MIDDELBURGSCHE COURANT. N". 45. 151' Jaargang. 190» Zaterdag 22 Februari. Middelburg 21 Februari. Bestrijding van den Woeker. Benoemingen enz. Mi Stafl es Frsvlncle. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feostdagon. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm alhUer en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt. 21 Febr. 8 u. tb. 46 gr., 12 o. 50 gr., av.4 n 50gr. Hoogste barom. sUnd 773.4 ie Horta, laa st'e 7333 te Sejjdisfjord.—Verwachting tot den avond van 22 Febr.: toenemende tol krach- tige^Z W tot W. wind, zwaar bewolkte of betrokken lucht, regen en dezelfde temperatuur. AdvortontiQn: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lagei. Geboorte-, dood- ei alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogels f 1.50elke regel moer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, botroffendo Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeen Atlverlentle-Bareau A. Ï»H I A MAR As., N.I. Vuorhurgnnl 206, AnJNterdum. Ingezonden. Niet lang geleden is door het Kamerlid dr Bos, een der oprichters van de Nationale Ver eeniging tot Bestrijding van den Woeker, in een der o-ganen van de dagbladpers een uitne mende uiteenzetting gegeven van het streven dier Vereeniging en de nadruk gelegd op den omvang en den ernst van het kwaad, tot welks bestrijding deze Vereeniging zich heeft aan- gegord. Het is ons voornemen niet, in die beschou wingen terug te treden. Maar wjj hebben er aanleiding in gevonden om, afgescheiden vau dit betoog, eenige opmerkingen in het midden te brengen, ten einde de overtuiging te ver sterken dat het inderdaad mogelyk is, met hoop op gunstigen uitslag, dit euvel te be kampen. Het bezwaar, dat men steeds hoort opperen door degenen die van het vraagstuk geen of slechts oppervlakkige studie hebben gemaakt, richt zich hoofdzakelijk tegen het denkbeeld van een wetteljjke bestrjjding van den woeker en komt hierop neder, dat hot onmo gelijk ia aan te geven wat onder dit begrip valt te vorstaan. Men wyst dan gemeenlijk op het fiasco, door de oude woekerwelgeving gemaakt, waarin bepaald werd, welke rente als maximum mag worden gevorderd bjj het ter leen verstrekken van gelden. In deeorste plaats zjj nu opgomerkt, dat er, behalve wettelijke maatregelen tegen den woeker, nog andere middelen ter bestrjjding zijn, waarvan de doeltreffendheid ieder in het oog moet springen. Wanneer degenen, die thans, doordat de bestaande credietinstellingen in hun behoeften niet voorzien, genoodzaakt zyn hun toevlucht tot woekeraars te nomen, in de gelegenheid worden gesteld zich te wenden tot instellingen, uitsluitend opgericht in hun belang, spreekt het vanzelf, dat de woekeraars minder te doen zullen krijgen. Oprichting van zoodanige instellingen is in de eerste plaats gewenscht. Maar tevens is het een feit dat velen, hetzjj uit onbekendheid met het bestaan van zooda nige instellingen want hier en daar, zjj 't nog op te weinig plaatsen, zjjn zjj er reeds hetzjj uit onbekendheid met de groote ge varen, die hen bedreigen indien zjj de voor keur goven aan inrichtingen, die misbrnik maken van den geldnood, waarin zjj verkee- ren, toch in de handen van woekeraars zullen bljj ven vallen, wanneer niet zorg wordt gedra gen voor doeltreffende voorlichting van het publiek. En zoo bljjkt dus een tweede afdoend mid del ter bestrjjding van deze maatschappelijke kwaal, gelegen in het verbreiden van kennis omtrent den waren aard dier pandjeshuizen, voorschotbanken, enz. die vooral in de groote centra van bevolking zoo talrjjk zjjn. Het pu bliek moet leeren, voorzichtig te zjjn en zich niet te laten misleiden door die schoonschij nende advertentiën, waarin geld op gemakke lijke voorwaarden met of zonder borgen wordt aangeboden. De arbeiders en kleine luiden moeten door drongen worden van de schromelijke gevolgen welke hot gebruik maken van particuliere paadjesbuizen maar al te vaak met zich mede sleept; het moet een schande worden zich naar zulk een inrichting te begeven liever dan gobruik te maken van de diensten der ge- meentebank van leening. wanneer men m nood verkeert. De volksovertuiging moet zich kanten tegen het ongehinderd, ongeregeld voortbestaan van die woekerhuizen, die ontucht en misdrijf in de hand werken, het kind opvoeden tot eon leven van leugen en bedrog en de beste sappen zuigen uit het merg der natie. Gaat men nu na, wat op dit gebied tot nu toe in Nederland is verricht, dan moet het antwoord zeer onbevredigend luiden. Hier ligt een groot terrein braak, een terrein, waarvan zelfs de omvang, ondanks enkele prijzenswaar dige onderzoekingen als van de bekende Nuts- commissie, nog in geonen deele volledig be kend is. De Nationale Vereeniging tot Bestrijding van den Woeker is bezig dat terrein te verkennen. Zjj koestert do hoop, eerlang den stoot te kunnen geven tot de oprichting van waarljjk goede crodio*instellingen eene Commissie houdt zich met de voorbereiding daarvan sinds enkele maanden bezigzjj tracht te komen tot de vaststelling van een »zwarte" en een witte ljjst" der bestaande credietinstellingen. Maar reeds thans bleek deze taak zóó omvangrjjk, dat de Commissie, welke dit werk tor band zou nemen, besloten heeft, zich voorloopig alleen tot Don Haag te bepalen. Tot Den Haag alleen En dat, terwjjl toch in Amsterdam en Rotterdam, om slechts deze twee plaatsóff te nooincn, zeker niet minder credietgeiegenhcdon zullen zjjn die met een zwarte kool dienen geteekend te worden. Maar wil men komen tot een alle gemeenten van ons 'and omvattond onderzoek, dan zal bet vóór alles noodig zjjn dut het aan tal leden der Nationale Vereeniging lot Bestrijding den Woeker vertienvoudigd zjj, opdat in allo stroken van ons land de krachten aanwezig mogen zjjn, die zich met dit waarljjk niet ge makkelijk work willen belasten. Wat overigens het wekken der volksover tuiging betreft, in dit opzicht valt reeds eenige 'ooruitgang te constateeren sinds den korten tyd dat hier te lande de georganiseerde woeker bestrijding gevoerd wordt. De pers, dat mach tig wapen der publieke opinie, zweeg tot voor weinig jaren over dit euvel. Thans bevatten onze bladen herhaaldelijk berichten, artikelen over het vraagstuk, dnnk zjj vooral de ruste- looze activiteit, door de reeds herhaaldelijk genoemde Vereeniging ontwikkeld, die zelf door het uitgeven van een propagandablad, voortdurend de aandacht voor de zaak leven dig houdt. En dat ook in Regeeringskringeu haar stre ven inot sympathie gevolgd wordt, bewjjst wel het feit dat golyk dezer dagen werd gemold de Vereeniging van het Departement van Binnenlandsche Zaken eeno op haar ver zoek, door tusschenkomst van het Departement Buitenlandsche Zakon, bjjeongebrachto omvangrjjke verzameling van de woekcrwet- geving der verschillende landen mocht ont vangen. En zoo zyn wjj dan thans ongemerkt wedor gekomen tot het vraagstuk van do wetgeving tegen den woeker. Dat deze gewenscht is, ook voor ons land, zal wel door weinigen worden ontkend. Zoolang immers niet ieder doordrongen is van de noodzakelijkheid zich, indien hjj geld noodig heeft, alleen te wenden tot betrouwbare credietinstellingen -, zoolang niet ieder in staat is, het knf van het koren te scheidenzoolang niet ieder terecht kan een goede credietgelegenheidzoolang derhalve ars nog in de gelegenheid zijn, slacht offers te maken, is het eon plicht van den wetgever in het belang van ons volk er vooi te waken, dat er zoo weinig mogelyk slacht offers vallen en dat de woekerpraktijken bin nen zekere grenzen teruggedrongen worden opdat de ellende, door den woeker veroorzaakt, althans iets geringer zjj. Het is dus alleen de vraag en dit wordt door de tegenstanders van woekorwetgeving in twjjfel getrokken of zulk een wetgeving mogelyk is. Welnu, daarop wordt het meest welsprekend antwoord gegeven do;>r de zeldzaam volledige en uitvoerige verzameling van buitenlandsche wetgeving, welke thans by de Nationale Ver eeniging lat Bestrijding van den Woeker in studie is. Eu wanneer men daarbjj let op den zeer recenten datum van vorscheidene dier wetten, dan valt daaruit reeds af te leidon dat de be wering, als zou de woekerwetgeving iets zjjn dat tot de oude doos behoort en volledig fiasco heeft gemaakt, eenvoudig uit de lucht gegrepen is. Wjj hopen later eens uitvoeriger op dit be langrijke onderwerp torug te komen ou willon thans slechts degenen die beweren dat het be grip »wooker" niet valt te omscbrjjven, ant woorden, dat bot in tal van buitenlandsche wet gevingen met groote juistheid omschreven i» ongeveer in dezen geest, dat als zoodanig valt aan te merken hot misbruik maken van den nood, de onwetendheid of lichtzinnigheid van een ander om van hem een voordeel te be- dat in verband met de in normale ge- bjj dergelijke overeenkomsten geldendt gewoonten, onevenredig hoog is tegenover het geen hjj van zyn schuldeischer ontvangt. )en dergeljjko omschrijving heeft men niets meer te maken met het stellen van een voor alle tjjden en gevallen geldenden maxi mum rentevoet, geljjk in de vroegere woeker wetgeving geschiedde. En dat het bedrjjf der pandjeshuishouders en houders van voorBchotgolegenhoid in 't alge meen niet aan reglementecring zou zjjn te onderwerpen, wie zal het willon beweren Doch laat ons niet vooruitloopen op de resultaten van de studie, door de Nationale Vereeniging tot Bestrijding van den Woeker onder nomen en ons bepalen tot het uitspreken van de hoop, dat zeer velen zich gedrongen zullen gevoelen, zich by die Vereeniging aan tosluiten (le Secretaris is de heer J. M. Maury, Groot- hertoginnelaan 121, Don Haag) en het streven dor Vereeniging moge bekroond worden met den uitslag dat het bedrjjf der woekeraars een gewoeligen knauw krjjgt en door een kracb. tige woekerwetgeving aan orgerljjke misbrui ken paal en perk word? gestold. X. By kon. besluit is aan A. J. Copplóe, op verzoek, eervol ontslng verleend uit zyne betrekking van notaris te Erp; is op nonaotivitoit gestold de ritmeester W. J. Tilanus, van het le rog. huzaren, ter zako .n tydelyke ongesteldheid. De Provinciale Stalen van Zuid-Holland zyn bijeengeroepen in een buitengewone zitting op Dinsdag 3 Maart ter verkiezing van een lid van de Eerste Kamer, ter voorziening in de vacature, ontstaan door do benoeming van mr G. S. Bevers, tot Minister van Waterstaat. Mot ingang van 1 Mei zul een plaats worden opengesteld als adjunct-ingenieur dor marine op eene jaarwedde van f 1500. Voor nadere bijzonderheden zie men de St Crt no 44. Door het dageljjksch bestuur van de Nederlandsclie Handelsreizigers Vereeniging Rotterdam is aan God. Staten van Zeeland adres gezonden, waarin erop gewezen wordt dat bjj de Vereeniging vele malen klachten zyn ingekomen over het feit, dat de booten der Zeeuwsche Stoomboot-maatschappij to Middelburg, varende tasschon Middelburg en Zierikzee, elk jaar in de maanden April en Mei om do beurt eenige weken worden uit de vaart genomen, teneinde to worden onderzocht on zoo noodig hersteld, zonder dat een reserveboot gedurende dien tijd in den geregelden dienst voorziet. Het gevolg daarvan is, dat hot reizend pu bliek gedurende dien tjjd alleen 's morgens van Middelburg en 'a- middags van Zierikzee kan vertrekken en hierdoor, behalve veel tijd verlies, ook veel extra kosten voor logeeren moet verspillen, daar een reis heen en weer voor de meeste reizigers dan tot de onmoge lijkheden behoort. Namens de Vereeniging is de directie van bovengenoemde Maatschappij op dit euvel ge wezen en verzocht in 't vervolg ook gedurende do maanden April en Mei eenzelfden dienst te doen plaats hebben als in de overige tjjden, welk verzoek door de directie afwjjzend is beschikt. Het bestuur verzookt nu Ged. Staten drin- jnd maatregelen te nemen, waardoor do Zeeuwsche Stoomboot Maatschappij wordt verplicht, zorg te dragon, dat ten alle tjjde, dus ook gedurende genoemde maanden, een gegerelde dienst, zooals deze ook gedurende andere tjjden bestaat, verzekerd is. De driemastschoener Uku is in het droge dok alhier opgenomen. Donderdagavond hield het comité tot ondersteuning van de weduwen en weezen van de op 11 Sept. 1903 vordronken Arne- u i d s c h e visschers een vergadering, tot het doen van Tokening over 1907. De ontvangsten hebben bedragen f 825.10 i de uitgaven f 2452.52, t. w. f 2260 aan gewono en f 192.52 aan buitengewone uit- keeringen. Bet bezit bedroeg op 31 Dec. 1907 f 14.168.19. Vroeger hadden ruim een twintigtal vlet- terscheepjes te Boschkapelle hun te huis. Het vletten verschafte gowoonljjk eene goede verdienste. Door aanslibbing van het Hellegat is do ligplaats der vaartuigjes en dus ook de thuisvaart steeds lastiger gewordon, want de tegenwoordige ankerplaats is op een uur afstand van de kom dor gemeente. Het aantal van daar uitzeilende scheepjes verminderde langzamerhand en de laatste jaren bedroeg het nog drie. Deze week is er van hoD gesloopt, zoodat er nu nog twee zyn, on deze bron van inkomsten weer is verminderd. Tot directeur is benoemd de beer Laubbeimer. Verdor bevat dezelfde Staatscourant de op richtingsakte van de N. V. Cultuurmaatschappij Tjibinta'o Plantations to Hulst. Hot doel van dozo vennootschap is het ont ginnen van grondenhet aanleggen van kweokoryen en het doen van aanplantingen van allerlei aard, speciaal van caoutchouc, in de Nederlandsche koloniën en in kotbjjzonder op .lava, op het concessiegebied van Tjibintaro; de bereiding vau en den handel in de produc ten van de kweekerjjen en de aanplantingen het verkrjjgen van terreinen in crtpacht of in vollen eigendom de exploitatie, de wederver koop of do verhuring van die terreinen. De vennootschap duurt tot 31 Dec. 1981. Het kapitaal bedraagt f 500.000, waarvan f 270.000 gestort is. Volgous mededeeling van don inspecteur van het loodswezen is de betonning der Oos- ter-Schelde weder betrouwbaar. Peilschaal verwyderd. Mededeeling over wrakkon. Schelde. Volgens mededeeling nli voren is de peilschaal beZ. het Oude hoofd van Walsoorden, Schelde, op ongeveer51 gr. 23' 32" N.b. en O gr. 51' 7" W.I., verwyderd. Uit het wrak van het s.s. Caesar op deNol- leplaat, nabjj Vlissingen, op ongeveer 51 gr. 26' 24'' N.b. en 1 gr. 19' 12" W.l. en uit hot wrak dor Corunnie op de Ballastplaat, boven Bath, zyn de masten verdwenen. Posterijen en telegrafie. Op het post- en telegraafkantoor te Z e- r i k z o o werden in 1907 ontvangen 238.215 gewono brieven van elders, 2289 kringbrie ven, 159.1-17 binnenlandsche enkele briefkaarten en 1124 idem met betaald antwoord. Verder 298 038 couranten van cent. 150.494 couranten van 1 cent en heogcr, 326.035 ge drukte stukken, en 2544 mons'ers of stalen van koopwaren. Dan 48.078 dienstbrieven, 5296 gewone nan- geteekende brieven en 1239 idem met een aangegeven waarde van totaal f 583.132.53. Gedeponeerd werden 8762 quitanties tot een bedrag van f 99.583 88', terwjjl quitanties inge vorderd werden tot een bedrag van f264.033.35. De gestorte postwissels vertegenwoordigden een waarde van 1 388.500.50». en de uitbetaalde idem een waarde van f 242.066.47. In de Rijkspostspaarbank word f 77.468.86 belegd en aan inleggers f85.248.26 terugbetaald. U'itgegeven werden 222 boekjes. Verzonden werden 14.647 en ontvangen 17.704 postpakketten. Het aantal aangenomen en overgeseinde telegrammen bedroeg 7283, dat van de ont vangen en afgeleverdo 7926 en van de opge- nomon on verder geseinde berichten 2798. Gevoerd werden 8766 interlocale telefoon gesprekken, terwjjl hot aantal ontvangen en locale gesprekken resp. 1763 en 3541 beliep- Bij kon. besluit is bono emd tot kanton- recbter-plaatsvervanger in het kanton Neu zen jhr W. M. de Marees van Swinden betaalmeester te Neuzen. Dit word reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig nommer. De St. Crt no. 44 bevat de akte van op richting van de N. V. Zelandia, fabrieken var melkproducten, te Sluis. Het doel van deze vennootschap is de fabri cage van en den handel in melkproducten en aanverwante artikelen met alles wat in don ruimsten zin geacht kan worden daartoe te behooren. De duur is 30 jaren. Het kapitaal f 50.000 is verdeeld in 100 aandeelen van f 500 ieder. Alle aandeelen zjjn geplaatst en daarop 60 gestort. Concessie tram Middelburg- Vlissingen. Aan den Commissaris der Koningin en de leden van Gedeputeerde Staten van Zeeland, benevens aan de leden van de gemeenteraden van Middelburg en "Vlissingen, zyn door de directie dor Socie'té Anonyme des tramways d vapcurde Flessingue-Middelbourg et extensions eenige kauttookoningen gezonden op het voorstel van Burg. en Weth. van "VlissingOD, betreffende wyziging in do concessie van de bovenge noemde stoomtram. Aan het ljjvige stuk ontleenen wjj het vol- gendo In het adres, waarmee dat stuk aanvangt, wordt gezegd dat de in het voorstel begrepen voorwaarden, zooals zjj geformuleerd zjjn, niet door de directie kunnen worden geaccep teerd. De verschillende bezwaren er tegen worden uiteengezet, in de verwachting dat dit moge leiden tot een gunstiger voorstel aan den raad. Tevens wordt opgemerkt dat niet aan den raad gevraagd ia een concessie voor een tram met electrische beweegkracht tusschen Vlïs- singen en Middelburg maar een verlenging den bostaandon concessie-termijn, noodig geworden in verband met de plannen der Maatschappij, om do beweegkracht met stoom te veranderen in eene electrische, waarvan de goedkeuring blykens het Zeeuwsche tramwe- genreglemont bjj Gedeputeerde Staten berust, terwjjl tevens toestemming is aangevraagd tot den aanleg van nieuwe lijnen voor een elec- triacho tram op gemeentegronden, waar deze tot dusver nog niet liggen. In de algemoene opmerkingen zegt de con cessionaris dat, naar zjj meen1,door debetrok ken raden geen voorwaarden kunnen worden gesteld, welke met die verandering in verband staan. Daarom bljjft de vraag of, en zoo ja, welke, Foorwaarden kunden verbonden worden aan bet toestaan van een verlenging der concessie en een uitbreiding van de Ijjnen op den ge meentegrond. Prealabel is een kwestie, die de concepsio- ,ris thans, nu zjj hoopt tot overeenstemming komen met dc betrokken gemeenteraden, niet wil stollen, of wel sedert de jongste wet geving op dit stuk van zaken, door dc ge meente concessie moet worden verleend 'i De tramwegen worden toch thans belioereebt door do wot van 9 Juli 1900 (Stbl. no. 118). Daarmede bcoft het Ryk deze zaak aan zich getrokken. Het beginsel, waarvan deze wet uitging, was dat een algemeeue regeling van locaal-spoorwegen en tramwegen noodzakelijk was. De wetgever beoogde juist tal van moeilijkheden, die bjj de aanvragen om con- cesessie rezen, weg te nemen door oen cen trale regeling, waarby bovendien toezicht op den nan log van den weg van rykswege moge lyk werü gemaakt. De concessionaris meent dat Burg. en Weth. met het ontwerpen van hun voorstel aan den raad geen rekening hebben gehouden met de veranderde wetgeving, en zoowel do wet van 1900 als het tramwegenreglement van 1902 eenigszins over het hoofd hebben gezien. Ten gevolge dezer regelingen zyn immers onder scheidene bepalingen der oude concessie vcr- •allen en niet meer van kracht. Zoo bijv. de bevoegdheid om voorschriften te geven omtrent liet rollend materieel. Voor nieuw te stellen bepalingen geldt het wetsvoorschrift dat zjj niet mogen troden in hetgeon van algemeen rjjksbelang is. Yoor de gewone tramwegen, als die van concessionaris, gelden thans eenige met name ide artikelen der spoorwegwet van '75 en het tramwegenreglement van 1902. Dus geen provinciale of gemconteljjke voor- chriften, behalve als zjj onderwerpen behel- :en, niet bjj die artikelen of bjj dat reglement geregeld: tenzjj in <le gevallen by art. 3 der wet van 1900, wanneer nl. byzondere dus van het normale afwjjkend# locaio omstan digheden het noodig maken, kunnen de gemeen teraden (niet Burg. en Weth.) voorschriften goven op dit gebied, ofschoon het geregeld is door hot ryk. Doch dan eisehen doze voorschriften de goedkeuring der regeericg en treden zjj niet in working dan nu die goedkeuring. Hier is e in tegenstelling met andere plaat selijke verordeningen een preventief regee- ngstoezicht. Andere voorschriften zyn geldig zonder dat de regeering er zich mede bemoeit en kunnen daarna nadat zjj reeds van kraebt •zyn vernietigd worden. De voorschriften, bedoeld by art. 3 dor wet in 1900, niet. Zjj worden eerst goedgekeurd, alvorens in werking te treden. Wanneer de voorgestelde coneessie-voor- waarden in dit licht worden bezien, ljjkt bet de ooncessiomins toe dat Burg. en Weth. den raad verre zyn bevoegdheid willen te buiten laten gaan, hftgeen zjj bjj de kantteekeningen op de artikelen tracht aan te toon en. Wy kunnen die kantteekeningen niet in haar geheel opnemen en bepalen ons daarom tot korte vermolding van eenige hoofdbezwaren tegen het voorstel van Burg. en Weth. Dit wil de concessie verleenen tot en met 31 Dec. 1938; de concessionaris wenscht te lezen tot en met 31 Dec. 1958. Wanneer de concessie niet voor 50 jnar wordt verleend, dan kan de concessionaris alleen genoegon nemen met een verplichte naasting door de gemeente. Het artikel betreffende stroomlevering. waar in bepaald wordt dat, wanneer do gemeonte te eenigertyd besluiton mocht zelf een electri sche centrale op te rechten of in 't bezit daarvan komt, de concessionaris de stroom daarvan moet betrekken en ook indien de gemeente een concessie uitgeeft voor do leve ring van eloctriciteit, acht de concessionaris geheel onaannemelijk. Neemt bjjv. eens aan dat dezelfde bepa ling werd gemaakt door do gemeenten Middelburg, Souburg en Koudekerke, of ook maar door eon van hen, waar zou het dan de praktjjk heen moeten De concessionaris acht trouwens het stellen van dergelyke bepa lingen in strjjd met de wet. Bovendien is het toch redelijker wys niet te vorderen, dat de Maatschappij, wanneer zjj eenmaal hare centrale en machines heeft aan geschaft, er in zon berusten dat door een een voudig besluit van den gemeenteraad dit alles waardeloos zou gemaakt kunnen worden. De bepalingen omtrent dienstregeling en de tarieven acht de concessionaris voorbehouden aan de regeering. Het voorgestelde omtrent de retributio in verhouding tot de bevolking acht de conces sionaris ook onaaunemeljjk.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1