MIDDELBU isie Jaargang. 1908 Vrijdag 31 Januari. Miildelisurg 30 Januari. Van den Waterkant. lit Stad es Provincie. N". 26. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij h a, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaa', zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt. 80 Jan. 8 u. vra. 39 gr., 12 u. 43 gr., av.4 u 41 gr. Hoogste barom. stand 780.7 te Horta, laagste 743.2 te Seydosfjord.—Verwachting tot don avond van 31 Jan.: toenemende W. wind, afwisselende bewolking, waarschjjnlyk buiïg weer en dezelfde temperatuur. Advortentiön: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zy innemen. Tot do plaatsing van advertentiè'n en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffonde Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advrrtentie-Bnrean A. DB LA NAB As., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam. Bij deze courant behoort een bijvoegsel. De opgaaf van den spoordienst komt in dit nommcr voor op de derdo zijdo. Hot is nu juist vjjf jaren geleden, dat door don trourigen afloop van het gastmaal te Winchester het publiek in Engeland werd op geschrikt en tot de overtuiging kwam, dat hot genot van oesters niet zoo onschuldig is al» men tot nog toe had gemeend. De schrik was van dien omvang, dat zij aanleiding gaf tot het ontstaan van het nieuwe woord Oyster scare, dat sedert in gebruik ge- bloven is, en nog steedB dan hier, dan daar zjjn magischen invloed op de groote menigte blijft uitoefenen. De uitdrukking is zeer juist gekozen; het kenmerkende van schrik is, dat zjj opeens ontstaat, meestal op ongemotiveerde gronden on losse geruchten. Wij zien dit verschijnsel ook thans weder opduiken bjj onze Belgische naburen. Terwijl de Engelsche geleerden met buiten gewone grondigheid hebben getracht aan te toonen, dat de ziektegevallen, die zich na het befaamde diner te Winchester openbaarden, moostcn worden toegeschreven aan het gebruik vau oesters, afkomstig uit de bedden van Emsworth, zoodat de tot nog toe uitgesproken twjjfel omtrent het gevaar, dat onder zekore omstandigheden aan het genot van oesters is verbonden, nu als een onomstootelijk feit waB geconstateerd, heeft men inzonderheid in Belgiö, by voorkomende typhouse verschijnse len, oen grondig onderzoek naar de oorzaak daarvan ter zjjde gesteld en deze eenvoudig weg aan het gebruik van verdachto oesters toe geschreven. Hoo lichtvaardig men daar met zjjn conclu sies te werk gaat, moge bljjken uit eon quasi geleerde beschouwing, voorkomende in de Soir van 10 Januari jl., waarin do schrgver o. a. boweert: »hot is moeilgk te zeggen dat de oesters de oorzaak zgn van de in Brussel voor komende typhusgevallen. Eén ding staat echter vast, dat zij het meest voorkomen onder de gegoede klasse, d. w. z. die klasse, waarin men oesters eet." Do geleerde schrgver redeneert in't kort als volgt De afvoer dor Brusselsche riolen, voor zoo ver deze niet door do ontsmettings inrichting te Haren kan worden verwerkt, wordt door do Seine, do Rupel en de Schelde gevoegd bjj den afvoer der riolen te Antwerpen, die, nadat zjj de beide oevers door haar verpestende waterstroom vergiftigd heeft, do arme schelp dieren bereikt. De schrgver weet blgkbaar niet, dat in de Woster-Schelde geen oester loeft en dat lang voor dat van kunstmatige oestercultuur sprake wi«, do Seholdedam gelegd is, die alle verbin ding tusschen Ooster- en Westor-Scheldo heeft afgosnodeD. "Waar eon invloedrijk en veel gelezen blad dorgeljjken beuzelpraat opneomt, is het geen wonder, dat der goedgeloovige gemeente de schrik om 't hart slaat en zjj voorgoed het onschuldige Bchelpdier don rug toedraait. Hoeft werkoljjk het voorkomen van typhus zulk een onruatbarenden omvang aangenomen als de dagbladen ons willen doen gelooven? Wjj meenen van niet. Bjj monde van Brussel's Burgemeester want ook in den stedolgkon raad is deze kwestie tor sprake gebracht vernemen wjj, dat in de maanden November, December en Januari aan typhus gestorven zgn te Antwerpen 5, te Gent 8, te Brugge 9, te Luik 3 en op enkele kleinere plaatsen 1 persoon. Te Brussel kwamen in het laatste kwartaal van 1907 voor 1304 sterfgevallen, waarvan 8 typhus lgders. Verontrustend kunnen deze cjjfers niet ge- nooind worden en de berichten in de nieuws bladen zgn niet van overdry ving vrjj te pleiten. Maar het publiek slaat daaraan geloof en speent zich van het genot van oesters. Do handel ligt geheel stil en onze kweekers, vooral zjj die in hoofdzaak naar België expor teeren, ondervinden daarvan do nadeelige gevolgen. Ook de kooplieden in België klagen en zien zich in hun bestaan gevoelig getroffen; her haaldelijk is dan ook hier en daar de wensch geuit, dat de Regeering maatregelen moge nemen ter beveiliging en ter geruststelling van hot publiek. Van hoeveel beteekenis de oesterhandel in België is, kun men zich denken, als men weot, dat de invoer van oesters van verschillenden oorsprong wordt geschat op 50 millioen stuks per jaar, waarvan circa 20 millioen voor Brussol bestemd zjjn. Hot ernstige van den toestand heeft de koopliodon aldaar genoodzaakt zich te orga- nisecren, mot hot doel den steeds aanwassen- den stroom van wantrouwen te breidelen. In don loop van do vorige wook heoft, onder leiding van den heer Catteau, een ver gader ng van belanghebbenden plaats gehad, mot het doel niet om verzet te prediken togen eventueel van overheidswege te nemen maat- regolou, maar om middelen te beramen, die in saiheuworking met do autoriteiten en met do mannen der wetenschap het meest afdoend zullen zijn tot oen bevredigende oplossing van het oestervraagstuk. Zoowel in het belang van den consument als van de kweekers is hot wenscheljjk, dat die oplossing zoo spoedig mogeljjk worde gevonden. Ofschoon het besluit, waartoe deze verga- doring gekomon is, van niet zoo verre strek king is als de wenschen, die in dit opzicht zgn uitgesproken door het Nederlandsch Vis- scherjj Congres, in Juni 1907 te Antwerpen gehoudon, zoo heeft deze bijeenkomst boven haar oudoro zuster voor, dat hare beschou wingen en conclusies wereldkundig worden gemaakt en zoo doende beter doel zullen treffen Het werk van het congres daarentegen aehjjnt bestemd in prachtband als sieraad te strekken van de bibliotheok dor deelnemers en van de Regeeringen, die hen hebben af- gevaar digd. Tot nog toe is, zoover wjj weten, daarvan nog niet9 tot het publiek doorgedrongen. Ook onze Regeering heeft het verslag van zjjnen afgevaardigde nog niet bekend ge maakt, wat in het belang der Zceuwsche oestercultuur zeer te betreuren is. Hetgeen in de jongste vergadering te Brus sel werd besproken en de feiten, die door medici van naam werden aangehaald, heeft ons een blik doen Blaau op eigenaardige, te Brussel en elders, heerschende toestanden. Dr. Boulengier b. v. meende het vorschjjnsol, dat juist de hoogere standen door typhus worden bezocht, aan geheel andore oorzaken dan het gebruik van oesters te moeten toe schreven. Hg heeft gewezen op het water als de over brenger van typhus en maakte in verband daarmede opmerkzaam op de talrijke pompen, die juist in de aristocratische wijken voorko men, en wier water van verdachte zuiverheid, hoo ongeloofelgk dit ook klinken moge, ge bruikt wordt om de kosten van het leidings water te besparen 1 ln do wijken der armen wordt beter gelet op bevordering van de openbare gezondheid en heeft de stedelijke overheid reeds sinds lang do bestaande putten onbruikbaar gemaakt. Een tweede gevaar, waaraan ook weder do meer gegoeden zgn blootgesteld, ziet dr. Boulengier in het gebruik van jjs ter afkoeling van dranken en ter conserveering van eetwaren, dat gowonnon wordt uit de vijvers in den omtrek van Brussel. Bjj voorkeur wordt die gewonnon uit dc vijvers van Woluwe, die gespjjsd worden door het menage water, afkomstig van hooger ge legen atadswjjken. Eindeljjk werd door dezen medicus nog ge wezen op de omstandigheid, dat het onder de meergegoedon tot den bon ton behoort den nazomer gedeeltelijk door te brongon ten plattolande, bjj voorkeur in de kustplaatsen, waar het water veolal niot van le kwaliteit is. Moge het tydperk van incubatie tegen woordig op twee a drie weken worden annge- nornen, te loochenen valt niet, dat de ziekte maanden lang kan sluimeren, alvorens tot uitbarsting te komen. Hot is dus zeer wol mogelijk, dat velen typhus tjjdens hun buiten verblijf hebben opgedaan. Het is merkwaardig, dat de ziekte beperkt bljjft tot de wjj ken der hoogere standenin de benedenstad, waar ook veel oesters worden gegoten, vertoont zjj zich niet. De oorzaak der typhus verschijnselen moet dus elders gezocht worden. Ook dr Robinet haalde verscheidene voor beelden uit eigen praktjjk aan van typhus- patienten, die nimmer oesters haddon genut tigd. Sinds weken staat het oesterverbruik onder nul en toch heoft de typhus-opidemio thans haar hoogtepunt. Van uit den boezem der oesterhandelaars ging bjj monde van den hoer dr Smit een stem op ter aanbeveling van beter contróle op den detailhandel en den verkoop aan de oosterstalletjos, die aan den ingang van moniK restaurant zjjn opgesteld. ln het nummer van dit blad van 25 Januari werd reeds oen en ander over deze bjjeonkomat meegedeeld. Niet zelden nemen de groote winkeliers en rostaurateurs bun toevlucht tot den afslag op de vischmarkt om ouden voorraad op te ruimen. Niet alleen particulieren, maar ook do de taillisten maken daarvan gebruik en brengen zoodoende goedkoope, maar niet steeds onbe rispelijke wnar aan den man. Hol toezicht daarop scbjjnt zeer gebrekkig te worden uitgeoefend. Als doelmatig middel van contrGle word o. a. voorgesteld te oisckon, dat de datum van verzending op den buitenwand van het fu»t worde gedrukt. De keukens der restaurants zjjn dikwjjls zeer onzindelijkook daarop wordt nimmer toegezien. Eu dan: do zorg tjjdens het transport per spoor laat te wenschen over, zoodat het is voorge komen, dat het bloed van wild zich op en inde oestorfuston bevond, ja zelfs dat zjj met petro leum gedrenkt waren en de inhoud ongeniet baar was. Wonder is het dus niot dat, waar dergelijke toestanden heerschen, de doctoren in geval van twijfel onthouding prediken en er luide stemmen opgaan om de Rogoering to verzoeken daarin verbetering te brengen. De vergadering kwam eenstemmig tot het besluit een commissie af te vaardigen naar don Minister van Landbouw en dezen te ver zoeken een commissie van deskundigen te be noemen, wier taak het zal zjjn eon onderzoek in te stollen naar den toestand der kweek plaatsen te Ostende, Nieuwpoort on in Zeeland en do noodige maatregelen voor te schrijven, die kunnen bevorderen, dat do oosters in zuiveren toestand van do plaats van verzonding niet alleen don koopman, muar ook den con sument boroikon. Naar reeds in dit blad is vermeld, is deze com missie door don Minister zeer welwillend ont vangen en is haar verzekord, dat aan dit Depar tement reeds ernstig wordt overwogen, welke maatregelen door de Regeering kunnen worden genomen om afdoende verbetering in den bostaanden toestand to brengen. Zonder twjjfol kunnen wij dus binnenkort van de zjjde der Belgische Regeering wette lijke voorschriften te gemoet zien, waarbjj het toezicht op den invoer van oesters uit het Buitenland gorogeld wordt. Hoo die voorschriften uitvallen, is van het grootste belang voor de Zeeuwsche kweekerB en de vraag is daarom gewettigd hoe onze Regeering zich daartegenover zal gedragen. Zal zjj een afwachtende houding aannemen, totdat de inhoud dier voorschriften bekend is, om daarna, wellicht vruchteloos, te protestee- ren, indien daaruit groote belemmering voor onze oestornjjverheid mocht voortvloeien? Of wel zal zjj, overtuigd van haar goed recht en steunende op het voortreffelijke sanitair toe zicht, dat op de Schelde wordt uitgooofend, zich in tjjds in verbinding stellen met de Belgische autoriteiten, teneinde to voorkomen, dat door gebrekkige of partjjdige voorlichting omtrent do hier heerschende toestanden de Zeeuwsche industrie noodekoR aan banden wordo gelegd. Wjj hopen en vertrouwen dit laatste. De jeugdige Afdeeling «Uandel" van het Departement van Landbouw, Handel en Nij verheid heeft door de uitgave van hare mede- dcelingen 1907 no. 3 getoond een open oog te hebben voor do bolangon van den Nedorland- schen Oesterhandelzonder twjjfel zal haar energieke leider zich niet beporken tot dozo eerste daad tot herwinning van vorloren tor- rein. Zeer zokor zal hjj niet werkeloos bljjven, waar het geldt behoud van een gevestigd ge bied van afzet. AQUARIUS. Naar men ons mededeolt, hee-scht er op do verschillende telegraaf- en telefoonlijnen in ons land groote verwarring, door storing in hot vorkeer. Van Zeeland uit is Rotterdam te bereikon, maar naar Amsterdam is do verbinding grooten- deels gestaakt. Daaraan is het toe te schrjjven dat wij de prgzen der effecten in de laatste dagen niet konden geven. De verbindingen mot Frankrjjk en België zjjn eveneens nog verbroken. Er wordt natuurljjk met alle kracht ge- workt om in do storing te voorzien. Ver moedelijk echter zal de week wel ten einde loopen, vóór men er in slaagt alle verbin dingen te horstellen. In het bijvoegsel bg dit nomuier komen twee ingezonden stukken voor, beide over in richtingen voor ljjders aan tuberculose. Het eeno is van den heer J. J. Berdenis van Berlekom, hot andere van den heer J. C. Kmdemann. Wjj vestigen hierop co aandacht van onze lezers, die in deze voor onze omgeving zoo ge wichtige kwestie belang stellen. Bjj do huldiging van de Schroevors, die morgen (Vrijdag)avond van wego do hier ter plaatse bostaando commissie in oen der kamers van het Gemeentehuis zal plaats hebben, zal geen publiek worden toegelaten. Ook niet de pers. - Door den heer A. H. Hartevclt, generaal agent der Canadian Pacific Railway Co, waren tegen bedon middag een uur belangstellenden, doch vooral landbouwers met hunne zoons, uitgenoodigd tot bijwoning oener leziDg ovor de tegenwoordige toestanden in Canada op bet gebied van landbouw, veeteelt en zuivelberei ding. Op bot bepaalde uur waren een twnalftal personen in het Schuttershof a\hier bjjeen, doch de spreker verscheen niot. Een zij nor ondergeschikten deelde mede dat, door een verkeerd begrepen telegram, verwarring was ontstaan over het uur, waarop de lezing zou plaats hebben en dat nader zou bekend gemaakt worden wanneer do heer Hartevelt zjjne mededeelingen over Canada doen zou. Hot tweede gedeelte van de voordracht, Woensdagavond door eten heer W. C. van de Volkero van Vlissingen in O/is Huis Molstraat to Middelburg gehouden over «stralende materie, radium" enz., werd weder door zeer interessante proeven opgeluisterd en wekte in hoogo mate de belangstelling der aanwezigen, die door luide toejuiching hun erkentelijkheid beloonden voor hetgeen de spreker had meege deeld on had laten zien. Heden nacht ongeveer balfdrie werd door eon surveilloorenden politie-agent brand ont dekt in het pakhuis van den heer J. Goed- bloed, Korte Noordstraat alhier. Daar aanvankelijk gedacht werd dat de brand in de ververjj van den beer Krapcis woedde, werd deze gewaarschuwd. Hjj begaf zich van uit zijn werkplaats in don tuin ach ter het huis van don heer Goedbloed, schopte do deur van het pakhuis in en wekte den eigenaar. Door de politie waren intusschen eenige ruiten ingeslagen en werd met bohulp van oen minimax verdere uitbreiding van het vuur belet. Toen men in het pakhuis was en do vlam men, medo door hulp van de kazernewacht waren gedoofd, bleek, dat een koelbak, gevuld met gebrande koffieboonen, door het vuur geheel was vernield. De oorzaak van don brand is onbokond en de schade door verzekering gedekt. Een kind van vjjf ft zes jaar is Woens dagnamiddag alhier oorzaak geweest dat een ander gedwongen werd zgn loven te wagen. Het begaf zich nog op het jjs in do Vest tusschen de Koepoort en den Veerschen weg en zakte er door. Zjjn twaalfjarige broer, die hem te hulp wilde komen, geraakte ook te water en beiden ver- koerdeu in gevaar van te verdrinken. Een tweetal timmerlieden, daar in de buurt, haastten zich met ladders, om hen te redden. Een boerenjongen, zekere A. Barentsen, schoot ook too en waagde zich, mot levensge vaar, op het ijs. Eerst toen er een drietal ladders op het jjs waren gelegd, gelukte hot hem do beidejongens, die al geheel onder waren gedoken, te redden. Uit Vlissingen. Zooals vroeger gemeld werd, zou het, dor familie Schroevers aangeboden aandenken, uit een zijden vlag en wimpel bestaande, verge zeld gaan van een oorkonde op perkament. Die is zoo schrgft men ons nu dezer dagen klaar gekomener moet nog eon ljjst omheen. Het is een prachtig stuk werkl Die lucht, dio over de Doris heenslaande zee, die zeilende schuit 1 Wat staat dat er alles mooi op. Van den vervaardiger, den heer T. E. Bretschneidei, zagen we al heel wat moois op 't gebied van teekenen en schilderen, doch dezo arbeid spant de kroon. Heel verstandig dat men het te schrjjven deel dier oorkonde aan den heer P. G. Laornoes opdroeg. Hg toonde ook nu weer kranig met do pon te kannen omgaan. Het geheel vormt iets werkelijk moois, dat altjjd 'n groote waarde bljjft behouden, zoo wat het werk zelf als do aanleiding er toe betreft. De verkiezing voor een lid van don raad van V e e r e tusschentydsche vacature W. Dekker i9 bepaald op Dinsdag 11 Februari, de stemming zoo noodig op Vrijdag 21 Februari en do herstemming op Dinsdag 8 Maart a. a. In de maand Februari wordt te Nieuw en St. Joosland een hulppostkantoor gevestigd. Tot brievengaardor aldaar is aangewezen de hoor A. van den Ameelo, thans nis zoodanig werkzaam te Grijpekorke. ln plauts van den heer K. van Roojjen, die op verzoek met 1 Maart eervol ontslagen is als waterbouwkundig ambtenaar van den calamitcuzen Annopolder, is benoemd de hoer A. J. Louwers, waterbouwkundig ambtenaar bg den ealamiteuzen Leendeit A&ra/iampolder. Naar Hel. verneemt, heeft de heer mr. P. H. W. van Alphen ontslag genomen als lid van don gcinocnterand van Hulst. Regenton van hot Burger-Gasthuis liet St. Janshuis te Aardenburg besloten eene bjjdrage van f 50 te verleenon aan de ambachts school te üostburg. In de week van 22 tot en mot 28 Janu ari 1908 zgn in Zeeland voorgekomen 3 gevallen van typhus en fobruB typboidoa; 7 van roodvonk en 0 van diphtheritis te weten van typhus en febris typhoidea 2 gevallen vo 's Heer Arendskerke on 1 te Ier6ekevan rood vonk 4 gevallen te Breskons, 1 te Nieuwvliet, l te Schore en 1 te Vlissingen van diphthe ritis 1 geval te Goos, 1 te St. Jansteen2 te Neuzen, 1 te Tholen en 1 te Zierikzee. LETTEREN EN KUNST. Louis Bouwmeester. Te Groningen gaf Maandagavond Louis Bouwmeester, mot zjjn gezelschap, De Matroos en Jean Darlot, twee zjjner beste rollen, zoo schrjjft de Prov. Gron. Crt, waarin hjj met zjjne groote talenten kan woekeren. Hg greep zgn toeschouwers geweldig aan zjj barstten dan ook ten slotte in luide toe juichingen uit. Ook Van B. laat zich in de Nieuwe Gron. Crt in donzelfden geest uit en schrgft o. a. In De Matroos, een Einakterdie oen vol uur duurt, had Bouwmeester een van die rollen, die hjj met voorliefde en onbetwistbaar talent wee'geeft, nl. van een oud man, braaf, gevoelvol on ongolukkig. En ook nu weer miste zgn spel de gewone uitwerking niet. menige zakdoek werd droog ontvouwd om iets vochtiger weer te worden weggeborgen. In den titelrol van Jean Darlot was hjj weer de krachtmenBcli, eerst tam, edelmoedig en bjj wjjlen droog komiek (dat laatBte was nog een genoegen li part, want het is bekend ge noeg dat Bouwmeester groote komische gaven bezit), daarna weer de losgebroken wildeman. la béte humaine! En in alle drio die zoo uiteenloopende genros was zjjn spel zoo goed als vlekkeloos. Met onverminderde kraoht, nog jeugdig als het zgn moest, zelfs van uiterlgk, heeft hij zjjn, ook nu zware taak volvoerd, een in vele opzichten benijdenswaar dig wonder. Het was thans ook mogeljjk iets meet en beter te kunnen oordeelen over enkele krach ten, die hem op zjjn nieuwe reis zullen Bteunen. Daaronder treffen we natuurljjk vele oude be kenden, al draagt een enkele nu ook een anderen naam. Zoo gaat het m ons klein landje verleden jaar nog bjj Brondgecst (zooals mevr. Boon, en de heer Lageman thaus gereed om met Bouwmeester (sommigen ten twooden male) hun geluk te beproeven. In mej. Braakensiek bezit de leider een kracht, die zeker in een goede school zich tot iets goeds zal kunnen ontwikkelen, in verscheidene anderen behoor lijke steunpilaren voor bot gewone burgerlijke tooneelspel. Door de commissie van toezicht en den hoofddirecteur van het RjjksmuBcum is be sloten, dat, voorloopig oen jaar lang, geen toestemmingen tot hot copieeren van schilde rijen uit het kabinet-Six, die thans in oen afzonderlijk kabinet aan den oostvlougel van dat Museum zgn geplaatst, zullen worden verleend. LANDBOUW. Woensdagavond trad te Waarde voor een aantal veehouders als spreker op de heer C. Zwagerman, zuivelconsulent voor Zeeland. Hjj had tot onderwerp gekozen«Gemeen schappelijke Veeverbetering". Omdat de sprokor bedoeld onderwerp vroeger ook reeds op andere plaatsen behandelde, zal het wel onnoodig zgn daarover nader uit te weiden.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1908 | | pagina 1