MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
N°. 196.
151" Jaargang.
1908
Donderdag
20 Augustus.
Middelburg 19 Angustus.
Sprokkelingen.
Benoemingen enz.
Uil Staö en Frovincle.
D«e courant verschijnt dagelijki, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal,, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. woerberieb t van het K. N. Met. lnatit. te Bilt.
19 Aug. 8 n. vm 63 gr., 12 n. 69 gr., av.4 n 69 gr.—Hoogste bnrom. «tand 7713 te Stornowa.v,
laagste 7569 te Haparandn.—Verwachting tot den avond van 20 Aug. matige N. wind, meest
licht bewolkte lucht, waarschijnlijk droog weor en dezelfde temperatuur.
Advertentiön2T0 cent por regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- an
alle andera familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cont. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, dia zij innemea.
Tot <le plaatsing van ndvertentiën en reclnmoa, niet afkomstig uit Zeeland, botroffoude
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA
MAR Ax., !f.8. Yeerburgwal 366, Amsterdam.
Het belangrijke bericht, dat buitenlandsche
bladen, o. a. de Figaro, ons op gozag van
Reuter hebben gebracht omtrent eene gewich
tige gebeurtenis, die voor ons vorstenhuis en
ook voor ons land te wachten zou zpn. vindt
zjjn oorsprong in een gerucht dat volgons de
N. Crt te Apeldoorn algemeen als waar wordt
aangenomen.
De gelukkige gebeurtenis zou tegen Februari-
Maart mogen worden tegemoet gezien. Het
Hot zou behoudens bijzondere omstandig
heden den winter op liet Loo doorbrengen.
Hot trekt de aandacht dat Hare Majesteit zich
meer dan ooi't in acht neemt en zelfs maar
zelden een r ij toer maakt. Verder wordt gewezen
op do niet noodzakelijke verlenging van den
hofrouw, die meebrengt dat allerlei festivi
teiten vermeden kunnen worden. H. AL heeft
ook niet, zooals gewoonlijk, den Prins naar
Mecklenburg vergezeld en het gewone bezoek
aan Soestdjjk zal niet plaatB hebben. Voorts
zal de Landbouwtentoonstelling te Apeldoorn,
waarvan H. M. beschermvrouw is, niet met
een bezoek worden vereerd, terwpl ook het be
zoek aan de Amsterdamsehe photographie-ten-
toonstelhng, waar H. M. eenige foto's inzond,
van welk bezoek ernstig sprake was, niet zal
plaats hebben.
Dit zjjn altemaal feiten, die grond goven voor
het loopende gerucht.
Het Haagscho blad maakt niettemin van dit
bljjle bericht slechts onder voorbehoud melding,
daar het rechtstreoksche bevestiging ervan niet
kan geven.
Wp willen hopen dat die bevestiging weldra
moge komen.
En mocht dit zoo zjjn, dat dan ditmaal die
bljjde verwachting worde verwezenlijkt, ons
koninklijk gezin en ons land tot vreugde en
geluk.
Naar aanleiding van de modedeelingon om
trent de voordeelen, die de Braziliann-
sche rogeering biedt aan landbouwers,
die derwaarts willen komen, merkt de redac
teur van hot Wkbld. voor Z. Vlaanderen W. D. op
»Dat alles klinkt nu heel mooi en heel ver-
eideljjk, maar men bedenke, dat Brazilië ge
legen is tusschen de linie en den zuiderkeer
kring; het is dus een land veel te warm voor
een Nederlander om landbouw werkzaamheden
te verrichten. De lui, die er heen trekken,
zullen niet sterven van oudordom; eerst hot
tweede en het derde geslacht zullen daar ge
acclimatiseerd worden. Wat helpt oen
schoon, een vruchtbaar land, wanneer het voor
immigranten nagenoeg onbewoonbaar is
Wp meenen hiertegen het volgende te
moeten opmerken
Brazilië heeft een oppervlakte die bjjna zoo
groot is als die van geheel Europa (nl. 8.5
millioen vierkante kilometer, tegen Europa 10
millioen) en heeft, behalve de tropische Ama
zonevlakte, uitgebreide hcoge landstreken,
doorsneden door gebergten, "tot op 30° Z. breedte
waar het klimaat uit den aard dor zaak heel
anders is.
Het gaat dus niet aan om alleen op grond
van de geographische ligging geheel Brazilië on
bewoonbaar te verklaren voor immigranten.
Do talrjjke Europeanen, vooral Duitschers,
die zich in de laatste halve eeuw in de Zuide
lijke staten van Brazilië hebben gevestigd,
bewjjzen trouwens het tegendeel.
Natuurlijk echter zal men goed doen zich
eerst heel nauwkeurig op de hoogte te stellen,
vóór men zich als landbouwer gaat vestigen
in een land, zoo geheel verschillend van ons
vaderland.
Als een Btaaltje van vlugge rechts
pleging deelt Land en Volk het volgende mee:
Op 21 Juli 1904 brandde te Hoorn een hout-
loods af. Over de schadevergoeding ontstond
oen proceB tusBchon den houthandelaar en zjjn
assuradeur. De rechtbank te Amsterdam wees
vonnis op 13 October 1905. De assurantio-
waatsckappjj ging in hooger beroep. Het ge
rechtshof te Amsterdam besliste by arrest den
28en Februari 1908, dus bjjna twee en eon
half jaar na de uitspraak der .rechtbank. Bp
dit arrest werd een getuigenverhoor bevolen,
gelukkig reeds na zes weken, op 13 April
1908, te houden.
Procedeerende verzekeraars hebben in den
regel geen haast. Doch verzekerden, die
schadevergoeding vragen, wèl. En getuigen-
bewjjs wordt vier jaren na dato vaak niet
weinig bezwaarlijkmerkt genoemd blad op.
Ook Dinsdag is op do tentoonstelling >De
opvoeding van het kind" te 's Gravenhnge een
belangrijk onderwerp behandeld, en wel het
spreekonderwys.
Dit werd ingeleid door den heer L. van Lier.
Hp begon zjjn rede met de belangstelling
der aanwezigon te vragen voor het sprekende
kind, en wel voornamelijk voor het slecht
sprekende kind. Zoo lang wp historie kennen,
hooron wjj van spraakgebrekkigen. Toch zjjn
de belangen van hot spraakgebrekkigo kind
verwaarloosd. Wel is van den Bond van Neder-
landsche onderwijzers zoo nu en dan een lezing
gehouden, doch eerst uit de enquête van do
Vereeniging tot bevordering van het Volksonderwijs
is gebleken, dat onder onze schoolplichtige
bevolking 3 pCt. spraakgebrekkigen zjjn.
Wol een bowjjs, dat het tpd wordt, dat van
regeeringswege maatregelen genomen worden.
De gemeente 's Gravenhage maakt een gunstige
uitzondering; daar wordt gratis spreekonder-
WB3 gegeven voor minvermogenden. Doch er
moet nog meer steun komen van hoeren me
dici, die door hun studie zooveel hulp zouden
kunnen verleeuen, mits ieder begrppe, dat er
steeds van onderwijs sprake moet zjjn. Men
noeme het geneeskundig onderwjjs.
Spreker herdacht dankbaar de modewerking
van de pers en van de ouders, ook uit don
arbeidersstand, die geen moeite te groot acht
ten, om hun spraakgebrekkig kind vooruit tc
helpen.
Vervolgens ging de heer Van Lier na het
verschil in de oude en de nieuwe richting
bjj de oude stond het methodisch onderricht
op den achtergrond, dat juist heden ten dage
veld wint. Toch waren er ook enkele resul
taten van het vroegere systeem aan te wpzen,
die schitterend genoemd mochten worden. De
nieuwe richting echter wenscht geen gemoeds
uitingen, die licht tot dwaling aanleiding
kunnen geven, maar eischt -volkomen objecti
viteit. Zp vraagt wetenschappelijk ontwikkelde
spruakleeraren en een scherpe begrenzing van
hot gebied van zulk een spraakleeraur en van
den arts, buiten wiens terrein de leeraar zich
strikt zou moeten houden.
Het stamelen ontstaat tpdens do sprank-
ontwikkeling en terwpl hot tot 3 of 4 jaar
geheel natuurlpk is, wordt het na 5-jarigen
leeftpd een pathologisch geval.
Uit het stamelen ontstaat vaak stotteren,
Dat is over het algemeen geen zenuwverschijn
sel. Als curiositeit deelde spreker mede, vóór
enkele dogen een'ateodB kalmen, rustigen neger
uit Senegambië onderzocht en ondervraagd te
hebben, waardoor hp in zijn overtuiging ver
sterkt is.
Het lispelen moet men niet gering schatten,
omdat het een eerste schakel in de degene
ratie is. Immers, het kan niet genezen. Over het
algemeen zpn alle spraakgebrekkigen te ge-
nezon, tenzij men blijft stuiten op physischo
oorzaken. Voorts besprak hp de hoorstomheid
en de agrainmatismus (het niet juist bouwen
van zinnen) en het door den neus spreken
door oen gehemeltegebrek, al dan niet verge
zeld van een hazenlip.
De gemeenten moeten deze kindoren helpen
in het belang van het kind, de school, de
gemeenschap en in het belang van haar eigen
function. Waar de gemeenten te klein zjjn,
moet de provincie een inrichting tot stand
brengen.
Naast het spraakgebrekkigo staat het slecht
sprekende kind, dat men in grooten getale in
alle klassen vindt en dat men alleen kan
helpen, wanneer men de onderwijzers les in
methodisch spreken heeft doen geven. Toge-
lpkertpd moeten de klaBsen kleiner zpn dan
het geval is.
Nederland en Venezuela.
In hot verslag van het onderhoud tusschen
oen medewerker van de New-York Herald en
Minister Van Swinderen worden den laatste
de woorden in den mond gelegd, dat er tus
schen beide landen, krachtens overeenkomst,
uitlevering bestaat.
Een dorgeljjke uitlevering bestaat niet, wordt
opgemerkt.
Men zie Laatste berichten.
KORTE MEDEDBELIN6BN
VERGADERINGEN.
Ter jaarvergadering van den Nederlandschen
Barbiers- en Kappersbond, Dinsdag te 's- Gra
venhage gehouden onder leiding van den
heer J. B. Polman Duin, bleek uit het jaarver
slag, dat de vakschool te Den Haag dit jaar
voor het eerst gesteund werd door de Regeering,
de Provinciale Staten en de gemeente.
Do ontvangsten bedroegen in hetafgoloopen
jaar f 7139, en de uitgaven f 5167het kapi
taal bedraagt f 10.472. Het ledental is 1100.
Op de vergadering waren 150 personen aan
wezig, vertegenwoordigende 39 afdeelingen.
De volgende vergadering zal te Arnhem ge
houden worden.
Bjj kon. besluit
zjjn bp do algemeene rekenkamer bevorderd:
tot hoofdcommies, H. Hillen en W. F. Beek,
beiden thans commies; tot commies P. J.
Houtman, thans adjunct-commies en tot ad
junct-commies jbr A. E. van Humalda van
Eysinga, thanB eerste-klerk
is aan den directeur van het post- en tele
graafkantoor te Monnikendam H. Cornolissen,
op verzoek, als zoodanig eervol ontslag ver
leend
is het besluit van lfKJtni jlwaarbp jbr
mr W. H. de Beauiort werd benoemd tot
adjunct-commies bjj het dep. van koloniën, op
zyu verzoek ingetrokken.
Met 21 Augustus a.s. worden geplaatst aaD
boord van Hr. Ma. pantserdekschip Friesland
do benoemde adelborsten der 1ste klasseR.
Polis, A. U. P. F. Vastenou, C. G. F. Jager,
K. H. H. Bongaorts, G. M, Rietdjjk, W. Car-
rer, J. T. Leutscker, A. S. Thomson, A. L. de
Bruyne, R. Zahn, en de benoemde adjunct-
administrateurs M. J. Kruys en C. L. Heyl.
Dezer dagen had in de tram van Middel
burg naar Ylissingen een gesprek plaats over
den »sterksten man in Middelburg", zooals hp
iudertpd ironisch in een Amerikaansch tijd
schrift werd genoemd, of te wel den »tram-
ezel", aldus, minder vereerend, in onzen ge
meenteraad eens geheeten.
Er werd ondorling van gedachten gewisseld
over het belachelijke of het nut van zulk een
man, die de tram moest tegenhouden en het
publiek beveiligen.
Het gesprek had reeds eenigen tpd geduurd,
toen daaraan een eind werd gemaakt door de
zeer nuchtere opmerkiDg dat die merkwaar
digheid reeds lang niet moer in onze stad is
te zien.
Er loopt geen jongen of geen man meer voor
die tram hier.
Die mededeeling wekte eenige verbazing.
Het bljjkt dus dat velen onbekend zjjn met
die verandering sedert eenige maanden en
daarom maken wp hiervan melding.
In de zitting van 13 Mei van don eerneon-
teraad van Middelburg toch werd door den
voorzitter mededeeling godaan van een be
schikking van den Minister van Waterstaat
betreffende de verordening, houdende voor
schriften in het belang dor veiligheid voor de
tram VhssingenMiddelburg.
Daarbjj werd de bepaling, dat voor iedere
tram oen man mot een stok moet loopen,
geschrapt.
De verordening is daarop ingetrokken en
spoedig daarop verdween de «voorloopor" van
de tram.
-r f
Heden avond breugen de muziekgezel
schappen Excelsior van hier en Voorwaarts
van Koudekerk e, die op het Festival resp.
een 4en en len prps vorkregen, een serenade
met fakkkellicht aan den heer A. Calatz, di
recteur van beide korpsen.
Do stoet vertrekt om ongeveer half negen
van De Vooruit in de Nieuwstraat.
In de Dinsdagmiddag te Serooskerke
gehouden raadsvergadering werd do gemeente
rekening van 1907 vastgesteld in ontvangst op
f 9420.01'/i en in uitgaaf op f 8522.83l/i, dus
met een goed slot van 1 897.18. De begrooting
van 1909 werd vastgesteld op f 8231.34 in
ontvang en uitgaaf.
Verder werd een verzoek van den heer J.
Sanderse, om oen voetpad op den legger tc
brengen, niet ingewilligd.
Dinsdagavond gaf in het Badpaviljoen
te Domburg do Uongaarsche kapel, onder
leiding van don heer E. Sandor, weer eon
concert.
De groothertog van Mecklenburg woonde
dit bjj.
Toen Z. K. H. binnen kwam, speelde de
kapel het Mecklenburgsche volkslied, dat door
de talrjjke aanwezigen staande werd aangehoord.
Van do gegeven nommers verdienen zeker
wel genoomd de ouverture van Le Barbier van
Rossini met de pikante melodieën en de niet
gemakkeljjko piano-begeleiding, en de fantaisie
op Bajazzo van Leoncavallo, die goed gespeeld
werd. Jammer dat het orgel te scherp van
toon is, wat hierbjj nog al hinderde.
Nog werd gegeven de Serenade van Braga,
die technisch gemakkelijk is en goed voorge
dragen werd door het trioviool, cello, piano.
De climax in het aanvangsthema kwam telkens
goed uit.
De andere nummers van het programma
geven geen aanleiding lot bespreking.
Maandag on Dinsdag werd alleen aan het
grenskantoor te Koewacht aangifte godaan
van circa 250 wagons en karren, elk geladen
met gemiddeld 1500 K.G. ongedorschen haver
voor uitvoer naar België.
Dit respectabel gewicht werd >n zulk een
korten tpd nog niet bereikt.
Uit Neuzon
schrijft men ons
Maandagavond had in het tentoonstellings-
lokaal alhier de bekendmaking plaats van de
door do jury bekroonde inzenderB der Huis-
vljjttentoonstolling.
Deze bijeenkomst werd opgeluisterd door de
orkestveroeniging De Volharding.
Nadat de voorzitter, de heer T. van Bussum
Waalkos, in het algemeen een woord van dunk
had gobracht aan hen die tot het welslagen
hadden meegewerkt, word de lpat der bekro
ningen voorgelezen.
Na afloop bracht de burgemeester hulde aan
het comité voor dei?verrichten arbeid.
Do tentoonstelling, die Woensdagavond ge
sloten wordt, kan in alle deelen een succes
genoemd worden.
De uitgeloofde medailles werden toegekend
als volgt:
Afdeeling schepen. Zilveren medaille van
Z. K. H. Prins Hendrik aan A. F. Berwald
voor een barkschip. Bronzen medaille van don
heer I'. Moes, lid Prov. Staten, aan J. M. de
Zwart te Vlissingen voor zeiljachten. O. m.
werd een diploma toegekend aan 8. M. Visser
te Vlissingen voor een fort met brik.
Afdeeling houtBnp - en smeedwerk.
Houtbranden, Houtschilderen, Figuurzagen.
ZilvereD medaille van mr P. C. J. Hennequin,
lid der Tweede Kamer, aan mej. Laura Wau-
ters te Sas van Gent voor brandwerk, zilveren
medaille van den burgemeester vau Zaamslag
aan A. van Overbeeke Leunis voor inlegwerk.
Afdeeling dameshandwerkon. Zilve
ren medaille van H. M. de Koningin aan mevr.
Blankers, voor kantwerk; zilveren medaille
van den burgemeester van Sas van Gent aan
mevr. Do Kiewit -Ejjke te Buitenpost voor
handwerk. Bronzen medaille van den burge
meester van Hulst aan J. de Jonge te Hoek
voor knoopwerk. Verguld zilveren medaille
van den Commissaris der Koningin in Zeeland
aan mej. B. Bloemkolk te Sas van Gont voor
schilderen met do naald. Zilveren medaille
van den burgemeester van Axel aan mej. A. C.
van Pienbrook voor borduurwerk. Zilveren
medaille van den burgoinoester van Philippine
aan de Gez. BujjsBO te Sas van Gent voor eene
collectie nuttige handwerken.
Afdeeling teekeningen en schilde
rpen, photographic. Zilveren medaille
van den heer J. A. van Rompu, lid van God.
Staten, aan J. de Smidt te Sas van Gent voor
teekeningen en photo's.
Afdeeling Diversen. Zilveren medaille
van den burgemeester van NeuzoD, aan I.
Gueqierre aldaar voor stoommachines, idem
van mr Sipkcs, kantonrechter te Neuzen, aaD
A. Gueqierre aldaar voor stoommachine met
brandspuit zilveren medaille van den voor
zitter van het uitvoerend comité aan P. C. van
Beusekom te Vlissingen voor een verticale
scheepssohroefmachine.
De zilveren medaille van den voorzitter van
het uitvoerend comité voor het grootst aantal
voorwerpen verwierf mej. C. de Jonge—De
Feyter te Neuzon.
In de afdeeling F 1 o r a 1 i a word de zil
veren medaille van den burgemeester van Sas
van Gent toegekend aan mej. P. Hamelink
Ploegaart te Neuzen.
Eervol vermeld voor inzendingen ter op
luistering werden o. m. do Singermaatscknppjj,
A. Mes, pianofabrikant te Middelburg, Vuu
Lieshout Zonen te Roosendaal, cn de afd.
Rotterdam en Arnhem van Tesselscliade, mevr.
A. van Pienbrook—Cooymans te Vlissingen
voor eeno collectie papieren kunstbloemen.
O. m. ontvingen een diplomaS. M. Visser
to Vlissingen, 6 leerlingen van do huisvlpt-
school to Franekor, en de afdeeling Zei land
van do Vereeniging tot bevordeiing van huisvlijt
te Middelburg.
In de Dinsdag to Axel gehouden raads
zitting word do gemeente-rekening ovor 1907
vastgesteld in ontvang op f 30.512.58 en in
uitgaaf op f 30.097.50'. De bcgrooting van het
Alg. Burgerlijk Armbestuur voor 1909 word
vastgesteld in ontvang en uitgaaf op f 4519.08'.
De subsidie der gemeente bedraagt f 4400.
Tot president van bet Alg. Burgerlijk Arm
bestuur werd mot algemeene stemmen herbe
noemd de boer A. E. C. Krupsse.
Op de voordracht voor zetters worden ge
plaatst de aftredende leden J. Smies en M.
Wolfert, benevens de heeren J. Verrpzor en
P. Dekker Fz.
Aan den heer M. L. van Vesseia werd, wegens
ziekte, op zpn verzoek tegen 1 October eervol
ontslag verleend als onderwjjzcr dor o. 1.
school.
Gunstig werd beschikt op het verzoek van
den heer B. C. Ysebaart tot afkoop van erf
pacht en cjjns.
Een verzoekschrift van don heer C. van don
Broeke om verhooging van jaarwedde als ge-
meonte-opzichter werd aangehouden tot dc
behandeling der gemeentebegrooting voor 1909.
Besloten werd aan bet bestuur der ambachts
school te Hukt tot wederopzegging toe de
navolgende subsidies te verleenen voor één
leerling f25; voor twee leerlingen 140; voor
elke leerling daarboven f10 per leerling, tot
een maximum bedrag van f 100.
Omtrent het vorzookschrift van het bestuur
der IJzendpksche stoomtramwegmaatschappy,
om
le. Aan zjjne maatsehappp voor zooveel
noodig concessie te verleenen met het vrpo
gebruik vau wegen, bermen en wateren voor
den aanleg dier stoomtraml jjnen j
2e gedurende 20 jaren aan zpno maatsehap
pp een subsidie te verleenen van f 475'sjanrs;
waren 3 voorstellen ingekomen, nl. le. van
Burg. eD Wetb. om de gevraagde concessie
en subsidie zoudor eenige voorwaarde te ver
leenen 2e. van den heer W. Dieleman om
de concessie en f 300 subsidie te verleenen
gedurende 20 jaren, onder voorwaarde dat,
wanneer er meer dan 7 o/0 dividend wordt
uitgekeerd, de subsidie vervalt; en 3e. van
den heer J. J. de Feyter om do concessie en
f 175 subsidie te verleenen gedurende 20
jaren zonder eenige voorwaarde.
Omtrent het voorstel Burg. en Wetb. staak
ten de stemmenvóór de hoeren Krujjsso,
Lamaitro, Dregmans, Van Driel en Oggel
tegen de heoren P. Dekker, Wolfert, F Dek
ker, De Feyter en Dieleman, zoodat een be
sluit tot do volgende zitting werd verdaagd.
Nog was ingekomen een verzoekschrift van
den kerkeraad der Ger. kerk A, van den ker-
keraad der Ger. gemeente en van de afdeeling
Patrimonium Bid en Werk tot afschaffing van
do kermiB en van do dansmuziek op de Chris-
telpke feestdagen en de jaarmarkt. Dit ver
zoekschrift werd, als te laat zjjnde ingekomen,
aangehouden tot do volgendo zitting,
Aan het eind dor vergadering nam de voor
zitter, de heer D. J. Oggol, het woord en
deelde mede, dat door hem aan H. M. do
Koningin eervol ontslag is aangevraagd als
burgemeester dor gomeonto met ingang van 1
September a. s. Indien hot H. M. bohaagt
daarop gunstig te beschikken, zal het do laatste
maal zpn dat hp als zoodanig de vergadering
pres> deert. Daarom bracht hp een woord van
dank aan allen, die hem in do vervulling van
zpn ambt behulpzaam waren. Hp eindigde
met de beste wenschen voor het heil der hem
dierbare gemeente Axel, hopende dat die
ook onder het bestuur van zpn opvolger in
vrede en welvaart groeien en bloeien moge.
De eerste wethouder, de heer Dreguians,
dankte don heer Oggel voor hot vele goede,
dat hp ak burgemeester voor de gemeente
Axel heeft gedaan.
Bp den, begin dezer maand, door do schiet-
vereeniging President Steijn te Oostburg
gehouden provincialen schietwedstrijd wus ook
eene baan voor den personeelen wedstrijd, waar
voor aan ieder deelnemer, die zulks verlangde,
kosteloos een vpf-schotskaart werd verstrekt.
Voor dien wedstrijd is bp kon. besluit van
4 Augustus j.l. eene subsidie vau f 50 toego-
kend tot aankoop van prpzen.