MIDDELBllRGSflllE COURANT.
N°. 29.
131'
190»
Dinsdag
4 Februari,
Middelburg 3 Februari.
Ulï Stad ea Provincie.
ïmchillende Berichte».
BUITENLAND.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Peostdagon.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
3 Febr. 8 u. vm. 35 gr., 12 u. 34 gr., av. 4 n 33 gr. Hoogste barom. stand 771.7 te Seilly,
laagste 7429 te Bodo. Verwachting tot den avond van 4 Febr.: matige tot krnchtigo Z.W.
tot W., later wellicht N.W. wind, meest zwaar bewolkte lucht, sneeuw of regenbuien en boogor temp.
Advertentiön20 cent por rogol. Bij abonnement veel lager. Oeboorto-, dood- ei
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Beolamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot-de plaatsing van advortontiè'u en reolames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Njjvorheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverfende-Bnrean A. DB LA
MAR As., N.8. Voorburgwal 386, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
Do opgiaf van don spoordienst komt in
dit notcmcr voor op de d e r d o zijde.
De Crisis
Volgens den Haagachan correspondent van
De Tijd staat het nn zóó met de crisis: Voor
allo departementen zjjn de titularissen gevon
den, uitgezonderd voor Oorlog en Buitenland-
sche Zaken. Dat wil zeggen, dat voor deze do-
partementon het overleg met de betrokkenen
nog niet is geëindigd. Voor beide function
hoeft mon uitnemende mannen op het oog.
Oorlog zal in goen geval door een burgor be
zet worden. Dat er nog eenige vertraging is,
staat niet in verband met een medisch advies
omtrent de gezondheid van een der voor een
portefeuille aangezochte heeren, zooals het
Correspondentie-burean meldde, maar vindt
zyn oorzaak in het buitenlandsch verblyf
van den aangezochte. Alles by elkaar ge
nomen, wordt in bevoegde kringen waarscbyn-
ljjk geacht, dat het nog een veertien dagen
zal duren, eer het definitief ministerie zal
worden bekend gemaakt. De Credietwet voor
Oorlog zal dan ook in Tweede en Eerste Ka
mer door den demiisionnairen minister worden
verdedigd.
Te veel verklaringen.
Hoe verlegen men ter rechterzjjde zit met
de verwerping der Oorlogsbegrooting, bljjkt
het best uit do tegenstrijdige verklaring der
motieven.
Nu weer heeft het Kamerlid, de hoer Van
Vuuren te Utrecht als reden opgegeven, dat
op de verworpen begrooting posten voorkwa
men, die ervoor dienen moesten om miliciens
wederrechtelijk onder de wapenen te houden.
Het Huisgezin merkt terecht op, dat uit de
verklaring van generaal Van Vljjmen daarvan
niets is gebleken.
Laat men on ook het nieuw te vormen
Kabinet er nu maar rond voor uitkomen
het was een zuiver politieke stemming. Men
vond, dat hot Kabinet De Meester lang genoeg
had gezeten. De ongeduldige dry vers en de op
een ministerszetel belasten hebben de meer
bezadigden meegesleept. Het eisohte bovon-
menscholjjke zelfbeheersehing, anderen te
dulden op een zetel, dien men in staat was
voor zich te bemachtigen.
Land en Volk.
Voor de voorstelling, Dinsdagavond, van
de Koopman van Venetian in den schouwburg
te Middelburg, zyn alleen op den eer
sten rang nog plaatsen open.
Alle overige rangen zyn uitverkocht.
By de Zondag gehouden serie-wedstrjjden
te Borgen op Zoom behaalde de voetbalver-
eeniging Olympia van Middelburg eon
tweedon prys, een vergald zilveron medaille.
Uit Vlissingen.
De Minister van Marine hoeft zjjne bijzon
dere tevredenheid betuigd aan do kwartier
meesters F. H. Jilleba en J. Kamermans, en
de roeiers der le klasse L. Jilleba, J. Jobso,
W. Burgers, J. de Buck, D. J. Balje en C. F.
de Smit, allen van het Nederlandsche loods
wezen alhier, voor hun moedig optreden en
menachliovende daad, by de redding, in ge
meenschap, van de bemanning van den Engel-
schen driemastschoener Doris.
Ook aan den heer H. J. Karei, commissaris
der loodsen alhier, voor zyn aan den dag ge
legde groote voortvarendheid, waardoor eene
goede regeling van het reddingswerk verzekerd
werd.
Door opheffing der betrekking van deur
waarder by 's rjjks directe belastingen in
Zuid-Beveland zyn decommiezendienst-
geleidera in de verschillende kringen belast
met de werkzaamheden, aan eerstgemeld ambt
verbonden.
Reeds vroeger was ia beginsel besloten de
betrekkingen van deurwaarder by 's ryks
directe belastingen te plattelande (niet in de
steden) bjj eventueele vacatures op te dragen
aan de commiezen by gemeld dienstvak,
Vrijdagmiddag reed te Yerseke een
rytuig uit Goob over den Varkensdijk. Doordat
er iets aan het tuig brak, Bchrikte het paard
en sloeg op hol. Daardoor brak ook hot lemoen
en het rytuig ging achteruit den djjk af. Ge
lukkig kregen de inzittenden, de heer O. en
zijn koetsier, weinig letsel on evenmin het
paard, dat spoedig gegrepen werd. Een
schuurtje, waartegen het rytuig terecht kwam,
werd erg beschadigd.
De St. Crt. no. 28 bevat de koninklijk
goedgekeurde statuten van de schieFveroeniging
Graaf Lodewijk van Nassau, te St. Jansland
Zaterdag jl. bemerkte de politie te
Philippine dat een der wagens, wolko
met de varkens en paarden, onlangs door de
rijksambtenaren in beslag is genomen, ver
dwenen was. Blykbaar hebben de smokkelaars
den nacht van Vrijdag op Zaterdag dien
wagen van het erf van G. D. Voerman naar
België vervoerd. Natuurlijk wordt door do
politie een onderzoek ingesteld.
Aan het hoofd van De Nederlander deelt
r H. Verkouteren, secretaris der Christcljjk-
historische party, mede dat »do organisatie
van de party steeds rustig voortgaat. Vooral
buiten de groote steden neemt hot aantal
nieuwe nfdeelingen verblijdend toe. Alleen in
den loop van 1907 hebben z ch veertien nieuwe
afdeelingen bjj de party gevoegd, terwjjl er
nog op tal van plaatsen Christeljjk-historische
kiesvereenigingen zyn, die zich nog niet aan
gesloten hebben."
Voor aansluiting wordt niets meer gevorderd
dan eene kennisgeving aan den secretaris met
ending van het huishoudelijk reglement en
opgave van de bestuursleden.
Door den raad van Bergen-pp-Zoom is
met algemeene stemmen besloten om aan do
veroeniging tot stichting van arbeiderswoningen
ingevolge de Woningwet uit de Gemeentekas
een voorschot te vorleenen van f 40.000
Zaterdag herdacht de heer C. M. de Jong
zyn 25-jarige dienstbetrekking bjj de boek
handelaarsfirma Blussé en Van Braam te
Dordrecht.
i in Goes do H. B. S. te hebben door-
loopen, werd hjj leorling, later bediende, bjj
de firma F. Kleeuwens Zoon en was korten
tjjd werkzaam by den heer J. G. Lamkelma
te Amsterdam, om verder te Dordrecht zijn
werkkring te vervullen.
Zoowel van zyn patroon als van andere zjjden
ontving de heer De Jong stoffeljjko en andero
bewyzen van belangstelling.
De eerste-luitenant N. A. BouwmaD, di
recteur der Koninklijke Militaire Kapel, is
door de Koningin benoemd tot ridder der
Huisorde van Oranje.
Omtrent den stand in zake de »sabotage-
quaestie" bjj de firma van der Tack en Co. te
Eindhoven heeft do patroon aan de besturen
der werkliedenorganisaties medegedeeld, dat
de werklieden weder tot den arbeid zullen
worden toegelaten, wanneer de schuldige, wiens
naam geheim zal worden gehouden, zich bjj
hem zal komen aanmelden. Deze persoon zal
ook niet worden ontslagen, en mocht op
andere wjjze later daartoe aanleiding bestaan
zal 't oordeel der organisatiebesturen, daarom
trent worden ingewonnen.
maar wel ondervond het verkeer vrij groote
vertraging. De passagiers moesten telkens over
stappen op de plaats der ontsporing, dnar de
treinen niet verder konden rjjden.
Bij onderzoek is gebleken, dat de oorzaak
van het ongeval is, dat van een passeerenden
trein een waggonveer op de rails was gevallen.
—Te Garijp (Friesland) is 't thans verre van
rustig, 't Gaat er om de betrekking van hoofd
der cbristeljjke school. Bjj concurrenten van
het gedoodverfde hoofd der school werden de
ruiten ingesmeten. Politie tracht de orde te
handhaven.
Ongelukken. Te Opende wist een twee
jarig knaapje, in oen onbewaakt oogenblik,
oen trekpot met kokend water in handen te
krijgen. Hot kind dronk ervan en bezweek na
een paar dagen. In een stoomzaivelfabriek,
te Akmarjjp, is een acetyleen toestel ontploft, ver
moedelijk tengevolge van een lok. Een werkman
werd zeer ernstig gewond. - Zaterdagmiddag
is onder Haarlcmmerliedc een 9 jarig meisje,
dat na het passeeren van een trein bij con
overweg, den boom openwierp, door een van
een andero rioliting komenden trein gegrepen
en gedood. Een bejaard ingezeten van
Harderwjjk is Vrjjdagmorgen in do haven te
water gerankt. Eenige oogenblikken later al
daar gevonden, bleken do levensgeesten reeds
eken. Uit het Groot Noord Hollandsch
Kanaal nabjj de Vlotbrug te Koedijk is opge
haald het ljjk van een ruim 20 jarig meisje,
wier ouders buitenlands wonen. Aan misdrjjf
wordt niet gedacht. Zij werd sinds einde De
cember jl. vermist. Men tast omtrent de oor
zaak der verdrinking nog in hot duister.
Terwijl een dienstmeisje te Leiden, bezig was
met straat schrobben en daarvoor water ging
ophalen uit den Rijn, viel zo voorover in het
water. Na ruim tien minuten werd zjj bjjna
levenloos opgehaald en overleed spoedig daarop.
De inbrekers te Rottordam, die zich in
den laatsten tyd speciaal bezig houden met
het openbreken van brandkasten, hebben in
den nacht van Vrjjdag op Zaterdag te Oud-
Dolfshaven een brandkast geforceerd in oen
meelfabriek. Ongeveer f500 is gestolen. De
schade aan do brandkast toegebracht is groot.
Diabolo In het veelbesproken Huis met
de Hoofden op de Keizersgracht te Amsterdam
(oen bouwwerk uit de school van Hendrik
De Keyser, dat volgens besluit van den Am-
sterdamschen Gemeenteraad zal worden gercB
taureerd, en bestemd is vervolgens de Muziek
school van Toonkunst te bergen) werd bij het
sloopen van een ouden schoorsteen een tegoltje
gevonden met een diabolospeler er op.
Het huis datoert van 1622. Het tegeltje is
echter van veel later tjjd. De diabolospeler die
er op staat afgebeeld, is gekleed in het costuum
van omstreeks 1830.
Vrjjdagavond is een verpleegde uit het
rjjkskrankzinnigengesticht te Medemblik ont
vlucht. Hem waren eenige werkzaamheden iu
de keuken opgedragen. Met een stok gewa
pend, heeft men hem in do stad ontmoet. Hij
maakte zich echter snel uit de voeten. Zater
dag is de man aangehouden to Zwaag bjj Hoorn
on onder politiogeleide naar Medemblik terug
gebracht.
Vrjjdag heeft op het traject Njjmegen—
Wjjchen een ontsporing plaats gehad van een
uit den Bosch komenden trein. De passagiers
kregen een herigen schok en do locomotief
kwam dwars over de rails te staan, evenals de
erop volgende bagagewagen.
De materieele schade is niet zeer groot
Onze provincie is er den laatsten tyd
goed afgekomen wat sneeuw betreft. De foto's
uit andore plaatson in ons land toonen dat
ook weer de berichten die spreken
van hevigo sneeuwstormen in het laatst der
vorige week, in Bolgie, Frankryken Wi-Duitsch-
land. De telegraaf- en telephoon-verbindingen
die ter nauwemood van de jjzelecbade hersteld
waron, werden weer op tal van plaatsen ver
broken.
Na het achrjjven van het bovenstaande heeft
do natuur ons al gestraft voor die voorbarige
voldoening. Vanmiddag begon de sneeuw te
vallen om later door regen te worden opge-
volgt.
Adrien Faibvro, de ter dood veroordeelde
óie den 23 Januari de centrale gevangenis van
Gent op zulke zonderlinge wjjze ontvluchtte,
is gevat. Hjj had naar den bestuurder der gevan
genis nit Maubenge in Frankrjjk een briel
geschreven, om hem te bedanken voor zyn
goede zorgen en hem te melden dat hjj zjjn
gevangeniskleeren zou terug zenden.
Die briefis zyn ongeluk geworden. De Fran-
sehe pohtie ie zoo op zjjn spoor gekomen, hjj
thans opnieuw gevat en zal natuurljjk uit
geleverd worden.
Verfaille, de tweede aangehoudono voor
den diefstal van do I an Dijck te Kor try k,
heeft bekentenissen gedaan.'
Hy verklaarde mede don doek uit de lijst
o hebben gesneden en voogdo orby, dat Carlier
de voerman (zijn schoonbroer) onschuldig is.
De hoofdschuldige is een Vlaming, in het
noorden van Frankrjjk wonend.
Vorfaillo zegt den naam van dien persoon
niet te kunnen noemen, dio ook de achryver
der geheimzinnige brieven aan den pastoor zou
zyn. Wel heeft Vorfaillo, die zooals men weet
kunstschilder is, oen portret van den persoon
geteekend dat de rechter van instructie beeft
laten fotogrnfocren. Maar mon is er niet ze
ker van dat dit portret geen verzinsel is.
De kist, waarin do schilderij werd vervoerd,
in Verfaille's hnis gemaakt. De schilderij
heeft anderhalve maand verborgen gezeten in
een kotje staande bjj de Lei, op een steen
bakkerij.
Een postbeambte te Parijs heeft zich
vergiftigd, na ook zyn twee kinderen vergif
ingegeven te hebben. De ljjkon waren reeds
stjjf toen de politie er bjj kwam. Op do tafel
stond het flescbje, dat nog eenige druppels
vergif inhield. Do dood moet oogenblikkeljjk
geweest zyn. De oorzaak dezer wanhopige
daad wordt niot opgegeven.
Do crimineele politie van Berljjn zal, we-
gonB het weinig succes bjj het opsporen van
do talrjjke moordenaars in de laatste weken,
geheel gereorganiseerd worden.
De jury in het tweede geding tegen Thaw
wegens den op Stanford White gepleegden
moord, verklaardo hem niot schuldig op grond
van krankzinnigheid.
dellijk in een krankzinnigengesticht zal wor
den ondergebracht, als zjjnde zyn invrijheid
stelling een publiek gevaar
Iï AVE V B F.WEGIN6
Gedurende de maand Januari 1908, werd de
haven van Antwerpen bezocht door 470 schepen,
metende 833.618 ton, tegen 530 schepen, me
tende 9-18.234 ton, in Januari 1907.
Er is dus een achteruitgang van 60 schepen
en van 114.616 ton. De ijsgang en de mist
zullen hiertoe veel hebben bygedragen.
Ziehier overigens de vergelijkende tabel der
beweging in Januari
1908 470 schepen 833.618 ton.
1907 530 948.234
1906 530 937.956
1905 469 766.931
Gedurende Januari 1908, kwamen don Nieu
wen Waterweg binnen 558 schepen, metende
595.390 netto reg. ton, waarvan voor Rottor
dam 516 schepen, metende 568.554 netto reg.
Ln, tegen 667 schepen, metende 691,300 ton,
waarvan 612 schepen, metende 650.929 ton,
voor Rotterdam bestemd, in Januari 1907.
Alzoo voor den N. W. een vermindering
van 109 schepen, metende 95.910 ton, en voor
Rotterdam een vermindering van 96 schepen,
met 82 375 ton.
Het drama van Lissabon.
Zondagmiddag en heden morgen hebben we
per bulletin het bericht bekend gemaakt over
de afschuweljjke daad, die Zaterdagavond
tegen vjjf uur in de Portugeesche hoofdstad
plaats had, en waarvan koning Carlos van Por
tugal en do kroonprins het slachtoffer werden.
In het kort zjj hier nog eens herhaald onder
welke omstandigheden do aanslag plaats had.
Het koninkljjk echtpaar kwam met den 20
jarigen kroonprins Luiz Philippe en den 18-jari-
gon infant of tweeden zoon Manuel, in een open
rytuig van hun villa Victosa naar de stad.
Op het oogenblik dat de koninklijke familie
de Arsenaalstraat insloeg, schoten een groep
mannen met karabjjnen op het rytnig.
De Koning kreeg drie kogels in nek en
schouder. Do Kroonprins drie in 't hoofd en
in do borst.
Ze werden in het Marine-arsenaal binnen
gebracht en oyorleden spoedig.
De infant is in het kakeboen'getroffen. (An
dero berichten zeggen in den arm.) De
Koningin was opgesprongen om haar zoon te
beschutten en bleef ongedeerd.
Een ordonnance-officier van den Koning
schoot een moordenaar neer. Do politie twee
anderen. Zij hadden hun karabjjnen onder hun
mantel verborgen gehouden.
De beurs, 't arsenaal, 't stadshuis en't bank
gebouw worden door militairen bezet. Alle
openbare gebouwen werdon gesloten, evoDals
de schouwburgen en koffiehuizen. De stad
scheen verlaten.
Do eerste vraag, die van zelf gedaan wordt,
is die naar de beweegreden van den moord.
Wie waren de moordenaars Wat bewoog ben
tot hun daad Waren het anarchisten, zoodat
hun daad geljjk staat mot zooveel andere
laffe misdaden van dien aard Of waren het
Portugeesche revolutionnairen die een opstand
wildon voorbereiden en uitlokken
Het is nog niet mogelijk daarop afdoend
antwoord te geven. Eerst werd gemeld dat een
der moordenaars een Franschman, een ander
een Spanjaard was. Dat zou wijzen op anar
chisten, en niet op binnenlandsche revolution
nairen.
Een later bericht van het ministerie van
buitenlandsche zaken beweert dat de moorde
naars vier in getal waren, allen gewapend met
karabjjnen en revolvers, en dat zjj betaald
waren door politieke agitators die tegen het
gouvernement ageeren.
Hoe men tot die wetenschap is gekomen
wordt echter niet gezegd, en dat is toch wel
de hoofdzaak, vooral waar drie van de vier
niets moer kunnen zeggen, omdat zjj dood zyn,
terwjjl er ook geruchten loopen dat die vierde
zelfmoord gepleegd heeft, in de gevangenis.
We zullen daarom dio beschuldiging van
do politieke tegenstanders dat zouden dan
vermoedelijk do republikeinen zyn - voor-
loopig slechts onder voorbehoud vermolden.
In dat bericht wordt ook gezegd dat onder de
godoode moordenaars een Franschman werd
gevonden, wiens gordel gevuld was met geld,
de »bloedprijs" wordt er bjjgovoegd. Datbljjft
natuurlijk een veronderstelling; men kan aan
't geld niet zien waar het het van daan komt,
en die Fransche nationaliteit wjjst ook alweer
Portugeesche berichten, officieele en niet
officieele, ze hebben allen de reputatie van
hoogst onbetrouwbaar, en n bljjkens de
schaarschhoid van hot nieuws, de censuur
weer zoo krachtig bezig is, moet mon dubbel
op zyn hoede zjjn.
We weten, hjj voorbeeld mot wat we moeten
denken van de meedeeling dat een gewapende
troep het huis van den dictator-minister Franco
probeerde aan te vallendat er luide geweer
salvo's in de stad werden gehoorden dat
onder de bevolking ontsteltenis heerscht.
Zjjn dat symptonen van een groote beweging,
waarvan de censuur de rest nog verborgen
houdt Of is het fanxasie
ion van de kwesties is op 't oogenblik uit
te maken.
Men weet alleen dat do steeds zoo sympa
thieke koningin Amelia eon 'Bourbonsehe
van geboorte zich weer als een flinke vrouw
heeft doen kennen, door in weerwil van het
overstelpend tragische der gebeurtenissen haar
koelbloedigheid te bewaren, en den Staatsraad
bjjeen te roepen tot proclamatie van Manuel.
Dat is reeds Zondag geschied.
Een supplement van het Staatsblad bevat een
proclamatie van Manuel den Tweede, waarin lijj
zegt nu door de constitutie tot vorst te zjjn
aangewezenen dat hjj alles zal inspannen
voor het welzjjn van het vaderland.
jj zweert den katholieken eeredienst te zul
len handhaven, de grondwet voor oogen te
znllen houden. Het behaagt hem het minis
terie te behouden.
Dat allerlaatste is natuurljjk een daad van
gewicht. Maar hot is ook mogeljjk dat dit een
voorloopigo maatregel ia om de loopende zaken
in gang te houden. (Men zie onder Laatste
Berichten).
De koningin heeft ook geconfereerd met de
hoofden van de conservatieve partjj en met
die der nationalisten. Voorts heoft ze lang
beraadslaagd met minister-president Joao
Franco.
Do zoo onverwacht op den troon verheven
Koning Manuel moet iemand zyn, die reeds
als prins veler aanhankelijkheid had gewonnen
door zjjn sympathiek karakter. Zyn wond is
niet ernstig. Hjj loopt rond met een arm in
een doek, maar zegt geen pjjn te hebben.
Hjj heeft een algemeene rouw voorgeschre-
m van 4 maanden en de sluiting van de
schouwburgen en openbare gebouwen gelast
voor 4 dagen.
Het stroomt natuurljjk van alle zjjden be
tuigingen van leedwezen. De koning en de
koningin-moeder van Italië zonden aan konin
gin Amelia een telegram waarin ze er op zin
speelden dat zjj helaasbeter dan wie ook de
uitgestrektheid van het ongeluk kunnen be
grijpen.
De Paus heeft een plechtigen ljjkdienat voor
de beide slachtoffers doen opdragen.
Aan het hof te Berljjn ia dadeljjk een rouw
van drie weken nitgeschreveo.
De koning en de koningin van Engeland
seinden aan Koningin Amelia hunne deelneming
zien van de reis naar Denemarken af.
En de Tsaar Zon die niet nieuwe zorgen
hebben over de voorgenomen reis van hem en
zjjn overspannen vrouw naar ltaliè'.
De rechter besliste toen dat Thaw onmid- I niet op de Portugeesche revolutionnairen.
Wat do persoonlijkheid van den vermoorden
vorst betreft, kan men niet zeggen dat hjj als
staatsman hoel hoog stond aangeschreven. Be
halve het toelaten van Franco's dictatuur in
laatste jaar, om een eind te maken aan
de onmacht van het parlement, is er gedurende
zyn regoering (van 1889 al) weinig byzonders
gebeurd. Hjj was meer bekend als gezelschaps
man hjj was muzikaal, zong, schilderde, en was
een buitengewoon scherpschutter en schermer.
Zyn uïterlyk deed vermoeden dat het goede
der aarde aan hem wel besteed was.
De kroonprins heette liberaler gozind dan
zyn vader. Het voornaamste feit van zyn
leven was de reis naar de koloniën het vorige
jaar.
Zooals gewoonljjk brengt ook de treurige
gebeurtenis in Lissabon weer in herinnering de
vroegere misdaden van dien aard. Hier laten
we een ljjstje volgen van moordaanslagen op
staatshoofden van do laatste jaren
1894. President Carnot, door Caserio.
1896. De sjah van Perzie door con dweper»
1898. Keizerin Elisabeth van Oostonrjjk
door Luccheni.
1900. Koning Humbert van Italië door
Bresci.
1901. President Mc. Kinley door Czolgonz
1903. Koning Alexander en koningin
Draga van Servië door samenzweerders.
