MIDDELBIJRGSCHE COURANT.
N°. 219.
131* Jaargang.
1908
Woensdag
16 September.
HiddelDarg 15 September.
DE OPENINGSREDE.
Benoemingen enz.
Oil Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k i, met uitzondering van Zon- en Feoitdage*.
Prjj» por kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. voorbericht van het K. N. Mot. lnstit. to Bilt.
15 Sept. 8 n. vin 55 gr., 12 u. 09 gr., av. 4 u 66 gr. Hoogate barom. stand 770.9 te Ilortn,
laagste 749.5 to Soydisfjord. Verwachting tot den avond van 16 Sopt. zwakke tot matige
winden uit Zuid. richtingen, veranderlijke bewolking, mogelijk onweer en dozolfdo temperatuur.
Advortentiön20 cent per regel. By abonnement veel lagei. Geboorte-, dood- en
alle andore familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 oent per regel. Groote lettere naar de plaats, die sy innemen.
Tot de plaatsing van advertontiSn en reolamos, niot afkomstig uit Zeeland, botroffende
Handol, Nijverheid en Geldwosen, i» gereohtigd hot Algemeen Advertentie-Saraas A. DU LA
MAIS An., N.I. Veerbargwsl 266, Amsterdam.
maai van
keuzen,
directeur
17 en
lept. Ten
ten, Bloe-
ihuttershof
17e van
-10 u. en
n 7—10 u.
der TP<ri-
■huis 11 u.
d. Tooneel-
ichouwburg
.C. Hoojj-
rt- en Ge-
gespelers.
gespelers.
J. F. Has-
rt- en Ge-
H. T.
Concert-
R. Fruin.
rehoorzaal.
ber JrJ -
Per telegraaf.
Ingevolge opdracht van II. M. do Ko
ningin word heden door oono Commissie,
bestaande uit do Ministers, de zitting der
Staten-Generaal geopend.
Do Minister van Binnenlandscho Zaken
sprak daarbij de volgende redo uit
„Mijneheeren.
De Koningin, tot baar leedwezen vorhin-
derd in uw midden te verschjjnen, heeft ons
opgedragen deze zitting der Statou-Gonoraal
te openen.
In de vriendschappelijke verhouding tot
de Regeering der republiek Venezuela is
een storing gekomen, naar welker vreed
zame opheffing door Harer Majesteits Regee
ring wordt gestreefd.
Onze betrekkingen met de overige bui-
tenlandsehe mogendheden zijn bij voortdu
ring van den meest vriendscbappelijken aard.
Veel is er in het moederland en koloniën
dut tot erkentelijkheid strekt. NoohtanB
zijn er ook eenige minder gunBtigo ver-
Bohijnselen waar te nemen.
Met dankbaarheid mag worden vermeld
dat de toestand van landbouw, tuinbouw
en veeteelt over het algemeen bevredigend
is. Het gevaar, dut door het optreden van
het mond- en klauwzeer den veestapel be
dreigde, is thans geweken.
Minder voldoening geeft, mede tenge
volge van do moeilijkheden op de geld
markt, de toestand van Handel en Nijver
heid.
Het scheepvaartverkeer over enkele Ne-
derlandsche havens is in dit jaar geringer
dan in 1907. Dientengevolge geeft het scheep
vaartbedrijf, in het bijzonder do algemeene
vrachtvaart, onbevredigende uitkomsten. In
meer dan een gemeente trof door doze oor
zaken werkloosheid een deel dor arbeidende
bevolking.
De belasting-invoering in het gouverne
ment Sumatra's WestkuBt heeft in dat ge
west ongeregeldheden doen ontstaan, die
de Regeering diep betreurt, ook met het
oog op de gevallen slachtoffers.
De kolonie Curagao ondervindt schade
door de verstoring van het verkeer mot
Venezuela.
Lof verdient de wijze waarop, zoo hier
te lande als in de Koloniën, burgerlijke en
militaire landsdienaren zieh van hun plicht
kwijten.
De toestand van 's lands financiën eiacht
zooveel mogelijk beperking bij de voorstel
len tot uitgaven en vordert, afgezien nog
van hetgeen later noodig zal zijn, voor do
uitvoering van sociale hervormingen duur
zame versterking dor middelen tot behoud
van het financieel evonwioht.
Daartoe zullen u wetsontwerpen worden
aangeboden tot herziening en verhooging van
het recht van successie en tot invoering van
eene algemeene inkomstenbelasting mei
kapitaalsbelasting als aanvulling, tor ver
vanging van de vermogens- en bedrijfsbe
lasting.
Teneinde te voorzien in het tekort voor
het volgend dienstjaar zullen u voorstellen
bereiken tot heffing van een matig aantal
opcenten op de vermogens- en bedrijfs
belasting en tot verhoogiog van don accijus
op het gedistilleerd, waarvan do opbrengst
in de toekomst zal kunnen strekkon tot
aequivalent van een verlaging van den
accijns op den suiker.
Verschillende wetsontwerpen, behalve de
reeds tevoren toegezegde, zullen eerlang u
bereiken, waaronder:
tot herziening van de wetgeving betref
fende de naamlooze vennootschappen
tot wijziging van het zeerecht;
tot herziening van de bepalingen van
het Burgerlijk Wetboek ton aanzien van
de verplichting tot vergoeding van schade,
door oene onrechtmatige daad ontstaan,
en tot regeling van de aansprakelijk
heid voor schade, door automobielen ver
oorzaakt
tot gedeeltelijke herziening van het eerste
Boek van het Wetboek van Strafrecht
tot regeling van de banken van lecning;
tot het vaststellen van bepalingen omtrent
do toekenning van pensiocu aan do woduwen
en weczen van militairen bonedon don rang
van officier, behooronde tot do zee- en land
macht.
tot wijziging van de wet op het militair
onderwijs
tot herziening der wot tot rogoling van
het voeartsonijkundig staatstoezicht en de
vpoartsemjkuudige politie
tot beperking van don Zondags- on den
nachtarbeid in hot broodbakkersbedrijf
alsmede eenige voorstellen van bijzonde
ren en dringenden aard tot herziening der
ongovallenwet
plannen tot verbetering van de Maas tus-
schon St. Andrios en Hodikhuizon, zoomode
van den Geldersohon IJsol.
Voortgegaan zal worden mot het bevor
deren van de totstandkoming van spoorweg-
lijnen, welke aan do looale verkeersbehoeften
voldoen.
Van de bestnursbemoeiingen met hot
finantieel beheer in de zelfbesturende land
schappen van den Oost lndischen Archipel
mogen voor de welvaart dier landschappen
goede vruchten worden verwacht.
Hot bezoek van den Gouverneur-Gene
raal van Nederlandsch Indië aan Aljeh
hoeft tot een helder inzicht in den gang
der zaken aldaar geleid en duidelijk een
weg tot bevrediging van dat gewest aange
wezen.
Gewichtige aangelog. nheden zullen ook
dit jaar uwe aandacht en toewijding vragen.
Moge God Zijn zpgen op uwen arbeid
doen rusten 1
In naam djr Koningin verklaren wij de
zitting der Staten-Generaal te zijn geopend."
In den aanvang der rede, waarbij meestal
bekende feiten worden opgesomd, trekt do
aandachtds verzekering omtrent Venezuela
Zp is eenvoudig en kort, zooals in do ge
geven omstandigheden wel het best mag
heotenen al is bekend dat de Regeering
streeft naar een vreedzame opheffing van
de storing in de vriendschappelijke verhou
ding mot die Republiek, eene verklariDg
daaromtrent mocht in do rede niet gemist
worden, al ware het alleen tegenover hot
buitonland.
In de rede wordt verder zeer voel be
loofd, te veel vooral met het oog op hot
zittingsjaar dat wij nu intreden en dat, als
het laatste van het vierta1, voor vruchtbaron
arbeid niet veel gelegenheid geeft.
Wat toegezegd wordt, bunnen wij overi
gens in het algemeen wel mot sympathie
begroeten.
De in 't vooruitzicht gestelde financieels
planneD, vooral dat tot invoering van eene
algemeene inkomstenbelasting, zyn te waar-
deeren, afgezien natuurljjk van don ovon-
tueelen inhoud der voorstellen.
Do vraag is slechts wanneer do Rogeering
met die plannen voor den dag zal komen
Vermindering van den suikeraccijns wordi
ons in de toekomst beloofd, nadat eerst
verhoogirg van den accijns op hot gedis
tilleerd zal zijn ingevoerd. Dit keuren wij
af, zooals wy steeds zijn geweest togen die
verhooging. Moet zij echter komeD, dan
dient do verlaging van don Buikoraccijn;
tegelijkertijd ingevoerd te worden.
Eigenaardig dat van dezen Minister van
financiën te wachten zijn een matig aantal
opcenten op de vermogens- en bedrijfsbe
lasting.
Wat heeft indertijd de rechtorzijdo
oir Kolkman zelf niet hot minst zijn
voorganger Do Meester om zijn opconton
ihokeld
Mon noemde die toen de tiende penning
En nu wil de Minister Kolkman zelf ze
heffen 1
In de toegezegde voorstellen op ander ge
bied schuilt overigens veel goeds. Maar wij
blijven bij onze meening dat ook nu weer
het menu veel te overladen is. En dan
wij verwachten nog steeds de 10 Maart
toegezegde verruiming van het belasting
gebied der gemeenten en zooveel andere,
destijds beloofde nuttige voorstellen.
Omtrent de roden, dieH. M. de Koningii
belette de plechtigheid van dezen dag bij
te wonen en daaraan den zoo aantrekke-
lijken en gewenschten luister bij te zetten,
bevat de rede geen enkele nadere bijzon
derheid.
Dat kan een gunstig of een ongunstig
toeken zijn.
Men verliezo echter niet. uit het oog dat
van officiocle zijde nog niets is gemeld dat
grond geeft voor oen blijde vorwachting on
een tegenspraak dus ook geen reden vau
bestaan zon hebben.
Wij dienen nu maar in afwachting te
leven of er wel een mededeoling van boogor
hand, die dan natuurljjk gunstig zou luiden,
;cdnan wordt.
Ten slotte onzen indruk over het geheel
samenvattend, zouden wij de rede willen
qualificceren als een vuurwerk dat enkele
mooie nommers bevat, daardoor wel hier en
daar oen aardig effect maakt, maar ten
slotte als geheel geen blijvenden indruk
achterlaat.
Na afloop heeft men alle u nleiding voor
gogronde opmerkingen.
Er spreekt uit de openingsrede geen
karakter, geen politiek beginsel.
Is dit nu een staatsstuk, uitgaande van
een Christelijk Ministerie
Dat is toch immers het kabinet-Heems
kerk, zotelende, zooils het bij zijn eerste
optreden in de Tweede Kamer zeide, „in
de partijen der rechterzijde."
Ie de rede leest, zal het met grond
kunnen beschuldigen dat het zijne beginse
len verloochent.
Het geheele stuk stempelt het Ministerie
tot een zuiver zaken-Kabinet, waardoor het
alle recht verliest zich te beroepen op zyn
oorsprong en te blijven beweren dat het
behoort tot de partij der coalitie.
Verder wijzen wij er op dat over ouder-
doms- en invaliditeits-verzekering geheel
gezwegen wordt.
En in 1905, onder dr Kuyper, waren
desbetreffende ontwerpen al klaar, die zeer
werden geprezen.
Waarom die nu niet toegezegd?
Over het kiesrecht een prineipieole
kwestie wordt ook met geon woord gerept 1
Te meer reden dus om de actie voor
algemeen kiesrecht met alle kracht voort
te zetten.
De Minister van Oorlog en die van
Marino doen in de rede ook hot zwijgen er
aan toe, wat ten minste in onze oo
oen voorrecht is.
Met dat al, is groot onze belangstelling
wat er van het toegezegde tot Btand zal
komon.
Het behoeft niot zooveel te zijn, wil onze
vorwachting op dit punt nog worden over
troffen.
Van Ilouten's tiende.
Er ia weêr een staatkundige brief
mr. S. van Houten verschonen.
Daarin bezweert hjj den Minister Heemskerk
om zjjn ambtgenoot Nelissen te bewegen, af
te zien van zyn plan om de wet op het Ar
beidscontract onveranderd in te voeren. Daar
voorziet de staatsman in ruste allerlei jam-
De schrjjver eindigt zjjn Brief mot deze
regelen
Met dezen brief is weder een tiental vol
tooid. Indien ik deze publicatie verder voort
zet, zal het zyn om zelfstandig op do verkie
zingen van 1909 invloed te oefenen. Daarvoor
dient echter te worden afgewacht wat het
Ministerie doet en welke stelling de verschil
lende groepen in ons politiek loven innemen
tegenover zjjn oventueele handelingen en voor
nemens. Om nog eens, gelgk in mjjn brochure
over do Slaal-crisis, een beeld aan het spel
te ontleenen, zou ik zeggen, dat Heemskerk
winnende kaarten in handen heoft, mits hg
goed speelt. In de politiek heeft men nooit,
als somtgds in het kaartspel, zóóveel hooge
troeven, dat men zgn spel slechts door abuizen,
maar bjj regelmatig spelen niet verliezen kan.
Tot dusver heeft Heemskerk geen bepaalde
fouten begaan, maar ook nog geen meesterschap
getoond. Eerst in dit winterseizoen kan blgken
of do leiding, die de omstandigheden in zgn
hand legden, hom is toevertrouwd."
Door de arrond-rechtbank te Amsterdam
t r vervulling eener vacature van rechter in
dat collego, i pgomaakt de navolgende alpbu-
betische ljjst van nanbeveling: mr. G. W.
Eekhout; mr. J. W. Huyainga, advocaat en
procureur, en jbr. mr. J. J. A. Quintus, subst.
griflior, rochter-plnatsvervanger en subst. oflicior
van justitie bjj gemeld college.
Ministers van Oorlog en van Marine
verleenen reap. Donderdag en Vrijdag a. s.
geen audiëntie.
Bljjkens mededeeling in de St. Ct. no 216 is
St. Potersburg besmet verklaard wegens Aziu-
tiacbe cbolera.
Hot aantal quarantaine dagen ia bepaald
°P 1'
Kiesreclitbetooglng.
Op de Zondag te 'a Gravenbage vanwege de
9. D. A. P. gehouden kiesrechtbetooging, waar
van wy in ons vorig nommer in 't kort mel
ding maakten on die uitmuntend geslaagd is,
werd door hol opsteken der handen, met ulge-
moone stommen, eene motie aangenomen
waarin
goproteateerd werd tegen het verder versto
ken houden van 500.000 arbeiders en van alle
i van het kiesrecht, waardoor de arbei
dersklasse verhinderd wordt op wettelijke
wjjzo hare ontvoogding op volle kracht te
voeren
met te meer klem van Regeering en Volks-
ertegenwoordiging geëischt werd, onverwjilde
aan de orde stelling v&n de Grondwetsherzie
ning tot invoering van het algemeen kies
recht, nu de crisis, door de toenemende wan
orde in de productie veroorzaakt, opnieuw be-
wjjat dat de bezittende klasse niet in staat is
aan de eischen, die redelijker wjjze aan de
maatschappij mogen worden gesteld, te vol
doen en
werd verklaard dat de georganiseerde arbei
dersklasse in Nederland onverpoosd en met
nspanning van alle hare krachten den strjjd
▼oor het algemeen kiesrecht zal voeren en niet
zal rusten dan nadat de tegenstand der reao-
tionnaire elementen is overwonnen en de zaak
van het algemeen kiesrecht in Nederland heeft
gezegevierd.
In den eindeloozen stoet, die in de beste
orde do Btud doortrok en vijftig minuten noodig
had om voorbjj te trekken, waren dertien
muziekkorpsen.
Een aantal matrozen, mariniers en andere
militiaren, ter deelneming aan de beweging
Den Haag overgekomen, en evenals de
overige betoogers een kaart dragende waarop
Wg eischen bet algemeen kiesrecht", werden
niet op het veld toegelaten. Zjj hadden echter
een plaatsje gevonden op een aangrenzend
land, van waar zg toch de meeting eenigezinn
konden volgen. Ook mochten, volgens bevel
van hooger hand, geen militairen deelnemen
aan aen optocht. Zjj werden met luide hoera's
begroot.
Het woilaud aan de Hoef kade, voor de me.
ting bestemd, was tengevolge van het regen
achtige weder nog al drassig.
Toon na afloop van de betooging de Btoet
naar het Malieveld was getrokken, begon het
te stortregenen, wat aanhield tot de spits het
eindpunt had bereikt.
Bjj bevelschrift der arrondissements
rechtbank te Middelburg is naar de open
bare terechtzitting verwezen P. v. R., 20jaan
landbouwerBknecht, wonende te E e d e, be
klaagd van brandstichting in den nacht van
5 op 6 Sept jl. te Eede, in eene graanmyt,
toebehoorende aan de wed. J. Gjjs.
Te 'sGravenhage werd Maandag eon ge
woon politie-diploma behaald door A. van der
Ende te Middelburg.
Do St. Crt. no 216 bevat een afdruk van
de oprichtingsakte der N. V. Zeevaartschool-
belangen, gevestigd te VlisBingen.
De vennootschap is aangevangen 17 Augus
tus j.l. en eindigt 7 Januari 1932.
Hot kapitaal der vennootschap bedraagt
f 600, verdeeld en 6 aandeelen f 100.
Aandeelhouders kunnen alleen zgn leden
van de Vereeniging Zeevaartschool aldaar.
Het bestuur is opgedragen aan óón directeur.
Het doel der vennootschap, die geves
tigd is in de De Rnjjterschool, is door het
verhuren van muurvlakten, het stellen van
compasseo, en op alle andere wettige wjjzen
geldon te verdienen en die te besteden in het
belang van de zeevaartschool.
vereenigden de deelnemers
aan den kolfwedbtrjjd te Goes zich aan een
diner, waarbjj ook de burgemeester en de
wethouders aanzaten.
's Avonds trad Cacadorus in den tuin van
de Prins van Oranje voor een taljjk publiek op
ou wtrd er op de Markt door de harmonie
Euphonia een openbaur concert gegoven.
Heden morgen zou een rjjtoer worden go-
maakt, doch deze is, met het oog op den ge-
egelden gang van den wedatrgd, uitgesteld
tot 's namiddags.
Prjjswinnor in don korpswedstrjjd zal, naar
mot bjjna volkomen zekerheid voorspeld kan
worden, zjjn De Zaanstreek, te Koog a/d Zaan,
dio op het oogenblik mot 366 punten verreweg
bet hoogste staat.
Do gemeente veld wacht or A. Reynhout te
W omeldinge vierde heden zjjn 70 sten
jaardag. Door eene commissie worden hem
beden avond eenige bewjjzen van waardoering
aangeboden.
Naar men ons uit B r u i n i s s o meldt,
is Maaudagmorgen de met hoogwater op do
Krammerplaat aan den grond gevaren walepont
vlot gekomen, nadat den geheelen naebt door
ploeg volk gewerkt is om een groot deel
der lading over te nemen in elf hoogunrzon
en oen tjalk. Naar men zegt, beeft hot Bcbip
nogal avory. Het ligt nu voor nader onder
zoek in de tramhaven.
Verzekering dokt de schade aan schip en
lading.
Dit Stavenisse schrjjft men ons
Het ljjk, dat Maandag in verregaanden staat
in ontbinding aan den zeedjjk van de Stave-
nissepolder werd gevonden, bad een lengte
van 1.80 M. Het miste beide banden, terwjjl
het hoofd als het ware geheel ontvleescht was.
Het ljjk was gekleed met zwart vest met witte
spikkels, dito pantalon, blauw geweven trui
en een paar knielaarzen. De onderkleeding
bestond uit flanellen- en jaegerhemd, geweven
borstrok en bruine kousen, die door riempjes
aan de beenen bevestigd waren. Alles was
ongemerkt.
Op het lyk werd gevonden een waarde van
circa f 7.50, aan Hollandsch, Belgisch en
Duitsch geld. Verder een lootje no. 9684 ad
f 0.60 in de loterjj, gehouden ter ondersteu
ning van Vereenigingen tot werkverschaffing en
ter bestrijding van de gevolgen der werkloosheid te
's Gravenbage, seer, penningm. A. Hoog end jjbjr
voorzitter jonkheer W. J. v. d. Goes, gep.
majoor O. I. leger. Deze loterjj is 8 Febr. 11.
uitgeloot. De overledene was van middelbaren
leeftjjd.
Zooals reeds gemeld is, werd het lgk spoe
dig daar ter plaatse begraven.
Bjj het aankomen te Breskens van
de prov. stoomboot Wester Schelde, Maandag
avond zeven unr, kwam, door het weigeren
van het stuurtoestel, het vaartuig tegen den
steiger terecht, aan het einde van den West-
havendam. De toevallig daar aanwezige per
sonen, Ockó, Nieuwenburg en Notebaart, schoten
dadoljjk toe om het schip vast te leggen, dat
zeer overhelde. Passagiera en goederen werden
daar, in plaats van aan de ponton gelost en
na een groot half uur kon de boot, een weinig
geropareerd, de terugreis aanvaarden. De nan
den steigor toegebrachte schade is aanzienlgk,
en zal waarschjjnlyk minstens een twee duizend
gulden bedragen.
6NOËRWU&
Mejufvrouw A. Boudewjjnse te Middel
burg heeft voor hare benoeming tot onderwjj-
zoros te Biervliet bedankt.
Te Neuzen iB Maandag het gouden
jubilé der christelijke school aldaar, tevenB do
eerste in het land van Axel, gevierd.
Als herinnering daaraan werd een mooi
jjzeren hok aan de Bchool geplaatst en tegen
don zjjgevel een siergevel geplaatst met een
gedenksteen.
Aan de Koningin en dr Kuyper werden
telegrammen van hulde en erkentelgkheid
gezonden.
Verschillende sprekers voerden het woord.
LANDBOUW.
In de St. Grt. no. 216 is opgenomen een
overzicht van den stand der late landbouwge
wassen op 10 September 1908, met medewer
king van de rjjkslandbouwleeraren, samenge
steld naar gegevens, verstrekt door de
correspondenten van de directie van den
landbouw.
Wat Zeeland betreft, ontleenen wg daar
aan het volgende:
Het ongunstige natte weer gedurende de
maand Augustus en begin September in aan
merking genomen, valt de aardappelenoogst,
zoowel wat quantiteit als qualiteit aangaat
niet tegen. Wel zgn de uitkomsten vrjj alge
meen niet zoo goed al» verwacht werd en
