MIRDELRIJRGSCHE COURANT. W oensdag 17 Februari, FEUILLETON. 40 132* Jaargang. 1909. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjja p0r kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thorm alhier ec tel. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te Bilt. 16 Febr.8 u. vm. 37 gr-, 12 o. 48-gr., av. 4 n. 41 gr. -Hoogste barom. stand 770.6 te Valentia laagste 741-1 te Haparanda. Verwaohtmg tot den avond van 17 Febr.: zwakke tot matige N W tot W. wind, voranderlgko bewolking, waarsch'gnlyk sneeuwbuien en dezelfde temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Np verheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeeu Advertentie-Bureau A. DE JLA 91AR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 16 Februari. a een student et de grootste laat het rten ens. Bruining Ned. Soc. St. r Instru- - Concert- ié Achilles. r. H.Wngenaar. >gardstraat. leelname Huis- mstelling. - sftuw 79 u Hagespelers. i d Schouw- Hagespelers. oud. Schouw- t prof. dr J. P. Vat. Gezelschap. Joris. J. A. Vermeer, jgardstr. 8 u. Maart. Rep- i Zangv. Tol p, Concert aal. rof. dr M. de Gezelschap. 's 8 u. MedioOurgum rshof t mr R. Frnin. Gehoorzaal ten Alb- Vogel- Tooneelverbond. burg 8 u. Woensdag iderdag 2' iekfeest Zangv. en Uitsp. j Gehoorzaal Verg. Mg De - Kantoor 2 u. Kröber Jr. Rijksmiddelen. De opbrengst dier middelen over de eerste maand van 1909 bedroeg f 11.249 524 tegen f 10.809.073 over de eerste maand van 1908. Deze eerste maandraming van 1909 geeft nog weinig overzicht. In het algemeen ziet het er goed uit, vergeleken bjj Januari 1908. De invoerrechten brachten een t 40.000 meer op. de accjjnzen ruim 4 ton, de indirecte be lastingen bijna 1 ton, de telegraaf f 69.000. De directe belastingen bleven echter f43.000 achter, terwgl ook het ongunstige verschil van ongeveer f 18.000 van de postopbrengst opvalt, vermoedelijk te verklaren uit de port- vermindering- In totaal zjjn wjj echter op Januari 1909 een f 440.000 vooruit op de eerste maand van 1908, maar bjj hot >/n raming zgn vrjj nog raim 2 millioen ten achter. Het Vu der raming is voor vergelijking echter een onze kere basis Vad.) Volksonderwijs. Door het hoofdbestuur van Volksonderwijs is aan de besturen der afdeelingen een circulaire gericht, waaraan het volgende is ontleend Nu de wet op de Leerplicht gedurende een achttal jaren is toegepast en haar werking heeft doen kennen, acht het hoofdbestuur voor onze Vereeniging den tjjd gekomen, den in vloed na te gaan, dien deze op het schoolbe zoek in ons land heeft uitgeoefend. Dat door haar werking het vol strekto sohoolverzuim zoo goed hIb verdwenen is, mag tot heden zeker als haar grootste verdienste gerekend worden. Dat het betrekkelijke daarentegen niet in die mate is gedaald, als de voorstanders van de wot zich in 't algemeen wel hadden voorgesteld, is niot maar alleen te wjjten aan de te hooge verwachtingen, die in dit opzicht werden gekoesterd, maar zeker ook aan enkele bepalingen dier wet zelf, die, in 1901 als het meest bereikbare door den wetgever voorge steld, thans naar de meening der voorstanders dringend wyziging door verscherping behoeven. Het mooie karakter vaD de wet op de Leer plicht. dat van boecherming van het kind, kan bjj wijziging der wet onverlet ge handhaafd big ven niet alleen, maar zal naar de ineening van het hoofbestuur, bjj verscherping van enkele barer thans geldende bepalingen, juist uitbreiding kunnen verkrjjgen. Dat in dezen de aandacht in de eerste plaats dient gevestigd te worden op de bp de wet toegestane verloven landbouwverloven, ön do twee geoorloofde in twee maanden - ligt voor de hand. Maar niet minder dringend is in dit verband de overweging, dat,ten behoeve van dekiu deren van hen, die een zwervend leven leiden, en welker oudersscbippei kramers en d.g.l., bg de bestaande wetgeving de vrjjheid hebben, hun kindoren telkens en opnieuw gedurende acht en twintig dagen van het onder wjjs verstoken te doen big ven, de wet een radicale wjjziging heeft te ondergaan In deze richting sprak onze Vereeniging zich reeds nit op de jongste algemeeno vergadering en verzond het Hoofdbestuur oen'adres aan de Regeering. In verband met den arbeid en de te wachten voorstellen der door onze Vereeniging be noemde Commissie tot het samenstellen van een ontwerp-wet op het Lager OnderwjjB, meent het hoofdbestuur, de wenscbeljjkheid van een verlenging van den leerplichtigen leeftjjd ove rigens ton volle erkennend, op dit gebied thans geen bepaalde voorstellen te moeten doen, noch wenscht het deze van de zyde der afdeelingen nit te lokken, maar koestert het de overtuiging, dat do leerplicht zich dient uitte strekken tot een behoorljj k voort- ezet onderwjjs, onder welken vorm dan ookherhalingsonderwjjs, ambachtsonderwgs vervolgklassen, Meer Uitgebr. Lag. Ond. enz. totdat een afgeronde cursns is doorloopen of de zestienjarige leeftjjd bereikt. Ook de quaestio der berechting van de leerplichtovertredingen vraagt de volle aandacht. Naar de meening van het hoofdbestuur is overtuigend gebleken, dat de administratieve omslag, die een snelle berech ting in den weg staat, mede oorzaak is van zoowel minderen eerbied voor de wet, als van het nog veel te hooge onwettig schoolverzuim. Vóór het hoofdbestuur op de a. s. algemeene vergadering met desbetreffende voorstellen tot wgziging van de Leerplich twet komt, wenscht het in dezen de meeningen en wen- achen der afueelingsn te kennen. Het noodigt deze daarom uit, in daartoe op zettelijk te beleggen vergaderingen, de hier boven aangeduide belangrgke onderdeelen dier et in bespreking te brengen en vóór 31 Maart a. 8. de uitkomst dier vsrhandelmg aan bet hoofdbestuur te doen kennen- Ia dezelfde circulaire vraagt het hoofdbe stuur, in verband met nieuw art. I sub 9 van het reglement, waarin als taak der Vereeniging wordt gesteld »jj veren voor kostelooze toelating vacbegaafde kinderen i onvermogen de ouderstotin- richtingen van voortgezet onder- svóór 31 Maart te worden ingelicht, omtrent hetgeen in dozen door de afdeelingen is gedaan. Nederland en Venezuela. Toen in het begin van Januari de Prins Maurits van de K. W. I. M. de Venozolaan- sche havens weder aandeed, was volgens de Amigoe di Curasao de vreugde overal uitbun dig, en overal werden de Hollanders ontvan gen on geëerd als do beste vrienden en trouwste bondgenooten. De scheepvaart van Cura9ao naar Maracaibo en visa-versa is weder in vollen gang. De Corazón de Maria vertrok met 30 arbeiders daarheen. Al menig blokje hout werd voor doorvoer aangebrachtaan hoedenstroo en suiker voor eerst geen gebrek. Door opheffing van het door president Castro opgelegd verbod, om vreemd werkvolk aan boord van de Bchepen voor het loBsen en nemen van lading aan de kustplaatsen der republiek te bezigen, is weer voor vele werk lieden van Curasao de gelegenheid heropend om een flink bestaan te hebben. Het beroemde Schilderij. Naar het Duitsch, LEONORE NIESZEN-DEITERS. Er was eens een oude stad, en in die stad lag een abdjj dio nog onder was dan de oude stad. En in die abdjj stond een kerk en in die kerk was een kapel die nog weer onder was dan de abdjj, want doze was duideljjk gothisch, maar de kapel had Romaansche ronde- bogen. Het jaar van den bouw wist men echter niet, daar een groote brand een paar oude kronieken had vernietigd. In die Romaansche kapel stond op een over oud altaar oen schilderjj. Of het nu kwam doordat do inwoners der oude stad zich zoo veel ergeren moesten over den burgemeester, of over de belastingen, of over de sociaal democraten, in ieder geval Bpeelden ze het klaar, zich over dit schilderjj in de kapel in het geheel niet te bekommeren. Ja, men moet zelfs tot hun schande zeggen, dat zo eigenljjk niet' wisten dat het er was, totdat het door een zeer verstandig en scherpzinnig man ont dekt werd. Deze man was een kunstgeleerde, en h|i kwam in de stad met een vriend die merk waardigerwijze schilder was. (Ik zeg merk waardigerwijze omdat ik in hemels wil de ob jectiviteit bjj de kunstgeleerden in het algemeen niet in zulk een mate wil betwjjfelen, dat ik hun omgang met schilders als iets alledaagsch of waarschjjaljjks zou voorstellen. De schilder was slechts toevallig een schoolvriend den wjjzen man). Ze waren beiden, de kunstgeleerde en de schilder, naar de oude stad en de onde abdjj gegaan om een onderzoekingsreis te doen. De schilder, die eenigszins oppervlakkig plantte zich dadeljjk vast in een kruisgang en was zoo zinneloos om te gaan zitten teekenen, nog vóór hjj wist hoe de doode abt heette die den kruisgang had laten bouwenen zoo bleef het den moer naar het innerljjke vorsohenden geleerde voorbehouden het schilderjj te ont dekken. Hjj zag het zoodra hjj do kapel binnen trad, en bleef dadeljjk staan om met een deskundig oog zgn omgeving te onderzoeken. Daarbjj moesten noodzakeljjk de rond-bogen zgn aan dacht trekken bjj zag dus dadeljjk dat dit ongetwjjfeld het oudste deel van de abdjj moest zgn. Dat interesseerde hem zoo zeer, dat hg de oogen Bloot, en zorgvuldig in zgn hoofd nabladerde, of hjj reeds iets gelezen had van deze rondbogen, de kapel en het zich daarin 1 bevindende oude schilderjjen toen hg niets, heelemaal niets vond, stond het vast, dat et in het geheel niets over geschreven was, want Volgens een Maandag hier te lande ont vangen telegiam uit Willemstad heeft Vene zuela ook het besluit, waarbg het verkeer van kleine schepen tusschen Curmjao en Venezuela verboden was, ingetrokken. Een blad van Caracas vertelt dat, toen in de haven van La Guayra onlangs oen Amer»- kaansch schip zou gesalueerd worden, alle kanonnen van het fort Vigo, die door Castro bestemd waren om Venezuela tegen de Europee- sche mogendheden te verdedigen, weigërden vuur te geven. Ze deugden geen van allen. Het blad beslnit: >Zóó zija alle gaven, ons door Castro achtergelaten. Leugen, leugen en nog eens leugen." Te Caracas is een zoogenaamde proclamatie van Castro verspreid, waarin hg in bombasti sche taal heet kennis te geven aan zgn land- genooten dat hg zich ontdoet van de macht waarmede zjj hem hebben bekleed. Aan het slot zegt hg tot de Venezolanen »Een groot hars herbergt geen wrok noch wraakgevoel. Ik vergeef u en terwgl ik Ve nezuela mga laatsten afscheidsgroet breng, moet ik u zeggen, dat in mgn bart nogaltgd het heilige vuur der vaderlandsliefde gloeit. Vandaar dat, indien het vaderland mgne diensten noodig mocht hebben, ik opnieuw met de mg kenmerkende energie, mgn roemrgk atrjjders- zwaard zal omgorden." Deze voorgewende proclamatie vindt veel aftrek en de lieden vermaken zich met het stuk bgzonder. Benoemingen enz. Bg kon. beslnit is aan den luit. t. z. 2de kl. E. A. W. van Riemsdgk, op verzoek, eervol ontslag uit den zeedienst verleend zgn benoemd: tot ontvanger de registratie voor de burgerlgke akten te Rotterdam J. D. Wetsels, thans ontvanger der registratie on domeinen en bewaarder van de hypotheken, het kadaster en de Bcheepsbewgzen te Brielle tot ontvanger der registratie voor de gerecb- telgke akten en der domeinen te Rotterdam H. Molenaar, thans ontvanger der registratie en domeinen te Schiedamtot ontvanger der registratie en domeinen te Dordrecht J. A. P Levenkamp, thans ontvanger der registratie voor de burgerlgke akten en der succesie- rechten te 's-Hertogenbosch, en te Steenwgk A Versluys, thans ontvanger der registratie en domeinen te Harderwgktot bewaarder van de hypotheken, het kadaster en de scheeps- bewgzen te Appingedam A. M. J. van der Heiden, thans ontvanger der registratie en domeinen te Roosendaal is, wegens lichaamsgebreken, aan de kapiteins G. F. Brantsma en J. M. M. Maller, eerstge noemde van het reg. grenadiers en jagers en laatstgenoemde van het wapen der inf., thans ter zake van tgdelgke ongesteldheid, op non activiteit onder toekenning van pensioen, eer vol ontslag uit den militairen dienst verleend. De kapitein-luit. t. z. J. F. Hosang, uit Oost-Indië teruggekeerd, wordt op non-activi teit gesteld. De commissie voor de stuurlieden-examens, bedoeld in de Schipperswet, zal, aanvangende hg had alles gelezen wat er was. Daarop ging hg mot zwaarwichtige schreden naar den schilder, legde de band op diens schouder en zei zacht: >MaD 1 Kom eens mee naar de kerk 1 Ik heb een ontdekking gedaan 1" »Zoo zei de schilder. »Wat dan »Een 8childerg 1" zei de andere met na druk. »Eon schilderij? Maak ik zelf 1" zei de schilder, die, zooals we reeds opmerkten, geen ontwikkeld man was. Hg zat echter op een plek die te voren in de schaduw had gelegen maar waar toen de zon was gekomen; hg had het zoo warm kregen, dat bij er in stilte al over gedacht had een glas bier te gaan drinken. Om die banale reden stond hg op en ging mee, mot de vraag: stelt het voor?" >Dat doet er voorloopig niet toe," merkte de geleerde zeer juist op. »Het komt er nu in de eerste plaats op aan vaBi te stellen uit welke eeuw het dBgteekont. Misschien heb ben we hier een vergeten parel." Ea daarna gingen ze de kapel binnen maar niet alleen. Want de koster van de kerk, die zoo goed als nooit vreemdelingen te zien kreeg, vatte al zgn moed bgeen, en sloot zich bg hen aan, waarbg bg, verlegen hoes tend, over zgn vettige haren streek. Deze koster was een eerlgke jonge man van 9 Maart, zitting honden te 's-Gravenhage. De aanvragen om tot de examens te worden toegelaten moeten den voorzitter der com missie bereikt hebben vóór 27 Februari. Voor nadere bgzonderheden zie men de St. Crt no. 39, en de desbetreffende advertentie in dit nommer. De Ministers van Marine en van Koloniën verleenen Vrgdag geen audiëntie. TWEEDfci KAMER* Accgns op gedistilleerd. Door den Minister van Waterstaat is de da- tam van inwerkingtreding der verhooging van den accgns op het gedistilleerd thans voorgesteld op 15 Maart, opdat ook de Eerste Kamer behoorlgk tgd hebbe voor de schrifte- lgke en mondelinge behandeling. Meer dan noodig mag z. i. de datnm niet wordenj ver schoven. Tengevolge van het uitstellen van de in- werkingtreding moet nu reeds de raming van de meerdere opbrongst, voortvloeiende nit de verhooging, voor zooveel het jaar 1909 betrelt van f 6.900,000 tot f 5.225.000 worden terug gebracht. KORTE MEUEDEELINOEN TEROADER1NGEN. Te 's Gravenhage is Maandagavond de alge meene vergadering gehouden van de Neder- landscke vereeniging tot bescherming van dieren. Het ledental vermeerderde, doch niet in vol- doendo mate. De ontvangsten hebben bedragen f5412.33'. de uitgaven f 5149.65. zoodat de rekening over 1908 een batig slot oplevert van f 262,68'. Uit Stad en Provincie. De in ons vorig nommer gemelde mode- deeling dat bg geen candidatunr voor de Tweede Kamer voor het district Oostbnrg meer wilde aanvaarden, had mr P. C. J. Hen- nequin gedaan aan eone commissie nit de Vrij zinnige kiesvereeoigingon te Oostburg en te Neuzen. De nfdeeling Midddelburg van den Ned. Barbiers- en 1apptrsbond herdacht Maan dag haar tienjarig bestaan onder voorzitter schap van A. J Kooman. Uit het tienjarig verslag valt het volgende te vermelden Aanvankeljjk opgericht met veertien leden, verloor de atdeeling een lid door overlpden twee vertrokken naar elders, twee bedankten, eu een lid werd geschrapt. De onderlinge col legiale geest der verecnigden was nitatekend, en de hulpvaardigheid zeer te prjjzen. Het aantal ziekendagen, waarin financieels hulpen steun wub verleend, bedroeg 378, met eene geldelijke uitkoering van ruim f300. Voor een overleden lid heeft de afdeelmg 253 dageu zjjn klanten bediend, en is hem f 150 uitgekeerd uit het Bondsziekenfonds. Als kleine afdeeling in den grooten Bond bahoelt- ze niet in hulpvaardigheid achter te staan bjj de grootero zuster-afdoelingen. Zjj streeft er naar debygiSnischeBondsvoorschrif- ten zoo goed mogeljjk na te komen. Naar bet hnis van bewaring alhier is Maandag overgebracht P. D. v. G., ond 43 jaar, voerman, geboren en wonende te Heikant, gemeente 8t. Janstoen, verdacht van be- driegeljjke bankbreuk. Uit Vlissingen Om op de kiezerslijsten geplaatst te worden hebben zicb aldaar 345 personen aangemeld. Met ingang van 20 Feb. is benoemd tot opper-brandmeester aldaar de heer P, J. We- melsfelder, machinist aan den misthoorn. Aan den aergeant-fourier W. Hamann, van de 2e oomp. 4e bat. aldaar, werd heden door den kapitein Westra, op degehruikeljjke wjjzo, de bronzen medaille voor 12 jaren trouwen dienst uitgereikt. Maandag herdachten aldaar de heer A. Meerman en echtgenoote, vader en moeder in het Te Huis voor Militairen, den dag dat zjj óór 25 jaren, daar hun intrek namen. Van heinde en ver ontvingen zjj gelukwenschen, en oud-bezoekers kwamen persoonlijk hunne geluk wenschen aanbieden. Door den heer Harberden, sergeant van het militair-hospitaal, werd namens bezoekers en oud-bezoekers, onder een harteljjke toespraak, een prachtig cadeau aangeboden, waarvoor de heer Meerman harteljjk dankte. Verder werd de avond gezellig doorgebracht. boscheiden verstand en bescheiden zeden, en als koster in alle opzichten lofwaardig. Maar als mensch had hjj de eigenschap verschrikkelijk te stotteren. Toen hg de boide heeren naar het schilderjj, zag gaan, kwam hg nog een stap naderbg, nam eenige malen een afzet om te beginnen en zei eindelijk >N n-n-niet w-w-waar, een m-m-mooi, schilder-r-jjtje De schilder keerde zich om en vroeg»Zoo? Is het Bchilderjj hier al meer bekend Maar de geleerde zei zacht en geërgerd »Ocb, toe I Stoor je toch niet aan die koeterspraatjee. De kerel wil een fooi hebben, dat is alles. Die menechen praten maar over los en vast." En zich daarna weer tot den kerkdienaar wendend, zei hg krachtig: »Je zalt je fooi hebben, als je ons helpt dat schilderg af te nemen." De koster, die niet wist wien hjj moest ant woorden, deed in zgn verlegenheid als een ge wetensvolle winkelier: hg bediende diengene het eerst dien hjj gevraagd had. Hg zeide na eenige vergeetsche aanloopjes»0, n-n-nee 1 Ik w-w-wilde m-m-maar zeggen, d-d-d-d-dat het sBBBs-schilderg »Zie je nu wel," zei do geleerde die door dat stotteren erg zenuwachtig was geworden, tot den schilder. En daarna zei hg tot den koster met de beslistheid van een man van gezag Met ingang van heden is de commies der telegraphio le kl. E. Barmsen van Rotterdam naar Neuzen overgeplaatst, en de klerk der poaterjjen en telegrapbie 2e kl. J. Cau van Krabbendjjke naar Rotterdam Bg beschikking van den Minister van Marine ie, met ingang van 1 April 1909, den lichtwachter bjj de verlichting bjj de verlich ting op de "Westerschelde te Groenendijk L. Broere, op verzoek, eervol ontslag nit 's Rjjks dienst verleend, en in zgn plaats benoemd J. L. Broer, LETTEREN'ÉÏTKUNST. Naar Maandagavond op de repetitie van de zangvereeniging Tot Oejemng en Uitspanning alhier werd meegedeeld, zullen bg de eerst volgende uitvoering, die van Odysseus van Max Bruch, als solisten optredende dames Duhmen, Düsieldorf (alt) en mevr. Van HouteSino, Rotterdam (sopraan) on de heer Th. Denjjs, Rotterdam, bariton. Voorts werd meegedeeld dat voor den eersten avond van het in Mei ts geven mnziekfeeBt in stadie zal worden genomen het Requiem van Verdi. Te 's Gravenhage overleed Maandag plotseling de heer A. J. P. Boudewjjoee, een ook in Zeeland, bekend kunstnehilder, die sedert gernimen tgd te Wemeldinge vertoefde. De pianist Paderewski is in New-York aangekomen met een bandschrift van zgn eerste symphome in z'n zak. De symphonic is aan zgn vaderland gewijd, heefttot programma de Poolache revolutie. Het is een symphome voor groot orkest, modern. Bg gebruikt er ook eenige nieuwe instrumenten bjj, als het tonutruon, »Mgn beste man, dat weten wjj reeds. En beter dnn jjj." Dat hielp. Als men met de taal op zoo'n slechten voet staat, en de anderen weten het bovendien toch al, dan kan men zich de in spanning van een redevoering wel besparen. De koster slikte das zgn kostergescbiedenis in; om echter de zeldzame fooi niet te ver liezen, hielp bg behoedzaam het schilderg van zgn hooge plaats afnemen en op den grond zetten. De schilder hurkte aan de voorzjjde neerde kunstgeleerde erachter. Laatstge noemde bekeek het hout waarop het geschilderd was en met ieder wormgat groeide zgn geest driftige overtuiging dat bg hier te doen had met een meestor work nit een zeer vroege periode. Midden in zgn heerljjke stemming klonk echter de stem van den schilder »Maar wat zit daar een gemeene vernis op 1 Je reine wagensmeer 1" De geleerde, die zioh door deze opmerking in zgn onderzoekingen gestoord voelde, zei ontstemd »Jullio schilders kjjken ook altjjd he4 eerst naar hetgeen er op aan te merken is." Daarin had bjj in beginsel geljjk. Maar zgn antwoord klopte toch niet precies met het hier betreffende geval. De schilder begon althans tegen te spreken. Daar het echter in den aard van knnstgeleerden ligt om geen tegenspreken te kunnen verdragen, ontstond er uit die tegen-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1909 | | pagina 1