MIDDEEItllRfiSCHE COURANT.
M*. 287
isi' Jaargang.
1808
Vrijdag.
4 December,
Middelburg 3 December.
Sprokkelingen.
Kameroverzicht
Oii Sfafl en Provincie.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestda^n.
Prijs per kwnrtanl, zoowel voor Middelburg als voor allei pbujisoiijiii I&hleFlifnïl franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Mot. Instit. te Rilt.
8 Dec. 8 u.Tm. 34 gr., 12 u. 35 gr., av.4 n 35 gr. IIoogRt^^)iiV>.»mv.'^tan(J 771.1 to Clermonl,
laagste 755.7 te Riga. Verwachting tot don avond van 4 Deo, zwakke wind, nevelig tot
bewolkte lucht, waarscbjjnljjk droog weer en dezelfde temperatuur.
Adverlentiifn20 cent por regel. Rij nbounoment vool lager. Geboorte-, dood- en
alle ander.) familieberichte i en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 een». Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innoinon.
Tot de plaatsing van advortontiën cn reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverbeid en Goldwczen, is gerechtigd het Algemeen Ailvei-fentle-ltiireiiu A. 1>K I.A
MAK Az., N.K. Voorliurgiv.il 280, Amsterdam.
Do opgaaf van den spoordienst komt in
dit nominor voor op do gebroikeljjke
plaats.
Er wordt zoo vaak op de politie afgegeven,
zelf* al doet zy haar plicht dit bleek ons
nog dezer dagen dat wy ook wel eens er
op mogen wjjzen wanneer een barer diena
ren biyk geelt van tactvol optreden.
Dit gebeurde Zondag in onze stad
Van de zeer afkeurenswaardige
houding van een zeker deel van het Mid-
delburgache publiek tegenover de Tilburgache
voetbalspelers maakten wy reeds melding.
Ons is verzekerd dat die vreemde bezoekers
allerminst aanleiding gaven hen aldus te be
jegenen.
Wjj kunnen daarom niet genoeg den stat
breken over hen, die de Tilburgers lastig
vielen en hen met steenen wierpen.
Maar er zou nog veel ernstigere gebeurd zjjn
wanneer de daar posteerende agent niet met
beleid en takt ware opgetreden en hen door
raad en daad voor erger had behoed.
Dat mag hier wel eens geboekstaafd worden.
Wjj willen nu maar hopen dat zjj, die tegen
over de bezoekers ait Tilburg zich misdroegen,
achteraf het onbehoorlijke van hun gedrag
zullen inzien en voor 't vervolg zullen waken
dat aan den goeden naam van Middelbnrg niet
verder afbreuk worde gedaan.
Het in ons notumer 'an Maandag onder de
uogen van onze lezers meegedeelde, open
hartig woordje, van de Limburger Koerier
had eon critiek van Het Centrum uitgelokt.
Maar de redactie van het Limburgsche blad
diende haar collega van antwoord.
Zjj verklaarde bet met hem eens te zyn dat
men tegen de verkiezing een eigen ministerie
niet moet aanvallen maar, merkt zjj op >Het
Centrum had dit weken geleden aan den Mi
nister van Staat dr Kuyper moeten zeggen"
en schrjjft dan verder
»Wjj hebben het ministerie niet aangevallen,
maar die aanvallen van dr Koyper tegen het
ministerie pogen te stuiten.
Het deed ons genoegen te zien, hoe ver
schillende bladen, door met instemming ons
artikel over te nemen, evenzeer als wjj over
tuigd bleken, dat zulk een poging noodig was.
De vraag dient zelfs overwogen, of zjj niet
moet worden voortgezet.
Want in het Zondag-artikel van De Stan
daard meutelt alweer en nog steeds het ver-
w jjt, dat het Kabinet aanleiding heeft gegeven
tot misverstand. Zelfs wordt Minister
kerk verweten, dat hjj in het begrootingsde-
bat te veel toenadering heeft getoond aan de
liberale partjj.
Wordt het niet ontzettend vervelend
Als de Limb. Koerier verzet aanteekent tegen
dat eeuwige speldeprikken op het Kabinet,
dan moet men haar niet beschuldigen van een
aanval op het Ministerie.
Zjj tracht, als gezegd, de aanvallen van den
heer Knyper te stuiten.
AIb deze, wat nu duideljjk wordt, wil voor
komen, dat er een samengaan van ond-libe-
ralen cn conservatief-getinte leden der rech
terzijde groeie uit den verwarden toestand
van heden, welk gevaar, dunkt onB, vol
strekt niet nnbjj is en enkel door De Standaard
wordt gezien dan zyn er nog wel andero
middelen om znlk samengaan te voorkomen
dan een geregeld kleineeren van onze Ministors.
Het Kabinet zjj metterdaad con amore ge
steund."
Nog steeds blyft een enkol blad aansporen
tot krachtdadig verzettogon Vene
zuela; hoofdzakeljjk in 't belang van Gura-
Sao, dat nu zoo zeer ljjdt door bet decreet
van president Castro van 14 Moi.
Alle verkeor tusschen Curasao en Venezuela
gestaakt, do handel is onmogelyk gewor
den, Nederlandsche handelsbuizen in Venezuela
lyden groote schade en het eiland Curasao,
Iks wolvaart voor een helangrjjk deel af han-
kelyk is van den handel met Venezuela, Ver
keert in een zoor trouriizon toostand.
Rit alles is zeer treurig, "voorzeker.
Maar zou het voor Curasao betor worden
mineer wjj naar de wapens grepen
Zou dat verstandig zjjn in do gegeven om
standigheden, nu gcnoouide president, naar
men beweort, zoo goed als aan hot einde
zjjn politieke loopbaan is gekomen, en
thans in elk geval een ander, die bljjk-
baar verstandiger handelen zal dan hjj, zjjn
plaats inneemt?
Wjj betwijfelen bet.
Bovendien is er in Venezuela, naast een
krachtige partjj, die Castro steunt, ook een zeer
sterke, die hem bestrjjdt en verlangt met ons
land en andere mogendheden op goeden voet
to leven.
Wjj blyven nog steeds vertrouwen stellen
in het practisch beleid van onzen tegenwoor-
digen Minister van bnitenlandsche zaken, een
man die wjj zeggen het de redactie van
het llbld. na kennis bezit van diplomatieke
gebruiken en verhoudingen en die. gedurende
de enkele maanden, dat hjj aan het hoofd van
het Departement van Buitenlnadsche Zaken
staaS reeds het vertrouwen van de volksver
tegenwoordiging heeft gewonnen.
Tot nu toe heeft deze diplomaat noch door
geweld van wapenen wat wjj harteljjk toe
juichen noch door onderhandelingen met
andere Staten of verzoek om arbitrage gepoogd
een bevredigende oplossing van het geschil te
vinden. Wjj weten niet of een van deze beide
wegen thans ingeslagen moet en kon worden,
doch, lettende op de antecedenten van den
Minister, meenen wjj met vertrouwen de toe
komst te mogen afwachten, een vertrouwen
dat zich dus ook tot het verleden moet uit
strekken en daar een doelbewust, welomljjnd
plan van actie van onze regeering veronder-
stolt."
In Belang en Recht levert mej. S. M.Maromer
oen ploidooi voor de sociale opvoeding van de
Het is volgens haar met de kennis van
sociale toestanden bjj hare sebse-genooten niet
heel gunstig gesteld
»Een practiache wereldbeschouwing, op dege-
Ijjke gronden rustend, is voor jonge vrouwer
en meisjes hoog noodig, zullen zjj bewust haar
plants innemen na de schooljaren. Wat doen
ze nu De meeste bemiddelde meisjes gaan
uit, zyn lui of doen aan sport en denken
zelden na over het leven buiten haar kleinen
kring. Hoe kunnen zjj dan later, volgen i
vaste beginselen haar huishonden besturen en
haar plaats in 't groote geheel innemen Yeel
meisjes studeeren om wat te doen te hebben
en «zullen dan later wel zien." De honderden
meisjes, die haar brood moeten verdienen,
telegrafisten, telefonisten, onder wjjzeresaen.
naaisters, enz., denken gewoonljjk alleen aan
haar dageljjksch werk en verder aan ontspan
ning, en hoort men, hoe zjj over haar positie,
over sociale toestanden, enz. oordeelen, als men
hot gesprek erop brengt, dan is hot treurig
do ondoordachte, wufte gezegden aan te hooren."
Door den lieer Selwpür was een amendement
voorgesteld om f 25 000 iueer subsidie to vor-
leenen tuin de Centrale Vereeniging tot bestrijding
dei' tuberculose. Do regoeriug wilde 1 75 000;
deze afgevaardigde echfor f lOO.OoO. Hel is
een oudo kwestie, die ieder jaar weor in be
handeling komt en waurbjj zich evenveel
sprekors er vóór als er togon verklaren.
Dr Blooker ploitto voor oen goede verdeeling
van hot golddo plaalsoljjko voroenigingon
in dezelfde richting mogen mot vorgeten wor-
De heer Aalberse hield een lang betoog
over bet verschil tusschen bestryding der
tuborculose als volkziekle. en verpleging der
tuberculo8C-l jjders.
De heeren Van Karnebaek en Lobman voel
den meer voor sanatoria dan voor plaatseljjke
vereonigingen, Nog tal vau andere sprekers
lieten bun liebt over dit belangrjjke vraag
stuk scbynen.
En wut doet nu de Minister? Eerst zegt
hjj, dat hij het bedrag van f 75.000 voldoende
vindt, en bet amendement-Schaper niet kan
aanvaarden, omdat er nog geen «vast plan"
voor do bestryding der ziekte bestaat, en, na
dat hjj allerminzaamst bjjna alle heeren op
nieuw heeft gehoord, neemt bjj het amende
ment over, omdat hem nu gebleken was, dat
de beer Schaper in die f 100.000 sleehts een
crediet zag, dat niet geheel behoeft te wor
den aangesproken-
Tot half vier toe had dit debat over de
tuberculose geduurd.
Daarna kwamen dc «vallende ziekten", de
«chriBtelyke landloopers" en de drankbestrjjding
aan de beurt.
Alle heeren, die in een of ander desbetref
fend comité zitting hebben, moesten bun
woordje ten beate geven.
By de drankbestryding gaf de heer Schok-
king den wenBch te kennen dat alleen subsidie
verleend zou worden aan vereenigingeu, die
zich uitsluitend op «Ie drankbestryding toe
leggen, bv. niet aan geheel-onthoudersbonden,
die tevens voor algemeen stemrecht jj veren.
Dit viel natuurlijk niet in den smaak van den
heer Ter Laan, die een duideljjk verband
zag tusschen algemeen stemrecht en drankbe
stryding.
Mr Heemskerk, die dadelflk lont rook, be
loofde den heer Schokking, dat by naar be-
doolde vereenigingen een «onderzoek" zal in
stellen.
Toon kwam ds Brummelkamp klagen over
het z.i. bedroevende feit, dat tegenwoordig
zoovele meisjes aan de Universiteiten studeeren.
Dominé wordt oud
Eindelyk hield nog mr Lobman zyn tradition-
neele speech over de inrichting van ons Hooger
OnderwyB.
Mr Heemskerk zat er vol aandacht naar te
luisteren, alsof hjj deze «denkbeelden" voorde
eersto maal hoorde.
Ds De Visser trok reeds het gezicht, w
mee hy de «theologische faculteiten" by de
verschillende universiteiten pleegt te gaan
inspecteeren.
Dit komt morgen aan de beurt, werd ons
per draadlooze telegrafie uit de zaal naar de
perstribune geseind.
bekoorljjkon aanblik, die aungenuam aandeed,
toon wy uit den huiverigen niislavoni) de zaal
binnenkwamen.
En met wolk oen jjver vervulden de kleinen
de voor hen gewis gewichtige taak!
y.jj zongen dat liet een lust wasde vrjj
mooiljjke, misschien wel te moeüjjke, nöm-
raors, het programma vermeldde niet min
der dan twee cantates, waarvan een vau
respectabelen duur werden lief ten geboore
gebracht. Een lentedag van ',J. Worp en De
schoonste J eest dag van Catharine van Rennes
gingen zoo nu en dau de krachten van de
ugdige zangeressen en zaDgers te boven.
De jongste leerlingen, klaas) A, gaven een
drietal speelliedjes, die zoo in den smaak
vielen, dat zy allen herhaald moesten worden.
Als slot kregen we een zangspel in ééo
bedrjjt De Tooverspiegelleuk van inbond en
op muziek gezet door den heer Dommisse. Het
werd uitgevoerd door de leerlingen van de
klassen C en D.
Naar wy vernamen, het late uur belette ons
Je uitvoering tot het einde toe by te wonen,
slaagde dit nummer zeer goed.
Denzeltden avond gaven in de schouwburg
zaal van De Oude Vriendschap de Hagespelerg
een voorstelling.
Het was jammer dat dit zoo samentrof.
Hot gevolg was dat de zaal slechts op den
eersten rang goed bezet wa9.
Opgevoerd werd Candida, waarover, na eene
opvoering te Goes, vroeger reeds in dit blad is
geschreven, en Hoe hj loog tegen haar wan.
Candida werd uitstekond gespeeld en bad
dan ook een aand.-ct 'ig gehoor. Daarop volgde
niet minder dan cn vol uur.pauze, zulks,
naar medegedeeld werd. tengevolge van een
tydelyke ongesteldheid van een der mede
spelenden. Velen verlieten in dion tuaachen-
tjjd de zaal.
Het tweede stukje voldeed lang niet zoozeer
als Candida. De inbond ervan was zeer mid
delmatig en wc misten daarbjj de rolvastbeid.
Zitting van Woensdag.
Nog steeds Minister Heemskerk achter de
groene tafel, aanminnig, vriendelyk luisterend
naar de vele sprekers, die zooals een
zoeker in de gereserveerde tribune opmerkte
«als paddestoelen uit den grond schieten".
Deze beeldspraak moge niet zeer vleiend
zyn, begrypelyk ie zy.
Als men die tolkens hernienwde welspre
kendheid aanhoort, begrypt men waarljjk niet
waar do heeren het van daan halen. En dan
altjjd dat fraaie begin «Mjjnheer, do Voor-
zittor, ik zal kort zyn", en de niet minder
fraaie woorden«ten slotte, injjnlieor, do
Voorzitter", die by van de 10 sprekers oen
kwartier, soms wel een half uur het einde van
hun speech voorafgaan. Deze uitdrukking ligt
velon zéé in den mond bestorven, dat zy or
bjjkans mee zouden aanvangon.
Hot is schrikbarend, wat oen vjjfentwintig
tal van die heeren in een uur of zos al
kunnen afpraten Vandaag scheen bet zelfs,
alsof de Minister 't er op toelegde om de
heeren zooveel mogeljjk aan het praten te
bonden.
Wy ontvingen bet jaarverslag, loopende
van 1 Nov. 1907 tot 31 October 1908, van de
Zeouwsche Coöperatieve Bakkerjj en Verbruiks-
vereeniging De Vooruit.
De kruidenierszaak is weer, evenals een
vorig jaar, mot een flink omzotejjfer en een
aantal leden vooruitgegaan.
De Vooruit tolt thans 324 leden. Het vorig
jaar bedroeg de omzet f 24.960.58', het laatste
jaar steeg dat tot f 26.551.55.
In hot volksgebouw werd voor f 2292 93
omgezet.
Door het kraamfonds word f77.18 uitgekeerd
en door het ziokenfonds t 36.43.
Aan het vorslag is toegevoegd een beknopt
ovorzicht van het vjjfjarig bestaan dor coöpe
ratie,
Te W o 1 p h a a r t s d y k is Woensdag
het nieuw gebouwde Herv. diaconie-armhuis
Zorgvliet ingewjjd door den beer ds. H. P.
Stegenga mot een in de Herv. Lark uitgespro
ken rede. naar aanleiding van iV cus 14 7.
De inrichting van het gebt voldoet r
alle eischen. Vrijdag wordt het buis betrokken
door 8 personen, 5 vrouwen en 3 mannen.
Tot vader en moedor zyn, zooals reeds ge
meld, benoemd de heer Waterman cn vrojw
Met ingang van 1 Decembi r jl. is het
hulptelephoonkantoor te Ellewoutsdjjk,
alsmede de aan dat kantoor rechtstreeks i
gesloten of nog aan te slu.ten perceelen en
openbare spreekcellen,-opgenomen in het tele-
phoon verkeer met de Belgische plaatsen, waar
mede Monnikendam telephoongemoenschap
heeft.
Te Zierikzee gaf Woensdagavond de
gymnastiekvereniging Rust Roest, met mede
werking der cursussen voor jongonB en meisjes,
afdeeling der volksklasse, en eenige leer
lingen der ryksnormaalschool, onder leiding
van den heer A. M. A. Steins, oen uitvoering
in de Concertzaal.
Er was veel pnbliek dat met belangstelling
de verschillende oefeningen volgde.
De heer C. E. Enthoven, opzichter van
den waterstaat te Zierikzee, wordt met
1 Januari overgeplaatst naar Ven'.o.
Loodswezen le Neuzen benoemd de heer P.
P. Keuier, thnns zeelooda te Vlissingen.
In de Dinsdagavond to Neuzen door
de Kamer van Koophandel en Fabrieken
gehouden vergadering, werd besloten aan
den directeur goneraal der poaierjjou cn tele
grafie, naar aanleiding zyuer missive over de
voering der wotteljjke tjjdregeling, te he
chten dat de Kamer voor de post-, tolcgruaf-
i telefoonkantoren aan eene dienstregeling
do voorkeur geeft, die bot minst van de tegen
woordige uren van openstelling afwykt, en er
aeer voordeel in ziet dat het kantoor des
vonds tien minuten langer open biyi't, dan
dut het des morgens 20 minuien vroeger zou
worden geopend.
Uevraagd zal worden hot kantoor aldaar op
i extra-uren voor den telegraafdienst, ook
voor de telefoon open te stellen.
Daar door de spoorwegiuaatsebappjj naar
aanleiding van een tot haar gericht verzoek
geantwoord dut het uitbaggeren van liet
kanaal, ook langs de oude kaden, tot de zorg
van den rijkswaterstaat behoort, zal thans aan
dat departement worden verzocht dat werk te
willen uitvoeren.
Van den heer P. J. Scbeele is bericht ont
vangen, dat by by nader inzien bedankt voor
de op 27 Maart jl. op hem uitgebrachte be
noeming tot lid der Kamer, aangezien de mo-
geljjkheid bestaat dat door een verzuim by die
stemming, tegen zjjne verkiezing bezwaren
zouden kunnen rjjzen.
Besloten werd aan den heer Scbeele te ant
woorden dat dit Rchryven overeenkomstig bet
glement dor Kamers bjj het stembureau thuis
behoort, doch niet bjj do Kamer, die oificiöel
nog geen kennis draagt van zyne verkiezing;
slecht» leden dor Kamer, dus zy die als zoo
danig geïnstalleerd zyn, kunnen van hun
ontslagneming bericht doen aan de Kamer.
Op voorstel van den hoer Drost werd beslo
ten den Minister van Justitie te wyzen op
bezwaren, die voor do haven van Neuzen
zouden kunnen voortVloeiomrit* de aanhangige
schepenwet, meer bepaaldelijk dc daarin be
staande voorschriften omtrent de beperktheid
van den opperlast voor de vaartuigen Wordt
die bepaling ingevoerd en voor schepen, naar
N en bestemd, geene uitzondering tooge-
staan, dan zal bet, bjj het ontbreken van
dusdanige bepalingen voor België, in de toe
komst onmogelyk zyn concurreercnd schepen
met hout naar die gemeente te bevrachten.
De heer Drost zou dus wenschen dat eene
poging word aangewend om reeds vooraf voor
Neuzen dispensatie van die bepaling te ver-
krjjgen, zoolang een dergeljjke maatregel ook
niet door do Belgische regeering is ingevoerd.
Eene commissie werd benoemd om hierover
gegevens te verzamelen en eene unn den
Minister in te zenden memorie op te stellen.
Maandagavond is alhier door
Wojjl—Snnjjf oen cursus begonnen over
eerste hulp by bodrjjfsongovallen, welke cursus
uitgaat van do Provinciale Zeouwsche Vereeni
ging liet Groene Kruis. Er zyn 25 deelnemers.
Uit Vlissingen.
Woensdagavond zwaaide in do Concert-aal
op dc ltommolkade aldaar do jeugd den scepter,
galmde do zaal van bigde kinderzangon.
Do leerlingen dor zangklassen van don heer
G. Dommisse hielden dnar bun ouders, genoo-
digdon en belangstellenden bozig met hun
aardige versjes, samenzangen enz.
Het tooneel bood met al die vrooljjke,
levenslust en blyheid tintelende, gezichtjes een
Dinsdag avond overleed te St Anna-
land zoor onverwacht de hoer F. Geluk Az„
wethouder dier gemeente. Hy was lid van
den raad sedert 1892en wethouder sodert 1901.
Om zyn open en humaan karakter was de
overledene algomeen bemind.
dien dag aldaar door ingelanden van
het waterschap St. Annaland gehouden ver
gadering was zeer druk bezocht en belegd ter
behandeling van een voorstel tot begrinding
van alle nog niot verharde wegen.
Men wenscht te begrinden een lengte van
circa 11.200 meters, waarvan de koston geraamd
worden op f 12.000.
Algemeen was men ovortuigd dat verharding
van wegen een oiaeh des tjjds is, on mon by
de tegenwoordige regeling van den lundbouw,
nis 't ware niet buiten kon, maar men zag
op tegen do koston, omdat do bestaande
grintwegen nu al f3 per vierkanten meter
koston, waarbjj nog f 2.50 zou komen indien
alles verbard word.
Daarom weid bot voorstel met 20 tegen 18
Btommen verworpen, maar met algemoene
stemmen besloten de bedoolde wogen geloidolyk
te begrinden en het volgend jaar mot 2000
meter to beginnen, in dier voege dut dan von
iederen zandweg een gedeelte verbard wordt.
By Ministerieel besluit is, tegen 1 Dec.
j.l., tot loodscommissaris by het Belgisoh
Met den trein van half vjjf arriveerde
Woensdag te A x e 1 de nieuw benoemde bur
gemeester, de beer J. Huizinga, waarna hy,
vergezeld van de beide wethouders en den
secretaris, naar het stadhuis ging. Daar word
een openbare vergadering van den gemeente
raad gehouden, waarin de heer Huizinga uIb
burgemeester werd geïnstalleerd. Hy word
namens don raad toegesproken door den eersten
wethouder, den heer Lamaure.
wenschte hem geluk met do benoe
ming en zegde hem don steun van het dngo-
Ijjkech bestuur en den raad toe.
Do burgemeester dankte en nam don voor
hem bestemden zetel in.
Daarna voerdo ook nog de heer Dregmans
hot woord om den burgemeester geluk te
wenschen.
Na de installatie werd aan ieder, die met
deD burgemeester kennis wenschte te maken,
daartoe gelegenheid gegeven. Van vele wonin
gen wapperde do driekleur. Feestelykhodon
hadden niot plaats.
's Avonds werd van woge hot gemeentebe
stuur den burgemeester oen diner aangeboden.
In de Dinsdag aldaar gehouden raads
zitting werd bosloten aan de zos perso
nen, die vergunning gevraagd hadden om op
het «Plaatje" to bouwen, deze vergunning te
crleenen, doch verder aan andero personen,
die daar nog grond mochten koopon, deze te
weigeren en dit te publiceercu.
Daarna worden do instruction van don lan
taarnopsteker en do vaste arbeiders dor ge
meente vustgosteld.
Tot onderwyzers by hot horhalingaonder-
wjjs werden benoemd de heeren A. J. Hol en
D. van Mans, de oerste mot ingang van 1
Dee., do InatBto tegen 1 Jan. e.k,
Hy do Dinsdag teZaamslag gehouden
verkiezing voor eon lid van den raad, vacnture
wjjlen-J. van de Ree, zyn candidaat gesteld de
heeren Jan Dees (anti-rev.) en W. Scbeele
(lib. en christeljjk hist.)
