MIDDELRURtiSMIR COURANT.
IÜI°
iOO»
Donderdag
36 Nov ember,
Middelburg 25 November.
Sprokkelingen.
ilii öïau en ïmincle.
M". 280
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering vnn Zon- on Feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plnatson in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers koston 5 cent.
Thorm. alhier on tol. woerboricht van hot K. N, Mot. Instit. to Bilt.
25 Nov. 8 it. vin. 50 gr., 12 a. 52 gr., av.4 n 49 gr. Hoogste barnat. stand 772.8 so Clermont,
laagste 727.8 te Tborshaven. Vorwaohting tot don avond van 2G Nov.: meeat krachtige
NV. wind, zwaar bewolkte lucht, waarschjjnljjk regenlmion en iets koudere temperatuur.
Advertontiën20 cent por regel. Bij abonnement vool lager. Geboorte-, dood- on
allo andere familieberichten on Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; olko rogel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel, (iroote lettors naar de plaat», die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertontiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
[Tandel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algenieeu A«lv»rrfentle-Itnrenu A. I>E I.A
MAR Az., N./i. Voorbnrgwal SflG, Amsterdam
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
Morgen (Donderdag) heeft, zooals men
weet, te Vlisaingonde verkiezing voor
leden dor Kamer van Koophandel on Fabrieken
plaata.
Altredende zjjn de heeren Jos. van Raalte,
A. E. Dudok van deel, A. H. Polak en J. G.
van Niftrik.
Wjj herinneren do kiezers aldaar met aan
drang aan hun plicht.
Wie genoemde heeren herkozen willen zien,
dienen op hun hoede te zjjn.
Er is alle reden om mot ernst te waarschuwen.
Er brooit, zegt men, iets.
Onder verspreiding van allerlei onware be
richten wil men trachten aommigon aftroden-
don hun zetel te ontnemen.
Men denke hierom.
Voor het groote publiek moge de werking
van de Kamers van Koophandel van niet zoo
veel gewicht schijnen, wie het oog houdt op
de belangen van handel en npverheid weet
wol beter.
Eu dit geldt in 't bjjzonder voor een gemeente
ala Vlissingen, die op verschillend gebied
juist voor gemeentebelangen aan krachtdadigen
steun on voorlichting van zulk oen Kamer
dringend behoefte heeft.
Dat is in den laataten tjjd meer dan eens
gebleken.
Eon bewjjs uit vele ia wel het volgende
In du Memorie van toelichting by de begroo
ting voor Watorstaat wordt in uitzicht gesteld
het bouwen van een nieuw post- en telegraaf
kantoor te Vlissingen voor een som van f90.000,
terwjjl daarbjj wordt megedoeld dat het Rjjk
daarvoor in onderhandeling ïb met de gemeente
over den aankoop van het noodigo bouwterrein
van de te dempen Pottenkade.
Het was de Kamer van Koophandel die deze
belangrjjke zaak ter harte nam en in het ge-
wenschte spoor wist te leiden.
Practische belangen zjjn in dat college ook
meermalen bosprokennuttige wenken zjjn
gegevenin nog meer zaken van belang heeft
het zich doen gelden of zjjn stem doen hooren.
Daarom achtte men te meer de verkiezing
op Donderdag niet gering.
De nu aftredende leden, vooral zjj tegen wie
men in het bjjzonder schjjnt te willen ageereD,
hebben zich doen kennen als mannen, daar op
hun plaats, op de hoogte van Vtissingen's
belangen.
Ten slotte do herinnering dat de stembuB
te een uur wordt gesloten.
Wjj ontvingen het volgend schrjjven, naar
aanloiding van onzo opmerking aan het adres
van don heer M. Noordjjke, lid der
Provinciale Staten voor het district Goes:
Mjjnhoei de Redacteur!
Do redouen van mjjne afwezigheid in do
Statenvergadering van 11. Vrjjdag, tjjdons do
behandeling van hot voorstel van Gedeputeerde
Staten tot afwjjzing van een verzoek van het
Bestuur der afdooling Noord-Beveland van de
Maatschappij lot bevordering van landbouw en
veeteelt in Zeeland om aan den Provincialen
steiger to" Kortgono eene voeloi ds te bouwen,
zjjn van diea aard, dat het niet aangaat die
in het opsnbaar mode te deelen.
Aan belangstellenden wil ik dienaangaande
mondeling vertrouwelijke inlichtingen ver
strekken. Achtend
Uw dienaar
M. NOORDUKE.
Coljjnsplaat 24 November 1908.
Nog even wenschen wjj terug te komen op
do kwestie van den bouw der drie nieuwe
booten voor de Zeeland, om in dezen
nog oen stom te doen hooren.
Zooals men weet, had de Amsterdnmsche
Expediteursvereeniging bjj den Minister van
Waterstaat aangedrongen op het doen van
pogingen om do drie nieuwe booten voor de
Nederlandsehe industrie te behouden. Zjj ver
zocht adhaesie van de Kamera van Koophandel
en Fabrieken.
Die werd o. a. verleend door de Kamer van
Enschedé.
Togen dit optreden heeft de heer J. H. v-
Heek aldaar een woord van protest doen hooren.
Hg schrjjft in Tubantia
»In de eerste plaats ia do bestelling van
drie grooto booten een zaak van zoodanig
belang, en een waarbij zoovele (actoren over
wogen moeten worden, die vallen buiten de
beoordeeling van een »ontsider", dat m. i. de
Kamer van Koophandel alhier zich niet kan
voroorloven daarover een opinie uit te spreken
la de tweede plaats vind ik het verkeerd,
dat in dezen van buiten af pressie op den
Minister zoude worden uitgeoefend met hot
doel de Maatschappij Zeeland, dio toch goacht
kan wordon zelf hot best in staat te zjjn haar
zaken to beoordoelen, te noodzaken haar be
stellingen bjj leveranciers to doen, die onder
do gegeven omstandigheden baars inziens daar
voor niet hot eerst in aanmerking komen.
Ten derde, en dat is mjjn meest overwegend
bezwaar, vind ik het te betreuren dat van
Twenthe uit oen stem zoude opgaan van een
representeerende Instelling1 als de Kamer van
Koophandel alhier om de Nedtrlandscho in
dustrie, afgezien en buiten voorkennis van alle
omstandigheden, boven de buitenlandsche to
bevoordeelen.
Dat zoodanige stem zou opgaan in Twenthe.
hetwelk groot geworden is onder en doordeu
vrjjhandel, en hetwelk Bteeds als een bolwerk
daarvan heeft gegolden, vind ik te betreuren.
Reden waarom de handeling der Kamer
van koophandol niet zonder protest mag worden
gopasseerd.
Door mg wordt alle goeds toegewenacht aau
don Nederlandschen scheepsbouw. Ook ik had
gaarne gezien, dat do Maatschappij Zeeland in
staat ware geweest haar bestellingen bjj N'eder-
landsche werven te plaatsen. Met voldoening
toch en rechtmatigen nationalen trots valt tc
wjjzen op de belangrjjke en regelmatige toe
name van Nederland's schoepvaart en scheeps
bouw, gedurende de laatste 20 jaren. Onnoodig
en ongewenscht ljjkt het mg deze groote tak
ken van bedrjjf op kunstmatige wjjze voort te
helpen. Men mag hopen en verwachten, dat
de Nederlandsche scheepsbouwindustrie zich
uit eigen kracht zal weten te handhaven on
te ontwikkelen."
Van al de besprekingen dor in dc
Tweede Kamer gevoerde algemoono beschou
wingen over de Staatabcgrooting
trok bjjzondor onze aandacht die van do llaag-
sche Courant.
Zjj is is de meening toogedaan dat, wanneer
ooit eene redevoering teleurstelling gaf, het
die is, welke bjj dio gelegenheid is gohoudon
door don Ministor van Binnenlandache Zaken.
Niet alleen bleef b. i. de vorm met aldoher-
halingon beneden peil, maar de inhoud bloof
zoo ver onder den ernst van den politiekon
toestand, bestond in zóó sterke moto nit drog
redenen en groote woorden, dat het vorschiot
novólachtiger is geworden dan te voren, on
zich zelfs al donderwolken samenpakten. Ifoi
Kabinet is Christeljjk betoogt hot blad, dat
is oen stelling. Maar inr Hoemskork uitte do
tegenstelling nog niet; dat liet bjj aan do vrij
zinnigen over. Dat do beruchte antithese door
hem was te voorschjjn gebracht, kon dus niet
worden gezegd. Maar is dit niet eenvoudig
woordenspol Of wenscht mr Heemskerk, dat
de linkerzjjde, wanneer hjj Christelijkheid en
openbaring laat rinkelen, het stilzwijgen be
rustend zal bewaren? Do stelling brongt van
zolf haar tegenstelling mode. Daarin is het
kwaad trouwens niet gelegen. Op het feit dat
mr Heemskerk voor de politiek een schoidslijn
heeft gekozen, die slechts voor de Kerk van
waarde is, is de oppositie gegrondvest. Geen
spreker dor rechterzjjde, geen lid van het
Ministerie heeft kunnen aantoonen, dat de these
van mr Heemskerk voor de praktische politiek
éénige waarde heeft, dat zjj de politiek niet
vertroebolt en een gezonde hervorming van de
maatschappij niet belemmert. Op dat gebied
beeft men zich zelfs niet gewaagd. Dat het
Ministerie tegen do verwachting, in Maart 1908
opgewekt, andermaal, met het oog op een
overwinning bjj de stembus, gaat spoculeeret)
op de politiek machtelooze hartstochten, welke
den Btrjjd zoo fel maken, dat is de grief.
»En hoopte men nog, - aldus verklaart het
blad om.-- dat de heer Heemskerk, wien
het in Maart nog te doen was om »bevredi-
ging" te schenken, althans den scherpsten
kant van zjjn these of antithese al naar
men dan wil zoo zou afvjjlon, dat bjj niet
den stokebrand in 't volk zou spelen, geen
partjjdige benoemingen-takliek zou volgen, het
Kuyperisme niet op de spits zou drjjven,
thans is die hoop vervlogen. Immers verklaarde
zich do Minister volkomen homogeen met het
grooto hoold zjjner partjj, in wions schaduw
bij niet staan kon, en volmaakt eensgezind
niet de politiek van dr Kuyper, geljjk dio in
do jaren 19011905 den volke word ver
toond.
Wat is het resultaat van deze discussies
In de eerste plaats, dat het materiaal voor
oen vruchtbaar accoord tusschen f/nte-liberalen
en Vrijzinnig-democraten aanwezig bleek.
Voorts dat deswege tor linkerzjjde de domo-
craten zich meer en meer afscheiden van dc
conservatieven en mot het j r>-grain grond
wetsherziening, kiesrechthervorming en sociale
wetgeving een gezonde tegenstelling tusschen
voornitstrevenden en behoudzuchtigen in 'l
loven kannen roepen, >Tegen hot Kabinet,
voor de democratie," mot deze leus zullen
de twee vrjjzinnige groepen vermoedelijk den
strjjd in Juni aanvaarden.
Het ministerie is in de schatting der oppo
sitie sterk gedaald, en oen bekend anti-re volu-
tionnair voorman die van de tribune de
debatten had gevolgd, ak§i zuchtende de kleine
nevelen zjjn niet afgedroven, het is mistiger dau
ooitZoo heeft het Kabinet het vertrouwen
verspeeld van andersdenkenden en waar
schjjnljjk ook van zjjn grooton vriend Knyper.
't Lood voor draaiorjj."
Van dr. Kuypor's weigering godu
ronde de laatste driejaren om
in do Tweede Kamer zitting te
nemen gaf De Standaard dezer dagen de vol
gende tactische verklaring:
»Bij de stembus van 1905 was het aan do
vier groepen linkB gelukt, zich te coaliseeren
door den strjjd persoonljjk te maken, en alle
gegadigden op te roepon togen den persoon
van dr. Kuyper.
Wat eischto nu goede tactiek dezorzjjds
Natuur]jjk hot zóó aau te leggen, dat deze
bond van alle vrjjzinnige groepen geen stand
niold en dat de diepgaande verschillen tusschen
deze groepen weer aau het licht konden treden.
Dit nu zou niet hot geval zjjn geweest, zoo
dr. Kuyper in do Kamer waro gekomen, en ah
sckiotscbjji voor alle partjjen links dienst had
gedaan.
Hjj mocht er zich niet toe leenen, om voor
deze vior groepen hot point de reunion te zjjn.
Juist door zich uit do actiovo politiek terug
te trekken, moest hjj dit voroenigingspunt doen
wegvallen, on zoo aau do vior groopon do
gologonheid bieden, om weer naar eigen aard
zich elk op eigen ljjn lo bewegen.
Dit is dan ook geschied.
liet »blanco" is weg, do eenheid is weg.
Do antithesen van allerlei aard, die tusschen
die groepen bestaan, zjjn weor duideljjk naar
voren gotredon."
Eu met voldoening trekt dan De Standaard
de slotsom, dat »met dit resultaat voir oogen",
de toegepaste tactiek »practiach de juiste" is
gebleken.
Aangenomen dat dit zoo is van een posi
tieve eenheid tor linkerzjjdo is anders bjj en
na de stembus van 1905 niet voel gebleken
boe dan, vraagt de Arnliemsclie Caurant, dr
Kuyper's tactiek te verdedigen, om een half
jaar vóór do nieuwe verkiezingen in de Kamer
terug te komon niet alleen, maar bovendien
het ministerie-Heemskerk te noodzaken, zich
mot het regime van het Kabinet van 19011905
homogeen te verklaron, en op een herhaliDg
daarvan onder zjjno loiding het vooruitzicht
te openen Tenzjj van links een tweede op
roeping van >alle gegadigden tegen den per
soon van dr Kuyper" niet mogeljjk te achten
is, mag De Standaard dan toch wel eens nader
\erklaren, waarom sedert 8 dezer de »practisch
juist geblekon" tactiek door dr Kuyper is
vorlaten
Heden werd in de sociëteit St Joris
alhier de eerste alg. vergadering van aan
deelhouders der N. V. S. Bad- en Strandhotel
Domburg gehouden.
Na voorlezing vau het rapport van den
accountant werd de balans- en winst en ver
liesrekening over het eerste boekjaar goed
gekeurd.
Niettegenstaande het minder gunstige zomer
weer iuvloed heerf g,<had op de ontvangsten,
kan toch, na eeno afschrijving op du eigen
dommen van f 9000, oen dividend worden
uitgekeerd van terwjjl in het reservefonds
f 1000 wordt gostort.
In dezelfde vergadoring word de heer U.J.
Vreeburg, die als directeur zjjn ontslag nam,
g-kozen tot commissaris, terwjjl iu zjjn plaats
tot directeur benoemd werd de heer B. Wes
tenburger te Vlissingen.
Met ingang van 1 December is de kom
mies 2e kl. J. Koojjman alh i er tjjdeljjk be
last met de functie van deurwond -r bjj 's Rjiks-
bolastingen voor het kantoor Mi< dolbnrg
Iu den afgeioopon nacht ïb ingebroken
in do o. 1. schooi 1 op het Oostkerkhof
alhier.
Van morgen kwam men tot dt ontdekking
dat in de lokalen van het -c de en 4 j
leerjaar een drietal kasten waren openge
broken en uit twee daarvan het aanwezige
spaargeld der kinderen, ruim f 16, was ont
vreemd in de derde kast was geen geld
aanwezig. De dief, of dieven, had daartoe de
laadjes, waarin het geld lag, met geweld
opengetrokken.
Een daarvan werd in de gang onder een
lichtraam teruggevonden.
Vermoed wordt dat men door een raam ge
klommen is en zich zoo toegang verschaft
heeft; een paar kapstokken onder een der
ramen waren gebroken.
Do inbrokers(s) heeft geon spoor achterge
laten alleen vond men in een lokaal en in
oen kast afgebrande lucifers.
De politie heeft een onderzoek ingesteld.
- Dinsdag is naar het buis van bewaring a 1-
hier overgebracht C. du B., 17 jaar, werk-,
man, geboren en wonende te Groede, verdacht
van diefstal van konjjnen op 18 Nov. jl. te
•Schoondjjke ten nadeele van F. V. en de Wed.
S. aldaar.
Uit Vlissingen.
Heden morgen kwam alhier per mailtrein
van bjj half elf, waarin eenigo compartimenten
waren gereserveerd, aan koning Hoilkon Vil
van Noorwegen, met gevolg. Z. M. word bjj
aankomst op het perron, verwelkomd door den
commandant van de Alexandra en den heer
P. do Brujjne, vice consul van Engeland.
Door de koninkljjko wachtkamer begaf Z, M.
zich naar het aan de zuideljjko ponton gereed
liggende yacht, waarvan, zoodra de koning aan
boord kwam, de Noorscbe standaard geheschen
word.
Bjj elven verliet bet jacht de haven met
bestemming naar Port Victoria.
Door rjjks- ou gemeentepolitie was het ter
rein, als gewoonljjk, afgezet.
Heden morgen werd aan boord van het s s.
Frisia aau de werf De Schelde een nageljongen
gevonden mot eon wond aan het hoofd. Hoe
bjj dio verwonding bad opgeloopen, kon bjj
niet ophelderen. Daar de jongon ook klaagde
over pjju in den buik, achtte do dokter over
brenging naar het gasthuis noodzakeljjk ter
nader onderzoek.
Volgens nader bericht trof dit ongeluk Jacob
van do Ketterjj.
In de Dinsdagnamiddag te V e e r e ge
houden raadsvergadering werden, na uiededoe-
ling van ingekomen stukken en de benoeming
van den heer A. Verstraate tot zetter, tot
regent en regentes van het Godshuis herkozen
de heer Jaca Kasse en mevrouw RoeBt, on tot
lid van het burgerljjk armbestuur de heer
J. H. Visser.
In verband met het voornemen van de hee
ren M. L. van Riel en H. Israël te Middel
burg tot het bouwen van zes woonhuizen
werd, behoudens goedkeuring van Qed. Stattn,
aan hen 50 centiaren grond in eigendom afge
staan tegen betaling van 80 cent por Ma.
In de SI. Crt. van heden is opgenomen
een kon. besluit van den 5en November 1908,
tot onteigening van perceelcn in de gemeente
S c h o r e, noodig voor de verlegging van den
costeljjken djjk van bet kanaal door Zuid-
Beveland wederzjjds de spoorwegbrug to Vlako-
Door nog onbekende oorzaak brak Dins
dagavond te Vlake brand uit in do schaaps
kooi van Cb. lljjn, mot hot gevolg dat deze,
benevens het woonhuis ou oen hooischelf een
prooi der vlumuion werd. Ook de inboedel
ging voor het grootste gedeolto verloren. Do
schapen waren niet in hun stal aanwezig,wat
een geluk mag heeten.
Het verbrande is gedeeltelgk geassureerd.
In de Diusdngavond te Yerscke ge
houden algemeene vergadering dor Groene
Kruisverooniging Ziekenzorg worden als bestuurs
lid herkozen de heeren M. van Harmelon, en
J. L. Bom, en gekozon do hoor J. M. Blos, iu
de plaats van don hoer F. Oupery, die niet
meer m aanmerking wonschte te komen.
Tut nfgevaardigdon naar de in 1909 te houdt n
algemeene vergadering van de Vereeniging
Zuid-Hevcland liet Groene Kruis werdon be
noemd do heeren J. G. van Klinkenberg, M
van Harmelen en P. de Vejj.
Medegedeeld werd dat de heer J, G. van
Klinkenberg bedankt heelt voor zjjn benoe
ming tot bestuurslid van laatstgenoemde Groen o -
Kruis vereeniging.
Omtrent den hoogen waterstand meldt
ii ons uit Yerseke dat het in den nacht
vi.n Maandag op Dinsdag een buitengewoon
boog tij was.
Hier en daar sloeg hot water over de ver
hoogde djjken en veroorzaakte dit schade door
hot wegdrjjven van sommige voorwerpen.
Men beweert, dat het water slechts 60 cM.
lager stond dan in Maart 1906, zoodat zonder
verhooging dor djjken weor polders zouden
ondergeloopen zjjn.
Te St. Annaland bereikte het zeewater
Maandagnamiddag een hoogte van 2.30 M. boven
't gewoon hoogwater.
Op 12 Maart 190(5 kwam het water tot 2.68
M. boven hoogwater.
Aan deb calamiteuzen Sn-annnpolder werd
nog al schade toegebracht aan den zeewcrenden
djjk. daar waar dit jaar dien djjk was ver
zwaard. Verloren ging 150 M' grond en
1800 M11 krammat.
Ook de djjk van den polder Annavosdijl liep
eenige schade op, doch van geen belangrjjkon
aard.
Aan Miggenhil was dit erger. Dit jaar had
aan dien polder ook djjksverbotering plaats
en ook daar ging circa 100 Msgrond verloren.
Men schrjjft ons
Toen er eenige jaren geleden, omstreeks
1905, sprake was om het kanaal van Neuzen
op Gent te vergrooten door het hier en daar
te verbreeden, elders bochten er van weg te
nemen en op nog andoro plaatsen, o. a. te
Neuzen en te Sas van Gent, nieuwe kanaal-
armen aan to leggen en nieuwe sluizen te
maken, werd tameljjk druk besprokon de
kweBtie of deze verbetering van het kanaal
ook zou boteekonen eene verhooging van de
welvaart van Nenzon.
De gevoelens hieromtrent Iiopcn tamoljjk
uiteen en het is nog niet nit te maken wat
de nieuwe sluis voor die gemeente zal bren
gen meerdere welvaart of achteruitgang
Terloops kwamon toon de vooruitzichten
van Sas van Gent ter sprake.
Nu de werken reeds ver gevorderd zjjn,
kan volmondig verklaard worden dat de be
langen van die gemeente zeer benadeeld zjjn.
Zonder to willen spreken van de tramplannen
op Sas van Goat, die veel tegengehouden zjjn
door de overweging dat zulk een vervoermiddel
om Sas van Gont te beroiken, over drie brug
gen zal moeten gelegd worden, moet in de
eerste plaats gewezen worden op hot feit dat,
nu de sluizen te Sas van Gent niet meor moeten
gesloten bljjven, verschillende min of moor
oude of gebrekkige mannon, dio vroeger een
stukje brood verdienden door bjj het schutten
als z. g. >tjjmannon" op te treden, thans, nu
niet meer moot geschut worden, ook niets
meer kunnen vordienen en misschien armlastig
zullen worden.
Het tweede nadeel is van meer algemeenen
aard.
Het Ministerie van Financiën toeh heeft,
met het oog op den nieuwen kanaalarm, het
plan opgevat om het kantoor dor directe be
lastingen enz. te verplaatsen naar buiten de
kom der gemeente in de richting der Belgi
sche grens.
Niet alleen is dit van groot nadeel voor de
expediteurs, die hunne woonhuizen en kantoren
rondom het thans bestaande kantoor gobouwd
hebben, doch ook voor neringdoenden bak
kers, slagers, kruideniers enz. bjj wie de
schippers meestal hunne inkoopen gingen doen
gedurende den tjjd dat zjj voor de visitatie
aan het kantoor stilhielden en do her
bergiers. Bovendien is die verplaatsing van
hot kantoor evenmin ten gomakke der overige
ingezetenen van Sas van Gent, want eene
