en landloop-rijJ. B., 35 j., werkman,
zonder vaste woonplaats, thans alhier in hech
tenis, tot 2 maal 3 d. hechtenis en plaatsing
in eene rijkswerkinrichting voor den tgd van
3 maanden
overtreding rijksbelastingenK. J. M., 67 j.,
koopman, Eede, tot f 10 b. s. 10 d. h.
belesdiging van een ambtenaarM. d. V., 55j.,
hvr. van K. J. M., zonder beroep, Eede, tot
f 15 b. a. 15 d. h.
mishandelingL. J. v. K., 32 j., werkman,
Hulst, tot 1 m. gev. straf en A. J. L., 64 j.,
en P. B., 19 j., werklieden, Middelburg, beiden
tot f 15 b. s. 15 d. h., en
eenvoudige beteedigingD. v. G,, 26 j., werk
man, Breakers, tot t 10 b. s. 10 d. h.
Donderdag kwam voor do rechtbank te
Amsterdam in behandeling de zaak tegen dr
Mulder, die op 20 Juli 1908 in het hotel Palais
Royal oen aanslag pleegde op Aug. Meger, di-
reoteur van het hotel, door een met hagel
geladen revolver op hem te richten.
't Wapen ketste. De deskundigen verklaar
den hem ontoerekenbaar. Pr. Muller verdedigde
zichzelf wat nog al eens tot hilariteit aan
leiding gaf. 't Getuigenverhoor duurde heel
den dag.
De ambtenaar van het O. M. requireerde dat
een nader onderzoek zal worden gelast naar
de verstandelijke vermogens van den beklaagde.
Omdat dr Mulder nog veel te zeggen had,
maar verklaarde te vermoeid te zgn, werd de
zitting verdaagd tot Zaterdag.
Het gerechtshof te Arnhem veroordeelde
Donderdag de buffetjuffrouw aldaar, die door
de rechtbank wegens hot stolen van een cassette
met ongeveer f5000 tot negen maanden was
veroordeeld, tot zes maanden, met aftrek van
de preventieve hechtenis.
De rechtbank te Heerenveen sprak Don
derdag vrg den predikant bg de Hervormde
gemeente te Oosterzee, tegen wien dergksad-
vocaat een boete van hoogstens f 100 bad
gerequireerd, wegens niet volledige aangifte
van schoorsteenen voor de porsoneole belasting.
Dezelfde rechtbank veroordeelde den 61-
jarigen G., geschorst brievengaarder te Lip-
perhuizen, wegens verduistering, tot 1 maand
gevangenisstraf en 3 jaar ontzegging van het
recht te dienen bg postergen en telegrafie. De
eisch was 3 maonden en 3 jaar ontzegging.
&NUKRWUS.
Door de Vereeniging van bijzonder lager
onderwijs op Gereformeerden grondslag te Koude-
kerke ia besloten, daar de ecbool in de kom
niet meer aan de door de wet gestelde eischen
voldoet en een verbreeding te hooge boston
vordert, op dezelfde plaats een geheel nieuwe
school te bonwen met 4 lokalen volgens plan
van den architect P. S. Dgkstra te Vlissingen.
De kosten worden begroot op f 6000.
Voor de betrekking van onderwgzer aan
de openbare sobool te Borsnelen op eene
jaarwedde van f 500 hebben zich geen solli
citanten aangemeld.
TeStoppeldyk overleed Woensdag,
i een korte, hevige ongesteldheid, de heer
J. Claessen, onderwgzer aldaar.
Daags te voren had de overledene, die ver
leden jaar onder algemeene belangstelling zgn
25 jarig ambtsjnbilé vierde, nog zyne gewone
schooltaak verricht.
Door mej. E. H. A. J. Soer, leerares in
de geschiedenis en aardrykskunde aan de
Hoogere Burgerschool voor meisjes te Leiden,
ia eervol ontslag uit doze betrekking gevraagd.
Te Groningen zal men een Gereformeerd
gymnasium oprichten on mot September
Naar men meldt, heeft do regeering den
Gouverneur-Generaal van Nod.-lndië verzocht,
maatregelen te willen nemen, dat aan gou-
vernementsscholen geen andere spelling dan
die van De Vries en Te Winkel wordt ge
bruikt. De vereenvoudigde spelling is ver
boden.
LETTEREN EN KUNST.
Te Goes hield Donderdag, voor een
talrgk publiek, de heer Em. Boulan een con
férence over «Ie rire".
Do wgze, waarop hg dit onderworp behan
delde, was zoo meldt men ons zoo in-
goestig, zonder oen oogenblik in hot zouteloozo
te vervallen, dat het publiek den Fransobman
van het begin tot bet einde met aandacht ge
volgd beeft, en zelf menigmaal prettig lachite,
wat to merkwaardigor was, daar vooral een
daaraan niet gewend Hollandsch publiek het
volgen van zulk een in hot Fransch gegeven
voordracht uit den aard der zaak niet gernak-
kelyk kan vallen. Deduidelyko, niet te snelle
manier van Bproken van den hoer Boulan
werkte echter ook zeer moe om die moeilijk
heid tot een minimum terug te brengen.
Het was een zeer aangename avond.
De Wereldkroniek van deze week geeft
onder meer een portret van wgJen mevrouw
Henriette RonnerKnip in haar atelier te
Brussel en een paar afbeeldingen van haar
sehildergon.
Verder geven een paar photo's een beeld
van do begrafenis van dr Mezger te Oost-
kapelle.
Overigens bevat dit nommer weder verschil
lende actualiteiten in woord en prent.
VerscBiU inde Bericbten
Blgkens hot derde jaarverslag over het
Tehuis Annette, toevlucht voor ongehuwde
moeders en onverzorgde zuigelingen, te Am-
8terdom, werden in het tydvak, waarover het
verslag loopt, verpleegd 28 moeders en 27
kinderen.
De ontvangsten en uitgaven hebben bedra
gen f 4347.74, met een saldo in kas van f 16S,17(-
Voor het volgend jaar wordt noodig geacht
f 3000, waaitegenover staan aan inkomsten
f 1710, zoodat do begrooting een tekort aan-
wgst van f 1290.
Het nieuwgebouwde dubbelschroof stoom
schip Uollandia, van de Kon. Hotlandsche Lloyd,
komt 14 April a. b. in de vaart.
Er is in Madrid weer een speculant bezig
met brieven te scbrgven over eon schat, die
hg weet maar niet kan opgraven omdat bg
in de gevangenis zucht. Hg biedt daarom don
geadresseerde «het derde deel der som", op
voorwaarde dat deze begint met de onkosten
der veroordeeling aan «het vredoBgerecht" te
botalen.
Een Zutphenaar ontving zulk een schrgven.
Men zg gewaarschuwd.
Aan het Ministerie van Oorlog schjjnt
men een bgzondere opvatting te hebben van
het woord «spoed". In een zakboekje van een
grenadier, met groot verlof te Heori-nveen,
wordt deze bg opkomst mot spoed de volgende
rei-route aangegeven
Per tram Daar Sneek, via StavorpnEnk
huizen naar Den Haag 's Morgens 8 uur van
Heerenveen, 's middags te 5 uur te Den Haag-
Werd de reis 's morgens 8 uur per spoor over
Zwolle gemaakt, dan zou men 's middags te
12 uur ter bes-einder plaats zgn, dus 5 nur
vroeger dan bg voorgeschreven opkomst bg
«spoed".
In het leven ziet men meer naar hen,
die het beter «hebben", dan naar hen, die
beter »zgn".
Donderdag middag pleegde te Rotter
dam de bootwerker C. S. een moordaanslag
op den bootwerkersbaaB De Winter.
Aanleiding was oneenigheid bg een aanne
ming in het pakhuis der stuwadooisficma
Brandjes, Dahlmeyer en Rogier.
Een kogel ging dwars door den hoed van
den baas doch miste.
De dader is gegrepen.
Te 'e Gravenbage is in den nacht van
Woensdag op Donderdag ingebroken m een
kantoor in de onmiddellgke nabgheid van het
politiebureau. De vrg zware brandkast in het
kantoor werd gekanteld en in een der zg wan
den van de kast een gat geboord, dat echter
niet groot genoeg was om de in de brandkast
bevindende waarde daaruit te balen. Uit het
kasregister in den winkel was bet geld weg
genomen verder waren een paar lessenaars in
het kantoor opengemaakt en het daarin aan
wezige gold voor goeden prgs verklaard. Het
loBse kopergeld was blykbaar niet naar de
gading der dieven, want dit hebben zg onaan
geroerd gelaten. In het geheel is ongeveer
f 20 aan specie gestolen.
Aan de openbare school te Druten is
een onderwgzer werkzaam, die niet best ter
been is. Door de gladheid nu op straat zou
hg in deze dagen onmogelyk zgn werk kunnen
verrichten; doch de jongens van zgn k'as
hebben or wat op gevonden. Eiken morgen
