H°. 223.
131" Jaargang.
1908
Woensdag
23 September.
Middelburg 22 September.
Benoemingen enz.
Uit Stad en Provincie.
VerscBiHenfle Berichten.
middelburgs™ courant.
Deze courant ver»chijnt dagelyk», met uitzondering van Zon- en Feeitdage».
Prijt per kwartaal, zoowel voor Middolburg ali voor alle plaateen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nnmmeri kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnatit. te Bilt.
22 Sept. 8 a. vm 63 gr., 12 u. 63 gr., av. 4 n 61 gr. Hoogste barom. stand 773.7 te Riga,
laagste 745 4 te Scilly.— Verwaohting tot den avond van 23 Sopt. matige Z.O. tot Z wind,
toenemende bewolking, mogeljjk regen en iets kouder temporatuur.
Advertontiön20 cent per regel. By abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
alle nadere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 oent per regol. Groote letter» naur de plaat», die ty innemend
Tot de plaatsing van advertontiSn en reolame», niot afkomitig nit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverhoid en Geldwezen, i» gereohtigd het Algemeea Advcrtentle-lturawa A. DB LA
MAB Al., S.I. ▼••rburgw»! 300, Amsterdam.
Sprokkelingen.
Menig handig verslaggever, bekwaam jour
nalist tevens, heeft op het gebied dor reportago
een verdienstelijk en üink stuk werk geleverd.
Dot prikkelt, het spreekt van zelf, tal van
gewone berichtgevers, en ook onder hen zjjn
er die op dit gebied ielB goeds, iets aardigs
leverden.
Maar vrjj nuchter kwam ons voor wat dezer
dagen een Zeeuwsch correspondent der N. R.
Crt uithaalde.
Naar aanleiding van de Missogbers be
weging, die, zooals wjj meldden, van anar
chistische zjjde niet socialistische, zooals
die correspondent beweert opnieuw ïb op
touw gezet, ging hjj op informatie uit of er
grond is voor de bewering dat de ware dader
van den in 1899 gepleegden moord onder
Koewacht zou zjjn iemand, te Solzaete woon
achtig.
Trouwens bjj do behandeling der zaak is
hierop reeds zeer duideljjk gezinspeeld.
Verzamelde die berichtgever nu gegevens
omtrent feiten die licht konden brengen?
Neen, bjj ging naar do familie van den
verdachte, sprak niet eens dien persoon zei ven,
maar vroeg alloen aan de dochter of haar
vader schuldig was.
En natuurljjk ontkende deze dit ten stel
ligste.
Om dit te weten te komen, behoefde men
toch waarljjk niot naar Selzaete te gaan.
Wjj laten de beweging op zich zelve daar
wjj hechten daaraan niet zoo voel waarde.
Maar om die te bestrjjden met zulke middelen,
dat iB toch al te dwaas.
Zelfs al had men den aangewezen per
soon zeiven gehoord, wat zou dan zjjn ontken
nend antwoord te beteekenen hebben gehad
Mon zou dan immers, om het, zonder eenige
vergeljjking te bedoelen, eens uit te drukken,
eenvoudig bjj don duivel te biecht geweest zjjn.
Aan de beweringen ontrent eene bekentenis,
die door don bedoelden persoon op zjjn ziek
bed zou zjjn afgelegd, hebben wjj nooit veel
geloof geslagen. Hot bljjkt dan ook nu dat
de man in de laatste jaren geen oogenblik
ziek is geweest.
Heeft men, zooala men beweert, bjj het par
ket te Gent den bedoelden, nu 63-jarigen man
aangeklaagd, dan is dit de eenige weg om te
trachten klaarheid in deze zaak te brengen.
De groote vraag is maarzjjn er sinds de
eerste behandeling der zaak nienwe feiten aan
het licht gekomen die de justitie aanleiding
geven de zaak op nieuw ter hand te nemen?
Met Land en Volk wekken wjj onze party -
genooten op om Zondag op te gaan naar Den
Haag teneinde deel te nemen aan de meeting
voor grondwetsherziening on al
gemeen kiesrecht.
Komt allen op, zoo schrjjft het blad,
gjj, die democraten zjjt en met ons overtuigd
zjjt dat algemeen kiesrecht voor mannen on
vrouwen eerBte eisch is om te geraken tot
democratische ontwikkeling van ons staats
wezen.
Zjj, die van de noodzakelijkheid van Grond
wetsherziening om daardoor o. m. tot algomeen
kiesrecht voor mannen en r ouwen te komen,
nog niet overtuigd zjjn, moeten door uw op
treden tot die overtuiging worden gebracht.
Zjj zullen uit betoogingen als die, welke aan
staanden Zondag zal gehouden worden, moeten
leeron, dat steeds luider de stom weerklinkt,
dat aan de klemmende eiachen der democratie
geen weerstand meer is te bieden.
Komt dus op in groot aantal.
Dat organisaties zich niot bepalen tot het
zendon van afgevaardigden, maa^ laten de
leden in persoon mee opkomen, om, zooals
het in het manifest van het propaganda-comité
luidt:
met ons te getuigen
Yoor het algemeen kiesrecht
Voor recht en rechtvaardigheid I
Yoor de democratie!
Yoor hen, die in Middelburg daartoe wilden
meewerken, gaven wjj in ons vorig nommer
den weg aan om op goedkoope wjjze de-reis
naar de residentie te maken.
Onlangs maakten wjj op gezag van De Tijd
meldiog van de vele en ernstige
ziektegevallen die zich voordoden bjj
de manschappen in het kamp bjj Ede.
Zo worden toegeschreven aan do onvoldoendo
beschutting des/nachts en de nadeelinge wer
king van don door den regen gehoel door
trokken drasBÏgen bodem.
Tot beden is die bewering, voor zoover wjj
weten, nog niet tegengesproken.
Hjj deze militaire wreedheid zoo schrjjft
naar aanleiding daarvan d. K. iu De Amsterdam
mer zal do vraag gooorloofd zjjn woet
men nu nog niet hoe lichtzinnig in vredestjjd
door militaire autoriteiten over menschonlevons
wordt beschikt on had men niot reeds lang,
niot alloen de miliciens, maar de manoeuvres
zelve, onder een onafhankoljjk medisch toe
zicht behooron te plaatsen
Zouden dergeljjke toestanden, we denken
hierbjj ook aan de veel te zware marschen,
waarover dit jaar zeer werd geklaagd kun
nen bljjven voorkomen, indien de militaire
hardvochtigheid ze behoort zoo by het
vak onder humanitaire, civiele tucht ware
gebracht
Welke volksvertegenwoordiger neemt einde-
ljjk eens het initiatief, om met hot parlement
den Minister van Oorlog te noodzaken eens
doortastende hervorming ten deze in te voeren,
in 't belang van duizenden jongelieden, wier
leven, of gezondheid, zoo herhaaldelijk noode-
loos wordt gewaagd?
Waren geneesheeren verantwoordelijk voor het
opvolgen der hygiënische eiachen bjj manoeuvres,
marschen enz., aan deze buitensporigheden zon
ongetwjjfeld spoedig oen einde gekomen zjjn.
Nu door het plan van den Minister van
Financiën deverhoogingvanden a c-
cjjns op het gedistilleerd weer op
den voorgrond is getreden, verdient zeker wel
de aandacht het zesde nummer van Pro en
Contra, een nu en dan verschijnend geschrift,
waarin'belangrjjke kwesties van den dag worden
behandeld.
In genoemd nummer nu wordt de bewuste
accjjns besproken en wol Pro door den heer
H. Heetjans, oud-rjjksontvanger te Assen, en
Contra door den hoer J. W. van der Willigen,
ontvanger der directe belastingen enz. te
Zuidlaren.
Eerstgenoemde besluit zyn betoog als volgt
lo. De bezwaren, die tegen accynsverhooging
op gedistilleerd kunnen worden ingebracht,
zyn niet van zoodanig gewicht, dat daarom die
vorhooging is at te keuren.
2o. De accynsverhooging is wenscheljjk als
daardoor de Buikeraccyns kan verlaagd wor
den, en
3o. Afgescheiden van den suikeraccjjns, is
verhooging van accyns op gedistilleerd aan te
bevelen als een krachtig middel tot bostryding
van drankverbruik, niet alleen omdat de ver
hooging vermindering van alcoholverbruik ten
gevolge hoeft, doch ook omdat daardoor de
drankbestrijding meer invloed krygt en tot
verhoogde werkzaamheden in staat zal zyn,
en het lager gehalte van den drank deze min
der nadeelig op het organisme doet inwerken.
De heer Van der Willigen is even goed
tegenstander van drankmisbruik als de heer
HeetjanB. Hjj acht echter om economische
redenen de verhooging verkeerd. Vooreerst
houdt deze accynsverhooging in 't minst geen
rekening met do draagkracht der ingezetenen.
Hot deel der bevolking, minder met aardBche
goederen gezegend, brengt zeker niet 't minste
bjj voor den accjjna. De meer bevoorrechten
worden hier nog eens bevoorrecht. Daarbjj
moet gelet worden op ae ontduikinghoe
hooger accyns, hoe meer gewin bjj ontduiking,
hoe grooter gevaar voor de moraliteit van
den accynsplichtige.
Dat niemand behoeft te drinken, is zeker
waar, maar dat er in die leer een vrjj hard
oordeel ligt opgesloten en een min of moer
baasachtig optreden tegen den medemensch,
is eveneens niet tegen te spreken. Een be
lastingwet ia noodig om geld te krygen en
verbooging van den accyns is een heel gemak-
keljjk middel maar een belastingwet moet
een belastingwet bljjven en mag niet oubilljjk
zjjn. Dat ncejjnson best gemist kunnen wor-
don, hoeft ons de geschiedenis van ons belas
tingwezen geleerd. Aecjjnsvermindering zou
grooter armoedo kunnen voorkomen en oen
goheelo afschaffing zou allicht een weldaad
kunnen zyn.
De Rijksverzekeringsbank.
Het Tlhld. is thans iu staat de juiste toedrucht
mede to deelon van de wjjzigingen in het be
heer dor Ryksvorzokeringsbank, die in de
laatste dagen tot verschillende berichten aanlei
ding bobben gegeven.
Sedert gcruimon tjjd is oen commissie, be
staande uit verschillende afdeelingscbefs, bezig
om maatregolon te beramen tot vereenvoudi
ging dor administratie van de Rijksverzeke
ringsbank. Als gevolg van de conclusie dezer
commissie zal een proof genomen worden om
verschillende werkzaamheden, welke vroeger
onder verschillende afdeelingen verdeeld wer
den, te brengen onder é-jn hoofd, teneinde
zoo doende tot bezuiniging te komen. De
combinatie zal omvatten de werkzaamheden
welke thans verricht worden op de afdeelingen
Ongevallen en Bedryf, voor oen deel ook van
do afdeelingen Boekhouding, Comptabiliteit,
Statistiek, Inspectie en de Medische afdeeling-
Aangezien de gebouwen der Bank geen vol
doende localiteitcn aanboden, moest voor het
nemen van een proef andere huisvesting ge
zocht worden deze is gevonden in »de Brakke
Grond."
De ware toestand is nu zóó, De voorberei
dende werkzaamheden zyn aangevangen om
15 October a.s. het gebouw »de Brakke grond"
te betrekken, waar onder leiding van boven
bedoelde commissie de verschillende werk
zaamheden zullen worden gecombineerd. De
proef zal omvatten de gemeente Rotterdam
eenerzjjds en de provinciën Friesland, Gronin
gen en Drente anderzyda. Als hoofd van deze
territoiren zyn twee commiezen aangewezen.
Voor de afdeeling Rotterdam zal tegelykertyd
een proef worden genomen met een gewyzigde
administratie.
Bjj kon. besluit:
is benoemd, buiten bezwaar van 's Rjjks
schatkist, tot vertegenwoordiger van de regoe-
riDg op het van 28—30 September e. k. te
Abbazia te houden 4e internationale congres
voor tbalassotherapie dr C. M. Mol, arts te
's Gravenhago (Schovoningen);
zyn bonoemd tot lichtwachter-machiniBt
aan boord van 'sRjjks lichtschip: Terschellin-
gerbank de heer C. de Waard, en Haaks de
heer M. Robaard, beiden machinist ter koop
vaardij
bjj den raarinestoomvaartdienst benoomd tot
officier-machinist 2e kl. de hoofdmachinist
W. Dondorff;
zyn benoemd tot Rjjkszuivelinspecteur G J.
Bieleman, thans boterinspecteurr1 te Utrecht;
tot adjunct-Rykszuivelinspecteur J. J. C. Jur-
ling Beek, thans botervisiteur te U.recht;
is benoomd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau de controleur by het binnenlandsch
bestuur te Takalar (Celebes on onderhoorig-
heden) J, Tideman
is toegekend de goudon eoremedaille dier
orde aan den cipier by 's Lands gevangenis
te Makasser D. W. Koekerita.
Deze week verloenen de Ministers van
Financiën, Buitenlandsche Zaken, Oorlog en
Waterstaat geen audiëntie.
In de SI. Ct. no 222 zyn opgenomen de kon.
besluiten, bevattende nadere vaststelling van
de Koninkljjko vlag en van onderscbeidings-
vlaggen voor de leden van het Koninkljjk
Huis.
In dezelfde courant brengt de Minister an
Justitie ter kennis, dat aan de tucht
school voor meisjes, thans govestigd te Zeist,
nader over te brengen naar Montfoort, moet
worden vervuld de betrekking van directrice.
Do benooming geschiedt aanvankelijk tjjde-
ljjk op proef, waarop na verloop van 1 jaar
de vaste aanstelling kan volgen
Aan de betrekking is verbonden oen salaris
van ten minste f1700 en ten hoogste f2100.
met kostelooze inwoning en voeding, en vrye
geneeskundige behandeling.
Voor nadere inlichtingen zjj verwezen naar
genoemde St. Ct.
De Staatscommissie voor de stuurlieden-
examenB, bedoeld jn de Schipperswet Stbl
1907, no. 244) zal, aanvangende 13 October,
zitting houden te 's-Gravenbage.
De aanvragen om tot de examens te worden
toegelaten moeten vóór 3 October ontvangen
zjjn door den plaatsvervangendon voorzitter
er commissie, don boer J. P. J. Lucardie,
Cnlandstraat 55, Rotterdam.
Voor nadere inlichtingen zie men do St. Ct.
no. 222 on do advertentie in dit nommer van
ons blad.
By het bouwdepartement in de kolonie
Suriname kan worden bonoemd een opzichter,
die zal worden bolaat met bot toezicht op de
uitvoering van de werken voor de stadaafwa-
tering te Paramaribo en in verband daarmede
eenigermate bokond moet zjjn met comentjjzer
(Monier-)werken.
Voor do voorwaarden en bepalingen verwyzen
wjj naar do St. Ct. van beden.
De groote Schuttershojiaal alhier was
Maandag avond by de tweede voorstelling van
Benner's Bioscope weer zeer goed bezet.
Hetzelfde programma als Zondag werd uit
gevoerd, met hetzelfde succes als toenluide
en van waardeoring getuigende toejuichingen.
Ook klonk er weer menige harteljjke lacb,
en werd onze Koningin opnieuw met vreugde
begroet.
No. 47, een concours van fanfarecorpsen, of
liever de deelneming daaraan voor het eerst
door een muziekgezelschap uit een kleine ge
meente, maakte een alleraardigst effect, vooral
door het hooren spelen van eon muziekkorps.
Volgende avonden wordt een ander pro
gramma vertoond en Woensdag middag, van
twee tot vier uur, geeft men oeno extra kinder
en familievoorstelling.
Tot bywoning van die Woensdagmiddag
voorstelling zyn de weeskinderen van het ge
sticht op de Heerengracht genoodigd,
Vrjjdagavond te half acht geeft het
Middelburgsch Muziekkorps weder een openbare
muziekuitvoering op de Groote Markt alhier.
In de St. Ct van 19 dezer stond, dat aan
mr H. J. Dückmeeater te Middelburg,
Commissaris der Koningin in Zeeland, ver
gunning is verleend tot het dragen van het
ridderkruis der 2e kl. der Koninkljjke Kroon
orde van Pruisendit moet zjjnhet ridder
kruis der 2e kl. met de Sier, der Koninklyke
Kroonorde van Pruisen.
De Zangvereeniging V. Z. O. S. te Re-
nesso zal Zondag aanstaande in de kerk te
Noordwelle een uitvoering geven mot
welwillende medewerking van mej. Joh Bolle
uit '8 Gravonhage, sopraan, en den heer en
mej. Klimmerboom uit Zierikzee, orgel en viool.
Zaterdagavond is teSirJanslandde
schietbaan van de sèhietvereeniging Graaf
Lodewijk van Nassau met eenige feestelijkheid
ingowjjd.
Voorafgegaan door het muziekgezelschap
Nu met hope van Bruinisse werd naar het terrein
gemarcheerd, waar do voorzitter der schietver
eeniging, de heer M. K. do Ronde, een toespraak
hield.
Daarna word door den burgemeester, de
heer J. C. v. d. Have, het eerste schot in do
baan gelost, waarop de voorzitters van eenige
zustereenigingen en de leden dor Bchietver-
eeniging volgden.
Naar men ons uit O o s t b u r g meldt,
zal Minister Hoomskerk 29 September a. s. 'de
opening van de ambachtsschool bywonen. Hjj
uam de uitnoodiging aan om aan te zitten aan
het noenmaal, dat door het bestuur dier Bchool
ter zyner eere gegeven wordt.
&NDERWU&
De voordracht voor hooid der school A
te Sluis bestaat uit de heeren J. van Houte
te Oostburg, H. M. Kerpestejjn te Sluis en J.
Roda, hoofd der school te Biervliet.
Donderdag beeft de benoeming plaats.
Do collecte voor de Scholen met den
Bjjbel bracht dit jaar op teHeinkenazand met
's-Heer Arendskerke (per ljjst) f 148.50, Sehoon-
djjko (G.-K.) f 125.59' en Wiasekerke (N.-B.)
met Geersdyk (per ljjst) f 131.
In het Groot-Auditorium der Hoogeachool
ti Utrecht droeg Maandag middag prof. dr.
W. H. Julius, reclor-magnificus, het rectoraat
der Universiteit over aan zyn opvolger, prof.
dr. J do Vries en hield daarbjj oen rede, waar
aan het volgende is ontleend
Het aantal Btudenten, dat zich liet inschry-
von, bedroeg 979, waaronder 139 vrouwelijke,
verleden jaar was het 975, waaronder 114
vrouwelijke. Het geheele aantal is dus toe
genomen, maar dit is te danken aan het
zwakkere geslachthet aantal manneljjke stu
denten verminderde van 861 op 840.
Te Groningen werd bjj dezelfde gelegenheid
door den altredenden rector magnificus, prof.
dr Mulder, een oratie gehouden over het
aanwenden van middelen ter voorkoming van
oogziekten. De oratie had tot titel: »Propby-
laxo in de oogheelkunde".
Bjj de mededooling over de lotgevallen van
de Universiteit in het afgoloopen cursusjaar,
merkte prof. Mulder op, dat ingoschreven
waren 459 studenten, één meer dun hot vorige
jaar. Daaronder waren 92 dames, tegenover 80
in don vorigen cursus, zoodat het aantal man
neljjke studenten met 11 is verminderd, dut
der vrouweljjko mot 12 vermeerderd. De toe
vloed van damesstudenten neemt in de laat»te
jaren sterk toethans vormen zjj reods het
1/5 gedeelte van hot goboole aantal studen
ten, tegenover 1/6 in het vorige jaar, 1/7 in
het daaraan voorafgaande, on 1/9 drie jaar"
goledon. Zoo voortgaande, zullen de pariyen
weldra geljjk zyn.
LETTEREN EN KUNST.
Publo Sarazate, de beroemde Sp&auscbe
violist, is Zondagavond op 64jarigen Ieeftjjd
overleden in zyn villa te Biarritz.
Sarazate was tien jaar toen hjj voor konin
gin Isabella van Spanje speelde, en by was
pas dertien toen hjj aan het conservatoire te
Parjjs den eersten prys verwierf. Daarna be
gon zyn triomftocht over de heele wereld, die
oigenlyk tot zyn dood heeft voortgeduurd.
Want bjjna ieder jaar ging hjj weer op nieuw
op reis. We herinneren er aan dat hjj een
zestal jaren geleden ook nog te Middel
burg is opgetreden.
Het inkomen, dat hjj met zjjn vioolspel won,
werd op een ton per jaar geschat.
RECHTSZAKEN.
Eenigsn tjjd geleden werd melding ge
maakt van de arrestatie van een gewezen
kantoorklerk te 's Gravenhage, die in Decem
ber 1905 een bedrag van f' 21.540 had ver
duisterd, van welk geld hjj, voor f 20.000,
een ljjfrente had gekocht.
Gelyk men zich zal herinnëren, was beklaagde
door de directie van een hypotheekbank met
bet bedrag uitgezonden ter betaling, doch was
teruggekomen met de boodschap, dat hem het
geld ontstolen was.
De man stond Maandag voor de rechtbank
te 's Hage terecht. Hjj bekende. Hjj had het
geld verduisterd, om een der directeuren, die
meermalen onaangenaam tegen hem was, te
»pesten."
Eisch3 jaar gevangenisstraf.
Door den ambtenaar van bet O. M. bjj
de Utrechtsche rechtbank 1b tegen een land
bouwer wegens vervalsching van melk door
toevoeging van water, 7 liter op 50 kan melk,
zes weken gevangenisstraf gebiecht.
Do leden van de Eerste Kamer zyn tegen
Maandag 28 dezer, des avonds te half negen,
tor vergadering bijeengeroepen.
In aansluiting op ons vorig bericht be
treffende de oprichting te Dinteloord eener
Coöperatieve Beetwortel Suikerfabriek, kunnen
wjj thanB mededeelen, dat zich te dien einde
oen comité gevormd heeft, waaruit een bestuur
is gekozen dat als volgt is samengesteld
dr J. Geluk, Bergen op Zoom, voorzitter, J.
Kakebeeke, Goes, ondervoorzitter, G. Versluys
burgemeester te Fynaart, secretaris, en W.
Kakebeeke, Rilland-Bath, 2e secretaris.
Te Santpoort is Maandag zonder eenige
plechtigheid in het kerkje aldaar de gedenk
steen geplaatst voor wjjlen dr. Laurillard.
Een koopman in emaille naamplaten te
Amsterdam vertoefde Vrydag te Haarlem on
was daar bezig bjj een winkelier een naam
plaatje aan de deur te bevestigen, toen een
net gekleede dame hem vroeg of hjj aan haar
deur eenzelfde bordje wilde maken.De man
ging mede en werd in een zijstraatje van de
Korte Houtstraat op een bovenkamer gelaten.
Nauwelijks binnen kreeg hjj een geweldigen
Blag op het hoofd en verloor zjjn bewustzijn.
Toen hjj weer bjjkwam bevond hg dat hem
f 18 uit zyn portemonnaie was ontstolen. Hjj
maakte gerucht en dreigde de politie te halen,
indien men hom niet dadelyk zyn geld terug-
gal, doch toon kwamon twee kerels, die hom
een vuistslag in het gezicht toebrachten en
toen de trap afgooiden. Toen de politie, door
him gewaarschuwd, kwam, bleek niemand te
huis te zyn. Bjj onderzoek kwam uit dat de
woning pas twee dagen te voren betrokken
was.
Te Haarlem heeft een ingezetene een
eigenaardige weddenschap aangegaan mot een
clown van het circus Corty—Althoff, dat daar
