MIDDELBURGS» COURANT.
N°. 36.
1908
Woensdag
13 Februari.
Middelburg 11 Februari.
Benoemingen enz.
131' Jaargang.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van hot K. N. Met. lnstit. te Bilt.
11 Febr. 8 u. vm. 40 gr., 12 u. 40 gr., av.4 u 42 gr. Hoogste barom. stand 780.7 te Muncben
laagste 742.2 te Bodo.—Verwachting tot den avond van 12 Febr.: meest matige W, wind, be
trokken of nevelig, mogelijk regen en dezelfde temporatuur.
Advertelitïön: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lagoi. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1' 1.50elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 cent per rogel. Groote letters naar de plaats, die zij innemoa.
Tot de plaatsing van advortontiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*
Handel, Njjvorhoid en Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA
MAR Ax., N L Voorburgwal 260, Amsterdam.
Kant en klaar
is thans hot nieuwe Ministerie dat do plaats
van het Kabi net-De Moester zal innen:
"Wij mogen dit als stellig aannemen, al
verkondigde de Staatscourant do namen der
nieuwe titularissen nog Diet officieel, wat,
zegt men, hedenavond zal geschieden. De
heer rnr Th. Heemskerk heefc zijne moei
lijke taak volbracht, en volgens eenige
organen, die nu reeds hun oordeel uitspra
ken, is hij daarbij goed geslaagd.
Wij zullen ons oordeel opschorten totdat
wij iets naders vernemen omtrent hot pro
gram der nieuwe heeren, die ons nieuwe
wettou zullen moeten verschaffen.
Het is echter toch zeor goed mogelijk
dat mr Heemskerk, van zijn Btandpnnt, ge
lukkig is geweest in zjjn pogen. Maar dit
zal wel 6poedig blijken.
Kort geleden werd door een katholiek
blad erop aangedrongen dat do buit toch
eerlijk zou verdeeld worden.
Mon eisohte van die zijde minstens vier
minister-zetels op.
Aan dien wensch is niet voldaan. Er zijn
drio katholieken onder het negental, en wel
de heeren mr A. P. L. Nelissen, Raadsheer
in don Qoogen Raad, Minister van Justitie,
mr. M. J. C. M. Kolkman, lid dor Tweede
Kamer, Minister van Financiën, en mr. J.
G. ST. Bevers, lid der Eerste Kamer, Minis
ter van Waterstaat.
De anti-revolutionnairen nomen in het
kabinot eveneens drie plaatsen inzij zijn
vertegenwoordigd door de heeren mr. Th.
Heemskerk, den kabinets-formeerdor en
Minister van Binnenlandsche Zaken, A. S.
Talma, lid der Tweede Kamer, Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel, en A. W.
F. Idenburg, thans gouverneur van Suriname,
Minister vad Koloniën.
En de andere drio titularissen, de heeren
J. Wentholt, Minister van Marine, lu.it.-
generaal F. H. A. Sahron, Minister van
Oorlog, on jhr. mr. R. de Marees van Swin-
deren, gezant te Washington, Minister van
Buitenlandsche Zaken, behooron ja, oigen-
Ijjk gezegd weten wij niet tot welko pnrlij.
Zij speelden op politiek gebied geen rol.
Do heer Wentholt heefc geen bezwaar
om van het kabinet-De Moester naar hot
Ministerie-Heemskerk over te gaan de hoer
Do Marees van Swinderen wordt door don
eon christelijk historisch, maar door ande
ren oud-liberaal geheetenen de heer
Sabron beslist ingedeeld bij dezelfde libe
ralen.
In elk geval behooren zij niet tot do
rechterzijde.
Kn als men nu nagaat dat de beer
Heemskerk blijkens zijne levenswijze, zjjno
levensopvatting, zich geen streng Calvinist
toont cn slechts de heer Talma een vurig
aanhanger van dr Kuyper is, dau moenen
wij dat diens partij geen reden tot dank
baarheid zal hebben over do samenstelling
van het nieuwe kabinet, waarin dr Kuyper,
onibreekt en „paganistisclie factoren" aan
wezig zjjnterwijl de eigenlijke, echte
Christelijk historischen daarin geen plaats
hebben kunnon vindenEn dubbel be
nieuwd zjjn wij daarom welk oordooi in de
Calvinistische organen, de vurige vordedi-
gors van do antithese-politiek, over het
nieuwe Ministerie zullen uitspreken.
Zij zullen natuurlijk huune teleurstelling
zooveel mogelijk verbergen, enkele zelfs
blijven voortgaan onder christelijk-histori
sche vlag, die zij niet mogen voeren, bo
weren dat wat mr Heemskerk deed, goed
is gedaan, maar wij kunnen ons zoer goed
voorstellen dat zoowel de groote man zalf
als zij in hun binnenkamer alles behalve
juichen over den loop dien de crisis heefi
genomen.
En wat zullen de Christelijk historischen
wel zeggen?
Met uitzondering van don heer ldonburg,
een hoogst respectabel, op koloniaal ge
bied zeer bekwaam en tevens bezadigd man,
bij allo partijen geëerd en gewaardeerd, en
de heer Wentholt, hoewel nog slechts kort
aan hot bewind geweest, zijn de overige
heoren nieuwelingen aan de groene tafel.
Te meer reden om hunne daden af te
wachten.
Dit doen wij mot groote belangstelling
vooral die van do heeren Talma en Kolkman
Ilunno houding bij do algemeene verkie
zingen in 1905 ligt nog te verseh in het
geheugen om vergeten te zjjn hoe zij hun
tegenstanders op allea behalve nobole wijze
te lijf gingen en het gehalte van den poli-
tieken strijd hielpen bederven.
En de heer Talma verloochende zijno
democratische gevoelens meerimlon waar
het do holangen der arbeidora en hot hun
te verschaffen kiesrocht betreft. Ook hij
heeft reeds vóór zjjn optreden als Minister
oen rospoetabolo hoeveelheid „oude plunje"
op hot stuk van politieke beginselon.
Hij vooral ïb hot heftige element in het
kabinot.
„Niet alleen zoo schrijft Land en Volk
beden terecht is hij van de anti-revolu
tionaire partij en van de kerkelijke coalitie
de hartstochtelijkste verkieziDgsagitator,
maar al wat in de Kamer aan politieke
opposiliezncht aan don dag kwam, was
steeds in den afgevaardigde van Ticljerk-
storadeel belichaamd. Er was niet óón
spreker hoftig, of do heer Talma wist hem
te overtroeven. Er waren geen fouten of
feiten, die lot een oppositie wapen waren
te bewerken, of do heer Talma spoordo zo
op on hanteerde ze."
Dit alles is, hebben wij altijd gedacht,
in flagranton strijd met zijn eigenlijk ambt,
dat hem noopte de liefde te betrachten,
on daarin hot voorbeeld to geven.
Wellicht wordt hjj, nu hij een, waar
schijnlijk wel door hem begeerd doel
heeft bereikt en op don Ministerazetol plaats
heeft genomen, kalmer, bezadigderAan
bekwaamheden ontbreekt het hem zeker
niet.
Wij wenschen hem toe dat hij als Mi
nister in de Kamer niet zoo worde behan
deld als hij zelf, in strijd met de christe
lijke beginselen, sommige Ministers nit het
kabinet-De MeeBter heeft bejegend.
Over de personen dor Ministers kunnen
wjj kort zjjn.
Mr Heemskerk is reeds beschreven in
eono beschouwing, onlangs in ons nommer
van 13 Januari door ons uit do Opr. Haarl.
Crl. overgenomen de hoor Talma is in onze
omgoving bekend genoeg uit de dagen dat hij
predikant was te Ylissingen, cn de heeren
Idenburg en Wontholt hebben een verleden
als Minister en als dienaar des landB, dat
bekend genoeg is.
Yoegon wij hierbij nog alleen dat do hoer
Talma als voorzittter der Commissie do
enquête naar de toestanden van het train
en spoorwegpersoneel leiddo
Omtrent do overige Ministers kan hot
volgende gemold worden
Genoraal F. H. A. Sabron is 59 jaar
oud. Hjj werd in 1870 benoemd tot 2e-
luit. bij hot 6o rcg. inf. te Bredain dion
rang word hjj later bij de Kon. Mil. Aca
demie geplaatst en volgde hij een cursus
aan do Iloogere Krijgsschool. lu 1884 bij
keuzo benoomd tot kapitein bij het 4ereg.
inf. to Leidon, werd hij tweo jaar^later ge
plaatst bij don gonoralon staf; weer twee
jaar daarna word hij adjudant van minister
Borgansius. In 1895 volgde zijn bevorde
ring tot majoor, in 1898 tot luitenant-
kolono 1. In 1900 word bij benoemd tot
gouverneur van genoemde Academie, hot
volgende jaar tot kolonel en in 1904 tot
genoraal-majoor. In dien rang werd hjj
aangewezen als adjudant in bui ten gewonen
dienst van H. M. do Koningin. Ia 1905
volgde hij den gooernal-majoor R. J. van
Moock op als inspecteur van het militair-
onderwijs. Yerleden jaar werd hij benoemd
tot luit-generaal en chef van den generaleu
staf.
Mr J. G. S. Bevers is ia 1852 te Roer
mond geboren; hij promoveerde in 1877.
had van 1888 tot 1894 zittiDg in de Tweede
Kaïncr on is sedert 1902 lid van de Eerste
Kamor. Al vele jaren maakt bij deel uit
van den Haagschon gemeenteraadsedert
1894 is hjj wethouder van openbare werken
Mr M. J. C. M. Kolkman word in 1853
te Dordrecht geborenhij promoveerde in
1878 aan do Loidscho universiteit, was van
1878 1881 advocaat to Arnhem, van 1881
1885 notaris to Didain en sedert 18S4
iid dor Tweedo Kamer, eerst voor Nijme
gen, cd daarna voor Rheden. Ilij is sedert
jaren lid van «leu Haagscben gemeenteraad
en sinds 1907 lid dor Prov. Staten voor
Rotterdam.
Mr A. P. L. Nelissen, in 1851 te Breda
goboren, promoveerde in 1880 aan dehoo-
geschool te Leiden, hij werd daarna rechter
in do rechtbank te Maastricht, van 1887
1888, en vervolgons te Breda. Een paar
jaar geleden werd hij bonoemd tot raads
heer in don Hoogen Raad.
Jhr Do Marec3 van Swinderen werd in
18C0 to Groningen goboron, promoveerde
in 1886 aan de universiteit zijner geboorte
stad tot doctor in do rechts- en staatswe
tenschappen en trad kort na voltooiing zij
ner studiën in don diplomatieken dienst
als aspirant-attackó bij hot Ministerie van
Buitenlandsche Zaken. In 1887 benoemd
tot gezantschap'<attachó, was hjj achtereen
volgens werkzaam tijdelijk te Berlijn, in
1889 to Washington, in 1890 bevorderd tot
gezantschapssecretaris 2e kl. werd hij ge
plaatst te Romo en in 1894 als secretaris
le bl. te WceneD, vanwaar in 1895 zijn
overplaatsing in rang naar St. Petersburg
volgde. In 1900 ontving hij zijn benoeming
tot gezantschapsrand bij de legatie te Parijs.
Na oen tweejarige werkzaamheid in de
Fransoho hoofdsiad, word jhr Yan Swin
deren in 1902, op 42jarigon leeftijd, aan het
-hoofd- geplaatst van oen gezantschapspost
en wel als Minister-resident to Bucharest
on in 1904 is hom de belangrijke post
Minister-resident mot persoonlijken titel
van buitengewoon gezant en gevolmachtigd
Minister tor standplaats Washington toe
vertrouwd, tevens bij do Voreenigde Mexi.
caansche Staten.
Of elk hunner nu de aangewezen per
soon is voor een goede vervulling der taak
die zij op zich namen, weten wij niot.
En wolke beginsolon zij op financieel en
sociaal economisch gebied zullen belijden,
wij zien hot met belangstelling te gemoot.
Eenige verwachting dat zij in onzen
geest zullen zijn, durven wij niet koesteren.
Maar zoolang hot kabinet zich op zuiver
praotisch gebied boweegt en maatregelen
voorstelt, die ook in onzo oogen het alge
meen ten goede kunnon komen, zullen wij
het zooveel mogelijk steunen.
Totdat de tijd gokomen zal zijn, in 1909
of allicht vroeger, waarin wij geroepen
zullen worden voor onze eigen beginselen
weer op te komen on daaraan de dadon
van het kabinet to tootsen.
De Tijd weot to molden dat het kabinet
eon grondwetsherziening op zijn program
hoeft.
Dit bericht komt ons vrij zondorliDg voor.
Van oon ministorio-Hoomskerk durven wij
die allormiiist verwachten. En zeker zal zulk
eene herziening, vooral wat art. 80 der
grondwet aangaat, er wel geheel anders
uitzien dan die, door Minister De Meester
cs. voorgesteld.
Onzo verwachting op dit punt is niet
groot.
Ton slotte een woord van waardeering
aau het adres van do afgetreden Ministers
dio, onder moeilijke omstandigheden, vee
hebben verricht en nog ineor hebben willen
doen in het belang van ons land.
Het kabinotDo Moester heeft zijne be
loften gehouden, in 1905 gedaan.
Wij botreurou ziju heengaan, vooral ook
omdat zooveel goed werk onafgedaan blijft
onzo sociale wotgoviDg en de zoo noo-
digo herziening van ons belastingstelsel, een
donkore toekomst to gemoet gaan.
Veranderingen.
De benooming van de nieuwe Ministers
brengt heel wat veranderingen in 't vooruit
zicht.
Eerstens moeten drie verkiezingen voor de
Tweedo Kamer plaats hebben, en wel in het
district Sliedrecht voor mr Heemskerk; in
Rheden voor mr Kolkman on in Tietjerkstera-
deel voor don hoor Talma; torwjjl de Provinciale
Staten van Zuid-Holland eon plaatsvervanger
moeten kiezen voor mr Bevers. De benoeming
van mr Nelisson maakt een plaats open in
den Hoogen Raad.
Amsterdam zal een nieuwen wethouder
moeten benoemen voor mr Heemskerk, Suri
name krpgt een anderen gouverneur voor den
heer Idenburg en de generale staf oen nieuwen
chef in de plaats van generaal Sabron. Ook
moet de gezant te Washington, jhr De Marees
van Swinderon, vervangen worden.
By kon. besluit
is aan A. Doyer, op verzoek, eervol ontslag
verleend uit zijne betrekkingen van commis
saris van politie te Groningen en van com-
•is van Rjjkspolitie en is by benoemd tot
ridder in de orde van Oranje Nassau
is aan don klerk by de generale contröle
van 's Ryks Munt C. W. Mulder do rang ver
leend van adjunct-commies
zjjn bjj den Raad van Toezicht op de
Spoorwegdiensten bevorderd tot commies J.C.
M. Blankenberg, thans adjunct-commies, tot
adjunct-commies H. C. F. Dormeier eoW. A. F.
Aarts, thans eerste klerk, en tot technisch
ambtenaar lo kl, G. Dirksen, thans technisch
ambtenaar 2o kl.en
is aan G. A. Escher te Arnhem, op verzoek,
eervol ontslag verleend als hoofdingenieur
directeur van den Rijkswaterstaat lokl., onder
dankbetuiging.
By resolutie van den Minister van Koloniën
zyn gesteld ter beschikking van den Gouver
neur-Generaal van N.-Indiemr J. G. Geer-
lings om te wordon geplaatst bjj den bureau-
dienst daar te lande, waaronder begrepen de
uienst ter griffie yan het jiooggcrechtshof en
van Europoesche of inlandaehe rechtbanken,
en W. Costingh en P. N. Mas, om to worden
benoemd respectievelijk tot veearts bjj den
burgeljjken veeartsenykundigen dienst en tot
adjunct-ingenieur, bjj den dienst der Staats
spoorwegen daar te lande.
Uit Stad sa Provincie.
Door den Commissaris der Koningin in
Zeeland zyn de dagen bopnald van de
aflevering Tan de manschappen, die dit jaar
ter inlijving by de militie moeten worden
opgeroepon.
Zij zyn voor hen, die bestemd zjjn tot vol
ledige oefeningVrjjdag 13 en Dinsdag 17
Maart te Ylissingen; Zaterdag 14 en Woensdag
18 Maart te Middelburg en Donderdag 19
Maart te Tholonvoor ben bestemd tot korte
oefening Maandag 18 Mei te Tholon, Dinsdag
19 Mei te Middelburg en Woensdag 20 Mei
te Vlissingon.
Uit Vlissingen
schrjjft men ons:
In verband met het plan om hier eene in
richting to stichten voor ljjdors aan tubercu
lose is bier eene vennootschap opgericht, die
den naam draagt van Zeelandia, met dr A. van
Maanen aan bet hoofd.
Er zal oene villa gebouwd worden, met vroo.
lyk en net uitzicht, waar voorloopig een be
perkt aantal lyders kan worden verpleegd, in
de eerste plaats uit Walcheren en Zeeland.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt
f 50.000, verdeold in 2 serien, elk van f25.000
iedere serie bestaat uit 50 aandeden, elk van
f 500. Ieder aandeel ia splitsbaar in onder-
deelen, elk van f 100.
Van de lo serie, tot de uitgifte waarvan is
besloten, is reeds een gedeelte geplaatst; tot
de inschrijving van hot restant wordt thans
do goiegonhoid opengesteld. Koers van uitgifte
is 100%.
Commissarissen zjjn de heeron P. F. Aner,
J. W. Jacobzo. M. J. Vorhorst on J. P. Yormaas.
Administrateur is de hoor P. G. Jobse.
In oen door dr Van Maanen onderteekende
brochure wordt meegedeeld dat hot plan is
zoo spoedig mogeljjk ook philantropiach te
werk te gaan, waardoor minder bedeelden even
eens van de zeelucht zullen kunnen genieten.
Uitdrukkelijk wordt er nogmaals op gewezen
dat de inrichting komt op een terrein, ver
van de badplaats verwjjdord, zoodat
de belangen van boido onderling elkander niet
kunnen raken.
van het stoomschip de sleepboot omver werd
getrokken en drie personen verdronken, ondanks
alle pogingen, aangewend door de bemanning
van de (Hessen om hen te redden.
Uit Goes.
Onder voorzitterschap van dr Coenen ver
gaderde Maandagavond de afdeeling Goes van
liet Groene Kruis. Als gewoonljjk was do op
komst slechtvan de meer dan 300 leden, 4
bcstuurs- en 5 gewone leden.
De voorzitter deelde mede, dat de heer Van
Kalmthout, apotheker, in da laatste vergade
ring gekozen in plaats van ds Spaans, bad
bedankt, waardoor de vacature-Spnnns voort
duurde. Voorts dat het bestuur pogingen had
gedaan tot het bekomen van terrein voor een
tweeden grooton regenbak. Op het terrein van
school A. was geen ruimte voor het bouwen
van oen regenbak van groote capaciteitdaarop
heeft men zich gewend tot het beituur der groote
kerk, doch daarvan nog geen antwoord ont
vangen. Mocht men er niot in slagen om tor-
rein te krijgen voor een grooten bak, dan zou
men moeten overgaan tot het bouwen van
een kleineren, omdat er geen andere gemeen
tegebouwen beschikbaar zjjn.
Voor de bestuursvacature waren aanbevolen
de heeren .1. Barendregt, J. C. E. MnsBoe en
G. v. d. Hoek. Gekozen werd de heor Baren-
drooht.
Pogingen zullen in hot werk gesteld worden
om te komen tot eene vereeniging van alia
afd. van 't Groene Kruis op de beide Bevelandon.
Daartoe zal Woensdag a.s. een hyeenkomst van
afgevaardigden in de sociëteit V. O. V. te Goes
gehouden worden Dr. Coenen en jhr. Lewe
van Njjenatein zullen daarbjj de afdeeling
Goes vertegenwoordigen.
De zetel dier vereeniging zal zjjn to Goes
Hoogstens 10o/o van hot bedrag der contri
bution zal ten behoeve dier algemeene veree
niging mogen worden boBtowd, om daarmee
kleine plaatsen te steunen in het aanschaffen
van verplogings-materiaal.JDeze artiken zulle*
gedeponeerd worden to Heinkenszand on te
Krainingen. Alleen afdeelingen, die in het
bezit zjjn van rechtspersoonlijkheid, zullen
kunnen toetreden. Hot hoofdbestuur zal be
staan uit 5 leden, die by periodieke aftreding
herkiesbaar zjjn, terwyl geen afdeeling meer
dan één. lid in dat hoofdbestuur zal mogen
hebben.
Hierover wordt Woensdag beslist.
De gezondheidscommissie, zetelend te
Goes, hield Maandagavond een vergadering
in het Raadhuis.
Voorzitter was de heer D. Mulder van
Ovezande.
Uit het jaarverslag van den secretaris, den
heer Jac. Z. Risch, bleek dat vooral in den
aanvang van 1907 het ziektecjjfor in Goes
groot was. Hot aantal gevallen vandiphteritis
bedroeg 51.
Het groot aantal gevallen daarvan werd
toegeschreven aan onvoorzichtigheid. lt.
huizen, waar pas een lyder aan die ziek-*
genezen, liep men in en uit zonder I.
bedenken, dat een ljjder nog gernimen tjjd i>n
de genezing de besmetting kan verspreiden.
Was in het jaar 1907 de gezondheidstoestan5
in de moeste gemeenten, resaorteerende ondec
deze gezondheidscommissie, gunstig, toch waren
er enkele uitzonderingen te vermelden.
Zoo was het sterftecijfer te 's Heerenhoek,
Xisse en Ovezande hoog.
Het bleek der commissie, dat in Oudelando
geen verordening bestaat op het voor de coro-
eumtie onbruikbaar maken en begraven van
gestorven en afgekeurd vee. Niettegenstaande
het advies der commissie is door het gemeente
bestuur van Oudelando tot nu toe hierin niot
voorzien.
De commissie heeft zich in het afgoloopen
jaar ook bezig gohouden met het onderzoek
van melkmonsters. Hot voornenion was de
resultaten van dat onderzoek to pnbliceeren,
met vermelding van de namen der melkver-
koopers, van wio de monsters waren genomen.
Op voorstel van mr Do Wildo (Gor-s) werd
echter besloten do namen niet te pnbliceeren
en pas tot publicatie over te gui\n indien
overtuigend bljjkt dat een melkverkooper als
regel slechte waar aan den man broDgt,
Te Moll in België is een varensgozel, de
21 jarige zoon van een ingezetene van Wol-
faartsdijk, over boord gevallen en ver
dronken.
Door do vereeniging, De Ambachtsschool
te H u 1 s t is in hare Maandag gehoud en al
gemeene vergadering met 21 stemmen voor en
3 tegen, besloten tot don bouw van oen direc
teurswoning waarvoor de golden door leening,
zullen worden gedekt.
Maandagmorgen is Vlissingen gepasseerd het
Duitsch stoomschip Gicssen bohoorende tot de
Norddeutscher Lloyd on bestemd naar Antwerpen.
Bjj het vertrek van Bremen is oon stalen
tros van het stoomschip onder oen sleepboot
gekomen met hot gevolg dat door de vaart De heer K. de Kraker, wethouder t*
