MIDDELRURGSCHE COURANT.
Vrijdag
10 Juli.
Uil Stad en Provincie.
N°. 1«1.
161'
1908
Deze courant verschynt dagelyki, met nitzondering van Zon- en Feeitdagen.
Priji per kwartaal zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederlaad franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht vBn het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
9 Juli 8 u. tul 63 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u 68 gr. Hoogste barom. stand 767 8 se Horta,
laagste 752.5 se Shields.— Verwachting tot den avond van 10 Juli: meest matige W. wind,
zwaar bewolkte lucht, waarachjjnljjk regenbuien en dezelfde temperatuur.
Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lagei. Geboorte-, dood- sa
alle andera familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die tij innemen.
Tot de plaatsing van advortontiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, botreffende
Handel, Ngverheid en Geldweson, is gerechtigd hot Algemeen AdverfenUe-Bar«aa A. DU LA
MAK An., N.l. V»»rburgwal 306, Amsterdam.
Middelburg 9 Juli.
De afgevaardigde van
Zierikzee.
Het mag voor het district Zierikzoe een
voorrecht hoetou tor Tweede Kamer zich
te zien vertegenwoordigd door een zoo
bekwaam man als mr R. J. H. Patijn.
Reeds dadelijk na zijn optreden in die
Kamer bleek welk een gelukkige keuze er
in 1905 was gedAnn toen men hom oandi-
daat stelde en hoe verstandig de meerder
heid der kiezers deed door hom naar
Den Haag af te vaardigen.
Nog jong, in do kraobt van zijn leven,
beschikt hij over de gave des woords en
heeft hij daardoor hot oor dor Kamer.
Dat reeds op zich zolf is zeer veel waard.
Maar daarenboven toont hij mot groote
belangstelling bezield te zijn voor Zealand's
welzijn in 't algemeen, stelt hij zich op de
hoogte van al wat daaraan bevorderlijk zijn
kan en levert hij, wanneer dit pas geeft,
daarvoor een krachtig pleidooi.
Maar voor de groote volksbelangen sluit
hij evenmin het oog.
In de jongste zittingen der Kamer gaf
hij daarvan de meest doorslaande bewijzen.
Toen in de vergadering van 24 Juni aan
de orde kwam het wetsontwerp tot toeken
ning van een renteloos voorschot uit 's Rijks
schatkist ten behoeve van den aanleg en
het in exploitatie brengen van een spoorweg
van Hontonisse naar de Belgisoho grens
in de richting van Selzaete, leidde hjj het
debat in met een rede die zeker wol de
algemeene aandacht trok en in elk geval
bewees dat hij zioh van de kwestie uit
stekend op de hoogte b.ad gesteld
De heeren mr Hennequin en "Van Kar-
nebeek, oud-Commissaris in Zeeland, sloten
zich geheel bij zijn betoog aan.
Het was dan ook zeker wol aan het op.
treden van mr Patijn te danken dat de
Kamer meer en meer ging gevoelen voor
de belangen van Sas van Gent en West-
dorpe en dat een man als mr Treub zich
geroepen gevoelde daarvoor een lans te
breken.
Uit de veidere besprekingen, waaraan de
heeren Lely en Do Geer deelnamen, bleek
tevens dat de heer Patijn niet te vergeefs een
pleidooi had geleverd. En diens stem voor
het gewijzigd amendement-Loly op art. 2
van het ontwerp bewees dat, al kon hij
niet geheel krijgen wat hij wenschte, hjj
daarin toch hot middel zag om zijn doel
te bereiken.
Dat artikel 2 bepaalt nudat het be
wuste rentelooze voorschot aan den con
cessionaris zal worden toegekend, doch niet
dan nadat door belanghebbenden bij dien
aanleg daarvoor ten genoegen van Onzen
Minister van Waterstaat, voldoende onder
steuning zal zijn verleend, onder geen
andere voorwaarden, dan waarop de goed
keuring van genoomden Minister zal zijn
verkregen, nadat, de tijdige aan
leg en de exp1oi tatie ran een
zijlijn tot Sas van Gent ten ge
noegen van genoemden Minister
t e r-z ek er d is.
Mon weet dat de heer Pa tij n had voor
gesteld om de behandeling van het ontwerp
aan te. houden teneinde nog nader te onder
zoeken op welke wijze het best de aanslui-
t:ng van de gemeenten Westdorpe en Sas
van Gent aan den spoorweg van Hontenisse
naar Selzaete kan worden verkregendat
hij de motie in dien geest introk toen de
heeren Lely c. s. de hunne voorstelden,
maar dat de heer Treub de zijne overnam,
doch dezo werd verworpen.
Maar al werd nu door den afgevaardigde
van Zierikzee niet geheel vorkregen wat hij
in 't belang der genoemde gemeenten
achtte, het thans nog verworvene dankt
men hoofdzakelijk aan zijn optreden, waar
door anderen overtuigd werden van hot
goed recht, door hem bepleit.
Kort daarna kwam de Zierikzeesche afge
vaardigde voor een algemeen belang met
Riet minder vuur op.
Het was in de zitting der Kamer van
26 Juni bij de nadere vaststelling, yan het
YlIIste hoofdstuk der Staatsbogrooting, dat
hij met ernst don Minister van Oorlog erop
wees dat deze indertijd bij de behandeling
van de zoo beruchto noodwet betreffende
hot blijvend gedeelte geen klaren wijn had
geschonken.
Do toen door mr Patijn ^gehouden rede
bracht heel wat beweging in de politieke
kringen en gaf aanleiding tot menig protest
in de Kamer en in de pers, naast zeer veel
instemming anderzijds.
Hjj toonde zich daarbij ook weer eon
spreker die zijn onderwerp meester is.
Het was oen teer punt dat hij aanroerde,
maar de noodzakelijkheid drong hem daartoe.
Hij was scherp in zijne woordenmaar
waar hom een positief antwoord word ont
houden, had hij tot zich zelf gezegdal
moest do onderste steen boven, do waarheid
moet in de openbare vergadoring aan het
licht worden gebracht.
Dat was mannentaal.
En die waarheid gold de eigenlijke be
stemming van de bekende 2200 man. Waren
die uitsluitend voor handlangorsdiensten of
voor dotacbomentadiensten beBtemd?
Daarover bestond verschil van moening.
Do heer Patijn hield in do Kamer vol
dat de strekking der noodwet-Sabron u i t-
sluitend was het blijvend gedeelte aan
ie vullen met 2200 man voor hot bewijzen
van handlaugersdiensteD.
En nn zijn wij, na de lezing van de
Handelingen, het volkomen eens met onzen
collega van Het Vaderland dat de zaak
geheel is gelijk de afgevaardigde van
Zierikzee het bij zijne aanklacht jegens den
Minister van Oorlog heeft volgehouden.
„Uit de rede des Ministers toch blijkt,
dat in 1907 de chef van den ge noralen staf,
de generaal-majoor Sabron, bij den toen-
maligen Minister van Oorlog Yan Rappard
met het oog op mobilisatie voor het blijvend
gedeelte heeft aangevraagd 4100 man, waar
van 1900 man voor detachementsdiensten
buiten de garnizoenen (nl. het bezetten van
bepaalde punten, bewaken van werken en
uitzetten van wachten) en 2200 man voor
handlangersdienston bij de ontvangst der
opkomende miliciens (het uitgeven van jas
sen, munitie en wapenen en het verplaatsen
van nachtleger.) De Minister Van Rappatd
nam genoegen met de 1900 man voor de
detaohomentsdiensten, maar schrapte de 22CO
man voor de handlangersdienston, zeggende,
die diensten eventueel door burgers te
zullen doen verrichfen.
Onmiddellijk bij zijn optreden diende de
Minister Sabron de noodwet in om over
eenkomstig zijn aanvraag als chef van den
generaion staf het blijvend gedeeHe met
de geschrapte 2200 man aan te vullen.
Dorhalve de noodwet beoogde uitslui
tend do mannen voor de handlangersdien-
sten te verkrijgen. Dit is aan de Tweede
Kamer nooit medegedeeld. Zoowel de stelling
van d°n heer Patijn als diens grief over
onvoldoende voorlichting der Kamer zjjn dus
in allen d e e 1 e j u i a t g e b 1 e k e n."
Op de repliek van den Zierikzeeschen
afgevaardigde heeft de Minister van Oorlog,
wat dit punt betreft, niet meer gesntwoord,
naar de heer Sabron zeide, omdat hij mr
Patjjn niet goed had verstaan, maar ook
de bestrijders van don vertegenwoordiger
van Schouwen c. b. doden er het zwijgen toe.
„Het incident-Patjjn is dus mot eene vol
ledige overwinning voor dezen geëindigd I"
roept de redactie van Het Vaderland uit.
En zij merkt dan op
„Het kan zijn nut hebben de volgende
conclusion uit de nader betreffende de
noodwet gevoerde gedachtenwisseling aan
te stippen
dat de Minister Sabron 4l/« ton gouds heeft
besteed om voor 4 maanden 2200 mannen
in do kazerne te brengen, die -1 bij zoo plot
seling uitbrekenden oorlog als in do mo
derne geschiedenis niet bekend is gedu
rende dén of twee dagen handlangorsdien
sten zonden kunnen bewijzen, welke zjjne
beide ambtsvoorgangers zonder bezwaar
eventueel door de joDgstc. lichting der mi
litie, door klein-verlofgangers of door bur
gers meenden te kunnen doen verrichten
dat do Ministor Sabron dit om welke
reden dan ook niot aan do Tweede Ka
mer heeft medogcdeeld, zoodat de volksver
tegenwoordiging de noodwet heeft aange
nomen zonder hare eigenljjke strekking te
kennen
dat de geheele zaak aanstonds in hei
openbaar had kunnen zjjn behandeld gelijk zy
Woensdag 1 Juli in het openbaar behandeld
s waaruit volgt dat het comité-generaal,
door den Minister Sabron aangevraagd,
geen zin had.
„Is wel ooit of te immer een wetsont
werp op zonderlinger wijze door eenige
Regeering in de volksvertegenwoordiging
behandeld dan deze zeer exceptioueele en
zeer kostbare maatregel door den Minister
SabroD
Is dit niet een zoor ernstige grief tegen
do Regeering, waar doze zaak onmiddellijk
verband hield met de quaestie van het
blijvend gedeelte, welke zoo ver strekkeude
politieke gevolgen heeft gehad
Ons dunkt, het antwoord der natie op
deze vragon kan niet anders dan ongunstig
voor de Regeering luiden.
De dag van Sabron is voor hem, noch
voor haar een dag geweest, die het
vertrouwen in hot gevoerde beleid heeft
versterkt."
En wij voegen, onder volkomen beaming
van dit door het Haagsche blad gesohrevenc,
er aan toe:
Dat dit alles in 't juiste licht is gesteld,
danken wij aan het flink optreden van mr
Patijn in dozen.
Wij zijn versterkt in onze meening dat
Zierikzee recht heeft om trotsch to zijn op
zijn vertegenwoordiger, iemand die zoowel
voor Zeoland's belangen als voor die van
het algemeen opkomt on dat doet flink en
degelijk.
En wij verheugen ons hem die hnlde te
kannen brengen omdat hot hier geldt een
politiek peïsoon, die niet tot dezelfde
vrijzinnige partijgroep behoort als wij.
Hem geheel naast ons te zien, zonden
wij een voorrecht willen noemen.
Denoemingen enz.
Bjj kon. besluit:
is de kapt. t./z. G. F. G. Gobius eervol
ontheven van de betrekking van inBpectenr
van het loodswezen, do botonning, bebakening
en verlichting in het 4de en 5de district te
Rotterdam, hem, op zjjn verzoek, eervol ont
slag uit den zeedienst verleend, ouder toeken
ning van pensioenen is de betrekking van
inspecteur van het loodswezen, enz. in
genoemde districten te Rotterdam opgedragen
aan den kapt.-luit. t./z. I. T. van Slooten,
onder eervolle ontheffing uit zjjn tegenwoor
dige betrekking van inspecteur van het loods
wezen enz. in het 2de district te Harlingen
is bevorderd tot ingenieur der marine de
adjunct-ingenieur A. van Dnel
is den tweede-iuit. J. W. Stoutsjesdjjk van
het 10de reg. inf, eervol ontslag uit den mili
tairen dienst verleend en hg bonoemd en aangc-
stold tot tweede-luit. bg het wapen der cava
lerie van het leger in Ned.-Indic;
is do met verlof in Europa aanwezige off.
van gezondheid 2de kl. van het leger in Ned.-
Indiê dr H. D. Mak van Waay, wegens lichaams
gebreken, niet ontstaan in en door den dienst,
eervol uit den militairon dienst ontslagen, met
toekenning van pensioen, en
is de off. van gezondheid late kl. van het
leger in Ned.-Indic P. Tours, geplaatst hjj het
valide godeelte der koloniale reserve te Njjme-
gCD, ter zake van lichaamsgebreken, niet ont
staan in en door don dienst, eervol nit den
militairen dionst-ontslagen met toekenning
van pensioen.
In de St Crt no. 159 is opgenomen het kon.
besluit van den 24sten Juni 1908, houdende
vaststelling van oen reglement voor het
weduwen- en weezenfonds van militairen bene
den den rang van officier bjj de koloniale
troepen.
Werkloosheid-verzekering;.
Door den Minister van Landbouw, Njjverheid
en Handel is aan de Commissarissen der Ko
ningin in do ondorscheidone provinciën een
schrjjvon gezonden, inhoudende het verzoek,
door hun tusschonkomst te vernemen, of sedert
hun antwoord op hot schrjj ven van zjjn ambts
voorganger van 31 December 1906 door ge
meentebesturen in hunne provinciën alsnog
maatregelen zjjn genomen in het belang van
do verzekering tegen geldelgko gevolgen van
werkloosheid en, bjj bevestigende beantwoor
ding, te ontvangen een exemplaar van alle
desbetreffende plaatseljjke verordeningen, regle
menten enz. welke van kracht zjjn, de daar
over tusschen de colleges van Burgemeester
en Wethouders en de gemeenteraden gewis
selde stukken en de handelingen van de
gemeenteraden deswege.
Tevens wenscht de Minister gaarne *o weten,
of op de begrooting der plaatseljjko inkomsten
en uitgaven een bedrag voor 1908 is uitgetrok
ken of voor 1909 is of vermoedoljjk zal worden
voorgesteld voor het subsidieeren en de admi
nistratiekosten van bedoelde verzekering en,
zoo ja, welk bedrag, zoomede welke de uit
komsten van die verzekering tot op heden zjjn
geweest. De Minister verwacht zoo spoedig
mogelj'k antwoord.
EERSTE KAMER.
Door die Kamer is Woensdag o. a. nog
aangenomen het wetsontwerp tot wjjziging en
aanvulling der boterwot, en dat betreffende
een dading tusschen den Minister van Koloniën
en de Hollanikchc Hypotheekbank te Amsterdam.
De zitting werd daarop verdaagd tot nadeie
bjjeenroeping, vermoedelijk tot Maandag 20 Juli
KORTE AIKDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
Op de algomeene vergadering der Maatschappij
tot bevordering der Geneeskunstdie te Rotterdam
is gehouden, werd o. a. behandeld een voorstel
van de afdeeling Walcheren.
Deze vroeg een commissie met mandaat te
rapporteeren over de vraagIs het tegen
geldeljjke vergoeding overdragen van een
geneeskundige praktgk uit oen zedelgk oog
punt geoorloofd 'i Ia de laatste jaren schjjnt
zich het beginsel in te burgeren, zegt de af
deeling in haar toelichting op dit voorstel, dat
een geneeskundige praktgk een kapitaal ver
tegenwoordigt en als zoodanig tegen geldeljjke
vergoeding kan worden overgedragen. Mot
dit beginsel wordt het standpunt ingenomen
dat onze arbeid nog een andere geldelgko
waarde heeft dan die welke met de betaling
onzer nota wordt voldaan, dat hg nl. bovendien
in de bevoorrechte verhouding, waarin wjj tot
onze cliënteele zjjn komen te Btaan, een kapi
taal heoft geschapen dat in geld kan worden
omgezet.
Waar deze verhouding in elk geval (zjj be-
treffe een stads-, dorps- of speciaal arts) een
betrekking representeert tusschen geneesheer
en publiek, is het eenzjjdig handelen daarmede
niet zonder bedenkingen. Het ia daarom te
verwachten dat van de andere zjjde, die van
hot publiek, critiek niet zal uitbljjven geljjk
die herhaaldelijk in het buitenland al uitge
sproken is (zie o. a. Ned. Tijdschrift voor Ge
neeskunde 1907 2e helft bladz. 520). Reden te
meer voor do Maatschappij om zich over het
bedoelde beginsel een oordeel te vormen.
Dit voorstel werd zeer breedvoerig behandeld
en door den aigevaarde der afdeeling, den heer
Bordenis van Berlokom, toegelicht.
Do centrale commissie ontraadde do aanne
ming van het voorstel en hoopte dat een motie
van ordo zoo noodig aan de discussie een einde
zal makon.
Daartegen verzette men zich van verschil
lende zjjden.
De motie werd ten slotte aangenomen met
68 tegon 43 stemmen, zoodat het voorstel niet
m behandeling kwam. Er werd echter onder
applaus hulde gebracht aan den rapporteur.
Te Tiel is de achtste algemeene vergade
ring gehouden van den Bond voor Staatspension-
neering.
De voorzitter, de heer A. Groenendaal, con
stateerde dat de Bond helaas nog ver van zjjn
doel is en wees op hetgeen m Engeland reeds
is bereikt.
Volgens het jaarverslag werd een pensioen
congres voorbereid en zal dit in September te
Amsterdam worden gehouden, en door den
BCcretaris van den Engelschen Bond voor Staats-
pensionneermg worden bjjgewoond.
Bljjkens het financieel overzicht is een saldo
van f500 beschikbaar voor dat congres.
Niet minder dan 30 nieuwe aldeelingen
werden door de propagandisten opgericht, ter-
wjjl 12 afd. vorloren gingen.
Van de afd. kwamen over hot algemeen goede
berichten en vooral de aid. Amsterdam leidt
een krachtig leven, en ging in één jaar met
300 leden vooruitzo telt thans 570 leden. De
oplaag van het orgaan nadert do 20.000.
Don 1 Jan. 1908 bestond de Bond uit 220
afd. met 19.722 leden. Aangesloten waren 62
landeljjke konden en vereenigingen roet 22.000
leden, zoodat het totaal aantal leden kodroeg
41.722.
Na 1 Jan. 1908 werden nog opgericht 27
nfd. met 1138 leden de totaal-sterkte bedraagt
thans 43.860 leden. Lieden van allerlei stand
en richting zjjn lid van don Bond.
Tot lid van het hoofdbestuur word o. a. ge
kozen de heer ds Boer te Hulst.
Te Groningen is Woensdag do jaarljjkscbe
vergadering aangevangen van den Nederland-
schen Bqnd van Handelsreizigers,
Het jaarverslag van den secretaris gewaagt
allèreerst van de toetreding in 1907 van Afet -
curius te Groningen en de Vereeniging Arnhem
te Arnhem, zoodat de Bond thans *i afdeelmgen
heeft.
Op verschillend gebied was de Bond nattig
werkzaam ton behoeve horcr ledon.
Onder voorzitterschap van professor I'd had
Woensdag de algemeene ledenvergadering plaats
van de Vereeniging Amst. Sanatorium voor borst-
lijders. Uit hot bestuurs verslag van den secre
taris dr Van Wayenburg bleek dat het jaar
1907 gunstig verloopen is. Door de mildheid
van de heeron Van Eoghen. Steten en dr
Janssen was het sanatorium twee nieuwe draai
bare lighallen rjjk geworden.
Bljjkens het verslag van den geneesboer-
directour, den heer Y. Terpstra, zjjn in 1907
opgenomen 134 patiënten87 mannen en 47
vrouwen. Totaal werden behandeld 185 pa
tiënten: 116 mannon en 69 vrouwen.
Hedenmorgen omstreeks halfelf gebeurde
op de spoorljjn even voorbjj den overweg aan
den Ouden Vlissingschon weg alhier een
ernstig ongeluk.
Do wegwerker A. Bosschaart, aan de Absele
woonachtig, was daar werkzaam aan de Ijjn.
Uit de richting Vlissingen naderde een goede
rentrein en uit de richting station Middelburg
de mailtrein, die OBgeveer half elf hier pas
seert.
B., die den mailtreia niet zag aankomen,
werd gegrepen, ongeveer twaalf meter meege
sleurd, en aan den kant van de spoorbaan
geworpen.
De mailtrein stopteeen daarin aanwezige
dokter, die uitstapte, kon slechts den dood
constateeren.
De ongelukkige was zwaar aan den hals
gewond, verder was hem het rechterbeen on
der da knie afgereden en de rechterarm op
drie plaatsen gebroken.
Eerstgenoemd lichaamsdeel werd later tus
schen de rails gevonden.
De klompen van den overredene werden een
paar honderd meters verder opgeraapt.
Het Ijjk werd per draagbaar naar het station
vervoerd, waar een tweetal dokters de lijk
schouwing verrichtten.
Da dood is, naar vermoed wordt, veroor
zaakt doordat hjj met het hoofd tegen een
telegraafpaal geslagen werd.
B. was gehuwd en vader van een jongen
van 15 jaar en verder van kinderen die reeds
het huis nit zjjn.
Bjj kon. besluit is benoemd tot lid-voor
zitter van den voogdjjraad te Middelburg
mr 11. Kruin Th.Azn, archivaris van 's rijks
archief in Zeeland, aldaar.
Onder do vreemdelingen, die boden onze
stad bozochton, bevonden zich een aantal
leerlingen van do normaalschool te Gent.
Het eerste nommer is verschenen van
het Zeeuioscft Landbouwblad, orgaan van De
Maatschappij tot. bevordering van landbouw en vee
teelt in Zeeland.
Zooals men weet,' zal het om de veertien
dagen het licht zien.
Door de keurmeesters van vee en vleesch
alhier is Woensdagavond afgekeurd een uit
nood geslacht varken, dat Ijjdende was geweest
aan algemeene tuberculose.
Hot cadaver werd op de gewone wjjze on-
bruikbaar gemaakt.
Uit Vlissingen
Van do Zeevaartschool aldaar zjjn geslaagd
de heeren J- Ph. van Rosevelt en F- van den
Bovenknmp, beiden voor machinist volgens
programma B.
Den 13 Juli moeten voor het kantonge
recht te Goes verschjjnen met minder dan
40 inwoners van Borsselen, terzake van hot,
zooals indertjjd gemeld, op Hemelvaartsdag
in het openbaar verrichten van arbeid.
Naar men ohb uitWemeldinge meldt,
is het jjzeren tjalkschip Cosmopolit, dat 24
Januari 1907 aldaar het Belgische schip Cyril'e
in den grond liep en sedert dien tjjd aan de
ketting lag, Woensdag naar Rotterdam ver
voord om daar publiek te worden verkocht
Tot heden is nog geen eindvonnis u;tge-
