TWEEDE BLAD HIDDELBURGSCIIË COURANT. N° 181. Jt. Maandag 29 Juni, Middelburg 27 Juni. *£andbouu)kroniek. FEUILLETON. De Buiten-Aas. De tramkwestie van Selztete en Sas van Gent. ct. ittl* Jaargang. VAN DB 1908. Van heden af ontvangen zij die zich tegen 1 Juli op de Middelburgache Courant abonneeren, de deze maand nog verschij nende nommers kosteloos. DE ADMINISTRATIE. I VASTEN MEDEWfeltKER. Schapenhouderij De Verslagon en Modedeelingen van de Directie van don Landbouw zjjn weder met een belangrjjk nommer vermeerderd, nl. met eene Verhandeling over de Schapenhou derij van de hand van den heer F. B. Lühnïs, inspecteur van don landbouw. Wjj willen onze lezers nader bekend maken met den zeer belangrijken inhoud, mot den wenBcb, dat deze kennismaking voore tot het aanschaften van het werkje, dat franco.per post te ontbieden is bjj do Golirs. J. en H. van Langenhujjsen te 's Gravonhag e voor den prp's van (50 cent, bjj zijn gewonon boekhan delaar voor 50 ct. Het boekje begint met een kaartje van Neder land, waarop in verschillende tinten van rood de dichtheid van don schapenstapel in de ver schillende deelen van Nederland wordt voor gesteld. Voor Zeeland bedraagt die in het grootste deel van Zuidbeveland van 25—50 op de 100 hectaren, voor de overige deelen ii zjj beneden de 25. De grootste dichtheid in Nederland vindt men in het midden van Drenthe en in de provincie Noordholland met de eilanden Wie- ringen en Texel. Zjj bedraagt daar op geljjke oppervlakte 100 en meer. Verder is deze monographie verrjjkt met oen negentiental zeer goed uitgevoerde platen, hoofdzakelijk afbeeldingen bevattende van mannelijke en vrouwelijke dieren van ver schillende rassen, zoowol inlandsche als En- gelsche, en met eenige graphische voorstel lingen aangaande den loop der wolprjjzen in Engeland, in Nederland, van den invoer van levende schapen on schapenvleesch in Enge land, en de verhouding tusschen don rundvee- en schapenstapel in Nederland van 1825 tot 1904. Uit de laatste bljjkt onder meer, dat men in 1825 in Noderland telde een millioen stuks rundvee tegenover 700 duizend schapen, ter- wjjl van die aantallen in 1904 het eerste gestegen was met bjjna 700.000 stuks, het tweede met ongeveer 90000 verminderd. Dit verschijnsel heeft zich voorgedaan in nagenoeg alle landen van Europa. En tenge volge van overzeesche mededinging, uit Austra lië en Zuid-Amerika, cn van gewijzigde om standigheden in het landbouwbedrijf iB hot aantal schapen sedert 1865 gaandeweg vermin derd, het aantal runderen aanzienlijk toege nomen. In ons numtner van 16 dezer deelden we reeds een en ander uit dit werkje mee. lied. Naar het Engehch, JOIIAX K. LEYS. Ik dacht oen oogenblik na. Wat zou ik moeten doen al» do cian stierf Het zou on mogelijk zjjn voor mjj oen certificaat van ovorljjden te teokenon; en wanneer er een onderzoek werd ingesteld, zou mjjn gedrag bjj het aannemen van die voorvaardeu sterk worden afgekeurd. Maar het had goon nut te speculeoren over wat mogeljjk kon zjjn. Ik boBloot het vreemde voorstel aan to nemen. - - »Ik noem uw voorstel aan," zei ik kort af, >op voorwaarde dat het aan mjjn patient is om te beslissen of de politie er van in kennis moet worden gesteld of niet. En wan neer hjj sterft, moet ik vrjj zjjn te doen wat mjj goeddunkt" »Dat ia goed. En kom meo, O, kom vlug Ik liep naar do eetkamer, en deelde daar aan Rodney haastig mee, dat ik uit de stad 8'ag en een paar dagon kon uitbljjven. Ik yiBt hem te bewegen gedurende mjjn afwezig De verhandeling is verder verdeeld in acht hoofdstukken. Het cersto bevat algemeone beschouwingen, waarin ons onder meer* wordt medegedeeld, dat de vermindering van den schaponstapel in de laatste 30 jaren in België 61, in Nederland 17, in Engeland 6 o/0 be draagt. Het tweede hoofdstuk handelt ovor buitonlandsche rassen de merino's, do Engel- sche langwollige en kortwollige en de Schotsche rassen. In het derde hoofdstuk worden de oorspronkelijke Nodorlandsehe rassen bespro ken. zoowel de lang- als do kortstaarten, lorwjjl in het vierde de pogingen worden op gesomd, die ook in ons land zjjn aangewend om do bestaande rassen te verbeteren, ofschoon wjj hierin toch in menig opzicht bjj hot buitenland ton achter zjjn gebleven. Yftn eene zelfstandige verbetering v eigen fokmateriual zegt de schrijver zooals in Engeland met zoo goeden uitslag is tot stand gebracht, is hier weinig sprake geweest, wanneer men althanB de Texelacho schapen uitzondertmen hoeft zich in hoofd zaak bepaald de stroomingen op dit gebied in het buitenland te volgen. Ook hierin zjjn wjj Nederlanders onder ge woonte achteraangekomen. In het volgend hoofdstuk, hot vjjt'do, bespreokt de schrjjver den tegenwoordigen stand der schapenteelt in de verschillende provincies van Nederland. Daaruit bljjkt o. m., dat in Groningen in den laatston tjjd groote aandacht gewjjd is aan de verbetering van het schapenras. De heeren R. IC. Rispens te Aduard, F. Veldman te Adorp, J. Oosterhuis te Holwiorde hebben aanzienljjke kudden van voIbloed-Lincoln-scha- pon, waarbjj door invoer van nieuw bloed uit Engeland voortdurend voor bloodverversching wordt gezorgd. De heeren P. H. Doornbosch Cz. to Baflo en E. Feensfcra te Ruigezand fokken ondor geljjke voorzorgen Oxfordshire-downschapendo heer S. de Cock te Vierhuizen hooft volbloed Cotwolds en de gebr. Wieraemn te Winsum bezitten een kudde volbloed Border-Leieestera. Niet vergeten mogen hier worden de heeren ManshoitenLoots,diede verbetering hebben ter hand genomen van hot Friesche melkschaap, waarvan de heer Löhnis zegt, dat hot door hon gefokte materiaal uitmunt door vroegrijpheid, vruchtbaarheid en groote melkrjjkheid, terwjjl het gekruist met Engelsche rammen gebruiks- dieren levert, die zeer in den smaak vallen. In Friesland is ook het Lmcoln-ras inge voerd men heeft daar een Friesch-Lincoln- stamboek opgericht, waarin thans reeds 111 schapen zjjn ingeschreven. In Noordholland zjjn roeds jaron verschoi- dene Lincoln-rammen ingevoerd om de aan wezige schapen daarmede to kruisen. Vol bloed Lincolnschapen vindt men bij don hoer Gronoman te Wieringerwaard en sedert een paar jaron eene kudde van het volbloed Wenseleydalo-ras by den heer Schenk in dezelfde gemeente. In de overige provinciën is mot zeer zeld zame uitzonderingen, ondor welke wjj nog noemen den heer Pauwen te Pannerden, tot hodon zeer weinig gedaan tot rasverbetering en ook van ons gewest kan in dit opzicht niet mot veel lof gesproken worden. Do schrjj ver zegt daaromtrent: >De schapen houderij in do provincie Zeeland is dan ook heid naar mjjn patiënten te kjjken goen v, rmoeiend werk trouwens. Ik rende naar boven, wierp enkele honoo- digdheden in een handtascbje, nam mjjn etui met chirurgische instrumenten onder don arm, kwam naar de spreekkamer terug on zei tot de dame dat ik tot haar dienst was. Nog geen minuut later reden we, naast elkaar gezeten, door do verlaten straten. Een geblinddoekte reis. Wjj waren nog niet vor gegaan toon mjjn roisgenoote bet gordjjntjo aan haar zjj de noorhaalde, en een bewoging maakte alsof zo ook het andere wilde omlaag trokken. Ik kwam echter aan haar verlangen tegemoet. Eonigon tjjd later kon ik aan hot geluid van het rijtuig hooren dat wjj de straten ver laten hadden. Maar do reis was noggoonszins afgoloopon. Zjj duurde naar ik mjj vorbcclddo oon klein uur. Eindelijk draaide hot rjjtuig naar rechts af, en daarna verried het geknars van grint mo dat we een laan doorreden. Zjj wa9 niet lang. Het rjjtuig hield stil, en vóór jk mjjn reisgenoote kon helpen had zjj het portier geopend cn was zjj er uitgestapt. Wacht even," zei ze, en dood hot por tier achter haar dicht. Ze verscheen na eenige oogenhlikken weer en opende zelf het portier voor mo. Eon alleen van belang op die boerdorjjon, waar hetzjj schorren, hetzjj djjken tot het bedrjjf belmoren. Wat het ras betreft, ia het oorapronkelyk Zeeuwsche, dat veel overeenkomst met hot Friesche vertoonde, zoo goed als geheel ver dwenen en vervangen door gekruist Engelsch, hoofdzakelijk Lincoln-ras. De fokkcry staat geheel op den voorgrond, vetweiden komt zelden voor. In den Wï/Ae/wwiapolder was vooral in vroeger jaren aan do schapenhouderij eene aanzionlyke uitbreiding gegeven. Zeeuwsche of Vlaamsche schapen werden hoofdzakelijk gekruist met Leicester-, Cotswold- of Lincoln- bloed en met de producten daarvan de andere deelen der provincie van fokmatoriaal voorzien. Te Oosterend, op het eiland Schouwen, wordt nog eone kudde Texelsche schapen aan getroffen ter grootte van 200 stuks. Maatregelen tot verbetering van het acha- ponras worden in Zeeland niet veel genomen. In den zomer van 1906 werd door een 5-tal landbouwers in Zeeuwacb-Vlaanderen tot do Zeeuwsche Landbouwmaatschappy het verzoek gericht, hare medewerking te verleenon tot den invoer van Engelsche rammen. Deze aan vraag bad tengevolge, dat door genoemde maatschappij een bedrag van f 300 beschikbaar werd gesteld voor aankoop van een of twee Lincoln-rammen in Engeland, welke rammen beschikbaar zouden worden gesteld, by de aanvragers, onder verplichting op den loeftjjd van 8 maanden een 10-tal rammen uit die kruising ter beschikking der maatschappij te stellen, ten einde die in andero deelen der provincie te stationneeren." Tot zoover de schrjjver over Zeeland. Hiorby moeten we enkele a mteekeningen maken. In den IFt//teb«fnapolder heeft men onder den tegenwoordigen directeur, den hoer H. A. Banken, een kudde volbloed-Lincolns, waarby door herhaalden invoer van Engelsche ram men voor bloedverversching wordt gezorgd. Als vervolg aangaande het optreden der Zeeuwsche Landbouwmaatschappjj, dione, dat twee rammen in 1907 zjjn gestationneerd, één te Waterlandkerkje en één te Wolphanrtsdjjk, maar dat beide zoo laat zijn ingevoerd, dat zy nog weinig in de gelegenheid zjjn geweest om te toonen, wat men van hen kan verwachten Er zullen nu drie volbloed Lincolnrammon meer geBtationneerd worden in do afdeolingon Zoeland, Tholen en Noord-Beveland en in 1909 zullen gekruiste rammen van deze vjjf voor belanghebbenden worden beschikbaar gesteld. Ten slotte dienen wij hier te vermelden, dat ook de heer G. Yerbage te Zuidzandc reeds voor een paar jaar volbloed schapen van het Lincoln-ras heeft ingevoerd en dat naar wjj meenen daar volbloed Lincoln-rammen, in Zeeland geboren, verkrijgbaar zyn. Het laat zich aanzien, dat de verbetering van het bestaande ras eerlang met kracht zal ter hand genomen worden. De laatste twee hoofdstukken van het bospro- ken werkje handeion over »wol en wolhandol" en »binnenlandach gebruiken uitvoer van scha- penvleosch". Aangaande het gebruik van scha- penvlcosch in Nederland zy nog opgemerkt, dat in 1905 in 8 slachthuizen (abattoirs) indego- mconten Amsterdam, Rotterdam, Groningon, huisknecht stond achter haar om mjjn hand tascbje tc dragen. »tëla als 't u belieft tiw oogon op den grond, kjjk niet om u heen," fluisterde ne toe, toen ik uitstapte. Denk aan uw belofte." Ik gehoorzaamde haar, en we gingen eenige treden van een trap op. Door een vestibule kwamen we in een groote hall, zooals ik op maakte uit hot geluid van onze voetstappon. Mjjn gezellin leidde me oen gang door naar een lift. Do knecht volgde ons en zette hot toestel in beweging. Toen we hoog in hot huis stil hielden, ging de dame me voor, en bleef oindolyk staan voor oen deur die ze zacht opondo. Ilot vor- trok was donker, behalve den schyn van con nachtlichtje, en was vtjj groot. Op oen voldbod oon hock lag con gestalte, en een dikko man, die by het bed zat, stond op, naderde mjjn gezellin en wisselde met haar haastig eenigo woorden in het Duitsch. Ik ging dadelyk naar bot bod toe on vond lar een jongen man van zeer innemend uiteclyk. Zijn gelaat was zeer bleek, on zyn oogen waren gesioten. fly was nog in rok en volledig avond-toilet en zyn overhemd was bevlekt met bloed. Breng me wat linnen en wat warm I water," zei ik over mjjn schouder. >lk zal het zoo spoedig mogeljjk balen," I Roermond, Leidon, Nymegen, Dordrecht on Utrecht geslacht werden ruim 88.000 runderen, 67.000 kalverB, 17.000 paarden, 152.000 varkens en slechts even 16.000 schapen. Voel schapen vleesch wordt dus in Nederland niet gebruikt. Ton slotte kunnen wjj hier nog mededeelon, dat van de 606.785 schapen, die in 1904 in Nederland gevonden werden, 23061, dat is on geveer 3.8 in Zeeland aanwezig waren, waarvan de grootste aantallen nl. 1324 en 1300 gevonden worden in de gemeenten 'a-Heer Arondskerke en Clinge. Hiermede besluiten wy ons overzicht. Moge het bolanghebbenden on belangstellenden aan sporen bet besproken werk aan te schaftenen do daarin gegeven wenken te benuttigen. Vragenbos. Kort na het opkomen bleken inyno kom kommer-planten niet gezond te zyn. Reeds de 3de en 4de bladeren gingen bol staan en by nader onderzoek zag ik aan de onderzyde gele vlokjes. Ik heb ze daarop goed bespoten met één percents bouillie bordelaise, wat by enkele planten, doch niet hjj alle geholpen heeft. Zou uw landbouw medewerker ook kunnen mcdedeelen, met welke ziekte ik hier ver moedelijk te doen heb en of daartegen ook middelon of voorbehoedmiddelen bestaan Uw bestendige lozer. I. Uit de telegrammen en de Kameroverzichten betreffende de Kamerzittingen van Woensdag en Donderdag heeft de lezer reeds een over zicht gekregen van het geen er gezegd en ge- bourd is bjj de bespreking van het voorstel tot toekenning van een renteloos voorschot uit 's Rjjks schatkist ten behoeve van den aanleg en het in exploitatie brengen van oen spoorweg van Hontenisse naar de Belgische grenB in de richting Selzaete. Na alles wat er sedert jaren reeds in ons gewest gesproken en geschreven ia over deze kwestie, o. a. in de Provinciale Staten, meenen we ochtor goed te doen aan do Handelingen de Tweede Kamer nog eenige uitvoeriger meodeelingen te ontleenon aan de daar go- houden rodevoeringen. Zooals men weet ging het daarby eerst om de vraag of de aansluiting by Sas van Gent dan wol bjj Selzaete moet geschieden en later, over de kwestie van den aanleg van een zyljjn van do hoofdlyn Hontenisse—Selzaete naar Sas van Gent. De heer P a t y n, die met een zeer uit voerige rede de algemeene beraadslagingen inleidde, stelde do vraag hoe het mogeljjk was dat mon nu een voorstel had, waarby met geld uit de Noderlandsche schatkist oen verbinding tot stand zal komen van oen deel van hot Nedcrlandache territoir met de Belgische plaats Selzaete en zulks met achteruitzetting en bo- nadeeling van de dichterbij nog gelegen Nedcr- landscho plaats Sas van Gent. »Om dat te verklaren, zoo zei hjj, moet mon weten, dat in Selzaete woont een Belgische industrieel, de heer Wittouck, een industrieel, zooals ik wilde dat ons land er vele hadeen man met een ruimen kjjk op zakon, oen man van energie, die weet te handolcn als hot tjjd is van handelen cn een mon tevens die ann zyn belangen weet te verbinden de personen die invloed kunnen hebben op het bevorderen van die belangen. Die industrieel heeft zeer goed ingezien van welk overwegend belang het zou zjjn voor zyn woonplaats en voor zjjn fa briek, indien Oosteljjk Zeeuwach Vlaanderen door een tramlyn rechtstreeks aangesloten kon worden met het Belgische Selzaete, met voorbij gang en achteruitzetting van de concurreoronde plaats Sas von Gent. Onze landgenooton in die streken zjjn misschien in den aanvangniot voorzichtig genoeg geweest, hebben zich niet genoeg rekenschap gegeven van de gevaren waarmede zjj van Belgische zjjdo werden be dreigd. la ieder geval, zooveel ia zeker en dat overkomt de Hollanders nog wol eens meer zjj zjjn wat laat op het pad geweest. Deze voorsprong in tjjd van de Belgen, is ten slotte de oorzaak geworden van het feit. dat tot dusver het Belgische plan-Selzaete den loef heeft afgestoken aan do plannen die het Nederlandsch belang in die streken zouden dienen. Doordat do Belgon kans gezien badden, aan hnn plan vasten vorm te geven voordat de plannon van de Nederlanders daarentegen uit het stadium van het schetsmatige waren getreden, is te ver klaren, dat invloedrijke personen uit die streken volkomen te goeder trouw en zich door niets latende leiden dan door hun inzicht in het algemeen belang ik stem dat gaarne toe at dadelyk dat Belgische plan hebben omhelsd, als zjjnde datgene, wat naar zjj meenden hun het eerst de zoozeer gewenschte tram zou geven, hun liefde aan dat plan hebben verpand en zich daarmede geheel en al hebben ver eenzelvigd maar daardoor ook het oog voor de Nederlandsche bezwaren tegen dat plan allengp hebben verloren en er zich nu niet oieor bewust van zyn, dar zjj ten slotte mede werken om de Nederlandsche belangen aan de buitenLandsche ten offer te helpen brengen. Door den voorsprong in tjjd en den steun der invloedryke personen uit de strook, ia het mogeljjk geweeBt, dat tot dusverre het Belgische plan aan hot Nederlandsche den loef heeft weten ai te steken." Wordt echter dat plan uitgevoerd dan zou naar de meening van den spreker een dub bele fout geploegd worden, vooreerst oen fout vnn ideëelo boteekenis omdat, bjj de roods bestaande afscheiding van Staats-Vlaanderen van het verdore Nederland men aan het natio- karakter afbreuk zou doen door het Belgisch Solzaete te bevoordeelen boven het Nederlandsch Sas van Gent. Maar bovendien zullen de materieele belangen van SaB van Gent benadeeld worde* en vooral, en daar wringt do schoen, de suikerindustrie. De quaeBtie loopt in de eerste plaats over de vraag, wie de beetwortelen zal maehtig worden uit Zeeuwsch-Vlaanderen. Het is den heer Wittouck te doen om de beetwortelen voor zjjn fabriek te Solzaete te krygen. Dit is het goed recht van dien industrieol, daarmede zog ik niets ten nadeele van den heer Wittouck integendeel het pleit voor zyn ondernemings geest. Hjj wil de beetwortelen, die op zeer groote schaal in Zeouwsch-Vlaanderen ver bouwd worden, goedkooper en sneller te Selzaete hebben dan zyn concurrenten te Sas van Gent zo kunnen krygen. Die quaeBtie ten aanzien zei de dame. De dikke boer was verdwenen. »Ik moet ook een verpleegster hebben of iemand die me kan helpen bjj hot verbin- - »Dat zal ik doen," zei de dame, terwjjl ze de karn or verliet. Na zeer korten tjjd kwam ze terug. Ze had haar avond-kleed verwisseld voor een morgen japon van donkere stof en had linnen, schaar en andere dingen in de hand. Zy legdo die op hot bed noor, ging naar de deur terug en nam van iemand daarbuiten een lamp, oen kan heot water en andere bonoodigdhedon aan. Ik kon nu mjjn pationt gaan onderzoeken en bevond dat hjj in do borst was geschoten. Gelukkig voor hem was de kogel niet door de long gedrongen maar juist daar langs gegaan. Ik kon hem ondor de huid voelen. In min der dan een uur had ik den kogel eruit ge haald, dc wond verbonden en de klcorcn zoo ver uitgedaan dat de gewonde gerioveljjk kon liggen. Daarna gaf ik hem een kalmeerend drankje en mjjn werk was gedaan. Ik had opgemerkt dat de dame, die op zich had genomen als verpleegster te dienen, zich uit het gezicht van den gewonde had gehou den. Maar toen ze met een kom water door do kamer liep, riep bjj plotseling uit »Ben jjj het, Eugenie Ze bleef plotseling staan, on ik dacht dat zjj de kom zou laten vallen, maar vóór ik by haar was, had zjj zich weer hersteld. »lk kon hebben begrepen dat jjj me niet zoudt verlaten," zei do gewonde zwak. »U moet nu niet spreken," kwam ik tusschenbeide. *Blyf nu maar stil liggen, en maak u nergens over bezorgd. I" zult spoedig slapen. Ik bljjf hier van nacht." Ik volgde de dame tot aan do deur on zei toen op gedempten tot haar>Kunt u mjj een rustbed of een leunstoel boven sturen >ls bjj ernstig gewond? Of zal hjj her stellen vroeg ze bezorgd, mjjn gelaat bo- bospiodend. >Ik twjjf'ol er niet aan of hjj zal her stellen maar het zal minstons eenige dagen vorderen," antwoordde ik. Na mjj goeden nacht gewonscht te hebben, verliet zjj de kamer en zoodra zjj heen gegaan waa, hoorde ik een sloutel in het slot omdraaien. Dc kamer was zoo schamel gemeubeld dat ik ec my op voorboroiddo een ongeriefljjkon nacht door te brongen. Maar vóór het een kwartier verder was, werd do deur openge- worpon en kwamen twee bedienden binnen die een rustbed droegen. Ze zeiden niets tegen an ik niet tegen hen. Een van hen haalde daarna uit de gang een blad met de rest van een koude kip, brood en boter en een karaf sherry. Dat zette hjj op taiel ging hing en sloot de deur achter zich.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 5