W oensdag 18 Maart. Uil Stad en Pi'övlncle. EDGAR T1NEL FRAN CISC US. N°. tóti lol' Jaargaü 190». middelburgsiiiie courant. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prij» per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. -weerbericht van het K. N. Met. InBtit. te Bilt. 17 Mrt. 8 n. vm. 38 gr., 12 u. 41 gr., av.4 u 43gr. Hoogste barom. stand 775.3 te Horta, laagste 755.3 to Thorshavn en Nice. Verwachting tot den avond van 18 Mrt.zwakke tot matige winden uit Z. richting, zwaar bewolkt of betrokken lucht, weinig neerslag en dezelfde temp. Advertentiön20 cent per rogel. Bij abonnement veel lagei. Geboorte-, dood- ei alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Beolamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid on Goldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bnrean A. OR(LA MAR Ax., N.S. Voorburgwal ïött, Amsterdam Nieuwe abonnés tegen 1 April ontvan gon de dezo maand nog verschijnende nommcrs kosteloos. Middelburg 17 Maart. Geen Zondebok. De vrienden van de Regeering doen het voorkomen, alsof de circulaire van don koui- mandnnt der grenadiers een laakbare misgreep is, mot welks afkeuring de zaak weer geheel gezond zal zjjn. Dit is een dwaling. Aan den komman- dant der grenadiers kan slechts ten laste komen, dat hjj in overmaat van jjvor wat on handig is geweest. Meer niet. Zjjn circulaire is mot den geest van het ingediende wetsont werp in volmaakte harmonie. Het wetsontwerp zegt tot de miliciens van 1907: maakt dat gij erbij komt! Gjj kunt nu nog f 120 krijgen. Binnenkortis het telaat.'' Op 's Ministers, verzoek zijn de burgemees ters uitgonoodigd tot het welslagen der bepa lingen hunne medewerking te verleeneu, het geen, volgens den Minister, zou kunnen ge schieden o. a. door in de openbare kennisge ving »vooral op spoedige aanmelding aan te dringen." Men make derhalve den kommandant der Grenadiers niet tot zondebob. De man der zonde is de Minister van Oorlog. De kritiek treft do drie Ministers, die onder het wets ontwerp hnn naam hebben gezet. De gehocle opzet van de zaak is duideljjk: door to dreigen met dienstverband zonder vergoeding wilde men voor vrjjwilligers doon doorgaan wie het niet zijn. Dan kon aan de natie worden verteld, dat geen nieuwe last was opgelegd. Liefst reeds bjj Memorie van Antwoord. Men dient duideljjk te verstaan, dat de aan melding van vrjjwilligers, niet alleen op grond van overste Frogor's circulaire, maar even goed op 's Ministers maatregelen tot uitvoering van het niet aangenomen wetsontwerp, is verkre gen met indirecten dwang; dat deze vrjjwil ligere, voorzoovor zij komen uit de lichting 1907, geen vrjjwilligers zjjn; dat naar de be ginselen, levende in elk zedeljjk Staatsbeleid, aan deze vrjjwilligers" hun woord behoort te worden teruggeven. Land eu Volk.) enz. Hier te lande zal in de maanden Juli en Augustus en, zoo noodig in de eerste dagen van Septomber e. k., examen wor den gehouden voor toelating van jongelie den als cadet bjj de Koninkljjke Militaire Academie te Breda, geregeld op de grondslagen der wet van 21 Juli 1890. Voor dit examen worden opengesteld 97 plaatsen, waarvan ten behoeve van de Cadet tenschool bjj het leger hier te lande 22 en van die bjj het leger in Ned. lndië 30. Verder ten behoeve van de adspiranton be doeld bjj sub II van art. 25 der vorenvermelde wet, bjj het leger hier te lande 37 en bjj het leger in Nod. Indie 8. Voor het in de maanden Juli en AcguBtus e. k. hier te lande to houdon examen voor toe lating tot don Hoofdcursus, tor opleiding van onderofficieren voor den rang van tweede- luiterant der iufanterie en van tjvgcde-luite- nant-bwartiermeoster, respectievelijk voor den dienst hier te lande en voor don dienst in Noderlandsch-Indië, worden voor het leger hier te lande 21 on voor het leger in N.-Indië 14 plaatsen opengesteld. Vorder zal inheide bovengenoemde maanden n examen worden gehouden voor toelating van jongeliedon als cadet bjj de Cadettenschool te Alkmaar. Voor 'dit examen worden opengesteld25 plaatsen voor jongelieden met bestemming om te wo. don opgeleid voor den dienst hier te lande; en 9 plaatsen voor jongelieden met bestemming om te worden opgeleid voor den dienst in N.-Indië. Voor nadero bijzonderheden bovenvermelde examens botroffendo zie men de St. Crt. no 65 De gewone audiontio van don Minister van Marine zal Vrjjdag a. s. niet plaats hebben. Wjj ontvingen heden een ingezonden stuk van bjj do vjjf kolommen, een vierde van is blad dus. Dat gaat de grenzen van de ruimte, die wjj voor zulke stukben kunnen afstaan, verre te boven. Wjj moesten het daarom ook terzjj leggen en nemen deze gelegenheid te baat om bg schrjjvor8 van zulke stukken op groote beknoptheid aan te dringen. Wjj herhalen tevens nogmaals dat op plaat sing van ingezonden stukken op den dag dor inzonding niet gerekend kan worden. Voor de voorstolling van Meneer en i Mongodin, Woensdagavond in don Schouwburg te Middelburg te geven, zjjn de stalles uitverkocht, in do loges nog eenige en op den derden en den vierden rang meerdere plaat sen open. T Door do Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer in Walcherente Middelburg, is aan a. den Minister van Waterstaat, b. den Raad van Toezicht op de spoorwegdiensten, den Raad der gemeente Middelburg en d. den Raad dor gemeente Vlissingen, het volgende adres verzonden: >Mot groote belangstelling hebben wij ken nis genomen van de plannen, welke gevormd worden om de gemeenschap tusschen Middel burg en Vlissingen te verbeteren. Is de kennisgeving, dat op de bestaande tramign tusschen beide plaatsen, thans geëx ploiteerd door de Rotterdamsche Train weg- inaatschappjj, el9ctri«he tractie zal worden ingevoerd, door ons met waardeering begroet, niet minder verheugen wij er ons over, dat door eene combinatie concessie is aangevraagd voor den aanleg van eene tweede ljjn, die reeds aanstonds door gebruikmaking van elec- triciteit als beweegkracht waarborgen geeft voor snel en gerieieljjk vervoer in overeen- itemming met de eischen van den tijd. Hot vreemdelingenverkeer, waarvoor wij 1. en zjju Oratorium Of hot Belgische volk van huis uit muzi kaler is aangelegd dan oenig ander, zou ik niet durven bsweren, maar niet te ontkennen is het feit, dat de kunst bjj onze zuideljjke broeders ernstig beoefond wordt, dat het land Vele uitnemende inrichtingen van muziek onderwijs telt en van de middeleeuwen af vele groote mannen van scheppend talent heeft voortgobracht. Reeds in dien tjjd 15e en 16e eeuw behoorschte de Oud-Hollandeche en Belgische school, waaruit o.a. Orlandus Lassus, Dufay, Oekeghem Bproten, de muzikale wereld. Later zien we de violisten Viouxtemps en de Bériot en de cellist Servais bewondering afdwingen zoowel door hun spel als door hun composities. Donken we vooral ook aan César Franck, die door zjjn langjarig verbljjf te Parjjs wel eens tot de Franschen wordt ge rekend, maar toch Belg van geboorte was, on gaan wo na, wat na den vader der Vlaamsche school, do krachtige persoonlijkheid van Peter Benoit, de jong-Belgischo generatie heeft ge wrocht, dan aarzelt men niet te verklaren, dat België, neemt men zjjn enge grenzen en zijn aantal inwoners in aanmerking, naar verhou ding meer groote componisten voortbracht, dan menig ander land. reeds ceno reeks van jaren onze krachten in spannen, kan niet [anders dan er bjj winnon, waneer de gelegenheid tot onderling verkeer tusschen Middelburg en Vlissingen in ruime mate wordt gegeven, vooral wauneer dat ge schiedt op de wjjzo, als de maatschappij, welke wo concessie vraagt, zich voorstelt. De bloei der beide plaatsen kan et slechts door worden bovorderd, do voorspoed slechts toe wanneer goode vervoermiddelen, op moderne wjjze uitgerust, in werking worden gebracht door oene maatschappij, die alleszins waarborgen achjjnt te bieden voor flinke exploitatie- Hot is daarom, dat wjj beleefdelijk, doch met aandrang, tot U komen mot het verzoek voor zoover van U afhangt, de beslissing op de loopende concessie-aanvraag of aanvragen zoovoel doenljjk te bespoodigen." Adressen van adhaosie liggen bjj verschil lende boekhandelaren alhier ter teekening, Do nieuwe vlag, Zondagavond aan de afdee- ling Middelburg van de S. D. A. P. aan geboden bjj gelegenheid van haar tienjarig beBtaan, was niet zooals onze berichtgovor meldde een geschenk van de Vrouwen ver eeniging Samen Sterk maar van de Sociaal- Democralische Vrouwenclub. In de Maandagavond gehouden bestnnrs- vergadoring dor Melkvereeniging Samenwerking alhier, is een begin gemaakt met de be handeling van de Concept-Melkverordering. Wanneer dezo in haar geheel behandeld is zal het uit te brengen advies aan de goed- kouring der algemeone vergadering worden onderworpen en daarna bjj den gemeenteraad ingediend, Met ingang van 1 April wordt de com mies der posterijen en telegrafie 3e klasse P. J. Kraajjeveld, thans alhier werkzaam op het bureel van den inspectour. werkzaam ge steld.op het postkantoor. Verder worden met ingang van dien datum overgeplaatst van hier naar Arnhem, de com mies der posterjjon en telegrafie 4e klasse J. te Hart en van Utrecht naar hier ten bureele van den inspecteur de bureel-ambtenaar J. P. B. Teuben. Do klerk der posterijen en telegrafie le ki J. A. van Dale, wordt 12 Juni a. a. overge. plaatst van Hulst naar hier. Uit Vlissingen schrijft men ons: Zestig van de 184 leden tellende Vrijzinnige Kiesvereeniging Algemeen Belang hadden Maan dagavond gehoor gegeven aan het dringend verzoek van het bestuur om ter vergadering te verschjjneu. Er was heel wat werk aan den winkel. Do heer J. B. W. Kromwjjk, die den hamer van don vorigen voorzitter overnam, deed dit, zoide hjj, meer door do omstandigheden daartoe gedwongen dan wel uit sympathie voor zoo'n baantje. De heeren Kromwjjk en L. E. M. van Raalte, dio uit het bestuur moesten treden, werden in9t ulgeineeue stommen herkozen. De rekening over 1907 van den penning meester werd nagezien en accoord bevonden daaruit bljjkt dat men met belegging van het saldo heelemaal goen last zal hebben. Ia het bestuur van het Propaganda-Comité op Walcheren werden gokozon do hoeren J. van Niltrik Jr. en L. E. M. van Raalte. De heer Kcoinwjjk, die de laatste algemeene vergadering van de Liberale Unie te Amster dam had bijgewoond, vertelde het een en ander van hot daar verhandelde. Daarna ging men over tot het stellen van oen candidaat tot het vervullen der vacature in don gemeenteraad, ontstaan door hot bedanken in den heer Bookhout in het Se district. Van do op uitnoodiging van don voorzitter gonoemdo caudidaten, door de voorstellers toe gelicht, kwamen do heoren L. van Aartsen en de Jonge in herstemming, die reep. 31 en 23 stemmen verkregen. Alzoo mocht de verspreide aanbeveling van heeren De Jongo's vrienden, waarvan een exemplaar (van die aanbeveling) tor vergade ring door den voorzitter word voorgolezen, niets baten. ie afdeoling dor 5. D. A. P. heeft, wat reeds bekond was dat gebeuren zou, tot can didaat in dat district getteld den heer P. W. Hendrikse. Maandag namiddag kwam te Yerseke een knaap bjj het slootje springen zoo onge lukkig te pas, dat bjj een boon bralr. Door de stoomtram Walcheren werd in de maand October 1907 ontvangen f 3737.66, totaal vanaf 1 Januari tot en mot ultimo October 1907 f 49.086,55'. Per dagkilometcr werd in bovengenoemde maand in 1907 ont vangen f 4.30', tegen f 4 86 over die maand in 1906. Voor de stoomtram Hulst—Walsoorden be droegen de ontvangsten over October 1907 f 5047.25 en totaal van af 1 Januari 1907 f 25.125.32. Per dagkilometer beliepen de ontvangsten in October 1907 f 12 05 tegen f 11.82' in October 1906. De rekening sluit met oen batig saldo van f 813.06. De begrooting voor 1908 bedraagt f 6155. Onder de ontvangsten komt voor f5710 aan subsidiën en contributie, f 175 opbrengst van schoolgelden en f 200 voor afgeleverd werk enz. Op de voordracht ter benoeming van eene onderwjjzerGB aan school A to Neuzen ko men voor de damesE. J. P. Ejjko te Neuzen, L. M. de Pauw, te Groesboek en J. H. H-vaa Nooten te Woudrichem. De aanbeveling, door Burg. en Weth. der gemeente G r o o d e opgemaakt voor de aan vulling der vacature van gemeente-secretaris, bestaat uit de heeren C. A. van Klinkenberg en P. J. Lucardie. beide ambtenaar ter secre tarie, respectievelijk te Oegstgeest en Tietjerk- steradeel Do benoeming zal a.s.Donderdag plaats hebben, Mejuffrouw O. van OostenW(jk Stem secretaresse van het Volkshuis te Aarden- burg, heelt alB zoodanig bedankt. ONDERWIJS. Bljjkens het jaarverslag van de Vereent- ging tot oprichting en instandhouding van de Am bachtsschool te Zierikzee bedroeg op 1 Jan. 1907 het aantal leden 99 en op hetzelfde tjjdstip in 1908 94. Op 31 Dec. 1907 waren 53 leerlingen op de school werkzaam en wel 19 voor timmeren, 17 voor smeden en 17 voor vorven. De schoolgoldheffing bleef ongewjjzigd, n.l. f 10 por jaarde helft voor minvermogenden, onvermogenden vrjj. Vo.r leerlingen uit gemeenten, die ton minste f 25 subsidie verleonen, bedraagt het school geld do helft. 12 leerlingen zjjn niet in Zienkzee woon achtig. Namen als Victor Vreiils, Paul Gilaon, Jo- ioph Jongen, Willem Leken zjjn in ons land weinig bekend, ook betrekkelijk die van Edgar Tinei. De componist, wiens naam tot Noord- Ncdorland wel het moest doordrong, is die van Jan Blockx, den directeur van het Vlaamseh conservatorium te Antwerpen. Tinei en Blockx, deze door zjjn frissche opera's, gene door zjjn gopstoljjke koorworken zjjn do twee kunstenaars, die een eerste plaats innemen in het hedendaagsch Belgische ziokleven. Ook daarbuiten trekken hunne wer ken sinds lang do aandacht. Tinei's Franciscus heeft al heel wat uitvoe ringen beleefd, in zeer veel Duitsche steden en ook in ons land, Amsterdam, Rotterdam Njjmogen. Daar de zangvoreeniging Tot Oefening en Uitspanning alhier voor haar tweede concert in dit seizoen het werk ook in studie genomen heeft, komt het mjj niet ondienstig voor, van dit hoogst belangrjjk opus een kort overzicht te geven. Vooraf echter een en ander over den componist. Don 27 Maart 1854 te Sinay in Oost- Vlaanderen geboren, genoot Edgar Tinei als knaap van acht jaar het eerste klavier- ondorricht van zjjn vader en werd in 1863 leerling van hot Brusselsch Conservatorium, waar Brasain, Dupont, Kufferath, Mailly. Samuel en Gevaert zjjn leermeesters waren. Op 19jarigen leeftjjd behaalde hjj den eersten prjjs voor klaviorspel en tegeljjkertjjd versche nen zijn eerste compositioproevon. Van dien tjjd af bleek Tinei oen zoor vruchtbaar com ponist te zjjn. In enkele maanden toch schroef hij meer dim houderd zang- en ongeveer der tig klaviercompo3ities. Toon hjj 23 jaar was. nam hij voor het eerst doel aan den kamp om den Prix de Rome, dien hjj inderdaad met zjjn koorwerk Klokke Roeland wegdroeg. Daarop volgde eon tjjdpork, waarin Tinei zich in hrt bjjzonder op do studie van Bach, Beethoven Schumann en Brahms toelegde, waarna hjj mot een nieuw werk voor den dag kwam Tableaux symphoniques uit Carnoille's tragedie -Polyeucl, ge volgd door eon kuorwerk met vlaamschen tekst: De Kollcbloemen en eon aantal andere werken van verscheiden aard. Toen in Januari 1881 de stichter en direc teur dor kerkeljjke muziekschool in Mechelen, de ook buiten zjjn vaderland welbekende orga nist on componist Lemraons overleed, werd Tinei geroepen hem te vervangenonder zjjn leiding kwam dat instituut tot hoogeren bloei. In 1889 werd hem van staatswege hot opzicht toevertrouwd ovor do Koninklijke Belgische muziekscholen en in 1896 volgde hjj den overleden professor Ferd. Kufferath op als leeraar in fuga on contrapunt aan het conser vatorium in Brussel. Van hetgeen Tinoj gecomponeerd heeft, zal ik geen opsomming geveD, daar we ons nu speciaal hebben bezig te houden mot zjjn goesteljjk Oratorium Franciscus. Bij kon. bosluit is benoemd tot buitengewoon hoogleeranr in de faculteit der geneeskunde aan de Rijksuniversiteit te Leiden, lot hot geven van onderwjjs in de ■ergeljjkende pathologie, dr D. A. de Jong, directeur van het slachthuis te Leiden, met machtiging om, te goljjk met de betrekking van buitengewoon hoogleeranr, die van direc teur van hot slachthuis te bekleedon; tot onderwijzer bg de Rijkskweekschool voor onderwgzers te Maastricht, A. Kooyman, te *8 Gravenhage. Verder is aan W. van Ravenhorst, op ver zoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de R. H. B. S. te Winterswijk. Met 1 September 1908 zijn te vervullen de betrekking van directeur dor R. H. B. S te Roermond en die van leeraar in do plant- en dierkunde aan die school. Voor nadere bijzonderheden zie men do S/ t. no. 65. RECHTSZAKEN. De Hooge Raad dood Maandag uitspraak in de eenzelvigheids-quaestie Walters-Richter. Het gold hier de beslissing omtrent de een- zol vigneid van een achterhaalde, krachtens art. 296 Strafverordening. Op 12 Juli 1907 was te Castricum iemand aangehouden, opgevende te zijn Rudolf Cornelly Walters, monteur, terwjjl hg bekend was als de uit do gevangenis ont vluchte H. J. W. C. Richter, schrijnwerker, geboren te Halle n. d. Saaie. Het arrest van hot Hof te Amsterdam dat de bedoelde persoon eenzelvig was met den den persoon die op 13 September 1907 werd veroordeeld wegens diefstal en op 29 Novem ber 1904 was ontvlucht, werd door den Hoo- gen Raad gehandhaafd, aangezien geen cassatie- middelen waren voorgesteld en er ook geeno waren gevonden welke tot ambtshalve vernie tiging konden leiden. lettlrën*en"kunst. Wij ontvingen hot keurig uitgevoerde feestnummer van Het Turnblad, weekblad van het Nederlandsch Gymnastiekverbond, uitgegeven ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van dat Verbond. Het bevat fraaie portretten van do Koningin en Prins Hendrik, beschermvrouw en bescherm heer der Vereeniging, verder beeltenissen van het dageljjkscb bondBbestuur, van commissa rissen, van de oprichters en van oud-bostuurs- leden. Voorts versieren dit nommor nog verschil lende mooie photo's van gewestelijke uitvoe ringen. De receptie in Maison Boer to Amsterdam De oorspronkelijke tokBt is van den Vlaam schen dichter Lodewjjk deKoninck. Do boofd- ir van het gedicht is de bekende geeste lijke Franciscus van AssiBi. Wil men het werk naar waarde schatten, dan dient men zich vooral goed in te werken in de stof, die de dichter behandelde, of beter gezegd in den per soon van dien heiligedan eerst 2al men de betoekonis van het werk kunnen waardoeren don geest, die ons uit Tinei's muziek toe spreekt, leeren begrjjpen. Slaan we daartoe een blik in het leven van Franciscus. Hjj word geboren te AsBisi in 1182 en overleed den 4 October 1226 in de nabjjheid van die plaats. Zjjnc ouders waren Pietro di Bernardono on oen Fransche (edel- vrouw Pica. Op 25jarigen leeftjjd besloot hjj zich geheel aan den dienst van God te geven, ontdeed zich van al zjjn geld en bezit tingen en beoefende in volmaaktheid de Evan gelische armoede, bedelde zells voor zjjn onder houd in Assiai. Zjjn meest opvallende deugd was, bjj volslagen armoede, zjjn groote naas tenliefde en die InatBte in zeer ruime betee- kenis, zoodat hjj do natuur, bloemen, dieren, enz. kinderlijk beminde, daar ze God's werk zijn. Wat zjjn armoede betreft, kan ik nog dit medèdeelon. Er is van hem een gebed bekend om do deugd der armoede te vcrkrjjgen. Hjj beschouwt daarin de Armoede als oen Konin gin, door de wereld verdreven, maar door Christus als gemalin gekozen, Hem leidend van Bethlehem tot Golgotha, zoodat Christus hare omhelzing stiorf. Aan liaar heoft Fran- cïscua zjjn leven gewjjd, een leven, rjjk door zijn verheven deugden, rjjk vooral door de practische toepassing ervan tegenover allo levende schepselen, die hem omringden. De leden der Geschied- en Letterkundige Vereeniging alhier zullen zich do boeiende rede over de groote beteekenis van dezen heilige herinneren, onlangs door professor Huizinga uit Groningon uitgesproken. Tinei noemt zjjn werk een Oratorium. Aan het begrip oratorium is men geneigd de ge dachte te verbinden aan do daden der belden profeten uit het Oudo Testament, te meer daar de tekst vaak woordeljjk ontleend is aan de Heilige Schrift. Sommigen beweren, dat deze vorm op den bodem der katholieke kerk is ontstaan. Het was de heilige PhilippuB Yon Neri, dio in de muzikale bewerking van feiten en legen den uit het leven der heiligen een uitstekend middel zag om hen, die langzamerhand waren afgedwaald, voor de kerk terug te winnen. Zoo ontstonden werken, waarmede zoowel de kerk als de kunst zelve gediend werd. Volledigheidshalve moet ik hierbjj opmer ken, dat de geschiedvorschers het op dit punt niet eens zjjn. Max Kalbeek noemt in zjjn Brahms-biographie het oratorium oen voortbrengsel van de pro- te9tantsche kerkmuziek, reden waarom het naar zjjn meening in zuiver katholieke streken zich niet kan ontwikkelen.Het hoofdkarakter vbb

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1