W oensdag
18 Maart.
Uil Stad en Pi'övlncle.
EDGAR T1NEL
FRAN CISC US.
N°. tóti
lol' Jaargaü
190».
middelburgsiiiie courant.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prij» per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. -weerbericht van het K. N. Met. InBtit. te Bilt.
17 Mrt. 8 n. vm. 38 gr., 12 u. 41 gr., av.4 u 43gr. Hoogste barom. stand 775.3 te Horta,
laagste 755.3 to Thorshavn en Nice. Verwachting tot den avond van 18 Mrt.zwakke tot
matige winden uit Z. richting, zwaar bewolkt of betrokken lucht, weinig neerslag en dezelfde temp.
Advertentiön20 cent per rogel. Bij abonnement veel lagei. Geboorte-, dood- ei
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Beolamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid on Goldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bnrean A. OR(LA
MAR Ax., N.S. Voorburgwal ïött, Amsterdam
Nieuwe abonnés tegen 1 April ontvan
gon de dezo maand nog verschijnende
nommcrs kosteloos.
Middelburg 17 Maart.
Geen Zondebok.
De vrienden van de Regeering doen het
voorkomen, alsof de circulaire van don koui-
mandnnt der grenadiers een laakbare misgreep
is, mot welks afkeuring de zaak weer geheel
gezond zal zjjn.
Dit is een dwaling. Aan den komman-
dant der grenadiers kan slechts ten laste
komen, dat hjj in overmaat van jjvor wat on
handig is geweest. Meer niet. Zjjn circulaire
is mot den geest van het ingediende wetsont
werp in volmaakte harmonie.
Het wetsontwerp zegt tot de miliciens van
1907: maakt dat gij erbij komt! Gjj kunt
nu nog f 120 krijgen. Binnenkortis het telaat.''
Op 's Ministers, verzoek zijn de burgemees
ters uitgonoodigd tot het welslagen der bepa
lingen hunne medewerking te verleeneu, het
geen, volgens den Minister, zou kunnen ge
schieden o. a. door in de openbare kennisge
ving »vooral op spoedige aanmelding aan te
dringen."
Men make derhalve den kommandant der
Grenadiers niet tot zondebob. De man der
zonde is de Minister van Oorlog. De kritiek
treft do drie Ministers, die onder het wets
ontwerp hnn naam hebben gezet.
De gehocle opzet van de zaak is duideljjk:
door to dreigen met dienstverband zonder
vergoeding wilde men voor vrjjwilligers doon
doorgaan wie het niet zijn. Dan kon aan de
natie worden verteld, dat geen nieuwe last
was opgelegd. Liefst reeds bjj Memorie van
Antwoord.
Men dient duideljjk te verstaan, dat de aan
melding van vrjjwilligers, niet alleen op grond
van overste Frogor's circulaire, maar even goed
op 's Ministers maatregelen tot uitvoering van
het niet aangenomen wetsontwerp, is verkre
gen met indirecten dwang; dat deze vrjjwil
ligere, voorzoovor zij komen uit de lichting
1907, geen vrjjwilligers zjjn; dat naar de be
ginselen, levende in elk zedeljjk Staatsbeleid,
aan deze vrjjwilligers" hun woord behoort
te worden teruggeven.
Land eu Volk.)
enz.
Hier te lande zal in de maanden Juli
en Augustus en, zoo noodig in de eerste
dagen van Septomber e. k., examen wor
den gehouden voor toelating van jongelie
den als cadet bjj de Koninkljjke Militaire
Academie te Breda, geregeld op de grondslagen
der wet van 21 Juli 1890.
Voor dit examen worden opengesteld 97
plaatsen, waarvan ten behoeve van de Cadet
tenschool bjj het leger hier te lande 22 en van
die bjj het leger in Ned. lndië 30.
Verder ten behoeve van de adspiranton be
doeld bjj sub II van art. 25 der vorenvermelde
wet, bjj het leger hier te lande 37 en bjj het
leger in Nod. Indie 8.
Voor het in de maanden Juli en AcguBtus
e. k. hier te lande to houdon examen voor toe
lating tot don Hoofdcursus, tor opleiding van
onderofficieren voor den rang van tweede-
luiterant der iufanterie en van tjvgcde-luite-
nant-bwartiermeoster, respectievelijk voor den
dienst hier te lande en voor don dienst in
Noderlandsch-Indië, worden voor het leger hier
te lande 21 on voor het leger in N.-Indië 14
plaatsen opengesteld.
Vorder zal inheide bovengenoemde maanden
n examen worden gehouden voor toelating
van jongeliedon als cadet bjj de Cadettenschool
te Alkmaar.
Voor 'dit examen worden opengesteld25
plaatsen voor jongelieden met bestemming om
te wo. don opgeleid voor den dienst hier te
lande; en 9 plaatsen voor jongelieden met
bestemming om te worden opgeleid voor den
dienst in N.-Indië.
Voor nadero bijzonderheden bovenvermelde
examens botroffendo zie men de St. Crt. no 65
De gewone audiontio van don Minister van
Marine zal Vrjjdag a. s. niet plaats hebben.
Wjj ontvingen heden een ingezonden
stuk van bjj do vjjf kolommen, een vierde van
is blad dus.
Dat gaat de grenzen van de ruimte, die wjj
voor zulke stukben kunnen afstaan, verre te
boven.
Wjj moesten het daarom ook terzjj leggen
en nemen deze gelegenheid te baat om bg
schrjjvor8 van zulke stukken op groote
beknoptheid aan te dringen.
Wjj herhalen tevens nogmaals dat op plaat
sing van ingezonden stukken op den dag dor
inzonding niet gerekend kan worden.
Voor de voorstolling van Meneer en i
Mongodin, Woensdagavond in don Schouwburg
te Middelburg te geven, zjjn de stalles
uitverkocht, in do loges nog eenige en op
den derden en den vierden rang meerdere plaat
sen open.
T
Door do Vereeniging tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer in Walcherente Middelburg,
is aan a. den Minister van Waterstaat, b. den
Raad van Toezicht op de spoorwegdiensten,
den Raad der gemeente Middelburg en d. den
Raad dor gemeente Vlissingen, het volgende
adres verzonden:
>Mot groote belangstelling hebben wij ken
nis genomen van de plannen, welke gevormd
worden om de gemeenschap tusschen Middel
burg en Vlissingen te verbeteren.
Is de kennisgeving, dat op de bestaande
tramign tusschen beide plaatsen, thans geëx
ploiteerd door de Rotterdamsche Train weg-
inaatschappjj, el9ctri«he tractie zal worden
ingevoerd, door ons met waardeering begroet,
niet minder verheugen wij er ons over, dat
door eene combinatie concessie is aangevraagd
voor den aanleg van eene tweede ljjn, die
reeds aanstonds door gebruikmaking van elec-
triciteit als beweegkracht waarborgen geeft
voor snel en gerieieljjk vervoer in overeen-
itemming met de eischen van den tijd.
Hot vreemdelingenverkeer, waarvoor wij
1. en zjju Oratorium
Of hot Belgische volk van huis uit muzi
kaler is aangelegd dan oenig ander, zou ik
niet durven bsweren, maar niet te ontkennen
is het feit, dat de kunst bjj onze zuideljjke
broeders ernstig beoefond wordt, dat het land
Vele uitnemende inrichtingen van muziek
onderwijs telt en van de middeleeuwen af vele
groote mannen van scheppend talent heeft
voortgobracht. Reeds in dien tjjd 15e en
16e eeuw behoorschte de Oud-Hollandeche
en Belgische school, waaruit o.a. Orlandus
Lassus, Dufay, Oekeghem Bproten, de muzikale
wereld. Later zien we de violisten Viouxtemps
en de Bériot en de cellist Servais bewondering
afdwingen zoowel door hun spel als door hun
composities. Donken we vooral ook aan César
Franck, die door zjjn langjarig verbljjf te
Parjjs wel eens tot de Franschen wordt ge
rekend, maar toch Belg van geboorte was, on
gaan wo na, wat na den vader der Vlaamsche
school, do krachtige persoonlijkheid van Peter
Benoit, de jong-Belgischo generatie heeft ge
wrocht, dan aarzelt men niet te verklaren, dat
België, neemt men zjjn enge grenzen en zijn
aantal inwoners in aanmerking, naar verhou
ding meer groote componisten voortbracht,
dan menig ander land.
reeds ceno reeks van jaren onze krachten in
spannen, kan niet [anders dan er bjj winnon,
waneer de gelegenheid tot onderling verkeer
tusschen Middelburg en Vlissingen in ruime
mate wordt gegeven, vooral wauneer dat ge
schiedt op de wjjzo, als de maatschappij, welke
wo concessie vraagt, zich voorstelt. De
bloei der beide plaatsen kan et slechts door
worden bovorderd, do voorspoed slechts toe
wanneer goode vervoermiddelen, op
moderne wjjze uitgerust, in werking worden
gebracht door oene maatschappij, die alleszins
waarborgen achjjnt te bieden voor flinke
exploitatie-
Hot is daarom, dat wjj beleefdelijk, doch
met aandrang, tot U komen mot het verzoek
voor zoover van U afhangt, de beslissing op
de loopende concessie-aanvraag of aanvragen
zoovoel doenljjk te bespoodigen."
Adressen van adhaosie liggen bjj verschil
lende boekhandelaren alhier ter teekening,
Do nieuwe vlag, Zondagavond aan de afdee-
ling Middelburg van de S. D. A. P. aan
geboden bjj gelegenheid van haar tienjarig
beBtaan, was niet zooals onze berichtgovor
meldde een geschenk van de Vrouwen ver
eeniging Samen Sterk maar van de Sociaal-
Democralische Vrouwenclub.
In de Maandagavond gehouden bestnnrs-
vergadoring dor Melkvereeniging Samenwerking
alhier, is een begin gemaakt met de be
handeling van de Concept-Melkverordering.
Wanneer dezo in haar geheel behandeld is
zal het uit te brengen advies aan de goed-
kouring der algemeone vergadering worden
onderworpen en daarna bjj den gemeenteraad
ingediend,
Met ingang van 1 April wordt de com
mies der posterijen en telegrafie 3e klasse P.
J. Kraajjeveld, thans alhier werkzaam op
het bureel van den inspectour. werkzaam ge
steld.op het postkantoor.
Verder worden met ingang van dien datum
overgeplaatst van hier naar Arnhem, de com
mies der posterjjon en telegrafie 4e klasse J.
te Hart en van Utrecht naar hier ten bureele
van den inspecteur de bureel-ambtenaar J. P.
B. Teuben.
Do klerk der posterijen en telegrafie le ki
J. A. van Dale, wordt 12 Juni a. a. overge.
plaatst van Hulst naar hier.
Uit Vlissingen
schrijft men ons:
Zestig van de 184 leden tellende Vrijzinnige
Kiesvereeniging Algemeen Belang hadden Maan
dagavond gehoor gegeven aan het dringend
verzoek van het bestuur om ter vergadering
te verschjjneu. Er was heel wat werk aan
den winkel.
Do heer J. B. W. Kromwjjk, die den hamer
van don vorigen voorzitter overnam, deed dit,
zoide hjj, meer door do omstandigheden daartoe
gedwongen dan wel uit sympathie voor zoo'n
baantje.
De heeren Kromwjjk en L. E. M. van Raalte,
dio uit het bestuur moesten treden, werden
in9t ulgeineeue stommen herkozen.
De rekening over 1907 van den penning
meester werd nagezien en accoord bevonden
daaruit bljjkt dat men met belegging van het
saldo heelemaal goen last zal hebben.
Ia het bestuur van het Propaganda-Comité
op Walcheren werden gokozon do hoeren J.
van Niltrik Jr. en L. E. M. van Raalte.
De heer Kcoinwjjk, die de laatste algemeene
vergadering van de Liberale Unie te Amster
dam had bijgewoond, vertelde het een en
ander van hot daar verhandelde.
Daarna ging men over tot het stellen van
oen candidaat tot het vervullen der vacature in
don gemeenteraad, ontstaan door hot bedanken
in den heer Bookhout in het Se district.
Van do op uitnoodiging van don voorzitter
gonoemdo caudidaten, door de voorstellers toe
gelicht, kwamen do heoren L. van Aartsen en
de Jonge in herstemming, die reep. 31
en 23 stemmen verkregen.
Alzoo mocht de verspreide aanbeveling van
heeren De Jongo's vrienden, waarvan een
exemplaar (van die aanbeveling) tor vergade
ring door den voorzitter word voorgolezen,
niets baten.
ie afdeoling dor 5. D. A. P. heeft, wat
reeds bekond was dat gebeuren zou, tot can
didaat in dat district getteld den heer
P. W. Hendrikse.
Maandag namiddag kwam te Yerseke
een knaap bjj het slootje springen zoo onge
lukkig te pas, dat bjj een boon bralr.
Door de stoomtram Walcheren werd in de
maand October 1907 ontvangen f 3737.66,
totaal vanaf 1 Januari tot en mot ultimo
October 1907 f 49.086,55'. Per dagkilometcr
werd in bovengenoemde maand in 1907 ont
vangen f 4.30', tegen f 4 86 over die maand
in 1906.
Voor de stoomtram Hulst—Walsoorden be
droegen de ontvangsten over October 1907
f 5047.25 en totaal van af 1 Januari 1907
f 25.125.32. Per dagkilometer beliepen de
ontvangsten in October 1907 f 12 05 tegen
f 11.82' in October 1906.
De rekening sluit met oen batig saldo van
f 813.06.
De begrooting voor 1908 bedraagt f 6155.
Onder de ontvangsten komt voor f5710 aan
subsidiën en contributie, f 175 opbrengst van
schoolgelden en f 200 voor afgeleverd werk enz.
Op de voordracht ter benoeming van eene
onderwjjzerGB aan school A to Neuzen ko
men voor de damesE. J. P. Ejjko te Neuzen,
L. M. de Pauw, te Groesboek en J. H. H-vaa
Nooten te Woudrichem.
De aanbeveling, door Burg. en Weth. der
gemeente G r o o d e opgemaakt voor de aan
vulling der vacature van gemeente-secretaris,
bestaat uit de heeren C. A. van Klinkenberg
en P. J. Lucardie. beide ambtenaar ter secre
tarie, respectievelijk te Oegstgeest en Tietjerk-
steradeel
Do benoeming zal a.s.Donderdag plaats hebben,
Mejuffrouw O. van OostenW(jk Stem
secretaresse van het Volkshuis te Aarden-
burg, heelt alB zoodanig bedankt.
ONDERWIJS.
Bljjkens het jaarverslag van de Vereent-
ging tot oprichting en instandhouding van de Am
bachtsschool te Zierikzee bedroeg op 1 Jan. 1907
het aantal leden 99 en op hetzelfde tjjdstip
in 1908 94.
Op 31 Dec. 1907 waren 53 leerlingen op de
school werkzaam en wel 19 voor timmeren,
17 voor smeden en 17 voor vorven.
De schoolgoldheffing bleef ongewjjzigd, n.l.
f 10 por jaarde helft voor minvermogenden,
onvermogenden vrjj.
Vo.r leerlingen uit gemeenten, die ton minste
f 25 subsidie verleonen, bedraagt het school
geld do helft.
12 leerlingen zjjn niet in Zienkzee woon
achtig.
Namen als Victor Vreiils, Paul Gilaon, Jo-
ioph Jongen, Willem Leken zjjn in ons land
weinig bekend, ook betrekkelijk die van Edgar
Tinei. De componist, wiens naam tot Noord-
Ncdorland wel het moest doordrong, is die van
Jan Blockx, den directeur van het Vlaamseh
conservatorium te Antwerpen.
Tinei en Blockx, deze door zjjn frissche
opera's, gene door zjjn gopstoljjke koorworken
zjjn do twee kunstenaars, die een eerste plaats
innemen in het hedendaagsch Belgische
ziokleven. Ook daarbuiten trekken hunne wer
ken sinds lang do aandacht.
Tinei's Franciscus heeft al heel wat uitvoe
ringen beleefd, in zeer veel Duitsche steden
en ook in ons land, Amsterdam, Rotterdam
Njjmogen.
Daar de zangvoreeniging Tot Oefening en
Uitspanning alhier voor haar tweede concert in
dit seizoen het werk ook in studie genomen
heeft, komt het mjj niet ondienstig voor, van
dit hoogst belangrjjk opus een kort overzicht
te geven. Vooraf echter een en ander over den
componist.
Don 27 Maart 1854 te Sinay in Oost-
Vlaanderen geboren, genoot Edgar Tinei
als knaap van acht jaar het eerste klavier-
ondorricht van zjjn vader en werd in 1863
leerling van hot Brusselsch Conservatorium,
waar Brasain, Dupont, Kufferath, Mailly.
Samuel en Gevaert zjjn leermeesters waren.
Op 19jarigen leeftjjd behaalde hjj den eersten
prjjs voor klaviorspel en tegeljjkertjjd versche
nen zijn eerste compositioproevon. Van dien
tjjd af bleek Tinei oen zoor vruchtbaar com
ponist te zjjn. In enkele maanden toch schroef
hij meer dim houderd zang- en ongeveer der
tig klaviercompo3ities. Toon hjj 23 jaar was.
nam hij voor het eerst doel aan den kamp
om den Prix de Rome, dien hjj inderdaad met
zjjn koorwerk Klokke Roeland wegdroeg. Daarop
volgde eon tjjdpork, waarin Tinei zich in hrt
bjjzonder op do studie van Bach, Beethoven
Schumann en Brahms toelegde, waarna hjj mot
een nieuw werk voor den dag kwam Tableaux
symphoniques uit Carnoille's tragedie -Polyeucl, ge
volgd door eon kuorwerk met vlaamschen
tekst: De Kollcbloemen en eon aantal andere
werken van verscheiden aard.
Toen in Januari 1881 de stichter en direc
teur dor kerkeljjke muziekschool in Mechelen,
de ook buiten zjjn vaderland welbekende orga
nist on componist Lemraons overleed, werd
Tinei geroepen hem te vervangenonder zjjn
leiding kwam dat instituut tot hoogeren bloei.
In 1889 werd hem van staatswege hot opzicht
toevertrouwd ovor do Koninklijke Belgische
muziekscholen en in 1896 volgde hjj den
overleden professor Ferd. Kufferath op als
leeraar in fuga on contrapunt aan het conser
vatorium in Brussel.
Van hetgeen Tinoj gecomponeerd heeft, zal
ik geen opsomming geveD, daar we ons nu
speciaal hebben bezig te houden mot zjjn
goesteljjk Oratorium Franciscus.
Bij kon. bosluit is benoemd
tot buitengewoon hoogleeranr in de faculteit
der geneeskunde aan de Rijksuniversiteit te
Leiden, lot hot geven van onderwjjs in de
■ergeljjkende pathologie, dr D. A. de Jong,
directeur van het slachthuis te Leiden, met
machtiging om, te goljjk met de betrekking
van buitengewoon hoogleeranr, die van direc
teur van hot slachthuis te bekleedon;
tot onderwijzer bg de Rijkskweekschool voor
onderwgzers te Maastricht, A. Kooyman, te
*8 Gravenhage.
Verder is aan W. van Ravenhorst, op ver
zoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan
de R. H. B. S. te Winterswijk.
Met 1 September 1908 zijn te vervullen de
betrekking van directeur dor R. H. B. S te
Roermond en die van leeraar in do plant- en
dierkunde aan die school.
Voor nadere bijzonderheden zie men do S/
t. no. 65.
RECHTSZAKEN.
De Hooge Raad dood Maandag uitspraak
in de eenzelvigheids-quaestie Walters-Richter.
Het gold hier de beslissing omtrent de een-
zol vigneid van een achterhaalde, krachtens art.
296 Strafverordening. Op 12 Juli 1907 was te
Castricum iemand aangehouden, opgevende te
zijn Rudolf Cornelly Walters, monteur, terwjjl
hg bekend was als de uit do gevangenis ont
vluchte H. J. W. C. Richter, schrijnwerker,
geboren te Halle n. d. Saaie.
Het arrest van hot Hof te Amsterdam dat
de bedoelde persoon eenzelvig was met den
den persoon die op 13 September 1907 werd
veroordeeld wegens diefstal en op 29 Novem
ber 1904 was ontvlucht, werd door den Hoo-
gen Raad gehandhaafd, aangezien geen cassatie-
middelen waren voorgesteld en er ook geeno
waren gevonden welke tot ambtshalve vernie
tiging konden leiden.
lettlrën*en"kunst.
Wij ontvingen hot keurig uitgevoerde
feestnummer van Het Turnblad, weekblad van
het Nederlandsch Gymnastiekverbond, uitgegeven
ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan
van dat Verbond.
Het bevat fraaie portretten van do Koningin
en Prins Hendrik, beschermvrouw en bescherm
heer der Vereeniging, verder beeltenissen van
het dageljjkscb bondBbestuur, van commissa
rissen, van de oprichters en van oud-bostuurs-
leden.
Voorts versieren dit nommor nog verschil
lende mooie photo's van gewestelijke uitvoe
ringen.
De receptie in Maison Boer to Amsterdam
De oorspronkelijke tokBt is van den Vlaam
schen dichter Lodewjjk deKoninck. Do boofd-
ir van het gedicht is de bekende geeste
lijke Franciscus van AssiBi. Wil men het werk
naar waarde schatten, dan dient men zich
vooral goed in te werken in de stof, die de
dichter behandelde, of beter gezegd in den per
soon van dien heiligedan eerst 2al men de
betoekonis van het werk kunnen waardoeren
don geest, die ons uit Tinei's muziek toe
spreekt, leeren begrjjpen.
Slaan we daartoe een blik in het leven van
Franciscus. Hjj word geboren te AsBisi in
1182 en overleed den 4 October 1226 in de
nabjjheid van die plaats. Zjjnc ouders waren
Pietro di Bernardono on oen Fransche (edel-
vrouw Pica. Op 25jarigen leeftjjd besloot
hjj zich geheel aan den dienst van God te
geven, ontdeed zich van al zjjn geld en bezit
tingen en beoefende in volmaaktheid de Evan
gelische armoede, bedelde zells voor zjjn onder
houd in Assiai. Zjjn meest opvallende deugd
was, bjj volslagen armoede, zjjn groote naas
tenliefde en die InatBte in zeer ruime betee-
kenis, zoodat hjj do natuur, bloemen, dieren,
enz. kinderlijk beminde, daar ze God's werk
zijn. Wat zjjn armoede betreft, kan ik nog dit
medèdeelon. Er is van hem een gebed bekend
om do deugd der armoede te vcrkrjjgen. Hjj
beschouwt daarin de Armoede als oen Konin
gin, door de wereld verdreven, maar door
Christus als gemalin gekozen, Hem leidend
van Bethlehem tot Golgotha, zoodat Christus
hare omhelzing stiorf. Aan liaar heoft Fran-
cïscua zjjn leven gewjjd, een leven, rjjk door
zijn verheven deugden, rjjk vooral door de
practische toepassing ervan tegenover allo
levende schepselen, die hem omringden.
De leden der Geschied- en Letterkundige
Vereeniging alhier zullen zich do boeiende
rede over de groote beteekenis van dezen
heilige herinneren, onlangs door professor
Huizinga uit Groningon uitgesproken.
Tinei noemt zjjn werk een Oratorium. Aan
het begrip oratorium is men geneigd de ge
dachte te verbinden aan do daden der belden
profeten uit het Oudo Testament, te meer
daar de tekst vaak woordeljjk ontleend is aan
de Heilige Schrift. Sommigen beweren, dat
deze vorm op den bodem der katholieke kerk
is ontstaan.
Het was de heilige PhilippuB Yon Neri, dio
in de muzikale bewerking van feiten en legen
den uit het leven der heiligen een uitstekend
middel zag om hen, die langzamerhand waren
afgedwaald, voor de kerk terug te winnen.
Zoo ontstonden werken, waarmede zoowel de
kerk als de kunst zelve gediend werd.
Volledigheidshalve moet ik hierbjj opmer
ken, dat de geschiedvorschers het op dit punt
niet eens zjjn.
Max Kalbeek noemt in zjjn Brahms-biographie
het oratorium oen voortbrengsel van de pro-
te9tantsche kerkmuziek, reden waarom het
naar zjjn meening in zuiver katholieke streken
zich niet kan ontwikkelen.Het hoofdkarakter vbb