EL MIDDELIU1RGSCHE COURANT. I 131* Jaargang. Zaterdag 19 December, Middelburg 18 December. Kameroverzicht. Benoemingen enz. Uil Sïaa en Provincie. M*. 300 1003. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. InBtit. te Bilt. 18 Dec. 8 u.vm. 44 gr., 12 u. 49 gr., av.4 n 47 gr. Hoogste barom. gtand 768.6 te Horta, laagste 739.0 ra Thorshaven. Verwaohting tot den avond van 19 Dec.: meest matige Z.W. tot W. wind, zwaar bewolkt tot betrokken lucht, waarachhnljjksmatigo regen en dezelfde temper. Advertenticn20 cent per "regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- on alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogels 1 1.50; elke rogol moor 20 cent. Reclames 40 cent por regel. Grooto lettors naar de plaats, dio zij innemen. Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betroft'onde Handel, Ng verheid en Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeen Advertentie-Bnrenu A. DE LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Een staatsrechtelijk advies inzake vervroegde winkelsluiting. De Haagsche F ereentging voor Vervroegde Winkelsluiting heeft onlarga een onderzoek ingesteld naar de meening der Nederlandsohe hoogleeraren in het staatsrecht omtrent de bevoegdheid van de gemeenteraden om een verordening op de winkelsluiting vast te ■tellen. Men weet dat door sommigen aan die be voegdheid getwjjfeld wordt. Do uitslag van dat onderzoek komt hierop neer dat de hoogleeraren in het staatsrecht aan de vier Rijksuniversiteiten, benevens die aan de Technische Hoogeschool, alsook de gewezen hoogleeraar mr J. Oppenheim een- stommig van meening zjjn, dat de gemeenteraad bevoegd is een dergeljjke verordening vastte stellen. Alleen de hoogleeraar in het staatsrecht aan de Vrije Universiteit, prof. FabiuB te Amsterdam, komt niet tot geljjke conclusie en schpnt to meenen, dat het hier betreft een onderwerp, dat buiten de wetgevende bevoegdheid van den Raad is gelegen. Prof. Fabius laat zich echter niet met zoo vele woorden over de vraag van de bevoegd heid van den gemeenteraad uit; zegt dat die vraag door hem niet met een eenvoudig ja of neen kan beantwoord worden en komt tot de slotsom, dat men noch bjj gemeenteljjke ver ordening, noch by eenige den een behoort te dwingen om »te leven, zooals de ander dat begeert te doen", noch ook behoort over te gaan «tot de regeling van der menschen par ticuliere leefwjjze." Het is inderdaad geen kleinigheid 1 Do voor standers van vervroegde winkelsluiting zullen verbaasd staan te booren, dat zjj de late slui ters willen laten leven zooals anderen dat begeeren te doen, en dat zjj bovendien nog de beele p ar ti c u 1 i er e 1 e e f w ij z e van die late sluiters zonden willen regelen. Waar haalt zjjn hooggeleerde het vandaan Wel, bij zegt: er zjjn winkeliers, «die wen- schen te sluiten, maar hiertoe niet dnrven overgaan, zoolang anderen niet hetzelfde doen. nit vroes daardoor nadeel te zullen ljjden." En die winkeliers willen nu volgens prof. FabiuB eenvoudig de andere dwingen om te leven, zooals zg dat wenschen. Juister uitgedrukt, zon deze zinsnede moeten luiden: de over- groote meerderheid der winkeliers wil de kleine tegenstrevende minderheid dwingen tot do, voor patroons en bedienden beiden, zoo wenscheljjke verkorting van den nog steeds overmatig langen winkeltijd, maar aan het »leven" der minderheid wenscht de meerder heid niet te raken, behalve voorzoover nit dat »leven" in het algemeen belang wordt wegge nomen de vrjjheid om den winkel geopend te houden na het vastgestelde sluitingsuur. Zegt dus prol. Fabius, dat men den een niet behoort te dwingen om te leven, zoo als do ander dit begeert te doen, dan kan hg niet anders bedoelen, dan dat men geen slui tingsuur moet vaststellenmot aDdore woor den hjj wil zeggenik ben en ik b jjf tegen stander, ik wil er niets van weten en ieder moot vrjj big ven om te bepalen op welk uur hg zgn winkel zal sluiten. Wat >de regeling van der mensohen parti culiere leefwjjze" betreft, zegt prof. Fabius, dat de voorstanders van vervroegde winkel- slniting de door hen verlangde regeling ook hiermede verdedigen, «dat men de winkeliers tegen zich zeiven heeft te beschermen, en hen heeft te leeren, dat zg zich ook aan andore zaken dan hunnen winkel alleen hebben te •wgden." Dat er winkolierB zgn, die door een ver plicht sluitingsuur tegen zioh zei ven zullen worden beschermd, kan gereedeljjk worden toegegeven. De bekende Amstordamache Com missie, die in 1906 haar rapport omtrent de winkelsluiting uitbracht, constateorde dat te Amsterdam de lange winkeltijden voornamelijk worden aangetroffen bjj winkelbedrijven, die zonder of met weinig personeel werken. »In nagenoeg alle winkelzaken," zegt die Commissie, >hebben de patroons een even groot, in vele zelfs een grooter belang bjj vroeger sluiting dan de bediendenjuist voor de kleine patroons bleek dit overtuigend." Voor zoover dus de kleine winkelier mocht behooron tot de tegenstanders der verplichte winkelsluiting, zon bjj tegen zich zeiven bo- achermd moeten worden, en hg zou bg voor beeld meer gelegenheid moeten krijgen, om aan te vullen wat er aan--zjjne opleiding als winkelier mocht ontbreken,'«m"fleeb-te nömon aan het behartigen van gemeenschappelijke vakbelangen. Iu zoo verre heeft men ongfe- twjjfeld nog menigen winkelier te leeren, dat bg zich ook aan «andere zaken" dan aan het orde houden van zgn winkel en het be dienen der klanten heeft to wjjden. Maar wat heeft dat nu te maken met zijne particuliere leefwjjze"; on kan een ern stig man volhouden, dat men het toelegt op :egeling van der mensehen particuliere ie," wanneer men het als een gunstig gevolg van eene regeling dor winkelsluiting zou willen beschouwen, dat ook de kleine winkelier meer tjjd zal krjjgen om zich te wjjden aan zgn gezin, zgn ontwikkeling, zgn vakbelangen Wanneer die kleine winkelier van de hem daartoe geboden gelegenheid geen gebruik wenscht te maken, wie ter wereld zou hem daartoe door «regeling van (zjjne) parti culiere leefwjjze'1 willen dwingen. Als prof. Fabius dus zegt, dat men noch bg gemeentelijke verordening, noch bjj eenige wet behoort over te gaan tot «de regeling van der menschen particuliere leefwjjze", dat kan hjj niet meenen, dat iemand daar ernstig over denkt en bedoelt hjj alleen te zeggen, dat bjj de bg de winkelsluiting betrokkeü belangen van den winkelier niet zoo overwegend vindt, dat men in dezen de vrgheid van don win kelier om anderen in dio belangen te schaden, door middel van oen wetteljjk sluitingsuur aan banden zou moeten leggen. Wat duB uit het advies vtfn dezen professor aan de Vrjje Universiteit wel ton duideljjkste bljjkt, is dat hjj een tegenstander is van wet- toljjke regeling der winkolaluiting, dat hjj. geljjk met moer conservatieven het geval is, angstvallig vasthoudt aan een vrgheid in naam, die in werkelijkheid neerkomt op een in sterke mate gebonden zjjn en dat ten bate van de betrokken groepen van personen naar zjjne meening misschien ook de Rjjkswetgever in "e vrgheid niet behoort in te grjjpen. Gelukkig echter denken niet allen als de beer Fabius. Zelfs heeft de Staatscommissie den Middenstand reeds een ontwerp- sluitingswet gereed en is er onlangs een Nationaal Comité voor Vervroegde Winkelsluiting gevormd, dat de openbare meening wil be werken ten gunste van een wetteljjk vastge steld sluitingsuur, om daarna met des te meer klem bg den wetgevor op den zoo wensche- ljjken maatregel te kunnen aandringen. Maar desniettemin behoudt do vraag, of de gemeenteraden bevoegd zgn de winkelsluiting ter hand te nemen, haar belang. Ieder voor stander van vervroegde winkelsluiting zou het moeten toejuichen, wanneer in eenige gemeente, in afwachting van een regeling bjj de wet, eene verordening op het sluitingsuur tot stand kwam. Waar nu vjjf hoogleeraren (en éen gewezen hoogleeraar) in het staatsrecht eenstemmig van oordeel zgn, dat de gemeenteraden daar toe de bevoegdheid hebben en alleen prof. Fabius in dezen eene afwjjkende meening schjjnt te huldigen, is er alle roden om daar, waar kans van slagen aanwezig is, het initia tief te nemen tot eene gemeenteljjke verorde ning op dit stak. Al zal naar onze meening het streven der voorstanders van vervroegde winkelsluiting zich niet (geljjk de heer Fiedeldy Dop het zich in zgn «ProGedwongen Winkelsluiting voorstelt) moeten concentreeren in eene actie tot het verkrjjgen van gomeenteljjke verorde ningen, maar veeleer door hen mooten worden aangestuurd op eene wetteljjke regeling iemand ontkent de wenscheljjkhoid om reeds thans de zaak aan te vatten door middel van gemeenteljjke verordening daar, waar znlks mogeljjk is, tonoinde zoo spoedig moge- Ijjk de belanghebbenden ter plaatste de voor- deelen der vervroegde winkelsluiting te doen deelachtig worden. Zitting van Donderdag. De Kamer was heden bezig den arbeid van Woensdag avond voort te .zetten, nJ. de af werking van het ljjatje der zeventig Bprekers, die ^voor. «Waterstaat" bjj den voorzitter zgn ingeschreven. Het waren legio districtsbelangen. die ter sprake kwamen en die, zooals een der heeren mg vertelde, in de Handelingen «vastgelegd" moeten worden. Om een zaak in de Kamer te entameeren, die eenige jaren duren zal, moet een Kamerlid, evenals in een civiel proces eon deurwaarder doet, een exploit uitbrengen, d. w. z. zgn vraag en het antwoord van den Minister in de Handelingen «vastleggen." Het volgende jaar kunnen dan weder ex ploiter uitgebracht worden, net zoolang totdat de gedaagde, in casu 's lands schatkist, bij mondo van den Minister, do «zaak" verliest en in de kosten veroordeeld wordt. Daar do heeren heden niet anders deden dan dergeljjke exploiter in de Handelingen vastleggen, zouden wjj met deze mededeeling kunnen volstaan, ook omdat die districts- belangeD, welke onzen lozers zouden interes- socren, niet tor sprake kwamen. Slechts zjj gememoreerd, dat de heer Patjj» het had over do verbetering der beschoeiing m de haven te Brouwershaven. Minister Bevers vond dat de gemeente dn aar moeBt betalen. Ook deze zaak had de onverdeelde aandacht van Z.Ex. Uit het Noorden en Zuiden des lands, Fries- nd, Brabant en Limburg, werden de meeste klachten vernomen. Natuurljjk ontbrak de Velserpont-mieère nie' op het program. De heer PaBstoors, die specialiteit in die Velserpont-zaken is, vond dat het met dip pont zóó niet langer ging. Die had al 2 mil- lioen gekost on verslindt schatten aan explo - tatie. De heer Rejjne, die dicht bjj genoemde pont woont, achtte deze beschrjjving eemgszins overdreven. De pont werkt prachtigBerich ten, van het tegenovergestelde getuigende, waren het werk van een op sensatio belusten journalist. Z.Ex. is het volkomen met den heer Rejjne eens. Die pont heeft wèl véél geld gekost, maar werkt dan ook puik best. Reeds acht jaron lang vernemen wjj nu der geljjke Velaerpont-verhalen in de Kamer. Hoi lang zal 't nog moeten duren, voordat deze «zaak" eindeljjk voor goed afgepraat is? Het spreekt van zelf dat de heer Yan ForoeBi op - oCï dag hed'", znn grootste triomfen viert. Den goheelen dag wad ïijj -\i-nk in de weer met vele papieren, hakte voortdurend op het «fossiele departement" d.w.z. Water staat, los, dat het oen aard had 1 De R°geerir)g moest den heer Yan Foreost maar tot inspecteur-generaal over alle water staatswerken bonoemon. Morgen voortzetting. Nog een onafzienbare reeks sprekers moeten hun plicht tegenover de kiezers doen. Bjj kon. besluit is benoemd tot voorzitter van het hoofdcomité der Vereeniging Het Nederlandsclie Roode Krui*, Z. K. H. de Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg; is aan don heer H. van Lokhorst, op ver zoek, een eervol ontslag verleend uit zjjne betrekking van lid van het hoofdcomité der bovengenoemde Vereeniging, en zulks onder dankbetuiging. Do luitenant t/z 2e kl. E. A. W. van Riems- djjk, uit Oost-Indië in Nederland teruggekeerd, wordt op non-activiteit gesteld. Nederland en Venezuela. Of het heden ochtend per bulletin door ons vermelde gerucht van een oorlogsverklaring van Venezuela aan Nederland waarheid bevat, zal de tjjd mooten leeren. Het feit dat al leen de gezant van Columbia te Londen daar bericht „van heeft ontvangen, maakt het twjj- felnchtig. Een particulior telegram, door het Vad, ont vangen, meldde trouwens dat de oorlogsver klaring Diet wordt bevestigd te Washington. Voorts meldde dii telegram dat de Brazili- aanscbo gezant, aangezocht een protest voor Venezuela ia te dienen wegens het vjjandeljjk optreden van Nederland, weigerde. De Ameri- kaansche Regeering is niet van plan tnsschen- beiden te komen, daar Nederland niet voorne mens is troepen te laten landen. Omtrent de opstootjes van Maandag wordt gemeld dat volgens brieven van Maracaibo toen ook daar een grooto menigte deel heeft gonomen aan een tegen Nederland gerichte Dg. De beweging werd geleid door leden van don gemeenteraad. Alle Dnitsche winkels in Maracaibo zjjn gesloten. De VenozolaanBche gezant te Berljjn ver klaarden al die berichten van opstootjes vaD plundering voor «zuivere verzinzels, door tegen standers van den president in de wereld ge bracht, om in zgn afwezigheid het aanzien zjjner regcering in Europa te verminderen." Er schjjnt echter wel eon kleine onjuist heid in dio boriehton lo zgn geslopen. Men scbrjjft althans aan do Avondpost het volgendo «Volgons do Reuter-telegrammen van heden nacht zouden de drogistenwinkels, welke door de opstandelingen te Caracas zjjn ge plunderd, toebohooren aan den schoonzoon yan Castro. Dit bericht kan reeds daarom niet juist zgn, omdat Castro geen kinderen, heeft en dus moeiljjk een schoonzoon hobben kan. Naar wjj uit dc bosto bron vernemen, belioor- len do geplunderde magazijnen aan een No- derlandor, nl. den heer Thielen. Do heer Thielen is oen Curaifaonaar van geboorte, wiens vader gezaghebber van een der Cuniviosehe eilanden geweest is en wiens broeder tbans nog tot het ambtenaarscorps der aolonie behoort. Rg is gehuwd met een dochter van den Venezolaanschen generaal Tollo Men- doza, indertjjd een overtuigd en hartstochtelijk aanhanger van Castro, over wiens voortreffe lijkheden als mensch en als staatsman Tello Mondoza dikke boeken heeft samengesteld. Waarscbjjnljjk door deze relatie heelt Thielen van Castro het monopolie van don uitvoer en den verkoop van drogerjjen m pharmacouti- sche middelen verkregen. In verband daarmede had hg ook te Caracas verscheidene magazjjnen, welke thans door opstandelingen zgn geplun derd." Over verdere onlusten wordt niets gemeld. Het is bljjkbaar meer een volksoploop geweest dan een geleide revolutie poging. Een gerucht dat een derde schip door de Gelderland zou genomen zgn,is nog niet bevestigd. Men zie Laatste Btrichten. Castro zelf is Donderdagmiddag te Berljjn door professor Israel ontvangen, die den patient nogmaals onderzocht. De diagnose geeft naar het schjjnt aanleiding tot eenige ougerustheid. Castro gaat binnen eenige dagen over naar de particuliere kliniek van prof- Israel om daar geopereerd te worden. BIjj kens de Curayaosche bladen heeft presi dent Castro, bjj zgn vertrek uit Venezuela, de volgende proclamatie (de vertaling is van hot blad De Vrijmoedige) tot do Venezolanen gericht «Venezolanen Bgzondero omstandigheden verplichten mjj, voor weinige dagen naar Europa te vertrekken. Hot land is reeds geleid op den weg vap zgn waren vooiepoed en aanzien ten gevolgje van de stipte vervulling zijner yerb'2t:iisS0fl, van den in evenwicht gebrachten Btaat zjjnor geldmiddelen en van den duurzamon vrede, dien do Natie geniet en gjj behooit te hand haven, opdat het tot stand gebrachte duren kunne. Grondwettigljjk bljjft de eerste onder voorzitter, generaal Juan V. Gómez, belast mot hot presidentschap der republiek. Verzamelt u om hem heen en verleent hein, bg de vervul ling zjjner verhevene taak, uwe medewerking, alsof het aan mjjzelren was, en gjj zult uw plicht hebben volbracht. Caracas, drie en twintig November 1908. CIPRIANO CASTRO." De Curafaosche Ct., het vertrek van president Castro meldend, schrjjft: Of hot vertrek van president Caatro eenige wjjziging ten goede brengen zal in de houding de Venezuelaansche regeering tegenover Nederland Men betwjjfelt dit, omdat men meent te weten dat Gómez dezelfde politiek zal volgOD alB Castro. Do groote vraag voor dezen iB echter of bjj met rust gelaten zal worden, hetzjj hg den prosidentszetel voor Caatro beschikbaar houdt, hetzjj lijj, van deze zeldzame gelegenheid gebruik makend, zichzelf op den zetel hand- havon wil. Reeds eenmaal had generaal Gomez een po ging gewaagd om dien zetel te bemachtigen, maar de toeleg werd in de geboorte gesmoord en Castro vergaf hem de stoutigheid on hand haafde hem zelfs als eersten vice president. Maar, hoe dan ook, indien de «ontevreden elementen, die zich revolutionairen noemen1 (geljjk de Constitutional hen qualificeext) hun slag willen slaan, dan zal het zeker spoedig geschieden, nu de man, die zich negen jaar lang als eerste magistraatspersoon in Venezuela hoeft weten staande te houden, een tjjdlang afwezig zal zgn." Hot blad De Wekkerzegt o, m. «Sommigen zgn van oordeel, dat, nu Castro er niet moer is met zgn despotiekon wil en eigenzinnige doordrjjverjj, de tegenwoordige regeering van Venezuela gewilliger zal zjjn, om door een vergeljjk de bestaande moeiljjk- heden uit den weg te ruimen. Anderen, en ook ons, komt 't voor dat generaal Gómez, het alter ego van den vertrokken «Invioto1,1 diens politiek zal voortzetten, zoo hjj althans niet in een andere richting meegesleept wordt door eeu nieuwe strooming, welke zich binnen kort kan uiten. Bljjft genoemde, ook van de Andos geboortige generaal evenwel zjjn «chef111 getrouw, dan zal hg Nederland, evenals do andere mogendheden, behalve Duitschland, dat thans in een goed blaadje staat voor het lioofd bljj ven stooten, althans tot zoolang als de noodzakelijkheid zich niet doet gevoelen, om hem en zgn «chef'-te doen inzien, dat er aan alle ongerechtigheid een einde moet komen. Wie weet, of het niot voor bun eigen landgenooten weggelegd is, om hun zulks op tastbare wjjzo te beduiden. De Vereeniging Het Verpleeghuis a 1 k i e r ontving uit de nalatenschap van vrouwe V. d. S.—T. f 1000. Het postkantoor te Middelburg zal Zaterdag 26 Dec., Tweedon Kerstdag, geopend zgn de vorzending en het afhalen van aan- geteekende brioven, pakketpost en zegelver koop 9.30 v.4.80 n. Hjjks postspaarbank 9.30 v.—12.30 n.en voor postwissels en quitantiën 9.30 v. 2.30 n. Do openstollmgsuren van hot telegraaf kantoor alhier zullen dien tweeden Kerst dag voor het intercommunaal telefoonverkeer alloen vóór de stadsabonné's geldig zjjn. Voor particuliere celgesprekkon bestaat ge legenheid op de uren, waarop hot telegraaf kantoor op dien dag geopend is. Dit laatste bericht ter verbetering van een in ons vorig nommer. Ook in onze omgeving willen de eenden niet onder doen voor die in Ottersuin (N.B.) Ze hebben nu ook nog eieren ge legd. Dat alles is T gevolg van hot zachte weer. Uit V liBBingen Door Burg. en Weth. is tot klerk ter secre tarie (afdoeling burg. stand) aldaar benoemd de heer H. von Brucken Fock, ambtenaar ter secretarie te Arnemuiden. Dinsdag- en Woensdagavond zgn op de mailbooten Prins Hendrik en Koningin Regentes wederom prooven genomen met het electrifch zoeklicht, welke beide avonden uitstekend slaagden. De weerbaarheids vereeniging Soranux te D.OStjenpe 1 le ontving bericht dat de heer jhr M. W. de Jonge van Ëlïemeet te Arnhem, vroeger burgemeester van Oostkapelle, de schietbaan in de bosscben van zjjD buiten Over- duin aldaar tot wederopzeggens aan do ver eeniging ten gebruike afstaat. Do voorzitter van don Zeeuwschen Schietbond de heer D. C. Labrjjn te Domburg, die onlangs tot eerelid van Soranus is benoemd, en de burgemeester van Oostkapelle, de heer jhr W L. van Tejjlingen, verleenden in dezen hunnen steun en bewezen do vereeniging hiermede een grooten dienst. Do baan zal nu worden ingericht tot het schieten met het legergeweer. Naar aanleiding van het bedanken van den tot havenmeester benoemden gemeente veldwachter J. Tramper werd Donderdagavond te Yeraeke een raadsvergadering gehouden. Uit dezelfde 41 sollicitanten werd met 6 van de 9 stemmen benoemd de heer A. J. Hartoog aldaar. Een voorstel tot wjjziging der begrooting, nam. vermindering van don postsalarissen der politie met f 500, werd ingetrokken. Vooraf ging de behandeling van oen verzook van den beer C. Drenth, onderwjjzor aan school 2, om eervol ontslag tegen 1 Maart wegens zjjne benoeming tot hootd to M°orbcok (gem. Nieuwe Niedorp). Wijl Burgem. en Wethouders gaarne zagen, dat de heer Drenth tot 1 April hier bleef, en doze daartoe niet ongenegen is, is aan het gemeentebestuur van Nieuwe Niedorp verzocht, daar eveneens genoegen mee te nemen, doch er is nog geen definitief antwoord ontvangen. Daarom werd voorgesteld en besloten de ont slagaanvrage aan te houden. Inmiddels zullen sollicitanten voor do ont staande vacature opgeroepen worden. Dinsdag we rd te T h o 1 e n eene algemeene vergadering gehouden van de schietvereeniging Koningin Wilhelmina en der afdoeling Tholon in Volksweerbaarheid. In de vacature in het bestuur werd voorzien door de benoeming van don heer A. M. Geluk tot commissaris. De voorzitter, de secretaris en do penning meester, die aan de beurt van aftreding war n, werden herkozen. Als afgevaardigde naar de algemeene ver gadering van Volksweerbaarheid werd benoemd de heer J. Hekkert, voorzitter, en als zgn plaatsvervanger de heer W. J. Wolfi, secretaris. E-uiige mededeelingen werden gednan om trent het houden van den provincialen schiet- wedsrrjjd op Zaterdag 30 Januari o. a. ook dat aan bet bestuur der vereeniging van het Tjjk f 50 subsidie verleend was voor dien wedstrjjd. Zaterdag a. zal in de bewaarschool eene huishoudelijke wedstrjjd gehouden worden. De voorzitter doelde mede dat bet bestuur

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1