MIDDELRURGSCIIIE COURANT.
M°. 200
131* Jaargang.
100».
Dinsdag
8 December,
Middelburg 7 December.
Sprokkelingen.
Benoemingen enz.
Uil Stan en Provincie.
Dezo courant versoliijnt dagelijks, niet uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plnntson in Nodorlnnd franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cont.
Thorm. alhier en tol. weorboricbt van bot K. N, Mot. Inatit. te Bilt.
7 Doe. 8 u. vm. 38 gr., 12 u. 46 gr., av. 4 u 17 gr. Hoogste barorn. atnnd 777.4 te Horta,
laagste 789.3 te Bodo. Verwachting tot don avond van 8 Dec. zwakke tot matige meent
W. wind, betrokken tot zwaar bewolkte lucht, wuarachjjnljjk regen en iets zachtere temperatuur.
V
Ailvertonticn20 cent per regel. Bij nbonnomont veol lager. Geboorte-, dood- en
alle andoro familiohoriohton on Dankbetuigingen van 1—7 rogels f 1.30; elke regel meer
20 cont. Reclames 40 cent por regel. Groote lottors naar do plaats, die zij innemen.
Tot do pliiataing van advortontiën en roolaiuos, niet afkoinntig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Ailverteiitle-Bnrean A. DK I,A
91AK Az., N.K. Voorburgwal 2«6, Amsterdam.
Indertijd bobben wjj tegenover het Algemeen
Handelsblad onze meening blootgologd over het
by dan Raad van Amsterdam aanhangigo voor
stel van de lioeron Caroli, Simons en Do Vries,
wethouder dier gemeente, tot wjjziging der
politieverordening ter bestrjjding van
de onzedelykhoid. Daarbjj wensehen
/-Ö tegen te guan alle onzedelyke uitstallingon,
bekendmakingen enz.
De redactie van genoemd blad is toen tegen
ons standpunt opgokoinen maar waar er in
dozen zoo'n groot verschil tusschen ons beidou
bestaat, zoodat toenadering niet te bereiken
is, hebben wjj gemeend het best to doen te
zwjjgen.
Thans zien wy in don (groenon) Amsterdam
meronder het opschrift »Verzedelyking van
Amsterdam", een beschouwing van uir H. Louis
Israels, waarin deze zich aan onze zyde
schaart en aanueming dier voorstellen beslist
ontraadt.
Hjj schryi't in de eerste plaats o. a.
>Daar wy het allen wel eens zullen zyn
dat de gemeentewetgever zich niet mag ge
dragen naar den regel >het doel heiligt do
middelen'1, maar tooh moeten erkennen, dat
de personen, die dien wetgever vormen, de
menscheljjke eigenschap hebben van voor een
sympathiek doel eenig middel spoediger geoor
loofd te vinden dan wanneer het zou strekkon
tot bereiking van een doel, waartegen zjj ge
kant zjjn, is de verklaring niet te onpas, dat
ik bestrijding van speelzucht, van onzedelijk
heid, van ruwheid, van wreedheid en van de
verdwaasdhoid die zich met den naam nieuw-
malthusianisme tooit, ten volle toejuich. Maar
niet elke bestrydiDg, niet eene zoodanige die
nog grooter belangen ten zeorate zou wonden".
De heer lsraëls ontkent echter de bevoegd
heid der gemeenten in dezen handelend op te
treden en merkt op
Elke bepaling, welke niet in onmiddellyken
samenhang is met de behoeften en belangen,
geboren uit de samenwoning op beperkt ge
bied, behoort niet tot de bevoegdheid van der
gemeontewetgever. Dit kenmerk, en niet het
min of meer ingryponde van de bepaling, be-
heerscht de vraag.
>Bestaat er nu een specifiek Amsterdam-
sche speelzucht, onzedelykhoid, ruwheid,
ontstaan of m do hand gewerkt door de sa
woning der Amsterdammers op één plok? Is
er ééne zedelijkheid voor Amsterdammers die
niet geldt voor de menschen van Buiksloot, of
een Amsterdamsoh nieuw-malthusianiBme dat
niet af te keuren is by de bewoners van
Utrecht? Geen mensch die het zal beweren.
Zelfs de onzedelijke uitstallingen zyn niet
specifiek aan groote steden verbonden. Op bad
plaatsen en op in trek zynde zomerverblyf-
plaataon zal men deze eveneens vinden. Is de
bestrjjding van dit euvel gewenscht, dan is
dit een algemeen belang, en daarvan heeft de
plaatselijke verordening zich te onthouden."
En de gemeente mag niet maar voorschrif
ten geven met het denkbeeld achter de hand
dat by machtmisbruik de Kroon wel zal in-
grjjpen. De Kroon vernietigt niet spoedig.
En mr lsraëls geeft Bterke voorbeelden van
wat gemeonteraden wel eens zouden kannen
bepalen.
>Onze grondvryhedon, waarop wy terecht
zoo hoogon prys stellen, zyn by onbeperkte
verordeningsbevoegdheid der gemeenteraden
in het minBt niet veilig."
De schrjjver wenscht dus in deze teere
kwestie niet de Gemeentebesturen, maar wel
den Rykswetgever handelond te doen optreden
maar ook dan nog is hot regelen van een der
gelijke materie, volgens hem, hoogst moeiljjb.
Wat is b. v. »spelen om gold
Ook beursspel valt daaronder en do bankin
stelling, die voor hare cliönteele orders van
beursspel uitvoert, boantwoordt geheel aan de
definitie van ^speelhuishouder", door mr. Caroli
gegoven, en loopt dus alle kans een plakkaat
met >Verboden Speelhuis" aan haar deur te
zien hechten. Het komt mr. lsraëls voor dat
de wetgever daarvoor terug zal schrikken en
vervolgens zal aarzolon »het groote spel wel
toe laten, maar het kleino strolbaar te stellen."
Wat verder mr Simons den rand van Am
sterdam voorstelt om het tontoonstellon van
ruwheid en wreedheid, prikkoleude af-on uit
beeldingen strafbaar te stellen, acht do schrij
ver bedenkelijk. Zulk een afbeelding zelfs in
oen particuliore wening, als zjj van de straat
zichtbaar is, kan tot vervolging leiden. Wat
de voorstellen van mr De Vries aangaat, mr
Israels acht het begrip van wat »gescliikt ia
om do zinnelijkheid van do jeugd te prikke
len" niet genoog vaststaand en meent dat do
voorstollor het, wat de formuleoring van zyn
vooratellen betreft, nog erger uiaakt, als hjj
niet alleen van hot uiterlyk. maar ook van
den inhoud van het tentoongestelde werk wil
doen afhangen ol' het mag worden tentoonge
steld.
»Goen boekhandelaar zal meer de Decamerone
van Beccaecio voor zyn winkelraam durven
loggen, maar evenmin Shakespeare's Othello ol
Van Lennop'a Klaasje Zevenster. Do boekon van
Aimnrd en van Kapitein Maryut zjjn niet zoo
onschuldig dat zjj niet de zinnelijkheid van de
jeugd kunnen prikkelen, en zelfs de gezamen
lijke werken van onzen braven Vader Cats
ontsnappen niet aan het verbod van mr De
Vries. E:genlyk ontsnapt daaraan alleen zoo
danige Brave-Hendrik-lectuur als geen mensch
kan lezen. Ook zou, indien de bepaling word
aangenomen,het voor een in het Centraalstation
aankomend reiziger gevaarlyk worden debui-
tenlandsche courant, waarin eenig pikant ver
haaltje staat, zichtbaar in hand of jaszak mede
te nemen."
Na nog gewezen te hebben op de adverten
ties vnn Nieuw-Malthueiaansche middelen in
de bladen, ook in buiten-Amsterdamscho, be
sluit mr lsraëls aldus
Door strafbepalingen maakt men geen" volk
eeiljjk, krachtig, eerbaar en gezond. Wat in
die richting te doen is, moet langs and ore
wegen gedaan worden, maar zeker is de mis
lukking als eene dergelijke s'rafbepaling is
het product van een toevallige meerder
heid in een gemeenteraad, ergens in een klein
brokje van het land van kracht, terwjjl de
omgeving die strafbaarheid in hot geheel mot
kent."
Men ziet; mr lsraëls staat geheel op hei
zelfde standpunt, als door ons van hot begin
af aan by dit belangrijk vraagstuk is inge-
Wat Minister Heemskerk in de Tweede
Kamer heeft gezegd over do vraagof
raadslid ambtenaar is, vooral in vorband met
de drankwet, vereischt wel eenigo uitvoerige
■nededeeling.
Het ib met het oog op vergunning-houders
zeker van veel gewicht.
Volgens sommigen kan laat ons hieraan
even herinneren een lid van den raad geen
vergunning" krjjgen of iemand die een»ver-
gunning" heeft geen lid van den raad zyn.
De heeren Kooien en Lieftinck hebben
daarop dezer dagen in de Tweede Kamer de
aandacht gevestigd en gevraagd hoe de Minis
ter van Binnenlandsche zaken, de hoor Heems
kerk, daarover denkt. Ook wjjnkoopers, voor
zoover zjj vergunning hebben voor minder dan
2 liter tegeljjk te verkoopon, zouden dan in
de termen vallen om hun mandaat als raads
lid te verliezen of nooit zulk oen mandaat
mogen aanvaarden.
Volgens de opvatting van wylen don minister
Modderman moet de burgemeester en mooten
de wethouders worden beschouwd als ambte
naren, de gemeenteraadsleden niet, Hy vor-
stond onder ambtenaar iemand, die door het
publiek gezag belast is mot een publiekroch-
telyke functie.
De heer Heemskerk wees er in zyn antwoord
op dat de vraag wat oen openbaar ambt is of
wie openbaar ambtenaar is niot kan afhangen
van opvattingen nopons de drankwet. Er iB
dan ook indertyd onmiddellijk geprotesteerd
tegen de opvatting van den Minister Modder
man. Noch een wethouder, noch een gemeente
raadslid is een openbaar ambtenaar, maar wel
wordt door boidon eon oponbaar ambt bekleed.
Daaruit volgt echter nog niet dat iemand
die vergunning heeft en lid van den gemeon-
is gokozon of herkozen. Dan kan de vraag
ontstaan of dan zjjn vergunning zou moeten
worden ingetrokken.
Ook is gevraagd of een vergunninghouder
v/el als lid van den rïiau zou kunnen worden
toegelaten. Dit is in 't geheel goen kwestie.
Do oenigo vraag is of zjjn vergunning zou
moeten wordon ingetrokken. Maur er is reden
>m oen wjjziging in de drankwet ter hand te
ïoiuon on de Minister voegde orbjj dut hjj
rich mot do overweging daarvan bezig houdt.
Die wjjziging mag nog niet zoo direct
nootlig v.ijn met het oog op loden van den
gounontoraad, zjj is dit wel waar het oen lid
'an do Kamer van arbeid geldt. Ook die
boklooden een openbaar ambt en nu zou hot
(och niet aangaan te beslissen dat een ver
gunninghouder geeu lid kan wezen van oen
Kamer van arbeid van zjjn oigen bodrjjf.
De rodactie van den Limburger Koerier gaai
steeds voort met bare zeer gegronde opmerkingen
aan het adres van De Standaanl en diens party.
Nu weer schreef zjj
Hot is en blyfteeneonaangenaam-aandoende
houding, welke De Standuar<l tegenover bet
kabinet-Heemskerk bewaart.
Eerst nam zo de tusschentjjdsche formatie
or van kwalyk. De samenstelling heette inop
portuun, het optreden werd als meer oppor
tunistisch dan principieel beschouwd.
Ze had blykbaar liever gezien, dat men het
uiiniatorie-De Meester hadde laten voorttob
ben tot 1909, teneinde het alsdan te kunnen
vervangen door een tweede Kabinet-Kuyper.
Een standpunt, waarvoor 't zjj erkend
veel te zeggen viel.
Zooals de zaken nu staan, ia de aankomst
van zulk een Kabinet vrijwel uitgesloten.
Rechts verliest öl wel wint in 1909. Verliest
het, dan is van geen rechtsch ministerie sprake
wint het, dan blyft het ministerio-Heemskork
De Standaard had liever een hervatting van
don zuiveren Kuyper-koers gezien. Nu Heems
kerk een oigen postie aannam, wekte ze hier
tegen wantrouwen. Een wantrouwen, dat
zooveel wortel schoot, dat het blad dorst
dreigen met onttrekking, aan de stembus, van
den steun zyner getrouwen aan het thans rc-
georend Christelijk ministerie.
Het Kabinet toonde zich verzoeningsgezind
Het ging zoover in zjjne verklaringen om De'
Standaard-gr iep tevreden te stellen, aU oonigs-
zins mot den eisch der omstandigheden en mot
eigen waardigheidsgevoel in overeenstemming
was te brengen.
Is De Slandaard-ptsitg nu tevreden
Schoorvoetend zegt ds. Diemer dat hot ver
trouwen nu langzamerhand" by haar terug
keert, maar dat er niet veel noodig is, om
shet wantrouwen" opnieuw gaande te maken.
Er is een tjjd geweest, dat De Standaard
een dorgelyk optreden tegen een Christelijk
ministerie ten sterkste afkeurde en gispte. En
terecht.
Het was toen Christelyk-Historischen
vrywol hotzelfde deden tegenover bet
liniaterie-Kuyper.
Wat toen geschiedde, betreurden wy. Wat
n gebeurt eveneens."
Nederland en Venezuela.
In de, in ons vorig nommer gemelde betoo
ging onzer oorlogsschepen wil men nu zien
een poging om de hand op de Venezolaansche
regeoringsvaartuigen te leggen. Moer dan een
veronderstelling is dit echter niet, daar aan
het departement van marine uiteraard de grootst
logeljjke geheimhouding wordt betracht.
West-lndië.
Volgen de jongste mail uit Curasao schynt
de economische crisiB niot erger te zyn ge
worden. Door den Kon. Ned.-Ind. Maildienst
zyn een dertigtal personen in dienst genomen
die per Prins der Nederlanden^naar Paramaribo
vertrokken om zoowel aan wal als aan boord
dor schepen, varende op New-York, werkzaam
gestold te worden.
By wyze van werkverschaffing zal op 't eiland
een gedeelte van den top van den Grooten on
Kleinen Berg worden afgegraven. Door het
bestuur is een som van f 1000 daartoe be-
gcholpon wordt, maar ook wegens de te ver-
krjjgon vorbetering van deu over boido bergen
loopenden, drukken verkeersweg.
Do hulp, die men hior aan de werkzooken-
don verleent, wordt zeer gewaardeerd.
De handel zeil' is intusschen nog voortdu
rend tot werkloosheid gedoemd.
OOST-INDIR.
Nuiir do Java-Bode van betrouwbare zyde
uit Nederland verneemt, is Van lleuts? aange
zocht oui nog oen jaar als gouverneur-generaal
aan te bljjvon. Van Heulaz zelf zou als op
volger Van Rees hebben aanbevolen.
Hjj kon. besluit is P. Scholten benoemd tot
directeur van de tnehtachool te Ginneken.
De Ministers van Financiën od van Oorlog
verleenon deze week geen audiëntie.
♦-
Wy ontvingen enkele mededeeliDgen om
trent de vioring van het St. Nicolaasl'eest op
verschillende plaatsen en in sommige inrich
tingen. Ze zjjn allen goed geslaagd. Zooala wjj
vroeger reeds zeideD, kunnen wij daurvan niet
afzonderlijk melding maken, evenmin als wjj
dat kunnen doen van Kerstfeestviermgen.
Van den heer G. C. Reyers al hier
ontvingen wjj een aardig stelletje specifiek
Zeeuwsche nieuwjaarsbriefkaarten.
Deze, naar eigen opname in kleurendruk
vervaardigde prentbriefkaarten zyn aardig
gedacht cn leenen zich bijzonder voor de ver
zending aan familie, vrienden en bekenden
buiten onze provincie.
De prjja ia billyk.
Behalve J. S. man zie hierna ordnr U ïx
Vl_issingen is heden nog naar het huis
van bewaring alhier gebracht H. v. G., 57
jaar, bootwerker, oeger woonachtig teNervzen.
gesignaleerd in hei Alg. Politieblai.
--Zondagmorgen werdou op hetniouwo ter
rein aan den Naaoistde soriewodstryden, uit
geschreven door do voetbalvereniging Victoria
alhier, ter herdenking van het feit van baar
5-jarig bestaan, geopend met een wedstrjjd
tusschen Oigmpia II uit Vlissingen tegen de
Mosschen II uit Middelburg, die eindigde met
0 in het voordeel van de Mosschen.
Vorder stond op het program een wedstrjjd
tusschen Excelsior I, Rotterdam, en V. i. o. S.,
Bergou-op-Zoom. Daar eerstgenoemde vereni
ging een match moeBt spelen voor den Rot'cr-
dumschen Voetbalbond word t-.;; vriendschappe-
ljjko wodslryd gespseld tusBCi.uU ae M ssdu
Victoria 1, beiden uit Middelourg, die
eindigde in goljjk spel nl. 22.
Zaterdag middag speelde op het terrein
den Seiswcg Voorwaarts I een wedstrjjd tegen
de Mosschen I, beidSn uit Middelnrg, die ein
digde in gelyk spel 11.
Uit Vlissingen
schrjjft men ons
Van morgen is men begonnen met het los-
aon der lading steenkolen, door het stoomschip
Trent hier aangebracht. Dat is
stoomschip dat hier aankomt voor rekening
eenor firma, waarvan dö heer P. Boudewynse
vertegenwoordiger is en die op de gedempte
vest, aan den Koningsweg, een pakhuis het
bouwen.
moge 't waar zyn dat een ry mooie
huizen, daar gebouwd, den ingang der stad
beter aanzien zou gegeven hebben, de
vraag blyft toch nog altyd of de liefhebbory
tot bouwen daar ter plaatse wel groot genoeg
zou geweest zjjn. Nu 't terrein eenmaal Toor
andore doeleinden is aangewezen, is het
maar te hopen dat er dikwylB schepen hunne
ladingen zullen lossen.
Dat geeft menigeen gelegenheid tot werken.
Door de politie aldaar is aangehouden, zekere
J. S. 25 jeen Duitscher, die Zondagavond
van het stoomschip Admiral, op reis van
Afrika naar Hamburg, ter reode over boord
was gesprongen en naar den wal gezwommen.
11 y was onder geleide op reis naar Duitsch-
land, teneinde aldaar eene tuchthuisstraf
vau 2 jaar en 1 maand te ondergaan, wegens
het plegen van onzedelyke handelingen met
iemand boneden de 14 jaar, en is naar Mid
delburg overgebracht ter beschikking van de
justitie.
Verdor ia door de ^politie proceB-verbaal
opgemaakt tegen een I9jarige dienstbode, die
de familie, waar zjj diende, zich aan ver
schillende dieistallen had schuldig
stang stapte, door do koppoling gegrepen en
mot kracht om de stang gewoeld. Het meisje
werd op don grond geslingerd oil hralc haar
rechterschoenbcon. Gelukkig kon do machine
spoedig tot atilstuud wordon gebracht.
Zatordnguiiduugontstond aldaar in do wouing
van .1. v. S. een schoorsteenbrand, die spoedig
bon wordon gobluscht.
De braud ontstond doordat oen stuk spek,
dat in den schoorsteen hing om te droogen,
naar benedou viel eu dadeljjk vlaiu vatte.
Te Rotterdam ia lot agent van politie
benoemd M. h'arelao Mz. te UorsBelen.
Een der sollicitanten voor geneesheer al-
ilaur heelt zjjne sollicitatie ingetrokken
wegens zjjne vestiging als arts te Kapelle.
By kon. besluit is aan G. v. d. Kreeke te
VVolphaartadyk, bchoo rende lot de lichting
der militie 1901, ingodoeld bjj bol 3e reg. infan
terie, op grond van de dorde, in vorband met
de vierde zinsnede van art 113 der Militiewet
1901 onthelling van deu werkeljjkeu dienst
verleend, weikon hjj in dit jaar ingevolge art.
Ill van genoemde wol gehouden ia te vol
brengen.
De voordracht voor de betrekking van
outvanger-griflier van het waterschap Poort-
liet bestaat int de heeren W. Dronkers, W.
J. Boogaart, beiden van Poortvliet, en J. C.
Daltbout van Tbolen.
toraad is, moot bedanken. Dan oorst kan or j eebikbaar gestold. Het denkbeeld verdient
kwestie ontstaan wnnnoor iomand die een ver- alleszins toejuiching, niet alloen omdat otn
gunning heeft tot lid van den gomeonteraadaantal werkloozen aan een kleino verdienste
Terwjjl men Vrjjdag bjj den landbouwej
S. v. S. te Z o u t e 1 a n d e met de dorsch-
machine aan het werk wsb, werden dokleeren
vnn zyn twaalf jarig dochtertje, dat over do
Aan den hoer L. v. Leeuwen te Hil
versum is Zaterdag door den Raad van 11 o n-
tenisse concessie verleend tot bouw en
exploitatie van eene gnsf-'-riok in die gemeente.
In O s b e n i b s o ï-, naar men ons schrjjft,
ook dit jaar, vooral in den biotentyd, weer
het gemis eener haven zeer gevoeld.
Er zyn al eens plannen gemaakt, doch tot
uitvoering is het niet gekomen.
Nu is er by gemeente on polder weer sprake
van het aanloggen eener lmven aan de Schelde,
■u het is te hopen, dat men thans doorwerke,
e moer, daar hot aantal grootere on kleinere
vaartuigen, dat daar thuis behoort, tot een
twintigtal is geklommen.
Zeeland is weer een polder rjjker.
Door de uitvoering der verbeteringswerken
aan hot kanaal Neuzen—Gent zjjn bjj Sluiskil
droog gelegd eenige aan verschillende personen
in eigondom toebehoorenden gronden in het
zuideljjk gedeelte dor Axolsche Vlakte, welke
gronden door oen zwareu djjk afgescheiden
zyn van do Rjjksoigondommen, gelogen in het
cverigo deel dezer vlakte.
Deze gronden hebben eene oppervlakte van
r m 80 hoctaron en liggen in de gemeenten
Axel en Wostdorpo. Do gronden wateren af
op den 7?mmapoldor en do Rykswaterleiding
beoosten Neuzen.
Op verzoek aan Gedeputeerde Staten is don
eigenaren toegestaan die gronden te vormen
tot een polder en aan dezen polder door
genoemd colloge de naam gegeven van Dekkers-
polder.
Eerstdaags zullen ingelanden nu overgaan
tot de benooming van een bestuur.
RECHTSZAKEN.
Raad van Beroep Ongevallenverzekering
te Middelburg,
In de heden (Maandag) door dien Raad go-
houden openbare terechtzitting had de uit
spraak plants in zake J. P., Oost- en West-
Souburg,tegen het bestuur der rjjks verzekerings
bank,
Aan klager word met ingang van 27 Juli
1908 een rente toegekend, waarvan het be
drag wordt bepaald op f 0.12'/» por werkdag,
terwjjl de beslissing der Rijksverzekeringsbank
werd vernietigd.
In zake J. J. H., Borgen op Zoom, werd de
beslissing der Rijksverzekeringsbank bevestigd
en de vordering aan klager ontzegd.
De raad stelde, op grond van de verklaring
van don gotuigo-deskundige, de ongeschikt
heid van klager op 6 Juli j.l, op GO o/0.
Voorts werd het beroop van M. B. te Brui-
nisse, niet-ontvankolyk verklaard omdat by
den tormyn had laten voorbijgaan om in be
roep te komen.
Het Hof te Amsterdam bevestigde de
uitspraak van do Rechtbank, waarbjj de Ver-
eeniging tot Uitbreiding van de Verzameling van
Kunst en Oudheden, in het Gemeente-Museum
Haarlem, ten opzichte van hol legaat van
jhr Druyvestoin te Parjjs in het ongolyk werd
gesteld.
De erfgenamon hotwistton de wettigheid
van dit legaat, groot circa een half millioen,
op grond van hot feit, dat genoemde Vereeni-
ging ten tjjde van het overlyden van jhr
DruyvoBtein de Koninklyke goedkeuring niet
bezat en als met erkende vereeniging dus ook
niet erven kon.
