MIDDELRURGSCHE COURANT. Vrijdag 12 Maart. Sprokkelingen. Kameroverzicht. MlBl fr. 23.95 md. oorzaak lagere (ter ont- het ■gen van ftige ver- der ver- f Mei en ■e. Rogge [- stal aan (ekkelgk JL»e |or tarwe lager, I Chicago nauwe- :unstiger lemende (rammen ausaiers, jhet gun- larna op |de vaste nop barna op ■verslag, te hoog la 1 den {hen door 60 132* Jaargang. 1909. |ht mevr. jersft. 8 u. loburgum Verg |rnd. Fruin. %hoorzaal April, fe Kunst. ll—4u., ft. Vogel- herbond. Schut- a sdag ag 27 p Zangv. sp. - zaal araVerg. Kers, l/e 1 Viu* Deze courant verschijnt d a g e 1 jj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm alhier en tel. weerbericht van het K. N, Mot. Instit. te Bilt, 11 Maart 8 u. vm. 38 gr., 12 i. 41 gr., *v. 4 o. 41 gr. Hoogste baron, stand "*71.5 te Riga; laagste 750.9 te St.Mathieu. - Verwaohting tot den avond van 12 Maart: zwakke tot matige O. wind, gedeeltelijk bewolkte lucht, weinig of geen neerslag endezelfde temperatuur. Advertontiëu20 cent por regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- on alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50 elko regel me 20 cent Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar do plaats, die zij innemen,' Tot de plaatsing van advertontiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bnrenn A. DE LA MAR An., SU. Voorburgwal 266, Amsterdam. 1 April vangt weór een nieuw kwartaal aan. Wie zich tegen dien datum abonneert, ontvangt de doze maand verschijnende nom- mers kosteloos Middelburg 11 Maart. Voor een klein geruoht is men weet het De Standaard niet vervaard, vooral vóór of in don verkiezingsstrijd. Zoo wilde het blad den kiezers wgs maken dat, won in Jnni de lin kerzijde, mr Troelstra als Kabinetsformateur zou optreden. Het orgaan van dr Knyper is toch diep gezonken dat het tot znlkeen middel zgn toe- vluóht neemt. En de antirevolutionnaire pers in onze omgeving, die dit geschrjji met in stemming overneemt, Btelt daardoor zich zolf op het Szandaard-peil, dat gelegen is beneden het moreel normale. Zoo'n praatje is eigenlijk bet oververtellen niet waard. Maar men kan niet zoo d^&as verzinnen of er zjjn menschen die het toch gelooven. Of wjj, vrijzinnigen, die dwaze mededeeling als onwaar aignaleeren, baat echter toch niet. Daarom is het beter hier de tegenspraak van De Nederlandereen blad van rechts, het Christelijk nationaal orgaan, aan het woord te latendat eerlijk en onomwonden zich tegen zulke verkiezings-praktjjken verzet, on dit Bchrjjft: »Zulk een profetie moge geschikt zjjn sóm mige onnoozele kiezers op te schrikken, wel niemand vooral mr Troelstra niet kan in ernst gelooven dat de tjjd zon gekomen zjjn voor een optreden der sociaal-democraten n het bewind. En nog wel als leider van een Kabinet. Ons dunkt, men zóu der sociaal-demokratie geen grooter ondienet kunnen doen. En mr Troelstra is genoeg taktikus om te begrjjpen dat bij, in die positie, zou. zjjn als de leeuw, die men de tanden uitgebroken heeft. Het is echter niet uit overdieven bezorgd heid voor het heil der sooiaal-demokratie dat wjj de Standaard-voorspelling als ondeugdelijk willen signaleeren, maar enkel omdat het ons voorkomt dat men niet op die wjjze een stem bus-uitslag forceeren moet." Da heer Vliegen, geeft in de (revisionisti sche) Sozialistische Monatshcfle een beschouwing over »De onderlinge twisten in de Holland- sche sociaal-democratie". Hjj schrgtt daarin o. a »Op den pnrtjjdag Vhn het jaar 1905 be- heersohten de Marxisten den toestand en brach ten den reeds bejaarden partijgenoot Tak ertoe, de redactie, dio hjj reeds had neergelegd, weer op te nemen, waardoor men Troelstra op zjjde schoot, zonder den partijdag daarvan mede- dseling te doen. Bjj de positie, die Troelstra in de partjj inneemt, was het te voorzien, dat dit optreden zich zou wreken. Daar bjj kwam, dat het Marxistische partijbestuur politiek niet op de hoogte van zjjn taak stond en de party vóór en na de vorklezingen van 1905 zonder leiding liet." Ten aanzien van het debat over de werk loosheid weet deze geschiedscbrgver te ver tellen dat het de heer TroelBtra was, die de Kamer dwong tot aanneming van een motie, waarin de Regeering tot subsidieering werd gedwongen, van werkloozenhulp. uitgaande van particulieren, vereenigingon of gemeenten. Hg lögt dit verband op dezen grond, dat «niemand ontkend heeft, dat de zware slagen van Troelstra de Kamer tot aanneming heb ben gedwongen". Verder wordt de heer Treub genoemd »een man, die men in zekeren zin als den Holland- schon Sombart kan nanduiden, die echter, daar hjj actief aan het politieke lovon deel neemt en veel heeft te strgden met de sociaal democraten, vgandelgker is tegen de socialis ten. Deze professor wilde een debat over de crisistbeorie van Marx beginnen. Troelstra ging er natuurlijk niet op in, plaatste zich veeleer op een anderen grondslag en behandelde de vraag, of de crisissen een gevolg zgn van het kapi talisme of niet. Troelstra overwon met zi/n toe stemmende beantwoording der vraag zijn tegenstander in het debat. Het allermerkwaardigste hebben wg gecur siveerd, zegt Land en Volk, waaraan wg dit ontleenen. De schrgver taxeert een paar geestverwan ten aldus «Daarentegen is dr. Gorter, die in Holland alB dichter bekend is, in de politiek een be krompen fanaticus, Wgnkoop wel een handig on slagvaardig spreker, maar overigens niets." Merkwaardig is,dat'de te voren aangekondigde afscheiding van den heer Mendels «zeer onver wacht kwam". Eindelgk telt de schrgver do neuzen der uifgetredenen en komt op grond van deze rekensom tot de conoluaie, dat het verlieB voor de partjj niets beteebent. Dat is ook een opvatting. Zitting van Woensdag. Eerst nadat nog de heeren Pub tours, De Klerk en Nolting zich voor de motie-Schaper in zake den tien-urigen werkdag hadden ver klaard, kwam hedon Minister Talma aan het woord. Z. Ex. stelde zich op het standpunt, dat de overheid zeker het recht had om in den ar beidstijd in te grjjpen, al kan er op dit oogen- blik niet aan gedacht worden om den arbeids duur van alle arbeiders tot 10 uren te beper ken. Ook in het buitenland bestaan dergeljjke absolute regelingen niet en het zou dus al zeer lichtvaardig zgn om die hier te lande in te voeren, zonder voorafgaand behoorlgk on- dorzoek naar do arbeidstoestanden in alle be- drgven. Zeer ad rem poogde bg uit deze discussie munt te slaan voor zgn begoeren om de reorganisatie der arbeidsinspectie, waaraan Kamer in December verleden jaar leolgk getornd heeft, in de gunst en recommandatie der heeren aan te bevelen. ZEx. verklaarde dat dit resultaat van het debat reeds een schoone vrucht zou zgn. Aan den anderen kant prees de Minister zeer de bestaande arbeidsinspectie. De heeren Schaper Helsdingen, die deze inspectie onvol doende hadden genoemd, kregen nul op bet ekest van Z.Ex. Integendeel, vergeleken bg de toestanden in het buitenland, mant deze arbeidsinspectie uit in werkzaamheid en jjver! worden niet zooveel vergunningen voor overwerk verleend als de heer Schaper be weerd heeft. Deze afgevaardigde «overdreef". De bestaande wet wordt streng en ernstig Het behoeft wel geen betoog dat do heer Talma van achter de groene tafel zoo en niet anders spreken kon. Maar, dat er nog wel het een en ander hapert aan do toepassing der arbeidswet, zal niettemin voor velen een feit big ven. Dit ofScieele optimisme biedt echter weinig sterke argumenten aan voor een nitbreiding en reorganisatie van de arbeidsinspectie. Als alle overtredingen zoo snel opgespoord worden, waarom dan de inspectie versterkt De heeren Schaper en Helsdingen hebben op dit punt volkomen gelgk met hun klacht. Op den vorm der motie had de Minister )t een en ander aan te merken. Er werd daarin alleen gesproken van volwassen arbei ders en in het gsbeel niet van vrouwenarbeid. Waarom bad de voorsteller hiervan in zgn motie niet gewaagd? Het slot van 's Ministers betoog kwam hierop noder, dat hg de verantwoordelgkheid der motie niet kon aanvaarden. Dit was te voorzien. De heer Schaper kwalificeerde later 's Minis ters rede «als onzeker," als een «zus-en-zoo- de." Deze ministerieels afwgzing zal aan den uitslag der Btemming echter niet veel af of toe doen. De stemming in de Kamer, met de stembus in het vooruitzicht, is reeds onzuiver genoeg. De motie zal dan ook wol verworpen worden. De repliek van den heer Schaper ■erliep geheel in den toon dor bekende kiezers vergaderingen «met debat gewensebt." Er was een voortdurend tumult en de voor zitter had alle moeite om de orde te handhaven. De heer Scbapor viel telkens heftig uit tegen de heeren Van der Molen, De Visser en Lohman, waardoor allerlei incidenten ont stonden. Dit begon al dadeljjk, toen hjj in do repliek verklaarde het «schandelijk" te vinden, dat do heeren Dinsdag niet op tjjd waren verschenen, waardoor de vergadering eenige uren uitgesteld had moeten worden Deze opmerking veroorzaakte een helsch spektakel, dat meer en meer toenam toen do heer Dnymaer van Twist uitriep«Troelstra was er óók niet!" De heer V. d. Molen interrumpeerde»jjj kletst", waarop de beer Schaper antwoordde «als u praat van klets, kjjk dan maar eens uw eigen redevoering na." In dezen trant ging het maar door. De oude heer Van Karnebeek werd er zóó zenuwachtig onder, dat de president hem moest verzoeken den heer Schaper nu niet meer in de rede te vallen, waarop laatstge noemde met nieuwen moed verklaarde thans tot de zaak te zullen terugkeeren. De vergelgking van den heer Van Karnebeek met een «kalen kikker", waarvan geen voor uitstrevende veeren to plukken zgn, was anders wel vermakelgk Morgen voortzetting van des heeren Schaper' rede. Benoemingen enz. Bg kon. besluit is benoemd tot kantonrechter te Breda mr L. J. M. Nelissen, thans kan- tonrechter-plaatsvervanger in het kanton Breda, aavooaat en procureur, wonende te Ginneken. Zjj.die dit jaar wenschen te worden toege laten tot het afleggen van het voorbereidend examen, bedoeld in art. 13 der wet op het notarisambt, moeten zich, ingevolge art. 2 van het kon. besluit van 23 November 1905, zooals dit is gewgzigd bjj het kon. besluit van April 1908 (Staatsblad no. 109), vóór 1 Mei e. k., 9 gezegeld daartoe strekkend verzoekschrift, onder overlegging van hunne geboorte-akte, tot het Departement van Justitie wenden. Ia dit jaar kannen bg de marine machinis- tenschool te Hellevoetsluis, na vergeljjkend examen, zoventienjongelingen worden geplaatst als adspirant machinist. Tot bedoeld examen kennen alleen worden toegelaten jongelingen die op 1 September van het jaar van toelating den lesftjjd van veer tien juar bereikt hebben en het achttiende levensjaar nog niet zgn ingetreden en derhalve geboren zgn tusschen 1 September 1892 en 1 September 1895. jj den keuringsdienst van voor uitvoer be stemd vleesch is, op een nader aan te wgzen standplaats, te vervullen do betrekking van gkskeurmeester, op eene jaarwedde van f 2000, aanvankelijk voor bet tgdvak van 16 April 1909 tot en met 15 April 1910, doch met uit zicht op bestendiging na het verstrgken van dien termjjn. Voor genoemde betrekking, waarmede de uitoefening der veeartsenjjknndige practgk niet vereenigbaar is, komen uitsluitend vee artsen in aanmerking. Voor nadere bgzonderheden zie men de Sl. Crt. do 59. De gewone audiëntie van den Minister van Justitie zal Maandag a. s. niet plaatB hebben. Kamer verk iezingen. Thans is bjj het bestuur dor kiesvereenigmg Dordrecht te Dordrecht een schrgven van het lid der Tweede Kamer, den heer S. M. Hugo van Ggn ingekomen, waarin deze kennis geeft dat bjj zich bg de aanstaande Kamerverkie zingen niet weer beschikbaar stolt. Uit Stad en Provincie. Van de gelegenheid, die heden bestond om de Woensdag geopende ambachtsschool alhier te bezichtigen en eene openbare les bg te wonen, werd een drnk gebruik Maandag zal voor een en ander opnieuw gelegenheid worden geopend, maar dan tus schen 12 on 2 uren om ook do ambachtslieden in staat te stellen met deze nieuwe inrichting voor'ambachtnonderwjjs kennis te maken. Woensdagavond trad in de groote zaal van het Schuttershof alhier in een, door den Middelburgschen bestuurdersbond belegde open bare vergadering als spreker op de heer H. Spiekman, van Rotterdam, mot het onderwerp: «do wettelgke tienurendag". Do heer Spiekman besprak, na een korte inlei ding, de oorzaak van de nu gevoerde actie voor de wettelgke invoering van den tienurendag, den langdurigen arbeidstgd m verschillennde bedrjjven, met do gevolgen daarvan voor de arbeiders, wat toegelicht werd door verschil lende voorbeelden. Vervolgens stond bg stil bg de dezer dagen in de Tweede Kamer gevoerde discussies in verband met de bekende, door den heer Schaper ingediende motie, en besloot hg zgn onderhou dende rede, die door de talrgke aanwezigen met aandacht aangeboord werd, met een opwekking tot aansluiting bg de S. D. A. P. en de vak organisaties. De medewerking, welke dien avond verleend zou worden door de muziekvereeniging Excelsior en de zangvereeniging De Volkstem, waaraan, blgkena een opvatting van den voorzitter, J. Onderdgk, waarscbgolgk wel do groote op komst te danken was, bleef achterwege. Naar deze in zgn openingswoord mededeelde, konden, door een misverstand, de beide veree- nigingen, die in de zaal aanwezig waren, zich niet laten hooren. De eerste-luitenant H. J. van Limbeek, alhier in garnizoen, wordt gedurende den a.s. zomor belast met de leiding van schieten tot verhooging van 'a Lands Weer kracht te Westkapelle, in welke plaats zich voor genoemde schietoefeningen reeds 24 per sonen hebben aangemeld. Er is opgericht eene afdeelingZeeland 'an de Vereeniging van l'rotestantsche spoonceg- ambtenaren. Dit V ÜSBingen Heden morgen brak de nageljongen J. C., bezig zjjnde met het warmen van klinknagels op het, op de werf De Schede in aanöouw zgnde s.s Frisia, zjjn linkerbovenarm, doordat een boorbengel van het sloependek viel, welke bengel op dien arm terecht kwam Nadat de fabrieksdokter, de heer Sta verman de eerste hulp bad verleend, werd do opname in het gasthuis noodzakelgk gevonden. Over de maand October 1908 werd door de Stoomtram Walcheren ontvangen f 4,850.48'i totaal van af 1 Januari tot en met ultimo October 1908 f 50.742.66'. Per dag en per ki ometer werd ontvangen: in October 1 f 5 58' tegen f 4.17' in 1907 en van af 1 Januari tot en met ultimo October 190815.92' tegen f 5.72 over dat tgdvak van 1907. De Stoomtram HulstWalsoorden ontving m October 1908 f 7.142.55, totaal van af 1 Januari f 26.907 21. Per dag en per kilometer werd ontvangen in October 1908 f 16.83, m October 1907 f 12 05, en van nf 1 Januari tof met ultimo October 1908 f 6.53 tegen f 6 12 over dat 'ijdvak in 19u7. De Spoorwegonderneming MechelenNeuten ontving in October 19ug ',f 101.666.98 tegen *">.238 49 in die maand van 1907. Van af 1 Januari tot en met ultimo October 1908 werd ontvangen f 903.208.26 togen f 867.227.69 in 1907. In datzelfde tgdvak van 1908 werd per dag en per kilometer ontvangen f 43 55, tegen f 41.95 in 1907. Crt.) Woensdag was het 25 jaar geleden dat lz. Rottier in dienst trad in de zaak van rachtrgders en rgtuigverhuring, thans gr dre ven door den heer L. van Oeveren te Cort- gene. Naar aanleiding van dat jubileum werd aan Rottier door het bestuur vau betNutsdeparte- ment Noord Beveland een fraaie zilveren me daille, geslagen op den stempel der Maat- sobappg, uitgereikt, benevens een keurig ge- calligraieerd diploma, waarop het feit is vermeld. Met het oog op de weigering van den gemeenteraad van Zierikzee aan de com missie voor het middelbaar onderwgs de door haar gevraagde gelden toe te staan, waarin de leden van genoemde commissie meenen te zien een gemis van waardeering hunner diensten hebben deze collectief hun ontslag gevraagd. Het werd hun in de Woensdag gehouden zitting eervol verleend, nadat de voorzitter nadrukkelijk betoogd had, dat hier geen sprake is van gemis aan waardeering. In de week van 2 tot 9 Maart 1909 zgn in Zeeland voorgekomen 11 gevallen van roodvonk, waarvan 1 to Arnemuiden, 1 te St. Maartensdyk, 1 te Oud-Yossemeer, 4 te Ril landBath, 1 te Stavenisse, 2 te Vliasingen en 1 te Zuidzande; 11 van diphthoritis. waar van 1 te St. Annaland, 1 te Hulst, 4 te Neuzen, Oost- en West-Souburg, 1 te Tholen, 1 to Vlissingen, 1 te Zierikzee en 1 te Zonne- De opening dei' nieuwe Ambachtsschool. Wg mopsten ons Woensdag, met bet oog op het tijdig uitkomen der courant, bepalen tot bet geven van een zeer kort overzicht van betgeen door den burgemeester van Middel burg, den heer jhr M. van den Brandeler, bg gelegenheid van de opening der nieuwe am bachtsschool werd gezegd. Wg willen, het tbans aanvullen. De heer Van den Brandeler dan zeide onge veer het volgende Als burgemeester van Middelburg uitgenoo- dïgd de openÏDg der ambachtschool bg to wonen, is het mg zeker wel gegund een enkel woord hier te sprekenen wanneer ik dat doe. dan voel ik mg gedrongen, zonder daarmede in herhaling te willen treden van hetgeen door den voorzitter der Vereeniging De Ambachts school is gezegd, in de eerste plaats een paar aanwezigen als hoofd dor gemeente «ngn dank te betuigen voor hunne tegenwoordigheid te te dezer ptantse. In de eerste plaats tot u, mgnheer Heems kerk, Minister van Binnenlandscbe Zaken. Ik stel het toch op zeer hoogen prgs dat U uw kostbaren tgd hebt willen geven om tor gele genheid van de opening dezer school bierheen te komen. Waar toch de tot standkoming der school oen gemeentebelang wordt geacht, wat 7,g dan ook getoond heeft door den bonw van die sohool krachtig te stennon, mag ik dat bezoek van Uwe Excellentie zeker beschouwen als een bewjjs dat U belang stelt in deze ge- moente en betuig Dwe Excellentie daarvoor namens de gemeente hartelgken dank. Ook aan u, mgnheer de Commissaris der Koningin m deze provincie, als hoofd der ge meente, een woord van dank voor uwe tegen woordigheid. Wg zien in uwe tegenwoordigheid niet alleen het hoof) der provmeie, maar ook de eerste ingezetene van Middelburg. Bg ervaring weet ik dat u steeds een levendig belang stelt in alles wat de plaats uwer in woning betreft on u daarin meeleeft Als zoodanig beschoaw ik uw aanwezigheid ook hier en breng ik u namens de gemeente daar voor dank. De provincie heeft ook krachtig deze zaak helpen bevorderenvoor hare medewerking zeg ik u als hoofd der provincie mjjn dank. Ea thans een woord van hulde en geluk- wensch aan het bestuur der Vereeniging De Ambachtsschool, die zeker een moeilgken tgd achter den rug heeft en thans met voldoening mag zien op het welslagen vnn haar arbeid. Dat de gemeente een levendig belang stelt in de oprichting van dit gebouw is u. dunkt me, voldoende bekend. Er is toch tusschen u en het gemeentebestuur groote wedjjver ge weest wie tot de oprichting zou overgaan j ten slotte heeft zy u dat werk overgelaten en gg moogt met recht trotsch wezen op het resultaat. De gemeente bepaalde zich tot baar belang stelling te toonen in dit werk door, gesteund door >yk en provincie, do oprichting en in standhouding door hare bjjdragen teverzekeren. Wanneer ik dit gebouw aanzie, waarin wg straks zullen worden rondgeleid en er dan nog een beter oordeel over zullen bunnen vollen, dan geloof ik dat de gemeen'e er geen berouw over zal- behoeven te hebben, dat zg de tot standkoming dezer school zoo krachtig beeft helpen steunen. In dezen zal de gemeente en uw be stuur hebben saam te werken, want bebalve de baodon van finnncieelen aard is het toe zicht op het onderwgs krachtens de wet op het Middelbaar Oaderwgs aan een commissie, van baar uitgaande, opgedragen, en ten slotte zal ook de Burgeravondschool en de Avond school voor handwerkslieden van de gemeente hier een onderkomen vinden. Moge zoo eindigde de Burgemeester de samenwerking van de gemeente met uw bestuur steeds de meest aangename zgn en het aan het huidige bestuur gegeven wezen nog lang de vruchten van haren arbeid te plukken. 0>k deze toespraak, wy meldden het reeds, werd met applans begroet. Omtrent den feestmaaltijd, die uitstekend was toebereid, zgn wg in staat gesteld het volgende mede te deelen. Toen de tgd voor de toosten daar was, nam de voorzitter der Vereeniging, tevens voor tter van de tafol, het woord en bracht een dronk uit op bet wehgn van H. M. de Koningin en Z. K. H. den Prins. De aanzfttenden verhieven zich daurby van hun zetels. Daarna richtte de beer De Veer zich tot den Minister, om hem te danken voor de eer, door zgn tegenwoordigheid op heden aan de Am bachtsschool bewezen, alsmede voor de banden, gelegd tusschen den Staat en de Vereeniging, banden van den alleraangenaamsten aard. Hg hoopte dat de Minister een gunsiigen ndruk zou medenemen van de inrichting van gebouw en van het onderwgs en bracht een dronk nit op bet welzgn van den heer Heems kerk cn op de bevestiging van do uitstekende ■erhouding tusschen de regeering en de am bachtsBcbool. De Minister, hierop het woord nemende, vertolkte in een goeBtige, bloemryke rede zgn dankbaarheid voor de ontvangst, voor den leerzamen gang door de school, beautwoordde verder op humoristische wjjie de iede van den voorzitter en stelde een dronk in op het be-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1