I
IIIDDELBURGSCSIE COURANT.
I
N°. M.
i9oa
iar!
AGHT.
W
Vrijdag
21 Februari.
Middelburg 20 Februari.
FEUILLETON.
UIT MIJN DAGBOEK.
Benoemingen enz.
OM Stad ea Pravlncle.
lal' Jaargang.
[DDING
I voeging
PPIJ
2.30
2.30
2 30
12.—
>er Ji,
I
I
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. to Bilt.-
20*Fel>r. 8 n. vm. 43 gr., 12 u. 48 gr., av. 4 n 47 gr. - Hoogste barom. «tand 773.9 *e llortn,
laagste 744.1 te Haparanda.— Verwachting tot den avond van 21 Febr.: meest matige N.W. tot
W. wind, gedeeltolyk bewolkte lucht, weinig of geen regen en dezelfde temperatuur.
Adv.ortentiün20 cent per regel. Bij abonnement veel lagei. Geboorte-, dood- en
alle audere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaat», die zy innemen.
Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjvorhoid en Geldwezen, ia gerechtigd het Algemeen Advertrnlle-Rnreeu A. I>B LA
MA It Aa-, N.Z. Voorburgwal 3ö«, Amsterdam.
Sprokkelingen,
Dr S. D. van Veon, de bekende hoogleeraar
in de geschiedenis van het Christendom enz.
aan de Hoogeschool te Utrecht, betuigt in het
Ütr. Dagbl. zjjn leedwezen over het
terugtreden van dr Kuyper.
Na herinnerd te hebben aan het gebeurde
te Sneek, Schiedam en Ede en aan de weige
ring van den gewezen Minister om zich te
Sliedreeht beschikbaar te stellen, schrijft de
hoogleeraar
»Aan zekere geraaktheid over het herhaalde
échec zon misschien bjj een der mindere goden
gedacht kunnen wordenbij een man van
zjjn beteekenis kan daarvan echter geen sprake
wezen.
Dat gezondheidsredenen de oorzaak der wei
gering zouden zjjn, bljjkt uit niets. Integen
deel, dr Kuyper bljjft ondanks zijn zeventig
jaar krachtig van lichaam en heldor van geest
als weinigen. Van seniele aftakeling bjj hem
geen spoor.
Is do lust hem dan vergaan om aan de prac-
lische politiek deel te nemen? Maar dan zou
hjj dr Kuyper niet moeten zjjn. Zoo iets laat'
zich zelfs niet denken. En wie eenigszins op
de hoogte der dingen is, merkt wel iets
anders op.
Wat mag dan do reden dor weigering zjjn
Mg dunkt, dat de meest voor de hand lig
gende reden deze ishg wil zjjn vrjjheid van
bewoging, zjjn vrjjheid van oordeelen, zgn vrij-
hoid van handelen niet- prjjBgeven, maar zich
die ton volle voorbehouden. En die vrjjheid
zou althans oonigermate worden ingekort, als
hg zitting nam in. de Tweedo Kamer.
Wie dr. Kuyper kent en zich de samenstel
ling en de werkzaamheid van het indertgd
door hem gevormde ministerie herinnert, kan
zich gemakkolgk indenken, dat het pas opge
treden kabinet niet in alle opzichten zgn volle
sympathie kan hebben.
En-terwjjl nu uit den aard der zaak dit ka
binet in menig opzicht anders zal handelen en
anders moet handelen dan het ministerie-Kuy-
per deed, zal de kritiek niet uitblgven.
Waar kan dr Kuyper nu met zgn kritiek
den meeaten invloed oefenen, in de Kamer of
in De StandaardIn breeder kring natuurlgk
in zgn blad. Is hg zelf in de Kamer, dan zal
zgn kritiek rekening moeten houden met al
lerlei omstandigheden, die hg buiten de Kamer
niet in aanmerking behoeft te nemen. Ja in
zekeren zin treft de kritiek op wat de regee
ring en de regeeringspartg doet ook hem, als
hg zelf in de Kamer zetelt. Big ft hg er bui
ten, dan staat bjj vryer en is zjjn invloed
een
In het land der wolven huilt men mee.
Op een gezelschapsreis door Spanje in het
yobrjaar van 1907 werd ons, tgdons een vier-
aaagsch verhlgf te Madrid, de gelegenheid
geboden, een stierengevecht, dat nationale
amusement par exellence, bg te wonen. VolgenB
den heer Lissone, onzen leider, was deze Zon
dag als opening van het seizoen bgzonder
interessant en wjj overwonnen onze aarzeling.
Na een rjjtoer zotten tegen vier uur de open
landauers ons af aan de Arena.
De Madrilanen hiolden een waren exodus
naar het buiten de stad gelegen amphitheater.
Ons gezelschap voor de grootste helft
dames nam doel aan het schouwspel,
voor het eerst en voor het laatst, want uni
sono luidde de uitspraak: eens, maar nooit
weer.
Het was dan ook veracbrikkeljjk.
Het ateenen gebouw, dat een enorme ruimte
als arena omgeeft, bevatte een paar duizend
toeschouwershet strgdperk en een deel der
zitplaatsen zgn onbedekt; wg zaten in loges
onder dak.
Tusschon het perk en het publiek loopt een
grooter en kan hg meer zeggen wat hg wil.
Of zgn kritiek dan meor opbouwend zal zgn,
raag betwgfeld worden. En of het ministerie
op deze wgze het beste gesteund zal worden
door hem, op wiens steun het recht heeft te
bouwen, staat te vreezen."
Prof. Van Veen eindigt zgn beschouwing
aldus
In het belang van het land, dat alleen
gediend wordt als het pas opgetreden kabinot
loyaal gesteund en loyaal bestreden wordt, is
het niet, als dr. Kuyper buiten de Kamer blgft.
Als leider der party, tot welke de kabinets
formeerder behoort, mag hg, die het hoofd
orgaan dezer party tot zgn beschikking heeft,
niet buiten de Kamer en in zgn blad, maar
moet hg in de Kamer zyn kritiek oefenon.
Up 'd^jso wgze zal hg het best het Kabinet
steunen.
Daarom valt dr Kuypor'a weigering om een
candidatuur te aanvaarden, ten zeerste te be
treuren."
Onze lezers kunnen weten dat ook wg steeds
hebben gepleit voor eon wederkeeren van dr
Kuyper aan de Ministerstafel of in do Kamor.
Een man van zgn talent, van zgn kennis, van
zjjn invloedhy, de leider dor Calvinistische
party, behoort in die Kamer evenzeer als Goe
man Borgesiua, Drucker, Treub, Do Savornin
Lohman, Troelstra en anderen.
Maar zgno eigen party- of bondgenooten
hebben hem zulk een terugkeer mooilgk, zoo
niet onmogelijk gemaakt.
Onrechtvaardig noemden wg steeds de
bejegening, dr Kuyper na zyn aftreden als
Minister van de zjjde van vele coalitie-vrienden
tebeurt gevallen,
Wg zgn, evenals de Arnh. Crt., verplicht tot
een verklaring tegenover Prof.
F a b i u e.
In de vorige week maakte V. D. naar aan
leiding van hetgeen die hooggeleerde in De
Rotterdammeischreef, dat nl. »een ministerie
zich allengs een meerderheid of vaster meer
derheid vormen kan" do opmerking »dat
dit betoogd werd om thans het optreden van
een ministerie-Heemskerk goed te praten, is
duidelgk."
Door den Auiaterdamschen hoogleeraar wordt
dit verre van vriendelgk opgenomen, en met
oen aantal citaten, ouder gewoonte, aangetoond
dat roeds tgdens de crisis van 1905 door hem
herhaaldelgk in gelgken geest geschreven
werd. Die citaten waren tamoljjk overbodig
en op 's hoogleeraars woord alleen had men
hem gaarne geloofd, ook al was 't in 1905 al,
evenals nu, vrg wel onmogelyk in anderen geest.
schrgvon, waar nog steeds dezelfde Kamer
zonder e e n i g e meerderheid zitting heott.
Intusschen worden de woorden, waaraan de
hoogleeraar aanstoot nam, zonder eonige aar
zeling 6D met leedbetuiging teruggenomen. Ter
j, ingesloten door twee meer dan mans-
hooge hoaten wanden.
Het was een bont gewoelde muziek
Bchetterde, de verkoopers van programma's,
(waarop do namen en de afbeeldingen der zes
stieren prjjkten), van sinasappelen en AnBicht-
karton schroeuwdon, en schilderachtig was
de aanblik van de mooie meisjes en vrouwen,
vriendinnen dor torreros, die, extra gepoeierd,
met roode of witte rozen in de zwarte haren
en gekleed in kleurige zyde, haar bonte
ebawls aflegden en deze als draporie hingen
over de balustrades.
Daar klonk een fanfare en twee herauten
in oude kloederdracht redon op mooie
schimmels de arena binnen; zjj galoppeeren
elkaar te gemoet en groeten boffeljjk mot hun
gepluimde hoeden.
Dan komt een zestal muildieren, bestemd
om de cadavers weg te sleepen, dat mot hun
geleiders in de tegenoverliggende poort vor-
dwjjnt en daarna de geheole menigte torrea-
dores, picadores, banderilleros en matadores,
allen schitterend gedost in zyde, fluweol,
zilver en goud. De drie picadores zitton te
paard, gekleed in dikke wambuizen en loeren
broeken, teneinde eenigszins bestand te zjjn
tegen een hoornstootzy hebben een lans in
de hand. Hun magere rossen zyn half ge
blinddoekt en worden zoo geplaatst tegen de
schutting dat zjj den stier niet kunnen zien
aankomenzjj hebben geen Ahnung van het
gevaar dat hun dreigt.
verontschuldiging van V. D. moge atrokken dat
al wat de hoogleeraar in 1)905 geschreven heeft,
zoo hjj *t al gelezen heeft, hem moeiljjk nu
>g voor den geest kop staan.
Uit het militaire leven deelt de
Asser Crt. het volgende feit mee
Voor eenigen tjjd werden dertien onderof
ficieren van het 3de bate Assen door hun
bataljonscommandant ges ral't wegens het niet
kennen der reglementen, hun tor bestudeeringj
opgegeven.
Door die straf (kamejnirrest) konden die
onderofficieren eene feasteljjke vergadering
hunner vereeniging niet'bjjwonen. De presi
dent dier vereeniging jvjjdde aan dit geval
een woord.
Vjjf dagen hierna maakten 2 officieren hier
van rapport op en de president word gestraft
met 8 dagen kamerarrest. De officieren n.l.
beweren, dat de president gezegd heeft, dat
onderofficieren huiten hun schuld deze ver
gaderingen niet konden bjjwonon. De presi
dent beweert gezegd te hebben, dat verschil
lende onderofficieren, door omstandigheden
;en hun wil", de vergadering niet kondon
bijwonen.
De president is met de gevallen beslissing
niet tevreden, zoodat de zaak naar alle waar-
8chjjnljjkheid voor het Hoog Militair Gerechts
hof te Utrecht behandeld zal worden.
Verschillende collega's van den president en
mede twee burgers moeten kunnen verklaren
dat volgens de tweede lözing gesproken is.
Aldus genoemd blad.
Bij het hoofdbestuur der posto-
jjon en telegTap1iï"e komen in den
laatstontjjd zeer vreemde dingen voor.
Reeds veel is geschreven over een order,
die zou uitgegaan zjjn omtrent deelneming
aan politieke actie door ambtenaren, maar
waar het juiste daaromtrent en over do vraag
tot wie zij was goricht, eigeuljjk nog niet
bekend is, onthielden wy ons van opmerkingen
totdat daaromtrent, wat wy stellig verwachten,
in de Twocde Kamer meer licht ia opgegaan.
Maar thans komt Land en Volk weêr met
pene andere mededeeling, en wel deze dat Minis
ter Kraus het don laatston tjjd van zyn bowind
gewenscht achtte, ambtenaren van poat en tele
grafie bjj zich te ontbieden ter inlichting, buiten
den directeur-generaal om.
Enkele weken geleden werd aan nlle amb
tenaren van het hoofdbestuur der posteryen en
telegrafie door den directeur-generaal een
gedrukte, door hem onderteokende circulaire
uitgereikt, waarin hun werd gelaBt, van zulk
een ontbieding bjj den Minister onmiddelljjk
den directeur-generaal kennis te geven en
na afloop van bet onderhoud onmiddelljjk ver
slag te komen doen.
Een kwartier nadat do circulaires waren
rondgebracht, worden zjj alle zorgvuldig weder
teruggehaald.
Rare manieren voorzeker, waaruit duidolyk
bljjkt dat de verhouding tusschen don Minis
ter on don directeur-generaal alles behalve
was zooala zjj zjjn moest.
Maar aan wien de schuld
Een aardigheid tot slot.
Up het klein ambtenaars-examen in lndië
werd het volgende gevraagd
Breng in zinnen do woordenverspreid, ver
bitteren on kortswjjl..
Onder de antwoorden waren deze zinnen
».Ian lag verspreid in den tuinzjjn moeder
zoide dat hjj niet zoo slordig zjjn moest."
»Mjjn vader verbittert een halve flesch per
dag."
Batavia ligt kortswjjl van Soerabaja."
De geëxamineerde zakte.
Het zal wel een halfbloed geweest zyn die
dit schreef.
Anders waren de antwoorden nog al erg
treurig.
Bjj kon. beslnit:
zyn benoemd bjj den waarborg en de be
lasting der gouden en zilveren werken, tot
commies te Rotterdam, C. G. van Anken van
Schaardenburg, than9 commies te Schoonhoven
tot commies te Schoonhoven C. Vreedenburgb jr.
thans commies tjjdeljjk te Rotterdam.
In de St. Crt. no 43 is opgenomen do gewjj-
zigdo staat, bedoeld bjj 4 landweerinstruc
tie 11 betreffende de bevelvoering in'do land-
weetdistricten.
Op do voorstelling, Zondag a. in den
Schouwburg te Middelburg door hot Resi
dentie Tooneelgezelschap te geven, zy in 't kort
do aandacht gevestigd.
Ons dunkt dat het optreden van mej. Alice
Plato roeds aanbeveling voldoende is.
Over het stuk, De Versclioppeltnge, mogen,
zooals steeds, de gevoelens verschillen, daar
zyn er die het zeer mooi vinden en algemeen
is men het eens dat het spel van haar en
den heer Brondgeest en het ensemble zeer
goed is.
In een particulier schrjjven van iemand, die
de opvoering bjj woonde, wordt dringend de
raad gegeven haar bjj to wonen.
Deze wordt daarin oen groot genot genoemd.
Waar geen andere avond vrjj was, is het
te hopen dat velen over het bezwaar van den
Zondag heenstappen om kennis te maken met
een nieuwigheid op looneelgebied en do kennis
te hermenwon met een hoogst verdiensteljjke,
jeugdige tooneolspeelster, met mevrouw Aleida
Roelofsen en met een leider, wien meer en meer
lof wordt toegebracht voor zyn onvermoeid
Btroven, dat der kunst ten goede komt.
Op de Woensdugavond door denfdeeling
Middelburg van den Volksbond, Vereeniging
tegen drankmisbruik, gehouden jnarljjkscho
vergadering werd door den voeizitter verslag
gedaan van do beido huisvlyteursiiBsen by de
firma Sindcram Co. in houtbewerking en
door den hoor VreekeD, hoofd der school aan
de Nieuwe haven, in cartonnnge.
Beide cursusson worden aan eon '21 tal jon
gens uit don minder gegooden stand gratis
gegeven on mot don groosten ijver gevolgd
De onkosten van materiaal en gereedschap
komen voor rekening van de afdeeling en dit
bljjft eigendom van do kinderen.
Voorts werd mededeeling gedaan van den
stoelenverhuur op do Vrjjdugavondconcorten
op het Molenwater en hot verkrjjgbaar stellen
van niet-alcoholhoudende dranken in de zich
daar bevindende tont.
Een en ander hnd eou nadeolig saldo opge
leverd van ongeveer f 15.
In de plaats van den heer A. Klontje, die
periodiek aftrad, werd in het bestuur gekozeu
de heer P. H. Veen.
Het jaurverslag over 1907 en de rekening en
veranwoording van den penningmeester wer-
don beide onder dankbetuiging goedgekeurd.
Op voorstel van den hoer O. J. van de
Kreke werd besloten aan de Zeeuweohe afdee-
lingen van den Volksbond een voorstel to rich
ten tot benoeming van een candidaat voor het
hoofdbestuur.
Hiertoe werd aangewezen de heer A. Klontje,
die zich gaarne bereid verklaarde eene even
tueels candidatuur te aanvaarden.
Eon trompetstoot schalt, de zware deur van
een der bokken opent zich en de eerste der
zes stieren stirifi naar binnen.
Het robusto dier, uit het duister komende,
staart verbluft in het daglichtdan stampt het
met de hoeven en werpt het zand in de lucht;
op eens krjjgt hot den picador in het oog en
snuivend springt het op hem aan. Een gewel
dige schok volgtde stier heeft met woeste
kracht zyn horens in den buik van het arme
paard gestooten man en ros worden tegen
de schutting gesmokt en vallen neer, oen
bloedstroom gudst nit de flanken van het dier,
do picsHor, die den stier een stoot met de
lans heeft toegebracht, ligt onder zyn paard.
Terstond snellen de torreros toe, dezo om
door het zwaaien met roode mantels en doe
ken de aandacht van den stier af te leiden,
andere, om don ruiter op de boen te helpen.
Terwjjl de torreros hun roodo lappen vóór
en boven den kop van don stier heen en weer
bewegen en zyn woede prikkeleD, zoodat hy
op zjjn belagers inrent, die behendig den stoot
ontwjjken, wordt het gewonde paard opgericht
niettegenstaande do ^ingewanden nit den buik
hangen, klimt de picador er weer op en
beidt den tweeden aanval. Deze laat zich niet
'ang wachten; de stier ziet zjjnvjjandenBtort
zich nogmaals op hempaard en ruiter
den van den grond gelicht en neorgesmakt.
Wederom snellen de torreroB naü, om den
stior van zyn slachtoffer, waarin hjj steeds
verwocder de scherpe horens hoort, aftewen
Uit V 1 i s i ng e n.
Even voor twaalven ontstond in don nacht
vaD Woensdag op heden brand in het hui»
aan don Nieuwendjjk, bowoond door den kap
per Salet.
Door het gemaakt alarm kwamen brandweer
en vele nieuwsgierigen ter plaatse. Daar de
brand was ontstaan in een kast van den win
kel en de politie zoor spoedig de slang aan
de waterleiding had' gekoppeld, was dezo, den
brand, die eon dreigend aanzien had, spoedig
meester, waardoor de aangekomen brandspui
ten geen water behoefden te geven.
De groote spiegelruit is door de hitte ge
barsten, terwjjl nog meerdere ruiten van het
bovenhuis gebroken werden. Persoonljjke on
gelukken kwamen niet voor. De Bchade, die
niet groot is, wordt door verzekering gedekt.
De oorzaak van den brand is onbekend.
De workman Van S., die, zooals gemeld,
Woensdag onder een kipkar geraakte, maakt
het naar omstandigheden vry wel. Er bestaat
gegronde hoop dat de tnnn zjjn been zal be
houden.
Als consul van Duitschland te V1 i s s i n-
g e n, voor Walcheren, is erkend en toegelaten
de heer A. E. Dudok van Heel.
Dit werd reeds gemeld in de tweede editie
van ons vorig nommer.
De off. van gezondheid, le kl. C. l'ino
te V 1 i s a i n g e n, is, in de plaats van den
heer J. H. Stork, aangewezen als deskundige
voor het onderzoek naar de gezichtsscherpte,
het kleuren- onderscheidingsvermogen en de
den en den picador te bevrjjden, die, liggend
onder zjjn paard, een angstig moment do r-
maakt.
Er was dan ook wel eens zulk een ruiter
die. neergestort, luid om hulp schreeuwde,
wanneer zjjn redders niet gauw genoeg kwa
men opdagen.
Voor het paard was thans de stoot doodeljjk;
oenig spartelen en het dier lag roerloos. Het
eersto slachtoffer in het bloedig schouwspel is
govallen.
Oaderwjjl de torreros met den stier bezig
zjjn, verschynt de tweede picador en hetzelfde
spel vangt aan. En daarna een derde. Zoo
moot elke stior 3 paarden dooden. Ik zng het
gebeuren, dat een paard zoodanig getroffen
werd, dat het letterijjk leeg stroomde. Een
andor paard, dat na den tweeden stoot nog
leefde, werd opgericht en kon loopende, met
uithangende ingewanden, den stal bereiken.
De stier is intusschen door zes lansatooten
getroffen, het bloed sjjpelt langs zjjn rtig, doch
wat deren die speldoprikken een zoo geweldig
beest Zyn woede moet nog veel meer opge
wekt worden, dan immers wordt het spel eerst
interessant, hjj zelf, do incarnatie van oerkracht,
moot vallen.
Zoo begint dan het tweede hedrjjf in het
drama, en, laat ik het zeggen, het mooie en
aesthetische als ik deze woorden gebruiken
mag - van het schouwspel.
De banderillero» treden op met hunne
njjdige weerhaken. In iedere hand houden zjj
een dnnnon stok, van boven voorzien van
kleine vaantjes, van onder eindigend in twee
weerhaken; dit zjjn de banderillos.
De lenige Spanjaard plaatst zich in do arena
en zoekt de aandacht van den stier te trekken.
Deze rent op hom in, do man staat als geplan t
in den grond, de banderillos hoog opgeheven.
Hy laat don woedenden stier tot vlak nabjj
komen, diens vurige adem raakt hem aan,
bliksemsnel dalen do armen, hy steekt zyn
wapens in den nek van hot dier en springt
op zjj, de stier stuift langs hem heen en stoot
in de ledige ruimte. Maar daar bemerkt
hjj zjjn vjjand den kop duikende, stort bjj zich
op hem, de man ontwykt, buigt zich ter
ijjde, doch thans vervolgt de stier hem bard-
iekkig; steeds moeilijker wordt het, aan de
stooten te ontkomoD, hjj snelt naar do balus
trade, de stier hem achterna, de vlugge
Spanjaard is in éón sprong over de schutting
gewipt en het dier boort met een doffen Blag
zjjn geweldige horens in het harde hout.
Ziet, dat schouwspel levert iets anders op
dan de gruwcljjko slachting dor arme geblind
doekte paarden doet; men bewondert de koel
bloedigheid, de kracht en do behendigheid der
spelers, wier bevallige bewegingen doen
denken aan eon mooi genre van sport.
Hier wordt brute kracht geplaatst tegenover
gratievolle handigheid, schorpen blik, vasten
arm en stalen zenuwen.
De slanke, buigzame kerels, in de enorm*
cirkelruimte zich als kleurige statuetten aftee-
