MlDDELItllRGSCIIE COURANT.
151° Jaargang.
Maandag
14 September.
UU laö en Provincie.
BUITENLAND»
H°. 217.
1 JtO.t
Daze courant verschijnt d a g e 1 ij k i, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
12 Sept. 8 u. vm 53 gr., 12 o. 62 gr., av. 4 u 59 gr. Hoogste barom. stand 767.4 te Ccruna,
de Uagat bekende 752.5 te Skagen. Verwachting tot den avond van 13 Sept. zwukke tot
matige N.W. wind, gedeeltelyk bewolkte lucht, wanrschjjniyk droog weer en iets warmer.
Advertentiön: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- an
alle andera familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cant. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die x\j innemen.
Tot Je plaatsing vaa advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland. bctrofTende
Handel, Nfiverheid ea Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. UK I,A
MAK An., M.S. Veerburgwal 360, Auieterdaiu.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
Middelburg 12 September.
H. M. de Koningin.
Door moer dan een blad wordt, op grond
van uit goede bron verkregen inlichtingen,
het bericht van Het Vad., als zou H. M. de
Koningin in Hare bigde verwachting zyn te
leurgesteld, onwaar en ongegrond ge
noemd. -
Iiet l ad. lmndhaait eohter zjja bericht, de
tegenspraak geeft het geen reden aan de juist
heid daarvan ook maar in het minst te twijfe
len en beweert dat de teleurstelling verleden
week Zaterdag reeds plaats heeft gehad.
In de residentie ia het zoo schrijft het
blad bekend, dat in de eerste dagen dezer
week de koninklijke besluiten, die naar Het
Loo gezonden waren ter teekening, van daar
teruggezonden waren mot verzoek om diegene,
welke daarvoor vatbaar waren, tot één Kon.
Besluit te vereenigen, teneinde H. M. de ver
moeienis, aan de onderteekoning van reeksen
koninkljjke besluiten verbonden, te besparen.
Overigens is de toestand niet verontrustend.
Hare Majesteit draagt de ondervonden teleur
stelling met gelatenheid en kalmte.
Men zie Laatste berichten.
Nederland en Venezuela.
By kon. besluit is de heer J. H. do Reus
eervol ontheven van de betrekking van consul-
generaal, met den persoonlijken titel van
Minister-rosident, van Caracas en, in verband
daarmede, gesteld op non-activiteit.
Van heden af zal weer, evenals vroeger,
in hot Zatordugavond verschonend nommer
onder de «Bekendmakingen" opgenomen worden
de van de politie te Middelburg uitgaande
opgaaf dor gevonden voorwerpen.
In de voorgestelde gomeentebegrooting
van Middelburg voor don dienst 1909
zijn oenige wijzigingen aangebracht.
Ia hoofdstuk V dor uitgaven is dd post voor
aankoop van straatklinkora enz. van f 5000
op f 4000 gebracht.
lu hoofdstuk XII is do post van f3000 voor
aflossing der looning van f 115.000 op f 2000
gebracht on een nieuwe post uitgetrokken
voor aflossing der leening van f 131.000 ad
f 3000.
Eindelyk is de post voor onvoorzione uit
gaven van i 1638.72' op f 638.72' gebracht.
Het eindcyfer ondergaat door deze wyzi-
gingen geen verandering.
M
Dondordagnamiddag kwamen te Mid
delburg terug de kinderen, die vanwege
de onlangs bier opgerichte afdeeling van bet
Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en
Vacantiekolonies, sedert 15 Augustus j.l. te
Hoeven (N.-Ben te Egmond aan Zee hebben
verblyf gehouden. Één meisje keerde nog
niet terug, maar is na eerst te Hoeven
geweest te zgn thans nog voor eenigon tgd
naar Egmond aan Zee vertrokken, om daar
verder op dreef te komen. Het was do kin
deren aan te zien, dat het verblgf hun goed
gedaan haddo familieleden, die hen af
haalden, constateerden dat direct mot vreugde.
De invloed van het verblgf blgkt ook uit
het verschil in gewicht der kinderen bg aan
komst en vertrek. Bg de 6 teruggekeerde-
kinderen was de minste gewichtstoename 3
pond 2 ons, de hoogste 5 pond 1 ons.
De afdeeling hoopt het volgend jaar, door
ruime vermeerdering van ingekomen contri
buties en donaties, in staat te zgn een grootor
aantal uit te zenden.
Er zgn nog genoeg kinderen, die er behoefte
aan hebben.
In de Donderdagavond, in een der lokalen
van do sociëteit St. Joris door het Natuurkun
dig Gezelschap alhier gehouden vergadering
worden als nieuwe bestuursleden voor de
vacatures, ontstaan door vertrok van do heoren
L. van Krimpen en L. Klinkenberg, gekozen
de heoren dr H. van der Kamp en W. Ghgsen.
Uit het verslag van den secretaris bleek,
dat het aantal gewone loden was toegenomen
van 79 tot 82 en dat der buitengewone was
afgenomen van 31 tot 30.
Volgens het verslag van den penningmeester
bevinden do financiën zich in zeer goeden staat.
De voorzitter bracht den heer Klinkenberg
een woord van hnlde en dank voor zgn nauw
gezet financieel beheer en hoopte dat het hem
en zgne familie in zgn nieuwe standplaats
moge welgaan.
De spreekbeurten voor het volgend seizoen,
zullen spoedig officieel bekend gemaakt worden.
De volgende week twee uitvoeringen, op
de Markt alhier, te geven door het Middel-
burgsch Muziekkorps, en wel Dinsdag en Vrgdag,
beide keeren te half acht uur.
Door hot bestuur van den Nederlandschen
Voetbal Bond ia, ter vervanging van den hper
P. H. J. Schuyleman, benoemd tot consul te
Middelburg de heer A. de Rgcke te
Vlissingen.
Vrgdag en heden trok het de aandacht
dat een vogel nu en dan neerstreek op den
Abdgtoren en op de Ooatkerk alhier.
Voor zoover door waarnemingen metkykera
te constateeren viel, is het dier grooter dan
oen ooievaar, zwart met wit aan den buikhet
heeft een krommen Bnavel die geel van on
deren is. De pooten zgn voorzien van zwem
vliezen-
De vlucht wordt geschat op 60 a 70 cM.
en de lengte van den kop tot den staart
60 cM.
Heden werd het dier weer op de Oostkerk
gezien.
Uit Vlissingen.
Met ingang van 1 Oct.: is aan den zeeloods
P. van Drielen, op verzoek, eervol ontslag ver
leend uit den loodsdienatis bevorderd tot
zeeloods de kweekeling le klasse P. Lems,
tot kweekeling le klasse de kweekeling der
2de klasse R. Meger, "en tot kweekeling
der 2de klasse de matroos K. Verwaagon allen
bg het Nederlandsch Loodswezen.
H.H.K.K.H.H. de Groothertog en de Groot
hertogin van Meeklenburg-Schwerin gebruikten
Vrydagmiddag vóór hun vertrek uit D o m b urg
de thee bg den burgemeester on mevrouw
Van Voorthugsen. Des morgens schonk de
Groothertog den burgemeester eigenhandig het
Ridderkruis met de Kroon van de Groothcrto-
gelgke-Mecklenburgsche orde van den Griffioen.
H.H.K.K.H.H. vertrokken met de tram van
kwart over vieren en reden per rytuig naar
hot station, in gezelschap van den burgemeester
en zgne echtgenoote.
Laatstgenoemde bood de Groothertogin oen
bouquet van witte rozen en lilas oïchideëen
aan.
Ook mevrouw Mozgor en hare dochter waren
ter begroeting aanwezig en boden H.K.H.
fraaie bloemen aan.
Een groote menigte woonde het vertrok
van het vorstelgk echtpaar bg.
De Groothertog betuigde de9 middags in
oen opzettelyk onderhoud den heer P. J. Elout,
baddirecteur, zgn tevredenheid over het ver
blgf te Domburg. De heer Elout ontviDg van
Z. K. H. een prachtig souvenir.
Te Vlissingen begaven zich do vorstelgko
porsonen direct naar den gereedstaanden avond-
mailtrein, waarin ten hunnen behoeve een Mec-
klenburgsch salonrytuig was geplaatst.
Na eenigen tgd zich daarin te hebben op
gehouden, stapten de hooge bezoekers weer uit
en begaven zioh langs de voor hen openstaande
vorstelyke wachtkamer en de visitatiezaal naar
de Zuiderponton aan de buitenhaven, alwaar
juist een provinciale boot meerde. Vervolgens
begaf zich het gezelschap naar de zeesluizen,
van waar zg de provinciale booten naar Bres-
kens en Neuzen zagen vertrokken. Tegolyker-
tjjd werd het binnenloopen der dagboot aan
schouwd.
Nadat alle passagiers dier boot gepasseerd
waren, gingen de hooge bezoekers door de
vorstelgke wachtkamer naar den mailtrein, die
met eenige minuten vertraging vertrok, wyl
eene groote Amerikaansche post overgeladen
moest worden.
Door den groothertog is de heer G. J.P. A.
Thomson, Kapitein der marechaussee, ook be
noemd tot ridder van den Griffioen van Mec
klenburg.
Bg het laatst gehoudon examen voor
surnumerair der postergen on telegraphie
slaagde o.a. de heer A. J. Salomé te Cort-
gone.
Te R o n e s 8 e is tot wethouder gekozen
de heer A. Blom, die de benoeming heefi
aangenomen. De nieuwe wethouder, oud 77
jaar, zal wel een der oudste van ons land zgn-
Bg den landbouwer J. de Putter onder
Axel zgn Donderdagavond weder eenigeboo-
men gepeld.
De daders zgn onbekend.
In den nacht van Donderdag op Vrydng
overleed te Koewacht op 65-jarigen ouder
dom de heer H. D. Ysebaert, secretaris dier
gemeente, welke betrekking hg, uitgezonderd
het laatste anderhalf jaar, 31 jaar bekleodde.
IHosselbanken.
Volgens kennisgeving van het bestuur der
visscberyen op de Schelde en Zeeuwsche
stroomen zullen a. Dinsdag 15 September m> t
zonsopgang voor de publieke visscherg op
mosselen worden opengesteld
In de Westorschelde: die op de Sa-
voyaardsplaat (Hanegat); -- die op de .Hooge
en Lage Springerplaten j die by Roode ton
3 voor den Brakmanen die in de Wie
lingen beneden den Nieuwen Sluis.
In de Grevelingen: die in het Diep
van do Grevelingendie in het Diep vaD
het Krammer; die op de Krammerplaat
die op de Kabeljauw- en Veermansplaat
die op de Oosterlandsche Slikken- en
die in het Zype, buiten 600 meter uit den
oever.
In de Ooster-Schelde: die op de
Neeltje-jansplaatdie op de Roggeplaat
(Pgpen); die op de Schotsmansplaat; die
op de Middelplaat; en die op de slikken
van Stavenisse.
Op de banken op de Oosterlandsche Slik
ken en in het Zype is het visschen binnen den
afstand van 500 meter uit den wal verboden.
Geoorloofd is op de in diep water gelegen
banken met de kor te vis^cben, mits daarby
niet van stoomvormogen wordo gebruik ge
maakt.
Het is verboden gevangen zeesterren over
boord tewerpen.
LANDBOUW.
Sluipwesp en Koolrnps.
Wie op het oogenblik in de natuur zgn
oogen den kost geeft, kan thans wederom een
der merkwaardige verscbyoselen in hot leven
dor insecten waarnemen waaraan de natuur
zoo ryk is.
De kool staat op het land en wy kunnen
ook helaas op vele plaatsen zien hoe van de
groote mooie koolbladeren slechts een geraamte
te zien is. Bjj nadere beschouwing ziet men
hoe de planten overdekt zgn met een heir-
leger van rupsen van do bekende vlinder het
koolwitje. De rups te beschryven, komt mg
overbodig vooriedereen, zoude ik zeggen, ken',
deze plagers wel, althans de verbouwers van
kool, en dezen interresseert mgn schrgven, hoop
ik, in de eerste plaats.
Mgn buurman heett op een stukje grond
vaa enkele aren kool staan, waarvan de ge-
skeleteerde bladeren troostlooB in de lucht
kjjken. Op de witte muren van myn huis
kruipen dagelyks rupsen langzaam naar boven
om hier en daar Btil te big ven zitten. Ook op
do kool zelve en in nabggelegen Btruiken, op
paaltjes enz., zien wy dergelgke loome rupsen,
Maar wg zien nog meer. Het valt ons op dat
deze dieren dikker zgn dan gewoonlgk en aan
den kop weer wat dunner worden. Ook zien
wg hier en daar doode en halfdoode rupsen
zitten op oen geel gekleurd hoopje, dat bg
nadere beschouwing uit allemaal kleme cocon-
netjes blykt te bestaan.
Hé, denkt men, ik wist niet dat rupsen
oioren leggen of jongen ter woreld brengen.
Dit is ook zoo niet, maar ik zal u vertellen
wat dan dit verscbynsel is. Laat ik u maar
dadelyk zeggen dat deze, in eon fijn lichtgeel
tot donkergeel gekleurd weefsel gehulde diertjes,
indirect door de rups worden voortgebracht
het zgn, om het zoo maar uit te drukken,
stief kindertjes. De gonoemdo wezentjes zgn
larven van een sluipwesp MicrogasterIk
moet u daarom eerst iets heel kort van de
sluipwesp vertollen.
De sluipwespsoorten zgn erg sluiperig. Zg
leggen n.l. hare eieren door middel van oen
scherpe legboor in andore insecten of insecten-
larven (ook wel er op) en laten dan deze
verder voor de ontwikkeling zorgen. Zoo kiest
bg voorbeeld de Aficroyasfer-sluipwesp daarvoor
rupsen en in onB geval de rups van het
koolwitje.
De larven, die zich uit de eitjes ontwikkelen,
groeien nu in het rupsenljjf natuurlgk op kos
ten van hun gastheer doordat zg het voedsel,
dat do rupB verteerbaar gemaakt heeft, opne
men uitwerpselen hebben ze daardoor niet en
zg ademen met behulp dor ademsorganen van
do rups die in groote getale aan weorszgden
van het rupsenlicbanm als kleine openingen
voorkomen.
Wanneer het oogenblik gekomen ïb dat de
larven oütwikkcld zgn, wat b.v. thans reedB
eenige dagen het geval ia, dan komen zg te
voorschgn.
Ik heb dit heel mooi kunnen waarnemen
en hoewel het een griezelig gezicht is, zal ik
u het vertellen.
Ik had een raps, die door den omvang van
zgn lichaam deed vermoeden dat de «geboorte"
der Bluipwesplarvon op handen was, voor mg
op mgn scbryftufel gozot en had het geluk
Juist tegenwoordig te zgn toen het gewichtige
oogenblik gekomen was. Met een vergrootglas
gewapend, kon ik zien hoe op het rupsenli
chaam telkens kleine verhevenheden ontston
den alsof binnenin iets wa9 dat telkens tegen
de huid stootte om er uit te breken. Opeens
zag men langzaam zich eene kleine larve door
de gemaakte opening naar buiten draaien en
wringen en in zeer korten tgd was hetgebeele
lichaam der arme rups bedekt met eene kri
oelende massa van kleine larven, die langzaam
maar zeker de vrgheid herwonnen. De larveD,
die ongeveer 3 a 5 mm. groot zgn, hadden
zich eenvoudig door de rupsenhuid heen ge
vreten en de arme raps, die ze zoo lang, al was
het ook tegen wil en dank, gastvryheid en
voedsel verleend had, kleef als slachtoffer en
als dank daarvoor als een geperforeerd uitge
teerd lichaampje achter, zoodat zg binnen
zeer korten tgd, men kan gerust zeggen een
akeligen dood gestorven is. Dat het aantal
dezer larven, welke in één rups huizen, groot
is, kan ik n toonen door te zeggen dat ik bg
twee rupsen telde reap. 88 en 101 stuks dezer
larven.
De kleine «geboren" larven beginnen zich
direct in te spinnen, elk in een afzonderlijk
huisje, en in een tiental minuten zgn ze reedB
met e?n geel zydeachtig weefsel omhuld.
Zg verpoppen zich en daaruit komen nieuwe
sluipwespen te voorschgn, die weer op hun
beurt in een rupsenlichaam inbraak plegen.
Uit hel medegedeelde, zeer merkwaardige,
vorscbjjnsel in het dierenleden blgkt roede
dat wg, om zoo te zeggen, hier te maken heb
ben met eene natuurlgke bestrgding van de
zoo gevreesde en schadelijke koolrups. Immers,
de rups gaat te gronde zoodat geen vlinder
meer kan ontstaan en dus geen vlindereieren
meer gelegd kunnen worden, waaruit een jon
gere rupBengeneratie te voorschgn komt. Iu
ons geval produceerde een gestorven rups 101
nieuwe sluipwespen, die, wanneer zg allen in
het leven big ven, weder heel wat nieuwe
rupsen later te niet kunnen doen, terwjjl het
aantal kleinkinderen der sluipwesp reeds ont-
zaglgk groot is.
Hot is dus van 't meeste belang deze geel
geklemde huisjes, waarin de sluipwesp-larven
voorkomen, niet te vernietigen en ook reeds
de rupaen, die zichtbaar en dit is heel ge
makkelijk te zien met larven gevuld zgn,
üot te dooden.
Aan mgn buurman heb ik dan ook dezen
raad gegeven, en mogen ook vele lezers uiet het
geschrevene hun voordeel doen.
Dr. J. C. DE RUIJTER DE WILDT.
Goes, 12 September.
Verkoopingen, enz.
Door de landbouwvereenigmg te Koude
kerks ia aanbesteed de levering van 20.350
Kg. slakkemeel en 8.750 Kg. kaïnit.
De levering is gegund aan de Zeeuwsche
Voeder- en Kunstmesthandel v/h S. en M. Boogerd
te Middelburg, resp. voor f 2.50 en f 2.19 per
100 K. G.
"Te N. on St. Joosland werden Vrg
dag middag door notaris Hoaang vun Middel
burg, in de herborg bg Baurdoux in het
openbaar verkocht de navolgende perceelen
bouwland, liggende in den polder Nieuw Sint
Joosland en wel
3 h. 85 a. 70 c. voor f 6057 aan A. H. de
Smit te Arnemuiden
1 h. 27 a. 20 c. voor 1971 aau J. Mesu te
Nieuw- en Sint Joosland
1 h. 23 a. 90 c. voor f 2001 aan J. Cornelisse
te Arnemuiden
7 h. 28 a. 30 c, voor f 2110 aan J. Duvekot
te Nieuw en St. Jooslanden
1 h. 28 a. 60 c. voor f 2121 aan P. A. Bakker q.q
te Koudekerke.
Bekendmakingen.
IJkkantoor.
Burgemeester en Wethouders van Middelburg
maken bekend, dat het IJkkantoor met, zooals bg
hunne publicatie van 8 September jl. werd
bericht, van 7 tot 21 September zal gesloten
zgn, doch voor het publiek op de gewone
kantoordagen, zjjude Donderdag 17 September
en Vrgdag 18 September a. s. zal geopend
zgn, telkens van 9 uur v.m. tot 1 uur n.m.
Middelburg, 11 September 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. VAN DEN BRANDELER,
Voorzitter.
G. J. SPRENGER, Secretaris.
Begroot! ng.
Burgemeester en Wethouders van Middelburg
maken bekend, dat de Begrooting der plaat
selijke Inkomsten en Uitgaven voor 1909, in
gevolge art. 283 der Gemeentewet, door hen
aau den Raad aangeboden, voor een ieder op
de Secretarie ter lezing is nedergelegd en in
afdruk verkrggbaar is gesteld tegen betaling
van f 0.75.
Middelburg, 11 September 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M VAN DEN BRANDELER, Voorzitter.
G. J. SPRENGER, Seoretaris.
(>ievonden voorwerpen.
Bg de politie te M i d d e 1 b u rg zgn als
zoodanig aangegeven de volgende voorworpen,
die terug te bekomen zyn
I. Op het politiebureau, eiken werkdag, dos
avonds tusschen 7 en 9 uur, twee sleutels, een
kinderzakdoek en een armbandje met drie snoer
bloedkoralen met goud slot.
II. Terug te bekomen bg particulieren
zilveren broche, H. Heere, Gravenstraat 173
bruin hondje, W. v. Boven, Arnemuidsche
voetpad T 42;
huissleutel, J. Kampman, Eigenhaardstruat
P 218;
dito, L. de Witte, Blindenhook 46
toer bloedkoralen met gouden slot, C. E.
Eiff, Klein Vlaanderen M 139
damesparapluie, Van Schjjndol, Langedelft.
eenige leesboeken, J. Nederhand, Sleepers-
singel Q 311
een ponning, M. Eggel, Korondjjk 81
lorgnet mot etui, Sngders, Oude Kerkstraat
D 81;
zweep, P. van Roo, Zuidaingel E 47a
bril met nikkelen garnituur, J. de Itjjko,
Sloeperssingel 161
zilveren dames horloge, Kuys, Korte Geero
K 366;
spaarbankbriefje, Jonkers, agent van politie
Broe
manchet met knoop, A. Bresier, Wal B 105; cn
Engelsche schroefsleutel, G. Hubregtse, Bleek
E 101.
De vrijspraak van Grégori.
De uitspraak, die we heden morgen por
bulletin bekend maakten, is zoer zeker ver
rassend, om nu maar geen sterker woord to
gebruiken.
«Recht is met wat de menschon recht noe
men," zei een poosje geleden een advokaat in
ons land toen hg ten behoeve van zgn cliënt,
een bankdirecteur, die door zgn speculaties
bonderden menschon arm had gemaakt, de
rechtbank wilde overtuigen van hot overwe
gend belang van eec door hem geopperde
juridische kwestie boven de feitelijke kwestie
van de door iedereen erkende misdadigheid
van den beklaagde. En in zeker opzicht had
die advokaat geljjk.
Maar als men nu hoort van iemand die mot
door hem zelf erkend vooruit beraamd opzet
twee revolverschoten op een ander lost on hem
wondt, en als eenige ve.dediging aanvoert dat
hg heeft willen protesteeren door een dntid
als men hoort dat zoo iemand wordt «vrjj-
gesproken" dan begint het toch even te sche
meren, en dan is het noodig weer even die
udvokaten-paradox in herinnoring te brengen
om de mogeljjkheid van zoo'n vrjjspraak te
begrijpen.
In ieder geval hebben we mot belangstelling
naai nadere bijzonderheden uitgezien. En bot
blgkt ons ook dat juridische kwesties er een
voorname rol bjj hebben gespoeld.
Het is het requisitoir van den advokant-
generaal geweest dat een wending in de zaken
bracht.
De woorden, die Grégori vooraf tot de jury
had gericht, brachten hoegenaamd geen ver
andering. Hg betoogde opnieuw dat by had
willen proteBteeren tegen de brutaalheid van
de Dreyfussisten om in het Panthéon den schrjj-
ver van La Débiicle te huldigen. Ia plaats van
te schrgven of te spreken, had hg willen ban
delen. De jury zou hebben te beslissen of hg
daardoor schuldig was geweest.
Als de jury toen dadelyk een uitspraak bad
moeten doen, zou ze waarachjjnljjk hem
«schuldig" hebben verklaard.
Maar allereerst kwam daarna het requisitoir,
en de advokaat-generaal opperde de juridische
vraag: Met wat voor aoort daad heeft men
hier te doenmet een oenvoudige poging tot
moord of met iets anders
Hg wees er op dat, blgkens allerlei feiten,
Grégori zich op de daad hoeft voorbereid, en
dat men hier te doen heeft met een poging tot
moord met voorbedachten rade.
Maar, door de verklaring van den beschul
digde, zou de jury misschien kunnen aarzelen
hem daaraan schuldig te verklaren. En om die
reden zou aan de jury als tweede vraag ge
steld worden, of de beklaagde zich schuldig
heeft gemaakt aan mishandeling met voorbe
dachten rade?
De beveBtigiug van die vraag zou aan bet
Hof nog altjjd gelegenheid geven een eonvou-