TWEEDE BLAD
MIDDELRURGSOIË COURANT.
N» 70.
131° Jaarsjana-
Maandag 23 Maart.
Middelburg 21 Maart.
*£andbouu)kromek.
Kameroverzicht,
1000
VAN DB
VAN OMZEN VASTEN MEDEWERKER.
Werk in den tuin.
't Wordt zoo zachtjes aan tijd oin voor den
tuin te gaan zorgen.
De nardbeiplanton worden gezuiverd van de
doode bladen, daarna goed gemest, liefst met
beer, en vervolgens wordt de grond bedekt
met vla afval (schoeven), goed geteerde run,
of turf. Het doel daarmede is te beletten, dat
de vruchten later op den open grond vallen
en bjj hot minste regentje bevuild worden.
Om het vuilworden der vrachten te voor
komen, gebruikt men ook zoogenaamde «aard-
beibeschermers", bestaande uit tweo over elkan
der schuivende ringen, die met twee metalen
staafjes in den grond worden geplant. Waren
deze van zink, wjj zouden ze onvoorwaardelijk
durven aanbevelendoorgaans zjjn ze van ge
galvaniseerd jjzerna een paar jaar beginnen
zjj te roesten en worden dan al spoedig minder
aanbevelenswaardig.
Wjj geven daarom de voorkeur ann 't be
dekken van den grond met een der bovenge
noemde stoffen.
Over 't algemeen hebben ,de meeste tuin
gronden gebrek aan kali. Eene bemesting met
patentkali, 6 KG per 100 vierkante meters,
over don geheelen tuin verdient daarom om
streeks dozen tjjd groote aanbeveling. Patent
kali moet, om goed te zjjn, 25 a 26 0/0 kali be
vatten, oplosbaar in water en zeker niet meer
dan 3 4 0/0 chloor.
De fruitboomen, perziken, abrikozen en peren
beginnen uit te loopon, in zoover dat de
bloemknoppen zwellen en hier en daar reeds
sporen vertoonen van opengaan.
Om de ontwikkeling te vertragen, wat vooral
om dezen tjjd van 't jaar gewenscht is, be-
spuite men ze met kalkmelk. Men bluscht
wat kalk, voegt daarbjj zooveel water, dat zjj
gemakkelijk door de openingen van de broes
kan, filtreert baar, na goed geroerd te hebben,
door een neteldoekscb lapje en gebruikt dan
voor de bespuiting in 't groot een gewonen
pnlverisateur, dien men bezigt by de be
sproeiing mot bouillie bordelaisevoor de
bespuiting in 't klein, voor die van leiboomen
langs maren en schuttingen, gebruikt men
een gewone tuinBpuit. Na bet gebruik van
deze werktuigen verdient goed schoonmaken
in zuiver regenwater en daarna drogen by de
kachel aanbevoling.
't Is ons al meermalen gebleken, dat
zelfs koperen spuiten niet vrjj zijn, vooral aan
den zuigor, van yzordeelen, die al heel spoe
dig by 't gebruik gaan roesten.
Bjj porzike- en abrikozeboomen, die tegen
muren en schuttingen staan, kan men te groot
verschil in temperatuur vriezende nachten
gevolgd door zonnige dagen, eenigazins tom
peren en gelijkmatig maken door daarvoor vry
hoog iepen- (olmen)- erwtenrjjs te plaatsen.
Zjjn de vruchtboomon nog niet alle aange
bonden, dan dient men zich daarmede te haas
ten. Ook met het planton van nieuwe boomen,
wanneer dit volstrekt noodzakeljjk is, wachte
men niet te lang. Beter is intus9cben het
verplan'en in bet najaar.
Bjj het vastmaken van leiboomen aan mu
ren en schuttingen meenen wjj de aandacht
te moeten vestigen op zoogenaamde «bind-
spykers." Deze spy kers zjjn van gesmeed
jjzer, waaraan aan 't boveneinde een looden
lip is vftstgesoldoerd, waardoor hot boveneinde
van don spjjker ook met een laagje lood tegen
roesten beschermd wordt.
Men slaat don spyker ter hoogte, waar men
tak of twjjg bevestigen wil in muur of schut
ting en buigt de looden lip om den tak,
die daardoor niet beschadigd kan worden,
omdat bjj het dikker worden van den tak
het lood zich uitzet, zoodat men nooit gevaar
loopt don tak to worgon.
Deze spjjkers zjjn in versohillende lengten
in den handel van 38, 50, 60 mM spijker-
lengte.
Zy hebben bet groote voordeel boven wis-
schon, dat men ze niet ieder jaar behoeft te
vervangen door andere en verschaffen dus een
groote winst aan tyd.
Rozen dienen gesnoeid te worden, wanneer
zulks nog niet is geschied. De beste tyd om
rozen te snoeien, zoowel struik- als stamiozen
is half Maart. Begin met alle doode takjes
en niet-rjjpe twygjes weg te nemen, en be
houd alleen sterke en gezonde twjjgen,
traarvan het aantal afhangt van den ouderdom
en de sterkte van de plant. Bjj snelgroeiende,
krachtige planten Bnoeit men op 5 of 6 oogen,
by die, waarvan de groeikracht gering of
zwak is, op 3 of 4, daarby zorgdragende, dat
men steeds snoeit op een buitenoog. Rozen,
die niet remonteeren, dat wil zeggen, die niet
voor de tweede en derde maal bloeien, zooals
de »provxncie-rozen," waarvan er enkele den
naam dragon van »boerenroos", snoeit men
zoo weinig mogeljjk; men noemt daarby, even
als bjj klim- en trourrozen, alleen bet doode
bout weg. Zyn do laatste pas in 't najaar ge
plant, dan worden zy thans eenvoudig getopt
maar 't volgend voorjaar op 4 tot 6 oogon in
gesneden, om nieuwe krachtige scheuten te
bekomen. Rozen tieren slecht in een natten
grondzjj houden van een ruime bemesting
met goed geteerden stalineBt of nog betor mot
kali en ammoniak-superphospbaat.
Zoodra de jonge blaadjes aan de rozen, per
ziken, abrikozen en morellen komen, komen
ook gewoonljjk de bladluizen, die zich even
eens gaarne vertoonen op de cineraria's en
de calceolaria's, die thans in de kamer in den
bloei staan. Wil men daarvan zoo weinig
mogeljjk last hebben, dan zorge men ze voort
durend kort te houden door ze herhaaldelijk
te bestuiven met Wellinga insectencider of
met eene oplossing van quaBBine en groene zeep.
Van de eerste vloeistof neme mon eene
verdunning van 1 op 30 doelen waterde
quassine wordt verkocht in tubes; de zich
daarin bevindende quaBBine wordt opgelost in
5 liter warm water, daarmede wordt vorvolgens
5 ons groene zeep gemengd en deze oplossing
bjj 't gebruik met bet 15-voud aan water
vermengd.
Yoor de bestuiving is ons goen beter werk
tuigje bekend, dan de «pneumatische bestuiver,"
zijnde een vernikkeld metalen pompje, dat
op elke flescb geplaatst kan worden en de
vloeistof' zoo fijn verdeelt, dat men met eer
zeer geringe boeveelheid eene groote opper
vlakte besproeien kan.
Wanneer men oen wynstok heeft in do open
lucht, dan dient men deze thans ook behoor-
ljjk na te zien; de oude bast moet met de
hand verwjjdord worden, zoodat er een vol
komen gladde schors overbljjft; na dit gedaan
te hebben worden stam en dikke takken met
de kwa8t bestreken met witsel, dat gemengd
is met zwavelbloem, na alvorens den geheelen
wjjnstok bespoten te bobben met bouillie
bordelaise.
Zoodxa de bladeren zich vertoonen bespuite
men deze om de vier weken met een 10/0-
oplossing van gewone soda, ter voorkoming
van de verspreiding van bet oidiutn Tuckeri,
den bekenden meeldauw, waardoor de wynstok
wordt aangetast. By druiven in warme of koude
kasten wende men eene herhaalde bestuiving
aan met bloem van zwavel de eerste maal
kort voor de bloemen zich openen, daarna
wanneer de vrucht goed gezet iB en vervolgens
eeD week of zes later. Wanneer bet snoeien
van den wynstok, die in de vrye lucht staat
nog niet beeft plaats gehad, moet men dat
werk niet meer uitstellen.
Wanneer men vroeg erwten wil hebben
plante men ze om dezen tjjd in bakjes, die
men in een warmen bak laat ontkiemen
zoodra zy gekiemd zjjn, bronge men de erwten
een kouden bnk om to groeien tot zjj een
lengte hebben van 2 i 3 centimeters en ge-
wenne ze dan langzamerhand aan do buitonlucht,
daarna plante men ze uit op een bohoorljjben
afstand en beschutte ze onmiddellijk, door bet
planten van rjjs, voor te grooto afwisseling
van temporatuur.
Het zeer vroeg leggen van erwten, in
Januari of Februari sommigon doen het al
vóór den winter en zeer diep geeft zelden
den gewensohten uitslag, filen loopt veel
gevaar, dat de erwten dienen tot voedsel van
veldmuizen of tengevolge van bet ongunstige
weder rotten in plaats van te ontkiemen.
Wanneer men een proef neemt met bet
leggen van erwten half Februari, begin Maart
en half Maart, zal men bevinden, dat een maand
verschil in planten geen twee dagen verschil
geeft in vrucht.
Wordt vervolgd.)
Stukken voor den Gemeente-
rand ran Middelburg;.
De commissie voor de financiën bericht dat
zij niet tot eenstemmigheid kan geraken over
het voorstel van Burg. en Weth. om afwjjzend
te beschikken op het verzoek van art6 Henkes
om benoomd te worden tot speciaal gemeente
arts voor neus-, keel- en oorziekten.
Een der leden adviseert: grjjp de gelegen
heid aan ingeval do Btadsgeneesheeren zouden
willen medeworken en wat opofferen.
Het andere lid zegt: Ik ga mee met hot
voorstel van Burg. en Weth. Het traktement
der gemeente-geneesbeeren al weer te ver
minderen schijnt my ongewenscht, ook omdat
dit van dr Kindermann niet verminderd kan wor
den. Welhaast komt er een specialiteit voor
homoepathie. Moet die dan ook afzonderlijk
bezoldigd worden.
Ambachtsschool.
De commissie van fabricage heeft, naar aan
leiding van het verzoek van het bestuur der
Ambachtsschool om afstand van een terrein,
dat in eigendom aan de gemeente behoort,
tot bet leenen eener som van f 45000 met
beding eener jaarlyksche aflossing van f 2000
en tegen zoodanige rente als de gemeente zelve
zal moeten betalen, en tot het verleenon eener
jaarlyksche subsidie van f 5500 tot wederop-
zeggens toe onder nader opgegeven voor
waarden, zich bjj de bestudeering der verschil
lende bjjlagen herinoerd wat te dier zake bjj
een soortgelijke aanvraag van dezelfde Vereeni-
ging is voorgevallen. Toenmaals bestonden er,
als zjj zich niet vergist, verschillende bezwa
ren tegen inwilliging dier aanvrage, naraeljjk
in de terreinskwestie, in de geldkwestie en
eindelijk in bet gemis aan overtuiging, welke
minstons bjj een deel der Commissie van toe
zicht op het Middelbaar Onderwjjs bestond,
dat er voor de Burgeravondschool behoefte
was aan ruimere en betere lokaliteit. Dit
laatste bezwaar werd vooral daarom niet ge-
ring geacht, omdat de kostbare bouw voorna
melijk oorzaak en verklaring vond in do
noodzakelijkheid, om de inrichting te doen
dienen zoowel voor de Ambachtsschool als voor
de Burgeravondschool.
De overgelegde stukken bewjjzen, dat de
vereenigiog van ambachtsschool en burger
avondschool in óéne lokaliteit tot grondslag
van het onderhavige voorstel heeft gediend,
waarom de commiBBÏe bet recht meent to heb
ben, aan te nemen, ofschoon met geen woord
daarvan gerept wordt, dat bet vroeger bestaand
geschil is uit den weg geruimd, en dat nu,
zoo niet de geheele Commissie van Toezicht
op het Middelbaar Onderwijs dan toch bare
meerderheid overtuigd is van de noodzakeljjk
heid, om ambachtsschool en burgeravondschool
onder één dak te brengen, aangezien de laatst
genoemde toch binnen niet al te langen tyd
behoefte heeft aan betere en ruimere lokaliteit.
Ia alzoo één bezwaar, naar de commisssio wel
niet zonder grond vermoedt, grootendeels zoo
niet geheel weggenomen, ook de geldkwestie
beeft thans, naar zjj meent, een ander karak
ter gekregen.
Het gevraagde offer en ook do risico is, als
zy wel ziet, minder groot, doch zjj wenscht
zich daarin niet verder te verdiepen, zeker
daarover niet breedvoerig zich uit te laten,
aangezien dit tot de taak der Commissie van
Financiën behoort.
Wat de terreinskwestio betreft, hebben de
tegenwoordige aanvragers h. i, oen gelukkige
oplossing gevonden.
Mogen de bouwkosten tengevolge van den
minder goeden grondslag vrjj hoog zyn (of
schoon ook bjj het bouwen aan de Loskade
het heien niet te ontgaan ware), zeker behoeft
de gemeente niet te vreezen, dat zjj zich don
afstand va.n het bedoelde terrein later uit
andere oorzaken zal beklagen
Er bljjkt nit bet voorstel van Burg. en
Wetb. niet duideljjk, of zjj het terrein in erf
pacht wenschen uit te geven dan wel in eigen
dom willen afstaan; ook blijkt de grootte niot,
daar die gezegd wordt nader te zullen opge
meten worden. Aannemende dat hot geheele
stuk bedoeld is, veroorlooft de commissie zich
de volgende opmerkingen.
De plaatsing van bet gebouw zal zoodanig
moeten geschieden, dat het onder het terrein
aanwezige gemeentoriool buiten hot gebouw
valt, of dit riool zal op kosteu dor ambachts
school moeten worden verlegd. Als grenslyn
aan de westzyde ware h. i. bet best aan ta
nemen, het verlengde van den westeljjjren gevel
der Luthorscbe kerk, teneinde eventueel later
bot vo.-tpad naar het Molenwater tot een flinke
straat in bet verlengde van de Broo to kunnen
verbroeden.
Aan de zuidzijde soa b. i. de grens zoodanig
zjjn to bopalen, dat de Zuidsingel aldaar 10 M.
breedte verkreeg.
Het aangevraagde terrein is thans verpacht
Tm zal uit de pacht moeten genomen worden-
tcrwyl eventneele schadevergoeding aan den
pachter ten laaie der ambachtsschool behoort
te komen.
Behoudens die opmerkingen, welke door
nadere inlichtingen wijziging kunnen onder
gaan, meent de Commissie van Fabricage te
kunnen vorklaren, dat zjj harerzjjds tot aan
neming der voorstellen van Burg. en Weth.
adviseert.
Burg. en Wetb. teokenen hiorbjj aan
lo. Dat de Commissie van toezicht op het
Middelbaar onderwjjs overtuigd is van de nood
zakelijkheid, dat voor de burgeravondschool
eon ruimer localiteit worde verkregen en dat
die moet worden gevonden in de nieuwe
ambachtsschool.
2o. Waar door liet bestuur der ambachts
school wordt gevraagd «kostelooze afstand van
een perceel grond" is het, naar Burg. en Weth.
oen, duidelijk, dat, waar zy voorstellen aan
de Vereeniging «kosteloos af te staan hot tor-
in enz." bedoeld wordt «afstaan in eigendom."
3o. De opvatting der Commissie, dat wordt
bodoold het geheele gearceerde stuk, is juiBt.
De plaats, waar het gebouw zal komen, is zoo
danig geprojecteerd, dat bet in bet terrein
liggende riool vrjj bljjft.
De rooiljjnen zyn door Burg. en Wetb. langs
den Zuidsingel en in het verlengde van de
Bree vastgesteld.
4o. Volgens art. 4 van de akte van de open
bare verpachting van 14 September 1905 be
hoeft geen schadevergoeding aan den pachter
te worden gegeven. Alleen is bjj bjj vermin
dering van het gepachte terrein minder pacht
verschuldigd.
Do Commissie van Financiën kan zich met
hot biervorengenoemde voorstel, in verband
met de, naar aanleiding van het rapport der
Commissie van Fabricage, door Burg. en Wetb.
nader gegeven toelichting, in hoofdzaak ver
eenigen.
Alleen geeft ze in overweging of het goen
nanbevoling zou verdienen het terrein, tegen
betaling van een geringen canon, in erfpacht
uit te geven voor onbepaalden tyd, doch onder
beding dat de erfpacht zal eindigen zoodra de
Vcreaiiginy de Ambachtsschool mocht worden op
geheven, of deze tegenover de Gemeente niet
aan bare verplichtingen mocht voldoen.
Tegen de leoning dor f 45.000 heeft de Com
missie geeno bedenkingen nu de gemeente eerste
hypotheek wordt toegezegd in cas van schen
king van bet terrein.
Immers bjj uitgifte in erfpacht is evenzeer
een gewenBcbte waarborg te bedingen; ja vrjj
zeker een nog veel betere.
Wat de jaarljjksche subsidie van f5500 aan
gaat, zou de Commissie kunnen opmerken dat
dit cjjfer zeer nabjj komt de som diezeinder-
tjjd beschikbaar wilde Btellen.
Burg. en Wetb. teekenen hierbjj aan dat zjj
geen bezwaar hebben het terrein aan de Ver-
eenigiDg De Ambachtsschool in erfpacht af te
staan onder de voorwaarden, door do commissie
van financiën aangegeven.
Zjj wjjzigen derhalve hun voorstel in dien
geest en stellen voor de jaarlyksche canon te
bepalen op f 1.
Van het burgerlyk armbestuur is een voor
stel ingekomen om de jaarwedden van den
secretaris en den bode respectievelijk met
f 50 en f 25 te verhoogen en alzoo te bren
gen op f 850 en f 425.
Burg. en Wetb. kunnen geen termen vin
den om te adviseeren dat voorstel aan te
nemen.
Curatoren van bet gymnasium stellen voor
n aan leeraren van het gymnasium vergoe
ding te geven voor door hen gegeven lesBen
tjjdens de vacaturen van de heeren Besso en
dr Vogler en de vacature, ontstaan door bot
benoemen van dr Kan en dr Wagner resp. tot
rector en conrector.
Burg. en wetb. kunnen zich daarmee niet
vereonigen.
Zjj achten het toch een verkeerd beginsel,
om telkenmale wanneer ambtenaren eens wat
meer werk moeten doen dan gewoonljjk daar
voor eene extra belooning toe te kennen,
neer die ambtenaren niet per uur werken
doch eene vasto jaarwedde genieten, zooals
dat met de leeraren bet geval iB en dus steeds
ter beschikking van de gemeente staan en
erplicht zyn bjj vacaturen, hetzjj door over-
ljjden, betzij door vertrek van leeraren ont
staan, hun tyd aan het gymnasium te geven
wanneor en zóóveel die van hen wordt ge
vorderd.
Mooht de raad echter van oordeel zyn, dat
wel belooningen moeten worden gogevon,
dan moenen Burg. on Weth. dat in elk geval
die ovor 1906 moeren vervallen. De dienst
dat jaar is toch afgeloopen en het komt
hun ongewenscht voor den dienst van 1908
te bolasten met een uitgaaf die in 1906 had
moeten geschieden, al wordt dan ook, zooals
uit een scbrjjven van den Minister van Bin-
nenlandscbo Zaken blykt, van Rjjkswege de
bjjdrage nog verleend.
Er ware dan alleen uit te keeren de over
1907 gevraagde belooning en zou.dus moeten
worden toegekond aan de heeren dr Kan, dr
Wagner, De Borst Verdoorn en Van der Vecht
resp. f 125, f 150, f 100 en f 50.
lntusschen, geljjk boven is gezegd, stellen
Burg. en Wetb. voor daartoe niet te besluiten
Do commissie van financiën vetschilt omtrent
dit voorstel van gevoelen.
Een lid is van meening dat er geen enkele
reden bestaat om anders te bandelen dan is
geschied bjj de vacature-Bosse.
Het ander lid gaat mede met bet gevoelen
van Burg. en Weth.
Bjj vorgeljjking met andere gemoonten is
het Burg. en Weth. voorgekomen, dat de ta-
rioven der secretarie-loges in deze gemeente
rjj laag zjjn en is bet hun voorgekomen, dat
er termen aanwezig zjjn die te verhoogen. Zjj
bieden daarom nieuwe ontwerp-verordeningen
ter vaststelling aan.
Hot eenige tarief, dat verlaagd is, is dat,
te vinden onder letter 1 van art. 1. Van de
gelegonbeid om buweljjka-aangifte te doen
tegen betaling van f 3 wordt nagenoeg geen
gebruik gemaakt en Burg. cn Weth. vermoeden,
dat bjj vermindering van het tarief tot f 1 en
f 1.50 de gelegenheid meer zal worden benut.
Burg. en Weth. doen een voorstel tot reor
ganisatie van de jaarwedden der leeraren aan
de burgeravondschool.
Daarbjj wordt bepaald
De jaarwedden van den directeur-leeraar van
den Burgeravondschool bedraagt f 600die van
den directeur der avondschool voor handswerk-
lieden f 400. In deze jaarweddon is de ver
goeding voor de hem opgedragen lessen be
grepen.
De belooningen van de leeraren van elk
der beide inrichtingen bedragen
a. voor die in de wiskunde, de beginselen
der Nederlandscbo taal, der natuurkunde, der
werktuigkunde en van bet boekhouden f 40
per wekelyksch lesuur;
b. voor dio in rechtljjnig teekenen, hand-
of bandvakteekenon, vakteekenen en inateria-
lenkennis f 25 por wekelyksch lesuur.
De jaarwedde dor in sub b genoomde leeraren
wordt verhoogd tot f 10 per wekelyksch les
uur, indien de leeraar in een der aldaar ge
noemde vakken een wetteljjke bevoegdheid
verkreeg of vorkrjjgt.
Do jaarwedden der leeraren worden verhoogd
na zesjarigen diensttjjd met f 5 per wekelyksch
lesuur, na tienjarigen diensttjjd met f 10 per
wekelyksch lesuur.
Als diensttjjd geldt ook die, elders aan eene
Burgeravondschool, Avondschool voor Hand
werkslieden of daarmede geljjk te achten in
richting doogebracht.
De bjj de inwerkingtreding der nienwe
verordening in functie zjjnde leeraren bljjven,
voor zoover hunne tegenwoordige, of bjj de
reorganisatie der school in 1908 op nieuw vast
gestelde jaarwedden moer bedragen dan hier-
voren is vastgesteld, in het genot dier j aarwedden.
De commissie van financiën heeft tegen de
verordening geene bedenkingen, behoudens wat
aangaat: «Als diensttjjd geldt ook die, elders
aan eene burger-avondschool, avondschool voor
handwerkslieden of daarmede geljjk te achten
inrichting doorgebracht."
Afgescheiden van het vage dor omschrijving,
wordt door die bepaling, naar de commissie
vermeent, een nieuw beginsel voor bezoldiging
van gomeente-ambtenaron gehuldigd, 't welk,
consequent doorgevoerd verstrekkende gevolgen
na zich zou kunnen sleepon.
Al ia het beginsel misschien niet verkeerd,
de commissie heeft niettemin gemeend de aan-
daeht op bedoelde bepaling te moeten vestigen.
Ook acht de commissie het eenigszins vroemd
dat in het lo lid van genoemd artikel wordt
gesproken van verhooging na 6 en 10 jaren
waarom niet liever genomen na 5 en 10 of
nk 6 en 12 jaren.
Naar aanleiding van het verzoek van C. de
Jonge Baas c. b., om betore verlichting van
den Stjjfselweg, berichten Burg. en Weth. dat
de kosten van aanleg voor deze uitbreiding
van de gasleiding zullen bodragen f 550.
Alsvorens nu een voorstel te doen, hebben
zjj eerst een onderzoek ingesteld, of do be
woners van bedoelden weg bereid waren
muntgas te gebruiken. Acht bewoners hebben
zich daartoe bereid verklaard. De opbrengst
daarvan kan worden geraamd op f 160 per jaar.
Deze opbrengst komt Burg. on Weth. vol
doende voor om den aanleg te wettigen en zjj
stellen voor daartoe te besluiten.
Zitting van Vrjjdag.
Het was heden een kalme Vrjjdagmiddag-
zitting. Eerst vergadering in de afdeelingen,
daarna afdoening der «boterwet."
De heer Sassen van Yaelt trok zyn amen
dement m, betreffende de kosten-betaling van
het Rjjkstoezicht door kleine boter- en mar
garine-fabrikanten. Hot voor den goeden
middenstand zoo warmkloppend hart van dezen
afgevaardigde was ontdaan bjj de gedachte,
