MIDDEERIRGSCHE GOIIRANT. H". 278 151* Jaargang. 1808. Dinsdag 34 November, Middelburg 23 Novemher. Sprokkelingen. Git ïüaö BK Provincie. Deze courant verschijnt <1 a g 0 lij k s, met uitzondering van Zon- on Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thorm. alhier en tol. woorboricht van hot K. N. Met. Instit. te Bilt. 23 Nov. 8 n vin. 47 gr., 12 n. 50 gr., av.4 n 45 gr. Hoogste hnrora. aland 767.2 ie Uorta, laagste 735.4 te Skagen. Verwachting tot don avond van 24 Nov.: eerat, N.W. afnemende daarna krimpende on toonoinonde wind, afwÏBaelende bewolking, buiig en dozolfdo temperatuur. Adverlentiën20 cent por regel. Bij abonnement veol lager. Geboorte-, dood- en alle audeve familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cout. Beclames 40 cent per regel, Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advortentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid on Qoldwozen, is gerechtigd het Algemeen Adverteutle-Rureau A. BE I,A MAR Ar., N.7«. Voorburgwal 366, Amsterdam. Wy hebben in de laatste dagen niet kunnen sprokkelenof beter gezegdwy hebben hel gesprokkelde niet kunnen opnemen. Dat komt ervan wanneer, zooals in dezen tpd, de copie ons van alle kanten toevloeit in den vorm van belangryke verslagen enz. Wy moeten dus ook thans nog onvermeld laten wat al weer minder actueel is geworden. Wy leven tegenwoordig snel, en eene courant wel het meest. Om mot het nieuwste te beginnen, willen wp enkele opmerkingen maken in verband met het rapport van commissarissen der maatschappij Zetland aan aan deelhouders. Wie met aandacht dit gelezen heeft, zal met ons moeten beamen, dat daarin helder en klaar wordt uiteengezet de houding, door de directie inzake den bouw van de drie nieuwe booten aangenomen. En wie onpartydig oordeelt, zal tevens moeten erkennen dat de directie in dezen een alleszins correcte houding heeft aangenomen, ook tegenover onze nyverheid. Uit het relaas van do overleggingen met oen der directeuren van De Schelde blgkt ten volle do goede wil van de Zeeland-directie om zooveel mogeljjk te gemoet te komen aan het van verschillende zgden uitgedrukt verlangen om toch de binnenlandsche industrie te be- voordeelen. Maar met den besten wil, zonder te veel de belangen der Zeeland zelve te schaden, kon daaraan niet worden voldaan. Wg, die herhaaldelijk er op gewezen hebben dat de directie van meergenoemde stoomvaart maatschappij zich te Btellen had op hei stand punt van haar eigen belang en alleen den bouw dier schepen kon opdragen aan werven in Nederland wanneer aan dat belang niet te veol werd te kort gedaan, wjjzon hierop met voldoening. Dit standpunt lag toch zoo voor de hand dat wg ons verbaasden over het zeer part jj dig en eenzydig goredeneer bjj de beoordeeling van de houding dor directie van de Zeeland. Even zeer als zjj oa zoovele anderen, be treuren ook wg de onmogelijkheid om aan den wensch voor bonw in ons land te voldoen. Maar een feit is het dat veol is ge schreven dat beter ongoschreven ware geble ven. wat zy, die dit deden, na kennisname van hot rapport, nu wel zeiven zullen moeten erkennen. Altgd wanneer zjj eerljjk ongoljjk willen belgden. Zonder de feiton, den loop der overleggingen te kennen, was het dan ook onmogeljjk zulk oen beslist oordeel uitte spreken als menigoondecd. Maar laat ons ook togonovor hen billyk zgn en erop wgzon dat zg, voor een dool althans, meer door het govool, door liefde voor eigen land on eigen industrie hun pen lieten be sturen dun door het kalme, practische vorstand. Onvorantwoordolgk was daarentegen even wel do houding van hou, die onjuiste voor- stollingon gavon, om bun standpunt te ver dedigen. Welko goede zaak men ook moge voorstaan, daarvan dient men zich te onthouden. Wg wenschen hierbg tegelgkertgd te wgzon op een onjuistheid, ook nu woor verspreid omtrent de nieuw te bouwen booten. Zg geeft ons aanleiding moe te deelen dat die booton een grootate lengte zullen krygen van 364 voet. Op den proeftocht zullen deze schepen een vaart moeten loopon van 22'/* mgl, terwjjl de dionstvnart 21 mgl zal zgn. Uit een door den Kotterdamschen corres pondent van het llbld. hieromtrent gedane mededeeling blgkt dat hg in dezen weer wel iets had hooron verluiden maar het rechte niet wist. Hjj had nu en vroeger dan ook beter gedaan om, vóór hg schreef, goede informaties te nemen. Wat do directies van de Nederlandsche Scheeps bouwmaatschappij en de Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel in het Hbld, ook voor een deel aan ons ndroa, schrjjven, koD nog niet slaan op het rapport van do Zeeland. Na het lezon daarvan, zijn zy allicht van tneeuing veranderd in elk geval zgn hunne beweringen beter gericht aan de directie van genoemde Maatschappij dan aan ons. Zy ontkennen beslist zich van prjj-opgaaf te hebben onthouden omdat hun prijs te hoog zou 2jjn in verband met dien der buitenlundBche concurrentie, en verklaren zich wel instaat te achten op hun werven één schip van hetver- eischtetype, en aan alle voor waardon voldoende, in den vastgestelden termyn af te leveren. Onzerzyds enkel deze opmerking. Onze beschouwing berustte op eene roede" deeling in meer genoemd blad; is die onjuist, dan komt daarvoor de verantwoordelykheid niet op ons muur op den oorspronkelyken berichtgever. En wat de laatste bewering dier diroctieB betreft, zg wettigt de vraag: wnarom lieten die directies dan, blykens het Rapport, den voor de inschrgving bepaalden termijn voorby- gaan, zonder de Zeeland iets van zich te doen hooren In verband met de kwestie van dien boo- tenbouw, welke zoovele gemoederen in bewe ging bracht, schreef dezer dagen De Gelder lander »Nu er inzake den aanbouw van drie sche pen der Maatschappg Zeeland een onherroope- lgke beslissing gevallen is en er dus geen sprake meer kan zgn van benadeehng der Nederlandsche industrie door een woord van critiek, mag er o. i. wel gods op gewezen worden, dat het ontsnappen dezer belangryke bestelling aan onze eigen werven op de eer ste plaats dient geweten aan de achterlykheid dezer inrichtingen, wat haar grootte betreft. Geen onzer Nederlandsche werven bleek in staat te voldoen aan den eisch die betrekke- lyk kleine zeestoomschepen tegelgkertgd op stapel te zetten. Dezelfde achterlykheid wat het aantal en de lengte der hellingen enz. betreft iB de oorzaak, dat do bouw van de groote schepen der Holland-Amerika-lyn nu reeds 6 malen achtereen in het buitenland moeBt geschieden. Het is niet moeilyk de groote trom te roe ren en de snaar van het nationaliteitsgevoel te tokkelen, als het er op aankomt bestellin gen machtig te worden. Laat echter het Nederlandsche kapitaal op de eerste plaats zorgen (link voor don dag te komen en met de inrichting zyner bedrgven niet achter te staan bg het buitenland. In 't klein gaat het tegenwoordig niet meer de practjjk wjjut hot uit. En er is gezien de vele bestellingen, die nu buitenslands gaan en geinakkelyk binnenslands konden bljjvon, ge zien ook do gunstige bedrijfsresultaten onzer wervon boel wat mindor durf toe noodig zgn gold vast te leggen in Nederlandsche Scheepsbouw- dan in Amorikaansche Spoor wegmaatschappijen." De Nederlandsche Werkman acht in dezen don blaam, die in zekere mate op de Zeeland is geworpen, geheel onvordiond on verklaart do houding der directie van die Maatschappij zich zeer goed te kunnen vorklaren. Op die beschouwing in oon blad, gewjjd aan do bolangen van den Nederlandschon werkman, konion wjj nader terug. Plautsgobrek belot ons dit heden. De Vrydag door do Provincialo Sta ten van Zeeland gehouden zitting hooft een kalm verloop gehad. Enkele voorstellon van God. Staten, zoo o. n. dat betredende hot verzoek tot wyziging van het reglement op do wegen en voetpadon lokte heol wat discussies uit on zoo ook dat tot afwyzing van hot vorzook om een rontc- loos voorschot, door de gemoento Brouwers haven gedaan voor herstelling der hnvenbo- schooiing. Gelukkig voor die gemeente, on wy uicencn boven vorwachting, ging do overgroote meer derheid niet met het voorBtel van Gedepu teerde mee en mag zy zich, dank zy den plei dooien dor hoeren Bolle, Moolenburgh en Hejjse, verheugen in steun van do Provincie. Als nu het Rjjk ook wil meewerken, wat wg hopen, dan is die gemdjnte, die het wezenlyk hard te vorantwoordon'heeft, op dit punt uit don brand. Minder gelukkig was het bestuurder afdeeling Noord-Bovelund van do Zeouwache Landbouw maatschappij met zyn verzoek om voor rekeuing der Provincie aan den steiger te Kortgene eene overdekte veeloodp te bouweu. By de bespiekiug van het voorstel van Ued. Staten om daarop atwjjzeud te beschikken, trof ons bjjzonder de afwezigheid van den afgevaardigde voor Goes, den heer M. Noordjjke. Het waren zeker zeer gewichtige redenen die hem op Noord-Beveland woonachtig en dus in de eerste plaats geroepen om het ver zoek toe te lichten en, zoo daarvoor aanleiding bfstoud, te verdedigen noopten de verga dering te verlaten even voordat dit, voor do landbouwers op genoemd eiland zoo belangrjjk onderwerp ter sprake kwam, om terug te ko men kort nadat het onderwerp was afgehan deld. Hg was nog wel rapporteur, maar liet het uitbrengen van het rapport aan den tweeden rapporteur, den heer Etenbaas. over. De heer Dekker deed toen wat by kon om bet voorstel van Ged. Staten te bestrijden maar het baatte niet; met 31 tegen 6 stom men word dit aangenomen. Wy zullen niet zoggen dat dit niet zou ge beurd zyn, als de heer Noordyko tegenwoordig ware geweest, maar zgn afwezigheid juist by dit punt maakte een zonderlingen indruk. Waren er voor zyn tydelgk heongann ge wichtige redenen, dan zou het zeker zyn nut kunnen hebben, dio to; openbaren. Daarvoor bieden wy hem gaarne in onze kolommen de gelegenheid aan. Deze week hebben er te Middelburg en to Vlissingan verkiezingen plaats voor leden van de Kamer van Koophandel en Fa- fa r i e k o n. In onze stad moeten aftreden de heeren W. J. Sprenger, H. Boiisson, A. A. Mes, C Boudewgnse, C. M. Ghjjsen en M. P. van der Harst on in onze zusterstad de heeren Jos. van Raalte, A. E. Dudok van Heel, A. H. Polak en J. G. van Niftrik. Er zal zeker bg de kiezers wel geen bezwaar bestaan om dien heeren weer een mandaat op t-3 dragon. Aanbeveling onzer/jjds ia zeer zeker overbodig waar het verleden dier heeren als lid der Kanier voor hen zeiven Bproekt. Wg bepalen onB daarom tot de eenvoudige herinnering dat de verkiezing plaats beeft te Vlissingen Donderdag a. s. van des voor middags elf tot des namiddags een uuron te Middelb urg van des morgens tien, ook tot des namiddags een uur. De Standaard neemt ons blad, evenuls de Arnli. Crt, oon dor orgunon, dio na do memorie van antwoord van den Minister Heemskerk eindclgk het stilzwjjgon verbraken en luide uitriepen»Wjj zgn ons spel kwjjt." Wil do Bchrgver dier bewering ons oons aaawjjzon waar en wanneer wjj dien uitroep slaakten Wy herinneren ons dit niet. Wol weten wjj zeer goed dat wy in onB hoofdartikel »Do wind draait" een gansch andere meening openbaarden, zelfs dan die van onzen Arnhcmschon collega. Wy wezen op do inconsequenties van dit kabinet; gevolg van de lastige positie, waarin het zich tegenovor lioele en halve partygenooton bevindt - op zyn, met het oog op hot vorlodon van. twoo zyner leden Tnlina on Kolkman, onlogisch geredeneer over do antithese van dr Kuypor; op do nevelen die volgens dezen nog blgven hangonen op hot verscbyusel dat do christelijke beginselen verwaterd worden. Trots het beweren van den premier dat er velo misverstanden waren, die nu opgehel derd zyn, blgven wg van meening dat het onder de rechterzyde nog allerminst roos kleurig er nitziot. Waarom anders de uitroep van den heer Van Dodem, dat de heele boel ter rechterzyde zou barstan nis dr. Kuyper weer als Minister was opgetreden t Dut getuigt toch allesbehalve van de >broe- derljjke liefde", waarop de schtjjvor in De Standaard zoo stoft. Wy hebben zoo den indruk gekregen dat, gelyk wg schreven, wg bier voor een poli tiek komediespel staan, weerzinwekkend, on oprecht en onzedeiyk. Wy laten ons daarom niet door al dat schooue goredeneer van den heer Heemskerk beïn vloeden. Wie zich dit wel laten doen, vergeet, zegt Het Vad. terecht, dal, indien wy werkelyk (zooals de premier ons suggereeren wil) eenige maanden den Kuyper-koers gevaren hebben zonder het (incrediliU dictuzelf te weten, dat het dan in elk geval de Kuyper-koers moet geweest zyn, zonder Kuyper. Hoe veel anders zul het er aan boord uit zion, en hoeveel an ders de koers wezen, wanneer de ech.pper zelf, al neemt bjj ook het roer niet ir handen, als loods aan boord komt, en met de rich ting tevens de se eid van het schip bepaalt." Daarom zyn wy vjw£ overtuigd dut voor de verkiezingen van .90!* aan de linkerzijde du oogen wel zullen opongaan en wy dun geen gansch verloren spol zullen spelen. Er zjjn nog meer wachters op de politieke tinne, die zich geen rad voor de oogen laten draaien. Zoo o. a. dr A. W. Bronsveld, die trouw de beginselen der Christelijk His- torischen zuiver houdt. Hy herinnert in zyn jongste Kroniek aan don fullen strjjd tusschen jhr rar A. F. de Savornin Lohman en dr A. anyper in ook aan de rode van oerstgenoemde te Ngverdal, waarin hg de candidatuur van don heer Kuyper aanbeval, »een aanbeveling, die haar hoogte punt bereikte in do tirade, dat ei'c ("hristeljjko kiezers als één man hun stem moesten uit brengen op dr Kuyper". Hier heeft men naar de mcening van dr Bronsveld weder eene ver eenzelviging van onze Christelijke beljjdenis met den persoon van dr Kuyper. Daartegen heeft hg, naar hg getuigt, geprotesteerd en dit zal hg bljjven doen. In 1897, herinnert hg, is to Utrecht de Christ, flist. Kiezersbond opgericht ook om te protesteeren tegen den canonWie een Christen is, moet ook anti-revolutionnair wezen. »Wat is nu toch zegt de heer Bronsveld do raison d'etre van 't bestaan eener Chr. Ilist. Unie Als er geen verkiezingen aan de lucht zgn, houden de heeren Lohman c.s. zich op zichzelf, ja richten vurige pjjlen naar 't hoofd van den Standaard-redacteur. Doch nauweljjks moet er voor gemeenteraad of Btaten een verkiezing plaats hebbes, of men ziet ben zich beyvoren, om de plaats, door een anti-revolutionnair verlaten, door oen zyner geestverwanten te doen innemen. Ster ker uiting in dezen geest dan de pleitrede van den heer Lohman voor dr Kuypor ia niet denkbaar. En unn het hoofd van den anti- rovolutionnairen veldheer wordt goon voor waarde gesteld. Men slikt hom met haar on huid. Als hy de Tweede Kamer bmnentroedt, zal heel het Christ, gezin juichen en met het woord vChristeljjk" in de oorlogsvaan zal het drietal: anti-revolutionnair, Roomsch en Christ.- Ilistoriach zyn plan de campagne opmaken voor 't jaar 1909. Toch zgn er enkele verschijnselen, die op iets anders duiden. De tocht van den heer Lohman naar Ngverdal is een bewjjs, dat men niet gerust was. Men was kennelyk bang, dat kg vele Hervormden do tegenzin tegen dr Kuyper to machtig zon wezen. Zy vooral waron het dan ook, dio door den heer Loh man gerust werden gesteld. En onder den jndruk van zyn woord hebben zoker vele kiezers, gesteld voor de kous tusschen een liberaal en den »Chriaten" Kuyper, den luatate gestemd." De hoer Joh. Luteyn ontving Zondag, bjj zyn gelegenheid van zjjn 50-jarig jubileum nis lid der Kamer van Koophandel en Fabrie ken alhier, van zjjn medeleden een brief van gelukwensching en een fraai bloemstuk Wjj ontvingen hei oorste jaarverslag van tie Zeeuwsche Vereeniging tol uitdeeling van klee- dingstukken aan inrichtingen. Het doel is die kleedingatukken uit to deelen aan weldadige inrichtingen en wyk-vereeni- giugen van alle richtiugen in Zeeland, die daaraan behoefte hebben, zoodat plaatsen, die weiuig of niets kunnen opbrengen, bg genoeg zame deelneming toch ontvangen kunnen. De voorkeur hebben echter te MiddelburgWijk verpleging-Verpleeghuis, Ned. Herv. Diaconie, Kinderzorgte Vlissingen: de Ned. Heiv. Diaconie; te Zierikzee de Wijkverpleging. Alhoewel dit jaarverslag voor het eerst uit komt, beeft de Vereeniging al vele jaren be staan als aideeling Middelburg van de Neder landsche Naaiwerkoereenigingzy beeft zich daarvan verleden jaar losgemaakt om een zelfstandige vereeniging te vormen. Dit jaar werden opgebracht door Vlissingen 72, Koudekerke 54, Ziorikzee 51 en Middel- borg 287 stuks, benevens 128 stuks, bjjge- kocht voor giften, f43. Totaal alzoo 592 stuks Uitgedeeld werden aanWijkverpleging. Middelburg 100, idem Zierikzee 70, Diaconie Vlissingon 120, :dom Middelburg 122, Kinder zorg aldaar 60, Doorgangshuis Middelburg 50, Vacantia kolonie Zierikzee 30 en Dorcas Kou dekerke 10 stuks. Het bestuur bestaat uit de dames A. C. A Schoror, presidente, A. M. Djjkmeester, secre taresse, mevr. De Visser—Borgman, mevr. Hosang— Boogaert, J. Ermerins, allen Middel burg, mevr. Gerlacb van St. Joosland, Koude kerke, mevr. Voorhoeve—Serton en mevr- WittoveenPolvliet, Leidon Vlissingen, on J. de Crane, Zierikzee. Op gezellige wjjze beeit de Zangvereeni- ging De V olksstem Zondagavond in een overvolle Schuttershojzaal alhier haar 10-jarig bestaan li' lacht. iiet tooneel was voor deze gelegenheid amaakvol met groen versierd. De voorzitter, de heer G. Wolders, schetste in eenige woorden het lief en leed dat de vereeniging in die jaren ten deel is gevallen en herinnerde aan het feit, dat men, dank zy haar streven, tot de oprichting van het fanfare-corps Exelcior kon geraken. De secretaris dankte, namens de werkende leden, den voorzitter voor de toewjj ling en jjver. waarmede deze steeds de belangen van De Volksstem en Excelsior had voorgestaan. De directeur, de heer A. Calatz, en de voor zitter hadden na de toespraken ieder een fraaie krans in ontvangst te nemen. Ook de voorzitter van den Middelburgschen Bestuurdersbond voerde nog het woord en bracht dank voor de medewerking, door de beide vor- eenigingen op vergaderingen enz. verleend. Het verdere van den avond werd doorge bracht met zang, muziek, voordrachten en besloten met een bal. Zondag middag had bjj do meelfabriek al hi er, ten aanschouwe van een vrjj tnlrjjk publiek, een vriendschappelijke voetbal wed - strjjd plaats tusschen een gecombineerd eerste en tweede elftal van Victoria en De Mosschen, beiden uit Middelburg, die eindigde met 1—0 in het voordeel van eerstgenoemde vereeniging. Te Tilburg moest E. Al. Al. van Vlissingen een match spelen voor den Nederlandschen bond tegen Willem II aldaar, maar duar het terrein afgekeurd was, ging deze niet door en maakte E. Af. M., wegenB te late ontvangst van het telegram, de reis te vorgeefs. Zondagmorgen omstreeks acht uur zag oen bewoner van hot Noordplein alhier op het Soisbolwerk nabjj dat plein het Ijjk van een vrouw voorover in het gras liggen. Vóór het ljjk op den grond lagen eenige geldstuk ken, terwjjl op eemgen afstand een boozeloar gevonden werd. Het lyk bleek te zgn dat van de bier wonoude 46-jarige J. de L., een vrouw van verdachte zeden. Op last van do politie werd het naar bet gasthuis gobracht, waar de schouwing plaats had. Geconstatoord word dat do vrouw om onge veer drie uur in don nacht gestorven moet zjjn. Ook werden sporen gevonden die er op wezen, dat zy betrekkelgk kort vóór haar dood een groote hoeveelheid sterken drank gebruikt beeft. Teekeneu van geweld worden niet op bet ljjk gevonden. Vermoed wordt dat de vrouw in beschonken toestand is neorgevallen, en in den drank gestikt. Door Ged. Staten zjjn. in verband met de bepaling dat de militieraad in Z e e 1 a n d, behalve in de hoofdplaats der provincie, ook vergadert te Goes, Zierikzee. Tholen, Hulst, Neuzen en Oostburg aangewezen Voor de zitting van den Militieraad to Goes

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1