MIDDELBURGSCHE COURANT. If*. 294. 151' Jaargang. Zaterdag 12 December. Middelburg 11 December. Kameroverzicht. m Stan en Provincie. 1908. Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en 'Feestdagen. Prijs por kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thorm. alhier en tel. weerbericht van het K. N. Mot. Instit. te Bilt. 11 Dec. 8 u.vm. 42 gr., 12 u. 43 gr., av.4 n 43 gr. Hoogste baron» stand 770.1 se Horta, laagste 728.3 te Groningen. Verwachting tot den avond van 12 Dec.: moest matige tot krachtige W. tot N.W. wind, zwaar bewolkte lucht, buiig weer on iets kouder temperatuur. Advortontiën20 cent por regel. Bij abonnomont voel lagor. Geboorte-, dood- on allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogola f 1.50; olke regel me 20 cout. Reclames 40 cent por regel. Groote lettors naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van ndvertontiën en reclames, niet afkomstig uit Zoo land, betreffende Handel, Njjvorheid en Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeen Advertentle-Burenu A. DE LA MAR Ax., N.Z. Voorburgwal 200, Amsterdam. Zitting van Donderdag. Het bijwonen eener redevoering van den tegenwoordigon Minister van Marino scbjjnt voor hot ambtelijk Den Haag oon soort van pretje te zjjn, dat do moeite van oon wandelingetje naar het Binnenhof waard is. Er viel op de groote tribune een ongekende belangstelling waar te nemon. Tul van hooggeplaatste ambte naren waren daar aanwezig, behalve do groote staf- en Marine-autoriteiten, die, als even -zoo vele souffleurs, den Minister per brielje, ijlings naar beneden gezonden, voor »miastappen" trachtten te behoeden. Nu moet ook gezegd wordenhet optreden van dezen Minister is iets buitengewoons. Als men Z.Ex. hoort, en vooral ook ziet spreken, is ei hoegenaamd niets ministerieels te be speuren, noch aan houding, noch aan taal, toon of'gebaren. De heer Wentholt is zoo gemoedelijk, zoo braaf-iiuisvaderachtig, dat de gedachte aan polemiek of iets dergelijks bjj hem geheel op den achtergrond raakt. Bjj demonstreert voort durend niet potlooden, zoo noodig zelfs met zwenkingen van zijn eeheele lichaam. Hy geeft aanschouwelijk onderwijs in marinezaken kykt met de geheele vergadering onder den lek- kenden stoomketel van de Evertien waarbjj dan de ministerstafel als ketel dienst doet; geeft met behulp van den bundel papieren in zjjn hand een dnideljjke voorstelling van de «kustverdediging." Een aller koniiekst tooneel in een zoo deftige vergadering als de Tweede Kamer der Staten-Generaal En dan 's Ministers altjjd even opgewekte betoogtrantTien sprekers hadden heden het woord gevoerd, vier hadden zich gisteren reeds doen hooren, en onder dit veertiental waren er enkelen, die zich alles behalve vriendelijk en goedgezind hadden uitgelaten. Zjj hadden, zooals Z.Ex. bet uitdrukte, «weder vreeseljjk op die ongelukkige marine-begrooting inge hakt." Maar moest hij daarom boos worden; zjjn tanden eens laten zien Als admiraal moge hy dit aan boord mis schien wel eenB gedaan hebben, in de Kamer heeft hjj zich geen oogenblik verstoord betoond over de werkelyk krasse uitdrukkingen, die er gebezigd werden en aan duidelijkheid niets te wenschen over lieten. Alles, wat hy bjj de begrooting had voor gesteld, was dan ook zoo dnideljjk mogeljjk en juiat het tegenovergestelde van wat de oppositie daarin beweerde te zien. B. v. die klacht over onze «dure marine" dat ex niet genoeg bezuinigd was JniBt het tegenovergestelde is het geval. Z. Ex. vraagt wel 4a/lf millioen aan voor nieuwen aanbouw, maar daarin ligt juist de bezuiniging, want als alles goed gedaan moest worden, zou het eon «heele hoop millioenen" meer kosten. Millioenen zjjn voor Z. Ex. kleinigheden, die niet waard zjjn, dat men er zoo'n geweld over maakt. In zjjn kabinet zal deze Minister er zich dan ook wel heelemaal niet mee bezig houden. Bjj dezo bezuiatgings-theorie werd nog met nadrnk gewezon op het teit, dat het hooge eindcijfer te wjjten was aan de «uitgaven voor het personeel" en de «produktieve uitgaven" (loodswezen enz. enz.) die meer bedroegen dan verleden jaar 1 De vrooljjkheid in de Kamer was dan ook niet gering, telkens als de Minister weer een nieuwen voetzoeker liet afgaan. En hij had er zoo eenige in voorraad 1 De Heemskerck was zjjn beate schip Groot gelach)zóó iou hjj er nog wel eenige wen schen, maar Sint Nicolaas bracht ze hem niet thuis Uitbundige vroolijkheid). Zoolang de heer Hugenholtz geen cent wil geven voor nieuw «oud-roest", moet de Minis ter het wel met het onde «oud-roest" doen. (Geschater). Z.Ex. kan van het Nieawediep geen Parjjs maken (Uitgelaten pret). Wat wjj van den Minister te hooren kregen, was geen redevoering, geen voordracht of causerie, zelfs geen antwoord op ae gestelde vragen, niet anders dan losse opmerkingen orer marine-zaken, doorspekt met luimige in vallen van een droog-komiek, van een Boort Werumeus Baning, schetsjes gevende van het leven in en by de Marine. Enkele kwesties echter stonden op papier en werden voorgelezen, zooali ze daar zwart op wit waren. De geheele tafel lag bezaaid met papiertjes, tot zelfs uit zjjn binnenzak haalde de Minister^ze te voorschijn. Zoo kwam er r o.ftj t een bet&ófiendo «die zaak van de moraliteit' gefyk Z.Ex. 'onder grooVgelach der Kamer zich uitdrukte, uit don binnenzak, naast den sigarenkoker van daan. Het was dan ook een lastige administratie van al die papiertjes, als men denkt, dat daar boven op de tribune minstens 12 van 's Ministers hoogste marine- ambtenaren waren opgesteld, die do fjjno puntjes van alles uitwerkten en por ronbode naar beneden lieten brengen. Over «die zaak van do moraliteit" onder, het marinepersoneel was anders heel wat afgepraat De heer Van Vlymon was over die «uit spattingen" ontdaando heer Van CitterB vond het te prjjzon dat Z.Ex. tegenover de zonde flink stelling had genomen de heer Schokking was enthousiast ovor het bordoo lenverbod. Al die buide Bet de Minister kalm ovei zich heen gaan, on de hindernissen, hem op den weg gelegd, «nam" by zóó kranig dat do Kamer eenigo oogonblikken niet tot bedaren scheen te komen van het lachen. Er werd den Minister o. a. gevraugd hoe by dat bordeelverbod docht te handhaven Matrozen zjjn in dit opzicht geen kleine jongens Die vraag scheen Z.Ex. van een kinderljjko onnoozelheid te getuigen het antwoord luidde dan ook dat dit verbod zichzelf hand haaft. Immers als matrozen die huizen be zoeken, wordt er altjjd gevochten, neemt de politie die vechtersbazen mede, krijgt de marine van de desbetreffende rapporten door de politie inzage, zoodat de superieuren precies kunnen weten, welke Jantjes zich aan over treding van hot verbod hebben schuldig gemaakt. Eenvoudiger kan 't al niet. Enkele leden ter rechterzijde keken wel raar op, bjj deze origineele uitlegging van de bestrjjding der ontucht, doch dit was slechts oen com mentaar wat de Minister over «de zaak der moraliteit" van het papier voorlas, was véél mooier. Heel erg diep schjjnt de inwerking van de beginselen, die leven in de rechterzyde", bjj dezen Minister echter niet te zjjn. Hjj bljjft, ondanks zjjn politiek milien, in de eerste plaats de. admiraal, die de zon in het water kan zien schjjnen. Over de technische kwestieB is ook heel wat gesproken 1 Al zjjn aanvragen voor nieuw materiaal achtte de Minister beslist noodig en de heeren Van Karnobeek, Schokking, Van Vlymon en Van Citters waren dit volkomen met hem e*ns. Uitstel met den aanbonw van nieuwe torpedo jagers, zooals de heer Patjjn voorstelde, kon hy niet gedoogen. Ter verdediging las Z.Ex. onder veel vrooljjkheid tal van «geheime" en «zeer geheime" missiven voor der Indische regeering, die ernstig op den aanbouw van die torpodo-jagers had aangedrongen. Er bleek nota beent nit dat het «krachtige" eskader, dat in der tjjd, in 1905, tjjdens den ItuBsisch-JapanBchen oorlog onze neutraliteit in lodië zoo krachtig had gehandhaafd, vol gens het oordeel van den eskader-commandant zolf, niets waard was, omdat hetgeen torpedo booten bjj zich had. Voor 20 millioen dreef daar dus in den In- dischen Oceaan rond, zonder dat wjj er iets aan zonden hebben gehad, als het eens mee- nens ware geworden Nu mag men liberaal ot clericaal ter stem bus gaan, dergeljjke toestanden zal toch een ieder oven zonderling en verontrustend moeten vinden, als zoo iets gezegd wordt door den vlootvoogd in Indie zolf in oon «zoor goheim kabinets-schrjjven" aan den Gouverneur-Gene ra. 1. De Minister was dus noch voor uitstel, noch voor algeheele schrapping der posten te vinden. Het amendoment-Patyn kon by evenmin aannemen als het amendement Verhey-Eland. Vooral de omwapening der twee schepen type Kortenaer vond veel tegenstand, Verder zjj nog vermeld dat de heer Janssen (Maastricht) mede namens eenige politieke vrienden, verklaarde niet overtuigd te zjjn van de wenschelykhoid der nieuwe aanbouwplannon. Als deze amendementen in stemming komen, kan 't dus nog wel eens misloopon, al zullen wel alle zeilen bjjgezet worden om den Minister voor een nederlaag te behoeden. Voorloopig scbynen de heeren uit Brabant en Limbuïg nog in de oppositie te zjjn. Morgen voortzetting. Door do beknoptheid van het resumé zon mc-n van do bedoeling allicht een verkeerden indruk krjjgen, waarom wjj de zinsnede thans nog eens in haar gebeol laten volgen, zooals zjj in het offieieele stuk zelf voorkomt. Verkoop van grond aan «de Scheld o". Do introkking van het wetsvoorstel tot be krachtiging van den verkoop van een dool van het «Eiland" te Vlissingen hooft de onder- geteekende bevorderd uit overweging dat, naar zjjne overtuiging, de Koninkljjke Maatschappij De Schelde den eigendom van dezen grond niet behoeft, en dat overigens het belang van den lande vorvroemding van zoo gunstig gelegen terrein, op den voet als word voorgesteld, op zich zelf allerminst eiacht. In geeuen deele hiermede gozegd dat bjj het terrein even tueel niet gaarne in hot belang van den heepsbouw zon willen bescbibaur stellen door uitgifte op nader overeen te komen voet. Reeds hierom dus zoude de koninkljjke maat schappij niet wegens gemis van het «Eiland" «genoodzaakt" behoeven te zjjn haar bedrjjfte Vlissingen te staken en daarmedo van bare bevoegdheid tot opzegging barer erfpacht ge bruik te maken. Tot nu toe heelt zjj trouwens op haar tegenwoordige staatserfpachtsterrein schepen kunnen bouwen, en ook gebouwd, van grootere lengte dan de dezer dagen door de Maatsehappjj Zeeland in het buitenland aanbe stede stoomvaartuigen, waarnaar ze trouwens mede gading schjjnt te hebben gemaakt. Afwjjking van art. 241 Gemeen tewet. Ten aanzien van het wetsontwerp tot afwjj king van den regel, gesteld bjj art. 241 der Gemeentewet omtrent plaatselyke belastingen, ten behoeve van de gemeenten Hellevoetsluis, Helder, Vlieland en Vlissingen, hadden blykens bet atdeelingsverslag der Kamer eenige leden den indruk, dat voor sommige der onderwer- peljjke gemeenten het bedrag der voorgestelde belasting wel een kleine vermindering had kunnen ondergaan. Wanneer daartoe niet, zoo dra dit eenigszina mogeljjk is, wordt overge gaan, bljjft een toeBtand gehandhaafd, met de grondbeginselen van onB gemeentelijk belas tingrecht in strjjd. Deze leden wensebten dat voor Den Helder en Vlissingen de belasting respectievelijk op f 14 en f 16.50 zon worden bepaald en wezen er op, dat van alle vier gemeenten Vlis singen de minst ongunstige financiën scbjjnt te bezitten en nochtbans jnist voor Vlissingen het hoogste belastingtarief wordt toegestaan. In zjjn Memorie van Antwoord op het voor loopig verslag over het hoofdstuk waterstaat der staatsbegrooting zegt de Minister o. a. dat maatregelen zjjn genomen om de aansluiting van trein 1 van Gent op trein 3 naar Mechelen te Sluiskil (lynon Terneuzen Mechelen en Ter- neuzen—Gent) te voorkomen. De voormiddagverbinding tusschen Breda en Rotterdam wordt voldoende geacht. Een wetsontwerp betreffende de tramljjn BrouwershavenBurgh is gereed en wacht ter indiening op antwoord der Rotterdamsche Tramwcgmaalschappij op de vraag of zjj met de toegezegde bjjdragen de exploitatie op zich wil nemen. Nederland en Venezuela. Het «Comité voor vrede en overleg met Venezuela" besloot de propaganda uitsluitend te bepalen tot Nederland en oen eigen orgaan nit te geven. De volgende motie werd aangenomen «De vergadering, zich stellende op hetneu traal standpunt van den wereldvrede, van oor deel, dat het conflict tusschen Nederland en Venezuela vooral onder de tegenwoordige om standigheden, langs den weg van vreedzaam overleg kan en moet worden opgelost, en een oorlog voor Nederland en West-lndië niet dan de nadeeligste gevolgen kan hebben, beslnit de propaganda voor dien vrede krachtig en waardig voort te zetten en zulks in het belang van Nederland en zjjn koloniën en van de vredesidee." Den Minister van Buitenlandsche Zaken werd telegrafisch van deze motie kennis gegeven. Hot bestuur bestaat uit de heeren H. J. Martin en H. J. L. Dreckmeier en mevr. G. Dekktr—Raelofs. Men zie verder het Buitenland. TWEEDE KAMER. Een paar dagen geleden, in ons nommer van Maandag, maakten wjj melding van een paar zinsneden nit de memorie van antwoord van den Minister van Financiën, o. a. die be? trokking hobbende op het wetsontwerp tot bekrachtiging van den verkoop .van een deel van het «Eiland" te Vlissingen. Door het bestuur der Vereeniging tot be- vordering van het Vreemdelingenverkeer in Wal cheren te M.iddolburg is aan de raden van de gemeenten in Walcheren een schryven gc- ri^bt, waarin do aandacht gevraagd wordt voor een tweetal ..punten., In de eerste plaats wordt gewezon op de onacheljjkboid, neen, noodzake'jjkhoid, dat bjj bet rooien van boomen herplanting plaats vinde; dat hot Ingo bout wel worde gekapt, maar niet uitgerooid, net bestuur gaat verder en acht het alloszins geraden dat aan die wegen, waar nog geene beplanting ie, deze worde aangebracht. do tweede plaats acht het bestuur het wenscheljjk, dat bjj den bouw van nieuwe woningen gezorgd worde voor breode verkeers wegen- ln grootere plaatsen verkeert men nu vaak in groote moeilykheden, doordat de hoofd wegen door onze vaderen te smal zjjn aange legd voor het thans toegenomen veikeer. Verbreeding zou meestal niet kunuen plaats hebben zonder onteigening, waartoe, met het oog op de groote kosten, niet wordt overge gaan. Ongewenschto toestanden worden daar door bestendigd. Ook in kleinere plaatsen doet zich dit euvel gevoelen, _iJet bestuur zou het daarom wenscheljjk achten, dat nergens wo ningen worden geatiebt, waarvan de voorgevel minder dan 10 meter uit de as van den weg ligt. Dit schjjnt overal noodigwat thans eoD achterweg is, kan binnen enkele tientallen van jaren een hoofdverkeersweg vormen. Do plaat sing van woningen op voldoenden afstand van den weg geeft bovendien gelegenheid tot aan leg van voortuintjes, waardoor de welstand zeer wo.dt bevorderd. Door den hevigen wind Donderdagmiddag brak op de RouaanBche Kade alhier een zware boom bjjna vlak aan den grond af. Het afgoknakte gedeelte kwam in zjjn val terecht tegen de woonhuizen van de heeren Gratama en Snouck Hurgronje. Door de takken werden daarbjj in de gevels eenige ruiten vernield. Werklieden van de stadsschunr zorgden voor de opruiming van den boom, waarbjj nog een enkel raam het deerlyk ontgelden moest. Het verkeer was gedurende eenigen tjjd belommerd. Uit Vlissingen Donderdagavond kwamen op de boven zaal bjj den beer Buning op de Groote Markt aldaar een twintigtal belanghebbenden in zake schoolreisjes" bjjeen, daartoe bijeengeroepen door het bestuur der afdeeling van den Bond Nederlandsche Onderwijzers met het doel een comité op te richten, dat zich jaarljjks zal bezig houden met het organiseeren van zulke reisjes, in 't bjj zonder voor leerlingen van scholen voor min- en onvermogenden. Op voorstel van een der aanwezigen namen in dat voorloopig comité zitting de aanwezige bestuursleden dei Bendsafdeelingechter niet als zoodanig doch als onderwjjzer, zjjnde de heeren C. A. de Baare, G. Hooze en K. de VisBer. Aan dit drietal werden nog toegevoegd de heeren P. H. v. d. Bolck, fl. Mozos, S. M. Polak en L. A. Stofkoper, die zeer met het plan sympathiseerden, terwjjl aan nog een vjjf- tal niet ter vergadering aanwezige heeren toe treding tot dit couiité gevraagd zal worden. Dit comité zal het plan nader uitwerken en hot met financieelen steun van gemeente, eenigiugen en particulieren trachten to wezenljjken. Ten bate van een St. Nicolaasfeest voor onvermogende kinderen zjjn te Goes Dinsdag- en Donderdagavond uitvoeringen door kinderen gegeven. Het hoofdnummer van het programma voor beide keeren Goudmutltjcoen allerliefste operette van M. A. Brandts Buys jr. Beide avonden trok de uitvoering zeer veel publiek, zoodat het batig saldo zeker niet onaanzienlyk zal wezen. Voor de derde maal in korten tjjd is er bjj de politie aldaar een valsch goldBtuk gedepo neerd, dat door winkolieiB web ontvangen. Donderdag was het een dubbeltje met het jaartal 1906 en de beeltenis van de Koningin met kroontje. Het geldstukje is van lood en blauwer van kleur dan een echt dubbeltje. Niet onwaarechjjnljjk is het dat het valsch geld in omloop werd gobracht door vreemde, rondtrekkende kooplieden. Donderdag hield de heer A Geill, arts. voor de leden van de afdeeling Ni see van het Groene Kruis in de openbare school aldaar een lezing overEerste hulp bjj ongelukken. Met platen, proparaten en een jongmensch, dat zich als object voor proefnemingen wel willend gebruiken liet, werd hot voorgedra- gene zeer aanschouwelijk toegelicht. Spreker behandelde, na een inleiding over wat de historie vermeldt aangaande vroegere primitieve ot zelfs verkeerde hulp bjj onge lukken, in het byzondor de verstikkingsver- achjjnselen bjj .mot scljadejjjke gassen bezwan gerde luchten hoe men de schadelyke gevolgen tracht te keeren; verder het bevriezen van lichaamsdeelen en wat men hiertegen doet, ten slotte eerste hulp bjj drenkelingen die ten plattelande nog ut eens voorkomen. Het be handelen en radden van drenkelingen werd vooral op practische cn aanschouwelyko wjjzo voorgesteld. De hoer A. F. C. Pont dankte namenB het goed opgekomen publiek, waaronder ook leden der vrouweljjke aexo, voor de leerrjjke voor dracht. De heer Geill beloofde op verzoek van een der leden om eerlang eon cursus te zullen bouden inEerste hulp bjj ongelukken. - ln de Donderdng te R i 11 a n d-B a t h gehouden raadszitting, waarin de heer Blok afwezig was, werd ala lid van het burgerljjk armbestuur herbenoemd de heer John. de Jager, en de aanslag vnn den heer W. Koning W.z. in den hoofdeijjkeu omslag teruggebracht van Je 46e tot de 38e klasse. Met ingang van 15 December 1908 zal in die gemeente een hulptelephoonkantoor voor bet algemeen verkeer worden opengesteld. De dienaturen zjjn geijjk aan die van het betrokken hulptelegraafkantoor. De heer J. H. Besemer, sedert 1903 brievengaarder ie Kats, is tegen 16 Januari als zoodanig benoemd te Kruisland bjj Roo sendaal. In de notulen, opgenomen in de jongst* Kampioen, van de vergadering van 4 Deo. jl. van het dagelijkech bestuur van den A.N.W.B, Toeristenbond voor Nederland, lezen we Uit het dossier van den Scheldendam, dat op verzoek van het dagelyksch bestuur welwillend door de commissie is ingezondeu bljjkt, dat de onderhandelingen omtrent deze gewichtige verbinding vrjjwel op bet doode punt zjjn aangekomen. Het dagelyksch bestuur zal dus ernstig overwegen, welke nieuwe stap pen kunnen worden gedaan om de totstand koming van de wegverbinding tusschen Nooid- Brabant en Zuid-Beveland zooveel mogelyk te bespoedigen. De Donderdag te Aardenburg ge houden raadszitting werd gepresideerd door den oudsten wethouder, den heer P. B. Wjjffols. De burgemeester was ziek en mot hem waren afwezig de heeren De Mujack en Eekhout- Het verzoek van den heer A. Leys om grond in erfpacht werd weder aangehouden, omdat het nog niet duidelyk gebleken is, hoeveel grond de erfpachtnemer verlangt. De begrooting van het gasthuis werd goed gekeurd in ontvang en uitgaaf op f 15.598.62; die van het weeshuis tot een bedrag van t 10.806.77. Wel opmerkeljjk zegt onze berichtgever dat er in 't jaar 1909 geene weezen zjjn. Het weeshuis verleent, behalve kleinere sub sidies, aan het hervormd armbestuur eenevftn t 2700, aan het R. C. armbestuur f 2000, aan het ziekenfonds f 700 en aan de commissie van werkverschaffing f 500. Verzoeken om terreinen in erfpacht werden ingewilligd. Burg. en Weth. werden gemach tigd de marechansBee-kazerne weder voor 15 jaar te verpachten. Aangaande het verdunnen van de boomen in de Heerendreef werd het voorstel van den heer Fan Oyen aangenomen; het suppletoir kohier van de hondenbelasting werd vastgesteld en het lokaal van hot ge meentehuis werd beschikbaar gesteld voor eene tentoonstelling van aquarellen. Bjj de rondvraag vroeg de heer Reepmaker, welke bepalingen nu vastgesteld dienden te worden aangaande de plaatsing van de mu ziektent. Daarop werd door den heer De Glopper geantwoord dat Burgemeester en Wethouders daaromtrent voorstellen inwachten van het bestuur van het muziekgezelschap. De heer Vorsterman van Oyen deelde mede dat naar hem bekend was, zich eenige meis jes hadden aangegeven voor herbalingsonder- wjjs en dat aan haar verzoek om dat te ont vangen, niet was voldaanz. i. geheel in strjjd met het voorschrift der wet en de daar aan verbonden toelichting in de Kamers. Wanneer do regeling, die na bestaat, niet voldoet, dan dient zjj door eene betere ver vangen te worden, maar bet gaai z. i. niet aan in 't geheel geen herhalingsonderwya aan meisjes te geven, wanneer zjj zulks verlangen, werd de vergadering gesloten. &NDERWUS. Tot onderwjjzeres te Rilland-Bath ia benoemd mej. M. E. C. Dahmen te Nieuw- Helvoet, met 5 stemmen tegen 1 op mej. P. J- C. van Meerendonk te Breda. Aan mej. V. d. Heuvel werd tegen 1 Januari, op haar verzoek, eervol ontslag als zoodanig verleend.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1