MIDDËLBIJRGSCHE COURANT.
181' Jaargang.
1008
Zaterdag
4 April.
Mitldelfinrg 3 April.
Sprokkelingen.
Kameroverzicht.
Benoemingen enz.
Dii Stad en Provincie.
N°. 81.
Doze courant verschjjnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prys per kwarfaa', zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Theim. alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnatit. te Bilt.
3 April 8 n. vm. 49 gr., 12 u. 55 gr., av.4 u] 52 gr. Hoogste barom. «tand 771.1 se Corunna,
laagste 745.2 te Dunrossness. Verwachting tot den avond van 4 April: matige tot krachtige
Z.W. tot W. wind, meeat zwaar bewolkte lucht, enkele regenbuien en iets kouder temperatuur.
Advortentifln20 cent ppr regel. Bij abonnement veel lagei. Geboorte-, dood» ea
alle andere familieberichten en Dunkbetuigingen van 17 rogels f 1.50; olke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plauti, die zij innemen.
Tot do plaatsing van ndvertentiön en reclames, niet afkomstig nit Zool and, betreffende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gerochtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB.LA
91AR As., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam
Zou hot nu niet zaak zijn dat in het derde
district te Vliasingen, met het oog op
de herstemming voor een lid van den raad,
Donderdag a., de vrijzinnigen de handen in
elkaar sloegen en de bestuurders van Algemeen
belang hot terrein verkenden en nagingen wat
er gedaan moet worden om alle krachten saam
te brengen die nog kunnen bevorderlijk zyn
aan de verkiezing van den heer L. van
Aartsen?
Dinsdag bleven vele liberalen thuis.
Heeft men nagegaan wie dat wareD en
waarom zy zich niet de geringe moeite ge
troostten om even te gaan stemmen
Zoo niet, dat uien dit dan nog doe.
Hot wordt meer dan tijd dat er by stem
mingen in Vlissingen onder de vrijzinnigen een
andere geest kome, een geest van samenwer
king, een streven om voor beginselen op te
komen, afgescheiden van personen of van
persoonlijke kwesties.
Laat men trachten dien geest op te wekken,
tot dat streven aan te moedigen. De gemeen
schappelijke vjjand van al wat vooruit wil
eischt krachtige bestrijding.
Do tegencandidaat toch heeft oon grooten
voorsprong. Hij kreeg 250 stemmen.
Maar dat alles behoeft niet af te schrikken
als slechts alle voortvarende mannen gemeen
schappelijk optreden on allo krachten worden
ingespannen.
Op do beide vooruitstrevende candidaten
samen waren 278 stemmen uitgebrachtVan
Aartsen 147 en Hendrikse 131. Maar bovendien,
uit de liberale gelederen zjjn nog heel wat
kiezers te recruteoren.
Het bestuur der vrijzinnige kiesvereeuiging
en dat der afdoeling van de S. D. A. P. overleg-
gon of samenwerking mogelijk is. Het orgaan
dor party was den heer L. van Aartsen niet
ongenegen.
Maar in elk geval de leiders der kiosver-
eeniging Algemeen Belang stellen zich ditmaal
met bjjzonderen ijver op de bres; zjj organi-
seoron een dienst om met de achterblijvers te
sproken, hen aan te sporon tot actie.
Dan, maar dan. ook alleen, ia nog te herwin
nen wat verloren ging.
Hoe lieflijk men bjj onze tegenstanders met
elkander omgaat, bljjkt voor de zoovoelsto
maal uit eene opmerking van het bekende
aatirevolutiounaire orgaan De Rotterdammer,
Dit schreef dezer dagen, bjj een polemiek met
De Standaard
Het ia van ons fatsoen te veel gevergd
zulk oen stuk over te nemen, maar wjj radon
onze lezers aan te beproeven het zoo mogelijk
in handen te krjjgen en nauwgezet te lezen."
Een bjjzondero hatelijkheid dus
aan het adres van oen partjjblad Maar daarbij
worden tevens eigen lezers uitgenoodigd dat
blad, De Standaard nogwel, waarin dat schoons
voorkomt, te koopen. Maar overnemen zou in
strjjd komen met het antitevolutionnaire
fatsoen l
De nacht van Staal zal in 't geheugen bljj-
ven, maar met een woord van Staal zal
dit evenzeer het geval zyn.
Het is het woord, waarmee de oud-minister
van oorlog in de Eerste Kamer, by de behan
deling van het ontwerp inzake het big vend
gedeelte hel nieuwe Kabinet qualificeerdo.
Het ontwerp kwam, merkte hg op, van een
schuins-rochtBch Ministerie.
Men had het gezicht eens moeten zien van
don Minister Heemskerk, toon die uitdrukking
was gebezigd.
Anders altyd zoo vriendelgk, keek hg den
spreker nu booB aan en vroeg intrekking van
die s beschimping". Wilde generaal Staal zeg
gen dat het ministerie »schninache" bewegin
gen maakte Of bedoelde hg dat bet mini
sterie niet echt rechts was
Maar weldra kon de gramschap weer wyken.
Een militair lid van rechtsch ging dadelgk den
Minister voorteekenen wat de militairen ver
staan onder schuins rechtsch. En generaal Staal
stapte uit zyn bankje, deed het vóór om te
laten zien dat hg alleen bedoeld hadniet
geheel rechtsch. En dat zelfde had immers"®!;
Standaard van het nieuwe Kabinet verklaard.
Daarmee was 't uit.
Maar het woord bleef. Dat zal big ven han
gen, merkt de Zutpk. Crt. op.
Schuins rechtsch Kabinet". Laten we 't
onthouden, 't Kan te pas komon als de rich
ting veranderen mocht.
De redactie van De Tijd wil hare lezers de
Engelscho schoolquaestie vorklaren. En zy
noemt dan den gewezen minister van onder-
wys Birrell »een speelbal der vrgzinnige, on
godsdienstige non-conformisten",
Hoe staat het nu met den cliristelgken grond
slag? vraagt het Alg Ilbld. Wat, noemt De Tijd
de geestverwanten van onze oude Calvinisten,
de «afgescheidenen" van de Engelsche kerk,
de Kwakers en Puriteinen ongodsdienstigTa,
ta, en onze afgescheidenen Zgn dio wèl
christolgk
Die gemeenschappelgke politiek-christolgko
grondslag wordt ons nu onverklaarbaar, Omdat
de liberalen van Engeland ook ondor de Kwa
kers gevonden worden, noemen de christelyke
medestanders van dr. Kuyper de Engelscho
orthodoxe protestanten ongodsdienstig.
De Engelsche regoering wil den kwakers-
kindertjes hetzelfde recht waarborgen, dat dr
Kuyper voor do zynen opeiechtniet naar een
school gezonden te worden waar hun denk
beelden worden aangebracht die strydon met
de godsdienstige overtuiging der vaderen. In
Eugoland, voor die kwakerskindoren, is dat
de scmi-katholieke vormondienst-vereering der
Engelscho Staatskerk.
En nu huldigen die kwakers, zegt De Tijd,
het godsdienstig indifforontismc.
[jds naar aanleiding van deze opmer
king van het Ilbld. een enkel woord aan het
adres der redactie van De Tijd,
Als de vrgzinnige bladen over deR.-Katho-
lieke zaken schrgven, zgn zg en hare collega's
er grif bg te beweren dat die bladen dsiarvan
geen verstand hebben.
Wg ondervonden die bejegening ook meer
malen.
Thans blgkt hoe zg zelve iets durft neer
schrgven dat getuigt van totaal gebrek aan
kennis en een oordeel uitspreekt dat kant noch
wal raakt.
Naar aanleiding van het-geschrgf inde
Temps over de troonsopvolging in ons
1 and merkt De Standaard in een driestar op:
Het blad bracht dit vraagstuk in verband
mot het bezoek van don Duitschen Keizer en
van den Koning van Wurtemberg, alsof we
weten niet welk complot gesmeed word, om
Nederland in Duitsche handen te spelen.
Dit is een bemoeizucht die te ver gaat, on
aan wat de Temps blykbaar wenecht, eer af
breuk dan goed zal doen. Voor een republiek
in den Franschen geest en naarFransch model,
bestaat ten onzent niet de flauwste sympathie.
Alleen de socialisten gaan met de redactie van
dit Parjjsche blad accoord. En al zulke in
menging in onze nationale aangelegenheden
wekt hier niet dan weerzin.
Wg Nederlanders geven nog altoos do hoop
niet op, dat te zijner tyd onze nationale ver
wachting in vervulling zal gaan. En mocht
dit aan Nederland onthouden wordon, dan
voelen we ons mans genoeg om onze eigen
nationale zaak te beredderen. Buitonlandfiche
adviezen wyzen we hierbg boleefdelgk af.
Ook maakt het oen ver van aangenamen in
druk, dat do heer Meysandier, die de zegsman
van den Temps was, en die hier den toestand
verkennon kwam, zoo weinig een man van zgn
woord is.
Uitdrukkelyk heeft hg aan dr Kuyper ver
zekerd, dat hg niet kwam om een intorview,
en in geen geval zgn naam noemen zou. Mocht
dit onvermgdolgk blyken, dan zou hg in elk
geval hom vooraf ter goedkeuring toozendon
wat publiek zou worden gemaakt.
En thans ziet men, hoe deze verkennor,
zonder eenig verder schrgven, doodleuk, als
had hg niets beloofd, met naam en toenaam
publiceeren liet, wat bg zegt op te hebben
gevangen iets waarby uiteraard elke waarborg
dat hot juist is meegedeeld, ten eenenmale
ontbreekt.
Zitting van Donderdag.
Al héél weinig praktisch resultaat heeft de
interpellatie Helsdingon opgeleverd, betref
fende het optreden van den waarnemend bur
gemeester van Krommenie ter zake de gebeur
tenissen in verband met de daar tor plaatse
onlangs uitgebroken werkstaking.
Het daarover gevoerde debat duurde tot
half vier in den namiddag. Twee moties
werden er ingediend, waarvan één verworpen
on de nndoro zonder hoofdelgke stemming is
aangenomen. Wolk positief, tastbaar resultaat
werd hierdoor echter verkrogen Gestold zelfs,
dat ccn door de Kamer aangenomen motie
ets uitmaakt, dan betrof het hier bovendien
een al byzonder lastig pit te maken geval.
Dij den heer Verwor, fabrikant te Krom
menie, breekt een werkstaking uit, omdat één
dor arbeiders, zekere Binnondgk, plotsoling
ontslagen werd. Volgens de sociaal-democraten
had dezo patroon dien partygenoot, die lid
van don raad van Krommenie is, mot mogen
ontslaan. De fabrikant zelf was nutuurlyk van
hot tegenovergestelde govoolon en beweert
Binnendijk reeds in 1903, tgdens do »groote
staking" zgn ontslag to bobben willen geven.
Wie in dozen golijk heeft, laten wg in hot
midden. Nu wilde echtor het toeval, dat ge
durende de staking, welke tot opstootjes in
Krommenio aanleiding gaf, do Burgemeester
ziek werd en in diens plaats de fabrikant, do
hoer Verwor, als oudste-wethouder, de burge-
moo3terspost moest vervullenonvermydelyk
ivolg van artikel 77 der gemeontowet.
De heer Beladingen-, die een uitvoerig his
torisch overzicht Vffifdeze staking ten beste
gaf, waarbg hg allo schuld aan den fabrikant
weet, vroeg: of de regeering het wel regel
matig en onpartijdig vindt, dat één der be
trokkenen in den strgd als waarnemend bur
gemeester was opgetreden
De heer Schaper drukte dit gevoelen in een
motie uit, waarbg de Kamer het optroden van
den heer Verwer •betreurde."
Dadelgk diende een lange reeks van spre
kers zich aan, die hun meoning over hot ge
val zou wenschon te uiten.
De hoeren Blooker, De Waal Malefijt en
Van Nispen (Nymegen) Bcbaarden zich aan de
qjde van Minister Heemskerk, die zich op een
formeel wottelyk standpunt stelde, betoogende,
zoolang art. 77 dor Gemeente-wet van
kracht is, de iegeering niet tusBcbenbeide zon
hebben kunnen komen. Bovendien weigerde
Z. Ex. een uitspraak te doenwelke der twee
partyen gelijk heeft. De motie-Schaper zou
oen blaam werpen op den waarnemenden bur
gemeester van Krommenio, zonder daartoe de
loodige bewgzou aan te voeren.
De heeren Roodhugzen en Treub wenschten
deze motie in meer algemeenen zin opgevat
te zien. Zg spraken hun leedwezen uit, dat
de Minister, afgescheiden van het geval Ver
wer, niet verklaard had, dat dergelgko toe
anden ongewenscht zgn. Al mocht des heeren
Verwer's handelwgze formeel wettig zgn, in
den geest van de Gemoento-wet wa9 zg zokorlgk
niet. Daarom stelde do heer lloodbugzen een
motie voor, de wonschelgkheid uitsprekende
art. 77 der Gemeente-wet te wgzigen.
De heer Reijne, uit Krommenie geboortig en
op de hoogte der plaatseljjko toestanden al
daar, kon niet nalaten zich in het debat te
mengen. Hg laakte do handelwgze van den
heer Verwer als zeer »onkiesch", hoewel er
ook wettolyk niets op to zeggen vielHg zou
dus tegen do motieSchaper stommen.
Minister Heemskerk was in tweeden termgn
door de zaakrgke, onpartijdigo opmerkingen van
den heer Treub, blijkbaar milder gestemd. Hij
gaf altbans toe, dat zulke toestanden »ongo-
wonsckt" zgn, waarbg één dor partgen in een
staking aan hot hoofd der gomeento komt te
staan, zorghebbende te dragen voor de hand
having van ordo on rust. Z. Ex. gaf ook toe,
dat wetswyziging daarom wenachelyk was,
doch omtrent den datum diet wetBwyziging
kon den Ministor nog geen toezegging doen.
Het eind van het liedjo was, dat de motie-
Schaper met 45 tegen 19 stemmen werd ver
worpen.
Vóór atemdon alle aanwezige sociaal- en
vryzinnig-democraton, benoven de Driieliboralon:
Thomson, Do Boer, Jannink, Zylma en Rood
hugzen, en do oud-liboraalVan Foreest.
De motie-Roodhugzen werd zonder hoofde
lgke stemming aangenomen.
Minister Heemskerk vvenschte den afgevaar
digde voor Den Briel daarmede persoonlyk
goluk.
Ia dit niet een bewys van de moest aango-
name verhouding, die er soms heeruchen kan,
tussehen de heeren achter do ministeratafel
en die m de banken der linkerzyde
Eu dit, nadat een nnr te voren dezelfde
heeren Heemskerk en Roodhugzen enkele
stekelige woorden hadden gewisseld over het
gebruik van het woord »Christelyk"
Vervolgens werd, voor een nagenoeg loege
zaal, het Donderdag algehroken debat hervat
over de aanviaag van een renteloos voorschot
van l'/j millioen voor den aanleg van de trani-
lgnenGorrodgk—Ahsod, Stoenwgk -Ooster-
wolde en MeppelSmilde.
Do heer Smeengo verdedigde met warmte de
belangen der betrokkenen en der Neder L Tram-
Maatschappij tegenover de aanvallers van
gisteren.
Ook mr Patyn nam het voor deze Mnat-
scbappy op en bleek een voorstander van dit
voorschot.
De Ministor van Waterstaat beloofde, dat
hij bjj de nadere uitwerking van het contract
mot de Nederl. Tram-Maatschappij •voorzich
tig" zou zgn. en dat hg rekening zou houden
met de vole >waardevolle opmerkingen", door
de geachte sprokers gemaakt. Bg moende, dat
de nieuwe lgnen veel tot den blooi zouden bg
dragon dor streken, waardoor zg zouden loopen.
Zonder hoofdelgke stemming werd het wets
ontwerp aangenomen.
Morgende visscherijwet.
Bij kon. besluit
is aan R. O. van Manen on B. Hoogenboom,
beiden to 's Gravenbago, op verzoek, eervol
ontslag vorloend resp. als hoofdinsp.-genoraal
en insp.-generaal van den Ryks waterstaat, met
dankbetuiging voor de door hen gedurende
eeno reeks van jaren aan den Lande bewezen
gewichtige diensten, on zgn benoemdtot
hoofdinspecteur-generaal van den Rykawalcr-
staat, J. W. Welcker, thans insp.-generaal, en
tot insp.-generaal P. H. Kempor, thans hoofding.-
directeur lsto klasse. Men zie ook Uit Stad en
Provincie,
Verder is benoemd tot directeur van het
post- en telegraafkantoor te Terborg C. 3. de
Breuk, thans in eelyke betrekking te Voorburg.
Voor klerken der Nederlandsche postergen
en telegraphio en voor hen die 'n het examen
voor dien rang zgn geslaagd, bestaat gelegen
heid om als adjunct-commies te worden ge
plaatst bg den post- en telegraafdienst in
Noderlandsch-Indië, wanneer zg zich voor
eigen rekening naar Indië begeven.
Voor nadere bgzonderheden zio men de St.
Cl. no. 80.
Zg, die dit jaar wenschen te worden toege
laten tot hot afleggen van het voorbereidend
examen, bedoeld in art. 13 der wet op het
notarisambt, moeten zich vóór 1 Juni a. s. bg
gozegeld daartoe strekkond verzoekschrift, onder
overlegging van hunne goboorteacte, tot het
Departement van Justitie wenden.
Oost-Indië.
De jongste mail, hier ontvangen, loopt tot
•1 Maart.
Celebes scbynt nu goed tegedyen. De groote
«trubbolingen zgn er gedaan en nu 't zich
rustig kan ontwikkelen en roet wys beleid
bestuurd wordt, gaat 't ziendoroog vooruil.
Celebes ia niet meer 'n last voor ons gouver
nement; het bedruipt zich zelf en kan zelfs
nog belangryke sommen aan 's lands kas af
staan.
Toch is daar nog wel eens wat te vereffenen.
Dit blgkt uit het volgende
De gouverneur van Celebes en onderhoorig-
heden berichtte den 2 Maart van Bimadat
Garoe, Timoe, Rasanggaroe Sela en Dena, vier
kampongs ten westen der haai van Bima, door
zekeren Hadji Mansjoer en Daeng Manasse
waren opgestookt en zich wilden vorzetten.
Derwaarts werd opgerukt. Een talrgke vgand
viel de onzen van meerdero zgden mot de lans
aan. De aanval werd echter afgeslagen en de
vgand liet 161 gesneuvelden liggen, waaronder
vijf hoofden van verzet. Buit gemaakt wer
den 12 voorlaadgeweren en veel blanke wapens.
Onzerzyds vielen geen verliezen te betreuren.
Den 21 Februari onderwierpen zich te Bima
onvoorwaardelyk oen negental hoofden met
ccn ovonredig aantal volgelingen, inleverende
135 goworen, 400 lansen en nog meer krissen
Daar in de kampongs witte en Nederland
sche vlaggen waren uitgestoken, werden door
ons geen vgandolgkheden begonnen. Eerst
nadat van allo zgden vganden met blanke
wapenen opdrongen, werd gevuurd.
Sumatra.
Volgens een part. telegram aan het Ilbld
houden de moeilgkhedon, veroorzaakt door de
invoering van do nieuwe belastingen in do
Padangsche boven- on lenedenlnnden, aan.
Drie honderd man zgn ter versterking der
troopenmacht van Java naar Padang vertrokken.
Dit werd reeds gemeld in de tweede editie
van ons vorig nommer.
West Indië.
j zgn vertrok uit Suriname werd den hoor
Idonburg, ondanks het slechte weer, door vele
mgezetenon uitgeleide godaan en is hy harte-
lyk toegejuicht.
Vooraf had hg ten zgnen paleize afscheid
genomen van de loden der Koloniale Staten.
De voorzitter daarvan, do ondervoorzitter van
den Raad van bestuur, on zgn beide adjudan
ten vergezelden hem aan ho rd van de Prins
Willem y.
Als een verrassing voor don heer Idenburg
waren door een planter eonige fraaie trossen
banana's aan boord gestuurd, vorpukt in
kratten on berekend goed te znllen big ven tot
m Europa.
Maandag 13 April zal mr. M. W. F. Treub,
lid der Tweede Kamer, te Middelburg
ipreken in een openbare vergadering met
debat, vanwege do Vrijzinnig Democratische
Kiesvereeniging.
De hoor A. A. Bekanr, hoofdingeniour-
dirocteurvan 's rgks waterstaat, is niet, zooals
door een minder juist telegraphiscb bericht, ons
uit Den Haag gezondon, in do tweede editie van
vorig nommer werd gemeld, benoemd tot
hoofdinspecteur-generaal van den rykswater-
stuat. maar tot inspecteur-generaal.
De heer Be kaar zal, tengevolge van dezo be
noeming, zich in de residentie gaan vestigen.
Hg kwam Januari 1869 als surnumerair bg
's rgkswateiataat in dienst. Na verschillende
rangen doorloopon te hebben, was bg te Vlis-
singen als ingenieur le kl. werkzaam om in
1894, na zyno benoeming tot hoofd-ingeniour
tweede klasse, te Middelburg standplaats te
brygen. In 1903 werd hg benoemd tot hoofd
ingenieur le klasse, welke titel later werd
veranderd in hoofdingenieur-directeur.
Door den Voogdyrand te M i d d e lb u r g
werden in 1907 15 zaken voor do Rechtbank
behandeld, waarvan 3 op 31 Dec. 11. nog aan-
{ig warenin de overige werden de ver
zoeken toegewezen.
Dientengevolge werden 7 personen, 2 mannen
en 5 vrouwen, van de ouderlijke macht over
hunne minderjarige kinderen ontzet en 3 per
sonen, allen mannen, van die macht ontheven
voorts 5 personen, 4 mannen en 1 vronw, van
de voogdg ontzet en 2 personen, beiden man
nen, daarvan ontheven.
De personen, die aldus werden ontzet of
ontheven, woonden te Middelburg 4, te Vlis
singen 5, te Oost- en West-Souburg 2, te
Goes 1, te "Wolfanrtsdgk 1, te Borsselen 2, te
Sluis 1.
Van een was de woon- en verblgfplaats onbe
kend, maar laatste woonplaats was Middelburg.
Het aantal minderjarigen, dat door ontzetting
of ontheffing werd gebaat, bedroeg 25, naar
hunne leeftyden verdeeld: beneden 10jaar 14,
10—13 jaar 4, van 13—16 jaar 5, boven
ló jaar 2. Van dozen werden na de ontzetting
of ontheffing hunner ouders 24 toevertrouwd
aan de voogdg van vereonigiugen, welke zich
do duurzame verzorging van minderjarigen ten
doel stellen, terwyl één minderjarige werd
geplaatst onder de voogdg van oen natuurlyk
persoon.
In 11 van de 13 ontzettingsgedingen word
do Voogdyraad belast met de verzorging der
minderjarigen tgdens den duur van het proces.
Van de 24 kinderen, die de Raad dientenge
volge tydolgk onder zgn hoede kreeg, werden
17 in gestichten en 7 bg particulieren uitbe
steed.
Éénmaal werd den Kantonrechter verzocht
het bedrag vast te stellen dor uitkoering,
welke oen van de voogdg ontheven vader ton
behoeve van hel onderhoud en de opvoeding
zyner kinderen maandelijks zou hebben te vol
doen en dit bedrag bepaald op f 15.
Bg kon. besluit is eon jaarlgksch pen
sioen verleend aan
J. F. H. Rest, commios ter provinciale grftie
in Zeeland, te Middelburg, f 1294
E. M. J. Cala9o Belmonte, leeraar aan de
gemeentelyke boogero burgerschool te Zie-
r i k z e e, f 609
G. J. Endhoven, onderwgzer aan een o. 1.
school te Middelburg, t 784eu
dr. A. v. d. Loeff, inspecteur van het Ge
neeskundig Staatstoezicht voor Zeeland en
W. Noordbrabant, f 1673,
