MIDDELRIIRGSCIIE COURANT
M°. 308
131* Jaargang.
W oensdag
30 December,
Middelburg 29 December.
Mevrouwen en Dienstboden.
Benoemingen enz.
OU Sta» en FMlisste.
1008
Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp. f S
Afzonderlijke nummors kosten 5 cent.
Therm alhier en tel. weerbericht van het K. N, Met. Instit. te Bilt.
29 Dec 8a vm. 16 gr., 12 u. 20 gr., av. 4 n. 22 gr.-Hoogste barom stand 775.3 t> Hapa-anda;
laagste 746.1 te Stornway. Verwachting tot den avond van 30 Dec.: meeat matige O.tot
ZO. wind, licht bewolkte lucht, droog weer en strenge voret.
Advertentiën20 cont per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1 1.50; olko regel meer
20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet Afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjvorbeid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen A<lverteutie-Burc-nu A. DE LA
MAK Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Wjj naderen met rassche schreden den
eersten Janum-i, den dag waarop, volgens
plaatselijk gebruik in M i d d e 1 b u r g, en
misschien ook wel elders, mevrouwen en
dionstboden moeten beslissen of zij mot Mei
bij elkaar zullen bljjven of liever veranderen.
Beide partijen komen eebfor nu, tenge
volge van do wet op het arbeidscontract,
die 1 Februari in werking treedt, tegenover
elkaar in oen andere verhouding te staan
dan tot heden het geval was.
Hot is voor baar wel niet verplichtend
ingevolge die nieuwe wet eene cvereen-
komst aan te gaan maar, zoo als me Yau
Houten, in zijne Raadgevingen aan Huis
vrouwen opmerkt, het is ongeraden voor
do huisvrouwen onder die nieuwe wetge
ving voort te gaan m9t mondelinge ïuhu-
ring van dienstboden.
En dit zelfde geldt ook omgekeerd voor
laatstgenoemden.
Beidon kunnen zich niet moor als tot
dusver verlaten op de billijkheid van de wet
Reeds vroeger, in ons nommor van 28
Augustus 1906, toen de Tweede Kamer
het Arbeidscontract had aangenomen, heb
ben wij de voornaamste bepalingen daaruit,
van toepassing op de twee genoemde par
tijen, meegedeeld.
Sinds dien hechtte ook de Eerste Kamer,
na lang aarzelen, daaraan hare goedkeuring
en bepaalde de regeoring de invoering dier
wet op gonoemden datum.
Nuttig en noodig achtten wij hit echter,
met het oog op die invoering, nog eens te
wijzen op die, voor huisvrouwen en dienst
boden van zooveel belang zijnde wettelijke
voorschriften en wij meenen beiden daar
mee een dienst te bewijzen.
Zulk een schriftelijke overeenkomst is
vrij van zegel.
„Meer dan tot dusver" zoo schrijft
genoemd lid der Eerste Kamer „zal het
bij het huren van eene nieuwe dienstbode
□oodig zijn een proeftijd te bedingen. Deze
mag den duur van twee maanden hebben.
Gedurende dien tijd is ieder der partij' n
bevoegd door opzegging de dienstbetrek
king te doen eindigen. Daardoor voorkomt
men ook hot gevaar bij de indiensttreding
een zieke dienstbode aan huis te krijgen,
waaromtrent anders wel een geneeskundig
onderzook zou moeten bepaald worden. Het
beding van proeftijd voorkomt in elk geval
onjuiste information of voorspiegelingen,
daar dan hierdoor voor geen der partijen
iets te winnen is."
Omtrent de Godspenning, die bij,
het voor vast huren of zich verharen een
groote rol speolt, zij nog opgemerkt dat zjj
iets extra's is boven het loon, tenzij men
anders afspreekt. Blijft de dienstbode echter
korter dan drie maanden, dan mag mevrouw
in elk geval het bedrag van hot loon af
trekkon.
Dio Godspenning nn geldt als bewijs dat
er tussohen beide partijen een geldende af-
Bpraak is gemaakt.
Vóór wij nu nog enkele andere belang
rijke bepalingen aanhalen, zij er op gewezen
dat mevrouw in dezen geacht wordt de
toestemming van mijnheer te hebben om
werkgeefster te zijn; de gehuwde dienstbode
hoeft die toestemming niet noodig, tenzij
de man er zich tegen verzet, hetzij bij
.advertentie in een nieuwsblad, hetzij mon
deling of schriftelijk hij nlovrouw.
Wil mevrouw de dienstbode ontslaan,
dan hoeft zij do* toestemming van mijnheer
niet noodig. Wil zjj echter de dienstbodo
vervolgen, dan moet mevrouw den bijstand
van mijnheer vragen. De gehuwde dienst
bodo kan echter alles zonder haar man
doen: hot loon ontvangen (mits zjj hotten
bate van haar gezin uitgeeft), haar dienst
opzeggen, hot loon in rechten opvorderen
onz
Uitgegeven door H. D. Tjeenlc Willink
en Zoon te Haarlem.
Een minderjarige dienstbode moet schrift,
feljjk of mondeling de toestemming van
vader of moedor hebben om een dienst aan
te nemen.
Ilerhalon wij nu nog een en ander van
hetgeen wij vroeger meedeelden omtrent
loon en uil betaling daarvan, ziekte, Zon
dagswerkzaamheden, getuigschriften, opzeg
ging of onfs'ag en wederkeerige vorderin-
geu.
Volgens do wet meg het loon voor
dionstbodon bestaan uit geld, voedsel,
woning onz. Een mevrouw mag een dag
meisje nemen en haar betalen met éóa of
meer maaltijden per dag, mits zij bij me
vrouw in de keuken eet. Wil een mevrouw,
gehool onverplicht, haar dagmeisje wat
eten meegeven, dan is dat geen loon.
Bij do uitbetaling van het loon doet hei
plaatselijk gebruik alles af, maar verstaudig
is het, mondeling, beter schriftelijk, overeen
te komen of men per kwartaal, per maand
of per week betaalt. Zoo mevrouw niet op
tijd betaalt, kan de dienstbode voor de
eerste drie dagen niets vorderen, maar voor
don 4en tot den 8on dag 5 verder tot
den 33ou dag 10% en na 33 dagen 50%!
toeslag op het loon eischen. Het loon,
op don len vervallend, moet dus uiterlijk
den 4en betaald ziju.
Heeft mevrouw iets van de dienstbode
te vorderen, hetzij, omdat zij geld geleend
heefr, of iets gebroken dat moet worden
vergoed, dan mag mevrouw telkens niet
meer dan J/5 van het loon inhouden ver
trekt de dienstbode echter, dan mag me
vrouw do gehcele schuld afhouden.
Bij ziekte der dienstbode is mevrouw
wettelijk verplicht gedurende „een betrek
kelijk korten tijd" het loon uit te betalen,
welke tijd afhangt van het plaatselijk ge
bruik. 't Kan korter dan een week zijn
of langer. De duur van den opzeggings
term jjn is hierbij zeker van belang.
Mr Van Houten wjjst er op dat een
korte opzeggingstermijn eon waarborg is
fpgen misbruik omtrent geneeskundige be
handeling en verpleging bij ziekte of onge
val. Dit voorkomt ook dat de aa»
mevrouw of mijnheer opgelegde rechtsplicht
bij eon dienstbodo leidt tot al te zeer toe
geven aan geringe ongesteldheden en zelfs
tot simulatie of voorwenden van ziekten.
Mevrouw moot voorts zorgen voor behoor
lijke verpleging en goneeskundige behan
deling, tenzij de dienstbode liever naar huis
gaatdan houdt do verplichting op. Wat
mevrouw na de eerste vier weken uitgeeft,
mag zij later terugvorderen. Zegt mevrouw
de dienstbode, die ziek wordt, den dienst op,
dan moet zjj voor behoorlijke verpleging
eu behandeling zorgen gedurende den op
zeggingstermijn.
Er is verzuimd in do wet te bepalen dat
do verplichting tot geneeskundige behan
deling en verpleging niet verder reikt dan
naar den stand der dienstbode. Daardoor
staat hij of zjj, bij wie zjj in dienst is, bloot
aan rekoningou van artsen, chirurgen en
ziekenhuizen overeenkomstigzijn eigen stand,
althans voor do eerste vier weken.
In dezen iB dus voor mevrouw het best
dat zij bij do dienstbode er op aandringt
lid te worden van een ziekenfonds en dat
zij zelve zich voor dezo materie assureer!
bij de eene of andere Maatschappij, die voor
dit onderdeel in 't bijzonder verzekeringen
sluit.
Voel, zoo niet alles hangt af van do
onderlinge verhoudinghet is dus in beidor
belang dat en mevrouw èn gedienstige good
voor olkaar zijn, zoodat zij hart voor elkaar
krijgen.
Op Zondag hoeft movrouw het recht
liaar dienstbode te laten werken, koken enz
maar nooit meor dan strikt noodzakelijk
En het meisje moet haar godsdienstplichten
kunnen waarnemen.
Waar voor dienstboden bij het loon in
wonen, voeding, onz. begrepen zijn, mag de
dienstbode vorderen, dat dit overeenkomt
met de eischen van goede zeden, gezond
heid on plaatselijk gebruik.
Als mevrouw mot do familie op reis gaat,
.moet zij niet alleen hot loon, maar ook
kostgeld betalon.
Mevrouw is verplicht een getuig
schrift te geven als do dienstbode, die
weggaat, dit. verlangt. Daarin moet staan de
aard van don verrichten arbeid en do duur
der dienst betrokking en,als de gedienstige hei
wil, de wjjzo waarop de dienst is geëindigd.
Wil laatstgenoemde het niet, dan mag me
vrouw daaromtront niets in het getuigschrift
zotten. Ontslaat mevrouw zonder opgave
van redonon, dan moot zjj dit in het getuig
schrift vormelden. Loopt de dienstbode weg
en wil zjj een getuigschrift, dan mag movrouw
daarvan melding mnken.
Geeft eon mevrouw te mooie gofuigsehrif-
icu af, waardoor een andere mevrouw er
iu loopt en later schade lijdt, dan moet de
eerste movrouw de tweede die „schade"
vergoeden.
Wanneer movrouw we'gert het door d<-
dienstbode gevraagd getuigschrift af te
geven of indien zjj in hrt getuigschrift tegen
beter weten-in onjuiste mudedeclingen heefi
opgenomen, moet zij de dieni-tSode do schade,
die deze daardoor Ijjdf, vergoi den. Ook
wanneer zij opzettelijk onjuiste mondelinge
inlichtingen geeft, kan de dienstbode haar
voor schadevergoeding aanspreken.
Beide partijen moeten elkaar den dienst
opzeggen met den termijn, waarover
het loon loopt dus een week of een maand
te voren, maar voor verdere termijnen, drie
maanden bv., is zes weken voldoende, tenzjj
schriftelijk do termijn van drie maanden ia
vastgesteld.
Bij dringende redenen, welke men even
tueel voor don rechter zal moeten bewijzen,
dio ze dan nog beoordeelt, mag mevrouw
de dienstbode op staandeu voet ontslaan
ot mag deze op staanden voet vertrekken.
Do wet noemt een dringende redenalle
gedragingen, daden on eigenschappen (van
don arbeider, hier do dienstbode), die
maken, dat men van don werkgever ni. t
kan eischen, dat hij don arbeider in dienst
houdt; onzedelijkheid, slecht gedrag, ernstige
ongeschiktheid, oneerlijkheid, mishandeling,
beschadiging enz.voor den arbeiderdat
red' lijkorwijs niet kan worden gevergd, dat
hij do dionstbeTokkiug laat voortduren
mishandeling, grove beleediging of ernstige
bedreiging, onzedelijke handelingen, niet-
betaling op tijd, onvoldoende kost en in
woning, enz.
Schadoloosstelling kan men aau den
rechter vragen, dio de dringende redenen
beoordeelt.
M-wrouw of do dienstbode kunnen ook
binnen den opzeggingstermijn van elkaar
gaan. Maar dan moot schadevergoeding
worden botaald goljjk aan hot in geld vast
gesteld loon, dat do dienstbode na den dag
iler opzegging zou verdiend hebben tot het
einde van don vas'gostelden termjjn. Is die
termijn dus drie maanden en wordt bijv.
door movrouw een week na don lsten de
dienst opgezegd, dan mo-»t de volle drie
maanden loon worden botaald; duurde dc
termijn eeu maand, dan do volle maand enz
Wederkeorig kan do dienstbode door me
vrouw om schadeloosstelling worden aan
gesproken, indien zij binnon don opzeggings
termijn heengaat. Die schadeloosstelling is
eveneens het bedrag van het loon, dat de
dienstbode na den dag der opzegging zou
VJidioud hebben, indien zij op normale wijze
de betrekking had geëindigd.
Het is dus voor de dienstbode zaak niet
maar zoo weg te loopen mevrouw heeft
hot recht van haar vergoeding te eischen.
Al 'o vorderingen, dio bij niot-uit-
voering van deze bepalingen volgen, worden
voor den kautonrechtor beslist. "Wenscht
men dit, dan schrijft men op ongezegeld
papier naar don kantonrechter (adres ter
griffie) mot zoo men kosteloos proce-
deeren wil een acte van onvermogen,
en de kantonrechter bepaalt dag en uur,
waarop de zaak zal dienen. Dat zal nooit
langer dan 40 dngen na de ontvangst van
h t schrijven m»gon dnren. Eu vijf dagen
vóór het proces wordt men opgeroepen.
Wie dit alles mot aandacht heeft gele
zen, zal nu tot de ontdokking komen dat
vele der daarin genoemde bepalingen reeds
thans in de praktijk worden toegepast.
Ze zijn echter nu vastgelegd in de wet,
wat voor beide partijen zeer gewenscht is.
Ten slotte wijzen wij er op dut wie
meerdere inlichtingen wonsoht, het best
doet zich oen der reeds verschenen werkjes
over de verhouding, in den vervolge, lus-
schen mevrouw en dienstbode aau te schaffen.
Wij noemden reeds dat van mr Van
Houten, waarin zich tevens een zestal exem
plaren van een concept-overeenkomst bevin
den, dat vooral beoogt billijkheiden bevorde
ring van'goede verstandhouding in de huis
gezinnen. Het concept komt ons zeer aan
bevelenswaardig voor.
Meor in 't bijzoudcr wordt Het Dienst-
bodenrecht behandeld door mr Joh. J.
Bcliufante in een der geschriften van de
ifaaischnppij lol Hut van 't Algemeen.
Dat iB tegen vijf cent verkrijgbaar.
Departementen zouden, meenen wij, goed
dion eenige exemplaron aau te schaffen
de vi,ftig kosten slechts f 1.25 en die
onder dienstboden to verspreiden.
Op het voetspoor van dat verdienstelijk
boekje, waarop wij reeds vroeger wezen,
geven wij beiden partijen nog dezen rand:
rijt ge, ook na het lez^n van zulk eeu
bo kje of van ons opstel, op een of ander
punt nog in het onzekere omtrent uwe
rechten of verplichtingen, raadpleegt dan
een, vooral vertrouwbaar, rechtsgeleerde.
Ge zult daardoor u vrijwaren voor veel
onaangenaamheden en wellicht voorgroo'e
«cbside.
By kon. besluit
is aan mr J. W. van Mierlo, op verzoek,
een eervol ontslag verleend uit zjjne betrek
king van kantonrechter te Breda, onder dank
betuiging
is voor den tjjd van óéa jaar benoemd tot
ijjdetjjk mjjnmeter by de St.atamynen in Lim
burg P. J. Rüland te Heerlen,
Bij reaolutie van den Minister van Koloniën
ia mr H. U. Kemiak gesteld ter beschikking
yan don Gouverneur-Generaal van Ned.-Iodië,
teneinde daar te lande geplaatst te worden
by den bureaudienat, waaronder begrepen de
dieuat ter griffie van het Hooggerechtshof en
van Euiopeesche of inlaudsche rechtbanken.
De Ministers van Marine, van Financ.ün,
van Oirlog en Koloniën verleenen deze week
geen andientie.
HOKTE MHDEDEELI3GEN
VERGADERINGEN.
To Utrecht iB Maandag onder voorzitterschap
van mr H. Smeenge de 27e alg. vergadering
gehouden der Vereeniging ter bevordering der
vakopleiding van handwerkslieden in Nederland. De
vergadering was goed bezocht. Onder de aan
wezigen zag men o.a. den heer H. J. de Groot,
inspecteur van ondorwys.
Mr H. Smeengo werd herkozen als lid van
het Hoofdbestuur.
Do begrooting werd vastgesteld op f 2067.
Besloten is do volgende (zomer) vergadering te
Tilburg te houden.
De beer H. de Groot van Amsterdam leidde
hierna in de bespreking over de voorgestelde
wjjziging der teeken-akten. Na hem sprak de
heer C. Menke, van Utrecht, over »Smeden
voorheen en thans."
Maandagavond ving te Njjmegen de 35e
jaarvergadering aan van den Rond van Neder-
landsche Onderwijzers met een openingsrede van
den voorzitter, den heer F. L. Ossendorp.
Uit bet jaarverslag van den secretarie bleek
dat op 1 Januari 1908 het aantal manneljjke
leden 4768 bedroeg; dat der voorstanders 61,
totaal 7102, 1 December 1908 waren die cjifere
resp. 5016, 2494, 40 en 7550. 1 Januari 1908
bedroeg het aantal atdeelingen 202 1 Decem
ber 2 1. De afi. ZeeuwBch-Vlaanderen o. d.
is vereem'gd met de afd. Terneuzen. Maas
tricht is opgehevenopgericht is do afdeeling
Zuid-Limburg. Het aantal leden op 1 Jan.
1909 zal bedragen 7258.
Ten opzichte van den leerplicht was door
hot hoofdbostour het volgende voorstel gedaan
De wet op den lcorplicht onderga de vol
gende wyzigingen
1. De loerplichtigo leoltjjd begint met den
aanvang van het schooljaar, volgende op dat,
waarin het kind den 6-jarigen leeftijd bereikt»
De verpliahting eindigt, wanneer 't kind 8
jaren, van af het zesde jaar, leerling van de
lagere school ia geweest en alle klassen heeft
doorloopen, of wanneer de leerliDg de klasse
heeft doorloopen, waarin by by 't bereiken
van den 15-jarigen leeftyd was geplaatst.
Kinderen, die niet meer leerplichtig zyn,
maar wier ouders wenschon, dat zjj nog een
jaar de school bljjven bezoeken, worden ge
durende den loopenden cursus beschouwd als
te vallen onder de leerplichtwet.
Burg. en Weth. hebben do bevoegdheid,
leerlingen, wier aanwezig zjjn nadeelig is voor
den goeden gang van 't onderwys, van de
school te verwjjdoren.
2. Uit de wet vervallen
a. de art. 7, lo en 8
b. de 2de alinea van nrt. 2, oaidat van ge
regeld schoolbezoek alleen sprake kan zjjs,
wanneer geen enkele schooltjjd zonder geldige
reden wordt verzuimd
c de bepaling in art. 13, waarbjj ten be
hoeve van werkzaamheden in de bedrjjven
van landbouw, tuinbouw, voohouderjj ofveen-
'lerjj, jaarlijks voor ten hoogste 6 weken ver
gunning kan worden verleend, de school niet
te bezoeken.
3. De tjjd, genoemd in art. 16 (10 school
tijden in 28 dagen), gedurende welkeD door
de hoofden van scholen verlof mag worden
verleend zooder dat dit verlof bekrachtiging
behoeft door den schoolopziener, worde verkort.
4. De berechting van de overtredingen tegen
de leerplichtwet, zooals die is omschreven in
art. 21, '22 en 23, onderga zoodanige wyziging
dut
a. de administratieve behandeling wordi
vereenvoudigd
b. de tjjd, die verloopt tusscheD de overtre
ding en de eindbeslissing, aanmerkelijk worde
verkort
c. de strafbepalingen worden verscherpt.
5. In de wet worde een bepaling opgenomen,
krachtens welke de gemeenteraad verplicht ia
voeding en kleeding te verstrekken aan school
gaande kinderen, voor wie duaraan behoefte
bestaat.
6. In do wet worde een bepaling opgenomen,
waarbjj, ouder Btrafbedreigiug aan don werk
gever, alle arbeid voor schoolgaande kinderen
verboden wordt en waarbjj opdracht wordt
gegeven personen aan te wjjzen die, leer
plichtige kinderen gedurende de schooluren
buiten de school aantreffende, hen naar hun
school brengen.
Nadat verschillende amendementen waren
verworpen, werd het voorstel met op een na
algemeene stemmen aangenomen.
Een proef zal worden genomen met de op
richting van een reisbureau.
Ten opzichte van de zelfstandigheid werd
bet voorstel van bet hoofdbestuur aangenomen.
Doarbjj wordt o. a. wensoheljjk geacht een
wetswijziging in dion zin dat alle zaken,
welke in art. 21 thans zjjn opgedragen aan bet
hoofd der school, geregeld worden door het
personeel der school.
Wjj moeten ons bepalen tot vermelding van
de meest belangrijke beslissingen, daar de
agenda zooveel punten bevat dat wjj die niet
allen kunnen opnemen.
Ds strengo vorst van do laatste dagen
houdt nog steeds aan.
De vesten rond o nzestad zyn mot oen
flinke laag jja bedekt, en ofschoon de sterkte
ervan nog niet door do politie is vastgesteld,
waren er heden middag roods heel wat rjjdors
en rjjdsterB. die zich blykbaar door de hevige
kou niet lieten afschrikken om de wintersport
bjj uitnemendheid te beoefenen.
Op de watergang van Middelburg non-
Vlissingen werd heden ook vrjj druk gereden.
Het jjs was tamoljjk goed.
Maandagavond werd alhier de loting
gehouden voor de 2e ronde der serio-wed-
strjj Jen, uitgeschreven door de voetbalvereeni-
ging Victoria, ter gelegenheid van do herden
king van haar vjjfjarig beslaan.
Daar de voetbalvoreonigiogen Excelcior en
V. I. O. S. tjjdens bet spelen van de le ronde
zich hadden teruggetrokken, komen in de finale
voor de le afd. Victoria I en E. E. Al. II, die
dus kampen moeten om den len en 2on prys voor
die afdeeling, bestaande uit een zilveren me
daille en een dito kruis.
De uitslag voor de 2e afd. was als volgt
E AI. M. HlVictoria II; Conor dia I—De
Mosschen II. Sparta lootte vrjj.
Daar volgens de inscbrjjvingsvoorwaarde
wanneer het getal oneven is, aangevuld wordt
met dat elftal dat in de voorafgaande ronde
met de minste doelpunten is geslagen, moet
Sparta weer spelen tegon D. O. S. uit Vlissmgen.
Voor den prjj*. bestemd voor het elftal dat
de meeste doelpunten per wedatryd maakt,
