MIDDELBURGSCIIE COURANT. 181- Jaargang. Vrijdag 8 Mei. WAAKT Kameroverzicht. Benoemingen enz. üii Stad en Provincie. N°. 109. 1908. Deze courant verschynt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tol. weerbericht van hot K. N. Mot. lnatit. te Bilt. 7 Mei 8 u. vm. 53 gr., 12 n. 60 gr., av.4 n. 61 gr. Hoogste barom. stand 767.9 te Biarritz, laagBte 738.3 te Thorshaven. Verwachting tot den avond van 8 Mei: meest matige W. tot Z.W. wind, tjjdeljjk opklarend, later toenemende bewolking met kans op regen en dezelfde temp. Advertentiön20 cent per regel. By abonnement veel lager. Geboorte-, dood- e»-" 1 alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel weer 20 cent. Beolamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zy iuemei. Tot de plaatsing van advortontien en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, NJjverheid en Geldwezen, is gereohtigd bot Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR An., K.X. Voorburgwal 366, Amsterdam. Voor de stemming, Dinsdag 19 Mei in hot district Sluis te honden voor een lid der Provinciale Staten, bevelen wij ten zeerste aan den heer P? VAN HOUTE, burgemeester van Sehoondijke. Middelburg 7 Mei. Het Kabinet HeemskerkTalraa is in zeker opzicht baast nog gevaarljjker Kabinet dan een Kuyper-ministerie. Wanneer hard tegen hard gaat, kan men al zjjn krachten opbieden; tegen zacht is moeiljjk vechten. Kuyper was steil, scherp, fel. Men kon tegen hem gelijkerwjjs strjjden. Heemskerk—Talma zjjn leniger, ge moedelijker. Van waar de stoffe voor een straffe oppositie? En toch zoo'n oppositie zal met lang mogen uitbljjven. ImmersEr dreigt een groot gevaar dit groote gevaar dat het kiozorsvolk tegenover dit kabinet wordt wat een van zjjn leden naar het gerucht giDg beleed te zjjn tegen over de politiek gematigd onverschillig. Voor den rappen Excellentie van Buitenlandsche Zaken moge deze liefhebberij van gemodereerde indifferentie zonder nadeel zjjn gebleven.voor het kiezersvolk, althans voor het meer voor uitstrevende deel ervan, zou deze neiging zeer ichadeljjk kunnen bljjken. Onverschilligheid ook m haar verzachten vorm van gematigdheid is overal doodend,bedervend. En, indien ergens dan in de sfeer der politiek. Dio beeft tot levensvoorwaardenbelangstelling, meevoelen, strjjdlust. Dat al dreigt meer en meer te gaan verflauwen en versterven; men aokynt dat wél te mogen zoo in Holland, dat rustige, emotie- looze z'n gangetje maar stilletjes gaan en toch den boel maar vlottend houden als deze ge modereerde en gemoderniseerde christenbe- windsmannen tot nog toe bedrjjven. Wat kan men ook eigenlijk tegen ze hebben? Is Heemskerk niet glad en Talma niet weer gaas oh slim en Nelissen niet bekwaam? Las tig en bemoeiziek als Kuyper zyn ze ook niet malle, overdreven Pariteinsche gevoeligheden belasten hun zenuwgestel niet. Ze zjjn als jive o'clock tea's modorne predikanten tegenover de strakke, psalm-zingende dominees van de ortho doxe lichting. En bjj menigeen zal een vot- geljjking van De Meester's negental met deze mannen lang niet ten nadeele van de Heemskorksche bezetting uitvallen. Wol is men dan niet altijd indachtig dat de verschillen in politieke structuur geheel ten bezware van do formatie De Meester komen. De formateur Bor- gesius toch moest noodzakelijk zoeken buiten de leiders der onderscheidene regeorings-gezinde lichtingen, terwjjl de formateur Heemskerk overvloed van aanbiedingen had van rogeerings- beluste mannen. Jan Publiek, ook in politicis, is nu eenmaal geen nauwgezet criticus, en oor deelt maar: naar den generalen aanblik. Hjj zegt maar, die Heemskerk en z'n mannen, die mogen er wezen. Waarom juist die er zjjn, en er kunnen zjjn, laat hem goddelijk koud. Operoor nu niet een stel politici, die of verblindend welbespraakt, verleideljjk handig, of meer of min redeljjk administratief-talentvol zjjn. Jaag vooreerst weinig stof op, breng bet beste wat de voorgangers bjjeen gegaard hebben in hun werkkamer, op de openbare markt, doe de loopende zaken al, en Jan Publiek wordt en bljjft u voorloopig wel gezind. Hjj wil wél rust en kalmte, al dat principieele gedoe is hem maar lastig. Heemskerk—Talma zullen voor den eorat toekomenden tjjd aldus de zaak dryven. Jan Publiek ziet alleen dat de dingen zoo'n beetje gaan als ze vroeger ook geloopon hebben. Een monster van regeling, zooals de prachtcon- structie van den Baad van Defensie, gaat dan langs zjjn aandacht heen. Sabron's verslechte ring van de militaire politiek dringt niet in al baar ingrijpende boteekenis tot hem door Het gesuggereerde gevoel dat het vaderlands lievend hoofd zich iederen avond tegen de con tante betaling van 2000 X f 120 welgemoed te ruste kan vleien, weegt wél tegen eenigo stoornis in do afwikkeling van do defensie- moeilijkheden op. De aubsidieering van bg zondore burgerscho len zal hg gewillig slikken door den eorbied voor do godinno Consequentie, die mot toe- wyding op dit stuk zal worden aangeroepen. De consequentie noopt toch onweersprekelyk tot aubsidieering dezer onderwijsinstelling, waar L. O. reeds lang bedacht isLangzaam aan zal de kerstening in het werk worden ge zet. Heeft het proefontbjjt geen bezwaren ver oorzaakt, dan kan met de kuur worden begon- nn. Ook m de christelijke politiek komt men met matigen gang verder dan met haasten en vangt men weer vliegen mot honing dan met azjjn. HeemskerkTalma zjjn in oogmerk niet anders dan Kuyper -, alleen het tempo wordt anders genomen. De een rammelde ook op het klavier der volks-conscièntie, de anderen trom melen op de pianino der volks-indifferentie- Daarom hoedt u voor de verklaarbare, maar onverdedigbare sympathie voor dit kabinet, op grond van de wjjze waarop het u de dingen waarschijnlijk zal voorzetten. Hoedt u daar voor echter Vooral op grond van betgeen het n stellig niet zal brengen.Belangstellend burger m land's welvaren, die nog eens ge hoopt hebt op loyale, eerljjke afdoening van de kiesrecht-quaeatie, laat veilig uw hope varen bg een Heemskerk—Talma—Kolkman- regeering. Bisschoppen en Kapittels willen geen algemeen kiesrecht, den doorluchten vorst der wijsbegeerte ten spijt, en dus zal deze regeering het u niet brengen. De dringende verbeteringen van het belastingstelsel, die ge zaagt naderen onder het bewind-De Meester, ge kunt ze nog alleen zien in de bedriegende droomen van den nacht. De dag zal zoolang de dagen lengen van de financieele Eminentie, die Kolkman heet, u geen belasting naar draag kracht, geen ethische regeling in fiscale poli tiek te aanschouwen geven. En wat praat ge van recht en billijkheid en doelmatigheid en redelijkheid bg de oplossing van het militaire vraagstuk? Herinnert u Sabron's optreden, overweegt Wentholt's zwenkingen, blyft in lijdzaamheid uw ziel bezitten en werpt op nieuw uw lieve belastinggeld in den «moord- kuil", die, in deze gedaante, den strateeg Duymaer van Twist, een «wonderkuil" van bewonderenswaardige nuttigheid is. Gelukkige optimisten, uw blijmoedigheid bljjve onver zwakt, bjj een regeering die Lobman naar de oogen moet zien, dryft op den steun der Room- sche en vrg-antirevolutionairen en vrg-liberale conservatieven, maar spaart ons dan ook uw jeremiades als ge na 2, 3 jaren nog niets hebt gezien van eemg stuk waardevolle, sociale wetgeving. WaaktWaakt tegen het vermeerderen van den invloed van een regeering die u niet zal en niet kan brengen, dat wat ge al te lang hebt ontbeerd een krachtige, eerljjke, breede, democratische, vooruitstrevende politiek. Dat elke tusschentgdsche verkiezing van uw onver zwakte waakzaamheid een nieuw en opwek kend bewjjs levere V. D. Zitting van Woensdag. Wat werd er vandaag in de Kamer al niet uitgedacht op visch-, hengel- en politie-gebied Zoo gek kan men de combinatie dozer twee grootheden niet uitdenken, of men vindt die zeker in een der ingediende en weder inge trokken of nog bestaande amendementen terug. Hoeveel van die »uitdenksols", omgezet in amendementen, er wel aan de orde zijn geweest, zou ik, zelfs niet bg benadering, kannen zeggen. Bjj no. 6 op het program, begon ik de kluts reeds kwjjt te raken. Het was dan ook niet om bjj te houden! De heer Schaper, die zich den geheelen dag geducht weerde, stelde voor de hengel-acte maar finaal uit de wet te lichten. De heer Regno wilde de leoftgdgrens op 16 jaar stellen, doch de heer Van Veen stelde, onder herinnering aan de kinderwetten, den leeftjjd van 18 jaar voor. Hg vond het boven dien ook niet goed om kindoren tot»bezitters van acten" te maken. Do heeren Van Styrum en De Beaufort wildon ook de onbezoldigde rijksveldwachters in het bozit stellen van een hengel-acte, want anders zou voor dezen de verleiding te groot worden. De heer Duymaer van Twist, hoewel voor stander van hengelen met een acte, kwam toch met allerlei bozwaren aandragen. Wat is eigenlgk een hengel in den zin van de wet vroeg deze afgevaardigden. Ja, lezers, kiezers, uwe uitverkorenen gaan niet over éen nacht jjs. Alles, wat behandeld wordt, moot bepraat en zorgvuldig uitgeplo zen worden. Wat verstaat men dus onder een hengel vroeg een van de wetten-makers en ver beteraars. Zou de Minister niet bjj een algemeonen maatregel van bestuur, de duideljjko omschrij ving van dit instrument bunnen vaetleggon vroeg de heer Duymaer van Twist verder. Z.Ex. zat geduldig te luisteren, zoide echter niets. Daarop wist do heer Duymaer van Twist goen beteren raad, dan van zjjn verzoek oen amendement te maken. Op de vraag van den voorzitter of dit amen dement gesteund wordt, gaan vier, vgf handen in do hoogte. Het komt dus in behandeling. De heer De Waal Malefjjt verklaart veel voor het denkbeeld van den heer Duymaer van Twist te gevoelen, meent dat bij maat regel van algemeen bestuur zeker moet wor den vastgesteld wat onder een hengel ver staan moet worden. Minister Talma blyft_berustend véór zich staren, verroert zich niet, maakt geen aantee- keningeD. Nog tal van dergelijke schoone »uitdenksels" worden ter tafel gedeponeerd. O. a. Moet er in de wet staanhet iB ver boden met den hengel te visscben, of het is verboden inet een hengel te visschen Natuurljjk begrijpt iedereen dadeljjk welk een groot verschil dit ééne woord zou teweeg brengen Nog een »uitdenksel" Wie en wat moet men in den zin der wet verstaan onder »ona", onder «De Staat" De beer Van der Zwaag bad nl. gesproken over visschen in »ons" vischwater, bedoelende water, dat het eigendom is van den Staat. Maar wat is nu »ons" vroeg Minister Talma. Beteekent da»t ons"mgnheer Van dpr Zwaag en zjjn mede-hengelaars? Dit alles moet wèl overwogen, vóór het in de wet komt! Met fyne ironie verklaarde Z.Ex., dat het wel nimmer in de »bedoeling" van den wet gever zou hebben gelegen, om het publiek met deze hengel-acte het lastig te maken. Maar wie is die «wetgever" werd er ge vraagd. »Die zit boven", hoorden wjj zeggon, door iemand, die zijn oogen opsloeg naar een paar ambtenaren die zaten te lachen. Een vinnig gevecht over de bengel-acte werd er nog gevoerd twsschen de heeren Schaper en Tydeman, dio elkander voortdarend in het vaarwater zaten. Schaper strijdende voor de •vrjjheid", Tydeman voor den «staatsdwang". Juist andersom dan anders. Schaper verdedigde het onschuldig genoegen van zoovele minderbedeelde modeburgers. Tydeman nam de hengel-acte in bescher ming, noemde haar uitgangspunt," «steun pilaar," «plochtauker" van deze wet en afwjjzend elk beroep op een natuurrecht," een «historisch recht" van den hengelaar een argument, waarmede o. m. de heer Lieftinck voor de hengelaars in het krjjt was getreden. Schapor hield een luimige redevoering over al wat er zoo gebeuren kan, wanneer die hengel-acten ook voor kinderen verplichtend zou worden gesteld. Nog iets: ala men b. v. een logé heeft uit het buitenland, die mee uit hengelen wil gaan, waar moet die zjjn acte halen Iemand, te Groningon wonend doch tjjdeljjk te Maastricht zjjnde, wil gaan hengelen. Moet die aan den burgemeester van Groningen vragen hem die acte van f 0.50 per aange- teekenden brief te zenden Zóó kwam de hengel-acte in het familie leven; en de Kamer bad een pret voor zes! Verder kwamen nog aan de ordede «be wuste-", de gelegenheids-", de «beroeps-" en de «ras" hengelaar. De Minister betoonde zich tegenover de ingediende amendementen zeer toegefelijk. De hengelacte, die oorspronkelijk gesteld was op f 0.50, werd Tm beschikbaar gesteld tegen f0.25. De leeftijdsgrens waa Z. Ex. bereid van 14 op 16 te brengen. Do acte, die eerst «afgestempeld" moest worden, zou ook «afgetoekond" kunnen worden door of namens den burgemeester. De Commissaris der Koningin werd uitge schakeld en in diens plaats treedt nu de Bur- gomeester. Van een geheel wegschrappen der hengel- acte wilde Z.Ex. echter niets weten- Hiermede stond of viel het «principe" der wet; want dan zou de «bandeloosheid" voortduren, en juist hiertegen «bedoelde" deze wet te waken. Morgen zal er over al deze amendementen worden gestemd. Zal de hengelacte uit de wet verdwjjnen De Minister scheen er niet zeker van te zjjn. Z. Ex. waarschuwde alvast tegen het doen gelden van «gevoela-argumenten", welke, naaT hjj vreesde, hier den doorslag zouden geven. Bij koninklgk besluit is aan mr E. E. fan Raalte, gewezen minister van justitie, een ponsioen verleend van f 3925 's jaars. De besturen van de vereenigingen, die over 1908 in aanmerking wonschen te komen voor een Rijkssubsidie tot bestrjjding van lupus, moeten hun daartoe strekkend, op gezegeld papier geschreven, verzoek vóór 1 Juni a, a. tot de Koningin richten. (Jouventen!' van Atjek. In verband met do benoeming van den nieuwen gouvernour van Atjob, overste Swart, wordt or nog menige beschouwing goleverd. Men verwacht dat door zjjn optreden geen wjjzigiDg in den koers gebracht zal worden, die niet reeds door de omstandigheden gebo den en ten deele zelfs onder gouverneur Van Daalen aangevangen was. Het Hhld noemt Swart een officier, die over ongewone bestuurdeiBtalenten naast mili taire deugden beschikt en van wien de beste verwachtingen mogen worden gekoesterd. Genoemd blad schrjjft nog Reeds lang was het geen geheim meer, dat er ten opzichte van het militair optreden in Atjeh geen overeenstemming bestond tusschen den landvoogd en den gouverneur en het jongste onderzoek, dat generaal Van Heutsz perBoonljjk instelde naar den toestand in het voorheen door hem zelf met zooveel bekwaam heid en energie bestuurde gewest, heeft er niet toe kunnen bjjdragen het conflict te ver zachten. Generaal Van Daalen was een der kranigste officieren, die op Atjeh hebben geageerd. Toen hjj generaal Van Wjjek in 1905 opvolgde als gouverneur van het gewest, had bg juist den moeilijken tocht door de binnenlanden, naar het weinig-bezochteGajoe-land, het Alas-gebied, de Pak-pak en nog meer zuideljjk gelegen streken volbracht. Men kon van hem een be stuur met den sterken arm verwachten, een voortzetting der Van Heutsz-politiek in vollen omvang. Doch die Van Heataz-politiek bracht mede eon geleideljjko beperking van het aantal militaire posten en rerzwakking van de daar gelegerde bezettingen. In zjjn bekende brochore: De onderwerping van Atjeh reeds had de toen malige majoor Van Heutsz betoogd, dat een krachtig en actief bCBtuur het best stellen kon zonder een aaneengeschakelde sterk bezette postenlinie. Gouverneur-generaal geworden, stelde generaal Van Heutsz aan zjjn opvolger de taak een krachtig bestuur te handhaven bg voortdurende vermindering der troepen sterkte. Deze taak heeft gouverneur Van Daalen niet kunnen volbrengen. Onder zjjn bewind toonden do vjjandelgko elementen in Atjeh grootere roerigheid dan men in jaren had waargenomen. Het hierdoor ontstaan meeningsverschil met den landvoogd heeft, mag men aannemen, generaal Van Daalen ertoe gobraeht ontheffing van zjjn taak te verzoeken. Volgens een opgave van het Centraal Bureau voor de Statistiek, opgenomen in de St Grt no 107, telde de provincie Zeeland op 1 Januari 1908 229,575 inwonerB, en. wel 113.807 mannen en 115.768 vrouwen. De bevolking van Vlissingen bedroeg op dien datum 10.157 mannen en 10.584 vrouwen, te zamen 20.741 die van Middelburg telde 9090 mannen en 10.351 vrouwen, te zamen 19.141 personen. Het aantal inwoners van Neuzen bedroeg 94124614 mannen en 4798 vrouwen dat van Goes was 7398 en wel 3478 mannen en 3911 vrouwen, terwjjl Zierikzee op l Januari 11. 6912 inwoners telde, te weten 3628 mannen en 3644 vrouwen. De verdediging van W. S. B., gewezen notaris te Vlissingen, wiens zaak 22 dezer voor de rechtbank alhier zal worden behandeld, wordt gevoerd door den heer mr F. B. Evers, advocaat te Middelburg, in plaats van door den heer mr J. de Witt Hamer, advocaat te Goes, die aanvankeljjk als verdediger zou optreden. De heer J. van der Weele, tot dusver klerk op het bureau van den ambtenaar van het Openbaar Ministerie bjj het kantongerecht alhier, is voorloopig werkzaam gesteld als brievengaarder te Grjjpskerke. In de Kegelbaan van de sociëteit De Ver genoeging alhier werd Woensdagavond, voor een vrjj talrjjk gehoor, waaronder medici, pleeg zusters, leerlingverpleegsters, personeel van hek militair hospitaal, veel werkbazen en anderen, een demonstratie gehouden van eenige hulpmiddelen voor de wondbehandehng. Dit geschiedde door den heer C. F. Uter- niöhlcn, directeur der koninkljjke fabriek van verbandstoft'en te Amsterdam. De spreker deelde eerst het een on ander mede omtrent de vroegere wjjze van wondver- binding, die niet aseptisch was, om vervolgens te sproken over de latere toepassing van ver- bandstoffen mot ontsmettingsmiddelen, en ein- deljjk over de tegenwoordig gevolgde methodo, de asoptischc wondverbinding met gestereli- seerde verbandmiddelen, waarbjj hg gelegenLeid had te wjjzen op de praktische manier van ver pakking dier middelen. Spreker eindigde met «Utermöhlens snel- verband" te vertoonen en te laton zien hoe dit wordt aangelegd bjj kleine en groote wonden, hoe dit goschiedt bg anderen en door de pa- tienten zelf. Ook do pakjes dergeljjke verbandmiddelen, bjj het leger in gebruik, werden ter bezich tiging gesteld. Hit Vlissingen. De heer J. A. Risseeuw, commies der poste rgen aldaar is, naar men ons nader meldt, niet op zjjn verzoek naar Schiedam overge plaatst. Aan de Koninkljjke Maatschappij De Schelde aldaar is opgedragen de reparatie vun verschil lende machines aan boord van den schoener voor politietoezicht op de visscherjj >Zeehund" voor de som van f 15,530. (Hdbl.) Aan P. J. Verburg, loteling voor de lich ting van 1900, uit de gemeente Wiueker- k e behoorende tot het 3e reg. inf., is ont heffing verleend van den werkeljjken dienst, welken hjj in dit jaar ingevolge art. Ill der Militiowet 1901 gehouden is te volbrengen, daar bjj geacht wordt onmisbaar te zjjn voor degeno in wier levensonderhoud hg voorziet Tot conducteur bg de electiischo tram te 's Gravenhage is aangesteld L. J. Laven van Anna Jacobapoldor. De vader strooide meststoffen de moeder waa niet ver van daar bezig met kappen in de vruchten. Het eenige kind dier ouders drie jaar oud zat spelende bg den zak met Chili-salpeter en schgnt van die stof geproefd to hebben, althans een paar uren daarna was het hevig ongesteld. Ingeroepen geneeskundige hulp kon niet baten, weinig tjjd daarna is de kleine jongen bezweken, vermoedeljjk vergif tigd. Dit meldt men ons uit Aar denbuxg. lu de week van 29 April tot en met 5 Mei 1908 zjjn in Zeeland voorgekomen 7 gevallen van roodvonk en 9 van diphtheritis te weten van roodvonk 1 geval te Heinkene- zand, 1 to Kruiningen, 1 te Middelburg, 1 te Rilland-Bath, 1 te Sluis, 1 te Vlissingen en 1 te Zuidzandevan diphtheritis 2 gevallen te Arnemuiden, 1 te St. Jansteen, 1 te Kruinin gen, 2 te Neuzen, 2 te Ouwerkerk, en 1 te Zaamslag. Zecmvsch Genootschap der Wetenschappen. In de Woensdagavond in het gebouw van het Genootschap gehouden vergadering zjjn tot leden ervan benoemd a te Middelburgmr L. van Andel, advocaat en procureurJ. Brüggemann, pastoor der Roomsch Katholieke gemeentedr L. A. J. Burgersdjjk jr., leeraar in de oude talen en geschiedenis aan het gymnasium; Charles le Cornn, predikant bg de Waalsche gemeen t» mej. J. P. van der Feen, gediplomeerd voor middelbaar onderwjjs in de Nederlandsche taal en letterkundedr A. van der Flier, predikant bjj de Nederduitsch Hervormde gemeentedr I. C. Henkes, neus-- oor- en keelarts; mej.M. M. Jungius, gediplomeerd voor middelbaar onderwjjs m de geschiedenismej. A. J. van Konijnenburg, gediplomeerd voor middelbaar onderwjjs in do wiskunde; P. J. Molenaar, predikant bg do Nederduitsch Hervormde gemeente; jhr mr W. A. J.SnouckHnrgronje, adjunct commies der 2e klasse ter provinciale griffieP. H. Veen, predikant bjj de Doops gezinde gemeente dr H. A. W. van der Vecht, leeraar in de geschiedenis aan het gymnasium en mevr. R. WejjlSnuif, arts. h. in Zeeland (buiten Middelburg): J. C. Deking Dura, ingenieur van den Provincialen Waterstaat, te NeuzenP. Merckens, arts, lid van de Provinciale Staten, te Vlissingen Jan Toorop, kunstschilder, te Domburg c. in Nederland (buiten Zeeland) dr J. van den Driessen Maroeuw, te Utrecht; dr W. W. van der Meulen, geschiedkundige, te 's-Gra- vonhageD. F. Scheurleer, voorzitter der Ver- eeniging voor Noord-Nederlandsche Musiekgeschie- denis, te 's-Gravenbage d. buiten NederlandDr Gerhard L. Grove, ambtenaar aan bet Rijksarchief, te Kopen hagen J. P. Moquette, conservator van het munt- on penningkabinet van het Bataviaasck genootschap, to Weitevreden. Uit het jaarverslag, uitgebracht door den secretaris, den heer mr W. Polman Kruseman, teekenen wjj het volgende aan. Het aantal leden bedraagt thans 400 tegen 386 op 20 April 1907, waarvan 70 (tegen 65) te Middelburg woonachtig zjjn.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1